|
2000
|
|
|
Ez dira haiek, agian, Txillardegiren aurpegiezagunenak. Izan ere, politikagintzan edo ideologian, eleberrigintzan nahiz literaturanoro har, hizkuntzalaritzan edota soziolinguistikan bereziki... berak erein, hazi eta hedaturiko uztak nabarmenak
|
ditugu
oso. Pedagogiaz, ordea, ez du gauza handirik idatzieta, gainera, gure Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean egondako urte luzeetan erbesteratuaren jitea ez bide du inoiz guztiz galdu gure Joxeluisek.
|
|
2002
|
|
|
Oihuka eta deadarka hasi beharrean badugu ere, ez digute Valladolid bezain entzungor egingo Bilbon, esate baterako». Mitxelenak ez
|
zuen
oso gogoko«Euskal Unibertsitatearen» lema, «expresion ambigua si las hay», zeren «Bistanda, Unibertsitate eskea gurean nabarmendu zenez gero ez gabiltzala guztiok gauzabat beraren bila».
|
|
|
Iratxe, Leire, Orreaga, Oliba eta Fiteroko eliza eta monastegietarako
|
baditugu
oso agiri bilduma baliagarriak, nahiz eta horietako batzuetan Berant Erdi Aroko gutunik ez aurkeztu. Ordenamilitarren artean, Nafarroako Ospitaleari dagozkion agiri iturriak, Santos Garcia Larragueta kburututako lanetan kontsulta daitezkeenak, nahiko ezagunak dira aspalditik.
|
|
|
30). Alde batetik, irrati guztiek baimen legalik gabe emititzen dute; gehienetan ez
|
dute
oso enpresa egitura finkoa izaten; langileak ez dira beti profesionalak izaten; eta, amaitzeko, oso lokalak izaten dira, emisio indar txikikoak.
|
|
|
Ondorioz, eta izatez oso ezberdinak izan arren, hainbat irrati hasi ziren elkartzen, asmo bateratua zutela. Ez
|
zuten
oso itxaropen handirik, bakoitzak oso lan handia baitzuen bizirauteko, baina poliki poliki hainbat puntutan ados jarri dira.
|
|
|
Aipaturiko irratien artean, batzuk guztiz profesionalizaturik daude, eta beste batzuek, berriz, ez
|
dute
oso egitura finkoa. Era berean, badaude langile plantila zabala dutenak, eta boluntarioez hornitzen direnak.
|
|
|
Adibideak nonahi dira: etorkinen kasuan, esate baterako, hartzaile duen gizarteko hizkuntza ondo menperatzen duenak ezagutzen ez duenak baino erraztasun handiagoa izango du gizarte berrian mugitzeko; ezaguna da gure artean, bestalde,
|
duela
oso gutxira arte, baserritik kalera jaitsi behar izaten zuten baserriko alabei erdara ikastea zenbat aholkatzen zitzaien, han, kalean, lana aurkitzeko edo bertara ezkontzeko.
|
|
2003
|
|
|
Hemen eta Munduan taldeko kideen ezaugarriak ez dira, antza, beste talde etamugimendu sozialek
|
dituzten
oso desberdinak. (Ajangiz eta Barcena, 2001).
|
|
|
Edozein kasutan agerian geratu da erritmoak eta finantziazioa gobernu zentralak kontrolatzen dituela eta honek Eusko Jaurlaritzarekiko konpromiso eta erabakisendoak (besteak beste, finantziazio iturriak edota lanak egiteko egutegia zehaztuz) hartzen ez
|
dituen bitartean
oso zalantzazko egoeran geratuko da proiektuabere etorkizunari dagokionez.
|
|
|
Gaur egun, ingurumenari buruzko berri gehienak agentzietatik heltzen direnak dira. Horregatik, katastrofe etaberri txarren artean, hezkuntza ikuspegia
|
duten
oso berri gutxi agertzen dira eta, horrela, ikusleari kostatu egiten zaio horren aurrean zerbait egin dezakeela pentsatzea.
|
|
2004
|
|
|
Azterketa alderdi konkretuetan finkatuz, filialetako langileek Arrasateko sistema sozioekonomikoan, kudeaketan, mozkinetan eta jabegoan
|
duten
oso emaitza eskasak ematen ditu. Nolanahi ere, dauden salbuespenekirakaspen oso interesgarriak eskaintzen dituzte demokrazia industrialetik hurbilagodauden bideak jorratzeko.
