|
2002
|
|
|
federalismoa, demokrazia, gehiengoaren borondatea eta gutxiengoekiko begirunea, eta konstituzionalismoaren nagusitasuna. Beraz, Quebecen ez
|
dute
autodeterminazio eskubiderik aitortua legedian, baina autodeterminazioa gauzatzeko zenbait tresna dute, besteak beste, herri kontsultak egiteko ahalmena, eta herritarren gehiengoak banaketaren aldeko hautua eginez gero, Kanadak hori ahalbideratzeko negoziazio prozesu bat zabaldu duela dio. Hemen, sarritan autodeterminazioaren ezagutza zehatzaren bila egon gara eta hemen ikusten da printzipio sakonen garapena beste era batzuetan ere egin daitekeela.
|
|
2003
|
|
|
Eta planteatzen den edozein bide berrik integratzailea behar du izan. Une honetan, esaterako, autodeterminazio eskubidearen errebindikazioa egiten denean mehatxu gisa ikusten duten horiekin, guk ahalegin bat egin behar
|
dugu
autodeterminazio eskubidea une honetan Euskal Herrian egin daitekeen aldarrikapenik demokratikoena dela ikus dezaten. Finean, autodeterminazio eskubideak Euskal Herrian bizi den pertsona bakoitza ondokoarekin maila berean jartzen baitu, abertzalea izan, espainolista izan, federalista izan...
|
|
2005
|
|
|
Herriek
|
duten
autodeterminaziorako eskubidea gogoratuz, horren arabera eskubidea baitute bere izate politikoa libreki erabakitzeko eta bere garapen ekonomiko, sozial eta kulturala lortzeko lanean jarduteko.
|
|
2006
|
|
|
Gatazkak prebenitzeko, aldez aurretik hartu behar dira neurriak estatuak nazioarteko legeak betetzera behartzeko beren herritarrekiko harremanean, beren mugen barruko herri eta komunitate berezituei dagokienez, besteak beste. Era berean, neurriak hartu behar
|
dituzte
autodeterminazio eskubidea gauzatzea galarazten duten neurriak saihesteko, hala nola, biztanleria leku batetik bestera eramatea edo nahitaezko asimilazioa. Estatuei ulertarazi behar zaie ezin dituztela bazter utzi herri eta komunitateen aldarrikapenak.
|
|
2007
|
|
|
1 Herri guztiek
|
dute
autodeterminazio eskubidea. Honen bitartez, bere izaera politikoa askatasunez ezartzen dute eta bere garapen ekonomiko, sozial eta kulturala egokitzen dute.
|
|
2009
|
|
|
Bosgarren artikuluak horrela dio: Herri guztiek
|
dute
autodeterminazio eskubidea, eta eskubide horrek ez du preskribatzen, eta ezin zaio inolaz kendu. Berak erabakitzen du bere estatutu politikoa askatasun osoz, kanpoko inongo esku hartzerik gabe.
|
|
2014
|
|
|
Horregatik, azaroaren 8an Donostiako Zurriola hondartzan egingo den mosaiko erraldoira gonbidatzen zaituztegu usurbildar guztioi. Izan ere, nazio guztiek
|
duten
autodeterminazio eskubidea da debekatzen dena: beraz, azaroaren 8ko mosaiko erraldoiak, Kataluniarekiko derrigorrezko elkartasun keinua izateaz gain, euskal herritarron erabakitzeko eskubidearen aldeko indar erakustaldia ere izan behar du.Esan bezala, mosaikoa Zurriolan egingo da azaroaren 8an, 11:00: 00ak bitartean.
|
|
2015
|
|
|
Autodeterminazio eskubidean kontrara gertatzen da eta Nazioarteko Komunitateak aitortzen du, herri zapaldu guztiek
|
dutela
autodeterminaziorako eskubidea. Herri guztiek, zein gobernu mota nahi duten aukeratu, garapen ekonomiko, sozial eta kultural propioa bilatzeko eta antolaketa propioa sortzeko eskubidea dute.
|
|
|
Oraindik ez dago batere garbi testuinguru horretan nola geratuko den erabaki eskubidea, baina oso posible da orain bezala geratzea: hau da, Eusko Legebiltzarrak onartua
|
du
autodeterminazio eskubidea, baina ez da ezer egiten uneren batean herritarrek horren gainean erabaki dezaten.
