|
2002
|
|
|
Espainian, laneko ezbehar tasak azken hamar urteetan izan duen hazkunde geldiezina “epidemia” gisa hartu izan da, eta indarrean dagoen araudia zorrozki ordez beste tratamendu bat eman beharra zegoen.
|
Laneko
arriskuen prebentzioan parte hartzen duten eragile, talde eta erakunde guztiek erabaki zuten nork bere aldetik borrokatzeari uztea eta indarrak batzeko apustua egitea, prebentzioaren kultura sustatzeko eta istripuak geldiarazteko. Hala, joan den uztailean sortu zen Malagan eraikuntzako lan istripuei aurrea hartzeko sektore arteko plana.
|
|
|
Istripu fisiko asko estresak eragindakoak dira, baina legeriak ez ditu halakotzat katalogatzen», argitu du.
|
Laneko
Arriskuei Aurrea Hartzeko Legeak (1997), enpresen prebentzio zerbitzuek arriskuen ebaluazioa egiteko betebeharra jasotzen du (horietako bat psikosozialak), eta, Izagirreren iritziz, lehen urratsa da estresa eragiten duten faktoreak kontuan hartzen hasteko, psikosozialak eta buruko karga. Osalaneko adituak adierazi du datorren urtean lan osasuneko informazio sistema bat martxan jartzea aurreikusten dela, Sisal.
|
|
2003
|
|
|
CCOOren aburuz, epai horrek “bonus malus delakoaren aurrekari garrantzitsua du”, eta aurrerapauso bat da “gertaera tamalgarri batekin amaitzeko: merkeagoa da
|
Laneko
Arriskuen Prebentziorako Legea haustea osasuna bermatzeko prebentzio neurriak hartzea baino”. Bonus malus da Laneko Ezbeharren aurkako Planaren ardatz nagusietako bat.
|
|
|
Laneko prebentzioarekin zerikusia duen lan bakoitza identifikatuta eta antolatuta egongo da”, dio Iñaki Mujikak. Ziklo berria Plan pilotuari esker sortu den ondorio pragmatikoenetako bat Easo Institutuan emango den
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioko goi mailako heziketa ziklo berri bat sortzea izan da. “Lan munduan sartzeko aukera ezin hobeak dituen eta gizarte eskaera bati erantzuten dion hezkuntza eskaintza berria da”, azaldu du Lourdes Soto ikastetxe horretako zuzendariak.
|
|
|
Haren ustez, petrolio enpresak" larriki" urratu zuen
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea, prebentzio neurri egokiak hartu ez zituelako
|
|
|
Lau langile eta beste lau hil ziren. 1997ko uztailaren 9an errekurritutako ebazpenak 360.000 euro ordaintzeko isuna jarri zion konpainiari,
|
Laneko
Arriskuei Aurrea Hartzeko Legea “larriki” urratzeagatik, prebentzio neurri egokiak hartu ez zituelako, eta 30.000 euro biktimen enpresa kontratistei ez jakinarazteagatik zer arrisku zeuden eta zer babes, prebentzio eta larrialdi neurri behar ziren. Auzitegi Gorenak ez du onartu Repsol Petroliok jarritako kasazio errekurtsoa.
|
|
2004
|
|
|
Betebehar hori abenduaren 14az geroztik indarrean dagoen 54/ 2003 Legean jasota dago, eta enpresetan prebentzio neurrien integrazioa hobetzea du helburu. Erreformak berak onartzen du
|
Laneko
Arriskuei Aurrea Hartzeko Legea indarrean egon den zortzi urte baino gehiagoan ez direla lortu praktikan espero ziren emaitzak, “betetze formalagoa eraginkorragoarekin”. Erreformarekin egindako aldaketek eragina dute laneko arriskuen prebentzioa “enpresaren ekoizpen prozesuan eta lerro hierarkikoan” sartzearen garrantzian.
|
|
2006
|
|
|
OSHAko zuzendariak nabarmendu zuen bere erakundearen zeregina “informazioa bildu, prozesatu eta zabaltzea” dela.
|
Laneko
arriskuak murrizteko formularik onenari dagokionez, adierazi zuen Suedian duela 80 urtetik Gobernuaren, sindikatuen eta enpresaburuen artean egindako akordioek eragin dutela laneko segurtasun eta osasun egoera onena duen munduko herrialdea izatea. Horixe da Agentzian ezarri beharreko eredua, non hiru estamentu horien ordezkariak baitaude, nabarmendu zuen.
|
|
2008
|
|
|
Emakume haurdunari zor zaizkion eskubideak hainbat legek babesten dituzte: 1986ko Osasunaren Lege Orokorra,
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko 31/ 1995 Legea, Lanean dabiltzan Pertsonen Lan eta Familia Bizitzak Uztartzeko 39/ 1999 Legea, haurdunaldian barrenako arriskuengatiko eta amagatiko Gizarte Segurantzaren prestazioak arautzen dituen 1251/ 2001 Errege Dekretua eta emakume eta gizonezkoen arteko egiazko berdintasunari buruzko 3/ 2007 Legea, besteak beste.
|
|
|
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko Legeak xedatua duenez, ahal denean, lan arriskua duen langile haurduna enpresa barnean lanpostuz aldatua izan behar da; hori ezinezkoa balitz, lan kontratua eten eta emakume horri haurdunaldian dagokion arriskuagatiko subsidioa erdiesteko tramiteak egin daitezen.
|
|
|
Eta, bestetik, paperik ez izateak, askotan, legez ezarritako babes mekanismoei heltzea galarazten die.
|
Laneko
Arriskuen Behatokiaren ardura izan da herrialdeek egindako azterketak bateratzea. Behatoki hori Agentziak sortu zuen duela urte batzuk, eta Eusebio Rial espainiarrak zuzendu zuen.
|
|
|
Zergatik?
