|
2001
|
|
|
Aurrekoetan bezala, itxaronaldi batzuk daude, eta, behar bezala aplikatzen badira, elikagaietan hondakin toxikorik ez egotea lortzen da. Bifenilo polikloratuak (PCB) Konposatu horiek egonkortasun handia dute, eta, beren liposolubilitateari esker, ahalmen handia
|
dute
elika katean sartu ondoren bertan metatzeko. Esnean aurkitutako kutsadura iturriak behiek irentsiko lituzketen elikagaien ustekabeko kutsadurari egotzi zaizkio.
|
|
2002
|
|
|
Azalak nolabaiteko bereizketa eta berotasuna ematen du etxean. Hala ere, oso material delikatua da, eta zainketa bereziak behar
|
ditu
elikatuta egoteko. Tapizeriak eta azaleztatzeak larruan kontserbatzeko akats ohikoenetako bat da material horretarako egokia ez den produktu bat aplikatzea.
|
|
2003
|
|
|
21 bat herrialdek finkatu dituzte elikatzeko eskubideak, eta beste askok oso lotuta dauden beste eskubide batzuk onartu eta babesten dituzte. FAOren arabera, herritarrek osasun laguntza eta hezkuntza behar
|
dituzte
elikatzeko eskubideaz gozatzeko, batez ere kultura balioei, jabetza eskubideari eta ekonomiaren eta politikaren aldetik antolatzeko eskubideari dagokienez. Erakundearentzat, elikadurarako eskubidearen bermeak zenbait baldintza ezartzen ditu:
|
|
|
Elikagaien Segurtasunerako Espainiako Agentziak (AESA) arrantza produktuek gainditu behar ez dituzten gida balio batzuk ezarri ditu. Gida balio horiek baino HPA kutsadura handiagoa
|
dutenak
elikatze katetik kendu behar dira. Hona hemen gida balio horiek:
|
|
2004
|
|
|
esnea eta esnekiak, fianbreak eta urdaiazpiko egosia, pateak, maionesa, margarina, kakao hautsa, freskagarriak, marmeladak, gozokiak, patata frijituak, etab. Beharrezkoak dira haurdunaldian? Haurdunaldia egoera fisiologiko bat da, eta kontuan hartu behar da haurdun dagoen emakumeak egiten duen dietak, bere beharrak betetzeaz gain, fetuak hazkuntzaren ondorioz
|
dituen
elikatze eskakizunak ere bete behar dituela. Gainera, amak behar bezala elikatzen badu, bere organismoa hobeto prestatuta egongo da erditzeari aurre egiteko, eta behar adina erreserba lipidiko izango ditu esnea edoskitzaroan ekoizteko.
|
|
2005
|
|
|
Adela emakume bulartsua eta bizia zen, ohi ez bezalakoa, lanerako ahalmen izugarria zuen, eta sexurako ere bai, inondik ere; horrez gain, ez zeukan besteok bezalako tabu eta herabetasun ergelik. Ondo ezagutzen nuela uste dut; nahiz eta berarekin inoiz etzan ez, neure burua bezainbat ezagutzen nuen, eta badakit ardura osoz saiatzen zela gizonekiko erakarmen hura modu egokian bideratzen; dena den, ordea, iruditzen zitzaidan gizaseme basatienak zituela gogoko, ematen baitzuen bere izaera adeitsu eztia kontrako energia basaz behar
|
zuela
elikatu. Hala iruditzen zitzaidan.
|
|
2008
|
|
|
Pinguino txitek aita eta ama
|
dituzte
elikatzeko; fokak, ordea, ama bakarrik.
|
|
2009
|
|
|
aditu hauek ere zail
|
dute
elikatzeko... Leku aldrebesa dirudi
|
|
|
......................... ren ustez, euren etxaldea ez dago gehiago handitzerik. Piriniar arraza bazkalekuak behar
|
ditu
elikatzeko eta daukaten lursailean jada ez dago abere gehiagorentzako lekurik.
|
|
|
Helduei bezala, jaten dutenean gozatzea gustatzen zaie. Izan ere, ez
|
dute
elikatzeko asmorik, gehien gustatzen zaiena jateko baizik. Zer egin behar da ondo jaten ikas dezaten, eta hasieran gustatzen ez zaiena edo atxilotzen dutena jaten goza dezaten?
|
|
|
Elikagaiei ematen zaien erantzuna, zentzumen ezaugarrietan (dastamena, usaina, testura edo zaporea) ez ezik, beste faktore batzuekin ere lotuta dago, hala nola produktuari buruz aldez aurretik lortutako informazioarekin, iraganeko esperientziekin edo sinesmenekin. Bakarrik edo norbaitekin jateak eta eguratsak (tenperatura, argiak, zaratak edo musika) ere eragina
|
dute
elikatzeko moduan.
|
|
2010
|
|
|
Jantoki sozialak. Jantoki sozialen erabiltzaileak ez dira gizartetik baztertuak soilik. Zentro horietara joaten diren askok etxebizitza propioa dute, baina arazo ekonomiko larriak dituzte eta horietara jo behar
|
dute
elikatzeko. Gehienak ongintzako elkarteek, GKEek eta fundazio partikularrek zuzentzen dituzte.
|
|
|
Appleren arabera, %35 txikiagoa da, berritasun bat: bere egituran orain iturria
|
du
elikatzekoa. Aurreko ereduetan, iturri hau tamaina handia, ordenagailuaren neurriekin alderatuta.
|
|
|
Aldiz, “gosea izateak plazeragatik jateko gogoa esan nahi du, eta usainak, zaporeak, elikagaien itxura eta aurkezpena, edo gogoa pizten duten jateko ohitura batzuk, behar bat, jatekoa, sustatzeko, eta, berez, aseta egongo lirateke”. Beraz, gosea organismoak bizirauteko behar
|
duenean
elikatzera bultzatzen duen sena da, eta jateko gogoa, elikagaiak aurkezteko moduaren edo pertsonaren gizarte testuinguruaren araberakoa. Hala, gosea ase arren, pertsona batek gosea senti dezake (bazkaldu ondoren pikatu).
|
|
2011
|
|
|
Italo Calvinoren Geure arbasoak liburuaren truke chiantia edo Saluzzoko pelaverga botila, beharbada. " Nork esan zuen literaturak ez
|
duela
elikatzen, ez dituela izpiritua eta arima berotzen?". Apenas jaten zuen Diego Lazkanok deus sasoi hartan.
|
|
2012
|
|
|
Haurrak, aldez aurretiko jarrera eta, ondorioz, motibazioa izateko, lehenbizi, bizirik irauteko behar
|
dituen
elikatzeko, lo egiteko edo behar bezain lasai egoteko premiak eta pertsona orekatzen duten premia afektiboak eta emozionalak aseta izan behar ditu.
|
|
|
Habitata suntsitzea: lehoiak lurraldeetako animaliak dira, eta 160 kilometro karratu inguru behar
|
dituzte
elikatzeko eta beste talde batzuekin nahasteko, odolkidetasunak eragin ez diezaien. Errepideak eraikitzeak edo landaketak eta abeltzaintzako ustiategiak hedatzeak nabarmen gutxitu ditu haien habitata eta harrapakinak.
|
|
|
65 urtetik goitiko 10 pertsonatik 4k bakarrik uste du egokia dela. Adineko pertsonek arazoak
|
dituzte
elikatzeko eta ondo lo egiteko, baina estres maila batez bestekoa baino askoz txikiagoa da. Datu aipagarri bat estres mailari dagokio:
|
|
2013
|
|
|
Adibidez: tentsioa motorraren borneetan, gutxi gorabeherako abiadura, erregulagailuaren egoera termikoa, kontsumitutako korrontea, elikatze sarearen tentsioa, eta abar.Modelo batzuek aukera
|
dute
elikatze sare elektrikoaren sinkronismo maiztasuna gainditzeko. Horren ondorioz, motorrek abiadura supersinkronikoan funtziona dezakete, hau da, beren polo kopuruagatik diseinatuak izan diren baino are abiadura handiagoan.Maiztasun erregulagailuen programazioaAbiadura erregulagailuek parametro sorta bat dute, zabala edo ez hain zabala, modeloaren arabera.Zenbait modutara programatu daitezke:?
|
|
|
Genetikak, zalantzarik gabe, haurraren obesitate arriskua eragiten du, baina horrek ere eragiten du, eta asko, osasungarriak ez diren ereduen errepikapena. Etxean elikagai gatazkatsurik ez badugu, ez dugu zertan kontsumitu Laburbilduz, gurasoek ulertu behar
|
dute
elikatze praktika hertsagarriek eragin negatiboa dutela gehiegizko pisua duten haurrengan. Hori dela eta, funtsezkoa da «kontrol nabarmena» («ez da gehiago» edo «ez da komeni») eta «ezkutuko kontrola» bereiztea.