|
|
|
Laburbilduz, errealismoak aldekoak eta aurkakoak baditu. Alde
|
du
oso modu errazeanazal ditzakeela perpausen eduki semantikoa eta egia baldintzak. Kontra, berriz, izakibereziak, unibertsalak adibidez?
|
|
2006
|
|
|
Lehen, honelako hitzaldiak bota behar
|
nituenean
oso serio jarri eta, akademizismo zurrunez, literaturak zenbait arlorekin erlaziorik izango ez balu bezalajokatzen nuen, zeren zenbait arlori ez baikenien kultura edo arte mailarik ematen, edo ez ginen ausartzen ematera, anaia zaharragoek (ezen ez arrebek zoritxarrez, egia esan) gugan eragin handiegia izan balute bezala. Gu ez gara euskal literaturako rockaren lehen belaunaldia bakarrik, komikiarena eta telebistarena ere bagaraziur asko, eta ezin gara ibili gauza horiek guztiek ezein eraginik utzi ez baligutebezala.
|
|
|
Kakoa beste horretan datza: arrazoizko izateak ez
|
ditu
oso esanahi desberdinak arrazoi objektiboarentzat eta arrazoi subjektiboarentzat. Bigarrenak osotasunean integrazio harmonikoaren aldera egiten badu, arrazoi subjektiboak ere errealitatera egokitzea aholkatzen du.
|
|
|
Aipatu dugun moduan, batzuen iritzian Weber-en teoria Marx-en teorizazioei emaniko erantzun gisa ulertu beharra dago. Egia esan, Weber-ek ez
|
zuen
oso gertutik ezagutzen Marx-en lana; izan ere, lan horren zati bat gure autorearen heriotzaren ostean argitaratu zen. Beraz,, erreakzioaren ikuspegi?
|
|
2007
|
|
|
Gure mundua oso mundu berezia da; ez da publiko handietara iristeko egiten.Expansionek ez
|
du
oso tirada handia, baina gure bezeroek, Espainiako ia exekutiboguztiek, egunkari hori irakurtzen dute, eta, beraz, guretzat garrantzitsua da horegotea. El Paisen ere argitaratzen ditugu gauzak.
|
|
|
Alde batetik, jendeak argi eta garbi ikustea nolako gauzak ari garen egiten etazer komunikatzen dugun. Guk uste
|
dugu
oso garrantzitsua dela nork berelanerako behar duen informazioa eskura izatea; informazioa eta komunikazioa, gauza biak. Informazioa, azken finean, lan egiteko behar dituzun dokumentuaketa bestelako gauzak dira.
|
|
|
Baina nik askotan jarri izan dut neure buruaarlo zientifikoan dabilen prentsa bulego baten lekuan. Era samur eta errazeantransmititu behar
|
ditu
oso zailak diren kontzeptuak: termino zientifikoak, aurrerapauso teknikoak...
|
|
|
Oro har, uste
|
dut
oso mesfidantza handia dagoela enpresaren eta komunikabideen artean eta, nola edo hala, bitartekoak jarri behar ditugula hor zubiaksortzeko, elkar ezagutzeko.
|
|
|
mundua irudi batean itxi, Moderniak egin du. Ikusten da, mundu irudi hori hizkuntzak berez ei
|
duenetik
oso urrun gelditzen da (edo kontrarioa da: gure hizkuntzen mundu ikuskeran eguzkiak irten egiten du, mundu irudi kopernikarrean ez).
|
|
|
Tradizio honetan guztian hizkuntza, harengandik menpegabe eta beregain dagoen eduki izpiritual baten zeinu adierazlea bainoago, komunikaziorako bitartekotzat hartzen da. Pentsamendu edo arimako afekzioek, beren errealitate propioa hizkuntzatik menpegabeki
|
dute
osoa. Hizkuntza, barneko errealitate haren (pentsamendua) kanpoko ontzi baten gisara begiesten da, pentsamenduaren forma kanpotiko bat, filosofian Logikak estudiatzen duena?, berak balio ezagutzaile edo ezagutza eratzailerik eduki gabe.
|
|
2009
|
|
|
Adibide gisa, Amerikako Estatu Batuetako pertsonabeltzek erakutsi izan dute beti gaixotasun kardiobaskularretarako joera nabarmenkialtuagoa.
