Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 46

2002
Euskal sistema literarioaren eskema laburregi hau nolabait osatzeko, bitartekariez ere hitz egin genuke. Gauza jakina da azken hamarkada hauetan bitartekarien garrantzi eta eraginkortasun komertziala izugarri eraldatu eta merkatuaren legeetara makurtu dela.
‎Euskal unibertsitate sistema osoa eta osatua behardugu, Unibertsitate bakoitzaren autonomia eta nortasuna gordez, euskara bultzatzeko helburuaz, Sistema Osoa osatuz: gestioan, ikerketan zein irakaskuntzan, etaAdministrazioaren bidetik kontratu programen bitartez Sistema Osoa Euskal Sistema izatera bideratuz.
‎Zeren jokoan dagoena ez baita EU1 eredua, EUrenzentraltasuna Berrikuntza ren Euskal Sisteman baino, hau da, jakintza eta praktika sortze, hedatze eta erabiltze prozesuak ahalbidetzen duten edonolako ezagupenek, berr ikuntzek eta erakundek osatzen duten multzo konplexuan. Ezin dugu EUren egingarritasuna eta iraungikortasuna aztertu berau testuinguru horretatik isolatuz.
2003
‎Baina, hasieran behintzat, Boroako proiektua sustatzen zuen Bizkaia Energiaenpresa Irlandako ESB enpresa elektriko publikoaren ekimena da, bere zabalpenmultinazionalean planteatzen duena. Euskal sistema ekonomiko eta politikoanoutsider izate horrek ere markatu du afera honen etorrera. Aktore instituzionalaren. Ibarrak ematen dion zentzuan (Ibarra, 1995)?
‎Bortizkeria horrek kolera asetzen eta iraunarazten du, eta iraunen du oraino belaunaldi segidak mistika berean egongo direino. Euskal sistemak kolera eta herra hori garraiatzen du, literaturaren, eskolaren  (Estatuek egiten duten maneran, biktimen aldeko historia ideologizatua irakasten da) eta oro har, kulturaren bidez (jo ta ke irabazi arte). Euskaldunentzat –egiazko eta zinezko biktimak– denbora geratu da.
2008
‎Euskal eleberrigintza errealista bihurtu da, ironikoa, heldutasunera iritsi den seinale agian. Euskal sistema literarioa osatua dago: irakurlego alfabetatu eta ikasia existitzen da, kritika literarioa profesionaldu da idazleekin batera eta industria kultural txiki baten aurrean gaude.
2009
‎Bere jardun profesionala beti irakaskuntzari lotuta egon da. Menpekotasunaren Arretarako Euskal Sistema Publikoaren Aldeko Plataforma Feministan ere aritu zen lanean, bizpahiru urtez, martxan egon zen bitartean. Seme alabarik ez du.
‎2008 Plan estrategikoaren barruan dauden bi zerbitzuak abenduaren 5eko 12/ 2008ko Legearen barruan kokatzen dira. Horren arabera, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren helburuen artean babes faltagatik sortzen diren beharrak prebenitzea eta artatzea daude, ikuspuntu komunitariotik eta hurbiltasunetik artatzen. Gainera, esku hartzeak Gizarte Zerbitzuen ardura izan behar dira, bete beharrekoak eta udal eskuduntzarenak.
2010
Euskal sistema fiskala, adibide Eskoziarentzat
‎Herri mugimendu zabal bati esker, baina Gasteizko gobernu autonomoari esker ere bai, hizkuntza instituzionalizatzeko pausuak eman dira, eta literatura ere bai. Euskal sistema literarioa deitzen dena sortu da. Euskaraz egundo baino hobeto idazten da.
2011
‎Zientziaren sozializazioan aurreko planetan baino indar handiagoa egiten da. Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzako Euskal Sistemaren berrantolaketa egitea planteatzen du, nire irudiz beharrezkoa dena, egungo agente egitura korapilatsuegia baita. Erosketa publikoa palanka moduan usatzea azpimarratzen da eta ez da erreminta txarra modu egokia baliatzen bada.
