|
2000
|
|
|
Filosofo katedradun zegamarrarentzat ez dago zalantzarik krisi batean gaudela. Historiaren arabera eraikitzen ditugu gure uste eta sinisteak, baina Jainko baten beharra
|
du
gaur egungo gizakiak ere, Jainko horri beste izen batzuk ematen dizkiogun arren: Ilustrazioa, demokrazia...
|
|
|
Profesional mundua alde batera utzita, zein baliabide
|
dituzte
gaur egun haurrek eta gaztetxoek pilotan aritzeko?
|
|
2001
|
|
|
Nekazaritza ekologikoak hazteko joera erakusten du, Euskal Autonomia Erkidegoan 76 federatu inguru ditugu eta Nafarroan 200 inguru daude. Nekazaritza ekologikoa praktikatzen dugunok ez
|
ditugu
gaur egungo teknika berritzaileak onartzen eta ondorioz nolabaiteko ezinikusiak sortu dira gainerako elkarteekin.
|
|
|
' Tarta beraren aurrean jatun gehiago gaude orain. Garai batean Hertzainak, La Polla edota Kortatuk lortzen zituzten salmenta zenbakiak, amets egiterik ere ez
|
dugu
gaur egun'. Diskoetxeentzat ez da erraza izango, urtean egiten dituzten disko guztiei buelta ematea.
|
|
|
Hori esanda ere, presoen egoera ez dela aldatu baieztatzen dut. Abokatua soila nintzela preso izandakoaren oraingo sasizilegitasunik gabe, alegia prentsan eta hedabidetan orduan adierazitakoek zeukaten balioa berdin berdin
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Fase guztietan ez dira denak izango baina azkenekoan, akordioa lortzeko, denok izatea ezinbesteko da. Lizarrako akordioa izenpetu zenean esan nuenak balio
|
du
gaur egun ere: hemen ez daude denak eta ez baditugu falta direnak biltzen akordiora, akordio honek ez du aurrera egingo.
|
|
|
Bakoitza bereaz arduratu behar, eta hortan zintzo saiatzen zen Imanol Laspiur. " Euskarak etsai asko
|
du
gaur egun", azaltzen zuen deplauki, baina okerrena, kaltegarriena, zuzenean seinalatzeko: " Zerbait euskeraren alde egin ahal izan eta egiten ez duena.
|
|
|
Zorionez, gauzak aldatu egin dira eta gaur egungo bertako migrazio bakarrak baserritik erdigunera edo alderantziz eginikoak dira. Izan ere, ondoko Markinako Ikastetxeak eskaintzen dituen ikasketa profesional eta teknikoei esker eta bailaran bertan abian jarri duten Okamikako Industrialdearen laguntzaz, leatarrek oso bestelako egoera bizi
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Pasa den mendeko arazoak izan baino lehen, Leako herritarrak betidanik bere premiak asetzeko gai izan zirela esan liteke, bertako gizarte nekazariak beharrezko zituen elementu oro (tresneria, jantziak, oinetakoak...) egiteaz norbera arduratzen baitzen; horrela, 1850 arte inguruan ez zen ia artisautza edo merkataritzarik ezagutzen, eta industriaren eragina burdinola eta errota (ugariagoak, garia eta artoa eho behar zuten neurrian) batzuetara mugatzen zen; gaizki komunikatua zegoen bailara honetan gizarte mota ere nahikoa itxia zen, botere politiko ekonomiko osoa kontrolatzen zuten leinu sendi gutxi batzuek eta hauen maizter aritzen ziren beste guztiek osatua, menpetasun harreman gero eta okerrago batean (uztaren eta jaunen menpe erabat). Gizarte egoerak jadanik ez du zerikusirik antzinakoarekin, jakina, baina jarraitzen duena leatarrek beren arazoak beraiek konpontzearen aldeko jarrera da, eta horren adibide nagusia
|
dugu
gaur egun 1983an sortutako Lea Ibarreko Udal Mankomunitatea. Horrek bertan bildutako udalerri bakoitzaren hainbat gastu murriztea ahalbidetu du, baina hori baino garrantzitsuagoa dena, bailararen hondoratze isila gainditu ahal izatea ekarri du, Okamikako Industrialdea bezalako ezinbesteko ekimenak aurrera eramateko gai izanez.
|
|
|
«Fitxa hauek guztiek monumentuei buruzko informazioa gordetzeko balio dute, gero, profesionalen edota afizionatuen artean banatzeko, Nafarroako kasuan bezala edo Aranzadi Zientzia Elkartearekiko daukagun elkarlana kasu. Hala ere, aitortu behar
|
dugu
gaur egun darabilkigun asmoa datu base hau interneten jartzea dela, mundu osoarentzat eskuragarri uzteko. Baina, dedikazio eta finantziazio arazoak direla eta, momentuz ezinezkoa egiten zaigu nahiko genukeen abiaduran aurreratzea.
|
|
|
Hala ere, baikor jardun nahi
|
dut
gaur. Ez baikara sufritzeko jaioak.