|
Duela
oso gutxira arte hipotesi onartuena zen osasun arazo horrek jatorrigenetikoa zuela, hots, beltzek zuriek baino zaurgarritasun genetiko handiagoazutela gaixotasun kardiobaskularretarako. Berriki, ordea, beste hipotesi bat espazioahartuz joan da:
|
|
|
eraginkorragoa zela argudiatuta. Haatik, Telezaborrak ere ez
|
du
oso luze iraun, bertako azken sarrera baita. Hori da Interneten (bai behintzat hedabideen arloan) oraingoz dagoen arazoa:
|
|
|
Politika ekonomikoan interes taldeek duten ahalmen hori kontuan hartzeak, batez ere, XIX. mendeko egile anarkista eta sozialisten artean izan zuen eragina76 Geroxeago, XX. mendeko politikaren zientzialariengan eta, azken hamarkada hauetan, «interes taldeen teorian» (capture theory) eta aukeraketa publikoaren eskolan ere, azken
|
hau
oso loturik merkatu librearen aldeko ildoekin.
|
|
2010
|
|
|
Baina azkenean, jubilatuzenean, eta eguna etxean pasatzen zuenean, emazteak zerbait benetan gaizkizihoala pentsatu zuen. Batzuetan, logelan aurkitzen zuen arropak eskuan edo erdijantzita zituela nola jarraitu behar
|
zuen
oso ongi jakin gabe. Beste batzuetan, esaldi baten erdian gelditzen zen edo ez zen gauza bizitza guztiko lagun batenizena esateko.
|
|
|
Nekazaritza iraunkorra eta herrikoia helburutzat
|
duguna
osoa da, bereelementu guztietan. Izan behar da:
|
|
|
Beraz, lurraldeen arteko ekonomi desorekak murrizteko edo zuzentzeko asmoa duten industri politikek industri garapenaren ohiko dinamika hauek hartu behar
|
dituzte
oso kontuan.
|
|
2011
|
|
|
Bakartu egiten dira eta ez dituzte besteen ikuspegi eta jarrerak partekatzen. Nahaste hau
|
dutenak
oso mesfidatiak dira, hots, ez dira fidatzen beren lagun kutunenez ere. Modu zuzengabean tratatuak izan direla iruditzen zaienean, besteenganako gorrotoa denbora luzez gordetzen dute.
|
|
|
Horrela, nortasunaren mendeko nahastea duenak gehiegi erabiltzen du «bera ahula dela eta besteen beharra duela» azpimarratzen duen eskema, eta oso garatua dauka maitasuna eta laguntza galtzeko beldurra. Nortasun paranoidea
|
duenak
oso garatua dauka besteez mesfidatzeko joera. Nortasun antisoziala duenak gutxiegi garatua dauka erruduntasun sentimendua, eta arauak hauts ditzake.
|
|
|
Pentsaezina da kalean oinez noala kukurutxodun izozkia edota platano bat jatea, jendeak pentsamendu lizunak ditu horri buruz eta lotsa handia ematen dit. Jendaurrean jan behar
|
dudanean
oso gaizki pasatzen dut eta azken aldian alkohola hartu behar izan dut bazkari edo afari batera joan aurretik. Nire senarrak uste du arazo hau etorri den moduan desagertu egingo dela, baina dagoeneko 5 urte daramatzat.
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, dikotomia hauez da berria filosofian, Azurmendik berak idatzitako lehen liburuetan garatutako gaibat dugularik. Giza naturari dagokionez, problematikoa den gaia
|
dugu
oso, atzean, lotura askatasunaren arteko talka ezkutatzen baita. Arazoaren adiera klasikoan: naturak gizakia lotu egiten du, finkoa den zerbait ezartzen dio; kulturak (gizarteak, historiak...), aldiz, askatasuna suposatzen du.
|
|
|
Izan ere, dikotomia hauez da berria filosofian, Azurmendik berak idatzitako lehen liburuetan garatutako gaibat dugularik. Giza naturari dagokionez, problematikoa den gaia
|
dugu
oso, atzean, lotura askatasunaren arteko talka ezkutatzen baita. Arazoaren adiera klasikoan: naturak gizakia lotu egiten du, finkoa den zerbait ezartzen dio; kulturak (gizarteak, historiak...), aldiz, askatasuna suposatzen du.
