|
2009
|
|
|
Konstantinos Dafalias Sintoma multzo hori agertzearen arrazoia zalantzazkoa den arren, badirudi hormona maila femeninoetan (estrogenoak eta progesterona) eta serotonina izeneko neurotransmisorean (mezulari kimikoa) gertatzen diren aldaketekin lotuta dagoela, aldarte egoerarekin lotuta. Jakina da serotoninak eragina
|
duela
pertsonen ongizate sentsazioan, eta apetituaren kontrolean ere parte hartzen duela. Organismoan maila baxuan dagoenean, tristura, suminkortasuna eta, neurri batean, azukre ugariko elikagaiekiko gehiegizko gogoa sor ditzake (litxarreriak, pastelak, galletak, gozokiak), eta, bereziki, txokolatearekiko.
|
|
2012
|
|
|
Mugikortasunaren mugaketa eta kontrola. Pazienteen mugimenduak mugatzen dira. Espazio fisikoa txikia da eta, zenbaitetan, ez
|
du
pertsonen ongizaterako lagunduko duen arkitekturarik edo dekoraziorik.
|
|
|
Hori dela eta, azpimarratu zuen garrantzitsua dela herritarrak “sentsibilizatzea”, bai eta gizarteak sektore horri buruz duen irudia aldatzea ere; izan ere, gizarteak “piztiak akabatzeaz bakarrik arduratzen diren erretzaile” gisa ikusten du kolektiboa, besteak beste. “Benetan —esan zuen Oruetakoak— ingurumenaren eta biodibertsitatearen gaineko eragin txikiena
|
duten
pertsonen ongizatea babesteaz arduratzen denean”. ANECPLA erakundeko zuzendari nagusiak, Milagros Fernández de Lezetak, adierazi zuen krisiak “izurrite mota horiek berriro agertzea eragin duen beste faktore bat izan daitekeela”, haren ustez “diru gutxiago inbertitu baita, adibidez, instalazioen mantentze lanetan”.
|
|
2015
|
|
|
Bipolar desoreka aspektu psikologiko positiboekin lotura agertu du, kreatibitatearekin, enpatiarekin, sozial kanporakoitasunarekin, eta lan arrakasta edota produktibitatearekin (Galvezet al., 2011) lotura agertuz esaterako. Honen harian, ikerkuntza autobiografiko batzuetan bipolargertaerak traumatikoak eta asaldatzaileak izan ahal direla agerrarazi den arren, badago erenahasmen hau
|
duten
pertsonek ongizatea izateko aukera. Hau lortzeko, hainbat baliabide aurkituziren:
|
|
|
Down en Sindromearen Nazioarteko Eguna, berriz, sartzearekin bat dator. 2011 urtean, Nazio Batuek ezarri zuten martxoaren 21ean jardunaldi hau egingo zela “adimen minusbaliotasuna
|
duten
pertsonek ongizatearen eta komunitateen aniztasunaren sustatzaile gisa duten berezko duintasuna, balioa eta baliotsuak gogorarazteko”. Hala ere, gaur egun, Down en sindromea duten pertsonek uste dute oso errotuta dauden horma fisiko eta psikologikoak bota behar dituztela.
|
|
2020
|
|
|
Horrela, sentitzen ari zaren emozioak nolakoak diren eta zure alde nola jarri ikasiko duzu, eta ez zure aurka. Orain arte aipatutakoaz gain, komeni da jakitea badela Laguntza Elkartea duela 20 urtetik, antsietate arazoak
|
dituzten
pertsonen ongizatea sustatzeko. Aldiz, antsietatea ez tratatzeak gaixotasun somatikoak eragin ditzake, hau da, arrazoi organikoren bat izan arren osagai somatikoa duten minak.
|
|
2023
|
|
|
Ituna «transbertsala» izango da, erakunde publiko asko ez ezik, erakunde pribatu asko ere ari direlako zaintza zerbitzuetan. Administrazioen ardura da «beren bizitzaren une batean zaintza behar
|
dutenen
pertsonen ongizatea bermatzea», eta haien eginbeharra da hori posible egiteko politikak zehaztea eta eragile guztien arteko koordinazioa ziurtatzea.
|