|
2000
|
|
|
Eta gertaki eta iduri haien desfilean, bortz idurirekin geratu nintzen azkenean, zeren lau baitira munduaren puntu kardinalak, baina bortz ditu ene amorioen lurrak: bata zen Laura, Pisako kaleetan aurkitu neskatxa hura, aingeru baten aurpegia
|
zuena
baina zangobakarra zena, eta makulu baten gainean zebilena; bertzea zen Elbira, zeinak eman baitzidan sagar ezti ahanztezin hura, zeren eta lehen musua ez baita nehoiz ere ahanzten; bertzea zen Mignon, zeren ezin magnifiqueagoa baitzen; bertzea zen Rosa de Osorio, zeinak irakatsi baitzidan ezen ezin ahantz zitezkeela plazer tipiak plazer handien izenean; eta azkena zen Nenbo, zeren gauak egun egi...
|
|
|
Eta ene Urbiaingo erresuma ezdeus hartan, anitz errege baino erregeago izan nintekeen, zeren eta mundu honetan ez baita erregeago gehien
|
duena
baina gutien behar duena, eta nik deus guti behar nuen aitzina egiteko.
|
|
|
Eta zangoak dar dar jarri zitzaizkidan... Baina buruan nituen, halaber, bai ehundabatgarren kanoiaren iduria, aitak Amaiurri beha paratu nahi
|
zuena
baina guk Madrili beha paratu behar genuena eta mendekurako deia egiten zidana... eta bai emazteki haiek sugegorria ikusi bezain laster egin behar zituzten oihu eta keinu izugarriak ere, neure garaiti tipiaren iduri ere izan zitezkeenak. Eta nola ez bainuen, bertzalde, gibela egiterik, desiratu eta gutiziatu nuen ezen gertatu beharrekoa lehenbailehen gerta zedila, eta hala itzuli nintzen jangelarat ahalik eta zaluen eta arintkien, hatsa estu, nik are estuago egin nuena, osabaren erranetarat nengoelako eta hark teatroa egin behar nuela erran zidalako.
|
|
|
Nik, ordea, mozorroa edeki eta kendu dut, eta puntu hori bertzerik ez dut buruan. Eta, zorabiaturik eta unaturik naukan formen mundutik ihesi, amesten dut, beldur orotarik harat, puntu hori, zeinak formarik ez
|
duen
baina bere baitarat forma guztiak biltzen dituen, pentsatu gabe pentsu guztiak dituen, eta, nola geldi dagoen eta gelditasunean datzan, atsedena baizik arnasten ez duen, atsedena eta bakea.
|
|
|
Ximurrarekin ezkondu, etxekoandretu eta amatu zenez geroztik biribiltzera emandako gorputz eta begitarte horietan deus guti gelditzen zen hogei urte bete gabean ezagutu nuen neska mehakil eta bisai hezurtsutik. Oroitzeak lan
|
du
baina," denak elkarren kontra" jokatzen genuen garaietan, gau bat baino gehiagotan bukatu zuen ene besoetan. Deus espantagarririk ez:
|
|
2001
|
|
|
Tasiok ez daki zer egin. Geldiarazi egin nahi
|
du
baina beldurra ematen dio. Ez zuen sekula horrelakorik ikusi.
|
|
|
Normalean hamaikak aldera jaten duen txokolatezko palmera nahikoa izaten duela erantzun dio Tasiok, baina egun txarra izan dutela gaur, eskaileretan gora eta behera jardun behar izan dutela. Amak, hara ba, bota
|
du
baina, jakin minez geratu bada ere, ez du aurrera jo. Anbulantzian eginiko irteera guztiak eguneroko txiki batean idazten dituen arren, Tasiori ez baitzaio gero gertatutakoak aipatzea gustatzen.
|
|
|
Edo antzeko zerbait. Eta oraindik ere bizirik dagoela uste
|
dut
baina ez nuke seguru esango, nik dokumental batean ikusi dudalako orain dela gutxi baina telebistako dokumentalak zaharrak dira askotan eta despistatu egiten naute.
|
|
|
‘Zer esan nahi
|
duzu
baina, ez digutela ezer bidali? ’
|
|
|
Hala esaten baitzion berak, bebe. Berak ikusia
|
zuela
baina, esan zidan, berriro ere joango zela niri mesedea egitearren.