|
|
|
Espainiako politikari eta intelektualen beste argudio faltsu bat, euskaldunen erabakimen politikoaren kontra, legezkotasunarena da. Esaten da euskaldunek ez
|
dutela
autodeterminazio eskubiderik, 1978ko Espainiako Konstituzioan oinarriturik, eta hori egia da, baina egia juridiko legal hori presentatzen da egia etiko politikoa balitz bezala, Schuchardten estiloan, gramatika demokratiko faltsu bat inposatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Ohar garrantzitsu bat honetaraz gero. Herriek
|
dutela
autodeterminazio eskubidea, ez eskualdeek, ez auzoek, ez probintzia puskek. Ez zernahik(...)
|
|
|
Euskal Herriak ez
|
du
Autodeterminazio Eskubiderik. Nork eta zertan funtsaturik erabaki du ezetz?
|
|
2017
|
|
|
Besteak beste, aldarrikatzen dutena da" Katalan Herriak bere etorkizun politikoa autodeterminazioaren bidez erabakitzeko eskubidea duela, eta gatazka politikoak konpontzeko" biderik eraginkorrena" prozedura demokratikoen erabileran datzala. Horrez gain, azpimarratu dute," Kataluniak bere etorkizun politikoa hautatzeko
|
duen
autodeterminazio eskubidea" Euskal Herriarentzat ere aldarrikatzen dutela.
|
|
|
Kataluniak bere etorkizun politikoa hautatzeko
|
duen
autodeterminazio eskubidea Euskal Herriarentzat ere aldarrikatu dute, eta keinu egin diote iazko ekainean Hitzartuk Azpeitian egin zuten herri galdeketari: " Ezin dugu ahaztu, Azpeitian, adibidez, 2016ko ekainaren 5ean herritarren %39, 37k bozkatu zuela; 4.781 lagunek hain zuzen ere, eta horietako 4.524ek baietz esan ziotela euskal estatu independenteari".
|
|
2018
|
|
|
Iñigo Urkullu lehendakariak adierazi duenez, EAJk estatus politiko berrirako egindako proposamenak ez
|
du
autodeterminaziorako eskubidea planteatzen; bainan," legezkoa eta adostua" izanen den erabakitzeko eskubidea defendatu du. EAJk Legebiltzarrean aurkeztutako dokumentuaren arabera, Estatutu berrirako itunak aldebikotasuna izanen luke ardatz, eta bi aldeek errespetatuko dutela bermatu lukete.
|
|
2021
|
|
|
" Euskal Herriak
|
duen
autodeterminazio eskubidea defendatzen dugu; Euskal Herriari autodeterminatzeko eskubidea ukatzen dioten estatu espainiar eta frantsesari, eskubide demokratiko hori errespeta dezaten eskatzen diegu; Euskal herritarren hitza eta erabakia errespetatuz, orobat eskatzen diogu ETAri su etena deklara dezala, distentsio garai berri batez guztion arteko elkarrizketa jorratzeko baldintzak lor ditzagun, et...
|
|
2022
|
|
|
Herri moduan
|
dugun
autodeterminazio eskubidea izan da Euskal Herriko borrokak hezurmamitzeko muinetako bat, etengabe urratzen zaigun eskubidea izaki. Baina jakin badakigu, jendarte eredu honetan herritartasun eskubideak zeren araberakoak diren, nagusiki, enplegu arautua (emakume* asko esparru produktibotik kanpo gaude gehienetan) eta nazionalitatea (populazio migratzailea kanpo dago gehienetan).
|
|
2023
|
|
|
PSOEren tradizioari jarraikiz, PSOEren traizioa, bertze bat. PSOE eta Pedro Sanchez bera behin baino gehiagotan sahararrek
|
duten
autodeterminazio eskubidea defenditzetik Marokok eskainitako autonomia sahararrek onartu luketela esatera igaro dira, norabide aldaketa lotsagarria emanda. Deitu aldaketa, deitu traizioa, nahi duzun gisara deitu, baina iritzi aldaketa horren benetako arrazoiak ez dira ezagunak oraino, ezta ze negozio edota negoziaketa egin ziren gordean ere norabide aldaketa nabarmen hori justifikatzeko.
|
|
|
Jarduneko gobernuko bozeramaile Isabel Rodriguezek nabarmendu zuen, atzo, agerraldi batean, Espainiako Konstituzioaren esparruak «soilik« duela lekua Espainian —ez
|
du
autodeterminazio eskubidea jasotzen— eta Katalunian, eta kataluniarrek azkeneko bozetan erakutsi dutela esparru hori «gogoko« dutela. Izan ere, Kataluniako alderdi independentista guztiek elkarrekin —JxC, ERC Esquerra Republicana eta CUP— baino boto gehiago lortu ditu PSCk.
|