|
2000
|
|
|
Honekin ez dizut erran nahi, jaun André, ezen jesuita guztien jokabidea halakoa izan zela, zeren eta ezagutu izan baititut nik euskararen alde mintzatu izan diren jesuita sutsuak ere.
|
Baina
aita Bartolomek bai, ohitura hura zuen, eta aitortu beharra dut ezen ez zela hartan bakarra, zeren, urrunagorat joan gabe, aztura eta ohitura bera zabaltzen ari baitzen, bertzenaz ere, jauregian, batik bat aita Villagrandeko dukearekin harremanetan jarri zenetik eta gure prezeptore jaun Marcelek jauregitik alde egin zuenetik. Osaba Joanikotek, aldiz, maite zuen euskara, eta, jaun Marcelen ondoan, are gehiago maitatzerat heldu zen, batik bat gure prezeptore zenak berboari buruzko argibide haiek —logikaren munduarekin lotuak— eman zizkionetik, eta, hala, erran behar zuenaz konbentzitua zegoelako, baina baita apezari kontra egiteagatik ere, halako batean —euskaraz, jakina—, erran zion:
|
|
|
|
Baina
aita jesuitak ez zuen, artean, etsi nahi, eta erran zion eta eskatu zion, arren eta arren, ezen utz ziezaiola apur bat gehiago bere egiteko hartan eta bere utziezinezko trabailu hartan, baina aitak ezetz eta ezetz, gaua eta goiz osoa izan zuela hartarakotz, eta aski zela, zeren eta lehenbailehen akabatu nahi baitzuen tigrearen historia harekin... Eta aita Bartolomek orduan erran zion:
|
|
|
|
Baina
aitak ideiak garbi zituen, eta ihardetsi zion:
|
|
|
Joan nintzen, bada, haienganat, eta aitak erran zidan: " Aita Bartolome Iruñatik etorri berria duk, eta..."
|
Baina
aitak bide erdian utzi behar izan zuen bere errana, zeren orduantxe aditu baikenituen osabaren ziztuak eta oihuak ere: " Luthero, Luthero!" Eta aita jesuitaren keinu hura ikusi nuen ondotik:
|
|
|
|
Baina
aita Bartolomek, bertzeek ez bezala, bere hitza zuen eta bere predikuak zituen, eta kaperako pulpitutik zabal zitzakeen bere ideiak eta iritziak, baita Urbiaingo elizakotik ere, zeren, bertze nonbait erran dizudan bezala, Urbiango apez berria, don Laureano, aita Bartolomeren erranetarat baitzegoen, halako moldez, non honek anitz igandetan emaiten baitzituen, don Laureanoren orde, bere sermoiak, h... Eta baliatzen zen, hartarakotz, dramatismo handiko hainbat historiaz, zeinak aditzerat emaiten baitzituen ongi loturikako iduri bizi bezain bortitz batzuen bidez, zeren eta halakoa baitzen aita jesuitaren trebetasuna ere, historia haien hariak ezin hobeki mugitzen zituenean.
|
|
|
|
Baina
aita jesuitak gehiago jakin nahi zuen, eta bertze egun batean, hark propio eskaturik, Pagabasoko leizerat eraman nuen.
|
|
|
—Eta hala, bada, heldu zen, bai, halako batean, izurritea —erran zuen amak— Eta aita Bartolome egun haietarik batean Iruñatik etorri, eta ikusi zuenean izurriteak eragin miseria, erran zuen, ukabilak hertsatzen zituela: " Urbiainek ez du konponbiderik izanen, Pagabasoko leizea estali arte!"
|
Baina
aita jesuitak mintzagai gehiago zituen, itxura batean, bere zakuan, eta hala aritu ginen orduan ere honetaz eta hartaz... eta, Iruñarat itzuli aitzin, galdetu zidan: " Pentsatu al duzu lehengoan erran nizun zer hartaz, andere Graziana...?" Ene testamentaz eta jauregiaren etorkizunaz ari zitzaidan, jakina...
