|
2000
|
|
|
Kontuan izan behar dugu gure artean denak ez garela berdinak, zentro bakoitzak helburu ezberdin batzuk bete behar dituela, erabiltzaile ezberdinak ditugula, medio ekonomiko eskasak gustatuko litzaigukeen mailara iristeko, eta abar.
|
Baina
testu honetan zertzelada orokor batzuk besterik ezin izango ditugu aurkeztu, etxean beheko sua erabiltzetik mikrouhin labea erabiltzerako jauzia baino handiagoa ematen ari baikara liburutegi eta dokumentazio zentroetan.
|
|
2003
|
|
|
Eta fraideen liburuan esaten zena baino ez zuten egiten Iduseko anarkistek.
|
Baina
testuak interpretatzeko modua ere oso dispersoa zen, eta Iduseko anarkistak zazpi baziren, testua interpretatzeko bederatzi modu zeuden batzuetan eta hamabi beste batzuetan.
|
|
2004
|
|
|
|
Baina
testu arkaikoen izaeraz harago, horici buruzko ikuspegia ere berritu behar delakoangaude. Homerorekin hasiko gara, eta irakurleak badaki, honezkero, zer izendatzen dugunHomero esaten dugunean?, helendar kulturatik gordetzen den testu idatzi zaharrenctik, alegia, zentzu batean aberatsak izan arren, taulatxo mizenikoetan kopuruak eta administrazio kontzeptuak besterik ez baitira jasotzen?.
|
|
|
Spinozak erronka horriheltzen dio.
|
Baina
testua fiiosofia guztiko tratatu bat da, cz ctikakoa soilik, mctafisika. ezagutzarcntcoria, etab. Testu biziki irakurgaitza da. Irakurketarako testu lagungarria honako hau izan iitekc (iruzkin kritikoa):
|
|
2006
|
|
|
«avemos ferrerías masugueras e otras de/ maço de agua e de omes».
|
Baina
testua beste modu batean interpretatzen du Mertxe Urteagak (1996, 1999: 39 eta 2002:
|
|
2007
|
|
|
Fidela izan nahian, gordeka eta ezkutuan egon behar du itzultzaileak, oharkabean pasatu.
|
Baina
testuak bizia izanen badu, ezinbestean jartzen du bere zeretik, eta sortzaile ere bilakatzen da, testua bere eginez. Zure eskua eta bihotza sartu ezean, testuak ez du bizirik.
|
|
|
|
Baina
testu argumentatua beste zer bat da.
|
|
|
Artikulu sail honetan (hiruzpalau) erakutsi gura dut askotan (gehienetan?) euskarak aukera ematen digula aditza aurreratzeko eta galdegaia atzera botatzeko; bestela esateko, frogatu gura nuke Altuberen galdegairen legea ez dela zuzena.
|
Baina
testu osoak aztertu barik testuetako hasiera perpausak soilik izango ditut azterkizun; ikerketa muinarrituko dut kontakizunen hasiera perpausetara.
|
|
|
|
Baina
testuen alderaketa utzirik, nabarmenagoa da eragin hori kultura teknikoan:
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, testu espezializatua espezialistak sortua den arren, egia da antzeko testu asko sortzen direla gaur egun (ez da erraza ohiko sailkapenetan kokatzea, esate baterako, ospitaleetan gaixoak sinatu ohi duen operatu aurreko baimen orria, edo analisien emaitzak jasoko dituen inprimakia); badira, gainera, teknikoen antzekoak diren testu estereotipatuak edo errutina testuak, eta oro har ez dituzte ezaugarri berak espezialitateko testuek, didaktikoek, eta zabalkundekoek (Cabré 1999).
|
Baina
testu hauen bateratasunik eza ulertzeko, gogoan hartzea komeni da (Hoffman 1984) espezializa zio mailaren eta forma linguistikoaren arteko erlazioa. Osasun arloan urriak dira zientzia teorikoan ohikoak diren abstrakzio maila handieneko testuak, baina ugari dira beste maila guztietakoak, baita abstrakzio mailarik apalenekoak ere.
|
|
|
Olerkiak, dudarik ez, Bitoriano Gandiagarenak dira.
|
Baina
testu poetiko batean, horren garrantzi handikoak dira antolaketa eta izenburuen jartzea nork (nortzuek) burutu zitu (zt) en?
|
|
2009
|
|
|
Solasean oinarritutako corpus handi bat behar da, txatetan oinarritutakoa.
