|
2003
|
|
|
Legeak arautzen du, berebat, kaltedunaren esku hartzea, hamasei urtekoak baino nagusiagoak direnek eginiko delitu astunen prozeduretan. Helburu
|
du
horrek biktimaren interesa jagotea, egintzak argitzeko eta horiek jurisdikzio ordena eskudunaren barruan epaitzeko tenorean, adingabearen prozedura hezitzaile eta zehatzailea kutsatu gabe.
|
|
|
Murrizketa hori handiagoa edo txikiagoa izan daiteke, eta, horren arabera, barneratze mota desberdinak ezarri dira, jarraian azalduko den bezala. Edozein kasutan ere, barneratzeak norberaren segurtasunerako giroa sortu behar
|
du
horretan parte hartzen duten guztientzat, dela profesionalentzat, dela araua hautsi duten adingabeentzat.been garapen psikologikoa behar beza Horregatik, nahitaezkoa da egotaldiaren baldintzak zuzenak izatea, adingalakoa izan dadin.
|
|
2004
|
|
|
Ezespen idazkia kontuan izanik, idazkari judizialak uste badu ezespen arrazoia legez tipifikaturikoen artean ez dagoela, ez
|
du
hori onartuko eskaera egintza horretan, ezespena ez onartzeko oinarri diren arrazoiak adieraziz. Ebazpen horren aurka, 224 artikuluko 3 paragrafoan ezarritako errekurtsoa jar daiteke.
|
|
|
Bestalde, betearazpenaren aurka jartzeko arrazoiak dira aurretiaz aipatutakoak bakar bakarrik; horregatik, legeak esanbidez ezarri du aurka jartzea zein autok ebatzi eta horren ondoreak betearazpen prozesura mugatzea. Nahitaezko betearazpenaren osteko epaiketa adierazlea hizpide izanik, bistakoa da nahitaezko betearazpena epaiaren bidez agintzean epaiak izan behar
|
duela
horri eratxiki dakiokeen indarra.
|
|
|
Kasu eta inguruabar ezberdinen arabera, lege honetan xedatu prozesu uneen ostean agiriren bat aurkezten bada, auzitegiak, probidentzia bidez, ez
|
du
hori onartuko, dela ofizioz dela alderdiak hala eskaturik, eta aginduko du aurkeztu duenari hori itzultzea.
|
|
|
3) Auzia eskatutako muntara iristen ez bada, edo kasazio interesik ez badago, jurisprudentzia doktrinari buruzko aurka jartzerik ez dagoelako edo kontraesaneko jurisprudentziarik ez dagoelako, edo ustez zein arau hautsi eta hori bost urte baino gehiago indarrean egon bada, edo, salaren ustez, Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia doktrina badago arau horri buruz edo eduki bera edo antzeko edukia
|
duen
hori baino aurretiazko arau bati buruz.
|
|
|
Halaber, errekurtsoa ez da onartuko 477 artikuluko 3 paragrafoaren bigarren lerrokadako kasuetan, auzitegi nagusi eskudunak ulertzen badu doktrina eman duela eztabaidatu arauari buruz edo eduki bera edo antzeko edukia
|
duen
hori baino aurretiazko beste bati buruz.
|
|
|
Ikustaldi hori eskatzen ez bada edo auzitegiak uste
|
badu
hori egitea ez dela komeni, besterik gabe ebatziko da aurka jartzearen inguruan, hurrengo artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Prozesura zer ekarri nahi eta berori artxibo, protokolo, espediente edo erregistroan badago, eta horren kopia fede emaileak eska eta lor badaitezke, orduan ulertuko da auzi jartzaileak eskura
|
duela
hori eta demandarekin batera aurkeztu behar duela; halakoetan, ez da nahiko izango aurreko lerrokadan aipatu zehaztapena.
|
|
|
Demandatzaileak eta demandatuak behartuta daude zehaztutako egunean eta orduan agertzera. Horietatik norbaitek ez
|
badu
hori egiten, ezta bertan agertzeko arrazoi zuzenik azaltzen ere, egintza saiatutzat joko da, ondorerik gabe, hari kostuak ordaintzeko kondena ezarrita.
|
|
|
Egintza sustatu duenak edo horretan interes legitimoa duenak eskatzen badu beste pertsona bat entzutea, edo epaileak uste
|
badu
hori komenigarria dela, entzunaldia egingo da, auzi paperak epe labur baterako eskribautzan agerian jarrita; epea epaileak erabakiko du, kasuan kasuko inguruabarren arabera.
|
|
|
Ediktuetan adieraziko da baldintzen agiria eta jabetza titulua eskribautzan agerian daudela, enkantean interesa
|
dutenei
horren jakinbideak emateko.