|
|
|
|
Baina
aita Bartolomek ez zuen ikusten ari zena ikusi nahi, eta ez zuen aditzen ari zena aditu nahi... eta, eskuak eta hatzak begien aitzinean eta belarri zuloetan paraturik, dantzalekutik alde egin zuen, bakarrik uzten ninduela.
|
|
|
|
Baina
aita kaputxino hura ez zegoen han bakarrik, eta bertze lagun bat zuen, Zacarías López de Rojas zeritzana, handik ordu pare baterat edo etorri zena, komarka hartako tribu bateko indiarrak bisitatu ondoren, eta ezin hobeki hartu gintuena. Eta guk hari mapa erakutsi, eta jakin zuenean zertarat gindoazen, halaxe eleztatu zitzaigun hura, abegikortasunez, bai, baina baita engainamendurik gabe ere:
|
|
|
|
Baina
aita ez zegoen, ez, bakarrik, zeren ama baitzuen, ohi bezala, bere alde, eta, horrela, noiz eta aita osaben arteko ihardukiak eta eztabaidak aitzina egin baitzuen, amak, oharturik ezen mokokaldiaren funtsak eta mamiak lehentasunezko auzi baterat jo zuela, zeren eta osabak erraiten baitzuen ezen jendearen eskubideak zirela lehenik, eta aitak, aitzitik, ordena zela lehenbizi, erran zuen azkenik:...
|
|
|
" Jostetan nabil, aita, zuk erregalatu zenidan kanoiarekin", asmatu nuen.
|
Baina
aitak bere manua eman zidan, kontrako errepuestarik onartzen ez zuena: " Kanporat hemendik!"
|
|
|
|
Baina
aita Bartolome ez zegoen hura irensteko prest, eta erran zuen:
|
|
|
|
Baina
aitak, aldiz, halako espekulazioneetan ibili gabe, guztiz klar zituen gauzak eta, akabatu zuenean Pedro Huizik ni hainbertze liluratu ninduen marrazkia, ama eta aita Bartolome ere han berean genituela, erran zion:
|
|
|
|
Baina
aita Bartolome ez zegoen, ez, etsitzeko eta, osabari esku besoetako urratuak erakusten zizkiola, baita sotanakoak ere, erran zion:
|
|
|
|
Baina
aita jesuitak, orduan, bular gainean eraman ohi zuen gurutzea hartu zuen eskuan eta, tigreari hura erakusten ziola, erran zuen:
|
|
2001
|
|
|
Juliak gorroto zion tabakoari.
|
Baina
aita biriketako minbiziaz hil zitzaionean hasi zen erretzen.
|
|
|
Hastear ziren etsaminen estutasunetik libratuko ginen.
|
Baina
aita imajinatzen nuen, ikusi ere egiten nuen nire aita egun batzuk barru, itsuak bere aita aurrez aurre ikusten duen moduan. Ikastetxetik bota egin naute entzutean egingo zuen keinua imajinatzen nuen, eskuaz gorbata laxatuko zuen urkatuak soka laxatuko lukeen moduan.
|
|
2002
|
|
|
|
Baina
aitarenak kapitulu bat aparte merezi du. Aitak, izan ere, ez ninduen erretzaile nahi.
|
|
|
|
Baina
aitaz eta aitak jarri zidan debekuaz ari nintzen, zigarroak erretzea zela-eta, oker ez banago. Esan dut, alde horretatik, nola, lehenengoan, zaplazteko izugarria eman zidan.
|
|
|
Eta are gehiago etsi zuen, enea kasu galdutzat hartu arteraino, esplikatu nionean Rezolako tximiniak liluraturik nindukala, orduan bai, guztiz ulertu baitzuen mundu osoan ez zegoela Zugarramurdiko sorginek prestatutako edaberik, ez fierabrasik, ez beste formula magikorik, ni bizio hartatik sendatuko ninduenik.
|
Baina
aitak bere arauak zituen, eta esan zidan:
|
|
|
|
Baina
aitak eta biok bagenuen, artean ere, beste eztabaida bat. Izan ere, berak ene estudioei lotutako bere beste amets harekin segitzen zuen.
|
|
2004
|
|
|
bertan egonen baitzen, aitaren arropen artean kukuturik, nire oparitxoa.
