|
2000
|
|
|
Tomas Garbizu izan da behartutako beste konpositoreetako bat. Gehien kantatu dena Iparragirreren"
|
Zugana
Manuela" izan da. Pablo Sorozabalen" Maite" ere urte batzutan asko entzun da.
|
|
|
Euskalerriak dario,
|
Zugana
luzatuz bere yorana. Bai, arren, utzi Adio esaten.
|
|
|
|
Zugana
jo nuen
|
|
2004
|
|
|
Bi erreferentzia sistemaren arteko mugimendu erlatiboa da kontuan hartu behar dena.
|
Zugana
mugitzen banaiz, nigana hurbiltzen ari zarela esan zenezake. Erlatiboa da.
|
|
2006
|
|
|
[
|
Zugana
]
|
|
2008
|
|
|
Horko landare hori da garoa, garotan egoten dira gustura.
|
Zugana
jauzi egin, azala zulatu eta kateatu egiten zaizkizu odola zurrupatu ahal izateko.
|
|
2009
|
|
|
257: ?
|
Zugana
...?
|
|
|
–...
|
Zugana
juateko/ Zorionaren zai? (. Agur amatxo maitea?).
|
|
|
|
Zugana
nere begiak
|
|
|
–Ados, Sylvie.
|
Zugana
sentitu izan dudan amodioaren oroimenez, uko egingo diot nire asmoari. Moldatuko naiz Wardes askatzeko, Wardesen gorputza, baina haren arima berriro etorriko zait bila.
|
|
2010
|
|
|
(?
|
Zugana
heltzeko zeharkatu beharreko muga hark kontzientzian zulo beltz bat sortu zidan) hori da arrazoia! Bonbilla bat piztu balitzaizu datozkizu esal
|
|
|
Ireki, beraz, parentesia berriz ere. (?
|
Zugana
hurbildu nintzen eta izena galdetu nizun. Zuk, ene maite horrek, burua biratu eta zeru koloreko begi urdin horiek nire aurpegira zuzenduaz Lilian esan zenuen).
|
|
|
Arrimatzen naiz
|
Zugana
. Tarteka.
|
|
|
Baina luma guztiak Galdurik bidean, Biluzturik iritsi ohi naiz
|
Zugana
.
|
|
|
Aske naiz, aske bidaiatzeko, besarkatzeko, elkarbanatzeko, maitatzeko... (...)
|
Zugana
itzultzen naiz, AEB, bizirik eta harro. Bueltan naiz, naizen moduan:
|
|
|
|
Zugana
hurbiltzeko umiltasuna eta xalotasuna behar
|
|
|
|
Zugana
eramaten ninduen urrun zinenean.
|
|
2011
|
|
|
KOLDO. Naroa.
|
Zugana
nentorren oraintxe.
|
|
2012
|
|
|
Akaso ez, akaso gizona ez doa bestek beregan utzitako zikina hustu eta lasaitua hartzera bakarrik, akaso ez dio inori atzetik eman nahi, zakar hartu, indarrez sartu, akaso ez du bilatzen maitasun amiñi bat besterik, diru truke bada ere, hitz goxo batzuk, diru truke bada ere, muxu bat, besarkada bat, eta han bihurtu minak hitzetara, bakarrik nago esan, bakarrik nago, ez dakit zenbat iraungo ote nukeen zuregatik ez balitz, ez diot zentzurik aurkitzen munduari esan ohe ertzean eserita zapata lokarriei begira, automata baten ilusioarekin egiten ditut lanak, ohetik jaiki eta fabrikara joaten naiz, katean egiten dut lana, jende asko kalera joango dela zabaldu da zurrumurrua, botatzen banaute nireak egin du, zorretan nago oraindik bankuarekin, justukoa gastatzen dut astean behin zu ikustera etortzeko, telebista edukitzen dut egun osoan piztuta etxean, jatekoa egin bitartean, ontziak garbitu bitartean, lagundu egiten dit ezertan ez pentsatzen, nostalgia uxatzeko borrokan ibiltzen naiz, denbora galdua abailtzen zait, banuen kuraia garai batean, orduko esaldi bat berreskuratu dut orain, askotan esaten diot neure buruari, total, gehienez ere hil egingo haiz.
|
Zugana
joaten zait gogoa gero.
|
|
|
|
Zugana
noala uste duzu.
|
|
|
Ez daukadan keinuak joateko esaten dit.
|
Zugana
joateko ez zaitudalako barruan, ez daukadalako zure keinurik nire begien bidegurutzean; eta zoaz, berriro dit esaten, zoaz, ez galdu ez daukazun lurra, behiala zure izan zen haragia.
|
|
2013
|
|
|
Merezi bezala apaldu ninduzun.
|
Zugana
jo nuenean ez nuen inongo dudarik begi argia egingo zenidala. Atsegin emango nizulakoan nengoen, eta zeuk erakutsi zenidan zein ezdeusak ziren nire hantuste guztiak atsegin horren duin zen emakume batekin.
|
|
|
Edota bertako nazionalitatea daukanak? edo nazionalitate bikoitza duenak. Eta haren ondorengoak, II. Belaunaldiko etorkinak al dira. Bizi ditugun garai zail hauetan, agian tokatuko zaizu zuri migratzea.Agian baduzu zure inguruan migratzea tokatu zaion norbait.Izatekotan, nolako harrera jasotzea gustatuko litzaizuke?
|
Zugana
jasoko dituzun begiradak, nolakoak nahi zenituzke. Zure seme alabak edo beste lurralde batean jaio litezkeenak, Nola tratatuak izatea nahi zenuke. Zuretzat nahi zenukeena eskaintzen al diozu jatorri ezberdineko zure auzokideari hemen. Agian, hortxe erantzun posible askoren artean lagungarri joan dakizukeen bat.Hortik aurrera, informazioa, egiaren ezagutza, auzoari hurbiltzea, zurrumurruen jatorri... Errespetuaren begiradatik abiatuz, zuri bururatuko zaizuna... Bizitza osasuntsuago baterantz, zuretzat nahi ez zenukeen hori besteengan ez proiektatzeko indarra eta adorea dakarkizula bizitzak.Adeiasunez,
|
|
|
|
Zugana
urdina ernoff
|
|
|
|
Zugana
apurtu lisboa
|
|
|
|
Zugana
etorri naiz.
|
|
|
|
Zugana
nindoan, benetan.
|
|
|
|
Zugana
noa, Karl.
|
|
2014
|
|
|
|
Zugana
itzuliko da bueltan.
|
|
|
|
Zugana
joateko nengoen.
|
|
|
|
Zugana
noa, kabroi alena!
|
|
|
|
Zugana
erakartzen nauen sabelean iman bat banu bezala da, baina bihotza beste norbaiti eman nion.
|
|
2015
|
|
|
Azal iluneko preso bat banatu da taldetik, kiribildutako alfonbra txikia besapean.
|
Zugana
hurbilduta, begirasun mesfidatia egin dizu, eta eskuinaldera seinalatu du bere atzamar luzearekin. Goiko pisura daramaten eskailerak daude bertan.
|
|
|
|
Zugana
nentorren arrapaladan, belarrez eta mendafinez ahoa garbiturik. Zalantzatsu nentorren zugana, lorategi beldurgarri batean goroldioa zapaldurik.
|
|
|
|
Zugana
nentorren arrapaladan, ezpainak margoztu berri. Zalantzatsu nentorren arrapaladan, aho sabaiko harria hautsirik zure izenaren oihartzunarekin.
|
|
|
|
Zugana
nentorren arrapaladan
|
|
|
|
Zugana
doazen lorratzak ote?
|
|
|
Kontuan izan, ene Jainko, zure etsaiak irabazten doazela. Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak
|
Zugana
etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Ez iezadazu uka niri nahi duten guztiei agindu zenien ur gozo gozo hau. Nik nahi dut, Jauna, eta eskatzen dut, eta
|
Zugana
nator. Ez zakizkit ezkuta, Jauna, nire premiaren berri badakizu eta; bai, badakizu Zugatik zauritua den arimaren egiazko sendagaia dela.
|
|
|
Nik, ezereza banaiz ere, eskatu nahi ez dizutenengatik eskatzen dizut. Badakizu, ene Errege, zein samin handia hartzen dudan haiek hain oinaze handietan ahazturik ikustean eta,
|
Zugana
itzuli ezean, amaiera gabe sufritu dituztela ikustean.
|
|
|
Beharbada, bere ahizpa bezain maite ez zenuela begitanduko zitzaion; honek sentimendu biziagoa sortuko zion, berak hain maite zuenaren zerbitzuan lan egin beharrak baino, maitasunak lana gozo bihurtzen baitu. Eta hala dirudi, ez baitzion esan ezer bere ahizpari, aitzitik bere kexa guztia
|
Zugana
itzuli zuen, ene Jauna, maitasunak eraginda ausartu baitzen zera esaten: nola ez zenion kasu gehiago egiten.
|
|
|
Oi, zein berandu piztu diren nire desirak eta zein goiz ibili zaren Zu, Jauna, ni irabazi nahiez eta dei eginez, oso osoan Zuri emana bizi nendin! Beharbada, Jauna, utzi ote duzu bertan behera pertsona errukarririk, edota alde eragin ote diozu eskale gaixoari
|
Zugana
hurbildu nahi zuenean. Beharbada, Jauna, ote dute mugarik zure handitasunek edota zure egintza harrigarriek?
