|
2000
|
|
|
A autobidean,
|
duela
bost urte, batez besteko ibilgailu kopurua ez zen 17.000ra iristen. Gaur egun nekez jaisten da 20.000 ibilgailutatik, eta uda garaian 30.000 inguru ibiltzen da.
|
|
|
Eusko Kultur Gaiak planeta gisa irudikatuz, Euskal Kulturaren gaia izar sistemapropio modura azaldu nuen
|
duela
bost urte (Uztaro 13), eta uste dut baliagarria izanzela UEUko ikastaroak antolatzeko, gure kulturaren altxorra eta euskararena bat berazirela egiaztatzeko, euskal kulturaren baitan zegoen gai aniztasuna adierazteko etakulturaren arlo bakoitzean zientifikoki,, asmoz eta jakitez, aritu behar genuela serioskihartzeko.
|
|
|
Katalunian Vilaweb eta Galizian Vieiros zerbitzuen parekidea da Sareko Argia. Bitxiena, nire irudiz, zenbat itxoin behar izan dugun Euskal Herrian Katalunian
|
duela
bost urte asmatu zutena hemen egiten hasteko...
|
|
2001
|
|
|
Azken urteotan gure euskaltegiak zenbait aldaketa didaktiko bizi izan ditu. Hemen,
|
duela
bost urte non geunden eta nora heldu garen irakurtzeko aukera izango duzue.Izenburu honetan, prozesu, hitza aipatu dugu.
|
|
|
Guztira, 1.891 ezbehar hil ziren; 1999an, berriz, 1.572 izan ziren, CCOOk egindako txosten baten arabera. Laneko Osasuneko arduradun sindikala, Joaquín Nieto, kezkatu egin zen; izan ere,
|
duela
bost urte Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea indarrean sartu zenetik, laneko baja eragin zuten istripuen kopurua %51, 79 igo da, “herrialdeko ekonomia baino hiru aldiz gehiago”, eta azpimarratu zuen laneko segurtasunik eza “Espainiako irakasgai nagusia dela oraindik”. Bestalde, iaz gertatutako 1.891 istripu hilgarrietatik 758 bidean gertatu zirela adierazi zuen.
|
|
2002
|
|
|
Nora bidali dezaket idatzi dudan antzezlana? Arte eszenikoek sortzen dituzten ekitaldi, antzezlan, kontzertu eta ekimenen berri izateko parada aproposa eskaintzen du «Artez» aldizkariak
|
duela
bost urtetik hona. 80ko eta 90eko hamarkadetan «Antzerti» eta «Euskadi Kulturala» aldizkariak izan ziren, baina haiek desagertzean hutsune bat geratu zen arte eszenikoetan.
|
|
|
103 metrokoa zen, lau kanpandorre eta hamalau ezkila zituen, horietan erreginak hamalau tona pisatzen zituela. Hirurehun milioi dolar ordaindu zuten ortodoxoek, errusiar arruntek eta diasporakoek, eta
|
duela
bost urte estrenatu zuten bere hautsetatik berpiztu Kristo Saindu Salbatzailearen katedrala.
|
|
|
Abuztuaren 2tik 31ra egingo da, Espainiako kostaldeko kostaldeko hainbat herritan. Ekimen hori talde ekologista
|
duela
bost urtetik garatzen ari den «Sakon» kanpainaren barruan kokatzen da. «Sakon» kanpainak ingurumenarekin zerikusia duten hainbat gairi buruzkoak dira (adibidez, itsas hondoen egoera).
|
|
|
Baina saltzeko modu hori benetan eraginkorra da. Espainiarrek 1.400 milioi euro inguru gastatu zituzten iaz azala zaintzeko,
|
duela
bost urte baino %50 gehiago, sektoreko patronalaren datuen arabera. Hazkunde horren “erruaren” zati bat gizonek dute, eta orain arte emakumezkoak bakarrik ziren produktuak sartu dituzte beren nezeserrean.
|
|
2003
|
|
|
Batez beste ia 1.500 euro,
|
duela
bost urte baino %54 gehiago
|
|
|
Batzordeko Gobernu Kontseiluak gaur onartuko du Paisaia Babestuaren deklarazioa, dagoeneko deskontaminatu, lehengoratu eta basoberritu diren bost mila hektareatarako. Andaluziako Gobernuak Guadiamar ibaiaren ibilgua,
|
duela
bost urte isuria jasan zuena, erriberako eta baso mediterraneoko landaredia duen korridore berde bihurtu du, Sierra Morena eta Doñanako Parke Nazionala lotzen dituena. Gainera, korridore hori erabilera publikoarekin erabiltzeko asmoa du, jarduera ludikoetarako espazioekin, bi begiratoki, hiru behatoki eta ontziraleku batekin.
|
|
|
Beste zientzialari batzuek zelula amak aurkitu zituzten hortz helduen mamian, baina esne hortzen isolatuek askoz gaitasun handiagoa dute ugaltzeko eta eraldatzeko. Aurkikuntza berri horrek argi erakusten du zer dagoen aurkitzeko
|
duela
bost urte baino ez giza enbrioian dauden zelula amak isolatuta sortu zen ikerketa arlo handi batean.
|
|
|
Hori bai, azken urteetako etxebizitzen garestitze “ikusgarria” ekitaldi batean edo bitan moderatuko da. Besteak beste, azaldu zuten prezioen igoera(
|
duela
bost urtetik %80 inguru) jasanezina dela. Sektoreak jarduera handia izango du hurrengo urteetan.
|
|
2004
|
|
|
“80ko hamarkadaren erdialdean edo amaieran, ordenagailua ez berritzeko asmoz erosten zen, behin betiko matxuratu arte, eta hamar urte inguruko itxaropena zuen. Gaur erosle batek badaki bere ekipoak ez
|
duela
bost urte baino gehiago iraungo, eta bi edo hirutik gora jada ez da errentagarria matxura izanez gero konpontzea, edo prestazio sofistikatuak nahi badira erabiltzen jarraitzea”, azaldu du Julián Gómez sektoreko enpresa bateko arduradunak. Argazkigintzan ere ikusten da hori, kamera digitalak iristean.
|
|
|
Erakunde bakoitzak deialdi horretarako behar diren jarraibideak eta plazen eskaintza ditu. Era berean, CRUEk
|
duela
bost urte sustatu zuen mugikortasun programa hori, eta bere web orrian (www.crue.org) du programa horretan parte hartzen duten Espainiako 56 unibertsitate publiko eta pribatuen eskaintza. Gune honetan kontsulta daiteke, abiapuntutzat jatorrizko unibertsitatea hartuta, zeintzuk diren titulazioak, destinoko unibertsitatea, eskainitako plaza kopurua eta egonaldiaren iraupena.
|
|
|
Aztertutako GKEetatik ia guztiek dituzte diru-laguntza publikoak beren proiektuak garatzeko. Diru publikoa aztertutako GKEen diru sarrera guztien% 56 da,
|
duela
bost urte baino bi puntu gutxiago. Espainiako Minusbaliatu Fisikoen Estatuko Konfederazio Koordinatzailearen kasuan, esaterako, funtsen %100 diru-laguntzetatik dator, eta ehuneko hori %98koa da Drogazaleen Arretarako Elkarte eta Erakundeen Espainiako Batasunean.
|
|
|
Txomin
|
duela
bost urte ezagutu nuen. Nire alabaren bigarren senarra zen.
|
|
|
Ez dakit zenbat sari irabazitakoa zientziaren alorrean. Datu ugari,
|
duela
bost urte arte, baina hortik aurrera ia ezer ez. Gehixeago ikertzeko erregutu nien.
|
|
|
Euskararen presentzia telebista lokaletan, gaur egun, oso murritza da, salbu eta kasu jakin batzuetan, herri txikiagoetako telebista lokal batzuetan alegia. Hiriburuetan, aldiz, zenbait esperientzia egin izan dira, baina egia esan
|
duela
bost urte inguru euskararen presentzia handiagoa zen gaur egun baino. Telebista lokalaren izaera defizitarioa k, komunikabidea irekita mantendu ahal izateko etengabe kapital hedapenak egitera behartzen baitu, euskarak zabalkunde txikiagoa edukitzea eragiten du.
|
|
2005
|
|
|
Bost urtero izan ditugu euskararen ezagutzari, ama hizkuntzari eta etxeko hizkuntza erabilerari buruzko datuak. Badirudi ordea, INEk errolda ez
|
duela
bost urtez behin berrituko, baizik eta etengabe berritzeko sistema ezarriko duela. Horrela egiten bada EAEn datu soziolinguistikoak jaso gabe geratuko dira.
|
|
|
Ibilgailuak geroz eta hobeak badira ere, auto gidariek
|
duela
bost urte baino %34 gehiago gastatzen dute lantegiko bisitetan eta orduan baino gutxixeago joaten dira lantegira.
|
|
|
Erosotasun osoz patrikan eramaten dira eta ordenagailuari konektatzen zaizkio datuak erraz erraz trukatzeko: aski da USB sarreran(
|
duela
bost urte baino lehenagotik ordenagailu guztiek daukatena) eranstea, PCarekin artxiboak trukatu ahal izateko.
|
|
|
Oraindik ez dugu astirik izan aztertzeko, oso berria baita. Nerabeekin eta kokainarekin lan egiten duten proiektuak
|
duela
bost urtekoak dira; beraz, denbora gutxi dago oraindik garatzeko. Guk uste dugu kokaina hartzen duten helduen kasuan arrakasta heroinaren antzekoa dela, eta, gazteen kasuan, arrakasta irizpideak desberdinak dira.
|
|
|
Santu Martirien feria
|
duela
bost urte berreskuratu zuten Emeterio eta Zeledonio santuen harira eta auzoko Txurrumullo Herri Batzordeak antolatzen du.
|
|
2006
|
|
|
Azterketa horietatik ondorio bereizgarrietako batzuk atera banitu, hauek aukeratuko nituzke:
|
duela
bost urte baino bi aldiz gehiago erreklamatzen ari dela orain kontsumitzailea, kontsumitzen duen horri buruz geroz eta informazio handiagoa eskatzen duela eta gizaseme eta emakumeen arteko etendura digitala murriztuz doala.
|
|
|
Eskualdeak eskaintzen zituen aukerak ikusita,
|
duela
bost urte Aintzanek eta Carolek enpresa bat zabaltzea erabaki zuten, Mendikoiren laguntzarekin.
|
|
|
Ondare horren adibideetako bat errota dugu. Antzinako makineria hau oliba olioa egiteko erabiltzen zen, eta
|
duela
bost urte oraindik martxan zegoen. Igandean, hain egun seinalatua izanik, martxan jarri zuten berriz ere, bisitarien gozamenerako.