|
Baina
aitak galdera anitz izaten zuen artean niri egiteko, maleta zabaltzeko unea heldu baino lehen:
|
|
|
|
Baina
aita minduta zegoen, antza, eta, nola errealitateak deus gutxi eskaintzen baitzion bere min hura eta amorrua apaltzeko, irudimenean bilatu zuen bere mendekua:
|
|
|
|
Baina
aita ez zegoen aitatasunaren esperientziarik ez zuèn gizon haren aholkuak entzuteko prest:
|
|
|
|
Baina
aita onttoekin hasi, gibelurdinekin jarraitu, eta amanitekin bukatu zuen. Eta Lukasek esan zion:
|
|
|
Esan dut aita eta ama hala hola konpontzen zirela, batzuetan hobeto, besteetan okerrago, baina amak Joben pazientzia zuen, eta haren pazientzia zen ekaitzak baretzen zituèn tximistorratza... aita alkoholikoa egin zenean nondiknahi jo baitzezakeen trumoi erasoak.
|
Baina
aitak bezainbat sumintzen ninduen amak batzuetan: beren arteko egoerak muturrera egiten zuenean, aitak despotaren papera jokatzen zuen, amak esklaboarena, eta nik ez nituen atsegin ez bata eta ez bestea.
|
|
|
|
Baina
aita sendaturik zegoen, eta bere argudio bitxi haietako bat asmatu zuen, bihurria bezain handinahia:
|
|
|
|
Baina
aitak ez zuen istilurik nahi, eta ez zuen ezer erantzun.
|
|
2005
|
|
|
gutxi irabazten zuelako baizik.
|
Baina
aitak kinielak egiten zituen, eta bazuen amets bat, kinielaren bat egiten zuen bakoitzean ahazten ez zuena: –Noizbait asmatuko dut, bai, eta, handik aurrera, egunero jango da oilaskoa etxe honetan!?.
|
|
2006
|
|
|
Aitak erranik, Anek bazekien aitonak Frantziara erbesteratu behar izan zuela 37an, eta bertan bizi izan zela 50eko hamarkadara arte.
|
Baina
aitak ez zion erbesteratze haren arrazoirik eman. Eta berak ez zion sekula galdetu.
|
|
2007
|
|
|
Arkitekto handiak nahikoa kontzesio egin dio Pontifizearen autokontzientzia inperialari, muinoaren perspektiba osoa Vatikano aldera itzuliz, berez egiten zuen bezala Foro historikoetara eman ordez, horrela antzinateko Erroma eta moderno pontifikala elkarri lotuz bata besteari begira.
|
Baina
Aita Santuak Plaza Kapitolinoa bera ere autoritate goren paternalistaren oholtza gisa apailatu gura izan du, errepublikarra barik. Plaza hori eta berak hor ipinarazi duen zaldun inperiala eredua izango dira gero mendebal guztian, Donatello-rekin Paduan, Verrocchio-rekin Venezian, eta handik hara Madrilen zein Parisen, Londresko St James, s Square edo Berlingo Charlottenburgen, barokoan nahiz neoklasikoan jaso edo pintatuko diren zaldizko estatuentzat, larderiaren sinbolo faboritoak.
|
|
2008
|
|
|
Aitaren irudikatze hartan orbetarrek belaunaldiz belaunaldi jarraitutako usadioak bazuen zeresanik. Nazarioren aitak eta osaba Bixentek ere ez zuten besterik egin, hura baserriaz arduratzen zela eta hau sutegiaz?, Nazarioren eta Ismaelen gustuak bestelakoak ziren arren, Ismaelek atseginago baitzuen baserria, eta Nazariok sutegia.
|
Baina
aitak bere asmoak bazituen ere, bi anaiek trukatu egiten zituzten beren lanak tarteka, halako eran, non ez baitzen harritzekoa Nazario sutegian ikustea, osaba Bixenteren agindupean, edo astoak, mandoak eta zaldiak ferratzen, edo inguruko baserritarren burdinazko lanabes zartatuak konpontzen: halakoak ziren sutegiari lotutako kontuak inguru haietan, halakoak ikusi zituen osaba Bixentek betidanik?
