|
2009
|
|
|
UNESCO Etxeko eta Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedrako Amarauna ikerlari taldeak Erdaldunen euskararekiko aurreiritziak eta jarrerak izeneko ikerketa burutu du.
|
|
|
Hizkuntzalaritza sailak, aldiz, hiru zerbitzu ditu: Itzulpelgintza eta Aholkularitza,
|
Hizkuntza
Ondarearen Zerbitzua eta Terminologia (TermBret). Lehen zerbitzuak bizitza publikoan bretoiera zuzen eta egoki erabilia izan dadin du helburu nagusi, eta aholkularitza zerbitzua eskaintzen du horretarako.
|
|
|
Lehen zerbitzuak bizitza publikoan bretoiera zuzen eta egoki erabilia izan dadin du helburu nagusi, eta aholkularitza zerbitzua eskaintzen du horretarako.
|
Hizkuntza
Ondarearen Zerbitzuak bretoieraren ahozko eta idatzizko ondarea jasotzea, gordetzea eta hedatzea du helburu, eta toponimia irizpideak ematen ditu gainera. Eta TermBret zerbitzuak jakintza arlo berrietako terminologia zehaztea eta eguneratzea du xede, eta hiztegi berezituak egiten ditu horretarako.
|
|
|
Unesco Etxeak eta Euskaltzaindiak beren beregi aitortzen dute Unesco Etxearen barruan lanean ari den Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedra. Hala, katedra hori kontuan hartuta, bi erakundeok hainbat egitasmo burutzeko konpromezua hartzen dute.
|
|
2010
|
|
|
Horren adibide dira honako ekimenak: 1) 2001ean Würm adituak argitaratutako Atlas of the World’s Languages in Danger of Disappearing, 2009an berriro argitaratua; 2) 2008 urtea mundu mailako hizkuntzen urtearen izendapena; 3) Hizkuntza aniztasunaren alde eta arriskupean dauden hizkuntzen biziraupenaren alde hartutako erabaki eta bideratutako ekimenak; 4) Euskal Herrian UNESCO Etxeak, IKUSPEGIk eta UPV/EHUko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedrak burutu dituzten zenbait ikerketa eta argitarapen. Horien artean etorkinen hizkuntzen inguruan egindakoak azpimarra daitezke.
|
|
2011
|
|
|
Katedrak UNESCOren izena eramateak nazioartea esan nahi du, mundua, eta gure begiek, gure interesek ikusmira hori izan nahi dute.
|
Hizkuntza
ondareari dagokionez, berriz, norberarena zaintzea ezinbestekoa izanik ere, ez da isolaturik bizi edota garatzen. Alderantziz, besteekin elkarreraginean hobeto gauzatzen dela uste dugu.
|
|
|
UPV/EHU – Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO katedra
|
|
|
|
Hizkuntza
ondare gisa ulertzea, salbatu behar den objektu gisa agertzea ez da oso argumentu sendoa.
|
|
|
Itziar IdiazabalMunduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCOKatedraren koordinatzailea. UPV/EHU
|
|
|
Ikuspuntu tipologiko batetik, baina baita ere, adibidez, ikuspuntu soziolinguistiko batetik. Horretarako, Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrak Azkue Fundazioaren bidez eskura jarri dituen hizkuntza leihoak tresna baliagarria dira (http://www.azkuefundazioa.org/web/ hizkuntz gutxituak/ hasiera). Gurean, adibidez, oso ohikoa izango da euskaraz gain, ikasleen etxeko hizkuntzak ere hizkuntza gutxituak izatea jatorrizko lurraldean.
|
|
|
Guraso etorri berriak ikasgelara gonbida litezke, euren jatorrizko hizkuntza komunitatearen berri eman dezaten, argazkiak edo bestelako baliabide audiobisualak erabilita. Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrak Interneten dituen baliabideak oso erabilgarriak izan daitezke hemen: Munduko Hizkuntzen Amarauna World Languages Network (http:www.amarauna languages.com) eta Azkue Fundazioarekin elkarlanean ikusgarri dauden Hizkuntza Leihoak (http:// gutxituak/ hasiera).
|
|
|
Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO
|
|
|
Atsedenik gabe sustatu eta bultzatuko ditugu, horixe nahi baitute gure auzokideek”.
|
Hizkuntza
ondarea zaintzeko eta bultzatzeko, Getxon Euskararen Erabilera Biziberritzeko hirugarren Planari ekin nahi diote, eta" denok parte hartzea da helburua, gure hizkuntzaren normalizazioaren aldeko politikek aurrera egin dezaten; eta ondorioz, Getxon euskaraz bizi nahi duenak horretarako aukera izan dezan". Argazkian, aurreko egunotan Getxoko EAJren etxebizitza, aparkaleku eta irisgarritasun proposamenen berri eman du Imanol Landak.
|
|
2013
|
|
|
2011ko udazkenean hitz bilketan sakontzen eta ēpera pedea phãdai sortzen jarraitu zen, baina interesgarriena, hainbaten, irakasle enberentzat diseinatutako prestakuntza ikastaroa izan zen. Horretarako, OREWA elkarte indigenak eta FUCLA unibertsitateak, Euskal Herriko Unibertsitateko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedraren laguntzarekin, Diplomatura de Etnolingü� stica deritzon 200 orduko ikastaroa diseinatu zuten, 2012an zehar gauzatzeko.
|
|
|
Salamancako Unibertsitatea, UPV EHUko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen
|
|
|
UPV EHUko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedra
|
|
|
Egitasmo hau gauzatu ahal izateko aholkularitza eskatu zitzaion Euskal Herriko Unibertsitateko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedrari, Euskal Herriak bizi izandako esperientziagatik eta hezkuntzaren arloan euskara eskola sisteman txertatzean izandako arrakastagatik.
|
|
|
Garabide Elkarteak 2011n hartu zuen erronka, eta 2013an gauzatu ditu lehen urratsak tokian tokiko egitasmoa gauzatzeko: lau ikastaro antolatu ditu uztailean eta abuztuan Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedraren eta Durangoko Udalaren laguntzaz. Ikastaroak eskola materiala sortzeaz eta haur hezkuntzako metodologiaz izan dira, eta balorazio ezin hobea izan dute, bai nasa yuwe sustatzaileen, irakasleen eta ama laguntzaileen aldetik, zein Euskal Herritik bertara joandako irakasleengandik.
|
|
|
Haatik, Euskal Herriari begira zenbait ekimen abiatu ditu Garabide Elkarteak. Batetik, garapenerako lankidetzako eta euskalgintzako beste zenbait talderekin (UNESCO Etxea, Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedra, Soziolinguistika Klusterra) sentiberatasun kanpainari ekin dio, garapenerako lankidetzan lerro indartsu berri bat txertatzeko, Lankidetza linguistikoa eta identitarioa, hain zuzen. Horretarako, nazioarteko garapen lankidetzan hizkuntza irizpidea txertatzeko propoAndoni Barreña, Jon Sarasua, Kepa Matxain, Viviana González, Iñaki González, Aldegundo González, Joanes Igeregi eta Ander Bolibar – Garabide Elkartea eta lankidetza linguistiko identitarioa:
|
|
|
Hamburgoko eta Calgaryko unibertsitateetan egindako ikerketetan, etorkinen ikasketa prozesuak aztertu ditu, tartean irakaskuntzarik jaso ez dutenena ere bai. Bilbon da egunotan, EHUren Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrak hizkuntzen ikasketari buruz antolatutako kongresuan. Irakaskuntzarik jaso gabe alemana ikasi duten etorkinen kasuak aztertu dituzu.
|
|
2014
|
|
|
Urte asko dira ordea, Chiapaseko haurren berriketei belarria jarrita dabilela. Euskal Herriko Unibertsitateko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrak egindako biltzarrak gonbidatu zuen joan den udazkenean eta Bilbon egin genion elkarrizketa.
|
|
2015
|
|
|
Bere aurpegiak gogorarazten dituen arbaso indigenen miraz, nasa herriarekin topo egin, hizkuntza ikasteko prozesuan hasi eta nolabait bertakotu ondoren, nasa hizkuntza berreskuratzeko prozesuan eragile garrantzitsua da. Garabide elkartearekiko eta Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrarekiko harreman estuan, nasa eta euskal komunitateen arteko zubigile dabil azken urteotan.
|
|
2017
|
|
|
Aldiz, ahozko erabileraren ohiko moldeak, arruntak, informalak, eta artistikoagoak nahiz formalagoak ere apenas lantzen diren gure eskoletan?. Itziar Idiazabal,. UPV/ EHEko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO katedrak 10 urte, eta 11 erronka?, Campusa (UPV/EHUko aldizkari elektronikoa), 2017.
|
|
2018
|
|
|
Azken hamarkadetan Euskal Herrian egindako lana ezagutzera ematea da erronka. Garabideko kidea da Mikel Mendizabal, eta baita EHUko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrako kidea eta Easo institutu politeknikoko irakaslea ere.
|
|
|
Ekimena ez da hutsetik sortua, hainbat erakunde dira tartean. Gasteizko Udaleko Gazteria eta Euskara Zerbitzua dira bultzatzaile, eta babesle, berriz, EHUren Arabako Errektoreordetza eta Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedra. Laguntzaileetan da, bestalde, Oihaneder Euskararen Etxea.