|
|
|
Ni heldu eta Goio ikusi nuenean, han erdian, ilegorri, zurbil zurbil, arnas lainoen artean, hotza egiten baitzuen han kanpoan, beldurrik ez
|
nuela
baina borroka alferrikakoa izango zela azaltzeko moduan so egin nion, baina Goioren ahotsa entzun nuen orduan:
|
|
2003
|
|
|
Plaza batean jaitsi zen Matias. Plazak ere farola ugari
|
zituen
baina ez zegoen bertan inor. Izan ere, astelehena, gaueko hamarrak.
|
|
|
Bere nobelak adinako inpresioa egina zidan bere gorpuzkera emakumetu berriak, baina nobelaz hitz egin genuen, noski, kasu horietan hitz egiten den moduan, eskuetan edalontzia (berak ardoa probatu gabe), eta, harrera diplomatiko batean bezala ni, zutik, elkarren artean tarte jakin bat gordeaz, hesi ikusezin baten gainetik hizketan arituko bagina bezala, entzuteko elkarrengana lepoak luzatuz, zaratak askotan hurbiltasunera behartzen baikaitu. Adeitsu egon nintzaiola uste
|
dut
baina neurriko, ez nintzen lausenguetan luzatu, azalpen kritiko batzuk ere egin nizkion, eta, adiskide eta ezagunak bakandu ahala, oharkabean elkarri begira bakarrik geratu ginelarik, neu izan nintzen erlojuari erreparatu eta, desenkusaren bat aipatuz, joan behar nuela esan nuena.
|
|
|
Hori guztia gogoan izanik, ohean bakarrik trabeska edo norbaitekin zuzen edo korapilaturik egon zitekeela pentsatzeak atzeratu egin behar
|
ninduen
baina, hala ere, sarrailan giltza sartu eta itzulia eman nion. Koldarrok, edo bizitza datorren bezala hartzeko baizik balio ez dugunok, pasibotasun berbera erakutsi ohi dugu bizitzaren zurrunbiloak ekintzara behartzen gaituenean.
|
|
|
Oheburuaren kontra eserita zegoen, maindirearekin bere bularrak estaliz. Sexuaz eta loaz aserik esnatzen zenean eduki ohi zuen zorion aurpegi inozoa
|
zuen
baina bi bularrak maindirearekin estaltzen zituen, lotsa zaharren baten ondorioz beharbada, ni erabat biluzik bainengoen. " Teresak hiru eguneroko idazten zituen", nobelaren lehen esaldia irakurri nion eta berak, lotsaturik, aurpegia estali zuen maindirearekin.
|
|
|
Berrogeita bost bat urte izango zituen. Ilea urdintzen hasia
|
zuen
baina sasoikoa zirudien oraindik. Begirada garden eta atsegina zuen, harridura eta kuriositatea biak batean erakusten zituena.
|
|
|
Familia gabeko pertsona nintzen. Sustrai bakarrak herri txiki batean errotuak
|
nituen
baina horiek ere... Horiek ere ahulak ziren.
|
|
|
Baina iruditzen zait oker zaudela gure artekoa betiko izango dela pentsatzen duzunean. Nik gure artekoak betiko irautea nahi
|
dut
baina, era berean, badakit gauzak askotan ez direla guk nahi bezala ateratzen. Horregatik zaindu egin behar da harremana, mimatu, sentitzen duguna esan behar diogu aldamenean daukagunari eta, uste dut, beldur pixka bat izateak ere on egiten diola harremanari.
|
|
|
–Sentitzen
|
dut
baina manikia ezin da eserlekuan joan.
|
|
|
–Sentitzen
|
dut
baina autobusa lepo joaten da hirira. Ez dago lekurik.
|
|
|
–Kalera atera nahi
|
dut
baina iruditzen zait hobe dela Greta hemen uztea eta...
|
|
2004
|
|
|
–Euskararen etorkizuna ez dago arriskuan. Nafarroan eta Iparraldean egoera larria bizi
|
du
baina Baskongadetan ez?. Planteamendu hori ez da egia, eta zoritxarrez errealitate gordinak egunero begi bistan uzten digu.
|
|
|
Oroitzapen bat dut. Oheratzera nindoan, eta amonak errezatzeko modu hura irakatsi nahi zidan, berak hain berezkoa
|
zuena
baina nik ez hainbeste, ohikotik eta buruz ikasitako formuletatik kanpo. Oheratzera nindoan, bai, baina, zibilizatuki egin beharrean, piztiaren modura egin nuen jauzi... hain zorte txarrarekin, non oheburuko egurraren izkina jo bainuen.