|
|
|
Hots erregistro batekin janaria prestatzeko jarraibideak ematen ditu, eta, hala, ikusmen urritasuna duten pertsonek janaria prestatzean arriskuak izatea saihestuko da. Produktuaren egokitu gabeko lehen bertsioa
|
duela
bost urte hasi ziren saltzen Espainian. Hala ere, ikusmen urriko pertsonen eskaeraren aurrean, talde horrentzat egokitzea erabaki zuten, azaldu zuen José Hernández robotaren enpresa komertzializatzailearen zuzendari komertzialak.
|
|
|
Nelson Mandela Children’s Fund Fundazioa 1994an sortu zen, eta haurtzaroari eta Nelson Mandelak sortutako gizarte ekintzako proiekturik zaharrena da Hego Afrikako GKE nagusia. AEBetan, Australian, Kanadan, Britainia Handian, Herbehereetan eta Frantzian bulegoak baditu ere, gure herrialdean
|
duela
bost urte baino ez dago, eta azken horretan jarri da abian horrelako kanpaina bat, ‘2.006 kilometro Nelson Mandelako umeengatik’ proiektuaren bidez. Helburua da Hego Afrikan egiten diren jardueren berri ematea eta haur umezurtzentzat eta hiesa duten gaixoentzat dirua biltzea. Hegoafrikan egiten diren jardueren berri ematea da helburua Horretarako, Bobby Fourie Espainiako Fundazioaren lehendakariak Espainiako Gizateriaren Ondarea hirien artean dauden 3.800 kilometro baino gehiago egingo ditu.
|
|
|
Botikak geroago iritsiko dira” esan zuen Matok. HUMO proiektua
|
duela
bost urte jarri zen martxan, eta, Espainiaren kasuan, beste hiru urtez jarraitzeko finantziazioa du. Eskura dituen funts gehienak, 300.000 eurokoak, BBVA Fundazioak finantzatzen ditu.
|
|
|
UNICEFek eta UNESCOk aurkeztutako azken txostenaren arabera, munduan 77 milioi haurrek ezin dute eskolara joan,
|
duela
bost urte baino askoz gutxiago, baina oraindik ‘onartezina’ da. Eskolatu gabeko adingabeen hiru laurdenak Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Hegoaldeko eta Mendebaldeko Asian bizi dira, nahiz eta azken eskualde horretan kopurua erdira jaitsi den 1999 eta 2004 bitartean, batez ere Indian izandako aurrerapenengatik.
|
|
|
“azken urteotan, hiru alditan argitaratu dira perretxiko horren kopuru handien kontsumoa eta rabdomiolisi kasuak erlazionatzen dituzten azterketak, eta hiru alditan hil da muskulaturaren lesio koadroa”. Calonge doktoreak inoiz ez du ikusi perretxiko hori salgai, eta azaldu du heriotza horiek
|
duela
bost urte gertatu zirela Bordelen (Frantzia), eta han ere beste hamar pertsona intoxikatu zirela. Denek jan zuten perretxikoa maiz eta asko.
|
|
|
Adituen arabera, kontsultetara joan eta esku hartzea erabakitzen dutenen batez besteko adina jaitsi egin da azken bosturtekoan, eta eragiketak dagoeneko 40 urtetik gorako emakumeei (eta gero eta gizon gehiagori) egiten zaizkie;
|
duela
bost urte, berriz, 50 urtetik aurrera joaten ziren beren zerbitzuetara. Kirurgia estetikoaren eskaera handitzeko giltzarrietako bat teknika gero eta sofistikatuagoak eta eraginkorragoak agertzea da.
|
|
|
neuronak hil ondoren, hilda daude. Baina Lucasen taldeak
|
duela
bost urte frogatu zuen Huntingtonen gaixotasunean behintzat sintomak berriro ager daitezkeela, baita sintoma horiek hasi ondoren ere. Lucasek orduan Columbiako Unibertsitatean, New Yorkean sagu transgenikoak sortu zituen, zeinetan huntingtinaren geneak glutaminarentzat kodetzen dituzten letra kimikoen 90 errepikapen baino gehiago baitzituen.
|
|
2007
|
|
|
" Gurasoak nituen bertokoak. Hemendik kanpo egin dut lan eta
|
duela
bost urte itzuli nintzen Karrantzara. Euskaraz ikasten ari naiz bizi guztian!
|
|
|
Bai,
|
duela
bost urte Barne Ministerioak ipini zizkidan eta haiek esango didate noiz kendu; beraien eskuetan dago erabaki hori.
|
|
|
gure hirietan berdegune gutxiegi dago (hiri gehienek ez dute OMS en aholkua betetzen) eta horiek baliatzen dituztenek segurtasun eza nozitzen dute: sentsazio hau, aldizkari honek
|
duela
bost urte egin zuen antzeko inkestan agerturiko hura baino txikiago ez izateaz gainera, ez da gutxiengo jakin baten kontua: hiri parke eta berdeguneei buruzko galdetegiari erantzun dioten 2.000 pertsona baino gehiago izaki,, horien %40ren iritziz leku horiek ez dira seguruak.