|
|
|
1 Titulu betearazleak agindutako egitekoa bere berezkoa ez bada eta alderdi exekutatuak ez
|
badu
hori gauzatzen, auzitegiak ezarri epean, orduan alderdi betearazleak eska dezake egitekoa hirugarren bati enkargatu ahal izatea, alderdi exekutatuaren kontura, edo, bestela, kalte galeren medeapena erreklama dezake.
|
|
|
Fiskaltzak eta partikularrek ezkontza egiteko eskariaren berri izanez gero, betebeharra
|
dute
horren inguruko edozein eragozpen edo oztopo salatzeko, horrelakorik jakin badakite. Izapidegileak lege eragozpenaren berri izanez gero, ezkontza egitea ukatuko du.
|
|
2005
|
|
|
Kalifikazioa ezezkoa bada, baita interesdunak eskatutako zatikako inskripzioen kasuan ere, erregistratzaileakzenbidearen oinarriak zehaztuz eta aur sinatu behar
|
du
hori eta bertan agerrarazi behar dira, hala inskripzio hori oztopatu, eten edo inskripzioari ezezkoa emateko arrazoiak, nola horien azalpen juridikoa, egitateak nahiz zukarapen bideak, errekurtsoa jartzeko organoa nahiz horretarako epea esanbidez adierazita; horrez gain, interesdunak bidezko deritzon beste edozein errekurtso jar dezake, hala behar denean.
|
|
|
Erregistratzaileak zalantzak dituenean inskripzioa indarrean izatearen inguruan, ez dakielako inskripzioaren ezereztea baliozkoa eta eragingarria izan den edo ez, ziurtagirian idazkun biak gehituko dizkio letrari, horren forma edozein izanda ere; betiere, erregistratzaileak adierazi behar
|
du
hori egin duela ez zekielako ezerezteak lege ondoreak izateko inguruabar guztiak ote zituen, eta zalantza horren arrazoiak argituko ditu.
|
|
|
Errekurtsoa eragin duten interesdunek ordaindu behar
|
dituzte
horren gastu eta kostuak; salbuespenez, notario eskuesleak eta oharra egin duen edo ohararren alde agertu den erregistratzaileak ordainduko ditu horiek, baldin eta behin betiko erabakiak ezarri badu batak edo besteak ez jakite barkaezinaren menpe jardun duela.
|
|
|
Jabetza Erregistroan aurkezten den titulu ororen oinean erregistratzaileak oharra jartzen du; ohar hori berak sinatu behar du, eta bertan hauxe adierazi behar da: erregistratzaileak egin duen kalifikazioa, horren arabera inskribatu den eskubidea, eskubide hori noren izenean inskribatu den, zein inskripzio edo idazkun mota egin den, zein liburuki eta foliotan jaso den halakoa, zein den finkaren eta inskripzioaren zenbakia, eta nolako ondoreak
|
dituen
horrek, idazkunaren edukia epaileen babespean dagoela agerraraziz. Edu berean, titulua inskribatzean aipamen gisa edo iraungitzea dela bide ezereztu diren eskubideak zehaztu behar dira.
|
|
|
Manamendu judizialaren zein eskritura publikoaren bidez eginiko inskripzio nahiz aurreneurrizko idatzoharrak ezereztu behar badira eta ezerezte horren ondorioz kalteak jasango dituen pertsonak ez
|
badu
horretarako adostasunik ematen, ebazpen judizial irmoa behar da ezereztea egiteko; ebazpena irmoa izan daiteke, bai errekurtsorik onartu ez delako, bai errekurtsoari eman zaiolako, bai errekurtsoa jartzeko legezko epea amaitu delako. Erregela horretatik salbuetsita geratzen da legearen aginduz gertatzen den iraungitzea.
|
|
|
Erregistratzaileak ezereztea eten badu zalantzak
|
dituelako
hori agindu duen epaile edo auzitegiaren eskumenari buruz, etete horren berri eman behar dio idatziz alderdi interesdunari, horrek hamar eguneko epean Audientziaren presidentearen aurrean agertzeko aukera izan dezan nahi izanez gero, ezereztea eskatzeko agiria aurkeztuz.
|
|
|
Artikulu horretako bosgarren zenbakiaren kasuan, idatzoharra epai probidentziaren bitartez egin behar da. Probidentzia hori ofizioz eman daiteke, interesdunek ez
|
dutenean
hori erreklamatzen, eta epailearen sen onaren arabera, probidentzia bidezkoa bada, epaiketan eman daitekeen epaiaren eragingarritasuna ziurtatzeko.
