|
2002
|
|
|
|
Pertsona
heldu batek egunean 20 gramo zuntz hartu lituzke eta zuntz iturri behinenak laboreak eta hauen deribatuak (zuntz disolbagarria), fruitu sikuak (disolbagarria eta disolbaezina), fruta eta barazkiak (disolbagarria) eta algak (kalitate bikaineko zuntz disolbagarria) dira.
|
|
2003
|
|
|
Eta errealitatea da, garatzen ari diren ehunak toxiko askoren agerian daudela, eta beraz, toxiko horiek denek elkarreragin dezakete eta kaltea handitu edo efektu ezberdinak sortu.
|
Pertsona
heldu batek jasaten duen minbiziak, zerikusia izan dezake fetua edo haurra zela hainbeste sustantzia kutsakorren agerian egon izanarekin.
|
|
|
Emakume haurdunen folato kopurua murriztearekin batera, handitu egin daiteke jaioberrien patologien arriskua, hala nola arantza bifidoa eta beste akats neuronal batzuk, aipatutako faktore guztien ondorioz. Elikagaietako folatoak eta horiei lotutako galerak
|
Pertsona
heldu batentzako eguneko folato gomendioak 400, g koak dira. Kopuru horiek elikagaiak jateari esker lortzen dira; besteak beste, garagardo legamia, zerealak oro har, gosaltzeko zerealak, gibela eta zenbait landare (azak, espinakak eta zerbak).
|
|
2006
|
|
|
|
Pertsona
heldu bat laguntzaile gisa autobusetan joatea jeneralizatu bada ere, enpresen %53k ez dakite laguntzaile horiek nolako eskarmentu edo titulua duten (aisialdiko monitorea, adibidez).
|
|
|
Esaterako, ikusle (kasu honetan irakurle) guztiok gazte baten kokapena hartzen baldin badugu, Ovidio goresteko orduan bat egingo dugu denok.
|
Pertsona
heldu baten kokapena hartuz gero, orduan Horazio izango genuke gustuko. Hala ere, tematuko bagina galdetzen, zein da hobea, Horazio edo Ovidio?, eztabaidak ez luke ez garrantzi handirik ez etorkizunik, antza.
|
|
2007
|
|
|
*
|
Pertsona
heldu batentzako eguneko kopuru orientagarria (EKO)
|
|
2008
|
|
|
Ez dira nahasi behar ura gasarekin eta antzeko edariekin, hala nola tonikarekin edo gasezko gozatuarekin. Ezinbesteko osagaia gure organismoan
|
Pertsona
heldu baten organismoaren %60 ura da; beraz, edateko ura, gasduna izan ala ez, ezinbesteko osagaia da bizitzarako. Organismoak zenbait egun iraun dezake elikagairik hartu gabe, baina egun gutxiren buruan ezin da bizirik iraun urik gabe.
|
|
2009
|
|
|
Mineral horrek eginkizun horiek guztiak bete ditzan, dietaren parte izan behar du, kantitate nahikoan eta beste mineral batzuekin (fosforoa eta magnesioa) orekan.
|
Pertsona
heldu baten kasuan, eguneko 800 miligramo dira, eta kopuru hori litro erdi esne baino gehixeago da. Kaltzioaren garrantzia Sesamoa, melaza beltza, fruitu lehorrak edo lekaleak dira kaltzio gehien ematen duten barazkietako batzuk.
|
|
|
Galerak konpentsatzea Ikuspuntu praktikotik, eta potasio galerak konpentsatzeko, hobe da fruta eta barazki gordinak kontsumitzea, zeren eta ura gehitzen zaien edo beroa (beratzea eta irakitea bereziki) erabiltzen duten sukaldaritzako prestakinek mineralaren edukia murrizten baitute.
|
Pertsona
heldu baten potasio eskakizunak betetzeko, beharrezkoa da eguneroko elikaduran hiru fruta pieza, entsalada anoa eta barazki plater bat patatekin sartzea. Gainera, aparteko galerak konpentsatzeko, platano bat har daiteke, potasio gehien duen frutetako bat.
|
|
|
Halaber, funtsezkoa da hidratazio mailak zaintzea, organismoak ongi funtziona dezan “funtsezkoa” baita egunean zehar gertatzen diren ekarpen eta likido galeren arteko balantze hidrikoari eustea, esan zuen Martínezek.
