|
2002
|
|
|
Familia erdalduna izanik aldi berean euskaltzalea baldin bada, eta umeei euskal hezkuntza eman nahi baldin badie, euskal programetara bidali behar
|
dituzte
seme alabak, ereduetara alegia, ez da horretan zalantzarik. Kontuan izanik, hori ere esan behar da inor ere engainatu gabe, etxean neketan ibiliko direla, eta umeek zailtasun batzuk izango dituztela, etxeko lanak egiteko orduan anitzetan behar duten laguntza dutelako eskuratu.
|
|
2003
|
|
|
Adin aurreratu horrekin Eleuterio Basozabalekin âBilboko negozio gizon ezagun eta aberatsarekinâ ezkondu zen. Ez
|
zuten
seme alabarik izan, baina oso bikote emankorra izan zen beste alderdi batean: biak euskaltzale sutsuak izanik, ahalegin guztiak egin zituzten euskararen  egoera negargarria samurtzeko.
|
|
2008
|
|
|
Ordu arte itzalita egon zen argi bat piztu zidan bat batean aitari buruzko ametsen kontuak. Rosak eta Tomasek ez
|
zuten
seme alabarik. Jaio berritan aitak etxetik alde egin izanak ba ote zuen eraginik horretan, Tomasen portaera basatiak ba ote zuen loturarik seme alabarik gabeko etorkizun batekin?
|
|
|
Auzia aipatu nion aldi bakarrean, Rosak, eskuarekin ezezko mugimendu laster bat eginik, bide hori itsutu zidan: hilabeteak joan eta hilabeteak etorri ez
|
baitzuten
seme alabarik ekartzen, Rosa seguru zegoen bera zela ate hura ixten zuen sarraila. Barruko harra ase ezinik bizi zen, konbentzituta baitzegoen haurren batek Tomasen jarrera goza zezakeela.
|
|
|
Haiek ez dute modurik izaten beren umeen bihotzetan azken modako jakiunde operatiboak ereiteko. Maiz erruki izan ditut zerbait badirela eta badakitela uste
|
dutenen
seme alabak. Beste haixe batek darabiltza, nik uste, eta grazia falta izaten dute ia osotara.
|
|
|
Eta udaberriko eguerdi parte hartan, Larraitzek zera galdetu zidan: " Noiz izan behar
|
ditugu
seme alabak?".
|
|
|
Galdera horrentzat, baina, ez daukat erantzunik. Ez dakit zergatik eduki nahi
|
ditugun
seme alabak, eta ez naiz gutaz ari, orokorrean baizik. Zergatik ekarri mundura seme alabak?
|
|
|
" Noiz izan behar
|
ditugu
seme alabak?", Larraitzek zuen galdetu.
|
|
|
Galdetu, bestela, erditzear egonik ere, patera edota kaiuko batean sartzeko adorea duen emakume afrikarrari zer deritzon bere patuari eta zer gureari. Galdetu, bestela, engainaturik edo erdi bahiturik gure putetxeetan lanean diharduen Europa ekialdeko neska ilehoriari ea zenbat balio
|
duen
seme alabak hona ekartzea. Horiek denek pentsatzen dute zorte handia dugula eta gauza bera nahi dute euren seme alabentzat.
|
|
2009
|
|
|
Besterik da, lehenago esan dugunez, Euskararen Legeari dagokionez gertatzen dena. Euskararen Legearen eta, ondorioz, Euskal Eskola Publikoaren Legearen arabera, gurasoek aitortua
|
dute
seme alaben irakas hizkuntza aukeratzeko eskubidea. Gainera, eta hau ere esan dugu?, ez diogu abantailarik ikusten Euskadin eskubide hori ukatu eta indargabetzeari, nahiz eta konstituzionala eta legezkoa izango litzatekeen, Euskararen Legea hartarako aldatuz gero.
|
|
|
Guraso askok sekula baino denbora gutxiago
|
dute
seme alabentzat, baina duten apur hori gogotsu inbertitzen dute semea edo alaba produktu perfektu bihurtzen; arreta falta, hiper gurasotasunarekin konpentsatu nahian bezala. Ume askori ibilera nekatua sumatzen zaie," nire gurasoen proiektu handia naiz" esanez bezala doaz kaletik.
|
|
|
" Ehun urte bakardadean irakurtzen ari nintzelarik, ideia estrainio bat etorri zitzaidan burura: nobela handietako protagonistek ez
|
dute
seme alabarik. [...] Nobelak beste ezerk ez du bakartzen gizabanakoa, nobelak argitzen ditu haren biografia osoa, haren ideiak, haren sentimenduak, eta ordezkaezina du egiten:
|
|
2010
|
|
|
Honek joxe joxepa izateko posibilitateak gutxitu egiten zituen, estatistika hutsagatik besterik ez bazen ere: Izan ere, seme alabak zeuzkatenen artean emakume gay gutxiago egon behar
|
zuen
seme alabarik ez zeukatenen artean baino. Izan daiteke seme alabak izan eta gero deklaratzea batek bere joera sexuala; izan daiteke bisexuala izatea, baina joxe joxepa gehienek ez zuten gizonezko batekin harremanik izan eta, beraz, ezinezkoa zaie seme alabarik izatea.