|
|
|
Eta hor zurekin bat nator Javier, horiei guztiei estatu ekoizle ahulak interesatzen zaizkie. Merkatuaz duten kontrolagatik, petrolioaren nazionalizazioaren garaiek sortu zizkieten oso gaindituta
|
dituzte
gaur egun eta, alde horretatik, konpainiek nahiko baliabide dute prezioa eta hornitze mailarekin jokatzeko; hori merkatuaren kontrolaren bidez, baina horrez gain beti dituzte beste bide ohikoago batzuk: estatu kolpeak, matxinadak, gerrak sorraraztea eta halakoak.
|
|
2002
|
|
|
Hitzak betetzen hasi lukete, hau da, euskal instituzioek presoen eskubideak betetzeko pausoak ematean modu duinago batez agertu lukete. Estrategia politiko zehatz batean ari dira eta ez
|
lukete
gaur egun agertzen duten jarrera mantendu behar. Garai batean mugitzen ziren (interesatzen zitzaielako, agian) eta gaur, ETAren dinamika dela-eta, komeni zaie gelditzea.
|
|
|
Material eta tresna ezberdin ugari, joera franko, makina bat aldaketa izan ditu argazkigintzak sortu zenetik gaur arte. Eta zer esanik ez erreportari grafikoen lanak ezagutu dituen mudantzaz, Krimeako Gerra edo Txinako opioarena iruditan jasotzeko 300 kiloko ekipoa mando gainean karreatu behar
|
zutenetik
gaur egun darabiltzaten kamera arinetera. Baina bestela, zer nolako aldeak daude orduko argazkilarien eta oraingoen artean?
|
|
|
Orduan eremu formalari eman zitzaion garrantzia eta orain ikusten da eremu ez formalak duena, batez ere gazteengan; hau da, hiztun osoak lortu behar ditugula, eta ez bakarrik irakaskuntzarako hiztunak. Duela hamabost urte hasi zirenak ez
|
zuten
gaur egun izan dezakegun perspektiba hori eta gerora begira hobeto aritzeko aukera izango dugu: ikastetxeetako hizkuntza planak, planteamendu globalagoak, udalerri mailako plangintzak...
|
|
|
Bide errazera jotzea da onena eta etxean eta herrian, oharkabean, ikasi dugun hizkera da bide erraza. Geure hizkerarekin eta batuarekin nahikoa
|
dugu
gaur egun; ez dago herrialdeko euskalki baturik sortzen eta ikasten jardun beharrik".
|
|
|
" Idatzi egiten dut eta, egindako lanarekin gustura geratzen banaiz, lehiaketa batera bidaltzen dut". Irabazteak frogatzen dio bere egiteko erak ere
|
baduela
gaur egun tokia eta balioa.
|
|
|
Marokon «mugitzen dena elkarteak dira» dio Maria Angels Roquek, eta bere analisiei kasu egin behar badiegu, Aljeria eta Tunisian ez bezala Marokon bertako aginteak eskua zabalago erabili du kudeaketa administratiboa, nortasuna, ekologia edo txirotasunaren inguruan antolatu den asoziazionismoaren aurrean. Horrela, aginteak solaskide berriak
|
ditu
gaur egun, lehengo notableen ondoan hirietan bizi baina beren jaioterriei lagundu nahi dieten unibertsitario eta profesionalak. Eta hauetako asko, amazigh nortasuna, kultura, hizkuntza eta giza egituren alde ari da inplikatuta.
|
|
|
Penintsulako hiru herrialdeetako literaturaren egoerak jarreraren bat erakustera behartzen gaitu egunero: laido historikoak ohiko bilakatu dira, eta industria editorialak irakurle militantearen transformazio etengabeari egin behar izan dio aurre, zeinek plazera, entretenimendua edo lilura nahi
|
baititu
gaur egun.
|
|
2003
|
|
|
Igandea
|
dugu
gaur, eta hementxe nago ni gure udaletxeko ezkaratzean eserita. Koaderno bat daukat magalean, arkatza eskuan, kronika bat egiteko gogoa bihotzean.
|
|
|
" Askotan gertatu izan zaigu, jendea etorri eta galdetzea: ' Zer
|
duzue
gaur?', badakite-eta film onak ematen ditugula eta gurekin fio dira nonbait. Izugarria da hori, ez al duzue uste?".
|
|
|
Uste
|
duzu
gaur posible litzatekeela horrelako bandaren bat sortzea?
|
|
|
Talde eder bat aritu zen Amuriza gidari hartuta, eta hortik sortu zen oraindik eten ez den soka hori. Bertso munduko batzuk pixka bat kritiko agertu izan dira, baina uste
|
dut
gaur egun erabat demostratuta dagoela bertso eskolako bertsolariak erabat bertsolari direla. Orain bertsolari on gehiago dago, baina oso onak oso gutxi, orduan bezala.