|
|
|
(ITZIAR IDIAZABAL GORROTXATEGI Euskal Filologiako katedraduna da Euskal Herriko Unibertsitatean eta Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedraren koordinatzailea)
|
|
2019
|
|
|
Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedra, UPV/EHU
|
|
2021
|
|
|
Hirugarrenik, Inés Garcia Azkoaga eta Itziar Idiazabalek Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedraren (MHOUK) ibilbidea eta lan ildoak azaltzen dizkigute. UNESCOk lan ildo ezberdinak jarri zituen abian mundu mailan eta Euskal Herriko Unibertsitatearen baitan hizkuntza aniztasunaren sustapenean arituko zen Katedra sortu zen gurean.
|
|
|
|
Hizkuntza
ondarearen ezagutzak, aniztasunaren aberastasunarekin batera, haren galzorirako arriskuak eta mehatxuak ikusarazi dizkigu. Gogoratu behar dugu munduan gehien hitz egiten diren hizkuntzekin batera (txinera, gaztelania, ingelesa, hindia, arabiera eta portugesa), badirela beste asko hiztun gutxi dituztenak.
|
|
|
Niger, Afrika Erdiko Errepublika, Txad, Hego Sudan, Burundi, Mali, Eritrea, Burkina Faso, Sierra Leona, Mozambike eta Kongo.
|
Hizkuntza
ondare aberatsena dutenak eta pobreenak direnak, alegia. Romainek (2013) egoera horren berri ematen du eta alderatu egiten ditu hainbat lurraldetako hizkuntza eta hiztun kopuruak giza garapenaren indizearekin, eta erakusten du lurralde horiek 129 lekutik atzera daudela sailkapenean; hizkuntza minoriak direlako, hain zuzen, garapenetik kanpo geratzen direnak.
|
|
|
Laburpena. Munduko hizkuntza aniztasunari buruzko ezagutza zabaltzeko eta partekatzeko xedearekin sortu zen Euskal Herriko Unibertsitateko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedra, 2006an. Denbora honetan jorratu dituen ildo ezberdinen berri ematen du artikulu honek, beti ere, hizkuntza ondarea eta, batez ere, hizkuntza gutxiagotuak babesteko baliagarriak diren ekimenak garatzera bideratu izan direnak, bereziki, garapen iraunkorrarekin bateratzen diren hizkuntza lankidetzaren eta hezkuntza eleaniztunaren inguruko ekimenak.
|
|
|
2006 urtean UPV/EHU eta UNESCO erakundeen arteko hitzarmenari esker sortu zen Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedra (Katedra, aurrerantzean). Helburu nagusitzat hizkuntza aniztasuna, bereziki hizkuntza gutxituei buruzko ezagutza garatzea, prestakuntza, zabalkundea eta sentiberatze ekimenak elikatu ahal izateko.
|
|
|
•
|
Hizkuntza
ondarearen inguruan lan egiten ari diren bertako nahiz nazioarteko erakunde, elkarte eta sare akademikoekin zein giza alorrekoekin harremanak indartzea eta elkarlanak sustatzea.
|
|
|
Garapen Jasangarrirako Helburuak (GJH) Nazio Batuen Erakundeak argitaratutako 17 helburu dira, etorkizun justuagoa eta jasangarriagoa lortzeko ibilbide orri moduan funtzionatu luketenak. Hizkuntza aniztasuna ez da ageri 17 helburu horien artean eta, horren harira, Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco katedrak U17+ 1 helburua proposatu du: Hizkuntza eta kultura aniztasunaren bermea.
|
|
|
Psikologia kritikoaren eremuan egin diren ekarpenak interesgarriak izan daitezke gure eguneroko bizitzan euskararekin lotutako kezken inguruan hausnarketa egiteko.
|
Hizkuntza
ondare moduan kontzeptualizatzen da askotan. Hizkuntza testuinguru soziohistorikotik bereizita ikusten badugu eta ideia horri helduz pertsonen psikologiaren ikuspegi indibidualista hartzen badugu, hizkuntza edo baliabide semiotikoak erauzi egiten ditugu beren errealitate partikularretik.
|
|
2022
|
|
|
Berrikuntza sozial korporatiboaren ikuspegitik enpresek ekarpen esanguratsuak egin ditzakete kultura eta hizkuntza aniztasuna babesteko beren inguruneko erakunde zibil, publiko eta pribatuekin lankidetzan, proiektu kolaboratiboak eta partekatuak garatuz, esate baterako, garapen iraunkorraren alorrean. Adibidez, enpresek ekarpen esanguratsuak egin ditzakete UPV/EHUko Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen UNESCO Katedrak proposatutako 18 GIHaren alorrean ere berrikuntza sozial korporatiboa eta erantzukizun linguistikoa uztartuz (ikus 2 Atala).
|
|
2023
|
|
|
Ondoren, Munduko
|
Hizkuntza
Ondarearen Unesco Katedrak bultzatutako tailerra egin zen: marrazki bizidunetan kontatutako bi ipuin bikoiztu ziren ahal izan ziren hizkuntza gutxituetara, Ane Murua (Binahi Akademy) eta Hala Bedi irratiaren laguntzarekin.
|