|
|
|
Lehenago(
|
duela
bost urte) eginiko antzeko azterketa bateko emaitza ezinago kaskarrak hobetu ordez, ziztrinak, CONSUMER EROSKI ren txosten honen ondorioek iradokitzen duten panorama ez da bat ere itxaropentsurik: azterturiko hiru establezimendutik bik (%68) aldizkari honek ezarritako azterketa ez dute gainditu eta, horien %84k, oso eskas kalifikazioa eraman dute.Denen %18k bakarrik gainditu du aise.Akatsik ohikoenak:
|
|
|
Batzuk behintzat, itzelak dira. Ikerketa lan bat egin genuen AA enpresan
|
duela
bost urte eta aurkitu genuenâ? ¦ erakusteko etxeetan, altzariak ehuneko hogeita hamar txikiturik zeuzkatela, etxeak handiagoa emateko. Zenbaitek kontatu ziguten etxea erosi eta gero, autoa garajean sartzen saiatu eta ezin izan zutela, ez zelako sartzen.
|
|
|
Hedapenaren beste arrazoi bat, irudi arazorik ez edukitzea da; adibidez, Nikemarkaren kasuan,
|
duela
bost urte inguru, lanerako umeak erabiltzen zituztela zioenzurrumurrua zabaldu zen. Irudi ezkor hura ezabatzeko edo gainditzeko, GizarteErantzukizun Korporatiboari dagozkion hainbat eta hainbat ekintza burutu etakomunikatu zituen.
|
|
|
Novartis bere senarrarekin atera eta legea aldatzea lortzen badu, Indiako farmazia patenteak areagotu egingo dira ziurrenik, eta horrek esan nahi du garapen bidean dauden herrialdeentzat funtsezkoak diren sendagaien bertsio generiko eskuragarri gutxiago egongo direla”, adierazi du Paula Farias Mugarik Gabeko Medikuen Espainiako lehendakariak. Novartis
|
duela
bost urte Hego Afrikako Gobernuaren aurkako demanda jarri zuen 39 farmazia konpainietako bat izan zen, hark hiesa tratatzeko botika merkeagoak inporta ez zitzan. Azkenean, gizarte zibilaren presioak behartu zituen botikariak demanda kentzera, eta Dohako Deklarazioa behartu zuen.
|
|
|
Steven Gutmanek, FDAko kideak, ohartarazi zuenez, “askoz eraginkorragoa da minbiziak jotako zer gaixok ez duen berrerortzerik izango, nork izango duen adierazita”. Gutmanek dio DNA txipak adierazten duenean emakume batek minbizia izateko arrisku handia
|
duela
bost urtean, laurdena bakarrik asmatzen duela. Hala eta guztiz ere, emakume batek minbizia izateko arrisku txikia duela aurreikustean, arrakasta portzentajea %95ekoa da.
|
|
|
Horren guztiaren helburua kapitalak zuritzea saihestea da. Ia bi milioi etorkin Erroldaren azken eguneratzeak erakusten duenez, Espainian 1.820.000 etorkin latinoamerikar ari dira lanean
|
duela
bost urte baino hiru aldiz gehiago, herrialdeko helduen% 5 eta lan indarraren% 7 Gehienak(% 60) Andeetatik datoz Ekuador (414.000), Kolonbia (136.000) eta Peru (126.000), eta eskualde pobreenetatik iristen dira diru gehien bidaltzen dutenak, kopuru txikiagoetan bada ere. Hiru urte igaro ondoren, Espainiako ekonomian sartu ziren, urteko diru sarrerak 10.000 eurotik gorakoak izan arren (kasuen% 71n gertatzen da hori), banku kontu bat dute(% 87) eta Gizarte Segurantzan kotizatzen dute(% 86).
|
|
|
Imagen: Vanessa Pike Russell SHARP ikerketa, Bartzelonako Hospital Clinic ek Mount Sinai Hospital de New York en (AEB) laguntzarekin gidatutako nazioarteko saiakuntza bat,
|
duela
bost urte hasi zen ikertzen Bayerrek (Sorafenib) garatutako molekula berri baten ondorioak, Amerikako, Europako eta Ozeaniako 110 zentrotatik datozen 602 pazienteri buruzkoa. Gaixo guztiek gibeleko minbizi aurreratua zuten, eta ez zuten lehenago terapiarik jaso.
|
|
|
Duela bost urte antolatu zen Postaz eztabaidak izan arren, inoiz ikusi ez diren zerrendako kideak biltzeko afaria. Aldapa gogoratu, adibidez,
|
duela
bost urte nola antolatu zen afari bat zerrendako kideak biltzeko; izan ere, horretan une hartan, ikusi gabeko bizilagun asko zeuden inoiz ez zuzenean, eztabaidak elektronikoki izan arren eta herri berean bizi izatea. “Fenomeno bat da bitxia, baina magiaren parte ere bada”, dio Aldapa.
|
|
|
Ubarroi mottodunaren koloniek beherakada larria izan dute Galizian,
|
duela
bost urte Espainiako Ornitologia Elkartearen (SEO/ BirdLife) arabera gertatutako “Prestige” ren hondamendiaren ondorioz. Ornitologia Elkarte horrek Vigoko Unibertsitatearen azterlan bat aipatzen du.
|
|
2008
|
|
|
Audientzia Nazionaleko Juan del Olmok
|
duela
bost urte Euskaldunon Egunkaria itxi zuen, geroztik bi auzi eta hamabi auzipetu epaiketaren zain daude, tartean Fernando Furundarena lasarteoriatarra. Fernandok hamar urte eman zituen Egunkariako administrazio sailean lanean.
|
|
|
29 urteko arrebak arabieratik daniar eta ingelesera poesia itzuliz bere kasa egiten du lan. Aita negozio gizona du, ama irakaslea eta
|
duela
bost urtetik bananduak daude.