|
|
2004
|
|
|
Berriak 13.000 harpidedun
|
ditu
gaur egun eta 21.000 ale saltzen ditu egunero. " Euskaldunon Egunkariak baino 7.000 harpidedun gehiago ditu Berriak eta 6.000 ale gehiago saltzen ditu.
|
|
|
Naturaltasuna galdu duela, erromantizismoa... litekeena da, baina azken batean, bilakaera logiko bat besterik ez da. Garai batean, taldeek ez
|
zuten
gaur egun duten pisurik. Beharbada gaurko txirrindularitzari egotzi diezaiokedan akatsetako bat da morrontza lanean aritzen diren zenbait txirrindulari lider izateko modukoak direla, eta kontua da pelotoiak edo talde jakin batek gaitasun handia badu asko lotu dezakeela ziklista eta lotura horrek ikusgarritasuna kenduko diola lehiari.
|
|
|
Batasuna, aldiz, entzungor. Eta hor
|
dugu
gaur, bere horretan, aitortu nahi gabe ezinbertzekoa dela ETAren itzalpeko ziklo historikoarekin bukatzea. Eskubide politikorik gabe gainera, eta ezker abertzale osoak sorturiko hainbat eta hainbat mugimendu, ekimen eta erakunde sozial nola kultural bere atzetik eramanez amildegira.
|
|
|
Elkarrizketatu genuenean Madrilgo atentatua gertatu gabea zen. Baina bere hitzek orduan bezala, edo agian gehiago, balio
|
dute
gaur. Filosofiara emana izan zara umetatik?
|
|
|
Utopia ere izan zen aurretik gauza asko eraman zituen hondeagailua. Eta nik kontatu nahi izan ditut aurrera eraman zituen gauza horietatik batzuk eta baita ere pertsonaiek gauza horiekiko zer harreman mota
|
duten
gaur egun.
|
|
2005
|
|
|
Euskal Herrian gatazka bortitza bizi
|
dugu
gaur egun, eta egoera hori gainditu ondoren ere, seguruenik Euskal Herria eta Espainia edo Frantziaren arteko gatazka politiko hori hor izango da. Europako Batasunak lagun dezake gatazka bideratzen?
|
|
|
Miguel de Cervantes Saavedrak sortutako eleberri ospetsuaren laugarren mendeurrena dela-eta plazaratu du Euskalerriko Adikideen Elkarteak Patxi Ezkiagak paratutako Don Kijote Mantxako antologia, bere garaian Pedro Maria Berrondok euskaratutako bertsioa abiapuntu harturik. Izan ere, Pedro Maria Berrondo oiartzuarra
|
dugu
gaur arte Cervantesen Don Quijote de la Mancha oso osorik euskarara itzuli duen bakarra. Bi zatitan argitaratu zuen, 1976an eta 1985ean, Zarauzko Itxaropena argitaletxean.
|
|
|
Einsteinek ez zuen beti aurreikusi haren ikerketaren ondorioa. Baina, haren paperen arrastoan segi eta hamaika erabilgarritasun
|
dugu
gaur egun".
|
|
|
Jaio nintzen bezala hilko naiz ni. Uste
|
dut
gaur egun ematen duena baino ezkertiar gehiago garela. Agian ez gara oso borrokalariak.
|
|
|
Eta autoz joan eta erosketak etxeraino autoz ekarri, busti gabe. Gero, etxerakoan, Pi pi pi, Naturgasek edo nik al dakit zeinek esan
|
du
gaur kalefazioa 3 ordu eta 7 minutu t' erdiz pizteko. Zoragarria da zerbitzu publikoek norbere hotz-beroari halako arreta pertsonalizatua ipintzea.
|
|
2006
|
|
|
Kanpamenduetan geundenak berriz, marokoarren beldur ginen, eta haima azpietan zulo handiak egin genituen, bonbardatzen bagintuzten edo, bertan ezkutatu ahal izateko. Garai hartan ez
|
genituen
gaur egun ditugun etxeak. Oihal oso finez egindako haimak besterik ez genituen.
|
|
|
Protokoloa hierarkiarenganako begirunea baino gehiago da ordea. Azken batean, irudi bat ematea da helburua, eta horrek are garrantzi handiagoa
|
du
gaur egun, ekitaldi bakoitzean hamaika kazetari dagoen honetan. Nor bere kamerarekin gainera.
|
|
|
Duela hiru mila urte baino lehenagoko eraikuntzak dira, ondoren zainduko zituzten gizakirik ezean desegiten joan direnak. Baina hango aurriak, hondarrak eta arrastoak ikusita, badira arkeologoak uste
|
dutenak
gaur milioi erdi biztanlera iristen ez den Benin duela mila urte milioi bat pertsona inguru bizi zitezkeela.
