Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 19

2005
‎Hiru hamarkadatan kontsumitzaileen babes maila asko hobetu da. Are gehiago, gaur eguneko kontsumitzaileek babes juridiko egokia dutela esan daiteke. Zehatzago esateko, zazpi eskubide hauek onartzen zaizkie gaur eguneko kontsumitzaileei:
‎Hobekuntzen zenbatekoa eskatuz gero, ugazabak ezin oztopa dezake betebehar nagusia betetzea, beraren eskubidea gauzatu behar duela esanez. Kontrara, kreditua ordaintzeko finka besterentzen denean, horren preziotik kobratu du berari dagokiona.
2007
‎1 Barne Arazoetarako Ministerioak aberrigabetzat hartuko ditu naziotasunik ez dutela dioten atzerritarrak, baldin eta atzerritar horiek betetzen badituzte 1954ko irailaren 28an New Yorken egindako Aberrigabeen Estatutuari buruzko Konbentzioaren betekizunak. Barne Arazoetarako Ministerioak atzerritar horiei emango dizkie konbentzio horren 27 artikuluan ezarri agiriak.
‎Baina zuzenbideko estatuan beti gertatzen den moduan, mota horretako neurriek ere muga bat dutela esan behar da, eta gainditu ezin den muga bat botere publikoen nahierakeriaren gaineko debekua da (EKren 9.3 art.); izan ere, tradizioz baztertutako kolektibo baten aurrean legegileak sustapen neurri horiek aplikatzea erabaki dezake, bereizkeria egoera gainditu ahal izateko, eta horretarako hartutako neurriak xede horrekin bat etortzea, baina neurriz kanpokoak izatea; hori dela eta, Konstituzioar...
‎adibidez, gizabanako batek alderdi politiko batean sartu nahi badu, logikoa da sarrera hori baldintzatu eta alderdi horren ideologiarekin ados dagoela esan behar izatea. Hala ere, aurreko ikasgaian ikusi dugun bezala, ez litzateke onargarria izango, bereizkeriazkoa da-eta, enpresa pribatu batek gizabanako baten kontratazioa baldintzatu eta horrek ideologia edo sinesmen jakin batekoa izan behar duela esatea. Estatuari lotuta, muga oraindik zorrotzagoa da, nahiz eta kasu jakin batzuetan onargarria izan (gogoan izan dezagun objektore statusa aitortuta izan nahi duen kontzientzia objektorearen kasua; status hori aitortzea lortzeko, zerbitzu militarra egitea eragozten dioten arrazoi ideologikoak, erlijiosoak, etab. adierazi ditu).
‎Hori dela bide, Konstituzioaren interpreteak konstituzio arauen esangura interpretatzeko irizpideak ditu eta partikularrek eta botere publikoek jokabide eta erreferentzia jarraibideak dituzte jarduteko eta Konstituzioaren eduki desberdinak garatzeko. Konstituzio Auzitegiak legeen hitzaurreei buruz hitz egitean esandakoaren parafrasia eginez, balio arau-emailerik ez duela baina Konstituzioa interpretatzeko balio duela esan dezakegu (KAE hauek: azaroaren 12ko 36/ 1981, urtarrilaren 28ko 1/ 1982, azaroaren 4ko 62/ 1982, ekainaren 26ko 82/ 1986).
‎EKren 32 artikuluan ezkontzeko eskubidea jaso da, eta hori berritzailea da Espainiako konstituzio zuzenbidean, II. Errepublikan 1931ko Konstituzioan ezkontzari eta familiari buruz egindako arauketa alde batera utzita. 32 artikulua Lehen kapituluaren bigarren atalean jarri da, eta horrek orain arte aztertu ditugun eskubideek baino berme ahulagoa duela esan nahi du. Ildo horretatik, zenbait egilek adierazi dute zalantzarik gabe konstituzio eskubide bat dela, baina oinarrizko eskubidearen izaera eztabaidatzeko modukoa dela.
‎EKren 36 artikuluan lanbide elkargoak esanbidez aitortu dira, eta horien berezitasunak eta tituludun lanbideen aritzea legeak arautuko dituela ezarri da. Amaitzeko, lanbide elkargoen barne egiturak eta jardunbideak demokratikoak izan behar dutela esaten da, alderdi politikoen (6 art.), sindikatu eta enpresaburuen elkarteen (7 art.), eta eurei dagozkien interes ekonomikoak babesten dituzten lanbide elkarteen (EKren 52 art.) kasuan eskatzen den moduan.
‎azaroaren 29ko 70/ 1982, martxoaren 13ko 40/ 1985, eta uztailaren 29ko 98/ 1985). Horrek proiekzio bikoitza duela esan dezakegu: banakakoa (eskubide hauek biltzen dira:
‎Amaitzeko, segurtasun juridikoari buruz hitz egitean, nahitaezkoa da sistema juridiko kontinentalak («Civil Law») eta sistema juridiko («Common Law») horren inguruan dituzten ikuspegi desberdinak kontuan hartzea. Sistema kontinentalean segurtasun juridikoak justizia materialaren gain lehentasuna duela esan ohi da, sistema ez bezala. Bi sistemen jatorri historikoak eta ulerkerak kontuan hartuta ulertuko genuke sistema zuzenbidearen interpretazio judizialak ekitatezko konponbideak bilatzeko joera izatea, segurtasun juridikoa ukitu arren.
‎Europako Erkidegoko zuzenbidearen eta estatu barruko zuzenbidearen arteko loturei dagokienez, ikusi berri dugunez, Europako Erkidegoko zuzenbideak lehentasuna duela esan ohi da. Ikuspuntu horretatik, esaterako Europako Erkidegoko zuzenbidearen arau bat eta Espainiako lege bat bateraezinak badira, lehenengoa nagusituko da.
‎Atal hau amaitzeko, alderdi politikoen sistema espainiarra baloratu balitz, nire ustez, kontraste argiak dituela esan litzateke: irekia da oro har alderdiak sortu eta erregistratzeko erraztasunak ematen direlako, baina era berean murriztailea da, batez ere hauteskunde arautegia eta finantzaketa sistema kontuan hartzen baditugu, horiek, praktikan, alderdi eta formazio berriei Parlamentuko eta tokiko erakundeetara sartzea mugatzen baitie.
‎1869ko Konstituzioak diseinatutako Gorteak ganbera bikoak ziren, eta hori arazo polemikoa zen, betiko moduan. Oraingoan, bigarren ganbera egotea justifikatzeko, interes orokorrez gain lurraldeko eta tokiko interesek ere ordezkatuta egon behar zutela esan zen. Senatua probintzia barrutien bidez hautatzen zen, zuzeneko sufragio orokorraren bidez, bi fasetan:
‎Aberastasunaren araberako sufragioaren aurrez aurre, sufragio orokorra. Sufragio eskubideari dagokionez, emakumezkoen sufragio aktiboa sartzea (sufragio pasiboa Gorte konstituziogileak hautatzeko aitortu zitzaien) gai istilutsua izan zen, batez ere Alderdi Sozialistak aurre egiten ziolako, emakumezkoen botoak joera kontserbadorea zuela esanda (hori nabarmena izan zen 1933ko hauteskundeetan, eskuinak irabazi baitzuen). Amaitzeko, Konstituzioaren 36 artikuluan ezarri zen hogeita hiru urtetik gorako bi sexuetako herritarrek legeetan ezarritako hauteskunde eskubide berberak izango zituztela.
‎Bravo Murillok saneamendu ekonomikoaren politika abiatu, Herri Administrazioa eraldatu, Egoitza Santuarekin konkordatua sinatu eta erakunde politikoek behar den moduan funtzionatzen ez zutela esanda, konstituzio eraldaketa prestatu zuen. Eraldaketa hori konstituzio proiektu oso laburra zen, oinarrizko zortzi lege osagarrik lagunduta, gai hauen inguruan:
‎Hitzaldia Agustín de Argüellesek egindakoa izan arren, Cádizko Gorteen iritzi kolektiboa adierazten du eta konstituzio testuaren azalpen eta justifikazio luzea da. Ezaugarri nagusiei dagokienez, lehenengo eta behin, jatorria zalantzarik gabe herrian duela esan dezakegu, Espainiako nazioa baita, Gorte «nagusi eta apartekoen» bidez, bere buruari Konstituzioa ematen diona, beste inongo boterek parte hartu gabe (erregeak ez zuen idazketan parte hartu eta Erregeordetzak, erregea Espainiatik kanpo baitzegoen, testua argitaratu besterik ez zuen egin). Bigarren, konstituzio oso luzea da, izatez, 384 artikulu zituenez, Espainiako konstituzio historiako luzeena da?; atal organikoa du (hau da, konstituzio organoen arauketari buruzkoa), nahiko ondo sistematizatuta, baina oinarrizko eskubideen arauketa barreiatuta dago eta testu osoan ikus daiteke.
2008
‎1 Tituluak inskripzioa oztopatzen duen akatsen bat duela dioen kalifikazioaren kontra interesdunek gobernu errekurtsoa jar dezakete.
‎Salbuespen arauak izaera negatiboa duela dioen ikuspuntutik abiatu beharrean, hau da, manu baten aplikazioa baztertzen duen arautzat hartzen den ikuspuntutik?, haien izaera positiboa baieztatzen duen ikusmoldetik abiatuz gero, alegia, tributuaren zerga egitatea ere definitzen duen arautzat hartzen duen ikuspuntutik?, esan daiteke zerga egitatea gauzatzeak ez duela zertan ekarri tributu betebeharraren sorrera, legegileak kontrakoa badio ... Hala ere, zerga egitatea gauzatzean, tributuaren menpekotasuna sortuko da zalantzarik gabe, eginbehar desberdinekin (kontabilitate, erregistroeta aitorpen eginbeharrak?).
2012
‎Legearen aurkako atxiloketa edo bahiketaren errudunak ez badu esaten atxilotutako pertsona non dagoen, orduan, errudun horri, kasuan kasuan, kapitulu honen aurreko artikuluetan ezarritako zigorrak baino gradu bat gehiagokoak ezarriko zaizkio, askatu duenean izan ezik.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia