2001
|
|
% 11 proteina ditu, garia, arroza eta artoa baino zertxobait gehiago. Ia ez
|
dute
glutenik, eta, beraz, ez da egokia ogia egiteko. Zereal horrekin ahiak eta opil lauak egiten dira, orea ez baita igotzen.
|
2003
|
|
Gari irinak eta, beraz, ogiak ugari
|
du
gluten izeneko proteina: honi esker irin horrekin ogi jangarria molda daiteke.
|
|
arta irinez egina, honek (arrozak bezala) ez
|
baitu
glutenik.
|
|
Horregatik, oso egokia da konbalentzietan eta digestio arazoak dituzten pertsonetan (azidotasuna, gastritisa, ultzera eta era guztietako kolitisa). Gainera, mandiokak eta tapiokak ez
|
dute
glutenik; horregatik, zeliakia edo glutenarekiko intolerantzia dutenek arazorik gabe kontsumi ditzakete. Kontserbazioa:
|
2005
|
|
entsaladetarako, litxarrerietarako… Horregatik, gurasoek haurrari etiketak irakurtzeko ohitura irakastea keinu hori beretzat ohikoa bihurtzeko elikagaiak. Hala ere, batzuetan ezin da jakin zer produktu den erosten ari da, eta ez
|
du
glutenik; beraz, FACE (Federazioa) Espainiako Zeliakoen Elkarteena). Aldian behin argitaratzen du proteina horretatik erabat salbuetsitako produktuen zerrenda batzuk.
|
2006
|
|
Enrique Méndez proiektuaren koordinatzailearen ustez, ELISA R5 onartzeak «herrialde guztietan glutena bateratzea eta zeliakoentzako produktuen etiketan mailak jartzea ahalbidetuko du». Aspalditik eskatzen ari dira erreklamazio hori, eta zailtasun handienetako bat da ahalik eta berme handienarekin jakitea zer elikagai
|
duen
gluten eta zein ez. Gaixotasun zeliakoak Europar Batasuneko 200 biztanletik bati eragiten dio, eta, orain, mundu osoko 40 herrialdetan erabiltzen den metodo honen onespenarekin," herrialde guztietan glutena neurtzeko eta glutenik gabeko produktuen etiketan mailak jartzeko" aukera du.
|
|
Elikagai horietan ez da beti izaten glutenik, eta, horren ondorioz, zeliakoek zailtasunak izaten dituzte muga onargarria zenbatekoa den jakiteko. Muga onargarriak Adituen kalkuluen arabera, glutena elikagaien %70ean dago Zeliakoentzat, eginkizun zailenetako bat da jaki batek
|
dituen
gluten mailak zehatz mehatz ezagutzea. Informazio hori izatea funtsezkoa da gutxieneko kopuru segurua ezartzeko.
|
|
Horrez gain, zaila da glutena duten elikagai klasikoak saihestea, baizik eta «beste produktu batzuk, askotan, gluten kantitate aldakorrekin kutsatuta egoten dira». Joko bat balitz bezala, glutenarekiko intolerantzia duten kontsumitzaileek zehaztu egin behar dute zer elikagaik
|
duten
gluten edo ez, eta zer kopurutan. Adituen esanetan, oraindik ez dira ondo ezagutzen zeliakoarentzat toxikoak diren peptido guztiak, eta, horretarako, in vivo egin lirateke ikerketak.
|
|
Izan ere, gaixotasun hori duten elikagai guztiak, hala nola ogia edo pasta, saihestu egin behar dituzte. Organismoaren akats batek eragiten du gaitz hori, ez
|
baitu
glutena ezagutzen eta areriotzat hartzen baitu; horregatik, hesteetako flora suntsitzen duten azidoekin erreakzionatzen du. Zientzialari italiarren aurkikuntzaren gakoa da laborategian egiaztatu dutela hesteko beste substantzia bat gai dela autodefentsa mekanismo horri aurre egiteko.
|
2009
|
|
Glutenik gabe: goranzko balioa Zereal horien abantaila da ez
|
dutela
glutenik, eta hori dela eta, egokiak dira zeliakia duten pertsonen dietetarako. Balio horrek ekoizpena eta merkataritza areagotzen ditu, eta, gainera, pertsona zeliakoentzako elikagaietan ale, semola edo irina gehitzen du.