|
|
|
Gero, markesa andereak bere jarduna bukatu bezain laster?, muturra okertu zuen, keinua berehalako batean desegin bazuen ere.
|
Baina
aita kalonjea zalantzak hartua zegoen, antza, begien eta eskuen etengabeko mugimenduek halako zerbait aditzera ematen zuten behinik behin?, eta luzaz egon zen pentsatzen, hogei segundo, hogeita hamar, berrogei; esan nahi baita aita kalonjeak jokoan ikusten zituela, beharbada, bere ospea eta izen ona, baita bere buru estimua ere, arazo hura berak eta berak bakarrik konpontzera zeramana; badirudi, bestalde, arrisku bat ere ikusi zuela afera hartan guztian, zabaldu ere, zabaldu zituen itxuragabeki begiak, halako batean, beldur ezkutu batek bat batean hartu balu bezala?:
|
|
|
Makurtu edo ez makurtu.
|
Baina
aita zen zuzendu zitzaiona, eta aitari obedientzia eta begirunea zor zizkion. Baina eta aita urruti samar zegoen, eta harekiko posizio erlatiboak tarte gutxieneko bat eskaintzen zion Beñardori, arriskuari, aitaren balizko erreakzio gogorrari?
|
|
|
Gure amaren familiakoak bai, ostera, mila kontu dakizkigu amaren aldekoak, halakoren eta bestelakoren istorioak.
|
Baina
aitaren partekoak oso gutxi. Beharbada horrexegatik sortzen zidan aitona hark jakin mina.
|
|
|
–Zoaz umeen gelara eta egin errieta?.
|
Baina
aita gelan sartzen zenean ohe alboan esertzen zen eta hantxe egoten zen guri begira, isil isilik.
|
|
|
Gero –markesa andereak bere jarduna bukatu bezain laster–, muturra okertu zuen, keinua berehalako batean desegin bazuen ere.
|
Baina
aita kalonjea zalantzak hartua zegoen, antza –begien eta eskuen etengabeko mugimenduek halako zerbait aditzera ematen zuten behinik behin–, eta luzaz egon zen pentsatzen... hogei segundo, hogeita hamar, berrogei; esan nahi baita aita kalonjeak jokoan ikusten zituela, beharbada, bere ospea eta izen ona, baita bere buru estimua ere, arazo hura berak eta berak bakarrik konpontzera zeramana... zer izango zen, izan ere, bere ospeaz eta izen onaz, baldin eta Natalia hiltzen bazen, exorzitatzen zuen bitartean?, zeren, markesa andereak eta doña Normak esan zutenez, Nataliak gaixo gaixo igaro baitzuen gaua, hilzorian ere bai, eta zeren hura ez baitzen exorzismo batek hilen bat eragiten zuèn lehenengo kasua izango, gauzak okerreko bidetik egitekotan.
|
|
|
Aitaren irudikatze hartan orbetarrek belaunaldiz belaunaldi jarraitutako usadioak bazuen zeresanik –Nazarioren aitak eta osaba Bixentek ere ez zuten besterik egin, hura baserriaz arduratzen zela eta hau sutegiaz–, Nazarioren eta Ismaelen gustuak bestelakoak ziren arren, Ismaelek atseginago baitzuen baserria, eta Nazariok sutegia.
|
Baina
aitak bere asmoak bazituen ere, bi anaiek trukatu egiten zituzten beren lanak tarteka, halako eran, non ez baitzen harritzekoa Nazario sutegian ikustea, osaba Bixenteren agindupean, edo astoak, mandoak eta zaldiak ferratzen, edo inguruko baserritarren burdinazko lanabes zartatuak konpontzen: halakoak ziren sutegiari lotutako kontuak inguru haietan, halakoak ikusi zituen osaba Bixentek betidanik... eta halaxe jarraitu zuen, bere buruari galderarik egin gabe, egunerokotasunaren inertzien mende, ezagutzen zuèn mundu zurrunarekin batera beste mundu baten –modernitatearen– hotsak ere iristen zitzaizkion arren, zeinei ez entzunarena egiten baitzien.
