|
2000
|
|
|
Gainerakoetan ezberdintasunak daude egunkarien artean, bai beren hedapen eremuagatik, eta bai beren ideologiagatik ere. Horrela, aurretik ikusi dugunez, egunkarinafarrentzat Nafarroa da erreferentzia eremu nagusia, hortik
|
Espainiara
jauzi eginez; kanpoan geratzen dira, beraz, Hegoaldeko zein Iparraldeko lurraldeak. Era berean, SUD OUESTentzat esangura gutxi dute Hegoaldeko lurraldeek (agertzen direnean. Euskal Herriarekin zerikusia duten albisteen %7?, hala ere, Euskal Herri osoarierreferentzia eginez eta euskara zein politika gaien inguruan agertzen dira).
|
|
2006
|
|
|
Erdi lotsaturik erantzuten dio honek, bera ETAko buruzagietako baten neskadela, edo zela, Esteban ezagutu artean, bederen. Pariseko kartzela batean daukatelapreso,
|
Espainiara
ekarri bitartean. Hara egiten dizkiola, oraindik ere, ikustaldiak.
|
|
2007
|
|
|
Etenaldi batekin 1799ko irailetik 1800eko apirila artean: Euskal Herrira (aurrenekoa) eta
|
Espainiara
bidaia.
|
|
2008
|
|
|
Fernando VII.a bonapartetiarren eskuetan zegoen bitartean, oztopoekin baina konstituziozaletasuna sendotzen zihoan, eratutako egitura zentralistari esker. Baina zer gertatuko zen erregea
|
Espainiara
itzultzen zenean. Posible izango ote zen erdibideko elkarbizitza monarkiaren eta konstituzioaren artean?
|
|
2009
|
|
|
Urriko iraultza ahalegineanmilitarrak langile matxinatuen kontra eta eskuineko gobernu eta errepublikarenerakundeen alde lerrokatu ziren. Baina orduan ere, Sanjurjadan gertatu antzera etalaster batean piztuko zen Gerra Zibilean ikusiko zenaren kontra, erbestea ez zenpiztu eta borroka
|
Espainiara
bakarrik, eta bertan ere leku jakin batzuetara, mugatuzen. Iraultza leku gutxi batzuetan piztu zen eta laster agortu ziren haren indarrak.
|
|
|
Agerikoa da herrialde bateko errenta maila handitu ahala proportzionalkiare gehiago hazten dela informazio ekonomiko espezializatuaren kontsumoa.Herrialde XIX. mendean abiatutako eredua,
|
Espainiara
1978koKonstituzio eta ondorengo garapen ekonomikoarekin iritsi zen. Eta azkartu eginzen, gainera, 1986an Europar Batasunera sartzearekin (orduko Europako EkonomiElkartea).
|
|
|
1895eko abenduaren 28an abiatu zen zinemagintza modernoa43, Louis eta Auguste Lumière anaiek kamerari proiektorea eranstearekin batera. Bost hilabeteren buruan ailegatu zen zinematografoa Frantziatik
|
Espainiara
eta garai bertsukoak dira pelikula modernoan harturiko lehen euskal gaiak ere.
|
|
|
Ezin ahantzi, hala ere, kazeta horren beste zenbait ardatz garrantzitsu, hala nola herrietan eta euskaldun komunitatean fedeari eta kristautasunari eustea edota nekazaritzaz eta orokorrean irakurleen bizimoduaz ardura adieraztea. Politika, aldiz, bazter utzi zuten lehen aro batean, harik eta
|
Espainiara
Errepublika ailegatu zen arte.
|
|
2010
|
|
|
Alde errepublikanoan zeuden ikuspegi eta desadostasunei aurre egin beharizan zieten mugetara hurbildu ziren milaka iheslarik. Tropa frankistak atzetik zetozelarik,
|
Espainiara
bueltatzea edo erbesteratuen bidetik jarraitzea izan zuten lehianmuga zeharkatu bezain laster. Testuinguru horretan, komunikabide frantziar ugarikbaita politikari eskuindarrek ere indartu zuten euren kanpaina, Frantziaratzen arizirenak ahalik eta azkarren berriro Espainiaratuak izan zitezen.
|
|
|
Jakinaren gainean egonen zen diputatu garaztarra, 1940ko maiatzaren erdialdean, inolako lotsarik gabe, komunikabideetan aldarrikatu zuenean, laster oso errefuxiatuak kontzentrazio zelaietara edo
|
Espainiara
deportatuak izanen zirela. Izanere, egun batzuk beranduago, horrelako neurriak hasi ziren hartzen erbesteratuenaurka.
|
|
|
Alde batetik, erbesteratuen kopuruak oso handia izaten jarraitzen zuelako. Izan ere
|
Espainiara
berrirojo zutenak kenduta, 200.000 lagunetik gora egon zitezkeen Frantzian 1939 1940kobidegurutzean. Bestetik, horietako askok ez zuten inongo baliabiderik bidaia txartelak erosteko, eta espedizioak gutxi izan zirenez, garesti zeuden.
|
|
|
Ez zen ofiziala, berez oraindinoVatikanoak ez zituelako Espainiako Errepublikarekin diplomaziazko harremanaketen, baina izendapena mundu osoak ulertu zuen errekonozimendu diplomatikoaren aurreko urratsa zela. Hala eta guzti ere, izendapena, esan bezala, ofiziala ezzenez Erromako ordezkari zen Ildebrando Antoniuttiren bidaia, nola edo halajantzi beharra zegoen kardinal horrek
|
Espainiara
zeraman misioa. Horrela, zereginhura, kanpora begirako, Aita Santuaren ordezkaria beraren hitzetan, honetarakoizango zela esan zuen:
|
|
|
Basomutil aritzea urte batzuk aurrerago eretokatuko zitzaien errefuxiatu askori. 1941ean, Frantzia Alemaniaren esku geldituzenean, eta euskal hegoaldetar asko enplegatzen zituzten enpresa franko itxibeharrean egon zirenean edo lana murriztu zitzaienean,
|
Espainiara
itzuli nahi ezedo ezin zutenek beste biderik ez zuten izan ikazkintzan basoetan aritzea baino3.
|
|
|
Ez dira erantzun errazeko itaunak hauek, garai hartan euskal erakundeek eginzituzten estatistikak ez zirelako zehatzak izan eta gaur egun dugun dokumentazioarekin zaila egiten zaigulako orduan egin ez zuten lana osatzea. Bada beste arazobat eta da bertan momentuan egin ziren zerrenda eta fitxa asko Frantziaren okupazio garaian Espainiako agente frankistek eskuratu egin zituztela eta
|
Espainiara
bidali agiriotan ageri ziren errepublikanoen kontrako neurri errepresiboak hartzeko.Horretara, lehen eskuko materialaren faltan gaude. Hala eta guztiz ere, hurbilketabat egin daiteke, batez ere Euzkadiko Jaurlaritzak kudeatzen zituen babes etxeetanhartutako jendearen kopurua zehazteko, baita gobernu berak diruz lagun tzenzituen errefuxiatuen zifrak neurtzeko ere.
|
|
|
Ordurako Europan eta munduan libratzen ari zen gerrak hartua zeukanaliatuen aldeko jarrera eta Frantzian ziharduten makiak
|
Espainiara
eta Hegoalderasartzen hasita zebiltzan. Hauen artean gehien nabarmendu zirenak maki komunistak izan ziren, denak Union Nacional Española (UNE) erakundean batuak.
|
|
|
Aguadoren lana Europa okupatutik jendea ateratzea zen. Belgikatik, Frantziatik edo beste nonbaitetik ihesean zihoazen pertsonak Pirinioak gurutzatzen lagundueta
|
Espainiara
eramanaz. Han beste batzuen eskuetan utzi eta Ingalaterrarainoheltzen ziren iheslariok.
|
|
|
Azken zerbitzu horren zioa sarekadaren berri Londresera bidaltzea zen. Dokumentazio faltsuz ondo hornituta joan arren azken misioa izanbehar zuen hartara, polizia alemaniarrak zain zituen
|
Espainiara
pasatzeko baliatzenzuten Ekialdeko Pirinioetako herrixkan eta preso hartu zuten. Aguado alemaniarrek hartu zuten preso, bere emaztea, berriz, Vichyko agenteek.