|
|
2014
|
|
|
Hombre, nik uste dut euskalduntasuna gure umearoan beti lotzen zala nolabaiteko indarfisiko batekin. Nik uste
|
dut
oso inportantia zala gure etxian. San Andresen, mahaiareninguruan alkartzen ginenean, bai eguerdixetan edo bai gauetan, mahai gainean zintzilikgenuen Urtainen figuratxo bat, plastikozkoa.
|
|
|
Gainera, jarrera hori justifikatzeko helburuarekin kritikarietako batzuekSaizarbitoriaren ironia aipatzen dute baliabide egoki gisa. Egia da modu literaleanirakurriko
|
bagenu
oso istorio gogorra izango litzatekeela, botere harreman biolentoagordinegi agertuko litzatekeelako, bestalde gazte irakurle batek «serio» hardezakeena, eta natural ikusi. Baina nire kezka hurrengoa da:
|
|
|
Horrela, familia lotura bat edo oinarri genetiko bat aurkitu da somatizazio nahasteak dituzten emakumeen artean (Iezzi et al., 2001). Nahaste hau
|
dutenak
oso sentiberak izaten dira sentipen fisikoekiko. Neurotizismo maila garaia, kortisol maila altua eta gorputz sentipen normalak sintoma somatiko moduan interpretatzeko joera dute.
|
|
|
Depresio iraunkorra edukitzea arrisku faktore da alzheimer tipoko dementzia jasateko (Wilson et al., 2002). Depresioa
|
dutenek
oso erraz garatzen dute alzheimerra (Alexopoulos, Young eta Meyers, 1993). Oroimen galeragatik kontsultara etortzen denari, sintoma depresiboak detektatzeko probak ere egin behar zaizkio.
|
|
2015
|
|
|
Eta zinera joaten bagara beste hainbeste gertatzenda, eta abar eta abar. Orduan, erabilerari buruz hitz egiten ari garenean, uste
|
dut
oso datu okerradela hiztun bezala hitz egiten duena bakarrik kontuan hartzea. Egia da, hizkuntza jakitea oinarrizkozerbait dela hizkuntza bat biziraupeneko baldintzatan ipintzeko, baina hori ez da nahikoa inondikere.
|
|
|
Baina alderantziz erebehar da. Ezagutu behar
|
ditugu
oso ondo, pentsatu behar dugu oso ondo tokian tokian zer gertatzen ari den, eta horri ondo erantzuten asmatu behar dugu, izan ere, desberdina izan beharda errealitatearen arabera, proposatzen den plana edo ekintza, eta hizkuntzetan ere berdin.Munduko aniztasunari guk hemendik egin diezaiokegun ekarpen handiena euskarari eusteada, eta euskara kalitatez garatzea. Pentsatu behar dugu globalki, eta tokian tokiko planak eginbehar ditugu teknika ezberdinak erabiliz.
|
|
|
Baina alderantziz erebehar da. Ezagutu behar ditugu oso ondo, pentsatu behar
|
dugu
oso ondo tokian tokian zer gertatzen ari den, eta horri ondo erantzuten asmatu behar dugu, izan ere, desberdina izan beharda errealitatearen arabera, proposatzen den plana edo ekintza, eta hizkuntzetan ere berdin.Munduko aniztasunari guk hemendik egin diezaiokegun ekarpen handiena euskarari eusteada, eta euskara kalitatez garatzea. Pentsatu behar dugu globalki, eta tokian tokiko planak eginbehar ditugu teknika ezberdinak erabiliz.
|
|
|
Hizkuntzen egoera zein den, eta hizkuntzak bizirik irautean zerfaktorek eragiten duten eta zein diren, aztertua dago, badauzkagu datu batzuk. Gaur goizekodatuek ere 30 urtetan hizkuntza bilakaera herri desberdinetan zein izan den neurtu dute.Gero partaidetza prozesuak behar direla esango dut, eta agian kontrajarriak direla emandezake baina ez, nik uste
|
dut
oso ondo bereizi behar dugula zer den zientzia, eta zer denbakoitzak duen iritzia. Eta orduan, gai hauek ere gero eta modu zientifikoagoan aztertu, eta, debate horretan sartuko naiz baina beste batean ez?.
|
|
|
Metodologia horiek ikasleak gehiago motibatzea lortzen dute: ikasleak ohartzen badira ikasgelaren barruan egiten dutena kanpoan zain
|
dutenaren
oso antzekoa dela, haien parte hartzeak areagotzera egiten du (Sierra eta Sotelo, 2010).
|