|
|
2007
|
|
|
Ez dago zalantzarik, gero eta jende gehiagok egiten du kirola gurean. Tolosako (Gipuzkoa) kirol instalakuntzetan, esate baterako, 7.500 bazkide
|
dituzte
gaur egun, inoizko daturik onenak. Iñaki Arratibel kirol medikua hainbat futbol, eskubaloi, txirrindularitza eta traineru taldetako mediku izandakoa eta kirolarien artean oso ezaguna kirol instalakuntza horietako arduradunetako bat da, eta kirolari buruzko gogoeta hauxe egin digu:
|
|
|
Horrelaxe deskribatzen du Pruden Gartziak Lazarragari buruzko bere liburuan Jose de Palacio Saenz Biteri legutiarra(). Bere iloba bati El Quijote euskaratzeko mandatua eman zion eta hark horrelaxe egin, baina lan hura desagerturik
|
dugu
gaur egun. Gerraren ajeak. Arkitekto eta abokatu ere bagenuen Jose de Palacio, ez dakigu ordea bere euskaltzaletasuna ogibide horretan aplikatu ote zuen.
|
|
|
Kubora altxaturiko konstituzioak, ustez hiru alditan ukiezinagoak, tinkoagoak, pobrezia erakusten du. " Maitea, zer
|
dugu
gaur bazkaltzeko?"," Ogia, ogia eta ogia" edo, berdin zait," mousse de foie, mousse de foie eta mousse de foie". Ez dirudi menu apetagarria.Zenbait kontzeptu sagaratzen hasi dira, non ez diren demonizatzen hasi.
|
|
|
Eta ez nago ados Gorkak esan duen gauza batekin,' puntu com' enpresek porrot egin zutela, alegia. Nik uste
|
dut
gaur egun 2000 urtean baino enpresa gehiagok dituztela webguneak eta gero eta etekin hobea ateratzen dietela. Badakite Internet behar dutela beren produktua ezagutzera emateko eta Interneteko atari edo webgune korporatiboaren gero eta behar handiagoa ikusten dut.
|
|
|
Uste
|
duzue
gaur egun telebista erasotuta sentitzen dela?
|
|
2008
|
|
|
Hasieran, jakina, eskaera dago. Baina nik uste
|
dut
gaur egunean dagoeneko ez dela eskaera, horretara eramanda gaudela. Eta gainera, berdintasun ideia baliatuta.
|
|
|
Hezkuntza arloan zientzia hau nahiko berria, eskolagintza bera ere nahiko berria delako. Bigarren Mundu Gerra ostean kokatu behar
|
dugu
gaur egun dugun eskola errealitatearen hasiera eta hedapena. Sarraski handi haren ondoren, Europak gogotsu ekin zioten hezkuntza sistema eraikitzeari.
|
|
|
Ugaritzea ez da Euskal Herrian bakarrik gertatzen ari eta ez da jendeak eskaera egiten duelako. Orain ez
|
dut
gaur egungo daturik esango, baina duela lau urteko estatistika batek atentzioa deitu zidan: momentu hartan munduan museo bat inauguratzen ari ziren bi egunetik behin.
|
|
|
Hala ere jakin behar
|
dugu
gaur egungo egoera politikoan bi hizkuntzak maila berean jartzea utopikoa dela erabat. Aurrera ondo atera den hizkuntza politika bakarra Israelekoa izan da, estatu bat delako.
|
|
2009
|
|
|
Horrenbestez, hezkidetzarako eta genero indarkeriaren prebentziorako plan bat diseinatzen ari gara, argi
|
baitugu
gaur egungo eskola mistoaren ereduak ez dituela potentzialtasunak neska mutil guztiengan garatzen.
|
|
|
Hegoaldetik zu ezagutu zaitugu gehienik Herri Batasunaren eta errefuxiatuen inguruan. Zer moduzko harremanak
|
dituzu
gaur egun Batasunakoekin?
|
|
2010
|
|
|
Kontzertua nork eman duen, aldiz, beti dakite, talde ttiki bat izanik ere. Gure sasoian dantzaldiak zuen prestigioa kontzertuak
|
du
gaur egun.
|
|
|
Urteak aurrera joan dira eta orduko irakasle horiek 50 urte inguru
|
dituzte
gaur egun. Zehazki, hezkuntza publiko zein pribatuan 10.000 baino gehiago dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Lehen eta Bigarren Hezkuntzan lanean diharduten 50 urte baino gehiagoko irakasleak. Hots, hemendik sei hamar urtera jubilatu egingo dira erretiroa oro har 60 urterekin hartzen da.
|
|
|
Josu Barambones irakasleak berak azaldu digun gisan, erraz baiezta daiteke ETB1ek emititzen dituen generoak dokumentalak, marrazki bizidunak eta filmak diren arren, marrazki bizidunak nagusi direla erabat, filmek oso leku gutxi
|
dute
gaur eguneko programazioan. Euskal Telebistaren lehen hamar urteetan, ostera, filmek pisu gehiago zuten.
|
|
|
Baina lau urte luze dira, eta hasierako oztopoak eta errakuntzak gainditzeko astia ematen du. Alabaina, etorkizun politikoa airean
|
dugu
gaur egungo Euskal Herrian, eta nekez da asmatzen urtebete barru zein izango den balantzea. Denborak esan beza.
|
|
|
Derrigorrezko Hezkuntza bukatzerakoan ikasleek bai euskaraz bai gaztelaniaz gaitasun osoa izan behar dute. Honek esan nahi
|
du
gaur eguneko Europako Hizkuntzen Erreferentzi Marko Arautuan, 16 urterekin gure gazteek B2 froga gainditu behar dutela euskaraz eta gaztelaniaz. Hona hemen indarrean dauden Legeek honetaz diotena hitzez hitz:
|
|
|
" Orduan ez zenuke medikurik izango, ezta pentsiorik ere". Jendeak nahi
|
ditu
gaur egungo sistemaren ezaugarri onenak, sistema horrek dituen eragozpenik gabe. Hori da beti errepikatu den utopia bat:
|
|
|
Gaur 54 urte dauzkan gizona Europan ezagunak egin diren beste kantari afrikarrekin aritua da, hala nola Manu Dibango eta besterekin. Estatuaren errepresioa ere ez
|
du
gaur goizean ezagutu, 1985ean itzuli baitzen Kamerunera ordura arte babestuta egon zen Nigeria eta Gabonetik bueltan.
|
|
2011
|
|
|
Baina oraingo gazteek guk baino are zailago dute, CDaren eta soporte fonografikoaren zabalkunderako zailtasun handiak daude. Gazte batek bere lana ezagutarazteko zailtasun handiagoak
|
ditu
gaur guk gure garaian izan genituenak baino. Nik lehenengo diskoa 91n egin nuen, eta urte hartan euskaraz hamar disko aterako ziren gehienez.
|
|
|
Greba orokorra egiteko arrazoirik baldin badago, arrazoi gehiago
|
dute
gaur lanik gabe eta lehenengo lanpostua lortu ezinik dauden gazteek, bai eta hauek lan merkatura sartzeko elkartasunez borrokan ari direnek ere familia, lagunak, herriak, auzoak.... Pentsioen erreformak kalte egingo die hurrengo urteetan jubilatu behar direnei.
|
|
|
Caritasen zerbitzuak betidanik erabili izan dituzten ohiko baztertuei, jende mota berria gehitu zaie: " Ijitoekin, osasun arazo larriak dituztenekin eta erakundeen laguntza publikoren bat eskatu nahian dabiltzanekin lan egiten segitzen badugu ere, talde berriak
|
ditugu
gaur egun. Deigarria da oso etorkinen agerpen jendetsua, hona datozenen %70 dira egun: Espainian eraikuntzan edota ostalaritzan hainbat urte lan egin dutenak dira gehienbat, orain, krisia medio, langabezian geratu direnak.
|
|
|
Baxenabarreko Urkulu tontorrean eraikia den monumentu borobila isil dorrea ote zen espekulatu zen behiala, haren siluetak Iraneko" dekhma" k gogorarazten dituelako erromatarren trofeo dorrea izan zen ustea da orain nagusi. Ohitura bera
|
dute
gaur egun Tibeten, eta hango eskualde batzuetan gorpuak prestatu egiten dituzte" hegazti santuek" jan ditzaten.
|
|
|
Biografia Hiztegiaren kasu horretan, gehiago. Uste
|
dut
gaur egun nahiko finkatuta dagoela Francoren gaineko eztabaida, zer motatako erregimena zen.
|
|
|
langabezia saririk gabe dauden pertsonen kopurua. Hala, 112.362 lagunek
|
dute
gaur egun dagokien" paroa" bukatuta, langabetu guztien %61a. Portzentaje horren bilakaera goranzkoa izan da azken urteetan (ikusi beheko grafikoa), epe luzeko langabetuak gero eta gehiago baitira.
|
|
2012
|
|
|
Ikasi daiteke, baina ez ama hizkuntzaren mailan. Interneti esker hizkuntza guztiak eskura
|
ditugu
gaur egun, baina hizkuntza bat benetan ikasten da bertakoekin hitz eginez, hizkuntzaren barne ezagutza beraiek emango dizutelako, ñabardurak, esaera jatorrak… Gure lanak eskatzen du hizkuntzaren logikan eta pentsamenduan sartzea, hizkuntzak atzetik kosmobisio bat daukalako eta hori barneratzeko bertatik bertara ezagutu behar da. Horregatik nahiko nomada da gure lana, ikasitako hizkuntzak adina herrialde bisitatu behar dituzu, inbertsioa eskatzen du horrek… Zaila da nork bere hizkuntza menperatzea, erregistro guztiak menperatzea, beraz gainerakoak… Horregatik dago hain interprete gutxi, nahiz eta lehen zuen kutsu elitista galdu duen diplomatikoen seme alabak izan ohi ziren interprete, gerrako umeak, jende oso kosmopolita….
|
|
|
Instituzioarekiko mendekotasun arazoak berriz eta boterea konpartitu gabe eraginkorra izatea ezinezkoa dela pentsatzeak dakarren morrontza gaurkotasun osoa dauka. Iraganarekiko autokritika ondo dago, baina, garrantzi handiagoa
|
du
gaur egun praktikatzen dena aztertzeak, eta kritikatu behar bada hala egiteak. Batez ere, oposizio izatetik instituzio esanguratsuak (Gipuzkoako Aldundia eta hiriburua) gobernatzera iritsi denean.
|
|
2013
|
|
|
Ikasketa datuek kezkatzen dute ordea kazetaria. Gaztetxoek eskoletan gero eta gutxiago ikasten dute bigarren hizkuntza, 1990eko hamarkadaz geroztik ikasle kopururik baxuenak
|
dituzte
gaur egun. Unibertsitateak ez dabiltza hobeto, goitik behera egin dute bigarren hizkuntzak ikasteko eskaintzek.
|
|
|
Espainiaren batasun apurtezinaren defendatzaile sutsu eta itxienek ere badakite orain artekoak ez duela balio. Katalunia Espainia harremanak krisi sistemikoa bizi
|
du
gaur egun eta krisi garrantzitsu guztiak moduan, une zehatz batean eta aldi berean lerrokatu diren hainbat zioen ondorio da.
|
|
2014
|
|
|
Hortaz, Gasteizko zirriborroak egiten jardun nuen, beti akuarelan. Garai hartan egindako margolanetan ageri diren bazter asko eta asko galdu egin dira betiko, edo zeharo bestelako itxura
|
dute
gaur egun, bistan denez.
|
|
|
Nafarroan euskararen inguruko zubigintza lan handia behar dela uste dut. Nire ustez, Nafarroak euskaldun gehiago bezainbeste behar
|
ditu
gaur euskara ikasi ez arren hizkuntza naturaltasunez eta konnotazio ezkorrik gabe bizi duten erdaldunak, hau da, biharko belaunaldi euskaldunago baten bideratzaile izan daitezkeenak. Hor ere erein beharra dago, eta fruituak dira egun batetik bestera jaso.
|
|
|
Hau Espainian ez da oso ongi ikusia izan. Zaharkitutzat hartzen dute, baina kontuan hartu behar
|
dugu
gaur egun herrialde modernoenak direla eta han eskubide asko Erdi Arotik gordetzen dituztela batere konplexurik gabe.
|
|
|
Euskaldun asko ari da administrazioan lanean, Lakuako korridoreetan gero eta euskara gehiago entzuten da, baina lanean betiko dinamikak agintzen du. Lana euskaraz egiten baldin baduzu, denek estimatuko dizute, euskarak prestigioa
|
duelako
gaur egun, baina euskaraz sistematikoki lan egiteko egiturarik ez da sortu oraindik.
|
|
|
Euskalkiak (Elkar, 2014) izeneko liburua du udaberrian kaleratua, euskalkiak, azpieuskalkiak eta hizkerak aztergai. 2020rako bukatu nahi
|
luke
gaur egungo euskararen azalpen osoa. Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Bizkaiko mendebala ditu oraindik ere zain.
|
|
|
Bonaparteren sailkapenak balio
|
du
gaur egun?
|
|
|
Bestalde, multinazionalei zergak ordainaraztea jarduera ekonomikoa garatzen duten herrialdeetan, epe laburrean bederen, ez da batere erraza izango. Begi aurrean
|
dugu
gaur egungo EBko buruzagi nagusiak, Jean Claude Juncker jaunak, egin zuena multinazionalek zerga gutxiago ordain zezaten. Hau da, EBen barnean jarduten zuten multinazionalei Luxenburgoko paradisu fiskala eskaini zien herrialde horretako gobernuburu zenean.
|
|
2015
|
|
|
Arana jaunaren ibilbide laburrak EAJren" bi aurpegi" famatuak nahasi zituen, eta auskalo. Geure @aranagoiri errotiko independentista da, eta beraz arazotxo batzuk
|
ditu
gaur egungo Sabin Etxeko buruzagitzarekin. Zaila da 120 urtez itxaron duen norbaiti pazientzia eskatzea.
|
|
|
Jakina merezi duela ingelesa ikasteak, baita beste hizkuntzak ikasteak ere. Dena dela, ingelesak
|
baditu
gaur egun hainbat ezaugarri mitiko, batzuetan magikoak. Ezaugarri horiek kolonialismo linguistikoarekin daukate zerikusia.
|
|
|
Edo 128.000 Nafarroan, 65.000 Araban, Iparrraldean 56.000.. Proportzio horretako eromena bizi
|
dute
gaur Libanon, non pilatzen baitira Siriako gerrari ihesi joandakoetatik asko. Bonba bat Europako atarian.
|
|
|
Mademoiselle Agostini handia miserian hil zen 1921ean. Ordainetan, hori bai, Txantreako kale batek haren izena benetakoa
|
du
gaur egun.