|
|
|
Ez dago arrazoi bila jardun beharrik Zuk nahi duzunerako, berezko arrazoiaren gainetik gauzak hain bideragarri egiten dituzu, non aditzera ematen baituzu argi Zu egiaz maitatzea eta Zugatik guztia uztea baino besterik ez dela behar, Zuk, ene Jauna, guztia erraz egin dezazun. Hari harira dator hemen zure legean lan gogorra delako itxurak egiten dituzula; izan ere, nik ez dut ikusten, Jauna, eta ez dakit nola den estua
|
Zugana
daraman bidea. Nik errege bidea ikusten dut, eta ez bidezidorra.
|
|
|
Eta kapitulu honetako 5 zenbakian: , baina behin
|
Zugana
iritsiz gero, behin egiak ikusten diren talaiara igoa izanez gero?.
|
|
|
Naizen bezalakoa izanik ere, hain eragin indartsuak etortzen zaizkit autoritatea dutenei hau esateko, non deseginda uzten bainaute. Gehiago ezin eta,
|
Zugana
itzultzen naiz, ene Jauna, guztirako erremedioa eskatzera; eta ongi dakizu Zu ez iraintzeko egoeran gelditzearren, pozik desjabetuko nintzatekeela egin dizkidazun mesedeez, eta erregeei emango nizkiela; izan ere, badakit ezinezkoa litzatekeela orain baimentzen diren gauzak baimendu ahal izatea, eta ez lirateke faltako on handi handiak ere.
|
|
|
Hemen dago nire bizitza, hemen nire ohore eta borondatea; guztia eman dizut, zurea naiz, erabil nazazu Zuk nahi duzun bezala. Argi ikusten dut zein gutxi ahal dudan, ene Jauna; baina behin
|
Zugana
iritsiz gero, behin egiak ikusten diren talaiara igoa izanez gero, Zu nigandik aldendu ezik, guztia ahal izango dut; aldentzen bazara, ordea, pixka pixka bat bada ere, nengoen tokira, infernura, joango naiz.
|
|
|
Hau argi ikusi dut neugan, eta ez dut ikusten, ene Egilea, zergatik mundu guztia ez den heltzen
|
Zugana
adiskidetasun berezi honen bidez: gaiztoak, zure izaerakoak ez direnak, on bihur ditzazun, besterik ezean Zu egunero bi orduz beraiekin izan zaitezela ontzat ematearekin, beraiek Zurekin egon ez arren, nik egiten nuenez, arduren mila itzulbirekin eta munduko pentsamenduekin baizik.
|
|
|
6 Horregatik, Aita Betikoa, zer egin behar dugu,
|
Zugana
jo eta gure etsai hauen tentaldian ez gaitzazula utz Zuri eskatu baino besterik. Betoz ageriko gauzak, zure laguntzaz hobeki irtengo baikara haietatik.
|
|
|
|
Zugana
hurbiltzen saiatzen naiz, laguntzeko, baina ez didazu uzten.
|
|
2016
|
|
|
|
Zugana
etorri naiz.
|
|
|
|
Zugana
heltzen dira.
|
|
|
|
Zugana
etorri gara denek esan zigutelako zeu zinela alabari lagundu ziezaiokeen bakarra.
|
|
|
|
Zugana
korrika nator, Jauna,
|
|
|
|
Zugana
korrika nator, Jauna.
|
|
2017
|
|
|
Aspaldi izan zen, gau batean... zu eta biok bakarrik geunden etxean...
|
Zugana
joan nintzen labana batekin.
|
|
|
|
Zugana
joaten naizen bakoitzean
|
|
|
|
Zugana
heltzeko amarrua da.
|
|
2018
|
|
|
|
Zugana
nator ni, bekatari handia,
|
|
|
|
Zugana
nator ni, bekatari handia,
|
|
|
–Zeloez eta denaz.
|
Zugana
ezin gara hurbildu arrakasta berdinez, besteak beste, zeuk ere ezin dituzulako denak afekzio berdinez hartu. Denok zure ederra irabazten saiatuz, ez genuke ordain berdina lortuko, eta kaiola hau grina eta dezepzio enkubrituen birringailu gertatuko litzateke.
|
|
|
Ondo gogoratuten naz hona lehen aldiz sartu zinan uneagaz.
|
Zugana
agertu aurretik usten dozun baino gehiago jakin nauen zure ganean. Ostantzian, beste hari batetik helduko notsan gure arteko solasaldiari.
|
|
|
|
Zugana
jotzen dute. Filosofia kontuetan eta... euren
|
|
|
|
Zugana
heltzeko beste modua aurkituko dut!
|
|
2019
|
|
|
Behar nuena.
|
Zugana
hurbildu egin naiz, txakur zaragartsua bezala jabearen arrastoan. Baina ez didazu begiratu.
|
|
|
|
Zugana
noa.
