|
2002
|
|
|
Erregioek, batez ere estatu erregio dinamikoenek, interes kolektiboak ordezkatzendituzte; gainera, jarduera ekonomikoen fluxu garrantzitsuenak finkatzen dituzte.Eragile ekonomiko desberdinen arteko harremanen eta sinergiaren bidez hobetuegiten dira jarduera ekonomiko horiek. Abantaila konparatiboak hobetzea etabultzatzea
|
dute
erregioek xede nagusitzat; horretarako, eragile ekonomikoen artekokooperazioa sustatzen dute. Hortaz, erregioa benetako identitate handiko entitategisa agertzen da.
|
|
|
Ezaugarri eta balio horien bizitasunak harremansistemiko horien indarra eta ahalmena islatzen ditu. Alegia, intentsitate handikobalio horiek
|
dituen
erregio bat berrikuntza prozesu eraginkorra garatzeko gaiizango da (Gomez Uranga, 1998 eta 1999).
|
|
|
Emaitza berritzaileak
|
dituen
erregio baten izaera sistemikoa bultzatzekoahalmena honako faktore hauekin dago lotuta:
|
|
|
Etorkizun hurbilean, hautsi egin daiteke gobernu zentralarekiko zein EBrekikoeuskal erkidegoek duten menpetasun hierarkiko hori. Izan ere, eskumen asko berenesku
|
duten
erregio eta estatu gabeko nazioek lobby baten modura jokatu eta presiohandia eragin dezakete. Hori dela eta, Europako erregioak elkartuz gero, EBkoerabakietan parte hartze handiagoa lortzeko eragina izan dezakete.
|
|
|
Euskal erkidegoek, estaturik gabeko beste nazio europarrekin batera, lehen lehenik berei eragiten dieten EBko erabakietan parte hartzea eskatu behar dute.Era berean, Estatuak erregioekin eta estaturik gabeko nazioekin subiranotasunapartekatu beharraz kontura daitezen, erregioek lobby lanaren bidez presionatubehar dute. Eskakizun maila handiena
|
duten
erregioak edota nazioak hauexek dira, besteak beste: Katalunia, Flandria, Walonia, Eskozia, Gales, Salzburgo, Bavariaeta Ipar Renania Westfalia.
|
|
2007
|
|
|
Horiek hala erabakiz gero, euren Estatutua aurkez zezaketen konstituzio testuaren 12 artikuluan ezarritakoaren arabera, hau da, udal gehienen edo gutxienez erregioko hauteskunde erroldaren bi herenak hartzen zituzten udalen ekimenez. Ondoren, horretarako deitutako plebiszituan onetsi behar
|
zuten
erregioko hautesleen bi herenek eta, amaitzeko, Gorteek onetsi behar zuten (betiere, Konstituzioari eta Estatuaren lege organikoei lotuta egonez gero erregio botereari eskualdatu ezin zitzaizkion arloetan); Erregio Autonomoen Federazioa ez zen inola ere onartzen.
|
|
|
20 artikuluan ezarri zen Errepublikako legeak autonomia erregioetako agintariek betearaziko zituztela; dena den, gobernuak legeen betearazpen erregelamenduak eman zitzakeen, betearazpen hori erregio agintariei egokitu arren. Bestalde, 21 artikuluan ezarri zen Estatuko zuzenbideak lehentasuna
|
zuela
erregioetako zuzenbidearen gainetik, azken horien eskumen esklusibokoak ez ziren arlo guztietan; eta, amaitzeko, 22 artikuluan ezarri zen autonomia erregio bat osatzen zuen edozein probintziak bere araubideari uko egin ahal ziola eta estatu zentralari zuzenean lotutako probintziaren araubidera itzuli, udal gehienek hala erabakiz gero eta, gutxienez, probintzia horretako hautesleen bi herenek hala... II. Errepublikan, Konstituzioaren 12 artikuluan ezarritako plebiszituaren mende jarritako estatutuetatik katalana eta euskalduna soilik sartu ziren indarrean, eta gerra zibila zela-eta, Gorteek ezin izan zuten Galiziakoa onetsi.
|
|
|
• Ahalmen legegilea
|
duten
erregioek Europan berezko aitorpena izatea eskatzen dute, hain zuzen, Europar Batasuneko antolaketaren barruan eta bere erakundeetan.
|
|
|
Honi printzipio ordezkatzailea (edo subsidiarietate printzipioa) esaten zaio Europako zuzenbidean. Bada, legegintza ahalmena
|
duten
erregioetako legebiltzarrek eskatzen dute beraiek izatea —eta ez estatuak— printzipio hori betetzen den ala ez kontrolatzen dutenak (printzipio horren hasierako kontrola egitea, alegia). Printzipio hori betetzen ez den kasuetan, halaber, Europar Batasunaren Justizia Auzitegiaren aurreko salaketa egiteko ahalmena Erregioen Batzordeak edukitzea eskatzen dute.
|
|
2009
|
|
|
Oso ezaugarri bereziak
|
dituzte
erregioen industria politikek, estatuko edo nazioarteko egiturenarekin alderaturik zeharo ezberdinak.
|
|
|
Bestaldetik, ekoizpena pizteko asmoz, eskaera indartzeko politikak bigarren maila batean uzteko joera
|
dute
erregioen industria politikek.
|
|
|
Erregioen esparruan, jakina, eskaera pizteko politika horien eraginkortasuna askoz mugatuagoa da. Eta, batez ere, oso ekonomia irekiak
|
dituzten
erregioetan, liburu honen beste kapitulu batzuetan azaltzen dugun moduan.
|
|
2010
|
|
|
NAFTA% 53,8; MCCA% 16,8; ALADI% 14.3; MERCOSUR% 13,5; CARICOM% 11,3 eta CAN% 8,4 (UNCTAD, 2008). Horrez gain, beste faktorebatzuk erabil nahi
|
baditugu
erregio talde bakoitzaren ekarpenak ebaluatzeko, erakundetze maila, birbanaketarekiko sentikortasuna eta garapena (zentzu zabalbatean) sustatzeko martxan jarritako politikak eta erabilitako tresnak aipatu genituzke. Oraintsu ikusi bezala, pare bat adibideren bitartez, hauetan ereerregio taldeen arteko aldeak oso adierazgarriak dira.
|
|
|
Oso ezaugarri bereziak
|
dituzte
erregioen industri politikek, estatuko edo nazioarteko egiturenarekin alderaturik zeharo ezberdinak.
|
|
|
Alde batetik, politika ekonomikoen esparruan, ekonomi jarduera oro har eta, bereziki, ekoizpena pizteko asmoz erabili ohi diren bi politiken artean, eskaeraren eta eskaintzaren politikak? eskaera indartzeko politikak bigarren maila batean uzteko ohiko joera
|
dute
erregioen industri politikek.
|
|
|
Erregioen esparruan, jakina, eskaera pizteko politika horien eraginkortasuna askoz mugatuagoa da. Eta, batez ere, oso ekonomia irekiak
|
dituzten
erregioetan, liburu honen beste kapitulu batzuetan azaltzen dugun moduan.
|
|
2011
|
|
|
Korporazio, elkarte edo fundazioek jarduteari uzten badiote, legez jarduteko epea amaitu delako, euron helburua bete delako edo helburu hori lortzeko ezin daitezkeelako erabili euren jarduera eta baliabideak, orduan, korporazio, elkarte edo fundazio horien ondasunei eman behar zaie legeek, estatutuek nahiz fundazio klausulek horretarako esleitutako erabilera. Aldez aurretik ez bada ezer ezarri, ondasunok erabili behar dira haien antzeko helburuak lortzeko, azkendutako erakundeen onura gehienak jaso behar
|
lituzkeen
erregio, probintzia edo udalerriaren intereserako.
|
|
2012
|
|
|
1.Estatuek pertsona desgaituentzako politika egokiak hasi eta aurreikusi behar dituzte nazio mailan eta bultzatu eta babestu behar
|
dituzte
erregio eta toki mailako neurriak.
|
|
2014
|
|
|
Jaiotza tasa altua
|
duten
erregioak garapen bidean diren herriak al dira?
|
|
2015
|
|
|
–Europan titulu unibertsitario gehien
|
duen
erregioa, egunkari gehien irakurtzen den tokia, joder, batzuek uste dute hau Finlandia dela!
|
|
2021
|
|
|
Hitz gutxitan, sistema berberak emaitza oso ezberdinak lor ditzake testuinguru kultural ezberdinetan. Estatu multinazionalei baino ez zaie erreparatu behar ikusteko heziketa eredu bera duten estatu horietan emaitza oso ezberdinak lortzen dituztela testuinguru kultural (ekonomiko edota sozial) ezberdina
|
duten
erregio edo erkidegoek. Euskal oasian ere, antzera, aldaketa berriekin emaitzen beherakada gertatzen ari da aspaldi, emaitza horietan eragiten duten faktoreak ondo ikertzeko eta aztertzeko arrazoi nahikoa.
|