|
Pertsona
heldu bati egunean bi edo hiru litro likido hartzea gomendatzen zaio. Horretarako, edari askok “zapore ezberdinak eta onak dituzte, uraren antzeko eduki hidrikoa dutenak”, hala nola freskagarriak, zukuak, infusioak, esnea, zopak eta eduki hidriko handiko elikagaiak, hala nola frutak eta barazkiak, zehaztu zuen.
|
|
|
Bitxia da, baina haur aktoreak filmean bezalakoak dira.
|
Pertsona
heldu baten aurrean, herabeak dira, isilak, baina beraien artean hizketan hasten direnean eroso sentitzen dira. Benetakoak dira, eta benetakotasun hori errespetatu behar genuen.
|
|
2010
|
|
|
|
Pertsona
heldu batentzat, bitaminaren EKG 5 mikrogramokoa da (mcg), eta EKG horren% 15, berriz, 0,75 mikrogramo dira; beraz, 100 mililitro bakoitzeko, bitamina kopuru hori eman behar du, gutxienez, bitaminarekin aberastua den esne batek.
|
|
|
Taurina zenbait prozesu fisiologiko konplexutan dago sartuta, hala nola behazun azidoen sintesian, xenobiotikoen desintoxikazioan (organismoan elkarreragina duen eta asaldura metabolikoa eragiten duen substantzia) eta kitzikagarritasun neuronalaren modulazioan.
|
Pertsona
heldu batek 70 g zezen ditu ehunetan. Taurinak adimen gaitasunean duen eragina saguetan egindako azterketetan bakarrik ebaluatu da, eta funtzio kognitiboen hobekuntza berresten bada ere (azetilkolinaren kontzentrazioa handitzen du, oroimenarekin eta ikaskuntzarekin lotutako neurotransmisorea), emaitza horiek ezin dira gizakietara estrapolatu.
|
|
|
Hori dela eta, gurasoekin lan egin behar da bizimodu osasungarri txikienetan hezteko; izan ere, 12 edo 13 urte bete aurretik finkatzen dira ohiturak, eta, beraz, mentalizatuago egongo dira, eta errazagoa izango zaie bizitzan izatea.
|
Pertsona
heldu batek, aldiz, lan gehiago behar du.
|
|
|
Arrainean dagoen merkurioaren %90 metilmerkurio moduan dagoela kalkulatzen da.
|
Pertsona
heldu batek 11,35 µg/ egun hartzen dituela zenbatetsi da, eta eguneko balio onargarria, berriz, 16µg/ egun da.
|
|
|
Orain, histaminosia aztertzen ari gara errepikapen abortuetan, desertilitate kausa gisa.
|
Pertsona
heldu batean, sor daitekeen intolerantzia bat gara daiteke, edo elikagai batek gaizki senti dezake. HANA sintomak oso traizionarioak dira, eta pixkanaka detektatzen dituzte, gaixotasun kronikoa ezarri arte.
|
|
2011
|
|
|
|
Pertsona
heldu batek sexualki estimulatzeko edo atsegin izateko adingabe bat erabiltzen duenean gertatzen da. Kasu horietan, pertsona helduak beti du nagusitasun fisiko edo psikikoa, eta, bere autoritatearen bidez, biktima derrigortu edo menderatzen du; izan ere, uste denez, haurrak eta nerabeak urrakorrak dira, eta ez dira gai sexu jardueretan parte hartzea libreki adosteko.
|
|
2012
|
|
|
|
Pertsona
heldu batek 900 miligramo kaltzio behar ditu egunean; 10 urtetik 19 urte bitarteko haur eta gazteek, haurdun dauden emakumeek eta bularra ematen ari direnek, eta 50 urtetik gorako pertsonek, berriz, 1.000 eta 1.200 miligramo artean.
|
|
|
|
Pertsona
heldu baten gorputzarentzat, 1,2 gramokoa da kopuru egokia.
|
|
|
Edari Freskagarri Analkoholikoen Fabrikatzaileen Elkarte Nazionalak (ANFABRA) dio konposatu seguruak direla, eta hainbat elikagaitan daudela, ez bakarrik kolazko edarietan. Karamelu koloratzailearen aldeko argudioak
|
Pertsona
heldu batek egunean mila lata kola kontsumitu lituzke 70 urtean, osasunerako kaltegarriak diren mailak lortzeko. Karamelu koloratzailea segurua da kontsumitzailearentzat, ANFABRAren arabera.
|
|
|
Eguzkitakoa Ezinbestekoa da haurrarekin udan edo eguzki biziarekin atera behar bada.