|
Baina
testu horiek biltzea zaila da, eta konfidentzialtasunak are zailagoa egiten du. Gure ikerketarako, blogetako testuak jasotzen ditugu, haietan idazkerak formaltasun gutxiago izaten baitu.
|
|
|
Inor gutxi iritsi den sakonerara iritsirik, hantxe argi egiten du halako lan batek.
|
Baina
testu sakon batek esaten duena esaten du, ez gehiago ez gutxiago. Egileak esan nahi zuena, testuak esaten duena eta irakurleak jasotzen duena bat datoz, testuan ez dago mezuaren ez desplazamendu ez barreiaketa poetikorik.
|
|
2010
|
|
|
|
Baina
testuaren analisia hori baino emankorragoa da. Van Dijkek beste maila batera jo beharra ikusten du, aurrekoa baino maila altu edo orokorrago batera:
|
|
|
Gure sermoiotan, ohikoa da demagun inplikatibo batekin abiatzea adibidea.
|
Baina
testura baino interesgarriago zaigu estruktura, edo adibideen distribuzioa diskurtsoan. Adibideak modu irregularrean agertzen dira, ez daude sarreran eta amaiera fasean, eta ugari dira azalpen eta argudiatzean.
|
|
2011
|
|
|
Horrenbestez, erabiltzaile batek zerbitzu horietariko batzuetan kontua edukiz gero, telefonotik guztiak batera erabili ahal ditu aplikazio bakar horrekin.Oso erabilgarria den beste aplikazio bat GasAll izenekoa da, inguruko gasolindegiak eta haien prezioak azaltzen ditu mapa batean.Evernote izeneko aplikazioak sakelako telefonoan oharrak egitea ahalbidetzen du, gainera, ohar horiek hodeian gordetzen dira, eta, beraz, ordenagailutik ere kontsulta daitezke.
|
Baina
testu oharrak ez ezik, audio oharrak eta irudiak ere erantsi ahal dira Evernoteren bitartez. Aplikazio horren doako bertsioak 60MBko muga du hileko, baina orokorrean horrekin nahikoa eta sobera dauka edozein erabiltzailek.Shazam ere oso aplikazio ezaguna bihurtu da erabiltzaileen artean.
|
|
|
Azkeneko urteetan detailetxo bakarra izan zen; Perez Nievasek Iruñerriko eremu ez euskalduneko zenbait udalerritan eredua zabaltzea ahalbidetu zuen.
|
Baina
testua aukera guztietan garatzeko ez da izan inolako borondate politikorik.
|
|
|
Horregatik, de profundis atera behar den autorea da Martin Lezeta, bera fikziozko pertsonaia bailitzan eta bere euskal narrazioen liburua ere alegiazkoa balitz bezala.
|
Baina
testu originalak hor daude, eta Mikel Albisuk apailaturiko edizioa ere hor dago, Bazterretik editorialaren inprentan hiru mila bider multiplikatu dena.
|
|
2012
|
|
|
Testua aurkeztu ziguten, eta aipatu genuen Hezkuntza Sailak nekez egin zezakeela egitasmoaren buru.
|
Baina
testua «ia itxita» aurkeztu ziguten. Ez zegoen aldatzeko aukerarik.
|
|
|
|
Baina
testu antolatzaileak, langai soilik ez ezik, bitarteko ere izan genituen TAEE liburuan. Izan ere, arreta berezia eskaini genion estrategiak, eta gaitasun estrategikoa?
|
|
|
Hortik, adibidez, bigarren paragrafoan" euskal komunitate zientifikoari" egiten zaion aipamen zuzena.
|
Baina
testuak aurrera egin ahala bestelako kontu orokorragoetara lerratu nintzelakoan nago. Bestalde, zuzentzen hasita uste dut ez nukeela asmatuko beste ezer hobeagorik berridazten.
|
|
2013
|
|
|
Ezinezko zait!".
|
Baina
testua asko gustatu zitzaion. Nik, irakurle gutxi ditudalarik, Bakedano batek nire ipuina ederrestea, on da.
|
|
|
Testu mota horiei guztiei eman behar zaie erantzuna.
|
Baina
testuaz gain, badira hotsak ere, eta pertsonaien ahotik ateratzen diren soinu guztiak markatu behar ditu egokitzaileak: eztulak, barreak, negarrak, txistuak, aharrausiak, arnasak?
