|
2009
|
|
|
Ondorengo lanak immigrazioaren eta gutxiengo kulturalen irudikapen dinamiken ikasketetan aurreratzea du helburu,
|
talde
kultural ezberdinez osaturik dagoen lagin batean oinarrituta (Magreb, Latinoamerika eta Ekialdeko Europa). Hitzen asoziazio librearen bitartez, Euskal Autonomia Erkidegora immigratu duten pertsonek beren talde kulturalari buruz zein beste gutxiengo kulturalei buruz dituzten irudikapenak aztertzen dira.
|
|
|
Ondorengo lanak immigrazioaren eta gutxiengo kulturalen irudikapen dinamiken ikasketetan aurreratzea du helburu, talde kultural ezberdinez osaturik dagoen lagin batean oinarrituta (Magreb, Latinoamerika eta Ekialdeko Europa). Hitzen asoziazio librearen bitartez, Euskal Autonomia Erkidegora immigratu duten pertsonek beren
|
talde
kulturalari buruz zein beste gutxiengo kulturalei buruz dituzten irudikapenak aztertzen dira. Lortutako emaitzen artean, latinoamerikarrei dagozkien adostasun orokorrek beren jatorriari, izaera latinoari eta ezaugarri positiboei erreferentzia egiten diete; Magrebeko taldeen ezjakintasuna eta anbibalentzia azpimarratu egiten da; eta Ekialdeko Europakoan, berriz ere ezjakintasuna, baina oraingoan gertutasun pertzepzioari eta jende onaren irudiari lotuta.
|
|
|
Lortutako emaitzen artean, latinoamerikarrei dagozkien adostasun orokorrek beren jatorriari, izaera latinoari eta ezaugarri positiboei erreferentzia egiten diete; Magrebeko taldeen ezjakintasuna eta anbibalentzia azpimarratu egiten da; eta Ekialdeko Europakoan, berriz ere ezjakintasuna, baina oraingoan gertutasun pertzepzioari eta jende onaren irudiari lotuta. Populazio immigrantearen profil psikosozialen sistematizazioa egiteak ahalbidetuko digu
|
talde
kultural ezberdinetan eta errealitate psikosozial eta komunitarioarekin kontrastean dauden irudikapenen sustraiak ezagutzea.
|
|
|
Ikerketa honetan parte hartu duten etorkinak (N= 282) Euskal Autonomia Erkidegoan bizi dira eta hiru
|
talde
kultural nagusi ordezkatzen dituzte, Magrebeko (n= 104;% 36,8), Latinoamerikako (n= 142;% 50,4) eta Ekialdeko Europako (n= 36;% 12,8) jatorria dutenak. Horietatik,% 73,7 emakumeak dira eta% 26,3 gizonak, eta batez besteko adina 34,45 (d.t.= 10,03) urtekoa da.
|
|
|
Ondoren, norbanakoen arteko mailan azaltzen diren
|
talde
kulturalen inguruko kontzepzioen aldaketen analisian sakontzeko, erantzun tipologien existentzian miatu zen, subjektuen korrespondetzia eta klasifikazio hierarkikoen analisien bidez. Metodo honek norbanakoek eragindako taldeak osatzen ditu euren erantzunen antzekotasunaren arabera.
|
|
|
Bukatzeko,
|
talde
kultural bakoitzean irudikapenak nola finkatzen diren ezagutzeko asmoz, gutxiengo bakoitzak bere buruari buruz duen pertzepzioa ikertu genuen, berriz ere ezaugarri prototipikoen irizpidea erabiliz. Hauek emandako hitzen% 50 osatzen dute.
|
|
|
Populazio latinoamerikarrak bere
|
talde
kulturalari buruz duen pertzepzioari dagokionez, adostatutako irudiak men egiten die ondorengoei: hegoamerikarrak (13), langileak (11), alaiak (11), dantza (9), herrikideak (9), jaia (7), ondo (6), onak (6) eta irekiak (6).
|
|
|
Populazio magrebtarrak bere
|
talde
kulturalari buruz duen pertzepzioari dagokionez, adostatutako irudiek men egiten diete ondorengoei: ondo (9), onak eta gaiztoak (7), gustukoak ditut (5), denak berdinak (4), etorkinak (4), erlijioa (4), justizia eza (4), arabiarrak (3), konfiantza eza (3), ezberdinak (3), marokoarrak (3) eta beharra (3).
|
|
|
Ekialdeko Europako populazioak bere
|
talde
kulturalari buruz duen pertzepzioari dagokionez, aipatutako irudiek men egiten diete ondorengoei: Europa (1), ondo (1), denak berdinak (1), hotzak (1), lagunak (1), errumaniarrak (1), immigranteak (1), ezaugarri kulturalak (1), pertsonak (1), ezer ez (1), justizia eza (1).