|
|
|
3 Katua gehiegi elikatzea osasungarria da: gezurra Katu lodi bat ez dago osasuntsu, malnutrizio arazo nagusietako bat baitu Katuek beren berezitasunak
|
dituzte
elikatzeko ohiturei dagokienez; besteak beste, egunean behin baino gehiagotan errazio txikiak jatea. Katua ugaztun ehiztaria da, naturatik aldi baterako janaria lortzen duena.
|
|
|
Patricia González albaitariaren esanean, «katuaren eguneroko elikadurak felidoak behar dituen elikagai guztiak ematen dizkion pentsu batean oinarritu behar du». Katuak kalitateko pentsua behar
|
du
elikatzeko, baina janari hezearen latak ere behar ditu giltzurrunetako gaixotasunak saihesteko Katuentzako janari marka komertzialek asko eboluzionatu dute, eta, beraz, aukera ematen dute ia edozein felinoetarako: pisua zaindu behar duten katuentzako light motako elikagaiak, felido obesoentzako pentsu dietetikoak, katuaren hortzak zaintzen dituzten elikagai bolatxoak eta felido zahar edo diabetikoentzako pentsua.
|
|
2014
|
|
|
Inguru epeleko fruta arbolen espezie gehienek kare dezente behar
|
dute
elikatzeko. Hala, kare edukia altua da zurezko organoetan eta hostoetan; hori dela eta, ongarriketari buruzko azterlanetan makroelementutzat hartzen da karea.Espezieetako batzuk (olibondoa, mahatsondoa, almendrondoa) karezaleak dira argi eta garbi, izan ere, %60rainoko karbonato edukia duten lurzoruetan hazten dira.
|
|
2015
|
|
|
behar
|
ditugu
elikatzeko, arropa janzteko eta abar, baina behar guztiak ezin dira ase
|
|
|
Edoskitzeak gehigarri bat behar badu, komenigarria da behi esnetik egokitutako formula bat izatea, baita sei hilabete baino lehen ere, salbu eta umeak alergia arrisku handia badu familiako aurrekariengatik. Azken kasu horretan, iradokizunaren formula oso hidrolizatua da lau hilabete arte, eta, gero, arrisku hori izango ez
|
balu bezala
elikatzen da. APV arrisku handiko haurtxo batek edoskitze artifiziala jasotzen badu (eta ez ama), artikuluak adierazten du ez dela formula berezirik behar.
|
|
|
Espainian, adibidez, Seprona (Guardia Zibilaren Natura Babesteko Zerbitzua), Kanpo merkataritzako Aduanen Zerbitzuak edo Industria eta Merkataritza Ministerioak eskertzen dute kontrabandistak eta haien sareak atxilotzeko edozein informazio. 5 Eremu babestuak ezartzea eta haien habitata hobetzea Lehoiek 160 kilometro karratu inguru behar
|
dituzte
elikatzeko eta beste talde batzuekin nahasteko, odolkidetasuna ez baitie eragiten. Kontserbazioan adituak diren adituek behar adinako tamainako eremu babestuak sortzeko eta beren habitat naturala babesteko eta berreskuratzeko eskatzen dute.
|
|
|
Seme alabak
|
nituen
elikatzeko.
|
|
|
Beste batzuek uste
|
zuten
elikatzeko errugabeak galbideratzen zituela.
|
|
2016
|
|
|
Gizakion beharrak asetzeko, produktuak eta zerbitzuak kontsumitzen ditugu. Produktuak behar
|
ditugu
elikatzeko, arropa janzteko eta abar, baina behar guztiak ezin dira ase produktu materialekin. Adibidez, aisiako beharrak asetzeko, zerbitzuak behar ditugu, hala nola zinema, antzerkia, kirolak& Produktu edo zerbitzu horiek hainbat jarduera ekonomikoren bidez ekoizten ditugu.
|
|
2017
|
|
|
Laguntza humanitarioak ez ezik, ontzi komertzialak ere sartzeko aukera emango ziela esan zuen, elikagaiekin eta erregaiekin.Saudi Arabiak zuzentzen duen koalizioa gerran sartu aurretik ere, Ekialde Hurbileko estaturik pobreena zen Yemen, baina atzerriko esku hartzeak eta blokeoak egoera okertu du.NBE Nazio Batuen Erakundeak argitaratu du herrialdeko 28 milioi biztanleen hiru laurdenek nolabaiteko laguntza humanitario behar dutela. «Azken urteetako gosete handiena izateko gutxi falta du», azaldu zuen joan den astean Meritxel Relañok, Unicef Nazio Batuen Haurren Laguntzarako Funtseko ordezkariak.50.000 haurren heriotzaIzan ere, herrialdeko zazpi milioi biztanlek nazioarteko erakundeen ezinbesteko beharra
|
dute
elikatzeko, eta beste hamar milioik zailtasunak dituzte janaria lortzeko, NBEren datuen arabera. Save the Children erakundeak kaleratu dituen zifrak ere egoeraren larritasuna erakusten dute:
|
|
|
Nerabeei informazio gehiago eman behar zaiela uste dut, eskoletan bertan. Sexualitatea jorratzen den bezala kurtso batzuetan, uste
|
dut
elikatze arazoei buruzko informazioa ere eman behar dela eskoletan (oraindik gai hau tabua dela uste dut, badirudi beldurra daukagula honetaz hitz egiteko, seguruenik informazio falta dela eta).
|
|
|
Napoleonen egitasmoen arabera," gerrak gerra elikatu" behar zuen, hots, Frantziak ezin
|
zuen
elikatu eta hornitu Europan barna zabaldutako gudaroste handia: Grande Armee.
|
|
2018
|
|
|
Nazio Batuen Erakunderaino eraman dute ahotsa, gutxieneko emari ekologikoa eskatuz, bertako landareak eta fauna mantendu ahal izateko. Flora behar beharrezkoa
|
dute
elikatzeko ez ezik sendagai gisa eta baita erritualetarako ere. Makalak esate baterako.
|
|
|
Ez dakit nork utzi zidan pelikula hau ikusten, aita izango zela pentsatzen dut, berarekin igarotzen bainituen asteburuak, telebistaren aurrean, berak nire alboan siesta egiten zuen bitartean. Zer ez nuen ikusiko larunbat eta igande arratsalde horietan, zer nolako munstroek ez ote
|
zituzten
elikatu nire amesgaiztoak: Fu Manchu, marrazo hiltzaileak, inurrien marabuntak, Marisol?
|
|
|
Kontuan eduki eguzkien argia behar
|
dutela
elikatzeko. Eta tamainan ureztatu!
|
|
|
Emaztea eta bi haur
|
ditu
elikatzeko.
|
|
|
Nire ama haurdun zegoen, eta zortzi aho
|
zituen
elikatzeko.
|
|
|
Ez
|
dut
elikatze katea aldatuko, zuk zeuk hartu itzazu.
|
|
2019
|
|
|
Klima aldaketak hauetan duen eragina latzagoa dela argi adierazten da. Esate baterako, klima aldaketak eragindako bost heriotzatatik lau haurrenak dira; lehorteen eta uholdeen ondorioz migrazioak areagotu dira Afrikako zenbait lurralde pobretan eta bidean zehar emakumeek bortxaketen biktima izateko arrisku handiagoa dute; neskatoen kasuan, adin txikikoak direnean ezkontzera behartzen dituzte, baliabide gutxi daudenean gurasoek ezin
|
dituztelako
elikatu etab. Adibide hauek guztiak direla eta neurri urgenteak hartzea ezinbestekoa dela entzuten da solasaldi guztietan. Herri indigenak, emakumeak, haurrak, neskatoak salbatu behar ditugula errepikatzen da etengabe.
|
|
|
Katakume Handiaren amak ezin
|
zuen
elikatu jada.
|
|
2020
|
|
|
Yayo Herreroren iritziz, gai hori berebizikoa da justiziaren aldetik, eta ezin zaio aurre egin" segurtasun ikuspegi itsu" batetik. " Hegoalde globaleko pertsona horiek Europa –edo Ipar Amerika– inbaditzera datozen ideia hori ezin
|
dugu
elikatu. Ezinbestean, ikuspegi humanitario batetik heldu behar zaio arazo honi:
|
|
|
Horrela ikusten ditut geure buruak garai hartan. Eta bai, badakit saiak jarri ditudala adibide, badakit haragi hila behar
|
dutela
elikatzeko, gorpuak jaten dituztela. Horregatik erabili ditut adibidetzat.
|
|
|
Susmoa dut hala ere urtetik urtera gehiago dela urteak berekin daramana, ahultzen ari dela arteak ezer ekar dezakeela uste duenaren fedea, urritzen ari dela oraindik ere edertasunaren alde eta konformismoaren kontra egiten dutenen taldea eta, oro har, arteak bere burua besterik ez
|
duela
elikatzen uste dutenen multzoa gizentzea baino, hori gutxi bailitzan, are mingarriagoa dela kultur mundutik bertatik ere arteari eskaintzen zaion arreta eskasa eta, finean, indiferentzia.
|
|
|
Jainkoak hainbeste bedeinkatu gaitu ezin
|
zaituztedala
elikatu.
|
|
2021
|
|
|
“Kumeentzako pentsua kaloria eta proteina ugarikoa da, eta emea suspertzen du bere nutrizio behar guztiak betetzen dituelako”, azaldu du Leire Jiménezek, albaitariak. Erditu den txakurraren jangelak beterik egon behar du beti, emea behar
|
duenean
elikatzeko, eta txakurkumeek uzten diote jaten, tarteka eta tarteka, eta bularra ematen. Ura ere ez da falta behar txakurra ondo hidratatuta egon dadin, txakurra erditzeak eta landa elikatzeko esnea sortzeak dakarren likidoa galdu ondoren.
|
|
|
Hainbat hipotesi proposatu dira nanismo intsularraren fenomenorako, besteak beste baliagaien murrizketarena. Adibidez, herbiboro handiek, hala nola elefanteek eta errinozeroek, bazkatze lurralde oso zabalak behar
|
dituzte
elikatzeko, eta urtaroekin batera ehunka edo milaka kilometro egin ditzakete janari egokia bilatzen. Baina irletan ezinezkoak dira horrelako ibilaldi luzeak, eta, hortaz, hautespen naturalak tamainaz txikiagotzera derrigortu ditu, irlaren neurrira doitu ahal izateko dituzten beharrizan metabolikoak.
|
|
|
Durangaldean ekoiztutako produktuen kontsumoa sustatzea eta ezagutara ematea helburu
|
duen
Elikatu Durangaldea egitasmoaren barruan, Jatorrian dago helmuga kanpaina berria aurkeztu dute gaur. Kanpaina honen barruan, erosketak egitera irteteko bizikleta elektrikoa zozkatuko dute.
|
|
2022
|
|
|
Ez ote du horrelako inperio birtual bat sortu ahal izateak pentsarazten iraganean ere, lider konpetenteagoak eduki izan balitu, Espainiak mundu erdia menpean edukitzen jarrai zezakeela? " Ez ote
|
ditu
elikatzen horrek azaletik eta hutsalki bada ere atsekabe irredentistaren galdarak eta eliteen konspirazioa ren mitoa, faxismoaren atarikoak izan ohi direnak?".
|
|
|
COVID betean sortuta, tximista bezala zabaltzen ari diren banaketako start up ak. Etxean egunero behar
|
dituzun
elikatzeko edo garbitzeko osagai horiek di da batean eramango dizkizute atariraino, zuk mugikorrez eskatu orduko.
|
|
|
Filosofiaren gizon handi askoren pentsamendu misoginoa ez da modu kritikoan lantzen. Saia zaitez material horiei izkin egiten eta praktika egokiak
|
dituztenak
elikatzen.
|
|
|
Familia bat
|
dut
elikatzeko.
|
|
2023
|
|
|
Horien barruan, listu guruinak ere badaude. Ehun ñimiño horiek funtsezko zeregina dute giza gorputzaren funtzionamendu onerako, eta eragin handia
|
dute
elikatzeko moduan, ondoren ikusiko dugun moduan.
|
|
|
Sylvester Stalloneren bullmastiff leial eta maitea izan zen Butkus. Ospetsu egin aurretik lagundu zion, mantentzeko dirurik ez zuenean, eta saldu egin behar izan zuen, ezin
|
zuelako
elikatu. Haren zortea aldatu egin zen, eta berreskuratu ahal izan zuen.
|
|
|
Nik ere ikasi nahi nuen, baina laster beste bi aho
|
genituen
elikatzeko.
|