|
|
2005
|
|
|
Bestetik, egin behar duena egin behar duelako, eta zenbat eta arinago hobe. Kableak burura konektatu aurretik beste zerbait egin behar
|
du
baina. Pantaila ondotik post it bat hartu eta zerbait idazten hasi da.
|
|
|
–Naroa, zer
|
duzu
baina? –itaundu dio, atzamarra haren kokospean jarriz aurpegia beregana altxatzeko.
|
|
|
Eta ez dugu jakin zein den guk harrapatu duguna, biek daukatelako gorputzean zati bat gorri eta beste guztia beltz, biek berdin. Orduan letra irakurri dugu, ze Iñesen liburuak argazkiak
|
ditu
baina letra ere bai. Argazki bakoitzean letra apur bat, jakiteko intsektu hori nor den, zer egiten duen eta zer jaten duen.
|
|
|
Institutuko irakasleren bat prest egongo zen neure arazoak entzuteko, baina gero, jakina, ez zuen jakingo zer egin nirekin eta psikologoarengana bidaliko ninduen. Ikasturte hura azkena
|
nuen
baina Institutua oihan basatia iruditzen zitzaidan oraindik. Jende gutxik ezagutzen ninduen, nire lagunak sobera ezagunak izan arren.
|
|
|
–Ez zekiat azken aldian zer
|
duan
baina... –hasi zen esaten, baina komunetik zetozen ahots batzuek hitza eten zioten.
|
|
2006
|
|
|
Bizitza maite
|
dut
baina ez dut alferrik gastatzen
|
|
|
Urrunean ikusi du Fidel, kristalezko bulegoan sartuta, telefonoz berbetan. Bertara zuzenean joateko asmoa
|
zuen
baina pentsatu du hobe dela bukatzen duenean joatea. Ez du haren ate ondoan zain egon nahi.
|
|
|
–Ondo. Lasai egoteko esan du medikuak Denbora behar
|
duela
baina ziurrenez poliki poliki jendea ezagutzen hasiko dela. Lagundu egin behar diogula denon artean.
|
|
|
Ez esan nahi dio, baina bai esan nahi dio baita ere. Haren ahotsa entzun nahi
|
du
baina aldi berean ez du entzun nahi. Beldur da, haren ahotsa entzunda, gaineko geruza bat jausi eta agerian geratuko zaion barne aldeko geruza bat, urtetan ezkutatzen saiatu dena.
|
|
|
Gauetako esnatze tupusteko haien ondorengo gure festak amaituak ziren, jakina, baina bestelako zirti zartak ere oso bajatuak, eta ez nire gogo faltaz. Esatera noan honek topiko usaina
|
du
baina, Aloña, bere gaizkitze eta nekatze haiekin guztiekin, sekula ez zegoen aldarte egokian; esan liteke, horra beste topiko bat, haurdun geratzea izan zela haren helburua, eta ni biologiaren ezinbesteko tresna, orduz gero alde batera utz zitekeena.
|
|
|
gogoeta fin bat batean, konparazio ederra bestean, pasadizo barregarria hurrengoan; hala ere, zure gutunak ziren denak ere, nik jaramonik ez egitea erabakia nuen sorta hori gizentzera zetozenak. Bestalde, zuk honen berririk ez
|
zenuen
baina, uda horretan izan zen nire bizitzan aldaketarik; ez, nik espero nuen moduan, lanean hasi nintzelako, baina bai mutil batekin ateratzen. Lehenengo eskutitzean bertan aipaten zenuen, nire egoera sentimentalaz kezkaturik," beharbada norbaiti loturik zaude baina".
|
|
|
Edo pentsa etorrian goazela, besterik gabe bizitzaren uretan, eta ez nuela beste erremediorik tok tok jo eta zure logelan sartzea baino. Pentsa nahi
|
duzuna
baina Veronicarekin hitz egin ostean hara joan nintzen.
|
|
|
Hitz bakarra balitz bezala ezindutahaztugertatuzena. Ez dakit hitz horrek zer esan nahi
|
duen
baina, itzulpegintzaren misterioei esker, ulertu egin zenuen. Eta irribarre.
|
|
|
Gau hartako muxuak, ezin dut. Idatzi egin nahi
|
ditut
baina ez ditut gogoratzen. Iheskorrak dira eta esanahi gehiegi dute.