|
|
|
Esparrutik total ateratakoak gainerako 1.519ak ziren, hauen artean era askotako kanporatzeak zeudelarik. Esparrutik ateratzeko izan zuten arrazoi nagusia
|
Espainiara
itzultzea izanzen. Bide hori 747 lagunek erabili zuten.
|
|
|
Historialari horren arabera, espainiar erbesteratzearen bilakaera kuantitatiboa 1939ko otsailaren erditik urte bereko abenduarenerdira honako hau izan zen: Frantzia eta Espainiaren arteko marra 475.000 erbesteratuk zeharkatu bazuten ere, Frantzian babesa harturikoen kopurua abenduarenerdialdera 140.000 atzerriratuz osatua zegoen, gainerako guztiak
|
Espainiara
itzulitazeuden ordurako, Ameriketako zenbait errepublikatara migratzea lortu zutenmilaka gutxi batzuk kenduta (Rubio, 1978: 19).
|
|
2011
|
|
|
Guztia izan zenetik geratzen dena dela aintzat hartuz, lehenengoak bake justiziaren jatorriari eta eboluzioari erreparatzen die. Erdi Aroko alkatearen lanetik abiatuta
|
Espainiara
demokrazia heldu arteko garaira arte sakoneko azterketa bat egiten da. Bigarrenean, bake justiziaren egungo kontzeptua, ezaugarriak eta arauketa lantzen dira.
|
|
|
|
Espainiara
demokrazia heldu arteko garaia 24
|
|
|
Errepara diezaiegun hauei. Bake justiziak, 1978ko Konstituzioak
|
Espainiara
demokrazia ekarri eta gero, inoiz izan ez duen egonkortasuna dauka. Egonkortasun hau 1985eko BJLOk eman dio, bake justizia Espainiako epaile antolaketaren lehen maila gisa antolatuz.
|
|
|
Bi kontu horien inguruan zenbait iruzkin aurkeztu aurretik, eta gauzak hasieratik argi gera daitezen, bake justiziaren konstituzionaltasunaren inguruko eztabaida hau bukatutzat emateko garaia heldu dela uste dugu.
|
Espainiara
demokrazia ekarri zuen Konstituzioaren onarpenetik hogeita hamar urte baino gehiago pasatuta, Konstituzio Auzitegiak justiziaren inguruko gai garrantzitsuez hainbat sententzia emanda, inoiz ez du esan bake epaitegiek, egun eratuta dauden moduan, EK urratzen dutenik. Beraz, bake justiziaren kontra egon daiteke, eta horretarako hainbat argudio eman daitezke, alderdi politikoetatik eta doktrinatik (errentagarritasuna, modernizazioa, antolaketa orokorra?), baina eztabaida zientifi ko batean ezin dugu jarraitu pisuzko arrazoi legez bere konstituzionaltasun eza erabiltzen.
|
|
2012
|
|
|
zein neurritan ikusten dituzte kaltetuak beren interesak euskal eliteekEspainiaren/ Frantziaren barnean egonda edota egoteagatik? Euskal elitearen eremubat, gero eta gehiago, ez dago
|
Espainiara
edo Frantziara begira, arlo gehienetan, ekonomian, ikerkuntzan..., argi dago zuzenean jo behar dela nazioartekoesparrura, bi ama estatuetatik kanpo.
|
|
|
encerre mas de doce años de trabajo», aitortu dio Clarini gutunean(); «la he pensado durante siete años», «la redaccion definitiva la hiceeste verano (1896)». Gero Gaztela eta
|
Espainiara
dedikatuko da.
|
|
|
AEB eta Espainia. ETB1ek, gainera,
|
Espainiara
begirako albiste gehien kaleratzen duen euskarazko hedabidea da (titularretako albisteen laurdena). Espainiarekiko mendekotasun horrek mundua ere gazte uniformeagoa da.
|
|
2014
|
|
|
Iturri guztien aburuz, harenkasua Atlantikoko bi muturretan egin zen ospetsu, eta ikusmin ikaragarria piztuomen zuen. 1624an
|
Espainiara
itzuli zen bere merituei ordainetan saria jasotzekoasmoz. Garai hartako buruzagitza politiko eta erlijioso gorenak ziren Filipe IV.aeta UrbanoVIII.a aita santuarengandik aitorpena jasotzea maila sozialean igotzekoestrategia baten adierazgarri argiena izan zen.
|