|
|
|
alor industrialeko salmenten %30 2007an existitzen ez ziren produktu eta zerbitzuetan egitea 2012an. Horrelako erronketan badu esperientzia, egungo salmenten %20
|
duela
bost urte ez zeuden produktu eta negozioei baitagokie.
|
|
|
Gauza bat da ekonomia krisia, egoera geopolitikoa edo herrialde baten inbasioa, eta beste gauza bat da baliabide naturala bera. Petrolioa agor daiteke, noski, baina
|
duela
bost urte bezalaxe agor daiteke; eta prezio diferentzia izugarria da: bikoitza baino gehiago balio du.
|
|
|
–Oroitzen haiz, gaur bezalako egun bat zuan,
|
duela
bost urte, ze parranda egin genuen Bilbon?
|
|
|
Hala ere, 2003an proportzioa %73koa zen. Nabarmen hobetu da langileak ikastetxearen segurtasunean inplikatzea
|
duela
bost urte «oso txarra» zen, eta orain «ona» da; kasu honetan, gainditzen ez duten ikastetxeen kopurua handixeagoa da, eta %14ra iristen da. Hala, larrialdi simulakrorik egiten ez duten ikastetxeen proportzioa %37tik %13ra jaitsi da bost urtean, eta larrialdietan nola jokatu behar den adierazten ez dutenak %65etik %9ra igaro dira 2003an.
|
|
|
Arrazoiak: bisitatutako zentroen %28k ez zuen suteen aurkako ur hartunerik (%56 2003an) eta %33k ez zuen suteak atzemateko sistemarik (%62
|
duela
bost urte). Hobekuntzak egin arren, bisitatutako ikastetxeen erdiak baino gehixeagok(% 53) lau segurtasun atalak gainditu dituzte.
|
|
|
Ikerketa Zientifikoen Goi Mailako Zentroko (CSIC) ikertzaileak izan dira gaiari buruzko lehen ikerlariak. David Nogués Bravok, ikerketaren arduradunak, adierazi du
|
duela
bost urte eskas hasi zirela kontuan hartzen bi faktoreen efektu konbinatua. “Ildo horretatik, iraganeko klima eta mamutez aurkitutako hezurren banaketa erlazionatzen dituen eredu bat egitea lortu dugu.
|
|
|
Hala ere, arreta gero eta handiagoa da, eta arrazoi bat dago horretarako: bankuek, aurrezki kutxek eta kreditu kooperatibek emandako kredituen berankortasuna handitu egin da,
|
duela
bost urte baino gehiago erregistratu ez ziren mailetara iritsi arte. Aseguru polizak Baina, zer egin daiteke egoera itogarri baten aurrean?
|
|
|
Zehazki, txostenak adierazten du isuri gehienetan metal astunak hauteman direla, hala nola merkurioa, kadmioa eta industria horretako beste kutsatzaile batzuk, hala nola binil kloruroa, dikloroetilenoa edo kloroformoa. ...tzi instalazioetatik hiruk zuzenean isurtzen dituzte hondakinak ibaietara, Monzon eta Sabiñanigon (Huesca) eta Flixen (Tarragona); beste seiek, berriz, itsaspean isurtzen dituzte, Hernanin (Gipuzkoa), Torrelavegan (Kantabria), Palos de la Fronteran (Huelva), Louritzan (Ría de Pontell Adibidez, Pontevedresa (Elnosa) instalazioarekin batera, Greenpeaceko analistek 1,5 mg/ kg merkurio aurkitu zuten
|
duela
bost urtetik isurtzen ez den eta egun itsaskia arrantzatzen den eremu batean. Hala ere, zatirik okerrena Flixen dago, 144 mg/ kg merkurio erregistratu baitziren han, eta, erakunde ekologista horren arabera, jaiotza goiztiarren tasa handiagoa eta haurren garapen indize altua erregistratu dira.
|
|
|
Gosez, edo tirokatuta, edo kolpatuta, edo bortxatuta, edo erreta, edo... Furrekin batera, zagaua eta masalit giza taldeetakoko kideak bizi ziren,
|
duela
bost urtera arte, Darfurren. Janjauid milizia arabiarrak iritsi ziren arte.
|
|
|
Orain arte sakabanatuta zegoen, ordea. Fisioterapia eskola Reina Sofia Ospitaleko bosgarren solairuan zegoen, Ingeniaritza Eskola Profesionalean, eta
|
duela
bost urte hasi zuten Esperientzia Gela, berriz, Dekanotza Jauregian kokatuta zegoen. Toki horietan, baina, dagoeneko ez zegoen tokirik.
|
|
|
Bizirako proiektua erakusketa Oteizaren mendeurrenaren kariaz antolatu da. Haren ibilbide artistikoa jasotzen du, eskulturan, arkitekturan zein poesian XX. izandako bilakaeraren bidez, eta Zarauzko Arte eta Historiaren Museoan abiatu zuten duela zenbait aste, Zarautzen bizi izan zelako artista, luzaro, eta han hil zelako,
|
duela
bost urte. Oriotik Azkoitira eramango dute, eta, O, atin amaitu aurretik, Eibarren, Arrasaten, Tolosan, Bergaran eta Zizurkilen paratuko dute.
|
|
|
Afiliazioa, hain zuzen ere, %20 inguru handitu da 2003 urtetik, 5.833 lagun bildu arte. Ordezkaritzan ez da aldaketa handirik gertatu, baina
|
duela
bost urte zituen 400 ordezkariei eusten die erakundeak Hego Euskal Herrian.
