|
2000
|
|
|
–Ez zen berarentzat aukerarik errazena izango, zer uste
|
duzu
ba. Urte pilo bat elkarrekin, eta zer uste duzu, guztia balkoitik behera botatzeko arrazoiren bat ez zuela izango ala?
|
|
2001
|
|
|
Bere harridurarako, ez da batere urduri jarri. Seguru ez nauela ezagutzen, pentsatu du, nondik ezagutu behar
|
nau
ba, eta gainera mugitzen hastea okerrago litzateke. Orduan bai erakarriko lukeela haren arreta.
|
|
|
Bai, Arantxak berak nahi zuen bezala erabili nahi zuen beti, esan du haserre, sarjentona horrek, baina nik bereak eta asto beltzarenak bota nizkion, ze uste
|
zuen
ba horrek, nire Jon horrela maneiatzen lagako niola nik. Tasiok ez daki nola moztu hura.
|
|
|
‘Ez. Zergatik uste
|
duzu
ba izan behar dudala? ’
|
|
|
‘Zer
|
dute
ba itsasbazterreko andreek? ’
|
|
|
‘Eta zerk etorri behar
|
zuen
ba! ’ esan dio baten batek.
|
|
|
‘Zer
|
duzu
ba? ’
|
|
|
Halantxe esan zion, euskaraz. Eta jakingo ez
|
zuen
ba! Ordurako denek genekien Ariane Zubietan, etxe alokatuan eta nabarmenki bakarrik bizi zela.
|
|
|
‘Ayahuma, eta nor
|
duk
ba Ayahuma? ’
|
|
2002
|
|
|
Areago oraindik: hamabi ikusi, eta ez ote
|
zuen
ba pentsatuko guztiak erabiltzeko asmoa zeukanik. Kaxa zabaldu eta bi bakarrik atera zituen.
|
|
2003
|
|
|
–Ez
|
duzu
ba usteko Greta hasiko zaizunik lisatzen, ezta?
|
|
2004
|
|
|
–Oraintxe
|
duk
ba garaia lasai arraio harekin gelditzeko. Nigatik libre haiz.
|
|
|
Aise esaten duk hik. Nola ez
|
nauk
ba kezkatuko, nire erruz gurea ia ia pikutara joan duk eta. Ez diat mailarik eman, eta sentitzen diat, Aitor.
|
|
|
–Bai, hemen nagok bai. Non uste
|
huen
ba egongo nintzela. Zer, gaur ere norbaitekin pipak jatera joana hintzela uste nian, motel!
|
|
|
Klaseek hizkuntzaren zorian parte haundia
|
dutela
ba daki; baiña ez daki, ez du aitortu nahi, erresuma klase horien tresna dala hain zuzen; eta kakoa, hortara, erresuma dala eta ez erresumaz kanpo biziko lirakean" klaseak". Klaseen nagusitasuna (edo nagusikeria) erresumaren bidez obratzen da.
|
|
|
–Oroituko ez
|
nauk
ba! –hots egin nuen– Hitz egin duk haiekin?
|
|
2005
|
|
|
–Orduan nik baino gehiago duzue. Presaka alde egin zutela esan dizuet, eta pentsa zelako presa, batek ez
|
zuen
ba hemen bertan, nire mahai gainean, maletatxo bat ahaztuta utzi. Itzuliko zela espero nuen, baina agian ez da konturatu non galdu duen.
|
|
|
Orain besteek uste dute lana amaitu dela, ezin daitekeela aurrerago iritsi, eta zuen bidetik desagertu dira. Nork espero
|
duzu
ba gure proiektu hau deuseztatzea?
|
|
|
–Nor naizela uste
|
duzu
ba?
|
|
|
Irantzuk landareak maite zituen, egia esan bizirik zegoen edozer gauza maite zuen, eta udaberriro ahaleginak egin behar izaten nituen etxea zakur, oilar, aztore edo beste edozein piztiakumez bete ez zezan. Behin lau metroko suge nabar batekin azaldu zen etxean eta, piztia nazkagarri hura etxetik atera zezala eskatu nionean, horrela ez hitz egiteko erantzun zidan zakar; eta, etxetik atera eta autoan sartzen zuen bitartean, kumea zela oraindik esan ez
|
zuen
ba. Mugitzen ziren izakietan zakur bat baino utzi ez nionez, aspidistra, kentia, cotoneaster eta ribes familietako landareez bete zidan etxea.
|
|
2007
|
|
|
Zurea, oso ongi. Baina hark zer nahi
|
duen
ba al dakizu. Ze, maitasunak bien artekoa izan du, ez?
