|
2005
|
|
|
Horrela ipuin horren bidez bilduma osoaren aurkezpena egiten digu, bildumarekiko arreta lortu nahi du. Pertsonaiak ugariak dira, euren ezaugarriak gutxi garatuta dauden arren, informazio gutxi
|
dugu
haietaz, ezinbestekoa bakarrik ideia iradokorra izan dezagun, eta aipatu dugun lez, pertsonaiok, batzuetan film eta liburuen benetako pertsonaiak, karikatura eta antiheroi gisa agertzen dira gizarte modernoaren aurrean. Denboraren tratamendua ere askotarikoa da, oro har zehaztugabe agertzen da eta narrazioaren denborari dagokionez flash back egiten du askotan ipuin batzuetan, ez guztietan baina.
|
|
2008
|
|
|
Espainiako curriculumean Lengua castellana y Literatura irakasgaian edukiak generoka daude antolatuta, EAEkoan bezala. Dena dela, Espainiako curriculumak mantendu egiten du antolaketa horren koherentzia, eta generoen atal barruan dauden edukiek lotura estua
|
dute
haien artean, lehentasuna emanez genero bakoitzak izan duen bilakabide historikoari. EAEko curriculumean, ordea, edukiak gertaera isolatu gisa aurkezten dira.
|
|
2015
|
|
|
Egun, ordea, esan liteke erdararen agintera soil soilean onartzen dugula, zeren alde batetik salbuespenik gabe hizkuntza kanpotiko lexikoaren esanetara makurtzen baitugu (ez lexiko teknikoan bakarrik noski), eta bestetik hizkuntzak lehendanik bereganatuak
|
zituen
haiek gero eta galdutzenago baititugu.
|
|
2018
|
|
|
Gizonen menpe mantso egoten ikasiak zirela, mazalak eta esanekoak izaten hezita zeudela, eta ez okzidentalen gisako femme fatalak; zeintzuk ia ia denak, nabarmenak, nasaiak, solteak eta demonioa lako drogosak baitziren; gerrarako zuten prestutasun eta joeragatik, gizonei zoratu eragiten zietenak. Larrukeria eta zatarkerietarako zeharo trebatuak baldin baziren ere, gizonak izetu eta amatatzen abilak egin zuen berekiko, zatiaz nahiago
|
zituela
haien aldean euren tokialdeetako neskatoak; zergatik, erlijioaren aginduak zorrotz eta zintzo betetuz, umilak, argiak eta garbiak zirenez, haiekin errazago zelako elkar ondo ulertu eta eramatea.
|
|
2019
|
|
|
" Gustave Flauberten Madame Bovary ri erreparatzen badiogu, hura baita, seguru asko, XIX. mendeko adulterio nobelarik enblematikoena, aise konbentzituko ginateke imaginario erromantikoak hobetsitako ia klixe guztiak obra horretan agertzen direla, modernotasuneko klasiko baten oreka eta dotorezia ironikoaz modulatuak. Saizarbitoria jakitun da gaiak ez duela aukera narratibo askorik eskaintzen, estilo parodikoaz gainera, topiko erromantiko horiek kutsatuta baitago (eta sekulako zorra
|
du
haiekin)" (2008: 402).
|
|
2021
|
|
|
BE1 ek baieztatzen duenez, gazteak ikastetxeetara behartuta joaten dira, joan behar dutelako, eta ez haien beharrei eta motibazioei erantzuten dietenak eskaintzen zaizkielako: " Nik uste
|
dut
haien beharrak ez ditugula kontuan hartzen eta gizartearen beharrak ere ez" (LIR1). Hau da, gizartearen parte handi eta, halaber, etorkizuna izango den estratu horren beharrak asetzera heltzen ez bada, hezkuntza ez litzaioke erantzuten ariko bere helburu nagusietako bati, edo ez, behintzat, modu egoki batez.
|
|
|
Hortaz, gazte batzuek ez dute maila linguistiko eta literario konplexuagoetarako ibilbide gradual lagundurik, eta GIR1 en iritziz, hiru ondorio dakartza horrek: alde batetik, gazte batzuek ez
|
dutela
haien lekua euskal literaturan aurkitzen baina bai gaztelaniazkoan; bestetik, kanonikoak eta erreferentzialak izan daitezkeen obretarako sarbidea ixten zaiela; eta, azkenik, maila literario handiagoa duten autore testu horietara hurbiltzeko aukera izanik ere, esperientzia literarioak egin zezakeen ekarpena azalekoa izatera muga daiteke, nahiz eta hor beste faktore batzuek ere eragiten duten....
|
|
|
Belaunaldi hau, besteak beste, honako ezaugarriek gorpuzten dute: ...errazki pasatzen dira batetik bestera; besteekin informazioa erraz partekatzen dute; interneten topa daitezkeen edukien kontsumoa lehenesten dute; ikusmen pentsamendua (visual thinking) gailentzen da, irudimenaren eta sormenaren kaltetan; askotariko erabilera duten aplikazioen ondorioz, zehatzak izateko, kontzentratzeko eta memorizatzeko gaitasunak txikitzen dira; berdinkideen iritziek lehentasuna
|
dute
haientzat; adimenduagoak (smart) dira, baina euren adimen emozionalak garapen txikiagoa erakusten du edota, zenbaitetan, insomnio kronikoa izaten dute dena ikusteko premiaren ondorioz (Csobanka 2016; Dolot, 2018). geratzen baitira. Arazoa da ea irakaskuntzan kritikotasun hori berariaz eta modu gradualean lantzen ote den, hots, kritikoak izaten irakasten zaien, edo besterik gabe kritikoak izateko eskatzera mugatzen ote diren.
|
|
|
Zentzu horretan, HIR1 en ustez batak ez du bestea kentzen, eta ikasleentzat erreferente izan daitezkeenak ere gelara eraman behar dira, bere iritziz, adin horretakoek" askoz gauza tangibleagoak" eskatzen dituztelako. LIR2 ek ere literaturako programazioan biek ala biek izan behar
|
dutela
haien lekua baina, hala eta guztiz ere, ohartarazten du ezin dela mugatu kanonikoak diren autore eta obren eta gazteentzat hurbilagokoak diren erreferenteen nahasketa batera. Hau da, zenbaitetan horrelako nahasketak irizpiderik, koherentziarik eta kohesiorik gabe egiten direla salatzen du, gelara eramaten den proposamena eraiki eta justifikatu beharrean.
|
|
|
Testu bati buruzkoak klik batez topatu ditzakegu sarean, sarritan testuetan bertan dauden esteken bidez. Irakurketa analogikoa eta digitala batera doaz eta horietan trebatu behar ditugu bai ikasleak bai irakasleak. Irakasleen kasuan, gainera, hori oso kontuan hartuta eraiki behar
|
dituzte
haien proposamen pedagogikoak eta teknika egokiak hautatu hori bideratzeko". (BE1)
|
|
|
Hala ere, euskararen egoera soziolinguistikoa eta horrek izan ditzakeen aldaketak ez dira, gaur gaurkoz behintzat, euskal literaturarentzat ezeren berme. BE1 k dioenez, orokorrean hartuta, euskararen egoera soziolinguistikoak desegokia izaten segitzen du hizkuntza gutxitua eta normalizatu gabea izaten jarraitzen duen heinean, eta ikasleek/ gazteek gabezia garrantzitsuak
|
dituzte
haien komunikazio gaitasunean. IE6 ren ustez, ordea, aldaketak gertatzen ari dira:
|