|
|
2014
|
|
|
Historian erraparatuz, protestanteen testuetan noka forma ohituraz erabiltzen zen emakumezkoeengana zuzentzean, hau da, nahiko arrunta zen berau erabiltzea.
|
Baina
testu katolikoetan ere ikertu zuen Begoña Echeverriak eta ezberdintasun handiak apreziatu zituen: testu katolikoetan zu forma erabiltzen da orokorrean eta hitanoa aldiz, zigortzeko edo errieta egiteko erabiltzen da, mespretxua edo destaina adierazteko (adibidez, Axularren Gero lanean —1643 urtea— arima zigortzeko noka erabiltzen da).
|
|
|
izenburutzen du kapitulua.
|
Baina
testua irakurriz, Renan ez dela oso originala irakurtzen dugu, eta haren kontzeptuak frantsesa baino gehiago ingelesa ematen du; Renanek J. Stuart Milli hartua izango luke(, il nuance le concept libéral de la nation à l, anglaise...?) 117 Kohnen arabera ere ingelesa zen, baina, Millena barik, Lockerena izango litzateke. E. Kedourierentzat anglo amerikarra da118 Besteren batzuentzat ez frantsesa eta ez ingelesa, soil US Amerikarra da, eta antiinglesa hain zuzen ere! 119 F. Chabodek garbi dauka:
|
|
|
|
Baina
testu antolatzaileak ez du atzetik komarik eramaten halako kasuetan. Adi testu antolatzaileen puntuazio markekin!
|
|
|
Anomian diren jende batzuen soziabilizatzeko nahi duten tresna balia dezakete, antzerkia deitzen dena barne.
|
Baina
testu inguru horretan ematen ditugun gauzak dei genitzakea antzerki. Bai, dudarik gabe.
|
|
2015
|
|
|
Bada beste testu bat fikziozkoa ez dena baina ezta analisi formakoa ere, eta han EUTGko Maritxu liburuzaina ageri zaigu.
|
Baina
testu guztietan muntazkoena unibertsitateari buruz amaiera aldeko bat dugu. Xarrari zuzendua da, gerora Gaztelupeko Hotsak zigiluaren arduraduna izango zen Jose Felix Azkarateri zuzendua alegia.
|
|
|
Interesatzen zait, beraz, cyborga alde errealetik edo enpirikotik enfokatzea, oso bekatu zaharra izan baita mendebaldeko pentsamenduan soilik testuekin diskutitu, borrokatu eta eztabaidatzearena.
|
Baina
testuekin bakarrik «mintzatzea» mundu filologiko hutsa eraikitzea litzateke eta horrek beheranzko posizio batera eraman gaitzake, Umberto Ecok posizio alejandrinoa deitzen zion horretara: 11 esate baterako, artearen produktu bat hartzen dugu eta bizitzara aplikatzen dugu, baina ez bizitza bera hobeto definitzeko, baizik eta hori artearen baitan edo kontzeptu baten barruan, hau da, testuaren bar... geldiarazteko.
|
|
|
Horrela, esaterako,. Bereterretxen kantorea, k XV. mendearen lehenengo erdiko gertaera bat kontatzen du.
|
Baina
testua, heldu zaigun kantaren bertsio idatzia, XIX. mendekoa da. Noiz izan zen sortua testua?
|
|
|
«Hasieran gurasoak baztertuta sentitzen gara, ezin dutelako jaten eman eta gure semeak amarekin egon nahi duela ikusi».
|
Baina
testuak eransten du «hau normala dela eta baita animalia erreinu osoan gertatzen dena ere»; izan ere, ugaztunen munduan, gutxienez, kumeak amari itsatsita egoten dira, eta horrek elikatzen ditu jaiotzean, beti ere baldintza normalak bete badira. Gurasoak, jeloskortasuna eta erditze ondoko depresioa Desplazamendu horren aurreko erreakzioak jeloskor jartzen gaitu askotan.
|
|
2016
|
|
|
Ideiok artearen autonomiaren aurka ari ziren, eta azken batean, artea egiaren menpe jarri zuen idazleak.
|
Baina
testuaren modernotasunaren aurka ageri duen jarrera baino gehiago ikusi nahi nuke trilogia hori, azken batean, erromantizismotik zetorren ideia baten agerbidea dela. Ederra eta zoriona, ederra eta ona, ederra eta egia, ideala den munduan gertatuko dira.
|
|
2017
|
|
|
Eta XIX garren honen hasieran, antzera segitu zutela dirudi.