|
|
2016
|
|
|
Betiereko induljentziako serora izateko botoak eman zituen 2007an, LGBT komunitatearen historia transmititzeko engaiamendu militantea hartuz. 1979an San Frantziskon sortu mugimenduak 1.300 bat serora
|
ditu
gaur egun. Lau urtero egiten duten konklabea dute irailean Berlinen.
|
|
|
Bai, laburbilduz hori da nahizko soiltasuna. 80ko hamarkadan ez bezala, ingurumenaren gaia ezin baztertua
|
dugu
gaur egun. Segur da mugatua dugun planeta batean ezin dugula etengabean gainkontsumitzen ibili. Horri begira, aterabide gisa aurkeztua da usu.
|
|
|
Esaterako, aitortu behar
|
dut
gaur egungo Ameriketako Estatu Batuei buruz (AEB) ez dakidala asko, eta dakidana komunikabide handietatik jasotzen dudala. Horien indarra jendartean hain da handia, ezen errealitatea ere euren erara eraikitzen dugula.
|
|
2017
|
|
|
2.500 babesle eta 100.000 euro inguratu dituzte azken bi urteetan. Gazteluaren prezioa hiru milioi eurokoa zen hastapenean, 1.500.000 euro balio
|
du
gaur egun. Proiektua Gazteluaz eta diru bilketaz harago doa, hala ere. Elkartearen komunikazio arduradun Ion Ansak gidatu gaitu Etxauziaren inguruan; Baigorrin (Baxenabarre), Iparla mendiaren magalean.
|
|
|
Nekane Arroyo zaraitzuarrak ez ditu gustuko lurrari lotutako ofizioak, ile apainketa ikasi eta negozioa ireki zuen herrian. Hasierako beldur eta zalantzak gaindituta, positiboa izan da emaitza eta negozioa
|
du
gaur egun diru sarrera iturri bakarra. Bailaran biztanle gutxi izateak lehia minimoa egotea dakar, eta hori lagungarria da.
|
|
2018
|
|
|
Orain ikusi da zer egiten dugun hemendik aurrera. Izan ere, biktimen sinesgarritasun ezak indar gehiegi
|
du
gaur gaurkoz.
|
|
|
Epaiketaren ostean indarrak hartu eta aurrera jarraitzeko nahiko kemen izango zutelakoan ziren gazteen senideak eta lagunak. Akusazioak, baina, ez
|
du
gaur gaurkoz barealdirik onartzen, eta ekaitza leherrarazi zuen manifestazioaren bezperetan: " terrorismo delituengatik" epaitzeko Fiskaltza helegitea jartzeko asmotan zela jakin zen prentsaren bidez. Jose Perals Auzitegi Nazionaleko fiskalak 12 eta 62 urte arteko kartzela eskatu zuen," lesio eta mehatxu terroristak" egotzita.
|
|
|
Herritarren egoera are gehiago okertzeko, Yemeneko txanponaren baliogabetze izugarriak rialak 2015ean balio zuenaren laurdena balio
|
du
gaur asko garestitu ditu janariak, erregaiak, ura eta botikak. Hein handi batean gertatu da Hadi presidenteak saudiek lagunduta osorik bereganatzeko aitzakiarekin desegin zuelako Yemeneko Banku Zentrala.
|
|
2019
|
|
|
N. Rojo: 8 urteko haurrek mugikorra
|
dute
gaur egun eta pornografia oso eskuragarri dago. Ezin badugu gainditu, landu dezagun.
|
|
|
Produkzio honetan, Grazia Pulvirentik, berritzearen eszena zuzendariak esaten duen bezala, iragana eta oraina urtu egiten dira. Iraganeko mina, guduaren mina, hortxe
|
dugu
gaur egun. Verdiren mezua, bakearena eta anaitasunarena, Europan eta mundo osoan, jarraitu behar dugu entzuten. Esan bezala, obra sakona eta melodiotsua entzun genuen.
|
|
|
Aulki kopuruaren erdia gehi bat lehen indarrarentzat dira eta gelditzen direnak guztien artean proportzionalki banatzen dira: Hamasei aulki
|
ditu
gaur egun FDSEAk, ELB eta Confederation Paysannek lau eta Coordination Rurale k bakarra ikuspegi eta egitasmo alternatiboei tokirik ez zaienez uzten, 2001etik 2013ra aulkiak hutsik mantentzeko hautua egin zuen ELBk; azken kargualdian haatik, ordezkari bakarra bertaratu ohi du.
|
|
|
Salvadoseko pasarte horretan ikusgai
|
dugu
gaur egungo ezker jakin baten problema nagusia: jarrera eskuindarrei, are jarrera ez demokratikoei erantzuten saiatzen zaie aldez aurretik eskuinak ezarritako markoa eta erreferentziak onartuta.
|
|
|
Gertatu dena jakiteak balio
|
du
gaur egungo egoera azaldu ahal izateko, EHEren ustez. Euskararen eta euskaldunen gaur egungo egoera ez baitira kasualitatearen ondorio, erabaki eta neurri batzuen ondorio baizik.