‎Abbadiak 1851tik 1897 arte antolatu zituen jaien inguruan, izate literarioa sortu zen. Euskal sistema literarioa antolatze bidean zegoen. Jakin minez zeuden hainbat bertsolari eta poeta, noiz deialdia egingo, sariak ere bazirelako.
2012
‎Legearen aldaketa bat da Lopezen Exekutiboak bultzatutakoa, zeinen oinarrizko berrikuntza tasa berri bat sortzean datzan, miaketa, salbamendu edo erreskate zerbitzuengatik. Gaur arte, Eusko Jaurlaritzak, legez ez du inoiz jarduera mota hauek arautu ezta kobratu, ezta Larrialdiei aurregiteko Euskal Sistematik burututako beste jardueretatik ere ez. Mota honetako tasa bat onartzea justifikatzerakoan, entzun ahal izan dugu beste autonomia erkidego batzuetan aurrekaririk badagoela, adibidez, Kantabrian edo Katalunian.
‎Baina egia da, dirudienez, nahiz eta araututa eduki, inoiz ez dutela tasa hori kobratu. Hala ere, ezin da autonomia erkidego horietan egindakoa gure autonomia erkidegora estrapolatu, gure Larrialdiei aurregiteko Euskal Sistema nola dagoen eratua ez ezagutzea litzatekeelako, beste edozein autonomia erkidegorekin konparatuta erabat ezberdina baita eta, beraz, bakarra. Zentzu honetan, gure legezko erreferenteak Larrialdiak kudeatzeko Legea, Larrialdiei aurregiteko Bidea eta Larrialdiei Aurregiteko Euskal Sistemaren Taktika Operatiboak dira.
‎Hala ere, ezin da autonomia erkidego horietan egindakoa gure autonomia erkidegora estrapolatu, gure Larrialdiei aurregiteko Euskal Sistema nola dagoen eratua ez ezagutzea litzatekeelako, beste edozein autonomia erkidegorekin konparatuta erabat ezberdina baita eta, beraz, bakarra. Zentzu honetan, gure legezko erreferenteak Larrialdiak kudeatzeko Legea, Larrialdiei aurregiteko Bidea eta Larrialdiei Aurregiteko Euskal Sistemaren Taktika Operatiboak dira. Edozein gertaeraren aurrean aktibatu egiten diren tresnak dira.
‎Edozein gertaeraren aurrean aktibatu egiten diren tresnak dira. Bestetik, Larrialdiei aurregiteko Euskal Sistemaren Taktika Operatiboak izeneko aipatutako erreferente horretan, 19 taktika aipatzen dira eta 19 taktika hauen artean 2 bakarrik daude salbamendu edo erreskate zerbitzuekin zuzenean lotuta. Espezifikoki araututako gainerako 17 taktiketan, eta gerta litezkeen gainerako gertaeretan, giza-bitartekoak eta bitarteko materialak erabiltzen dira larrialdi bati aurre egiteko, eta horregatik ez da tasarik arautzea proposatzen.
‎Halaber, salbamendu edo erreskateetan mugitzen diren giza baliabideen zein baliabide materialen titulartasuna eta erabilgarritasuna, Instituzio, Erakunde Publiko zein pribatu eta irabazi asmorik gabeko boluntarioen elkarteei dagokie. Gure Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistema osatuta dagoen erak guztiz bideraezina egiten du berau tasa batzuen bidez arautzea. Bestelako irudiren batean pentsa liteke, esaterako, zehapena, zerbitzua eskatzen duenak edozein motatako gertakariren inguruan itxurak egiten dituenean eta Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistema aktibatzea sortzen duenean.
‎Gure Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistema osatuta dagoen erak guztiz bideraezina egiten du berau tasa batzuen bidez arautzea. Bestelako irudiren batean pentsa liteke, esaterako, zehapena, zerbitzua eskatzen duenak edozein motatako gertakariren inguruan itxurak egiten dituenean eta Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistema aktibatzea sortzen duenean. Zehapen motako formula aukeratzen bada, bere kokapena ez legoke Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioko Tasen eta Prezio Publikoen Legea aldatzeko Lege proiektuan.
‎Ondorioa: Gure Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistemak duen birtute handia eta berau hasieratik zein ikuspegirekin sortua izan zen, oso urrun dago era egokian sartu ahal izatetik miaketa, erreskate eta salbamendu tasa batengatik arautua izateko. Oso ondo ezagutu behar da Sistema horren egitura eta funtzionamendua jakiteko tasa guztiz desegokia dela.
‎Oso ondo ezagutu behar da Sistema horren egitura eta funtzionamendua jakiteko tasa guztiz desegokia dela. Eusko Jaurlaritzak lege aurreproiektuan tasa hori arautzen duen helburua lortzetik urrun, eta argi eta garbi jasotzen dena zioen azalpenean, lor dezakeen gauza bakarra (jada hainbat gizataldek eta Eusko Legebiltzarrak berak esan duten moduan), gure Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistema indargabetzea da, gure azalpenean ahaztu ezin dugun Sistema, asko balioztatua izan dena euskal gizartearengatik, eta eragile guztiengatik erakundekoak izan edo ez Larrialdietan parte hartzen dutenak eta zeinei lortutakoak zor zaizkien; eta gainerako autonomia erkidegoengatik, erreferente gisa dutenak. Hau guztiagatik, EAJ erabat kontra agertu da Tasei eta Prezio Publikoei buruzko Legean sortu den miaketa, salbamendu edo erreskate zerbitzuengatiko tasarekin.
Euskal sistema literariora etorrita, badirudi zubi hizkuntzak erabiltzeko joerak arrazoi praktikoei erantzuten diela batez ere. 1970eko eta 1990eko hamarkaden artean haur eta gazte literaturaren alorreko itzulpenen zubi hizkuntza nagusia gaztelania izatearen arrazoi nagusia, segur aski, irisgarritasuna zen:
‎Babes Sozialaren Euskal Sistema, publikoa eta osoa.
2013
‎Euskal poesiaren antologia orokorrak ez dira ugariak, eta hezkuntzaren testuingurutik at, pare bat soilik. Euskal sistema literarioaren egoeraren zehaztasunei dagokienez, Santi Onaindiaren Mila euskal olerki eder (1954) instituzio akademikoetan euskal literaturaren ikasketak ezarri aurreko egoerari dagokion egitasmo editoriala izan zen, eta helburu jakin bat betetzeko proiektu nazionalari erantzuten zion. Onaindiaren antologiak euskal literaturaren corpusa batera aurkeztu, eta, haren balioa eta kalitatea erakutsiz, euskarari berari prestigioa ematea bilatzen zuen.
‎Poesiaren zentraltasunaren arrazoiez eginiko hausnarketen ildoan, Retolazaren iradokizunek berretsi egiten dute Koldo Izagirreren antologiaren sarreran aipaturiko argudio nagusia, hots, poesiagintza dela genero zentrala XX. mendean, genero horretan abiatu direlako gure literaturan aurrerapauso guztiak. Euskal sistemaren kanonizazioari buruzko hausnarketan, euskal literaturaren sistemaren barne eragileei erreparatzen diete K. Izagirrek eta I. Retolazak, autonomia bat aitortuz literaturari esparru soziopolitikoetatik. Lehentasuna ematen die barne eragile horiei dinamika propioa izan dezaketela iradokiz, sistema soziopolitikoen inpronta bigarren mailan utziz.
‎bultzatutako estrategia horrek krisiak berekin duen itxiera erreakzionarioa ekar lezake, eta emakume zaintzaileei kalte larria eragin. Horren guztiaren harira, zinez aproposa da Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataformako kideek, Euskal Herriko IV. Jardunaldi Feministetan (Portugaleten, 2008ko apirilean), aurkeztutako txostena: –Ez dago berdintasunik zerbitzu publikorik eta zainketa partekaturik gabe?