|
|
|
Hemendik eman, handik kentzeko. Mukia ere urrezkoa
|
du
baina...
|
|
|
–Zer eskubide
|
dute
baina! Nahi dutena egin dezaketelakoan!
|
|
2007
|
|
|
Eta han zegoen Jesukristo, gure bekatuak barkatzeko bere burua eskaini zuena, eta han zegoen Asier. Bizkarra ematen zidan, pinguino bat zirudien, lau urte ziren elkar ikusten ez
|
genuela
baina dudarik gabe ezagutu nuen. Urduri bera ere, bere gorputzeko pisua oin batetik bestera, eztultxoak, gorbatari azken ukituak.
|
|
|
Arazo bat
|
genuen
baina: su eza.
|
|
2008
|
|
|
Lehenengo ikasketak hala moduz gainditu bazituen ere, unibertsitatera iristea lortu zuen. Irakasgai teorikoetan ohiko arazoak
|
zituen
baina laster nabarmendu zen arlo praktikoan bere margolanei esker. Aski zituen hiruzpalau kolore bere lanak margotzeko.
|
|
|
Orain, haatik, bazirudien Gerardori atsegin zitzaiola orezta hura, berak. Nataliak? madarikatutzat
|
zuena
baina Gerardoren irriak, aldi berean, bedeinkatzen zuena. Eta arestian itolarrian zegoenak airea berritzen nabaritu zuen biriketan, Gerardoren irri hura bera Nataliari, bat batean, hauspo bilakatu balitzaio bezala.
|
|
|
Ernestinari entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera balihoa bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi ez
|
zuena
baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako, pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen hartan zer esanik?, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
|
–Jim, esan zuen?, biok ala biok ere estutasun ederrean gaudek, nik uste, eta traturen bat egin diagu. Nire eskuetan hintzen, ontzia horrela okertu ez balitz; baina zorterik ez zeukaat, ez, motel; eta honezkero etsi egin diat, gogorra ere
|
baduk
baina, marinel zaildu batek hi bezalako gaztetxo baten aurrean etsi beharra, Jim.
|
|
|
ezin hobeto, Lidia, ezin hobeto, ez zaizu damutuko. Eta aholku bat nahi baduzu, Gari ez da munduko gizon bakarra, esan nahi dut, zeuk ikusi behar
|
duzu
baina, gauzek funtzionatzen ez dutenean, horrela hartu behar dira: orria pasa eta hurrengo kapitulura?
|
|
|
Eta gizon izateak dituen une gozo bakan horietako bat gozatzeko asmotan begiak itxi nituenean zerbait beroa eta lirdinga sentitu nuen berriro belarrian: gingila miazkatzen zidan, ulertzen ez
|
nituen
baina lizunak ziruditen hitzak errepikatzen zituen bitartean. Ez nintzela lehengoa esan behar izan nion, saiatuko nintzela, baina ez niola ezer agintzen.
|
|
|
Marinela etorkina zen eta ontzian bertan bizi zen. Izen abizenak ere
|
bazituen
baina ez zuen etxerik. Lan egiten zuen ontzia zen haren bizilekua.
|
|
|
Orain, haatik, bazirudien Gerardori atsegin zitzaiola orezta hura, berak –Nataliak– madarikatutzat
|
zuena
baina Gerardoren irriak, aldi berean, bedeinkatzen zuena. Eta arestian itolarrian zegoenak airea berritzen nabaritu zuen biriketan, Gerardoren irri hura bera Nataliari, bat batean, hauspo bilakatu balitzaio bezala.
|
|
|
Ernestinari entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera balihoa bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi ez
|
zuena
baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako –pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen hartan zer esanik–, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
2009
|
|
|
erre eta errautsak Durangoko Ezkurdi plazan airera zabaldu. . Zuek bata bestearen babesa
|
duzue
baina nire umetxoa bakar bakarrik dago, izan zen haren azalpena.
|
|
|
Emakume ezkondua zen Margot. Bi haur ere
|
bazituen
baina bizi alarguna zen. Bakardadean bizi zen bi haurrokin eta 20 urteko gaztearekin nahasi zen.
|
|
|
Bi esan zenituen eta bi egin ditut. Garraiolari txotxongilo bat bila ezazu nahi
|
baduzu
baina nik, bederen, ez dut eginen besterik.