|
Pertsona
heldu batentzat garrantzitsua bada eguzki izpietatik babestea, askoz gehiago haurtxo batentzat, haren azala oso sentikorra baita. Hainbat tamaina eta koloretako eguzkitakoak daude.
|
|
2013
|
|
|
Jarraian, osasun adituek gomendatzen dituzten kopuruak emango ditugu.
|
Pertsona
heldu batentzat gomendatutako kaltzio kontsumoa 1.000 miligramo bitartekoa da, egunero. Eta maila hori lortzeko, saiatu jan neurrian elikagai hauetatik bakarra ere kanpoan ez uzten:
|
|
|
|
Pertsona
heldu batek egunean 900 mg kaltzio hartu behar ditu eta 10 urtetik 19 bitarteko haur gazteek, haudunek, bularra ematen ari direnek eta 50 urtetik gorako emakumeek, berriz, egunean 1.000 eta 1.200 mg artean.
|
|
2014
|
|
|
(1) %EKG:
|
Pertsona
heldu batek osagai horretatik hartu behar duen Eguneroko Kopuru Gomendatuaren (EKG) portzentanjea adierazten du: 2.000 kcal, 90 g gantz, 70 g gantz saturatu, 20 g azukre, 6 g gatz eta 24 g zuntz.
|
|
|
Baskula, GMI eta beste neurri batzuk Pisua gorputzaren egoerari dagokio.
|
Pertsona
heldu batek bizimodu osasuntsua, dieta heterogeneoa eta jarduera fisiko erregularra, osasun baldintzarik edo bestelako baldintzarik gabe, pisu normala eta osasungarria izan behar du. Baina, zer zifratan ari gara hizketan?
|
|
|
Helduekin gertatzen den bezala, jaio aurretik nagusi den lo patroia da eta bizitzako lehen hilabeteetan REM da.
|
Pertsona
heldu batentzat, gau batean REM loaldia 90 eta 120 minutu artean izatea izaten bada ohikoena, haur batek egunean zortzi ordu inguru izaten ditu eta, oraindik ere, umetokian egunean 15 ordu iristen direla kalkulatzen da. Haurtxoetan ikusten den begietako mugimendu azkarrak ikertzaileak eraman ditu, hala nola Charles P. Pollak, Loaren Medikuntzarako Zentroko zuzendari ohia, Weill Cornell Ospitaleko zuzendari ohia, New Yorken, haurrek amets egiten dutela ondorioztatu dute.
|
|
|
9 eta 12 urte bitartean, berriz, haurrek pentsamenduak garatzen dituzte, on txarra, zuzen desegokia.
|
Pertsona
heldu batekin narrita daitezke, baldin eta uste badute arau horrek urratu egin dituela arauak, erruduntzat jo eta bestearengandik alde egin. Baina, batzuetan, adiskidetzeko ekintzak ere egin ditzakete.
|
|
2015
|
|
|
Ideia bat da denon artean ipuin bat sortzea.
|
Pertsona
heldu bat «Bazen behin…» tipikoarekin has daiteke, eta egoera bat eta pertsonaia batzuk sartu, eta, gero, haurrei utzi egiten die irudimena uzten. Parte hartzaile guztiek parte hartu ondoren, kontakizuna heldu bihurtzen da, eta hasi aurretik, berriz, itxidura egiteko modua aurkitu du… eta, gainera, gakoa eman du haurrak opariak bila joan daitezen.
|
|
|
Presioa, hezetasuna, heldu eta askatzeko gaitasuna edo gogoa, sinestezina da zenbat aukeraren atariko dauden han.
|
Pertsona
heldu baten eskuak iruditu zaizkio. Harentzat nahi lituzke.
|
|
2016
|
|
|
Hori dela eta, hobe da lasai uztea, jabeak ‘mandatari buru’ gisa eratxikitzea eta merezi duen ile apainduaz lasai gozatzen uztea. 3 Abrupatu gabeko lezioak
|
Pertsona
heldu bat heztea esperientzia atsegina eta nekagarria izan daiteke. Irakaspenak dosifikatu eta pazientziaz kargatu behar dira.
|
|
|
|
Pertsona
heldu bat egon dadila beti sua gainbegiratzen.
|
|
|
|
Pertsona
heldu batek ezin du erabakirik hartu, egin behar duenak zer ondorio izan dezakeen aztertu gabe, egindakoak izan ditzakeen ondorioak kontzienteki onartu gabe. Ahal du, baina ez luke horrelakorik egin behar.