|
|
|
–Puntapaxa buruan eta ibili munduan?, esaten du horrelakoetan Jokinek, umoreari eusteko. Zergatik ez
|
dut
ba nik mutilek egiten dutena egingo?
|
|
|
Amak negar egiten dik aulkiarekin irteten ikusten nauen bakoitzean; hirekin akordatzen omen duk. Akordatuko ez
|
duk
ba! Zenbat erretolika ez ote hituen entzun, mukizu horrek, egurrezko aulki oker horretatik.
|
|
|
–Zer egin behar
|
dut
ba. Erosketak, pub batean pintak edan, zinemara joan.
|
|
|
–Nola ezetz? Zer egin nahi
|
duzu
ba. Jokoa jarraitu?
|
|
2008
|
|
|
–Zer espero
|
zenuen
ba?
|
|
|
–Hara bestea! Non uste
|
duk
ba neukala? –galdetu zuen Silverrek burlati.
|
|
|
Eta hiru milia harantzago, juxtu Ipar Adarraren ahoan sartu orduko, Hispaniola aurkitu ez
|
genuen
ba, bere gisara nabigatzen! Azken itsasgorak ur gainean jarria zuen; eta haize handia egon balitz, edo marearen korrontea bizia izatera, hala nola hegoaldeko ainguralekuan, sekula ez genuen berriro ikusiko, edo erremediorik gabe hondartuta aurkituko genuen bestela.
|
|
|
Hi nor haiz, Tom Morgan? Ez
|
duk
ba usteko hi haizela hemen kapitaina. Mila deabru, nik erakutsiko diat zuzen ibiltzen!
|
|
|
Espainiarrak zer beldurra zioten ikusi eta, egia esango dizut, jauna, batzubatzuetan harrotu ere egiten nintzen bera ingelesa izateaz. Neure begiekin bere gabiak ikusia nauzu Trinidad ondoan, eta odolik gabeko gure kapitain ustel hark atzera egin ez
|
zuen
ba?! Atzera egin zuen, jauna, Espainia Portu aldera.
|
|
|
Amore eman behar ote dugu nagusi diren diskurtso eta ideologien aurrean, horien mezu nagusi bakarra iraganak orainean eragin duen etnozidioa zuritzea izan ohi denean? Hain zuen ere, egungo errealitate soziolinguistikoa eta nazionala ote
|
ditugu
ba egia bakarra eta sakratua. Onkeriari men egin behar diogu?
|
|
|
Hain ulergaitza ote
|
dugu
ba euskararen arazoa dinamika politikoaren barneko ezaugarria dela jabetzea. Nazio zapaltzaileen hizkuntza eta kultura erreferentzietan burututako askapen nazionalik ez dagoela ikustea?
|
|
2009
|
|
|
–Eta zer egin behar
|
duzu
ba, bota?
|
|
|
eskatzen duenean. Joan egin behar dut dio letrak, joan egin behar, semeak aitari eta nola ez
|
dut
ba programa hasten dudan moduan hasiko.
|
|
|
Nola ez
|
dut
ba, astelehenera arte aguantatuko. Hogeita hamar urtetik gora ditut, jainkoarren, duela hamabost arima saldu nion Bilbotik hogei kilometrora ezezagun bati beti nahi izan dudan gauza bakarra agindu zidalako, ipuin inposibleak agindu zizkidalako.
|
|
|
Baina horrela izan duk. Pena
|
duk
ba...
|
|
|
–Beno, mutilak. Zer
|
dugu
ba?
|
|
|
–Pena
|
duk
ba. –Benetan penatua zirudien Ugartek?.
|
|
|
Edota zer bestela? Orduan ere, lehendabiziko udaletxe goiztiar hartan, norbaitek funtzionario odola ote
|
zuen
ba. Etiketak jarri eta artxibatzeko grina?
|
|
|
– Zer nahi
|
duzu
ba, panderoa jotzen ibiltzea? –
|
|
2010
|
|
|
–A, bai? Zer
|
duzu
ba?
|
|
|
–Ezagutuko ez
|
dut
ba. Zer gertatzen da Erramunekin?
|
|
|
–Bihotzean begiak al
|
ditugu
ba? –galdetu zion isilka Eleneri, hark dena jakiten baitzuen.
|
|
|
–Ez
|
dun
ba egia izango?