|
|
|
Horiek hala, Bush ez da nazioarteko zuzenbideko adituek legez kanpokotzat jo izan duten gerraz damu. NBE Nazio Batuen Erakundeko Idazkari Nagusi izandako Kofi Annan berak adierazi zuen hori
|
duela
bost urte. NBEren Segurtasun Kontseiluaren agindurik gabe ekin zioten AEBek eta haren koaliziokoek Irak erasotzeari, izan ere.
|
|
|
Baina tira, ea hurrengo bostak, lesioren bat kenduta, berdinak diren. Iraultza
|
duela
bost urte hasi zen, eta atzera begira jarrita Irujo bera ere harritzen da lorturikoekin. Nik banekien lehen hiru urteetako erritmoa ez zela normala; banekien porrotak noizbait iritsiko zirela, bizkarrekoak.
|
|
|
Hala ere, ikuspegi horrek ere bere adierazpidea behar du, demokrazia osasuntsu batean bederen, eta tinko izango nauzue zuen ondoan eskubide horren defentsan. Inolako zalantzarik gabe eta hasiera hasieratik, 1992an, Gipuzkoako Batzar Nagusietako kide nintzenean" Euskaldunon Egunkaria" sortzeko ezinbestekoa zen dirulaguntza publikoa, beste batzuekin batera, uste osoz bultzatu nuenean bezalaxe, edota
|
duela
bost urte Donostiako kaleak erresumin demokratikoz blaitu zituen jende uholde hartan parte hartu nuenean bezalaxe. Tinko defendatu dut beti, beraz," Euskaldunon Egunkaria" ren bizitzarako eskubidea, tinko defendatu eta defendatuko baititut" Euskaldunon Egunkaria" k eta haren ondorengoak sekula arbuiatu ez duten indarkeriaren biktimak.
|
|
|
Baina" Euskaldunon Egunkaria" k, bere garaian, eta haren oinordekoak, gaur, beste zentzu batean ere behar zuten zabalik: euskaldun guztion egunkaria izan behar zuen –eta ez zen– epaile baten erabaki injustu batek
|
duela
bost urte itxi zuen hark. Euskaldun guztion egunkaria izan behar luke –eta ez da– haren ondorengoak.
|
|
2009
|
|
|
Batasunak aldiz, Herritarren Zerrenda (HZ) hautagaitza babestu zuen
|
duela
bost urte. Berriz ere hala izanen dela ematen du.
|
|
|
Dena dela, egoera are okerragoa zen
|
duela
bost urte: orduan kaleen% 40k soilik zeuzkaten behar beste zakarrontzi.
|
|
|
Gainera, oinezkoentzako eremuetan jartzeko kaleargi bereziak eduki dituzte kaleen% 70ek(
|
duela
bost urte egindako azterketan bezalatsu); gehienak estilo klasikokoak izan dira (hirigune historikoetan), eta modernoak jarri dituzten lekuetan, gainerako altzariekin bat etorri dira.
|
|
|
Iturriak ere elementu garrantzitsuak dira, baina aztertu ditugun kaleen% 85ek ez dituzte eduki(
|
duela
bost urte% 77k falta zituzten).
|
|
|
Gauzak horrela, PPk 23 eserleku lortu ditu(
|
duela
bost urte baino bat gutxiago) eta PSOEk 21 (2004ean baino 4 gutxiago). Nafarroan PPk irabazi egin du bozken %38arekin. PSOEk %31 lortu du, Iniciativa Internacionalistak %11, 5, EA/ Aralarrek %6, 9a, Iuk %3, 3a eta EAJk, berriz, %1, 8a.
|
|
|
“Sinbiosi hori bi esparruen artean (ospitalea eta osasun zentroa) gertatu behar da, eta horrek patologia mingarria duen gaixoaren erabilera hobea eta kalitate handiagoko arreta erraztuko ditu. Hori dela eta, SEMERGENek minaren tratamendurako arreta talde bat sortu zuen
|
duela
bost urte, minaren sintoma zail horren ondorioz datu nazionalak biltzeko gai zena”. SEDk eta SEMERGENek lankidetza hitzarmen bat sinatu zuten 2007an, Manuel Aren arabera.
|
|
|
Ibilgailu horien konplexutasun mekaniko handiagoak eta pieza eta ordezko pieza gutxiago izateak eragin zuzena du tailerraren fakturan, eta horrek, batez beste, 80 euroko gainkostua eragin diezaioke bezeroari, nazioarteko merkatuan merkaturatzen diren eredu hibridoen azterketatik abiatuta egindako txostenaren arabera. Lanak dioenez,
|
duela
bost urte, “aro hibridoaren” hasieran, automobil hibridoko pieza baten ordezkapena %11 garestiagoa zen, baina, gaur egun, diferentzia hori %1eraino murriztu da, jatorrizko piezen ordezko piezak erabiltzeko aukerari eta autoak desegiteko tokien merkatu hasiberriari esker, birziklatzea erraztu baitu. Eskulanaren prezioari dagokionez, Audatex en azterketak adierazten du ibilgailu hibridoen eta gasolinazko ibilgailuen arteko kostu aldeak oso txikiak direla txapa eta pintura lanetan, baita karrozeria lanetan ere, %4 inguruko gainkostuarekin.