|
|
|
Comulgaceco293 zaudenean, beguiratuco duzu ongui, edo pensatuco, certara zuacen294, ta norgana, edo nor datorren zugana.
|
Zugana
dator Jesus maitea, Jaungoico295, eta296 Guizon eguiazcoa, Aitaren escuietic297 dagoena. [22] Ceruaren, ta lurrearen298 jabea, zu eguin cinduena, bere escutic zaduzquiena299, zu galdu etcindecen300, Guizon eguin cena, eta301 zure beguiratce, queñu, ta eguin302, edo asmatu dituzun gauzaric chiquienen contu estu arrigarria artu behar303 dizuna:
|
|
|
|
Zugana
jotzeko esan zigun.
|
|
2020
|
|
|
Joxepa Antoni Aranberri Xenpelar() eta Manuela Frantziska Zubiaurre(). Azken hori, Jose Maria Iparragirrek
|
Zugana
, Manuela kantua eskaini ziolako da ezaguna, ez bere bertsoengatik.
|
|
|
|
Zugana
jo zuenean urtebetean abegi etxeetakoak bikoiztu egin zirela ikustean iruditu zitzaizun, agian, zu laguntzen ari zinen hark arrisku handiegiak hartu zituela?
|
|
|
|
Zugana
.
|
|
|
|
Zugana
sentitzen dudan nazka gogorarazten didalako.
|
|
|
|
Zugana
noa.
|
|
2021
|
|
|
|
Zugana
datozen ikasleek nolako harremana dute gure musika ondarearekin. Etenik ba al dago?
|
|
2022
|
|
|
Zin degizut, hala ere, egunen batean zugana joango naizela". "
|
Zugana
" esan nion, bai, postalean ikusi nuèn paisaia hari, ikusi orduko, beste dimentsio bat antzeman banio bezala; izan ere, ez nuen zalantzarik postalaren elementu nagusia materia zela –Timanfayako lurrak! –, baina, aldi berean, beste zerbait zegoen postal hartan, sorgin argi batek guztia hartua balu bezala, materiaren izatea haratago bultzatzen zuena: dimentsio espiritual batera, nolabait esatearren, non denboraren orratzek eternitatearen ordua –desordua– markatzen baitzuten.
|
|
|
Anje Duhalden bozak Iparragirreren
|
Zugana
Manuela entzunarazi zien, Jean Etxepareren Buruxkakeko lehen atala irakurrarazi nien, Asisko Urmenetaren Erraondo komikitik atera genuen Txistu pertsonaia... Ikasturtea Argentinan pasatu genuen, ANTZERKIKO BROSTATIK taula gaineko ariketetarik hasirik, tangoa erakutsi zigun Osvaldo Facalek, eta Borges eta Bioy Casares, eta Roberto Arlt eta Hego Ameriketako indioak, Onetti, Sepulveda, eta kolonialismoa, Lhanderen L’immigration basque...
|
|
|
|
Zugana
jotzen dut uste dudalako besteek arreta jarriko didatela horrela.
|
|
|
|
Zugana
.
|
|
|
|
Zugana
hurbildu eta nitaz galdetu zizula esan zenidan.
|
|
2023
|
|
|
Iparragirreren biografian topatutako hariari tiraka topatu du, bada, kazetariak emakumearen berri,
|
Zugana
Manuela [4] bertso sorta ezaguna urretxukoari emandako ezezkoaren aurrean idatzi zuela jakinik, bere ondorengoak lokalizatzeko modua egin baitu. Hainbat adituk berretsi dute gerora Iparragirreren musa izan zela eta hainbat datu biografiko eskaini, besteak beste Tolosako konfiteria bateko nagusiarekin ezkondu zela, baina inork ez du aipatu bertsolaria zenik (Arana Martija, 1983a:
|
|
|
Hona lehenengo biak: 1)
|
Zugana
, Manuela/ Nuanian pensatu/ Uste det ninduala/ Deabruak tentatu,/ Ikusi beziñ ekiñ/ Naiz enamoratu/ Ojala ez baziñan/ Sekulan agertu. 2) Amorioz beterik/ Esperantza gabe,/ Zergatik egin ziñan/ Biotz onen jabe,/ Zuk esan biar zenduben/ Emendikan alde/ Egiyaz ez naiz ni/ Bizar dunen zale.
|
|
|
"
|
Zugana
jo zuen, noski. Zure konpainia erregutzera, zure laguntzaren behar ito itoan, eske".
|
|
|
Dudarik ez, bera da.
|
Zugana
oldartu da mutila eta sofatik altxatzeko ia betarik gabe, eskua luzatu dizu. Howzit?, berak.
|
|
|
|
Zugana
berriz iristeko zerbait idatzi nahiko nuke,
|
|
|
|
Zugana
doaz.
|