|
|
|
1 Hipotekaren eraketa eskatzeko eskubidea duenak idazkia aurkeztu behar
|
du
horretarako betebeharra duenaren egoitzako epaitegi edo auzitegian, hipotekaren zenbatekoa zehaztuz eta horren bidez karga daitezkeen ondasunak aiparrarazi eta erregistro hori aipatuz.tuz edo, gutxienez, betebeharpeko horren ondasunak zein erregistrotan age
|
|
|
Erregistratzaileak itxiera eginbidea sinatzeak esan nahi
|
du
horrek adostasuna ematen diela bereziki sinatu ez diren aurkezte idazkun guztiei.
|
|
|
Ariketa batetik hurrengora igarotzeko gaitasun adierazpena eta azken ariketan onespena erdiesteko, epaimahaiaren botoen gehiengoak egin behar
|
du
horren alde. Berdinketak presidenteak erabakiko ditu.
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak 1997ko martxoaren 20an emandako epaia argitaratu eta gero, arauketa hau behar beharrezkoa gertatu da, ondokoagatik: sistematik kanpoko jardunari buruzko legeria deuseza dela adierazi da, Estatuak ez
|
duelako
horren gaineko eskumenik, baina autonomia erkidegoek berriro arau dezakete gai hori; Kantabrian, esaterako, horixe egin da apirilaren 25eko 1/ 1997 Legearen bidez, hots, Lurzoruaren Arauketari eta Hiri Antolamenduari buruzko Presazko Neurrien Legearen bidez.
|
|
2006
|
|
|
Epe berean, konkurtsopekoak ez badu egin batzak onartutako hitzarmen proposamena edo ez
|
badu
horren gaineko adostasunik eman, hitzarmena onestearen aurka jarri ahal izango da, 1 paragrafoan ezarri arrazoietatik edozein aipatuz, edo likidazio fasea irekitzea eskatu ahal izango du. Bestelako kasuan, onetsitako hitzarmenaren mende geratuko da.
|
|
|
Lege honetan ezarritakoaren arabera demanda baten gaineko eskumena konkurtsoko epaileari dagokionean eta demanda hori arlo zibil edo lan arloko epaileen aurrean aurkeztu denean, epaileok ez
|
dute
horren gaineko eskumenik hartuko, eta alderdiei ohartaraziko diete, euren eskubidea konkurtsoko epailearen aurrean erabil dezaten. Demanden izapidetza onartzen bada, jardun guztia artxibatzea aginduko da, eta jardun hori ez da baliozkoa izango.
|
|
|
Eginbide judiziala betearazi behar
|
badu
hori agindu duenaz besteko epaile edo auzitegi batek, hark hori betetzea aginduko du suplikatorio, exhorto edo manamenduaren bidez.
|
|
|
Epea igaro bada eta interesdunak ez
|
badu
horren erabilera egiaztatu, arlo kriminaleko auzitegiak etendura ezerezean utzi eta prozedurak aurrera egingo du.
|
|
|
Nabari denez, ahalmena muga estuen barruan itxuratu da. Berau sinatzen duen ministroak buruan izan du ahalmen horri uko egitea eta akusazio printzipioa zorrotz zorrotz aplikatzea; baina ez
|
du
hori egin, Europako kontinenteko koderik aurreratu eta askeenek ere ez diotelako horretaten diona. Frantzian eta Alemanian, Fisrako eredurik eskaini.
|
|
|
Fiskaltzak, bertaratu diren gainerako alderdiek, eta, edozein kasutan ere, egotziak, horixe eragin dezakete, eta epaileak entzunaldi bateko epean ebazpena eman du. Ez
|
badu
hori egiten, edo eskaerari ematen badio, alderdiek zuzenean kexa errekurtsoa jarri ahal izango duteprobintziako audientzian; audientzia horrek zortzi egun igaro aurretik ebazpena eman du, instruktorearen txostena biderik azkarrenetik lortuta.
|
|
|
...u, autopsia egin aurretik jendaurrean erakutsiko da, hogeita lau orduko epean gutxienez; horrez gain, gorputegiaren atean kartela jarriko da, hilotza zein tokitan, ordutan eta egunetan aurkitu zen, eta une horretan sumarioaren instrukzioa zein epailek egin duen adieraziz; horrela, hilotza identifikatzeko edo delitua nahiz horren inguruabarrak argitzeko lagungarri izan daiztekeen datuetatik edozein
|
duenak
hori komunikatuko ahal izango dio instrukzio epaileari.