|
|
|
Gizonaren arnasak aurpegian kolpatu zuen. Begi haiek, aurpegi hura ezagunak
|
zituen
baina antz arraroa hartu zion, zerbait postizoa edo erantsia balu bezala. Dena istant batean gertatu zen.
|
|
|
–Ba! Emakume horrek izorratu egin nahi
|
nau
baina kostako zaio.
|
|
|
Gero, isiltasuna baztertzeko, gutako inorentzat inongo interesik ez
|
duen
baina, hala ere, ume heldu elkarrizketa batean ezinbestekotzat jotzen den galdera horietako bat luzatu diot:
|
|
|
Bai, ama, bai, ama, Madril ez zela segurua batere, trenak lehen eta aireportuak orain, hurrengoa metroan izango zen edo auskalo, askoz hobeto nengoela Bilbon, Amaiarekin, hain txoriburua ez banintz? hiri handietan ez zegoela behar bezala, eta akaso Madril horretan nire kontra jarriko zirela orain, euskalduna izateagatik, kontuz ibiltzeko gero, eta nik baietz, baietz, arrazoi osoa
|
zuela
baina orain afaldu beharra nuela eta hitz egingo genuela biharamunean, urte berria elkarri opatuz.
|
|
|
Ahots sendo trumoitsua eta galdera, zer, umea, bagaude etxean? Irribarreari ezin eutsiz erantzun diot, bai, jauna. Hogeita hamarretik gora urte
|
ditut
baina entzun umea eta etxean nago, dudarik gabe. Eliasek barre, nekatuta ala?
|
|
|
Esango du nahi
|
duena
baina ama eta biok medikutara etortzen ginen Bilbora (Sukarrietatik). Eta urtean bitan merkealdian jantzi berriak erostera (neuretzat, ez amarentzat).
|
|
|
Badago kale bat magoaren izenarekin, turisten bulegoan badute informazio apur bat, turistentzako ahalik eta modu ikusgarrienean kontatuta, herriko leiendaren xarma areagotzeko. Zirkuan gorputz atalak banatzen zekiela esaten
|
dute
baina andrea gorputz atalak banatuta hil zitzaiola eta bere magiak ez ziola ezertan lagundu. Hantxe zoratu zela esaten dute.
|
|
|
–Zikina ez bada ez dakit merezi
|
duen
baina, tira. Bota.
|
|
|
Zer dago? Nik munduaren beste aldea dagoela uste
|
dut
baina eskolan gauzak imajinatzen ditudala esaten didate. Beste umeek.
|
|
|
Otso zikina, gudu zelaian galdutako gizonen barrenetan muturra sartzen. Frantzia odolustu nahi
|
zuen
baina Frantziak odolustuko zuen bera, piztia ankerra. Ipar eta Hego, Frantzisko Lehenak ejerzito berezia sortu eta bidali du ehizan.
|
|
|
Besoa gorputzetik banatuta, hesteak leku guztietan barreiatuta. Umeak begirada kendu nahi
|
du
baina ezin. Aitak ez dio utziko, ehizatu behar duten piztiaren gosea ezagutzea nahi du.
|
|
|
–Beno, bale, arraroa
|
duk
baina...
|
|
|
eta bai bere dohainak ere, bere berezkoak, halako eran, non lau urterekin kantatu baitzuen lehen aldiz etxekoen aurrean, modu aski serioan, aitaren urtebetetze egunean, lau abestik osatutako errepertorioan: ...siera hartan modan jarria; hirugarrena, Ave Maria ezaguna, Franz Schubertena, latinez, eta azkena, Gaueko Erreginaren bigarren aria, Mozarten Xirula magikoa rena, Adak gramofonotik ikasi bezala kantatzen zuena, alemanez edo sasi alemanez, auskalo?; hain izan zen arrakastatsua Adaren emanaldia, non guztiak utzi baitzituen harri eta zur, baita aita bera ere (aita batez ere), negarrik inoiz egiten ez
|
zuena
baina ia egiteko puntuan egon zena; handik aurrera, berriz, izeba Ernestinarekin ikasi zuen lehenik, eta parrokiako koruko zuzendariarekin gero, zazpi urte bete zituenean sartu baitzen parrokiako koruan?. Aingeru zuriak, zen abesbatzaren izena?, non berandu gabe sorginduko baitzuen koruko zuzendaria, harik eta, koruak eliz azpian eskaini zuèn abenduko ekitaldi batean, zuzendaria Nazario Orberekin hitz egitera ausartu zen arte.