|
Baina
testuak berak dizu nik bezain ongi. Deus aspergarririk baldin bada, begien bistako gauzak azaltzen ari beharra izaten baita, eta testu zaharrok azaltzerakoan, askotan halaxe aritzen ote den iruditzen motiko gizajo honi.
|
|
2018
|
|
|
|
Baina
testua luze samarra da, denbora nuke pertsonaia barneratzeko?
|
|
2019
|
|
|
Arestian esan dugunez, ikuspegi interakzionista sozio diskurtsiboan oinarrituz, testuak izango dirahizkuntza arloko irakas unitateak.
|
Baina
testu enpirikoetan, euren artean antzekotasunak dauden arren, guztiak dira bereziak eta bakarrak. Aldi berean, hiztun batek testu berri bat sortu behar duenean, sozialki sortutako testu ereduen artean aukeratzen du bere helburuetarako egokiena dena.
|
|
|
Obra literarioetako istorioak lurralderen batean gertatzen dira eta hizkuntza jakin batean garatzen.
|
Baina
testu horietan ezer esaten al da lurralde horretako beste hiz  kuntzez edo, bertakoaz gainera, bertan entzuten direnez, pertsonaien hitz egiteko moduez. Hizkuntzaren erabilerak ba al du zerikusirik pertsonaien psikologiarekin?
|
|
|
Bai, ordea, hiztegietan, dureza, rigor adierekin hitz sarrera.
|
Baina
testuak ez dio argitzen Albeniz nora joan ote zen bere lagunekin
|
|
|
|
Baina
testu literarioa behin eta berriro berridaztearen ondorioa da. Idatzi, erdi borratu eta berriz idatzi, palimpsesto hutsa da edozein testu literario.
|
|
2020
|
|
|
“Arrisku handiko taldeekin ez lirateke oraindik egin behar”, dio Gemma del Caño farmazialari eta dibulgatzaileak.
|
Baina
testu eguneratuago baten arabera (maiatzaren 23a), pertsona horiek parte har dezakete bilera horietan. Hala ere, egin ahal izango dute “baldin eta beren izaera klinikoa kontrolatuta badago eta horretarako aukera ematen badu, eta babes neurri zorrotzak izanda”.
|
|
|
Gramatika batzordea ez da nor arauak emateko, hori Osoko bilkurari baitagokio, esan nahi baita, Euskaltzaindiari berari, eta ez batzorde bati.
|
Baina
testuan Euskaltzaindiak eman dituen arauak biltzen dira, aztertzen den gaiarekin zerikusirik baldin badute, eta bestela ere idaztankera mota bat hautatu da, lehentasuna eman zaie hautu batzuei, kontu batzuk azpimarratu dira besteen gainetik. Horregatik, iturria izan daiteke arau berriak proposatzeko, betiere komenigarria bada arauak proposatzea, jakina, idazle eta irakasleen artean beti gertatzen baita halako tentsio pertsonal bat, zenbaitetan arauen beharra sumatuz eta beste zenbaitetan arauen gehiegikeria ikusiz.
|
|
2021
|
|
|
I. Chants populaires des Basques" izeneko artikuluren erreferentzia topatu da, zaharragoa, 1840ko apirilaren 29koa.
|
Baina
testua ezin izan da eskuratu, ezta horren inguruko azalpenik ere. Francisque Michelen euskal bibliografian jasotzen da Badé Pauko Errege Kolegioko irakaslea zela, baina hortik aurrera apenas aurki daiteke ezer.
|
|
|
|
Baina
testuak aztertu ondoren, ez da erraza bien arteko bereizketarik egiten, moduzko perpausei dagokienez behintzat. Garai eta euskalki guztietan ageri dira ela atzizkidun perpausak, eta tradizioan denborazko eta moduzko balioaz erabili izan dira gehienbat.
|
|
|
Lekuzko postposizioak direla-eta gramatika klasikoetan (Ithurry 1895; Lafitte 1944) hitan, hitara, hitarik... gomendatzen da.
|
Baina
testuetan maizago ageri da hiregana (t), hireganatu, eta zaharrenetan hire baitan arrunta da. Leizarragak hireganik erabiltzen du.
|
|
|
Gramatika Batzordea ez da nor arauak emateko, hori osoko bilkurari baitagokio.