|
|
2011
|
|
|
Emakume zuzendariak %50 direnean primerakoa izango dela uste du Helenak, munduaren ikuspegia bi aldeetatik etortzea mesedegarria delako. Gizonek eta emakumeek begirada desberdinak al
|
ditugu
ba. Begirada pertsonalitatearen araberakoa dela ihardetsi dit, baina gizonek gizonekin egin duten moduan, emakumeek askotan emakumeengan jarriko dutela begirada, hobeto ezagutzen dituztelako.
|
|
|
Paretarekin zer egin ez zekiela, eta gainera bertsoak entzun behar! Ze uste
|
zuen
ba, ez ziola ulertuko ala. Ba hainbeste ulertzen zuen, bai, aurpegira barrez ari zitzaiola jakiteko adina, seguru!
|
|
|
–Zer egin behar
|
genuen
ba? –galdetu zuen Constantiak, ezbaikor?.
|
|
|
–Jakingo ez
|
du
ba! –esan zuen izeba Conek, goxo.
|
|
|
–esan zuen emazteak, eskua goratuta?. Entzungo ez
|
genuen
ba! Gure festa hondatu ez duenean!
|
|
|
–Izango ez
|
ditut
ba! –berokia askatu eta poltsa puztu bat atera zuen?.
|
|
|
Bahituta jarraitzen genuela jabetu ginen supituan, eta ohartu ginen, era berean, poesiak jaso egiten zaituela eremu birjin errugabeetara, non hitzek beste melodia bat baitute, beste askatasun bat, beste ibilbide anitz edo luzeago bat. Han kanpoko garrasiek zer zerikusi
|
zuten
ba gure hitz goxoen kadentziarekin. Deus ez!
|
|
2012
|
|
|
Zer
|
duzu
ba ilean?
|
|
|
Eta nik zer nahi
|
dun
ba egitea?
|
|
|
Vera, hau ez dun aukeratu daitekeen zerbait, hau egin egin behar dun, esaten zidan moja nagusiak tailerrera bisita egiten zuen bakoitzean. Ikusten dun gainontzeko guztiak nola ari diren; zer uste
|
dun
ba, hi berezia haizela?
|
|
|
–amak espantuz?. Zer lan espezie
|
duzue
ba, neskak!
|
|
|
–Hobeto? Zer esatea nahi
|
duzu
ba. Ondo ez.
|
|
|
–Zer
|
duk
ba, zer duk ba?
|
|
|
–Zer duk ba, zer
|
duk
ba?
|
|
|
–Zer sentitu behar
|
dut
ba?
|
|
|
–Zerbait merezi
|
zuen
ba, erretxin alaenak!
|
|
|
–Hori erraz esaten da, demonio! Eta ari gara saiatzen, zer uste
|
duzu
ba!
|
|
|
–Eta zer nahi
|
duzu
ba. Hogeita hamar euroko kamera puta bat daukagu!
|
|
|
–Nola ez
|
zuten
ba itxiko Gilen hona etorri bazen! –barre algara ozena egin zuen, lagunari ere kutsatu zitzaiona.
|
|
|
–Zer
|
duzu
ba? –zioen Charlesek edalontzi bat luzatuz.
|
|
|
–Zer
|
du
ba gure estrefopodo interesgarriak?
|
|
|
Zer nolako zorigaiztoa!, pentsatzen zuen, zer nolako etsimendua! Hartuak
|
zituen
ba alabaina ardura asmagarri guztiak. Halabeharra nahastua zen hartan.
|
|
|
–berriro merkatariak xano xano barre eginez?, fakturetan nahi den guztia ipintzen da. Nik ez ote
|
ditut
ba ezkonduen arteko gorabeherak ezagutzen?
|
|
|
–Madame Bovaryren etxean, ez ote
|
zenuen
ba gorteatzen...?
|
|
|
–Zer ote
|
du
ba, gure Tellier zaharrak?... Eztul egitean etxe osoa astintzen du, eta beldur naiz ez ote duen, oso laster, franelazko atorra ez baizik pinuzko maripulisa behar izango!
|
|
|
Izan ere, lehen bero hauek, harrigarriro ahultzen zaituzte, ez al da hala? Eta, zer nahi
|
duzu
ba, penatzeko jaio ginen, san Paulok zioen bezala. Eta baina, Bovary jaunak zer deritza?
|
|
|
–Zer
|
zenuen
ba. Zergatik?
|
|
|
–Zer
|
duzu
ba? –esan zuen Emmak?.
|
|
|
Zer nolako inozokeria oihalezko barraka hori! Zer uste
|
dute
ba, prefeta gustura izango dela han, dendapean bazkaltzen, txerpolari bat bezala ala. Eta horrelako txandrioei deitzen diete herriaren ona egitea!