|
|
|
ikuskariaren artean pentsamendu bat tartekatu balitzaio bezala, memento hartan bizitzea zegokiona zinez bizitzea eragozten ziona eta blokeatzen: pentsamendu hura, gainera, irudi bat ere izan zitekeen, irudi bat zen, forma zehatzik ez
|
zuena
baina berak buruan zuèn susmoaren araberakoa irudikatu zuena, Adaren irudia ote zen??, harik eta, blusa kendu ondoren, Domingoren parean jarri eta Brigittek honela esan zion arte:
|
|
|
Phineasek burua mugitu du; ez daki zer esan behar duen. Iruditzen zaio zerbait esan behar
|
duela
baina ez daki zer. Esan du:
|
|
|
–Ohitu? Bueno, bai, hemen ere lagunak egitea espero
|
dut
baina?
|
|
|
Lagunduko diola, bere talde berriak ireki dezakeela kontzertua. Oraindik kanta bakarra
|
dutela
baina. Talde bat osatzen ari direla azaldu dio, eta Beatriz dela abeslaria, bere izeko Elenaren etxean lanean dagoen neska.
|
|
|
Eta denok egiten genuen oihu, etxetik plazara eramandako aulkietan eserita. Mutil gazte eta gihartsua zen, ile beltza
|
zuen
baina begi argi argiak, berde kolorekoak. Katua ematen zuen benetan.
|
|
|
Bestalde, hiritar arruntok jakin dugunez, batetik, Arzalluzek Bergara nahi
|
zuen
baina Urkulluk eta Jose Luis Bilbao ezarri zuten; bestetik, Arzalluzek Egibar nahi zuen baina Urkulluk eta Imaz jarri dute.
|
|
|
Bestalde, hiritar arruntok jakin dugunez, batetik, Arzalluzek Bergara nahi zuen baina Urkulluk eta Jose Luis Bilbao ezarri zuten; bestetik, Arzalluzek Egibar nahi
|
zuen
baina Urkulluk eta Imaz jarri dute.
|
|
|
Egia da Adak bazuela bere ametsa, kantuaren munduari lotua... ikustekoa baitzen nola erakutsi zituen bai bere zaletasuna –amak edo izeba Ernestinak gramofonoan opera ariaren bat edo jartzen zutenean, hantxe gelditzen zen Ada, soinu doinuei adi, diskoari begira, diskoaren higidura zirkularrak liluratu balu bezala– eta bai bere dohainak ere, bere berezkoak, halako eran, non lau urterekin kantatu baitzuen lehen aldiz etxekoen aurrean, modu aski serioan, aitaren urtebetetze egunean, lau abestik osatutako errepertorioan: ...era hartan modan jarria; hirugarrena, Ave Maria ezaguna, Franz Schubertena, latinez, eta azkena, Gaueko Erreginaren bigarren aria, Mozarten Xirula magikoa rena, Adak gramofonotik ikasi bezala kantatzen zuena, alemanez edo sasi alemanez, auskalo...; hain izan zen arrakastatsua Adaren emanaldia, non guztiak utzi baitzituen harri eta zur, baita aita bera ere (aita batez ere), negarrik inoiz egiten ez
|
zuena
baina ia egiteko puntuan egon zena; handik aurrera, berriz, izeba Ernestinarekin ikasi zuen lehenik, eta parrokiako koruko zuzendariarekin gero, zazpi urte bete zituenean sartu baitzen parrokiako koruan –" Aingeru zuriak" zen abesbatzaren izena–, non berandu gabe sorginduko baitzuen koruko zuzendaria, harik eta, koruak eliz azpian eskaini zuèn abenduko ekitaldi batean, zuzend... Koruak eskainitako errepertorioan hainbat hizkuntzatako gabon kantak zeuden, zeinetatik Adak bi interpretatu baitzituen bakarka, korua lagun zuela.