|
|
|
Lekukoak bere kabuz irakurri ahal izango du bere adierazpenaren eginbidea; bestalde, ezin
|
badu
hori egin, 440 eta 442 artikuluetan jasotako kasuetatik batean egoteagatik, interpretatzaileak irakurriko dio, eta, gainerako kasuetan, idazkariak.
|
|
|
Atestatua idatzi behar duen funtzionarioak ezin
|
badu
hori egin, hitzezko zerrenda arrazoitua egingo da horren ordez, eta, ondoren, atestatua Fiskaltzako zein funtzionariori, instrukzio epaileri edo udal epaileri aurkeztu behar eta horrek modu sinesgarrian idatziko du zerrenda, eta ohi be zala ez idazteko zioa azalduko du.
|
|
2007
|
|
|
Kode ereduek izango dute kode deontologikoen edo lanbide eginera egokiaren izaera, eta gordailutu edo inskribatuko dira Datuak Babesteko Erregistro Nagusian, eta, hala denean, autonomia erkidegoek ondore horietarako sortutako erregistroetan, 41 artikuluarekin bat etorriz. Datuak Babesteko Erregistro Nagusiak inskripzioa ukatu ahal izango du, uste
|
duenean
hori ez datorrela bat gai horren inguruko lege eta erregelamendu xedapenekin. Halakoetan, Datuak Babesteko Agentziaren zuzendariak eskatzaileei eskatuko die kasuan kasuko zuzenketak egitea.
|
|
|
1 Lege hau garatu ahal izango dute autonomia erkidegoek, baldin eta euren autonomia estatutuetan, edo, hala denean, kasuan kasuko eskumen transferentziei buruzko lege organikoetan aitortuta
|
badute
horretarako eskumena. Hala ere, salbuetsita daude gai batzuk, lege honek gai horien arauketa Gobernuari eratxiki dion ginoan.
|
|
|
3 Alderdi politiko bat epaiketa bidez eten dadin, Zigor Kodeak xedatu behar
|
du
hori. Halaber, kautela neurri gisa erabaki ahal izango da alderdi pografoak ezarritakoaren arabera.litikoa etetea, Prozedura Kriminalaren Legeak xedatutakoaren arabera, edo lege organiko honen 11 artikuluko 8 para
|
|
|
Langileen eskuordeak eta enpresa batzordearen kideak agintaldian bakarrik ezezta daitezke, horiek hautatu dituzten langileek hala erabakita. Horretarako, gutxienez hautesleen herenak batzarrerako deia egin eta boto pertsonal, aske, zuzeneko eta sekretuaren bidez hautesleen erabateko gehienpideak egin bitartean, eta gutxienez sei hilabete igaro arte ezin izango da ezezgoak erabaki behar
|
du
hori. Hala ere, ezeztatze hori ezin izango da gauzatu hitzarmen kolektiboaren inguruko izatapena berriro eskatu.
|
|
|
«Erkidegopeko denbora» adierazpenak ez du, itxuraz, Frantziako zuzenbideko forma sozietarioa izendatzeko oztopo larririk; hala eta guztiz ere, ez da egokia bestelako formulak sartzeko, zuzenbide pertsonalekoak izan (Greziako multierrentamendua) zein zuzenbide errealekoak izan (Portugalgo aldizkako biztantze eskubidea). Gainera, oztopo bat
|
du
horrek, itxuraz adierazten duelako eskubide horien titularren artean denbora erkidegoan dagoela, eta, egiatan, guztiz alderantzizkoa da, titularrak titular direlako denboraldi desberdinetan, eta denboraldiok elkar baztertzen dutelako. Hori horrela, komenigarriagoa da «txandakako aprobetxamendu eskubide» adierazmoldea, lehenengoz, hain zaila ez delako, orokorrago eta deskriptiboa baita, eta, bigarrenez, horri buruz egindako arauketari ezin hobeto egokitzen zaiolako.
|
|
|
EKren 27.9 artikuluan ez da ezarri zentro pribatuek modu automatikoan diru-laguntza publikoak jasotzeko eskubidea izango dutenik. Horren ordez, legegileari manu bat ezarri dio irakaskuntza pribatuari laguntzeko, baina ez du zehaztu nola egin behar
|
duen
hori. HELOk zein HLOk irakaskuntza zentroen sailkapen hirukoitza egin dute:
|
|
|
Legearen 35 artikuluan organo horren eginkizunak ezarri dira: ...en direla zaindu behar du, fundazioaren baliabide ekonomikoak fundazio xedeetarako aplikatu diren egiaztatu behar du, patronatuko kideen aurka erantzukizun ekintzak egikaritu behar ditu horien egintzengatik, patronatuko egintzak eta akordioak aurkaratu behar ditu legearen edo fundazio estatutuen aurkakoak badira, etab., baina fundazioko gobernu organoen zuzendaritza boterea ez du deuseztatu edo ez
|
du
horretan esku hartu behar, salbu eta irregulartasunak daudenean; izan ere, lege berriaren bidez, fundazioen funtzionamenduan botere publikoen esku hartzea albait gehiena murriztu nahi izan da.
|
|
|
Izan ere, azken horren 15 artikuluak ezarri du, EZPNIren 4 artikuluan ezarritakoari jarraituz, salbuespen egoeretan (gerra edo nazioaren bizitza mehatxatzen duen beste arrisku publikoren bat) edozein herrialdek neurriak har ditzakeela hitzarmenean ezarritako betebeharrak indargabetzeko, egoerak eskatzen duen heinean, betiere, neurri horiek nazioarteko zuzenbidetik eratorri beste betebehar batzuen kontrakoak ez badira. Estrasburgoko Auzitegiak aitortu du nazioko agintariek marjina zabala
|
dutela
horren inguruan, baina marjina hori ez da mugagabea, auzitegiak eskumena baitu krisiaren «neurria» gainditu den erabakitzeko, besteak beste, faktore hauek haztatuz: indargabetzeak ukitutako eskubideen izaera, salbuespen egoeraren iraupena, eta hori eragin duten inguruabarrak (GEEAE hauek:
|
|
|
Askatasunaz gabetutako pertsona zein lekutan egon eta bertako Instrukzioko epaileak
|
du
horren gaineko eskumena. Pertsona hori non dagoen jakin ezean, atxiloketa non gertatu edo atxilotuaren azken egonleku ezaguna zein izan eta bertako Instrukzioko epaileak du eskumena (banda armatuen edo terrorismoaren kasuan izan ezik, kasu horretan eskumena Instrukzioko epaile zentralak baitu, eta jurisdikzio militarraren kasuan, atxiloketa non gertatu eta barruti judizial horretako Instrukzioko Epaile Togadun Militarrak baitu eskumena).
|
|
|
Gaitasun juridikoa antolamendu juridikoak eskubide eta betebeharren titular izateko eskatzen duen baldintza da. Pertsona guztiek berezkoa
|
dute
hori. Bestalde, jarduteko gaitasuna egozten zaizkion eskubide eta betebeharrak egikaritzeko edo praktikan ipintzeko eta egintzak eragingarritasun juridikoarekin egiteko gaitasunari dagokio.
|
|
|
Parlamentu eginerak ezarri zuen Estatuko buruzagiak ordezkaritzarik handiena zuen alderdi politikoko edo Parlamentuko taldeko buruzagiari deitu behar ziola Gobernua eratzeko, baita Gobernuko lehendakariak proposatutako ministroen zerrenda onartu behar zuela ere. Hala ere, Alcalá Zamorak ez
|
zuen
hori bete eta Konstituzioari jarraitu zion: ganberako gehiengo taldeetako liderrak ez ziren pertsonak Gobernuko lehendakari izendatu zituen; Ministerioko karguetarako batzuetan pertsona batzuk inposatu zituen, eta besteetan beste batzuei betoa jarri zien.
|
|
|
Kontrol politikoaren funtzioari dagokionez, Konstituzioan ezarri zen Gobernuko kideek ganberara joateko betebeharra
|
zutela
horretarako deitzen zituztenean, eta egindako galdera eta interpelazioei erantzun behar zietela. 91 artikuluan ezarri ziren Gobernuko kideek Kongresuan zuten banakako erantzukizuna (Ministerioko kudeaketarengatik) eta erantzukizun kolektiboa (Gobernuaren politikarengatik).
|
|
2008
|
|
|
2 Epaileak egin behar duenean batzarako deialdia, hilabeteko epean eman behar
|
du
horren inguruko ebazpena, eskabidea egin zaionetik zenbatzen hasita, eta, baiezkoa emanez gero, modu askean izendatuko ditu batzaren presidentea eta idazkaria. Batzarako deialdia egitea erabakitzen duen ebazpenaren kontra ezin daiteke errekurtsorik jar. Sozietateak ordainduko ditu deialdiaren gastuak.
|
|
|
Eperik gabeko konpainia kolektibo edo komanditakoetan bazkideen batek konpainia desegin dadin eskatzen badu, gainerakoek ezin
|
dute
horren aurka jo, desegitea eskatu duenak gaitzustez jardun duenean izan ezik.