2014
‎Egoera honetara iristea posible izan da Euskadin autogobernua egoki aplikatzeko egindako ahalegin eskergari esker eta, gainera, horren ondorioz sortu da Diru sarrerak Bermatzeko Euskal Sistema. Sistema horrek 400 milioi euroko urteko aurrekontua dauka, eta onuradunak dira diru sarrera txikien jasotzen duten herritarren %20a.
2015
‎Poema liburuak argitaratzeko medio eskasez eta marjinaltasunaz mintzatzeko baliatzen zuten egokiera bidenabar. Euskal sistema literarioaren prekarietateak zein argitaletxe urrien kriterio kaskarrek liburu ugari sistematik kanpo uzten zituztela salatzen zuten. Landa Donostiako EUTGko fakultatean sortutako talde bateko kide zela eta talde horrek aldizkari berri baten lehen alea kaleratu zuela aditzera ematen zuten gainera.
2017
‎{ 70} Plataforma honen izen “ofiziala” Mendekotasuna dutenak Laguntzeko Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataforma izan zen baina feminismo barruan Zaintza Plataformaren izena erabili izan da.
‎Data seinalatuetan antolatu ohi diren ekitaldiez gain, abortatzeko eskubidearen aldekoa eta indarkeria matxistaren salaketa lirateke etsenplurik gertukoenak. Eta ekimenei dagokienez, bi aipatzearren, Mendekotasuna dutenak Laguntzeko Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataforma{ 12} izan zena, edo geroago indarra hartu duen Emakumeen Mundu Martxa{ 13}.
2018
‎. Euskal sistema sanitario publikoa. Osakidetza. Osasun Saila
‎Ikusi dugu telefonia mugikorreko sarearen hornitzaileak diren enpresa nagusiek estaldura mapa desberdinak eskaintzen dituztela euren antenenen kokapenaren arabera; ondorioz, analisi hori luzeegia eta zailegia litzateke. Dena dela, Larrialdiei Aurre Egiteko Euskal Sistemari kontsulta eginda, bermatu egin genezake azterlanean agertzen diren ibilbideetan 112 zenbakira deituta beti izango dugula erantzuna.
2019
‎Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren ereduaren inguruan eztabaidatzen
‎Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren (GZES) baitan, banakako eta familiako esku hartzea gailentzenden bitartean, komunitarioa nola indartu daitekeen hausnartzea beharrezkoa da. Lan honek, hausnarketa hori nola eta nondik abiatu daitekeenaren proposamena luzatuko du.
‎Gizarte Zerbitzuei buruzko aurreko legeei erreparatuz2, azken honetako berritasunen artean, biberrikuntza nagusi agertzen dira. Batetik, EAEn, Gizarte Zerbitzuen prestazio eta zerbitzuak jasotzekoeskubide subjektiboa sustatu eta bermatzearena, hain zuzen ere, Ongizate Estatua osatzen dutenbestelako sistemak bezain garatua den Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema eraikiz. Bestetik, GizarteZerbitzuetan eta batez ere, Oinarrizko Gizarte Zerbitzuen baitan, esku hartzea ikuspuntu komunitariobatetik gauzatzea.
‎2 H: Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren baitan ematen den esku hartzea eredua komunitarioa izandadin, beharrezkoa den hausnarketarako gakoak diren eztabaidak azaleratzea.
‎"[ Euskal sistema literarioan] badirudi zubi hizkuntzak erabiltzeko joerak arrazoi praktikoei erantzuten diela batez ere. 1970eko eta 1990eko hamarkaden artean haur eta gazte literaturaren alorreko itzulpenen zubi hizkuntza nagusia gaztelania izatearen arrazoi nagusia, segur aski, irisgarritasuna zen:
2020
‎loturarik ba ote dago euskal literatura dialektala lantzearen eta euskal esparru literariotik bazter gelditzearen artean? Euskal sistema literarioak sortzen ote du azpikotasunik. Bestela erranik, zein da euskal literatura sistemaren" inkonziente kritikoa" 337?