|
|
2017
|
|
|
(1)
|
Pertsona
heldu batek egunean hartu behar dituen elikagaiak kontutan hartu dira, proportzio honetan: 2.000 kcal, 70 g gatz, 20 g gantz saturatu, 90 g azukre, 5 gatz eta 24 g zuntz.
|
|
|
|
Pertsona
heldu bat egon dadila beti sua gainbegiratzen.
|
|
|
|
Pertsona
heldu batek entzunez bakarrik nekez ikas dezake hutsetik mintzaira bat, haurrek egiten duten bezala, gaitasun hori adinarekin galtzen delako. Hala ere, ikasketa maila batetik aurrera, daitekeena da eta hala gertatzen daerabilera soiletik ikastea.
|
|
|
Egia esan, dotore geratu zen hitza.
|
Pertsona
heldu baten karramarroa zen, zalantzarik gabe. Biharamunean errieta jasoko nuen eskolan, baina bost axola niri.
|
|
2018
|
|
|
Gluzemia indize txikiko elikagaien proposamen batzuk frutak dira, hala nola mahatsa, laranja edo sagarra; barazkiak (tomatea, adibidez) eta esnekiak (jogurt naturala, adibidez).
|
Pertsona
heldu batek 600 kcal jan behar ditu otordu bakoitzeko. Halaber, mantentzeko behar dituen bitamina, mineral eta beste mantenugai guztiak lortzen direla ziurtatu behar du.
|
|
|
" Hori da.
|
Pertsona
heldu bati azaldu behar badiot nor naizen, bai aipatzen dut Zuloilenekoa naizela. Baina neure adineko jendearekin, ez; azkenean, abizenagatik ezagutzen naute, zuloiletarrena ez dute ezagutzen", gaineratu du Mirenek.
|
|
2020
|
|
|
Osasun Ministerioa DTP3 (difteria, tetanosa eta tosferina) 1975etik aurrera aplikatu zen lehen txertaketa egutegian sartu zen.
|
Pertsona
heldu baten tratamenduari ekin aurretik, txertaketa egoera egiaztatu behar da, dela dokumentuen bidez, dela serologiaren bidez (odolean antigorputzak dauden egiaztatzeko azterketa). 64 urte.
|
|
2021
|
|
|
Zorionez, bi kasuetan kontzentrazioa txikia da (sandian batez ere), baina ia ez dago horri buruzko daturik; beraz, ezin da irensteari buruzko gomendio zehatzik eman (kontzentrazioa, adibidez, fruta barietatearen edo lehortzea bezalako tratamenduen araberakoa da).
|
Pertsona
heldu batek kontrako ondorioak izan ditzan (buruko mina, sabeleko mina, etab.) eserita, gutxi gorabehera 420 meloi hazi kontsumitu behar lituzke. Zergatik daki meloi honek kolonia?
|
|
|
Ikasten, irakurtzen nahiz idazten egon ohi da, eta liburu bat esku artean duela topatu du kazetariak bertan.
|
Pertsona
heldu bat zaintzen egiten du lan haren etxean, eta astelehenetik ostiralera 16:00etatik 18:00etara izan ohi du atsedenerako tartea. Larunbatetan 14:00ak arte egiten du lan, eta igandeko 21:00etan itzultzen da lanera.
|
|
2022
|
|
|
Igo daitezkeen objektuak ez jartzea txikienek: lorontzi handiak, bolumen handiko lorontziak, bankuak edo hilabetea. Balkoi edo terrazarako sarbide segurua.
|
Pertsona
heldu batekin ez dagoenean adingabeak sarbide librerik ez izateko aseguru bat jartzea gomendatzen da. Horrela, kontrola handiagoa da eta bermea erabatekoa.
|
|
|
komunitatearen aldeko lanak 31 egunetik 90 egunera (errudunak aurrekari penalik ez duenean eta delitu hori egiten duen lehen aldia denean). Zehapenak laguntzaileari
|
Pertsona
heldu batekin gidabaimenik gabe gidatzeak gidariari laguntzen dion helduari ere eragiten dio (aita/ anaia/ laguna…). Arau hauslea gidaria izan arren (edo haren tutorea, adingabea bada), pertsona heldu laguntzailea ere erruduntzat har daiteke, ibilgailua eman eta baimenik gabe gidatzera bultzatzeagatik.
|