|
|
|
Makurtu edo ez makurtu.
|
Baina
aita zen zuzendu zitzaiona, eta aitari obedientzia eta begirunea zor zizkion... Baina eta aita urruti samar zegoen, eta harekiko posizio erlatiboak tarte gutxieneko bat eskaintzen zion Beñardori, arriskuari –aitaren balizko erreakzio gogorrari– ihes egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Seme moduan konponbiderik ez zuela, neba moduan zeresanik ez.
|
Baina
aita bezala beharbada, aita bezala beharbada hobeto egingo zuen.
|
|
|
|
Baina
aita kalonjearengan baino gehiago emaztearengan jarria zuen Nazariok bere arreta, don Anizetok bukatu ez beste hitz egin baitzuen Reginak:
|
|
|
–Bai.
|
Baina
aitak ezin du ikusi, eta, haren izena aipatzen duenean, madarikatzeko besterik ez da. Izan ere, gure gurasoak monarkikoak dira.
|
|
|
–
|
Baina
aitak? –defendatu zen Teofilo Maria.
|
|
|
Hil ere, hil zela esan didazu, baina horrek ez du esan nahi bizitzan ordaindu zuenik.
|
Baina
aitak ordaindu ez bazuen, beste norbaitek ordaindu du, eta, Txarorengana jiratzen zela, jarraitu zuen?: Zuk ordain dezakezu, adibidez, aitaren alaba ezin zintzoagoa zaitugu-eta, eta, ile apaintzailearengana zuzendurik, koplarik gabe esan zuen?:
|
|
|
gogoratu du Ignaciok. ?
|
Baina
aitak galdetu zuen: –joan, orain, zertarako??, eta ez ginen joan.
|
|
|
hil egin nahi du, haren lekuan bera jartzearren.
|
Baina
aitaren indarrak ikaratu egiten du, susmatzen du maitasun gorroto horri eutsiz gero aitak zikiratu egingo duela. Horren arabera interpretatzen du alua:
|
|
|
–Zure senarra, beraz, errepublikanoa zen –esan zuen Tasiok, tonua pittin bat eztituz– Hil ere, hil zela esan didazu, baina horrek ez du esan nahi bizitzan ordaindu zuenik.
|
Baina
aitak ordaindu ez bazuen, beste norbaitek ordaindu du –eta, Txarorengana jiratzen zela, jarraitu zuen–: Zuk ordain dezakezu, adibidez, aitaren alaba ezin zintzoagoa zaitugu-eta –eta, ile apaintzailearengana zuzendurik, koplarik gabe esan zuen–:
|
|
|
|
Baina
aita kalonjearengan baino gehiago emaztearengan jarria zuen Nazariok bere arreta, don Anizetok bukatu ez beste hitz egin baitzuen Reginak:
|
|
|
–Bai.
|
Baina
aitak ezin du ikusi, eta, haren izena aipatzen duenean, madarikatzeko besterik ez da. Izan ere, gure gurasoak monarkikoak dira.
|
|
2010
|
|
|
Lourdesen gertatzen diren mirariak bene benetakoak dira, hori hasteko, baina??.
|
Baina
aita argi izpi baten bila zebilen, eta hantxe moztu zuen: –Zer esan nahi didazu, Lourdesera joateak merezi duela???.
|
|
|
|
Baina
aitak bazituen seme alabok ez genituèn datuak, umemoko batzuk besterik ez ginen, azken batean?: ez genekien, esate baterako, erregeak eskuinetik ere kritika latzak jaso eta jasaten zituela, batzuek buruarintzat eta liberalegitzat zutelako eta beste batzuek ahultzat?
|
|
|
Aita hain irudimentsua zen bere ofizioan, non aparatu berriak diseinatzen baitzituen.
|
Baina
aitak bazekien dirurik gabe ez dagoela, eta aurrezki guztiak Suitzako banku batean gordetzen zituen, esaten zidan Meyer jaunak.
|
|
|
–
|
Baina
aitarena ez bazen gertatu, seguru aski ez zen hurbilduko zure amarengana, ez?
|
|
|
Ama polit polita ateratzen zitzaidan beti, eta aita berriz itsusia.