|
|
|
Domingoren begiratzeko modua, baina, ez zen begiratzeko modu aktibo bat –ez zituen begiak hara eta hona mugitzen, hona eta hara–, pasiboa baizik, bere begien eta begiek ikusten zutèn –ikusten ez zutèn? – ikuskariaren artean pentsamendu bat tartekatu balitzaio bezala, memento hartan bizitzea zegokiona zinez bizitzea eragozten ziona eta blokeatzen: pentsamendu hura, gainera, irudi bat ere izan zitekeen –irudi bat zen, forma zehatzik ez
|
zuena
baina berak buruan zuèn susmoaren araberakoa irudikatu zuena, Adaren irudia ote zen... –, harik eta, blusa kendu ondoren, Domingoren parean jarri eta Brigittek honela esan zion arte:
|
|
2010
|
|
|
erreakzio kimikoekin parekatzen dituzte giza harremanak. Azidoak eta baseak, aurkako propietateak
|
dituztenak
baina elkartzeko bere berezko joera bat dutenak. Karea edo kaltzio karbonatoa eta azido sulfurikoa, berehalako batean erreakzionatzen dutenak, kaltzio sulfato egonkorra, igeltsua?
|
|
|
Ez dakit aurrekoa errespetu faltatzat hartuko didazun. Jainkozaleok erabiltzen dituzuèn argudioak, ordea, ez dira nik orain erakutsi dizudana baino askoz hobeak, hori adierazi nahi bainizun argudio surrealista horren bidez. Bibliako ipuinak batez ere, apaizek eta harribitxitzat
|
dituztenak
baina niretzat baliorik ez dutenak, jende inozoa engainatzeko ez bada, ezintasun intelektual ezin merkeago baten adierazgarri: umekeria hutsak, bestela esanda?
|
|
|
Giltzariak ohiko neurriak hartu zituen nitaz ziurtatzeko, gero gelatxo huts batera eraman ninduen, altzaririk gabe zegoen erabat, leiho barraduna
|
zuen
baina egiazko leihoa, altuera egokia zuena, eta bertatik zerua ikus zitekeen benetan.
|
|
|
Baina kolpea ez zen berak uste bezain gogorra izan. Harri zaharraren danbada espero
|
zuen
baina horren ordez koltxoi baten gainean erortzearen sentsazioa hartu zuen. Zer zen hura?
|
|
|
–Aitziberrek esaten dik, beti gizonez gizon ibili dela, hamabost urte zituenetik, eta orain, izugarri maite
|
nauela
baina, bere buruari bakarrik egoteko aukera eman nahi diola...
|
|
|
Pisu handirik ez
|
zuen
baina, galtzarbean hartzeko handiegia zenez, gorputz aurrean eraman zuen kaxa, bi eskuekin helduta. Etxe osoari bira emanda, tailerrean sartu zen.
|
|
|
Lasai egon nahi
|
zuen
baina ez zen erraza nerbioak mendean edukitzea. Txirri bat erretzeko tentazioa izan zuen arren eutsi egin zion, erne ibili beharra zeukan, txorakeriarik ez halakoetan.
|
|
|
Ez dakit aurrekoa errespetu faltatzat hartuko didazun. Jainkozaleok erabiltzen dituzuèn argudioak, ordea, ez dira nik orain erakutsi dizudana baino askoz hobeak, hori adierazi nahi bainizun argudio surrealista horren bidez. Bibliako ipuinak batez ere, apaizek eta harribitxitzat
|
dituztenak
baina niretzat baliorik ez dutenak, jende inozoa engainatzeko ez bada, ezintasun intelektual ezin merkeago baten adierazgarri: umekeria hutsak, bestela esanda...
|
|
|
Kapitainak, Eduardek eta Charlottek duten elkarrizketetako batean, hiru protagonistek —ez dakit gogoratuko zaren, Damaso, baina Ottilie zen laugarrena— erreakzio kimikoekin parekatzen dituzte giza harremanak. Azidoak eta baseak, aurkako propietateak
|
dituztenak
baina elkartzeko bere berezko joera bat dutenak. Karea edo kaltzio karbonatoa eta azido sulfurikoa, berehalako batean erreakzionatzen dutenak, kaltzio sulfato egonkorra —igeltsua— eta azido karboniko ezegonkor bat osatzeko... edo bi bikote, harremanak hausten dituztenak, beste bikote pare bat osatzeko, bata sendoa eta bestea ez hainbeste.
|
|
2011
|
|
|
Gauza ote nintzen ere duda egiten ninan batzuetan.
|
Banaun
baina, eta hiri eskerrak jakin dinat. Batzuen batzuetan, negarrik egin ezean, hil egingo ginatekeela iruditzen zaidan orain.
