2013
|
|
Artikulu honen bidez, Arantxa Urretabizkaiak amatasuna bere narratiban nola jorratu duen agerian jarri nahi da. Horrela, Zergatik panpox (1979), Koaderno gorria (1998) eta Hiru Mariak (2010) eleberrietako, eta Aspaldian espero
|
zaitudalako
ez nago sekula bakarrik (1983) ipuin bildumako amak aztertu dira artikulu honetan. Lehenik, amatasunaren inguruan esparru teorikoa eraiki da.
|
|
Este articulo analiza cómo ha tratado Arantxa Urretabizkaia el fenómeno de la maternidad en su narrativa. Se han estudiado las madres que protagonizan las novelas Zergatik panpox (1979), Koaderno gorria (1998) y Hiru Mariak (2010); y la colección de relatos Aspaldian espero
|
zaitudalako
ez nago sekula bakarrik (1983). Primero, construimos el marco teórico de la maternidad.
|
|
amatasuna eta abandonua, amatasuna eta nazioa, amatasuna eta zahartzaroa... Zergatik panpox (1979), Koaderno gorria (1998) eta Hiru Mariak (2010) eleberrietako, eta Aspaldian espero
|
zaitudalako
ez nago sekula bakarrik (1983) ipuin bildumako amak aztertu dira artikulu honetan.
|
|
4 Aspaldian espero
|
zaitudalako
ez nago sekula bakarriketa Zergatik panpox.
|
|
Arantxa Urretabizkaiaren Aspaldian espero
|
zaitudalako
ez nago sekula bakarrikipuin bildumako Espero zaitudalakoipuinean (Erein, 1983) ama berezi bat agertzen zaigu. Olaziregik esaten duen bezala (1999), 80ko hamarkadan euskal literaturan izan zen ipuingintzaren boom aren barruan kokatu behar dugu liburu hau.
|
|
URRETABIZKIA, A., 1984, Aspaldian espero
|
zaitudalako
ez nago sekulan bakarrik. Donostia:
|
|
(47) Ezegitea, aldiz, itxarotekoa zen hura ez egitea da, alegia, Zuzenbidearen ikuspegitik egin behar
|
zuena
ez egitea [ZCP Ak, Adingabeen zuzenbide penala, Jon Mirena Landa (Koord.) UPV/EHU (2011)]
|
|
Azkenik, eta alderdi instituzionalaren azterketa amaitzeko, esan behar, instituzionalizazioaren beste muturrean institutu eta ikastoletako irakasleak ditugula. Neoliberalismoak azken urteotan inposatu dituen murrizketa eta esplotazio neurriak kontuan hartzen baditugu (Wert, PP), eta gehitzen badiogu estatuek euskal diferentzia politikoki onartzeko azaldu duten gogorkeria (Hollande, PSF), argi dago institutu eta ikastoletako irakasleek ez
|
dutela
ez gogorik ezta astirik ere proposamen berriekin esperimentatzeko, eta, beraz, beraiek ere euskal kanon eta historia filologikoa hobesten dutela, efizientzia eta argitasun hutsaren beharrez.
|
|
Mende batzuetan behintzat, ez da horren zaila izango, delako, sistema de normas literarias, en sarrera zedarritzea. ...ibertsifikatzea, askotarikotzea arakatzeak, berriz, ez du joko gehiegirik eragingo idazlan profanoek osatzen duten corpus laburrarengatik; izan ere, dagoeneko adierazi den moduan, sortutako euskal produkzio literarioa bizirik iraun duena baino zabalagoa izanagatik, eskura geratu den dokumentazioa bakarrik da erreala, eta horren argitan, Lazarragak edo Etxeparek indarrean jarritako arau sistemek ez
|
zuten
ez hedapen, ez dibertsifikatze handirik izan. Ezta Oihenartenak ere.
|
|
Euskal poesiaren antologia guztien azterketari ekitea ez daiteke izan gure gaurko asmoa, susmoa
|
dudan arren
ez litzatekeela fruitu gutxiko ikerketa, baina gure artean modu kritikoan gutxi jorratu den barrutia izanik, asmo ausartegia litzatekeelakoan nago. Aipagarritzat daukat arlo honetan Iratxe Retolazak 2007 Caravansarialdizkarian argitaratu zuen artikulu interesgarri bat, eta atseginez adierazi nahi nuke nire gaurko artikulu honetan bidelagun eta mintzakide izango dudala azterlan hura; izan ere, ikerketa arlo honetaranzko lehen hurbiltze baten abantaila eskaintzen baitit euskal poesia modernoaren eta postmodernoaren antologiei buruz.
|
2014
|
|
dagokionez. Egia zor du kritikoak, hots, gogoan bata eta ahoan bestea
|
duela
ez ibiltzea.
|
|
dagokionez. Egia zor du kritikoak, hots, gogoan bata eta ahoan bestea
|
duela
ez ibiltzea.
|
|
Orain artean EAEn bertan eginiko ebaluazioen emaitzak ikusi ditugu, bainabeste ikuspuntu batetik begiratuta ere (nazioarteko ebaluazio saioen behatokitik), gaztelaniazko hizkuntza konpetentziak iduri
|
du
ez duela kalte nabarmenik jasaten ikaslea ikastetxe elebidunetan eskolatzeagatik. PISA izeneko txostenak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeak (ELGA) egina, 2009anerakusten ditu 65 estatutako datuak, eta baita lagin bereziak ere eskualde zenbaitetan eta autonomia erkidego batzuetan.
|
2015
|
|
Hasieratik garbi adierazi nahi
|
dut
ez naizela fonetika artikulatorioaz edo akustikoaz nahiz fonologiaz maila teorikoan aritzera etorri, ez nintzateke gai: Hyman, Malmberg, Hurch, Llisterri, Mascaró, Hooper eta abar beste garai batean irakurri edo ikasitako gaien artean gelditu ziren eta ez ditut geroztik sakonago landu, intuizioz jardun dut nik ahoskerari dagozkion aferetan.
|
|
[z]: txistukari igurzkari lepokari ahostuna; ondotik bokalez hasten den hitza
|
duen
ez hitzaren sandhietan aise entzun daiteke eta maileguetan ere bai; Amikuzen bada sandhietako ozentze edo ahostuntze hori, baina Zuberoan areago gertatzen da
|
|
Mehaineko eta Behauzeko ene lekukoek maite zuten katiximako euskara, hori izan zen hein batez arauturik ezagutu zuketen bakarra, eta Baionako apezpikutegitik etorri ohi ziren liburuetan mintzamolde hori ageri da, Lapurdiko euskararen kutsua duten liburuetan. Bestalde,
|
duela
ez aspaldi arte misionestak herririk herri ibiltzen ziren kristau fedea hedarazten eta sendotzen; dakigunez, eskualdean misioak egiten zituzten apez edo fraideak Hazparneko egoitzatik joaten ziren eta horixe da egun Amikuze alderdian euskaldunek gehien estimatzen duten euskal mintzoa, Hazparne alderdikoa; iduri luke mintzoen estimuaren gaian arrazoiek eta ondorioek elkar elikatzen dutela....
|
|
oro har ezkorra da, euskara ona Lapurdiko Hazparnen egiten dela entzun ohi dugu. Amikuzeko Sarrikotako hiztun batek Garazin dakusa euskara ona ere, uste
|
baitu
ez dutela Amikuzen bezainbat erdal hitz baliatzen euskaraz mintzatzean.
|
|
Ehiztari eta nekazarien artean, artzaina da denborarik eta egokierarik handiena duena kantuan aritzeko. Etxeitaren eskutik bizitza hartzen duten artzainek, artzaintza lanbide
|
dutenean
ez ezik, nekazaritzan dihardutenean ere, artzain kantak kantatzea dute jostaketa nagusi. Hori bai, nekazari diren garaian, artzain zirenean eguneroko gozamen eragile zutena, igande arratsaldetara murrizten dute.
|
2017
|
|
4) Kø zenbaki marka ezagunaz gain, defektuzko zenbaki marka dagoela onartu genuke, eta areago, hala egin genuke[+ mugatua] morfologia tasuna
|
dutenetan
ez ezik, [mugatua] morfologia tasuna duten batzuetan ere.
|
2018
|
|
aditu horien iritzia, multzo gisa hartuta, baliotsu eta erranahitsutzat jotzen dugu, batik bat harako kasu haietan zeinetan aditu horiek erakusten baitute iritzi adostasun maila handia, zeren holakoetan haien jokaerak balio baitezake erreferentzia gisa erakusteko zer bide diren aisa onartzekoak euskal prosaren garabidean. Hau da, aditu guziek onartzen badute atzerakarga txikiko item bat, iduri
|
du
ez litzatekeela arazorik izan behar hurrenkera hori eredu gisa ere irakasteko.
|
|
Ez dago gehiago esaterik Orixeren Euskaldunak ez direla" hezur haragizkoak" edo obrak erakusten duen Euskal Herri hori ez dela Euskal Herri osoa eta beste hainbat gauza ere ez, Orixek egin nahi
|
zuena
ez baitzen azken hamarkada hauetan hain gustagarri izan zaizkigun Euskal Herriari buruzko lan soziologiko, psikologiko edo antropologikorik. Alferrik da metro horrekin neurtzea Orixeren obra hau, ez bait zaio egiazko luze zabalerarik igartzen, alde batetik, eta bestetik bidegabekeria literario nabarmena egitea bait da.
|
2019
|
|
Areago dena eta komeni da honen inguruan une batez gogoeta pausatzea, gertakari hau ez
|
baitute
ez batzuek ez besteek behar bezala ezagutzen ez aitortzeneuskal etimologiaren eta hizkuntzalaritza diakronikoaren antzinako ohitura" jator" hauek (paleolitiko ala neolitoko ote?) zailtasun eta oztopoak areagotzen dituzte lehen ere berankor, urri, asimetriko, ñabardura gutxiko eta, batez ere, gutxiegi ikertu eta behar bezain ezagun ez den corpuseko hizkuntzaren azterketan (cf.... Lakarra 1997a, Ulibarri 2013), nahiz antzeko jardunak antzina baztertu eta atzendu diren tradizio diakroniko garatuetan (cf., esaterako, Dixon 1997 glotokronologiaz).
|
|
Eta gorputzarekin ere ez daukat lan handirik egin beharrik. Nire kezka bakarra alde horretatik izan behar du gorputza inplikatuta egotea, baina zuzendariak ez dit esan hemendik horra joan behar
|
dudala
ez dakit zeren bila, eta gero gurutzatu behar naizela beste aktore batekin... Zeren hor partitura bat dago mugimenduetan ere antzerkian.
|
|
Bestetik, baldin eta izen arrunt batzuk izen berezien balioaz azaltzen badira, nahiz eta Euskaltzaindiak horien gainean erabakirik hartua ez izan, izen horiek beste toki batzuetan erabilita badaude, orduan horien aipamena egin egin da, berbarako, euskarazko Wikipedia. Wikipediari dagokionez, berriz, adierazi nahi
|
dut
ez dudala horko sarrerarik erabili, sarrera hori Euskaltzaindiak exonomastikaren gainean emandako irizpideekin bat ez badator (adibidez, Wikipedian" Tersites" ageri da, baina Euskaltzaindiaren 76 araua erabiliz" Tertsites" behar izango luke).
|
|
Hamargarren galdera hau argia zen eta inkestatuak interpretazio arazorik
|
ukan
ez zukeen, beste galdera batzuekin gerta zitekeen bezala. Helburua zen jakitea hizkuntza profesional horien euskara batuaren baliatzea nolakoa zen.
|
2021
|
|
Horrela, bada, lan honetan aipatzen diren ia kasu guztiak erabiliak dira mende honetako bigarren hirugarren hamarkadan. Hautu horrekin batera, esana
|
dugu
ez diogula hemen inongo diakroniaren ikuspegiari eutsi nahi izan. Bide batez, gogora dezagun diasistemen ikuspegia ere ez dugula gauzatuko, eta euskara osoan erabilera arrunta duten kolokazioak aztertuko ditugula, bereizkuntzarik egin gabe gaztelaniarekiko hurbiltasun nabaria dutenen eta euskararen baitakoak direnen artean.
|
|
Ikus Zarraga et al. 2010: 157 jatortasuna erdaraz orain gero eginez ordezkatzen du euskara L1tzat duenak, baina L2tzat
|
duenak
ez.
|
2023
|
|
Ordutik, Maria Karmeni aditutako" bitxiak" han idazten joan naiz, eta horixe egiten jarraitzen dut. Hasieran, datu gehienak (berak jakin gabe) hizketan ari ginela hartzen nizkion, esan nahi
|
dut
ez dudala inoiz galdekizunik erabili.
|
|
Bitoriko gotzainak arbolatik erorita ez du leporik hausten. ‘Arriskurik hartzen ez
|
duenari
ez zaio ezer txarrik gertatzen’ Bitoriko obixpok arbolatik eroita eztin lepoik austen (DEI). Bitoriko obixpok eztik pa arbolatik eroita lepoik austen (DEI).
|