|
Baina
testuan Euskaltzaindiak eman dituen arauak biltzen dira, aztertzen den gaiarekin zerikusirik baldin badute, eta bestela ere idaztankera mota bat hautatu da, lehentasuna eman zaie hautu batzuei, kontu batzuk azpimarratu dira besteen gainetik. Horregatik, iturria izan daiteke arau berriak proposatzeko, betiere komenigarria bada arauak proposatzea, jakina, idazle eta irakasleen artean beti gertatzen baita halako tentsio pertsonal bat, zenbaitetan arauen beharra sumatuz eta beste zenbaitetan arauen gehiegikeria ikusiz.
|
|
|
" kontu kontari denak, esango nuke nik, esku zabala du hitzak gogo duen segidan bata besteari erasteko" (Mitxelena 1977a).
|
Baina
testuetan ere, badira ahozkotik gertuago daudenak, Subjektu Aditz Objektu hurrenkerakoak: Corpus Batzordeak (2011), esaterako, bertsolari txapelketetan gai jartzaileek gaiak ematean erabili ohi duten hurrenkerari erreparatzen dio.
|
|
|
Ni ez naiz batere didaktikoa ezta pedagogikoa ere.
|
Baina
testu honek duen interesgarritasuna hori da: ez dago modu didaktikoan egina".
|
|
|
Kopuruari begira, gehiago dira txarrak onak baino, eta askoz gehiago dira oso txarrak oso onak baino.
|
Baina
testu eder bat aurkitzen duzun bakoitzean kontinente bat aurkitu duzu. Edertasun apur batek beste miseria guztiak baino mila aldiz gehiago balio du.
|
|
|
|
Baina
testua hurbila da bere samurtasunean. Gaztearen heriotza goiztiarra eragin ez ezik, bere familiaren bizitza markatuko zuen gertakizun historikoen aurrean mutil gizondu berri baten inkontzientzia islatzen du libreta txikian zirriborratuak:
|
|
|
Larrungo artikuluan gauza asko purga pertsonalak ziren: euskal konfliktoaren itxuraldaketa, Estatu espainolean marginatua gertatzeko arriskuarekin; autoritarismo eta militarismoaren kritika; pentsaera autonomoa; ekintzen diskriminazio eskasaren ajeak; atentatu indiskriminatuek sortu biolentzia iraultzaileen aurkako ihardukitze herrikoien hedadura...
|
Baina
testuaren tesi nagusia, eta hori, nire ustez, interesatu zitzaion erredakzioari, negoziaketei lotua zen: negozia daiteke eta negoziatu behar da zioen, baina errealismoz.
|
|
2022
|
|
|
|
Baina
testuei erreparatuz gero, argi eta garbi ikusten da 90eko hamarkada erdialdean norabide aldaketa bat gertatzen dela. Gatazka eta oldarkortasuna alde batera utziko dira, eta despolitizazioaren estrategiari ekingo zaio.
|
|
|
Hori horrela balitz, sasoikako langileak lau hilabetetan bakarrik lan egin izan balu ere, antzinatasuna kontratua sinatu zuenetik kontatuko litzaioke.
|
Baina
testuak ñabardura bat jasotzen du: egindako lanaren «izaeraren araberakoa» izango dela, eta «objektibotasun, proportzionaltasun eta gardentasun irizpideak» erabili behar direla.
|
|
|
Gehiago izango da intuizioa, ados, ikerketek erakusten baitute gauza bat eta kontrakoa.
|
Baina
testu honen motibazioa ez da hain zuzen bizi esperantzaren zergatia ezartzea, ezpada maskulinitate molde batez hitz egitea, maskulinitate molde hori kritikatzea, maskulinitate molde horren alternatibak badirela, are osasungarriagoak direla agerian uztea.
|
|
2023
|
|
|
deituko zen.
|
Baina
testuak bazuen zerbait ez zuena funtzionatzen. Testu asko zuen eta estatikoa zen, ez zuen ekintzarik.
|
|
|
Batzuetan, eta horrela izaten da egungo antzerkigintza berritzailearen kasu askotan, hautu estetiko eta ideologiko moduan planteatzen delako, zeinaren arabera printzipiozko erabakia izaten baita testuaren sortze prozesua taldean garatzea.
|
Baina
testuaren sorkuntza etxeko bakardade intimoan gertatzen denean ere, sortze hori kolektiboa da; pertsonala izateaz gain, jakina. Eta hau ez da antzerki testuen berezitasun bat, edozein testuren kasua ere bada, beste edozein sormen lanena:
|