|
|
|
Ingeniari eskolan nenbilela miliziak egitea pentsatu nuen, sarjentu edo alferiz joanez, udak aprobetxatu eta lehenago amaituko bainuen; soldadu arrunt joanda baino diru gehixeago ere eskuratuko nuen, bide batez. Ez zitzaidan burutik pasatu ere egin ez egitea, lagunartean objektoreak
|
banituen
baina. –Soldadutza honi ez?
|
|
|
Palomak burua goiti beheiti higitu eta irri bihurri bat egin zion, Anastasiak ulertu ez
|
zuena
baina bere mementoan ulertuko zuena.
|
|
|
William Shakespeare? Ez
|
zuen
baina nobela bat bi aldiz irakurtzeko edo esaldirik ederrena asmatzeko astirik izan William horrek, handik gutxira, hogeita sei urterekin zine areto batean utzi baitzuten tiro batez zerraldo; eserlekuan bertan eta filmaren erdian.
|
|
|
izenordaina saihesten saiatzen zen. Edorta Jimenezen Azken fusila n, berriz, ez da ia aurkaritzako juntagailurik ageri, dagoenak ez
|
baitu
bainarik. Izagirrek menderagailuak kendu eta alborakuntzaren eta koordinazioaren alde egingo du.
|
|
|
Beraz, esan bezala, guztia ondo doa, sutea piztu dute, Carlosek Jon eta Jone okindegitik atera behar
|
ditu
baina supituki egurra gordetzeko kutxatik pailazo bat agertuko zaio metraileta bat berari zuzenduz. Kazetariz mozorroturiko Stefano poliziari pailazo itxura hartu zion Carlosek hasieratik.
|
|
|
betiko istorioak, Almodovar pixka batekin, beste zinemagileren baten kutsuarekin nahastuta? Zinemaldietan ohituta gaude apurtzaile direla uste
|
duten
baina Lars Von Trier en filmen kopia diren horietara; ez dute ekarpen berririk egiten?. Berak jaialdietan onartzeko moduko laburrak egiten dituela uste du, bitxiak eta desberdinak direlako, baina ez irabazteko modukoak,, ez direlako hain bitxiak edo hain onak?.
|
|
|
–Ezin
|
dut
baina, izeba. Bazkaldu berria naiz.
|
|
2012
|
|
|
Ba, beti bezala nago, oinazerik ez
|
dut
baina bai sufrimendu handia, eta tristezia honek ez dit ezer egiten uzten.
|
|
|
Oso pixkanaka izan zen. Sabeleko oinazeek maiztasun bera
|
zuten
baina geroz eta laburragoak ziren, jasangarriagoak. Dagoeneko ez nintzen ohean edo lurrean etzan behar izaten minari eusteko.
|
|
|
M: Hirea bat
|
duk
baina hamarren lanak hartzen dituk. Zergatik ez duk hirea bakarrik egiten?
|
|
|
Soilik pertsonaia erabat imajinarioak irudikatzea ez zuan alternatiba bat: izan ere, nola jakin deskribapen horrek ez duela bat egingo ezagutzen ez
|
duan
baina benetan existitzen den pertsona batenarekin, ondoko kalean edo munduaren beste puntan. Horra hor, bada, zergatik diren horren laburrak eta urriak deskribapenak nire liburuetan.
|
|
|
Hori ere entzun behar genuen! Zuk zer uste
|
duzu
baina, Salba. Lan erraza dela zuri hor azpitik burua ateratzea, ala?
|
|
|
Leonek utzi zizkigun narruzko buzo batzuk. Bero egiten zuen eta jantzi haiekin egosiko ginela uste
|
genuen
baina, halere, gustura geunden motozale baten azalean sartuta.
|
|
|
Harrituta begiratzen zidan, zergatik abandonatu nauzu galdezka bezala. Arrazoi osoa
|
zuen
baina ni ez nintzen jaio egoera horiek normaltasun osoz hartzeko. Ez nengoen nahikoa hazia gauza horien aurrean heldu batek jokatuko lukeen hoztasunarekin eta kontrolarekin jokatzeko.
|
|
|
non?), bere barruko bizipenaren eta hitzaren arteko hutsarte luzea nola pasatu ezin asmatuz. Torturatuaren hizkera bat berezia dago, nik analizatuko ez
|
dudana
baina lukeena, beldurraren eta kemenaren artekoa, ikaratu, gorbizi indignatu, herabe, esan nahi bizi baten eta esateko pudorearen artean kontraesanezkoa. Asko sufritu duenaren barnea kontraesanez betetzen da.
|