Euskal sistemak erakutsi du baduela egokitzeko malgutasuna eta baduela gaitasun propioa. Oposiziokoek diote profesional onak ditugula osasun arloan, baina sistemak ez duela erantzun.
2023
‎Zaintza sistema eraldatzeko beharra adierazi du Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Nerea Melgosak. Haren arabera, EAEko Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoak balioko du gizarte zaintza «familiagabetzeko» eta «desfeminizatzeko», Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemak eta, beraz, erakundeek pisu handiagoa beren gain hartuta. Horretarako, sistemarako jarritako diru sailak handituz joatea aurreikusi dute:
‎Rafa Lopez Arostegi Gizarte Politiketako aholkulariak azaldu du Gizarte Zerbitzuetako Euskal Sistema estuki lotuta egon behar dela babes sistema osatzen duten gainerako azpisistemekin; besteak beste, osasun sistemarekin, diru sarreren bermearekin, enpleguarekin eta etxebizitzarekin. «Babes sistema hori osotasunean pentsatu behar da», nabarmendu du.
‎Dakigunez, komunitate eleaniztunen eta diglosikoen egoera ahalik eta modurik errealistenean erakusterako orduan, polifoniaren auzia konstante bat izan da literaturan. Euskal sistemara etorriz, batzuek, halakoetan, euskara hutsean idaztearen aldeko apustua egin izan dute; besteek, ordea, errealitatea dagoen dagoenean erakustearen aldekoa, Saizarbitoriak Ehun metro n egin zuen bezala, edo, tarteka eta euskaran askoz ere zentratuago, Nerea Baldak Azpimarrak en egin duen bezala.
‎Hainbat organo eta tresna sortzea ere aurreikusten du lege proiektuak, hala nola Haur eta Nerabeentzako Erakunde Arteko Organoa, Haur eta Nerabeentzako Euskal Kontseilua, Haurren eta Nerabeen Foroa eta Haurrei eta Nerabeei Buruzko Informaziorako Euskal Sistema.
‎Annie Ernaux ala Nanni Balestrini ez zirelako EHn jaio. Euskal sistema literarioaren gauza esplikaezinetako bat da jatorrizkoen eta itzulpenen arteko desfasea, irakurri Babelia ala Le Monde des livres, alderatu munduak Paris eta Madrilen duen tokia eta gurean duena (lau hedabide salbuespen ez da notizia ere izaten), DBHn Siddhartha irakurtzen dute Lenguan, Ostegunak Euskaran.
‎Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataforma (2011): " Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten alde.
‎Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataforma (2011): " Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten alde. Zaintzeko betebeharretik zainketak jasotzeko eskubidera", Lan Harremanak Revista De Relaciones Laborales, 15 DOI: 10.1387/ lan harremanak.3118
‎" Adinagatik, gaixotasunagatik edo ezgaitasunagatik eta autonomia fisiko, mental, intelektual edo sentsorialik ez izateagatik edo horien galeragatik, beste pertsona batzuen laguntzaren beharra izatea eguneroko bizitzako beharrei aurre egiteko; esaterako, zaintza pertsonala, etxeko lanak, mugikortasuna, orientazioa, eta beste pertsonak eta objektuak ezagutzeko gai izatea". ...emateko sistemaren jatorrizko helburua, egin zaizkion kritikak kontuan izanik, arreta zerbitzuen unibertsalizazioa eta profesionalizazioa bermatzea izan da; batetik, pertsonek arreta jasotzeko duten eskubide subjektiboa aitortzea dakar legedi horrek, senideek eta ordaindu gabeko zaintzaileek, bereziki emakumeek, beren gain hartzen duten zama arinduz (Aguilar Hendrikson, 2019; Mendekoen Arretarako Euskal Sistema Publiko baten aldeko Plataforma, 2006; Hernando, 2006).
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia