|
2008
|
|
|
Alabaina, oso laster mugitzen den teknologia oso astiro aldatzen den hizkuntzan zer eragin izaten ari den aztertu nahi
|
dugu
hemen. Arestian aipatu dudan artikuluan nioen ikuspegi apokaliptikoa duen bati horrek dinosauroak suntsitu zituen meteoritoa ekarriko diola burura eta beste batzuek, berriz, uste izan dezaketela ahaleginduz gero arriskuari arrakastaz erantzun dakiokeela.
|
|
|
Hori da Ipar Euskal Herrian gertatu dena ere. Euskararen eta euskarazko irakaskuntzaren historia ez
|
dugu
hemen eginen21 Asmoa horren ebaluapen labur bat egitea litzateke, bereziki hizkuntza politikaren helburuei begiratuz.
|
|
2010
|
|
|
...tako hizkuntzen erabilera publikoa ezin onargarria da bizi publikoaren hizkuntza frantsesa baita (2 artikulua). laburbilduz, konstituzioaren interpretazio horrek, irakurketa hertsi horrek, eskualdetako hizkuntzak norbanakoaren mailara baztertzen zituen. irakurketa horrek oihartzun handia izan zuen eta ondorio garrantzitsu batzuk, horietarik lehena Frantziak gutuna berretsi ez duelako izan zena. ez
|
ditugu
hemen errepikatuko (ikus Coyos, Bat 70). halere oraiko ideologia ofiziala oinarritu du, nahiz europako erakundeen hizkunza gutxituei buruzko idelogiak eragina izan duen ere, beste norabidean, Frantziako eskualdetako hizkuntzen alde.
|
|
2011
|
|
|
Beste askorenak ere, Mauro Fernández-enak eta Alan hudson enak barne, nahi baino arinago (berr) irakurri behar izan ditut, horrek ezinbestean dakarren hipotekarekin. etxeko artikuluetan, Txepetx enak izan ditut lehen lehenik gogoan. Lehenik eta oroz gain. horri buruzko gogoetak argitaratu ziren ordea, BAT aldizkariaren 77 zenbakian, eta han esandakoak ez
|
ditut
hemen alderik alde errepikatuko. egia da, bestalde, nekeza gertatu izan zaidala (klusterrak laguntasunik eskaini badit ere horretan) bertako adituen irakurketa patxadatsurik egiten. gotzon garateren eta Joxe Manuel odriozolaren, Maria Jose Azurmendiren eta patxi Juaristiren, bai eta beste zenbaiten oharrak (gutxitan artikulu osatuak) irakurri eta balioztatzeko aukera izan dut. denbora faltak horr... Litekeena da, hori guztia dela medio, kontuan izan behar nuen hainbat gogoetagileren ekarpenak bide bazterrean utzi izana. diodan, halere, jakinaren gainean heldu diodala bide honi eta, horrenbestez, nire moztadeen (goiko horien eta beste zenbaiten) jakitun eta erantzule naizela. guztian ez naiz, gainera, hain hain mugaturik ibili:
|
|
|
Beste gai bat aipatu nahi
|
nuke
hemen. Mikel zalbidek eusko Jaurlaritzako hezkuntza sailean egin duen ahalegina dagozkigun lanak bideratzeko oso handia izan da. eta ahalegin horretan darrai orain ere.
|
|
|
J U L E N A R EXO LA L E I B A. Eskuliburuari buruz beste ebidentzia bat aipatuko nuke. Nik uste
|
dut
hemen ere lehen aipatutako prekarietateari buruz esandakoa errepikatu behar dela. prekarietatean izanik ere lan handia egin da eta zoriontzea badagokigu. ezinbesteko erreferentzia izango da aurrerantzean, hemen gai honetan sakontzen jarraitu nahi duenarentzat. hala ere, galdera bat planteatzen da hor. Nor geratzen da bere betebeharrak ase gabe?
|
|
2012
|
|
|
Bide beretik joango ziren ondorengoak (Larrea, 1994). harrezkero, euskara eta oro har euskal mundu zaharra hainbat fasetan objektu otzan, lehengai sinboliko eta ondare beneragarria bilakarazi zuten. euskaldun gehien gehienak isilik eta euren baitara bilduta bezala jarraitzen zuten artean. Are gehiago, mintzairadun herri honek isila izatearen ospe madarikatua kargatu behar izan du Modernitatean, isilarazia zenez, haren ahozko produkzio guztia egiazko hitza barik, putza balitz bezala. ez dut luze eta sakon jorratuko euskal bizi munduen objektibazioa, ez
|
dut
hemen ez astirik, ez lekurik, baina esan dezadan hainbat fasetan eta oso diferenteak izan ziren ekimenetan egin zela, gutxi asko honako hauek zerrendatu ahal dira:
|
|
|
Laburpena. osteratxo bat egiteko gonbitea duzue artikulu hau. hitzaldia izaten jaio zen: euskaltasuna hiritik. donostia 2016 aitzakia hartuta, baina hona idatzizko testu eginda heldu da. hiria eta euskaltasuna izan zen hitzaldi haren gaia; eta horixe bera
|
dut
hemen gogoeta gai. hala ere, artikuluaren mamia euskara hipermodernitatea deitzen den hiri bizimoduan bizitzeko nik behar dudan aparatua da. Bestela esan, euskaldun kaletarra naizen honek bereak eta bi egiten ditu teoria nekagarrietan barna eta noizbait euskaltasunarentzako bizigarririk topatzen dudala uste dut, hala ote den seguru egon gabe. horiek bilduta, euskaltasunak behar duen paradigma hipermodernoa antolatze aldera ekarpen apala egin nahiko nuke, besterik ez.
|
|
|
(De Saussure, 1998). Pertsuasio iturriek egiten duten edo egin dezaketen euskararen erabilera pertsuasiboa
|
dugu
hemen aztergai, eta horrek badu harremana hizkuntzaren erabilera partikularrarekin. Euskarak pertsuasio eraginkortasuna areagotzeko ahala baldin badu, ordea, hizkuntza horrek gizartean duen toki eta kontsiderazioagatik eta bertako herritarrek haren inguruan dituzten aktitudeengatik izango da, eta horrek hizkuntza entitate sozial gisa kontsideratzea eskatzen du nahitaez.
|
|
|
Azkenik, euskararen normalizazioa lortu nahian lanean diharduten erakunde publiko eta gizarte eragileei ekarpenen bat egiteko borondateak ere ekarri gaitu ikerketa hau egitera. Esparru sozioekonomiko pribatuan eragiteko konpromiso eskaerak edo gizarte erantzukizun korporatiboaren inguruko deiak izan dira nagusi haien artean, eta bide hori osatzeko, euskararen alde jokatzen duten salmentaren, marketingaren, publizitatearen eta komunikazioaren eremuko bestelako argudioak eskaini nahi
|
ditugu
hemen.
|
|
|
Ikerketa dezente egin dira publizitate elebidunaren eta eleanitzaren inguruan, baina publizitatearen itzulpengintzari lotutakoak dira horietako lan asko eta asko23 Hala ere, badira noski gure ikergaiarekin lotura
|
dutelako
hemen aipatzea merezi dutenak.
|
|
2013
|
|
|
Berrikuntzaren exijentzia da euskararen biziberritze prozesuan eragiten duten gizarte aldaketei eta hizkuntza errealitate zabal eta konplexuaren bilakaerari adi egotea urrats berriak emateko. Perspektiba horretatik begiratuta, ugari dira erronkak, ez
|
dugu
hemen lekurik horiez guztiez jarduteko, baina bada bat framing ari lotua garrantzi betekoa iruditzen zaidana: hizkuntza paradigmari dagokiona, hain zuzen ere.
|
|
2015
|
|
|
Eta urte hauetan guztietan, ahozkoaren prestakuntza eskaintzeaz gain, Euskararen erabilera sustatzeko baliabideak ikastaroa ematen jarraitu dugu, hala eskatu duten ikastetxe zein interesatuentzat, nahiz eta datu hauek ez
|
ditugun
hemen aipatu ahozkoaren gaian zentratu garelako. Halere, hasieran idatzi dugun bezalaxe, euskararen erabileran bi lan ildo hauek uztartuta doazela uste dugu.