|
2010
|
|
Almidoia botiketan Eszipiente batzuk nahitaez adierazi behar dira, eta etiketan eta erabilera orrian zehaztu behar dira. Hala ere, Bizkaiko Farmazialarien Elkargoko adituek azken “2010eko Elikadurako Jardunaldi Nazionaletan” aurkeztutako azterketa baten arabera, “espezialitate farmazeutiko generiko (EFG) gehienek ez
|
dute
glutenik, eta, halakorik izanez gero, kopurua oso txikia da, baita txikiagoa ere “glutenik gabeko” etiketa duten elikagai askotan baino. Egileek zehaztu dute glutena halako bi hartzen dela «zeliakoentzat egokia» etiketa duen ogia hartzean, ahalik eta gluten gehien duen konprimitu batean baino.
|
|
Helduetan, ez da komeni egunean 25 mg laktosa/ 100 kcal baino gehiago hartzea. Glutenik gabea edo txikia Laktosan bezala, zenbait azterketa zientifikoren arabera, glutenarekiko intolerantzia duten pertsona batzuek ahalmen handia
|
dute
glutena kantitate txikitan onartzeko tarte mugatu baten barruan. Hala ere, kontsumitzaile askok ez dute onartzen tarte hori.
|
2011
|
|
Goarnizio gisa, arroz glutinosoa erabiliko da. Arroz zuria prestatu ondoren, ohikoa baino itsaskorragoa geratzen da, almidoi asko duelako, nahiz eta glutinosoa deitzen zaion, ez
|
du
glutenik, eta, beraz, egokia da zeliakoak jateko. Arroza prestatzeko Kazola batean baratxuria eta perrexila erregosi, aldez aurretik morteroan birrindu ondoren, arroza bota eta olio aromatizatuarekin apur bat hozten utzi.
|
|
Arto aperitibo txigortu edo frijituak eta arroz harrotuaren malutak, fruitu lehorrak eta fruta lehortuak ere hainbat eratako mokadu gozo eta gaziak dira, haurrei gustatzen zaizkienak eta, zeliakia izanez gero, seguruak direnak. Etxean arto krispetak eginda, errezetak ez
|
du
glutenik. Produktu industrialak aukeratzen badira, xeheki aztertu behar da osagaien zerrenda, irinik edo gehigarri debekaturik ez dutela ziurtatzeko.
|
|
Jatorrizkoak, kebab edo glutenik gabeko krepeak. Taloek oinarri bera
|
dute
glutenik gabeko ogitarteko originalak egiteko. Betegarria errezeten jatorrizko zatia izango da, eta haurrei mokadu zaporetsuak eta elikagarriak eskaintzeko aukera izango da, gantz ase gutxiagorekin eta kaloria gutxiagorekin, ez beti hestebetearekin.
|
2012
|
|
Glutena: zereal batzuek
|
duten
gluten proteina konplexuan gliadina proteina dago, zeinak pertsona batzuengan alergia sor dezakeen. Gluteni lotuta dago eritasun zeliakoa ere.
|
|
Pertsona askorentzat arazoa da tentazio bat direla, eta horrek errazio osasungarria izan daitekeena baino gehiago jatera bultzatzen ditu. Beste aperitibo eta zizka mizka batzuen aldean, krispetek ez
|
dute
glutenik, eta, beraz, zeliakia edo glutenarekiko intolerantzia dutenentzat egokiak dira. Zartaginean ala mikrouhin labean?
|
|
12 eta 17 euro artean Iruditeria kolektiboak pentsatzen du berezia modu batera edo bestera ordaintzen dela. Euskadiko Zeliakoen Elkarteak (EZE) ikerketa horretan lagundu zuen, eta uste
|
du
glutenarekiko intolerantzia duten pertsonentzako menuak garestiagoak direla, ez erabilitako osagaiengatik, baizik eta kolektibo horiei zerbitzua ematen dieten establezimenduak gama altukoak izan ohi direla ziurtatzen dutelako. Bestalde, Elikadura Alergien Euskal Elkarteak (ELIKATE), eta horri ere galdetu zitzaion, alergikoek menu bereziak dituen jatetxe bat lortzen badute, menu oso sinpleak aukeratu ohi dituztela, ahalik eta arrisku gutxien sortzeko.
