Emaitzak: 7
| 2021 | ||
| 152) ere adjektibo elkartu exozentrikotzat hartu dituzte txoriburu edo hitzontzi. | Bi izenez osatuak egon arren, hortik sortzen den elkartua adjektibo kategoriakoa izatea da, hain zuzen ere, izaera exozentrikoaren frogatzat hartzen dena. | |
| | Bi izenez osatuak aztertuko ditugu ondoren; hots, izen elkartu dvandvak. | |
| Horretantxe bereizten dira, hain zuzen, batetik, hemen aztertuko ditugun afari merienda, bertsolari poeta, errege profeta, erretor bikario edo irribarre moduko egituretatik, eta, bestetik, hegazkin tramankulu, Jainko haur, neskatila zerbitzari edo harri zilindro gisakoetatik. | Bi izenez osaturik egon arren, elkartu hauetan pertsona, otordu, objektu... bakarra izendatzen dugu; ez da ‘afaria eta merienda’, baizik aldi berean afari eta meriendatzat hartzen dugun otordua. David errege profeta diogunean, ez gara ari errege batek eta profeta batek osatzen duten bikoteaz, baizik pertsona bakarraz, bere baitan errege izaera eta profeta izaera biltzen dituenaz. | |
| 7.1.3c Atributu egiturako izen elkartuak. | Bi izenez osatuak egonik ere, hitz elkartu mota honetan bietatik batek adierazten du zertaz ari garen (osagai nagusi dei diezaiokegu, beraz), eta besteak adjektiboaren pareko zeregina du; osagai nagusiaren ezaugarri edo bereizgarri bat adierazten du. Horrexegatik ez da harritzekoa askotan osaba bertsolari edo neskatila zerbitzari moduko egiturak aurkitzea; hau da, izen kategoriako lexemak ala adjektibo kategoriakoak sortzen dituzten eztabaidagai diren ari edo tzaile atzizkia daramaten osagaiak dituztenak (§ 4.2). | |
| 7.1.4d | Bi izenez osatutako tautologia elkartuak dira gehien gehienak, baina bada bat edo beste bi adjektiboz osatua dagoenik, busti palatal, esaterako; edo bi aditzez, onetsi maitatu, ordain kitatu. | |
| | Bi izenez osaturiko elkartuak dira ondoren aztertuko ditugunak6 Horrelakoak dira behi esne, bizkar-hezur, burdin barra, ezpata dantza, limoi ur, txori kaiola edo zakar-ontzi; baina baita beste hauek ere: aurreiritzi, barne lotura, bertso mota, bertsolari fama, beso azpi, gaztaina kolore, gizon sail, goi kargu, hizkera modu, lizar arbola, lore sorta, mendi gain eta abar. | |
| 28.9.2i Bi egitura mota bereiz daitezke aurreko puntuetan ikusi ditugun sintagmaren barruko aposizioetan. | Bi izenez osatuak daudenak (Morfologiari eskainitako atalean zehazkiago aztertu ditugunak, § 7.2.8.6) eta egitura konplexuagoa dutenak (Pernando Amezketarra bertsolari ezaguna, Antso Azkarra errege ausarta). Lehen motakoetan argi ikusten da izendapen balioa (§ 28.9.2g): | |
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
| bi | 7 (0,05) |
Lehen forma
| Bi | 7 (0,05) |
Argitaratzailea
| Euskaltzaindia - Liburuak | 7 (0,05) |
Konbinazioak (2 lema)
| bi izen | 7 (0,05) |
Konbinazioak (3 lema)
| bi izen osatu | 7 (0,05) |
Urtea
Bilaketarako laguntza: adibideak
| Oinarrizko galderak | |
|---|---|
| katu | "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu |
| !katuaren | "katuaren" formaren agerpenak bilatu |
| katu* | "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu |
| !katu* | "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu |
| *ganatu | "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu |
| !*ganatu | "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu |
| katu + handi | "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu |
| katu + !handia | "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu |
| Distantziak | |
| katu +3 handi | "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu |
| katu +2 !handia | "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu |
| katu +2 !handi* | "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu |
| Formen konbinazioa desberdinak | |
| bero + handi | asko | "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu |
| bero +2 !handi* | !asko* | "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak |
| !bero + handi|asko|gutxi|txiki | "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak |
| Ezaugarri morfologikoekin | |
| proba + m:adj | "proba" lema eta jarraian adjketibo bat |
| proba +2 m:adj | "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat |
| bero + handi|asko + m:adi | "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat |
| proba + m:izearr-erg | "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta |
Ezaugarri morfologikoak
KATEGORIA
| adb | adberbioa |
|---|---|
| adi | aditza |
| adilok | aditz-lokuzioa |
| adj | adjektiboa |
| det | determinatzailea |
| ior | izenordaina |
| izearr | izen arrunta |
| izepib | pertsona-izena |
| izelib | leku-izena |
| izeizb | erakunde-izena |
| lbt | laburtzapena |
| lotjnt | juntagailua |
| lotlok | lokailua |
| esr | esaera |
| esk | esklamazioa |
| prt | partikula |
| ono | onomatopeia |
| tit | titulua |
KASUA
| abs | absolutiboa |
|---|---|
| abl | ablatiboa |
| ala | adlatiboa |
| ban | banatzailea |
| dat | datiboa |
| des | destinatiboa |
| erg | ergatiboa |
| abz | hurbiltze-adlatiboa |
| ine | inesiboa |
| ins | instrumentala |
| gel | leku-genitiboa |
| mot | motibatiboa |
| abu | muga-adlatiboa |
| par | partitiboa |
| psp | postposizioa |
| pro | prolatiboa |
| soz | soziatiboa |
MUGATASUNA/NUMEROA
| mg | mugagabea |
|---|---|
| ms | mugatu singularra |
| mp | mugatu plurala |
| mph | mugatu plural hurbila |
ADITZ MOTA
| da | da |
|---|---|
| du | du |
| dio | dio |
| zaio | zaio |
| da-du | da-du |
| du-zaio | du-zaio |
| dio-zaio | dio-zaio |
| da-zaio | da-zaio |
| du-dio | du-dio |
| da-zaio-du | da-zaio-du |
| da-zaio-du-dio | da-zaio-du-dio |