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan dauden
|
talde
kulturalen errealitate psikosozial eta komunitarioa zein den jakiteko, jarraian modu labur batean aurkeztuko ditugu haien egoera aurremigratorio eta postmigratorioen zenbait ezaugarri.
|
|
|
Hiru
|
talde
kulturalen artean ezkonduen eta ezkongabeen portzentajea gehiengoa da, nahiz eta Ekialdeko Europako populazioan bananduta dauden pertsonen portzentajea gailentzen den. Familia egoerari dagokionez, bikotea daukaten pertsonen% 75 bere bikotekidearekin batera dago, eta seme alabak dauzkatenen erdiak elkarrekin daude (lehengusuak, lehengusinak eta anai arrebak).
|
|
|
Lortutako emaitzek ahalbidetzen dute immigrazio eta gutxiengo kulturaletako protagonisten pertzepzioa barneratzen duen ikuspegi bat sortzea. Gainera,
|
talde
kultural bakoitzaren berezitasunak ikuspuntu gisa edukitzea bermatzen dute, baita iritzi publikoak dituen irudi eta irudikapenekiko alternatiboak diren iritziak ikustea ere.
|
|
|
|
Talde
kulturalei dagozkien bereizgarri estereotipikoen balorazioak talde beren ebaluazio orokorrarekin bat egiten du, immigrante magrebtarrei balorazio txarreneko bereizgarriak eman zaizkielarik. Arestian aipatu den moduan, populazio horretan ikuspegi anbibalenteak eta ezjakintasuna gailendu egiten dira.
|
|
|
Hala ere, puntuazioak ebaki puntutik gertu agertzen dira.
|
Talde
kulturalak kontuan hartzean, ikusten da taldeekiko adierazitako aurriritzirik ez dagoela, baina alde ezkutuari dagokionez, magrebtar populazioarekiko aurreiritzi gehiago agertu egiten dira.
|
|
|
Estereotipoei dagokienez, Magrebeko eta Latinoamerikako taldeei buruz deskribapen zehatzagoa egiten da, beren kategoria sozialen irudikapen kognitibo konplexuago bat islatuz. Aitzitik,
|
talde
kulturalen multzoak Ekialdeko Europako taldea deskribatzeko zailtasun handienak topatu ditu.
|
|
|
|
Talde
kultural bakoitzean Irudikapen hauek zein puntutaraino sustraiak botatzen dituzten jakiteko, gutxiengo bakoitzak bere buruari buruz duen pertzepzioa ikertu genuen. Alde batetik, diskurtso menderatzailea erreproduzitzen duten narratiben elaborazioa aztertzen da.
|
|
|
Oro har,
|
talde
kultural bakoitzari loturiko ezaugarriak eta ikertutako gutxiengoen identitateak koherenteak dira beren egoera psikosozialari buruz dakigunarekin.
|
|
|
– Latinoamerikar populazioak oinarrizko beharrak aseturik ditu, modu zabal batean emozio positiboak eta ziurtasun falta sentitzen ditu, integrazio jarrerak eta gainerako
|
talde
kulturalek baino babes eta kontaktu sare gehiago ditu.
|
|
|
Ikuspuntu honen arabera, beharrezkoa izaten da lurralde zehatz batean dauden
|
talde
kulturalen eta elkarbizitza baketsu eta sortzailea bultzatuko duen giza aniztasunaren balorazio eraginkorra egitea. Aniztasuna baloratzeak esan nahi du instituzioek eta komunitateko kideek beren ezberdintasun eta berdintasunen onuren berri edukitzea, eta jatorri anitzeko pertsona eta taldeen arteko erlazio jasangarriak eraikitzea.