|
|
|
Noiztik du harremana boluntarioen munduarekin? Garapenaren eta Laguntzaren kasuan,
|
duela
bost urte inguru hasi nintzen lanean, baina lau urte hasi nintzen lehendakaritzan. Sentsibilitate berezia izan behar da boluntario izateko?
|
|
|
Babes horren aurrean, ingeniaritza sozialean oinarritutako eraso bat besterik ez litzateke eraginkorra izango, erabiltzailea engainatuko lukeena bere datuak eman ditzan. Inflexio puntua Gaur egun, sistema eragileen eta programa ohikoenen akatsez baliatzen dira infekzioak Alonsoren esanetan,
|
duela
bost urte baino gehixeago inflexio puntua izan zen, Sasser eta Blaster zizareen hedapenarekin. Windows xp ren segurtasun akatsak aprobetxatzeko eta abiadura handian hedatzeko diseinatutako programak ziren.
|
|
|
Porrotean deklaratzea Normalean, enpresa sektorea porrotean deklaratzeko aukera mugatzen da. Eta, hain zuzen,
|
duela
bost urte arte, horrelakoa zen: enpresek bakarrik har zezaketen legezko figura hori.
|
|
|
Zenbaki absolutuetan, negozio bolumen handiena duten bi kutxek ere kopuru handienak ematen dituzte: La Caixak 465 milioi euro jarri zituen Gizarte Ekintzan(
|
duela
bost urte baino ia hiru aldiz gehiago), 2007an irabazi zituen ia 2.500 milioietatik; eta Caja Madridek, berriz, 250 milioi euro (2003an baino %84 gehiago). Horren atzetik, Bancaja (84 milioi euro 2007an irabazitako 369 euroetatik), Caixa Galicia (83,4 milioi 198an) eta Caixa Catalunya eta BBK daude; biek ere 82 milioi euroko gastu soziala izan zuten aurreko ekitaldian (487 eta 307 milioi euroko emaitzak izan zituzten, hurrenez hurren).
|
|
|
Garrantziari, hezkuntzari, ikerketari eta ondareari eta ingurumenari dagokienez, azken bi ataletan jaso zuten ekarpenik txikiena: % 17 (2003an baino bi puntu gehiago) lehenengoan eta% 11 bigarrenean(
|
duela
bost urteko% 8,6 igo da). Hezkuntzari eta ikerketari dagokionez, honako inbertsio hauek nabarmentzen dira:
|
|
|
Batzuk %6ra iritsi ziren interesak ordaintzetik %2 eta %3 bitarteko tasak ordaintzera. Hala ere, beherapena gorabehera, familia askok —batez ere,
|
duela
bost urte baino gehiago beren maileguak kontratatu zituztenek— pentsa dezakete beren bankuek merkatuko batez bestekoa baino askoz interes handiagoak aplikatzen dituztela. Kasu horietan, subrogazio bat planteatu behar da.
|
|
|
Taldeekin ibili ondoren, 1992 urtean taldeko lehendakari izan nintzen. Eta
|
duela
bost urtetik gaur arte, berriro lehendakari lanetan nabil.Zer eskaini dio UKEk Urnietako herriari. J.G.: Adin oso zailetan dauden gazteei okupazio bat.
|
|
|
Herman Dune taldea Mas cambios (2003) lan bikainarekin ezagutu genuen
|
duela
bost urte, nahiz aurretik bazituen beste lau disko grabatuak. Hura pop eskemetara egokitzeko ordura arteko ahalegin sendoena izan zen Belle and Sebastianen itzala suma zitekeen folk (edo anti folk) elementuen artean, eta Andre eta David Ivar anaia frantses suediarrek melodia gogoangarriak egiteko daukaten gaitasuna uzten zuen agerian.
|
|
|
Orain hilabete eta erdi,
|
duela
bost urte chef handiek sinaturiko Janariaren duintasunaren aldeko nazioarteko manifestua ekarri genuen orriotara, duintasuna lehenesteko asmoz, seguruenik.
|
|
|
Uemako Zuzendaritza Batzordeak aurkeztutako mozioan Osakidetzaren jarrera kritikatu du,
|
duela
bost urtetik hona indarrean dagoen Euskara Plana ez duelako betetzen. Erdaldun elebakarrentzako postuak eskaintzerakoan osasun zerbitzua euskaraz jasotzeko eskubidea ez dela bermatzen nabarmendu du Uemak mozio horren bitartez.
|
|
|
Oihan esmeralda filmeko Amazoniako indioen erretserban ezkondu eta bizi da mendizale santurtziarra
|
duela
bost urte. Bilbon izango da gaur, indioentzat edateko ur putzua lortzeko antolaturiko kontzertuan.
|
|
|
Hego Euskal Herrian, inoiz ezagutu gabekoa: %59,
|
duela
bost urtekoa baino %4 handiagoa. Eta, abstentzio handiaren eraginez, alderdi guztiek egin dute behera jasotako boto kopuruetan, bai martxoko hauteskundeekin bai duela bost urteko Europarakoekin alderatuta.
|
|
|
Babes gutxiago jaso dutenen artean, nabarmentzekoa da Aralar eta EAren egoera. Duela bost urteko hauteskundeetan 81.739 boto jaso zituzten bien artean, eta, orain, 54.955 Ezker Batua ere ez dago egoera onean,
|
duela
bost urte 37.666 boto jaso bazituen ere, 19.840 jaso baititu orain.