|
|
|
1 1 Batza orokorrera joateko eskubidea akziodunaren aurretiazko legitimazioaren baldintzapean jar dezakete estatutuek, baina eskubide horren egikaritza ezin zaie eragotzi akzio izendunen eta kontuko idatzoharretan adierazitako akzioen titularrei, akzio horiek inskribatuta daudenean batza egin baino bost egun lehenago kasuan kasuko erregistroan, ezta eramailearentzako akzioen ukandunei ere, batza egin baino bost egun aurretik gordailutu dituztenean euren akzioak, edo, hala denean, baimendutako erakunde batean egindako gordailuaren ziurtagirien ukandunei, estatutuek zehaztutako moduan. Estatutuek ezer zehazten ez
|
badute
horren inguruan, gordailu hori sozietatearen egoitzan egin daiteke.
|
|
|
Subjektu pasiboak berari dagokion tributu kuotaren eta aurretiaz sartutako kopuruen arteko diferentziaren gain bakarrik du erantzukizuna. Zatikako ordainketa egiteari dagokionez, subjektu pasiboak
|
du
horren gaineko erantzukizuna, berak baitu sarrera horiek burutzeko betebeharra.
|
|
|
Ezin daitezke nahastu behin betiko likidazioa eta likidazio irmoa. Modu horretara, likidazio egintza irmoa izanda ere (subjektu pasiboak ezin
|
du
hori aurkaratu, errekurtsoa jartzeko epea bukatu delako), behin behinekoa izan daiteke; arean bere, Administrazioak oraindik likidazioa berrikusteko aukera du, egiaztapenedo ikuskapen ahalmenen bitartez.
|
|
|
d) Administrazioari laguntzeko eginbeharra
|
dutenek
hori betetzen ez badute, ez betetze horren ziozko zehapena izango dute, nahiz eta aitorpena egin. e) Jardunak hasitakoan egiten diren kontsultak ez dira aintzakotzat hartuko.
|
|
|
Autore batzuek prozeduraren hitzarmenezko amaierarekin parekatu nahi izan dute adostasuna, baina hori ezinezkoa da ondokoagatik: hasteko, tributuen arloa xedaezina da eta Administrazioak edo norbanakoak ezin
|
du
hori aldarazi; horrezaz aparte, adostasun aktan jasotako likidazio proposamena ez denez behin betikoa, Administrazioa ez dago horri lotuta (eta, beraz, ikuskatzaile buruak beste likidazio bat eman dezake, proposamena bazter utzita).
|
|
|
b) Egintza delitua izatea. Epai irmoak adierazi behar
|
du
hori.
|
|
2009
|
|
|
Ontziaren jabe berriak ez
|
duenean
hori zamatu bere kontura, pleitamendu kontratua beteko da, eta saltzaileak kalte ordaina eman dio erosleari, baldin eta salmenta hitzartzean ez bazion azaldu pleitamendu zati bat egiteke zegoela.
|
|
|
Ontziaren jabeak bertako kapitain izan nahi
|
badu
horretarako lege gaitasunik izan gabe, jabe hori ontziaren administrazio ekonomikoaz bakarrik ardura daiteke, eta ordenantza zein erregelamenduek ezarritako gaitasuna dutenen esku utziko du nabigazioa.
|
|
|
Faktoreei ez ezik, merkatariek beste pertsona batzuei ere agindu ahal diete euren trafikoari lotutako eragiketa bat edo batzuk gauzatzeko haien izenean eta kontura; agindu hori idatziz nahiz ahoz eman daiteke; konpainiek euren erregelamenduetan jaso behar
|
dute
hori, eta norbanakoek ere horren berri eman behar dute, jendaurreko abisuen zein berriemaileei bidalitako zirkularren bidez.
|
|
|
Eroaleak erabakitzen badu fardelen edukia arakatu behar duela oinarridun susmoak
|
dituelako
horren inguruko adierazpenen faltsutasunari buruz, arakatze hori lekukoen aurrean egingo da, eta bertan izan behar dira bidaltzailea edo kontsignatarioa.
|
|
|
Kreditu gutunaren eramaileak ez
|
badu
hori erabili gutuna eman duenarekin hitzartutako epe-mugaren barruan, edo, eperik zehaztu ezean, tituluaren datatik zenbatzen hasi eta sei hilabeteko epean, Europan zehar, edo hamabi hilabetekoan, Europatik kanpo, gutuna deuseza izango da, egitatez eta zuzenbidez.
|
|
|
Kanbio betebeharpekoak letraren ordainketa eskaintzen badio ukandunari, horrek onartu behar
|
du
hori, eta letra eman dio, ahalik arinen letra hori jasotzen duenetik. Ordainketa eskaintzen denetik, ukandunak erantzun du bere jokabideak kalteren bat sorrarazten badu.