|
|
2012
|
|
|
Ez
|
du
seme alabarik. Bakar bakarrik bizi da, aspaldi eta ez hain aspaldi joanenganako miresmenen eta gorrotoen neurrira atondutako bere mundutxoan.
|
|
2019
|
|
|
–Untzueta andreak ez
|
du
seme alabarik? –galdetu zuen Urkok, besteak beste bakarrizketa usaina zekarrena eteteko.
|
|
|
Lehenago ere gonbidatu genituen, baina artean aita ez zen Jakintsua. Doloresek eta artzainak ez
|
dute
seme alabarik. Artzainak ez omen zuen nahi, munduaren akabera dela-eta, antza denez mundua orain dela hogeita bost urte bukatu behar baitzuen.
|
|
2020
|
|
|
Ez itsasoak. Ez
|
zuen
seme alaba ezin itsusiagoek.
|
|
|
Deusek ez baitu luze irauten. Eta inor ez da
|
zuen
seme alaben izenez oroituko.
|
|
2021
|
|
|
Gure seme alaben eta gure arteko harremanak pentsamenduen eta sentimenduen truke bizia behar du izan, eta, hala ere, isiltasun eremu sakonak behar ditu; harreman intimoa izan behar du, eta, hala ere, ez da bortizki nahastu behar haien intimitatearekin; oreka zuzena behar du isiltasunaren eta hitzen artean. Guk garrantzitsuak izan behar
|
dugu
seme alabentzat, baina ez garrantzitsuegiak; haien gustukoak izan behar dugu pixka bat, baina ez gehiegi, kaskezurrean sar ez dakien gure modukoak izatea, gure lanbidea kopiatzea, bizitzan aukeratzen dituzten adiskideen artean gure irudia bilatzea. Adiskidetasunezko harremana izan behar dugu haiekin, eta, hala ere, ez dugu lagun min minak izan behar, zail egin ez dakien benetako lagunak edukitzea, guri isiltzen dizkiguten kontuak esateko modukoak.
|
|
|
Bestalde, gurasoek alferrik espero
|
dute
seme alabek udako egonaldi horietan ingelesa ikastea, ikasteko zail zaila den hizkuntza, atzerritar bakanek dakitena, eta ingeles bakoitzak bere gisara darabilena.
|
|
|
Hilabete gutxi batzuk besterik ez da elkarren ezaguera egin genuenetik, baina badirudi aspalditik dugula elkarren berri. Lagunak ez
|
du
seme alabarik; nik, berriz, seme alabak ditut eta berari arraroa egiten zaio hori. Sekula ez ditu ikusi erretratuan izan ezik, probintzian baititut amarekin, eta hori ere arraro samarra da gure artean, alegia, berak nire seme alabak sekula ikusi ez izana.
|
|
|
Batzuetan ezkontzak hitzartzen ditugu nire seme alaben eta haren nebak, mendian ehiztari botekin ibiltzen denak,
|
dituen
seme alaben artean. Hala hitz egiten dugu gaueko ordu txikiak izan arte, eta te beltza eta mikatza edaten dugu.
|
|
|
–Ezta arrastorik ere.
|
Baduzue
seme alabarik?
|
|
|
–Ez zakiat nor diren pertsona horiek, mutiko. Nik ez
|
dut
seme alabarik, nik dakidala behinik behin. Urte askoan egon naiz kanpoan eta paper hori jaso behar dudalako itzuli naiz hona, ahopean galdetu zuen?.
|
|
2022
|
|
|
Beroak estutzen duenean, ez dago herri honetako kale lehorretan paseatuko duenik, horregatik egin duzu ondo hemen nirekin geratzea. Ba al
|
duzu
seme alabarik. Ez duzu itxurarik.
|
|
|
Eta, gizonak, begiratzen dit eta irribarre egiten du. Ez, zuk ez
|
duzu
seme alabarik. Pentsatzen nuen.
|
|
|
Ez al zarete konturatzen zekenak zaretelako hil dituzuela? Presta zaitezte eta presta itzazue
|
zuen
seme alabak, zeren basoak goserik gabe jan du, eta egun hauetako batean gure etxeetan agertuko dira desagertu guztiak eta haiekin batera lurperatuko gaituzte otalurretan". Jendeak festan jarraitu zuen, pentsatu zutelako mutiko bat zela tontakeriak esaten, eta molestatzen bazituen, paretik kenduko zutela, konturatu baitziren heriotza ematea ez zela zaila, gezur bati eustea bezain erraza izan zitekeela.