|
Baina
aita ez zen batere haserretzen. Hurrengo egunean han azalduko zitzaidan koaderno eta margo berriekin.
|
|
|
Gogoratzen naizenetik, Lukax jaio arte edo.
|
Baina
aita ordurako hasia zen batzuetan afaltzera berandu etortzen. Eta horrelakoetan oso haserre agertzen zen.
|
|
|
|
Baina
aitak hainbeste babesten ninduen, haren besoetan ahazten eta goxatzen nituen, bizitzen eta sentitzen nituen tristura guztiak. Lukaxen eta nire aurrean, saiatzen zen amarekin ere atsegina izaten, baina ordurako oso zarpaildua zegoen, zakartua.
|
|
|
–Bai, ama ospitalean dago, eta laster etxean, seguru aski.
|
Baina
aita noiz itzuliko da etxera. Aita okerrago dago, ez?
|
|
|
Gosarian ikusi dut zure ama.
|
Baina
aita zer moduz dabil. Aspaldi ez dut berari buruzko berririk.
|
|
|
Aita bizirik balego, berak eramango zuen, elkarrekin sartuko lirateke autora, elkarrekin hordituko larruaren berri usainarekin.
|
Baina
aita bizirik balego, berak ez leukake auto berririk. Beraz, aukera horrek ez zuen balio.
|
|
|
Zirkuko familia osoaren txera sentitzen zuen.
|
Baina
aita ez zegoen. Eta orain ama ere ez.
|
|
|
|
Baina
aitak bazituen seme alabok ez genituèn datuak —umemoko batzuk besterik ez ginen, azken batean—: ez genekien, esate baterako, erregeak eskuinetik ere kritika latzak jaso eta jasaten zituela, batzuek buruarintzat eta liberalegitzat zutelako eta beste batzuek ahultzat... eta ez genekien, halaber, Alfonso XIII.ak ezkontzatik kanpo zituèn abenturen eta ibileren berri:
|
|
|
Aita hain irudimentsua zen bere ofizioan, non aparatu berriak diseinatzen baitzituen.
|
Baina
aitak bazekien dirurik gabe ez dagoela, eta aurrezki guztiak Suitzako banku batean gordetzen zituen" esaten zidan Meyer jaunak. Eta esaten zidan:
|
|
|
‘Ez ezazu zalantzarik izan. Lourdesen gertatzen diren mirariak bene benetakoak dira, hori hasteko, baina... ’
|
Baina
aita argi izpi baten bila zebilen, eta hantxe moztu zuen: ‘Zer esan nahi didazu, Lourdesera joateak merezi duela...? ’ ‘Bai, baina... ’, berrekin zion apaizak, bere jardunari keinu etsi bat eransten ziola.
|
|
2011
|
|
|
Ez dakit esanekotasun hura ez ote zetorkion zelulakide izan ziren garaitik, gaztetan elkarrekin ibiliak baitziren biak gizarte libreago baten aldeko borrokan.
|
Baina
aita kanpoan zela, artean ezagutzen ez nuela halaxe esaten baitzidaten, kanpoan zela?, garai bateko militante managaitzak, apaizarekin nola edo hala moldatu, eta dotrinan has nendin lortu zuen. Bai, dotrinara eramaten ninduen amak beste haurrekin batera, haietarik ezertan nabarmentzea kaltetarako nuela iritzita; gerraondo goibel hartan, ohiz kanpoko soinurik sortuko zuen edozerk gure segurtasuna kolokan jar zezakeelakoan edo.
|
|
|
Hura zen Lola, ezta?
|
Baina
aitarekin ahaztua ematen zuen; ez zegoen han zain beragatik. Orain, eskuzapi bil bil eginaren puntari hortzekin heldu, eta haserre tiratu zion.
|
|
2012
|
|
|
Berak ere ez zituen irakasleen gomendioak gaitz irizten, eta, aitak tutoreari deitu eta inon direnak esan ez balizkio, aise hasiko zuen mekaniko izateko kurtsoa.