|
|
|
Ez
|
badu
hori egiten, eramaileak ezin izango du atzerabidezko akziorik egikaritu, aldez aurretik protestorik egin gabe. Protesto horrek adierazi behar du:
|
|
|
Ez
|
badu
hori egiten, ukandunak kopia endosatu edo kopiaren gaineko abala eman dutenen aurka bakarrik egikaritu ahal izango du atzerabidezko akzioa; horretarako, ukandunak jatorrizko letra jaso ez duela, hori eskatu bada ere, agerrarazi behar du aurretiaz, protesto bidez.
|
|
|
Kalteek, matxurek, ontziko izakinen araberako maileguek eta horien sariek, edota gainerako galerek berandutze korrituak sortuko dituzte, hiru eguneko epean; epe hori zenbatzen hasiko da likidazioa amaitu eta ontzian, zaman edo bietan interesa
|
dutenei
horren berri eman zaienetik.
|
|
|
Eperik gabeko konpainia kolektibo edo komanditakoetan bazkideen batek konpainia desegin dadin eskatzen badu, gainerakoek ezin
|
dute
horren aurka jo, desegitea eskatu duenak gaitzustez jardun duenean izan ezik.
|
|
|
Kontabilitate hori enpresaburuak eraman dezake zuzenean edota horretarako baimena duten pertsonen bitartez, baina enpresaburuak
|
du
horren gaineko erantzukizuna. Uste izango da harako baimena eman dela, horren kontrako frogarik izan ezean.
|
|
2011
|
|
|
2 Ekitatea balioestekoa izango da arauak aplikatzean; hala ere, auzitegiek emandako ebazpenen oinarri esklusiboa ekitatea izan dadin, legeak beren beregi ahalbidetu behar
|
du
hori.
|
|
|
sutea, gerra, izurritea, ezohiko uholdea, lanbrotxa izurria, lurrikara eta beste edozein, hori ere ezohikoa bada eta alderdiek ezin
|
badute
hori zentzuz aurreikusi.
|
|
|
Bazkideak bere gain hartu badu diru kopuru bat ekartzeko betebeharra, eta ez
|
badu
hori egin, zuzenbidez korrituak zor izango ditu, diru kopurua ekarri behar zuen egunetik zenbatuta; eta, kalteak eragin baditu, horien ordaina emateko beharrari kalterik egin gabe.
|
|
|
2) Bazkide bakoitza balia daiteke sozietate funtsa osatzen duten gauzez, lurraldeko ohituraren arabera, baldin eta ez
|
badu
hori egiten sozietatearen interesaren aurka, edo horrekin ez badu eragozten bere kideek gauzak erabiltzeko duten eskubidea.
|
|
|
Pertsona bik edo gehiagok mandatari bera izendatzen badute negozio erkide baterako, erantzukizun solidarioa
|
dute
horri begira, mandatuaren ondore guztietarako.
|
|
|
Pertsona ezkonduak inbentario onurarik gabe jarauntsia onartu eta beste ezkontideak ez
|
duenean
horretan parterik hartzen bere adostasuna emanez, ezkontzako sozietatearen ondasunek ez dute erantzukizunik izango jarauntsiko zorrei begira.
|
|
|
Zerbait egiteko betebeharra duenak ez
|
badu
hori egiten, haren kontura betebeharra betearaz dadin aginduko da.
|
|
|
Notarioak edo pertsona horrek hamar egunetan zehar ez
|
badu
hori egiten, bere zabarkeriaren ondorioz sorturiko kalte galeren erantzukizuna izango du.
|
|
|
Testamentugilea arriskutik onik atera ez arren, testamentua eragingabea izango da, lekukoek ez
|
badute
hori formalizatzen gerrako auditorearen edo armadarekin batu den funtzionario judizialaren aurrean; ondoren, 718 artikuluan agindutako moduan jardun da.
|
|
|
Deuseztasun adierazpena dela-eta gauza itzultzeko betebeharra duenak ezin
|
badu
hori egin gauza galdu delako, jasotako fruituak eta galera unean gauzak zuen balioa itzuli behar ditu, data horrez geroztik sorturiko korrituekin batera.
|
|
|
Testamentua egitean baldintza hori gertatu edo beteta badago, eta testamentugileak ez
|
badu
horren berririk izan, baldintza betetzat joko da.
|
|
|
Inoren gauzaren gaineko legatua baliozkoa da, testamentugileak legatua egitean jakin badaki gauza hori inorena dela. Jaraunsleak legatua eskuratu behar
|
du
hori legatu hartzaileari emateko; eta, hori egitea ezinezkoa bada, legatuhartzaileari eman behar dio gauzaren zenbatespen zuzena.