|
|
Ñamearen konposizio naturalaren emaitza orokorrek adierazten dute tuberkulu horrek nutrizioaren aldetik duen nagusitasuna, erro tropikaletako beste labore batzuekin alderatuta, hala nola boniatoarekin edo jukarekin. Amamamearen beste abantaila bat da, tuberkulua denez, ez
|
duela
glutenik; beraz, aukera bat izan daiteke, zeliakiaren kasuan, dietari aukera gehiago emateko. Gure herrialdean ez dago ñame jateko ohiturarik, eta ez da erraza denda konbentzionaletan erostea; beraz, haien kontsumoa ez da dietari erantsitako balio nutritiboa.
|
2013
|
|
Izan ere, gluten gabeko dieta zorrotza da zeliakiari aurre egiteko bide bakarra. Zeliakoen organismoak ez
|
du
glutena digeritzen, eta proteina hori duten elikagaiak hartzeak kalte egiten die. Ez dira kapaz, besteak beste, garia, garagarra zekalea, oloa eta espelta digeritzeko.
|
2015
|
|
Gaixotasun zeliakoa suszeptibilitate genetikoa duten pertsonek dietako glutenarenproteinekin kontaktua dutenean ematen da. Hesteko proteasek ezin
|
dituzte
glutenaren proteinakguztiz endekatu, eta gliadina peptidoak lumenean geratzen dira. Glutenaren peptidoek epitelioazeharkatzen dute eta transglutaminasak deamidatu egiten ditu HLA DQ2 eta HLA DQ8molekulentzat afinitatea handituz.
|
|
Glutenik gabeko dieta egiteko lehenik, zorrotz kontrolatu behar da elikagaiek prolamina horiduten; bigarrenik, pertsonaren nutrizio beharrizanei egokiro erantzuteko oreka dietetikoa bilatubehar da. Horretarako, ezinbestekoa da dieta diseinatu eta ebaluatzeko tresna egokiak garatzea.Egun erabiltzen diren softwarek ez
|
dituzte
glutenik gabeko elikagaiak biltzen, ez da horrelakoenosaera nutritiboa kontuan hartzen. Beraz, zeliakoen dieta diseinatu edo ebaluatu behar deneanelikagai orokorren informazioa erabiltzen da.
|
2016
|
|
Gureak ez
|
du
glutenik. Masa egiteko, Bretainiatik jasotako formula bat ekarri genuen hemengoaren oso antzekoa, eta lortu dugu talo bat egitea zeliakoentzat aproposa dena, laktosarik gabekoa.
|
2017
|
|
Bereziki ogia. Bimbo markako ogiak euro bat balio badu, 4 inguru balio
|
ditu
glutenik gabekoak, eta kopuru txikiagoa izaten da, lehenengoak kg1 badu, bigarrenak 400gr besterik ez ditu", azaldu digu Manzanaresek. Gaineratu du glutenik gabeko ogia erostea arazo bat dela, ogi freskorik ez dutelako aurkitzen.
|
|
Bestalde, harrituta topatu dugu Segura dietista, azken aldian, modaren eraginez, supermerkatuetako produktu askotan" glutenik gabekoa" jartzen duelako, berez azalpena eman beharra ez dagoen horietan ere. " Ur edota olio botilak ikusi ditut etiketa horrekin, eta argi dago ez
|
dutela
glutenik, inoiz ez baitute izan". Modak onurak ere eragin dizkie zeliakoei, etiketak argiagoak direlako, eta informazioari dagokionez, aldaketa handia nabaritu dutelako protagonistek azken urteotan:
|
|
Maionesa marka batzuek ez
|
dute
glutenik erabiltzen, eta halaxe adierazten dute etiketan.
|
2018
|
|
Horretaz gain, bereziki egokiak dira zeliakoentzat, ez
|
baitute
glutenik, eta berdin diabetikoentzat ere, indize gluzemiko apala baitute: lekaleen karbohidratoak (horixe dute makromantenugai nagusia) konplexuak dira, mantso xurgatzen direnak alegia, eta, ondorioz, glukosa ere mantso mantso pasatzen da odolera.
|
|
Nork nahi
|
du
glutena?
|
2019
|
|
Hain zuzen, Galiziako sukaldaritza da ezagunenetako bat. Santiagon ia zazpi jatetxek
|
dute
glutenik gabeko gutuna 10.000 biztanleko. 4 Cadiz «Cadizek ospe handia du hondartza idilikoengatik, haiek aurkitu nahi dituenak, inauteri ikusgarriak eta jendearen grazia miresten baititu.
|
|
" Ibaik ez du haragirik jaten, Karmenek ez
|
du
glutena toleratzen, Anek eta nik edozein gauza irensten dugu", pentsatu dut inspirazio bila supermerkatuko korridoreetan barrena nabilen bitartean. Erraza baina deigarria izango den zerbait aukeratu dut:
|
2020
|
|
Hain zuzen ere, karbohidrato eta zuntz mota horietan duen edukiagatik, aditu horrek gomendatzen du horiek kontsumitzea, batez ere diabetesa duten pertsonei, kontrol gluzemiko ona izaten laguntzen baitu, eta glukosa gailurrik gerta ez dadin. Ez
|
dute
glutenik, eta, beraz, egokiak dira zeliakoentzat, “traza edukia eta kutsadura gurutzatua zaindu behar diren arren, zeliakoentzako beste edozein elikagairekin bezala”, ohartarazi du. 1 Ez, lekaleek ez dute gizentzen Eta mito faltsu batetik ateratzea komeni da:
|
|
Imagen: Betty Subrizi Dilistak lekaleak dira, eta, beraz, ez
|
dute
glutenik. Hala ere, baliteke glutena izatea.
|
|
CatsWithGlasses ‘Glutenik gabe’, erantzukizunez erabiltzeko etiketa Batzuetan, glutenik ez duten (ura, esaterako) edo jan ezin diren (xanpua, esaterako) produktu ontziratuak aurki daitezke, eta, hala ere, ontzietan «glutenik gabe» testua dute. Horrek ez du elikadura segurtasunarekin zerikusirik, publizitate erakargarritasun batekin baizik, pertsona batzuek uste
|
baitute
glutena osasunarentzat kaltegarria dela eta glutenik gabeko elikagaiak osasungarriagoak direla. AESAN oso argia da.
|
|
Dilistek ez
|
dute
glutenik. Hala ere, baliteke dilistetan glutena egotea.
|
2021
|
|
Zeliako faltsuak dira. Pertsona guztiek glutenik gabe jan behar
|
lukete
Glutenik gabeko dieta guztientzat onuragarria den ideiak, zeliakoak izan ala ez, ez du oinarririk. Azken urteotan, gluten free moda sortu da dieta osasuntsuaren sinonimo gisa.
|
|
Zeliako maila desberdinak daude Zeliakoa da, besterik gabe. Horrek esan nahi du ezin
|
duela
glutenik jan. Beste gauza bat da pertsona bakoitzak modu batean adierazten duela:
|
|
Gozagarrien arazoa da zapore gozoak dastatzera ohitzen direla, eta horrek, haurrengan, nabarmen baldintzatu ditzake etorkizuneko elikadura ohiturak. Ez
|
du
glutenik, baina ez luke adierazi behar Ontzian “glutenik gabe” aipamena irakur daiteke. Horrek esan nahi du elikagaiaren kilo bakoitzeko 20 mg gluten baino gehiago ez duela.
|
|
Egia bada ere, aipamen horrek ez du legeria betetzen, debeku baita osagai edo elikagai jakin batzuk falta direla nabarmentzea antzeko ezaugarriak dituzten beste produktu batzuek ere ez badituzte. Hau da, gelatinek ez
|
dute
glutenik, ez baitute glutena eduki dezakeen osagairik (garia, zekalea, garagarra edo oloa). Nutrizio scoreren puntuazioa eta ondorioak Irudia:
|
|
Egia bada ere, aipamen horrek ez du legeria betetzen, debeku baita osagai edo elikagai jakin batzuk falta direla nabarmentzea antzeko ezaugarriak dituzten beste produktu batzuek ere ez badituzte. Hau da, gelatinek ez dute glutenik, ez
|
baitute
glutena eduki dezakeen osagairik (garia, zekalea, garagarra edo oloa). Nutrizio scoreren puntuazioa eta ondorioak Irudia:
|
2022
|
|
Alde horretatik, algarrobo irina kakaoa baino osasungarriagotzat hartzen da, gantz gutxiago duelako, kaloria gutxiago ematen dituelako eta teobrominarik ez duelako, konposatu kitzikagarria (kafeinaren aitzindaria). Gainera, ez
|
du
glutenik Beraz, konposatu horri lotutako arazoak dituzten pertsonentzako alternatiba bat da gariarena bezalako irinekin alderatuta. Algarroboa superelikagaia da?
|
2023
|
|
Ezaugarriak. Arto tortillek ez
|
dute
glutenik, gari irinez egindako oreei propietate biskoelastikoak ematen dizkien konposatua baita. Artozkoak ez dira hain elastikoak, lehorragoak eta hauskorragoak.
|