|
|
|
Nik inoiz ez nuen ezer esan horretaz eta egun batean bueltako autobusean, Javierren ondoan eserita, galdetu nion ea gaizki hazia izatearena heredatu egiten den, ea guraso bihurtzen ginenean gure umeak gaizki haziak izango ziren jaiotzez, orkatzek beren larruko orbanak heredatzen dituzten bezala. Berak" ez
|
dugu
seme alabarik izango elkarrekin" esateko bezalako aurpegiarekin begiratu zidan, baina ez nion garrantzirik eman begirada hari, ikaratuegi nengoelako benetan gaizki hazia nintzelakoan. Eta harrezkero, hitz horiek oihartzun egiten didate barruan, baina nik, jauna, jenioan ez baitit inork irabazten, olioak urari bezala egiten diot uko adjektibo horri.
|
|
|
Aita eskualde hartako handienetakoa zuen; baina hainbat espekulazio oker atera zitzaizkion, bere fortuna arriskatu zuen eta lursailak hipotekatu behar izan zituen; beraz, ezkontza ez zen gertatu espero bezain arrakastatsua. Gainera, ez
|
zuten
seme alabarik.
|
|
|
Txani RodrÃguezen azken eleberriko protagonista, Irune, alde guztietatik da maitagarria: ez du bikotekiderik, ez
|
du
seme alabarik, bakarrik edaten du tabernetan, gizajendea nahiko ergela dela dio âkafea eta esnea konbinatzeko asmatu ditugun hamaika moduen hariraâ, maiteminduta dagoen jendeak molestatzen du, ondo pasatzen saiatzen ari diren taldeak ikusteak tristatzen, etxean bakarrik lo ez egiteagatik batzen da protestan ari diren langileen kanpaldira. Eta da maitagarria batez ere inoiz ondorioztatu zuelako kostako herri ederretan bizi den jendea guapoa izan behar dela ezinbestean:
|
|
2023
|
|
|
Urtu zaitezte odolezko malkotan
|
zuen
seme alabak immolatu dituzuenak.
|
|
|
Zirujaua puntua egiten ari da, zirkinik ere egin gabe, eta puntu bakar bat ere ez zaio erortzen. Egia esatera, hark ez
|
zituen
seme alabak hil; aitzi  tik, haiengatik hil zuen. Beste batzuk erabateko jausitasunean daude.
|
|
|
Urtu zaitezte odolezko malkotan
|
zuen
seme alabak immolatu dituzuenak; egin dezagun denok negar eta gure malkoek, bateraturik, zizela diezagutela delituaren larria gizonen iritzian, desagerraraz diezagutela haren aztarna Jainkoaren Epaitegian. Hala egin ezean, haren epaia giza legearena baino izugarriagoa izango da.
|
|
|
" Urtu zaitezte odolezko malkotan
|
zuen
seme alabak immolatu dituzuenak... Abortua indarkeriaz gauzatzen duen emakumeak jakin behar du, abortaturik edo gabe, betiko galduko duela osasuna, eta betiko, seguruenik, bizitza...
|
|
|
Hain ohituta nago esaera horretara, ze sinetsi ere egin dut. ...zaharrak haiekin aspertu eta gehiago erabili nahi ez direnean, nola abandonatu zenuen zuk zure adiskidea Bidasoko erreka bazterrean, eta bai, senar izeneko filho da puta hark bakar bakarrik utzi ninduen favelako bizimodu beltzean bi haur koxkor eta jaioberri baten kargu favelako bizimodu beltzean, eta nagusiak goseak amorratzen, hankagorria egun eta gau arrantza batean, patrikan xentimorik ere ez
|
nuen
seme alabak aurrera ateratzeko, eta bezero bila hasi behar izan nintzen kalean, ama adinduak seme alabekin esku bat botatzen zidala.
|
|
|
Sekula ez ninan aditu hire ahotik portuges menos bat nintzela, sekula ez ninan aditu hire ahotik alfer zikin bat nintzela. ...Minhoko hiri aldirietako" puten zuloan" bizi izan hintzen luzaroan, autobus geltokiak eta aire zabaleko azokak zedarritu zirkuluaz bestaldeko infernuan, Rua dos Combatentes 21, hirugarren solairuan, Rio de Janeiroko faveletako beste infernutik ihes egin huenetik, eta behin eta berriz errepikatzen hidan txortaldi eternalekin eskertuko hidala ez hiretzat baizik eta Rio de Janeiroko favelan
|
hituen
seme alabentzat hilero laguntzatxo bat emateko bezain eskuzabala izateagatik. Eta Flor de Minhon elkartu eta larrutan egin geninan lehen aldian berean, gure larruazal beroak bustitzen zituzten izerdi tantek bat egin zutenean, jakin ninan, ene txotxine, hik ere bahuela ihes egin behar izan duenaren izerdi usain sarkorra galtzarbeetan.
|