|
|
|
Legatu hartzaileak ezin duenean legatua onartu edo ez
|
duenean
hori nahi, edota edozein arrazoiren ondorioz legatuak ondorerik sortzen ez duenean, legatu hori jarauntsi masara bilduko da, ordezpen kasuei eta gehiagotzeko eskubideari kalterik egin gabe.
|
|
|
Aurrizko obraren jabeak ez
|
badu
hori egiten, agintaritzak eraikina erraustaraz dezake jabe horren kontura.
|
|
|
Zuhaitz mardulen bat lurrera erortzeko arriskuan egon eta horrekin kalte egin ahal zaienean inoren finkari edo bide publiko zein pribatutik igarotzen diren oinezkoei, zuhaitzaren ugazabak zuhaitza errotik atera eta kendu behar du; ez
|
badu
hori egiten, beraren kontura egingo da agintaritzaren erabakiz.
|
|
|
Ez dago baiezkoa emateko beharrik, baiezko hori eman behar
|
dutenak
horretarako ezinduta daudenean; ezintasun hori atzemango du adopzioa eratzen duen ebazpen judizial ziodunak.
|
|
|
...o da, bi finka edo gehiago prezio bakarraren truk saltzen direnean; baina, finken mugak zehazteaz gain, hori egitea nahitaezkoa baita ondasun higiezinen besterentze orotan, horien luze zabala edo zenbatekoa adierazten bada kontratuan, saltzaileak muga horien barruan dagoen guztia eman dio erosleari, nahiz eta horrek kontratuan adierazitako luze zabala edo zenbatekoa gainditu; eta, saltzaileak ezin
|
badu
hori egin, prezioa txikiagotuko da, luze zabal edo zenbakien artean izandako aldearen arabera, salbu eta kontratua deuseztatzen denean, erosleak ez duelako onartu nahi guztia baino gutxiago berari ematea.
|
|
|
Gozamendunak bere ustez komenigarri diren hobekuntza onuragarriak edo atsegin hutsezko hobekuntzak egin ditzake gozamenaren objektu diren ondasunetan, horien forma edo izaera aldatzen ez badu; hala ere, gozamendunak ez
|
du
horren ondoriozko kalte ordaina eskatzeko eskubiderik. Dena den, gozamendunak hobekuntza horiek ken ditzake, hori egin badaiteke ondasunei kalterik egin gabe.
|
|
|
Gozamendunarentzat fidantza ematea nahitaezkoa izanik, gozamendun horrek ez
|
badu
hori egiten, jabeak epaileari eska diezaioke ondasun higiezinak administraziopean jartzea; ondasun higigarriak saltzea; efektu publikoak, kreditu titulu izendunak edo eramailearentzako kreditu tituluak inskripzio bihurtzea edota bankuan nahiz establezimendu publikoan gordailutzea; eta, era berean, kapitalak, eskudiruzko kopuruak eta ondasun higigarriak besterentzean lortutako prezioa balore ziurr...
|
|
|
Gauza bera ulertuko da, baldin eta obra kontratatu duenak ezin
|
badu
hori amaitu, bere borondatetik kanpoko arrazoi baten ondorioz.
|
|
2012
|
|
|
2 Zigor berberak ezarriko zaizkie, merkataritza enpresa edo sozietate, elkarte, fundazio edo antolakunde bateko zuzendari, administratzaile, enplegatu edo kolaboratzaileei, horiek euren kabuz edo beste pertsona baten bidez, justifikatu gabeko edozein motatako onura edo abantailak jaso, eskatu edo onartzen badituzte, onura edo abantaila hori ematen dionari edo emango diola espero
|
duen
horri, hirugarrenen aurrean mesede egiteko xedearekin, merkatugaien erosketa edo salmentan edo zerbitzu profesionalen kontratazioan bere betebeharrak bete gabe.
|
|
|
2 Pertsona juridiko baten eraldaketak, bat egiteak, xurgatzeak edo zatitzeak, ez
|
du
horren zigor erantzukizuna iraungitzen, erantzukizun hori eraldatutako, bat egindako edo xurgatua suertatu den erakundeak edo erakundeek izango dute, eta zatitzetik suertatzen diren erakundeari edo erakundeei zabalduko zaie. Epaile edo auzitegiak pertsona juridikoari murriztu ahal izango dio zigorra, pertsona juridikoak hasieran delituarengatik zuen erantzukizunaren arabera.
|
|
|
c) Zereginaren gaineko ardura
|
duenak
horren garapenari buruz jarraibideak eman eta zigortua jarraibide horien aurka behin eta berriz eta modu argian agertzea, edota jarraibideok ez betetzea.
|