|
Baina
aitaren proposamena onartu zuen kaskarin hark, hiru urteren buruan agindutako lanpostuari esker Lamborghini bat erosteko asmoa irudikatzen zuela.
|
|
|
–
|
Baina
aita?!
|
|
|
–
|
Baina
aita?
|
|
|
–
|
Baina
aita Pio hori ez al zuten eskumikatu?
|
|
2013
|
|
|
Baina lehengusinak sorbaldak altxatu zituen, eta begirada jaitsi, lehengusinen ahotik ateratzen ziren lizunkeria haiekin lotsatu antzean?.
|
Baina
aita ez zen inor gehiagorekin ezkondu. Erruz maite zuen ama, bai.
|
|
|
–
|
Baina
aitak iritzia eskatu digu. Eta?
|
|
|
|
Baina
aitari. Dionixiori, ez zitzaion hobeto joan.
|
|
|
|
Baina
aitari –Dionixiori– ez zitzaion hobeto joan. Sinestun epela zen, baina bere epeltasun hartan –inkontzientea ere halaxe moldatua zuelako, beharbada– ohikoa zuen, tarteka, Jainkoari protesta egitea... eta orduan ere ez zion txikia egin:
|
|
2014
|
|
|
Atzerantz begiratu zuen, aitak segituko ziolakoan.
|
Baina
aita, burdin hesiari heldurik, berriz itzuliko ez ziren uretara begira gelditu zen. Lan aukera galdu hura ikusi zuen adar haietan, Isabelekin igaro zituen urteak itotzen, hondoratzen.
|
|
2015
|
|
|
|
Baina
aita, ama ez bezala, ez zen ekintza gizona, eta mundu berriak urrutiko egiten zitzaizkion, urrutiegiko, beste planeta bateko ia. Sabela berdindu beharra zegoen, ordea, berarena eta gu biona, eta hilabeteak aletu ahala gero eta langintza konplikatuagoa zen hori.
|
|
|
Errealak egin zigun kale.
|
Baina
aita ez zen haserretu. Aita ez zen ia inoiz haserretzen.
|
|
|
Bazirudien denak berriro elkarrengandik bereizi eta lasai asko zeudela orain, eta kanaberak tenk, belaontzi saihetsetan zeharka.
|
Baina
aita ez zen esnatu. Eskuineko eskua misteriotsuki gora altxatzea besterik ez zuen egin, eta gero berriro belaun gainera erortzen utzi, sinfonia sekretu bat zuzentzen ari balitz bezala.
|
|
|
Macalisterren mutikoari zakarkeriaren bat esan, hark arraunak atera eta abantean hasi zen.
|
Baina
aitak, bazekiten ongi, ez zuen etsiko ziztuan joan arte. Brisa baten bila jarraituko zuen, artega, bere kolkorako gauzak esaten, zeinak Macalisterren eta haren mutikoaren belarrietara iritsiko ziren, Jamesi eta Cami ondoez garratza sortuz.
|
|
|
|
Baina
aitak ez zuen inoiz goraipatzen, pentsatu zuen Jamesek, elkor.
|
|
|
|
Baina
aitak Espainian lan egiteko bederatzi hilabeteko kontratu bat bilatu zion, eta erresidentzia paperak. Legezko eta hegazkinean Europara etortzeko aukera lortu zion aitak, semeari etorkizun hobe bat emateko desioarekin, Senegalen eskas den ugaritasuna ekartzeko esperantzarekin.
|
|
2016
|
|
|
Nola zitekeen Jainkoarengandik zuzen zuzenik etorria, Aitaren erailketak modu horretan ahanztea eta hitz ona lotsarik gabe zabaltzea?
|
Baina
aita baten gauzak ez al dira defenditu ohi basakeria bat izan arren. Klan bereko defentsa ohikoa baita...
|
|
|
batean gau izartsu bat ageri zen, puntu zuri txikiz betetako hondo batean bost edo sei izar distiratsu gailen erakusten zituena; beste batean ilunabarreko azken argi hondarren artean ilargi horixka bat ikusten zen, ikaragarri handia, bere ilununeak nabarmen zituena.