|
|
|
Interesgarria litzateke
|
talde
kultural ezberdinetako kideak norbanako moduan ezagutzea, elkarrekin komunean daukatena ezagutuz, eta beste taldeen alderdi positiboak ezagutzeko aukera emango luketen aktibitate komunitarioak diseinatzea: beren kultura, hizkuntza, eta abar.
|
|
2010
|
|
|
– Bizi estiloa eta
|
talde
kulturala harremanetan jartzen dituen esparrua da, jarrera kultural bat elikatzeko sorgunea taxutzen eta atzematen laguntzen duela.
|
|
2014
|
|
|
Txapelketaren onura egiletza kolektiboak betetako funtzio kulturalean aurkitu dugu:
|
talde
kulturalaren elkarbizitzaren idealei so dagie. Azken buruan txapelketak jokoan jartzen duena talde bizitza beraren berariazkotasuna edo berezkotasuna baita, kultura subjektibotasunaren balio beregaina.
|
|
|
Errealitate estetikoaren sorrera gaitasunak erakusten digu subjektu estetikoaren erabakimena printzipio unibertsalaren gidalerroan ekoitzi behar duela. Bere hitza ekoizteko erabakimena duen
|
talde
kulturalari atxikitzen dion ardura da. Gaur, subjektu estetikoaren balioa subjektu eraberrituaren erabakimen gaitasunean dago.
|
|
|
Objektuaren kontzientzia mundu ikuskeraren maila berriak urratzean zetzan aurreko kontzientzia galdu gabe, afektu fluxu bat biziberritu eta geroratzean, zentzu lur bat jariatzean. Metaforak kulturan egindako lan isila txapelketaren gertaera erritualak azaleratzen du eta
|
talde
kulturalaren metafora bizigarria (Ricoeur, 1980) da. Haatik, objektuaren aurkikuntza estetikoa, bere baitan barne biltzen duen zentzu jarioan asebetetzen duela ulertu dugu.
|
|
2017
|
|
|
Uste horiek Prilleltensky rekin (2008) bat datoz, hau da, etorkinen ongizatea gertakari maila anitzekoa, dinamikoa eta elkarren menpekoa dela. Maila anitzekoa, faktore azaltzaileak maila pertsonalekoak, taldekoak, erakundekoak eta kulturalak izan daitezkeelako; dinamikoa, aldagaiek elkarri eragin diezaioketelako; eta elkarren menpekoa, hartzailearen testuinguruaren ezaugarriek
|
talde
kulturalaren ezaugarriei eragiten dietelako, eta horrela, talde bakoitzari baldintza ezberdinak ezarri. Azken alderdi horretan sakonduz, egiaztatu da gizarte hartzaileak baldintzatzen duela etorkinak oinarrizko errekurtsoetara duen sarbidea, akulturazio prozesua erraztuz edo zailduz kategoria sozial batzuen arabera, hala nola jatorri kulturalaren arabera (Ward eta Kagitcibasi, 2010) edo generoaren arabera (Gregorio, 1997).
|
|
|
batzuek arazoak sufritzen dituzte, beste batzuek ez dute aldaketarik nabaritzen, eta beste batzuek beren osasuna hobetzen dute. Prozesuetan eta emaitzetan dauden desberdintasunak direla-eta egile batzuek gomendatzen dute testuinguru bakoitzean eta
|
talde
kultural bakoitzarekin ikerketa espezifikoak egitea (Berry, 2003). Horrela, azterlan hau burutu zen Euskal Herrian bizi diren etorkinen akulturazio prozesuaren ezaugarriak ezagutzeko eta haien osasun psikologikoaren (estresa eta ongizatea) ezaugarriak definitzeko.
|
|
2020
|
|
|
Xedeen artean ere ezin dugu ahaztu hezkuntza potentzialtasun handia daukala ondareak, bai norberaren identitate kulturala bai beste
|
talde
kulturalak ikertzeko. Hau da, ondarearen bitartez bultzaturiko Gizarte Zientzien irakaskuntzak erraztu lezake identitate propioa eta kolektiboa sortzea, baina lagun lezake dibertsitate soziala baloratzen ikasten ere (Gonzalez, 2006).
|