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea indarrean sartzen denetik, enpresaburua behartuta dago arriskuak ebaluatzera, kendu eta arindu daitezkeen arriskuak desagerraraztera, neurri prebentiboen bidez, lehenik neurri orokorren bidez eta gero banakakoen bidez, erabat ezabatzen ez direnak. Arrisku plusa hautematea da onartzea langileak lanean bizitza edo osotasun fisikoa jokatu behar duela, “arauaren eta sen onaren aurkakoa”.
|
|
|
Autonomo ongi aseguratuak Langile autonomoaren irudia beti lotu izan da aseguru pribatuekin eta Gizarte Segurantzaren osagarriekin. Eta ez da inpresio faltsua; izan ere, gaur egun alta emanda dauden langile autonomoen %10ek bakarrik kotizatzen dute gaixotasun profesionalak eta lan istripuak estalirik edukitzeagatik, José Luis Perea Langile Autonomoen Elkarteen Federazio Nazionaleko (ATA)
|
Laneko
Arriskuen Prebentziorako arduradunak dioenez. Hori dela eta, langile askok nahiago dute edozein ezustekori aurre egin, independenteki, nahiz eta azkenaldian hobekuntzak egin.
|
|
|
Irudia: CONSUMER EROSKI Neurri honen azken helburua da sektoreko ezbehar kopuru handia murriztea, obrak egiten dituztenek
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea betetzen dutela bermatzen duten egiaztapenen bidez. Hondeaketa, lur mugimendu, birgaitze, muntatze edo saneatze lanetan kontratista eta azpikontratista gisa diharduten mendeko langileak dituzten enpresa eta autonomo guztiak inskribatu dira. Legeriak eskatzen die enpresei egitura eta baliabide material nahikoak izan ditzatela lanak egiteko eta langileak lan segurtasun eta osasun gaietan prestatzeko.
|
|
2010
|
|
|
|
Laneko
arriskuak eta horiei lotutako gaixotasunak areagotu egin dira. Hala ere, lanbide eritasunen %60 ez da aitortzen.
|
|
|
Bartzelonako Itsas Ospitaleko Lan Patologiako ospitale unitate berri bat zentro aitzindari bihurtu da prebentzioa eta diagnostikoa eta langileen gizarte prestazioak hobetzeko. Gaixotasun berantiarren sintomak 1995ean,
|
Laneko
Arriskuei buruzko Legea onartu zen, eta, haren bidez, lanbide gaixotasunen diagnostikoa handitu egin zen, beharrezkoa zen bezala ez bada ere. Gaixotasun horietako askoren infradiagnostikoaren arrazoietako bat da, askotan, langileak erretiratuta daudenean edo lana aldatu dutenean garatzen direla urte batzuen buruan.
|
|
2013
|
|
|
Baina badira kontuan hartu beharreko elementu gehiago ere bi substantzia toxiko horiek.
|
Laneko
arrisku faktoreen eraginpean egoteak edo indarkeriazko kausek eragindako heriotzak (zirkulazio istripuetan zein laneko istripuetan) gizonei eragiten die gehienbat. Haiek gehiago bizi dira, baina ez dute zertan hobeto bizi.
|
|
2020
|
|
|
Álvaro San Martín Casa de Ley abokatuaren esanean," lanean arrisku larri eta berehalakorik izanez gero eta enpresaburuak segurtasuna eta osasuna bermatzeko beharrezko neurriak hartzen ez baditu edo hartzen uzten ez badu". Hala, art.
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 21 artikulua bere lana dela-eta langileak arrisku larri eta berehalakoaren eraginpean egon daitezkeenean, enpresaburua behartuta dago informazioa ematera eta beharrezko neurriak hartzera arrisku larri, berehalako eta saihestezinean langileek beren jarduera eten ahal izan dezaten eta, beharrezkoa bada, lanpostua berehala utz dezaten. Eta enpresaburuak egiten ez badu, langileak eskubidea izango du bere jarduera eteteko “eta lantokitik alde egiteko, jarduera horrek bere bizitzarako edo osasunerako arrisku larria eta berehalakoa dakarrela uste duenean”, dio Calvok.
|
|
|
Baina, hori bai, ezin da edozein modutan eta edozein lekutan egin. .
|
Laneko
arriskuen prebentzioan aditua den emakume baten eskutik kontatuko dizugu nolakoa izan behar duen zure bulegoak etxean, telelanetan lesioak saihesteko.
|
|
2021
|
|
|
Alegia, enpresak eskubidea du enplegatua kutsatuta dagoen ala ez jakiteko, “beharrezkoak diren kontingentzia neurriak ezarri ahal izateko”. Laneko segurtasuna zaintzeko legezko betebeharra Covid proba bat egitea laneko osasuna eta segurtasuna zaintzeko modu bat da, eta enpresaburuek eta langileek laneko segurtasuna zaindu behar dute, besteak beste, eta halaxe ezartzen du
|
Laneko
Arriskuen Prebentzioari buruzko Legeak: Enpresaburua.
|