|
Baina
aitaren oroimenari leial izan nahiagatik, dena hark utzita bezala gordetzeagatik, kendu egin zituen argazkiak, eta dena lehen bezalaxe utzi zuen azkenean.
|
|
|
Nola joango duk gerrara??.
|
Baina
aitak kartera atera zuen gabardinaren patrikatik, Albertek gerrara zihoala esan zuenean bezala, eta 50 franko eman zizkidan. –Trena ordaintzeko.
|
|
|
Gizajo horrek baimena atera nahi lioke aitari den dena pintatu, konpondu eta bere gustura berritzeko.
|
Baina
aita, beti bezala, ez dago seguru, ez da deliberatzen...
|
|
|
|
Baina
aitak arrazoia zuen. Funtsean ez zirudien horregatik oso nahigabetuta.
|
|
|
Nik bera bezalakoa izan nahi nuen, neskak irribarre ahula egin zuen?.
|
Baina
aita gizon pozoitsua zen, Edurne bezalako emakume bikain bat ere alferrik galdu zuen. Ama depresio edo dena delako haiekin hasi zen.
|
|
2017
|
|
|
–
|
Baina
aita, nor izan da?
|
|
|
|
Baina
Aita Iñaki ez zen soilik nire borondatearen aurka han mantentzen ninduen gizona eta XVIII. mendeko espiritualtasun italiar pasionistaren ereduaren arabera programatu behar ninduen pertsona. Nire lagun eta konfidentea ere bazen; nire ezinegona ulertzen zuen pertsona; nire bahiketa madarikatzen nuenean ere parekotzat har nezakeen konfiantzazko gizon on eta eskuzabala.
|
|
|
–
|
Baina
aita, ez du horrek deus ikustekorik...
|
|
|
|
Baina
aitaren erranak beti gogoan nituen eta, erabakirik laborari gazte batekin serioski solastatu behar nuela, Uhartera joan nintzen. Uhartea, gure etxetik hiru kilometrotan zegoen.
|
|
|
|
Baina
aitak ez du esaten zein ausarta izan zinen, nolako indarra atera zenuen ez zegoen lekutik, aingurak hondoa ukitu ondoren goraka tira egiten hasteko.
|
|
|
Beraz, ez duk erraza gure egitekoa.
|
Baina
Aita Nagusiak badik konfiantza gugan. Salbatzen den bakoitzeko, denok irabazten diagu.
|
|
|
Kaskoekin dantza egitea edo bozgorailuak topera jarrita, ez zen gauza bera.
|
Baina
aitaren esana bete beste erremediorik ez zeukan. Beirez akordatu zen.
|
|
|
Bukatu zuenean gurasoak konbentzitu nahi izan zituen urte sabatikoa hartzeko, ez zeukalako batere garbi ze arraio ikasi nahi zuen.
|
Baina
aitak eta amak ez zieten semearen duda existentzialei jaramonik egin, ez zuten haren iritzia kontuan hartu, eta azkenean, duela bi ikasturte, Leioako Soziologia Fakultatean matrikulatu zen, gogoz kontra.
|
|
2018
|
|
|
Aitarekin hitz egin izan balu amaren egoeraz?
|
Baina
aita apenas egoten zen etxean, eta etxera heltzen zenean Mélanie ikusezina zen berarentzat.
|
|
|
–Epaitzen...
|
Baina
aitak... Hark ez du...
|
|
|
–
|
Baina
aita ez da hiltzailea, beste nonbait bilatu behar dute... –ihardetsi zion Xabierrek, eta gero Aiorari begiratu?, ez delako hiltzailea, ezta?
|
|
2019
|
|
|
Hobe zure ordez arreba joan izan balitz Aitorren bila.
|
Baina
aitak argi zuen hura ez zela Liberen zeregina. Zurea abestea ez zen modura, ez behintzat Liberekin batera egiten zenuen bezala.
|
|
|
|
Baina
aita guztiz aurkakoa zen. Irakasleekin hizketara joaten zen, beste umeen gurasoei deitzen zien?
|
|
|
Ez dauka ideiarik ere zein kanta den hura.
|
Baina
aita izaten zen normalean kotxean eramaten zituena, eta une oro musika jartzen zuena.
|