2003
|
|
Ez ditzakegu ere ahantz, aberria indarberritu beharrez egin lan handiak: kulturaren sailean, hor
|
dugu
euskara batuaren hazkundea, euskal irakaskuntzaren, komunikabideen eta literaturaren zabalkundea.
|
2015
|
|
Hegoaldean, berriz, nafar eta bizkaitar askok euskara batua Gipuzkoako hizkeratzat daukate. Jakina, euskara normalizatuko bada, hiztun guztiek jakin eta erabili behar
|
dute
euskara batua, eta jakiteko eta erabiltzeko, hiztun bakoitzak bere hizkuntzatzat hartu behar du euskara batua.
|
|
Hegoaldean, berriz, nafar eta bizkaitar askok euskara batua Gipuzkoako hizkeratzat daukate. Jakina, euskara normalizatuko bada, hiztun guztiek jakin eta erabili behar dute euskara batua, eta jakiteko eta erabiltzeko, hiztun bakoitzak bere hizkuntzatzat hartu behar
|
du
euskara batua.
|
|
Tankera horretako hitzak ez dira baturako egokiak, badaudelako horiek baino eremu zabalagokoak eta ezagunagoak gainerako euskalkietan. Eta gertakari hori ere oso kontuan eduki behar
|
dugu
euskara batuari eranskinak egiteko orduan: norbere euskalkiaz gainera, hizkuntzaren osotasuna izan behar dela begien aurrean, Ipar Euskal Herria eta Hego Euskal Herria, Lapurdi, Zuberoa, Bizkaia eta Nafarroa.
|
|
Hori dela eta, hizkera bi bereizi behar
|
genituzke
euskara batuaren barruan. Ez luke guztiz berbera izan behar Euskal Herri osorako egiten den egunkariko euskarak, eta eskualde jakin baterako egiten den egunkarikoak.
|
|
Aldaera lexikoen artean ere badira horrelakoak. Arantzazun ezarritako irizpideen arabera, zaharrenek eta eremurik zabalenean erabiltzen direnek
|
dute
euskara batuan lehentasuna: beltz eta berdin aukeratu dira baltz eta bardin aldaeren ordez.
|
|
Bizkai aldeko apaiz jendeak, ostera, ez
|
zuen
euskara batuaren kezkarik, eta bizkaitar batua zuen helmuga. Mogel, ostera, ez zetorren horrekin bat.
|
|
Bergaran egin zuen hori neurtzeko Biltzarra eta, gauzak osotasunean hartuta, aldekoa izan zen emaitza. Batasunaren aurkakoak ere baziren, jakina, horietako batzuk Euskerazaleak elkartean eta Kardaberaz Bazkunan zihardutenak, baina idazle eta irakasle gazte gehienek erabat onartua
|
zuten
euskara batua. Harritzekoa zen, gainera, hain denbora tarte laburrean, hainbesteko arrakasta lortu izatea eredu berriak (Biltzarreko argibideak in Euskera 23 (1978):
|
2019
|
|
–Euskarazko jarduna beharrezko edo lagungarri deneko jardunguneak, gizataldeak, harreman sareak eta situazioak indartu behar dira. Euskara beharrezkoa den lekuak baldin badaude, euskara batua indartuko da; bestela, behar ere ez
|
dugu
euskara batua?.
|
|
Lehen aipatu ditudan Tolosako Eskolapioetako apaiz eta irakasle euskaltzaleak batuaren aurkakoak ziren oso, Euskarazaintzaren ingurukoak, eta eztabaida handiak izan ohi
|
genituen
euskara batuaren inguruan. Gogoan dut matematikako azterketa bat euskaraz erantzun nuen lehen aldian (eskolak erdara hutsez ziren arren), Juan Araolaza irakasleak, pozarren, puntu bat gehiago jarri zidala, baina, hori bai, banan banan H guztiak boligrafo gorriz ezabatu ondoren.
|
|
Su horrek mantendu gaitu bizirik, eta su hori gabe nekez egingo dugu aurrera. Minoria horrek bultzatu zuen Pizkundea XX. mende hasieran, minoria hori izan da XX. mendeko berreskuratze prozesuaren eta kultur loraldiaren eragilea, eta minoria aktibo horri esker
|
ditugu
euskara batua, Berria eta euskal hedabideak, euskaltegiak, euskarazko irakaskuntza, euskaldundutako administrazio atalak, estatu hizkuntza batzuek baino Wikipedia osatuagoa, edo Twitter euskaraz.
|