|
|
|
–Halaxe da, erantzun zuen Homaisek?. Bai, zer nahi
|
duzu
ba! Alkatea baita guztia bere kapelupean hartu duena.
|
|
2013
|
|
|
–Nik nahiago
|
dut
ba Lacni Franz entzunez lo egin, eta ez trenaren soinua entzunez? –aitortu zion Mojcak mutil lagunari.
|
|
|
–Pena
|
duk
ba. Ilusioa egiten zidaan hirekin joatea.
|
|
|
Ez ote
|
du
ba arrazoi Salbatore Mitxelenak. Guzti guztia bai demonio!
|
|
|
–Nongoa
|
zaitugu
ba, gazte? –galdetu zion Mauriziok.
|
|
|
–Kontxo! Euskalduna al
|
zaitugu
ba?
|
|
|
–Aizu, gizon, eta zeu nor
|
zaitugu
ba. Ze izen daukazu?
|
|
|
Egun eta gau osoa? Nora joan gura
|
duzu
ba?
|
|
|
–Dios mío, akordatuko ez
|
nauk
ba?. Kleo etorri zuan lehenago.
|
|
|
–Egun on! Zer, nor ikustea espero
|
zenuen
ba, gazte? –bota zion andreak, irri maltzurrez, gaztearen ezuste soslaia sumatuta.
|
|
|
Andere txit agurgarria, begirunez zuzentzen natzaizu Jose Bermejo Zabaletaren peskizan egindako lanaren berri emateko; tamalez, ez da daturik gure fitxategietan. Jakin ezazu milaka hil ohar errepasatu ditugula, tar tar tar. Zer uste
|
huen
ba, inuzentea haiz gero. Tira, nora ezean gabiltzan berriz ere, baina ez gaitin hutsak tristatuko.
|
|
2014
|
|
|
–Zer diok? Espektakulua aparta
|
duk
ba! Eta ez didak esango ironia ez daukanik, are autoironia pixka bat ere?
|
|
|
–Zer nahi
|
zenuen
ba. Goizago iratzarriko bazina?
|
|
|
–Horrexegatik aipatu dizut, zer uste
|
duzu
ba. Izorratzen dakien bakarra zu zarela, etxe santu honetan?
|
|
|
–Zer
|
du
ba nire itxurak?
|
|
|
–Ba bai, esan dizut lehenago, kokoteraino nagoela beti gauza bertsuak irakurtzeaz. Iragarkien aldizkari puta hori goitik behera leitzen amaitzen ez
|
dut
ba, azkenean! Ea, esadazu:
|
|
|
–Egia esan, ez nian halakorik espero?, bota diot neure buruari. . Zer nahi
|
duk
ba, jendea haserre zagok, normala duk?, erantzun dut. –Baina atxiloketak gaizki daudela pentsatzen dugun guztiok ez diagu zertan ados egon horrekin??.
|
|
|
–Ni banoak, hau jasanezina duk?. . Baina ze espero
|
huen
ba??. –Ez zakiat; atxilotuen eskubide indibidualen urraketaren inguruko zer edo zer.
|
|
|
–Zer froga gehiago behar
|
duk
ba. Ea. Gurasoak errege magoak ginela esan ziatenean, astebete pasatu huen nirekin eta hire aita zenarekin, goian bego, hitz egin gabe:
|
|
|
–Ez dakit, Mikel, niri ere ez lidake graziarik egingo nire gizonak beste batekin adarrak jartzeak. Zer nahi
|
duzu
ba, danbolinik gabe dantzatzen hastea?
|
|
|
Baina odolak zainetan irakiten dit... Zer nahi
|
duzu
ba. Zuk ez dakizu zer diren maitasuna eta pasioa, hori da gertatzen zaizuna.
|
|
|
–Zer egitea nahi
|
duzu
ba. Ez zait gustatzen bera horrela ikustea.
|
|
|
–Baina... nola liteke? Hemen behar
|
zuen
ba..., hasi zen bere artean, galtza, alkandora eta zamarreko sakela guztiak arakatzen zituela.
|
|
|
–Nora joan behar
|
duzue
ba?
|
|
|
–Besteri emateko ona
|
duk
ba, Artola.
|
|
|
–Izango ez
|
du
ba, papar harro horrekin?
|
|
|
–Honek zer uste
|
du
ba, pastillak mihiaren azpian gordetzen hasiko naizela? –esan dut neure baitan, baina J k entzun eta erantzun egin dit.
|