|
|
|
3.084 bozekin, balorazio baikorra egin dezake. Euskal Herriaren Alde zerrenda abertzalea ere pozik,
|
duela
bost urte Herritarren Zerrendak lortu baino 509 boz gehiago erdietsi baititu, 5.602 bozekin. Duela bi urteko Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan, Euskal Herria Bai koalizioak 10.676 boz lortu zituen.
|
|
|
Boto emaileek zigortu egin dute eskuin muturreko alderdia. Hala, Vlaams Belangek
|
duela
bost urte eskuratu zituen 32 eserlekuetatik hamar galdu ditu aurten. Eta galera horrek independenteei egin die mesede.
|
|
|
Oro har, gazteek indar eta gogo handia dute, hori ondo dago, baina aurrekoekiko lotura falta da. Jende gazteak nagusiengandik ikasi behar du; eta askok ez dakite herri honetan
|
duela
bost urte zer gertatu zen ere. Hori hutsune handia da.
|
|
|
Boto zuriei dagokionean, aurten, 220.179 boto zenbatu ditu Espainiako Barne Ministerioak behin behineko kontaketan;
|
duela
bost urte, berriz, 95.014 Behin betiko datuetan boto zurien kopuruak ere gora egin du, gutxi bada ere: 220.471 zuriak botata daudenez ezin dira berriz kontatu.
|
|
|
Idealista baino, surrealista litzateke bananak abrikot arbolari agertu izan balitzaizkio. Lorenzek
|
duela
bost urte Interneten erosi zituen Himalayako bananondoaren hazietatik sortu ziren sustraiak. Bi metroak aspaldi gainditu zituen zuhaitza lehenengoz loratu da aurten.
|
|
|
Harresia legez kanpokoa baldin bada ere. Hagako Nazioarteko Zigor Auzitegiak
|
duela
bost urte uztailaren 9an jo baitzuen legez kanpokotzat hesia nazioarteko zuzenbidea urratzen duela argudiatuta; baina erabakiari muzin egin eta, orduz geroztik, beste 213 kilometro zutitu ditu Israelek. Honez gero 413 kilometro ditu duela zazpi urte zutitzen hasi ziren harresiak.
|
|
|
Olano egun Katalunian bizi da, eta azkenaldian batez ere katalanezko liburuak itzuli ditu, baina
|
duela
bost urte ingeles literaturako XIX. mendeko eleberri garrantzitsuenetako bat aukeratu zuen Alberdania eta Elkar argitaletxeetako Literatura Unibertsala sailetik. Ez zen lan erraza izan, autoreak lau urte behar izan baitzituen itzultzeko.
|
|
|
Iruñeko bihotzean San Agustin eta Merced kaleen artean zeuden lau ezkerparetak bota eta Euskal Jai pilotalekua zabaldu zuten, 1909ko urtarrilaren 24an, erremonte partidak profesionalki antolatzen hasi zen lehena. Udalak
|
duela
bost urte bota zuen.
|
|
|
Azken negoziazio prozesuaren aurrekari izan zen ezker abertzaleak
|
duela
bost urte Anoetako belodromoan aurkeztu zuen Orain herria. Orain bakea proposamena.
|
|
|
Munduak telebistaz ikusi zuena gertatutakoaren %10 baino ez zen izan, ziurtatu du Laith Kushtakek, Faluja gogoratzean. Al Jazeerako kameraria zen AEB Ameriketako Estatu Batuek Irakeko hiri hori suntsitu zutenean,
|
duela
bost urte. Irudiak gogorregiak baziren, ikusleek katea aldatu edo telebista itzal zezaketen.
|
|
|
Egun Falujan ez dago hil usainik. Ez, bederen,
|
duela
bost urte bezain sarkorrik tarteka erasoak izaten badira ere. Gorpuak ez dira kaleetan pilatzen, zakurrek jan arte.
|
|
|
Horrela formulaturik, ezker abertzaleak,
|
duela
bost urte Anoetan proposatutako ildoari eutsiz, aro berri baten hasiera iragartzen zuen, ETAren indarkeriarik gabea, non elkarrizketa eta akordio prozesu bat ezarriko zen, giro politiko sozial baketsuan. Horrek guztiak, jakina, eragina izango luke gure herria baketzeko eginbide zailean inplikaturik eta konprometiturik gauden guztiongan.
|
|
|
Irizpide hori erabat baliagarria da Europako erakundeetarako, eta arazo honi lehenago edo geroago aurre egin dio bere buruari hogeita hiru lan hizkuntza aitortu dizkion Europar Batasunak, David Crystalek, argitasun eta ausardia handiz,
|
duela
bost urte ohartarazi zigun bezala. Honakoa dio hizkuntzalari galestarrak arazo horri buruz The Language Revolution liburuan (Crystal, 2004; itzulpena, 2007):
|
|
2010
|
|
|
Kontuz ibili behar da zer esaten den. Parisen zer jazo zen
|
duela
bost urte. Egunen batean haserretu egingo dira, eta ikusiko dugu zer ondorio duten diskurtso horiek.
|
|
|
130 Basque Home. Ate gainean, Alcorta' s zenuen
|
duela
bost urte; joana da hori ere. Jo duzu, dena den.
|
|
|
Lurralde okupatuetako sahararren protestek zapalketa salatzea dute helburu,
|
duela
bost urte ekin zioten Intifada baketsu horri jarraipena emanez. Oraingoan, 20 mila lagun elkartu zituzten, Aiaun etik gertu sortutako hayma zeru horretan.
|