|
|
|
euriteak azaroan bakarrik izaten ditugu, urriagoak dira, eta haize zakarragoz etortzen dira gainera". India hego ekialdeko Tamil Nadu estatuko nekazariek arroz uzta bakarra
|
dute
gaur egun; dilistak eta garbantzuak ereiten hasi dira bigarren uzta baten bila baina, maiz, haizeteek soroak hondatzen dituzte. Selva Nayagi (Chinna Koppiyam, 1979) jornalaria da, bere gurasoak bezalaxe:
|
|
|
Nekazaritza sektore maskulinizatua da, ez feminizatua. Guk uste
|
dugu
gaur egun bizi dugun era anitzetako zapalkuntza patriarkatuak eta kapitalismoak bat egiten duten puntutik datorrela, eta gure kasuan hori ematen da sistema agroindustriala martxan jartzean, eta gerora inposatzen denean. Sistema industrial horrek lanarekiko ditugun harremanen aldaketa sakona eragin du:
|
|
|
XVII. mendeko logika liburu bateko esaldi jostagarri baten itzulpen gutxi asko jostalaria, horra. Zurrutaren apologiarik ez nuke egin nahi, ordea, eta esaldiaren laburpen edo aldaera sanoxeago bat ekarri nahi
|
nuke
gaur lerro hauetara, aldarri: " Lozorroan dagoena, bekaturik egin ezinik dago; bekatu egiten ez duena, zerura seguro!
|
|
2020
|
|
|
Industriako enplegu gogorretan lanean ibili zen; lankide askok lan gaixotasunak sufritu, beste batzuk lanean hil. Adolfok 92 urte
|
ditu
gaur egun. Nazioarteko Diru Funtsaren arabera, gehiegi bizi da, pentsioa jasotzen urte gehiegi eman baitu eta, gainera, erakunde horren ustez, bizi itxaropen handi hau" finantza arriskua" da. Madalenak bizitza osoa lanean eman du, etxeak garbitzen.
|
|
|
Zein leku
|
du
gaur egun Filosofia ikasgaiak Hego Euskal Herriko hezkuntzan?
|
|
|
Kontua da Baionatik hamabost kilometrotara den hiri horrek jende parrasta erakartzen duela eta etxea eraiki nahi duenarentzat kostaldean baino eskuragarri duela lurra. 5.000 biztanle zituen Uztaritzek 2000 urtean eta 7.000 inguru
|
ditu
gaur egun. Nahi edo ez, etxe eraikuntza ez mugatzeak laborantza lurren desagerpena dakar. Baina mugatze horrek interes pribatuak oztopatzen dituenez aurkako mugimenduari aurre egin dio auzapezak hauteskundeetan ere.
|
|
|
Egoera kritikoa bizi
|
du
gaur egun. Izan ere, eskualdea populazioa galtzen ari da eta horrek dakar hiztun kopurua asko jaistea. Beste alde batetik, portugesaren eta ingelesaren presioa azken hau batez ere hedabideetan oso handia da.
|
|
|
Azpimarratzekoa da Errusiar Federazioak arrazoia Azerbaijani ematea. Horrek, izugarrizko eragina
|
du
gaur egungo egoeran. Errusiar Federazioak Artsakh Errepublika Azerbaijan dela onartzen duenez, interbentzio militarren bat gertatzeko aukerak nabarmen jaisten dira.
|
|
|
Emakume etxegabeen testuingurua ikusezina zenean jaio zen, isilarazitako errealitate hori ikusarazi eta emakumeentzako baliabideak eta aukerak sortzeko helburuarekin, hain zuzen ere. Egiten dugun lana lerro guttitan laburtzea zaila da, baina funtsean, hiru adar
|
ditu
gaur egun: eguneko zentroa, etxebizitzarako baliabideak, eta sentsibilizazioaren zerbitzua.
|
|
2021
|
|
|
Neke ikaragarria da bizi dugun garaiaren ezaugarria. Gabeziak, oztopoak, porrotak, inoiz ez
|
dugu
gaur bezainbeste motibo izan nekaturik egoteko. Georges Vigarello:
|
|
|
Txip erdieroaleak dira egungo petrolioa. Autoek ez ezik, edozerk
|
baitu
gaur egun txip bat, berdin aparatu elektroniko sinpleenek nola arma sofistikatuenek. Mundua mugitzen duten produktu bihurtu dira txip erdieroaleak.
|
|
|
Haiek ez dute ongi hitz egiten gaztelaniaz, eta haien txinera moldatzen dute nirera. Eta egoera hori bizi
|
dut
gaur egun oso txikitan hartutako erabaki batengatik, une hartan bizi nuen bereizkeriak bultzatuta. Egoera desdramatizatzen saiatzen naiz pentsatuz komunikazioa ez dela soilik hitzezkoa, eta benetan ez dagoela bere gurasoen hizkuntza berbera hitz egiten duen inor.
|