|
|
2016
|
|
|
Alde handia, arras nabarmena, ageri da hemen EAEko egoeratik Nafarroako eta Iparraldeko situazio ez hain diferenteetara. " Bi mundu"
|
ditugu
hemen, batetik %20 inguruko ET jarduna izanik pauta nagusi eta bestetik %5etik behekoa. Guztia ez da, gure ustez, hiztun portzentajeen oihartzun huts.
|
|
|
Litekeena da bien batura (hots, ET) positiboa izan arren E4ren bilakaera aski bestelakoa izatea. Datuok mikro mailara jaisterik ez
|
dugunez
hemen, ezer gutxi gehiago erants daiteke bertatik.
|
|
|
341 Urtea joan eta urtea etorri (partez edo osoz) euskaraz lan egiten duenak probabilitate handia
|
du
hemen eta orain, etxean eta kalean ere euskal bizi giro sendoa izateko.
|
|
2017
|
|
|
Arrazoi honetaz gain, hiru hizkuntzen kasuan ikusi da aldaera geografikorik ez izatea eta erregistro informalik ez izatea (eta irlanderaren kasuan jatorrizko hiztunek duten ‘kutsua’ edo ‘ahoskera’ falta) pisuzko arrazoiak izan direla hiztunek euren burua ‘hiztun berritzat’ jotzeko, euren hizkuntza ‘liburu hizkuntza’ edo ‘hizkuntza artifiziala’ definitzera daramatza (‘galego de libro’, ‘book irish’), ‘hiztun natiboek’ erabiltzen ez dituzten formak eta hitzak erabiltzen baitituzte. Berriro ere, ‘jatorrizko hiztunaren’ idealizazioa
|
genuke
hemen (Walsh & O’Rourke, 2014), hiztunen artean prestigio gehien duen hizkera itxia baita, eta, irlanderaren kasuan, aldaera geografikoen ondoriozko hizkera azentuduna.
|
|
2019
|
|
|
31 hizkuntza soziologiaren alorreko" dominance configuration" delakoa (ez uriel weinreich en 1953ko formulazio psikolinguistikoa)
|
dugu
hemen gogoan. Ikus, adibidez, Fishman, Joshua a., robert L. Cooper, roxana ma etab., 1968:
|
|
2021
|
|
|
Ez dea hemen ere erakusten irakaskuntzak bi alde dituela, ekile eta ereduarena? Irakaskuntza baino gehiago, heziketa aipatu nahi
|
nuke
hemen eta heziketa horretan nola ez, hezkuntza. Euskaltzaindiaren hiztegian berriz, hori agertzen da:
|
|
|
Jakina, gure artean bizi eta mendeko hizkuntza batean mintzo diren pertsonak dira, beren hizkuntza (ez) aitortzeari dagokionez jatorrizko lekuetako egoeraren antzekoa bizi
|
dutenak
hemen. Kasu askotan, mendeko hizkuntza bateko hiztun gisa aitortuak izatean aitortza horri erantzuten dioten pertsonak dira.
|
|
|
Gazteekin sortutako" babesgune" kontzeptua teorikoki lantzeaz gain, praktikan nola gauzatu eta garatu daitekeen zehaztea du helburu, besteak beste, egitasmo berriak. Metafora berria dugu, beraz, eskuartean, eta horren kontzeptualizazioaren abiapuntua aurkeztu nahi
|
dugu
hemen.
|
|
2022
|
|
|
EKEren kasuan, hiztunak nagusiki bertakoak izango dira; aldiz, gaztelania edo frantsesa ez diren beste hizkuntza batzuetako hiztunak atzerritarrak izango dira, batez ere. Hortaz, EKEren joera azaltzeko baliatu izan ditugun arrazoiek ez
|
dute
hemen lekurik.
|
|
|
Bestetik, sexu berekoen arteko erabileran alde nabarmenak ditugu, eta azaletik baino ez
|
dugu
hemen aipatu genero edo antzeko arrazoi identitario sakonak tartean egon daitezkeen ustea. Zehatzago begiratu litzateke horrela ote den eta, izatekotan, horren gakoak zein diren.
|