|
2023
|
|
|
Zerga nagusiei begiratuz gero, zerga bakoitzak izango du bere Legea edo bere Foru Araua, baina aldi berean, halako araua erregelamendu baten bidez osatuko da:
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren erregelamendua, Sozietateen gaineko Zergaren erregelamendua, Balio Erantsiaren gaineko Zergaren erregelamendua, etab
|
|
|
Adibidez, Bizkaiko Foru Aldundiaren Ogasun eta Finantzen Sailak jarraibideak erabili ohi ditu, Ogasuneko Zuzendari Nagusiak emanda. Ohikoena eta ezagunena urtero martxo edo apirila aldera Ogasuneko web orrian argitaratu ohi dena da,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kanpainan erabiliko diren irizpideak finkatuz3.
|
|
|
TFAOen 2 artikuluak (eta TLOren 3 Artikuluak) tributu sistema antolatzeko eta berau aplikatzeko printzipioak bereizten ditu. Horrela, tributu sistema antolatzeko printzipioak dira tributuak ordaindu behar dituzten pertsonen ekonomia ahalbidea, eta orokortasuna, berdintasuna, progresibitatea, konfiskaezintasuna, 3 Ogasuneko Zuzendaritzaren bidez, Arabako Foru Aldundiak ere, urtero
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kanpaina hasi aurretik antzeko jarraibideak argitaratzen ditu. Gipuzkoak, bere aldetik, ez du halako tresnarik erabili.
|
|
|
5 Esangura horretan, 1999ko uztailaren 10eko Auzitegi Gorenaren Epaian (Errek. 126/ 1998) ezarri zenez, PFEZren lanbide jardueren etekinen gaineko atxikipen tasa %15etik %20ra igotzeak ondorio konfiskagarriak izango lituzke, etekin txikienak zituzten zergadunen
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kuota gainditzen zen neurrian.
|
|
|
Halakoetan, egitate zergapetuaren esanahia zein den jakiteko, beharrezkoa izaten da zerga egitatearen araua eta zergapetik kanpokoen araua batera interpretatzea.
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergapetik kanpo daude Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren menpe dauden errentak. Lehenengo begirada batean, badirudi xedapen hori ez duela garrantzirik, baina bizi aseguruetatik jasotako kopuruen gainean ordaindu behar den zerga zehazteko ezinbesteko araua da.
|
|
|
Lehenengo begirada batean, badirudi xedapen hori ez duela garrantzirik, baina bizi aseguruetatik jasotako kopuruen gainean ordaindu behar den zerga zehazteko ezinbesteko araua da. Horiek horrela, kontratugilea ez den hirugarrenak aseguruaren prestazioak jasoz gero, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren menpe daude; bestela,
|
Pertsona
Fisikoaren Errentaren gaineko Zergaren menpe.
|
|
|
Jarauntsia onartu arte, bada, jarauntsi onartu gabea Balio Erantsiaren gaineko Zergaren subjektu pasiboa da eta zerga hori ordaindu behar dio Ogasunari. Alokairu bezala jasotako kopuruari dagokionez, jaraunsle bakoitzari egotziko zaio hiru zati berdinetan
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren autolikidazioan.
|
|
|
Preskripzioeta iraungitze epeak zenbatzen hasiko dira kasuan kasuko aitorpen edo autolikidazioa aurkezteko erregelamenduzko epea amaitzen denetik hurrengo egunean. Demagun epe hori zenbatzen hasi zela 2017ko ekainaren 30ean, 2016ko zergaldiko
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren aitorpena edo autolikidazioa borondatez aurkezteko azken egunean, eta 2020ko abenduaren 30ean geldiarazi zela, tributu betebeharpekoaren egoitzan 2012ko aitorpena edo autolikidazioa aurkezteko errekerimendua jaso zuelako. Preskripzio epea osorik berriro hasiko zen zenbatzen.
|
|
|
Halako administrazio egintzak ez dira irmoak izan behar. Modu horretara konpentsa daitezke
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren behin behineko likidazioan jasotako itzulketaren zenbatekoa, betebeharpeko berak duen beste tributu zor batekin, betebeharpekoak likidazioaren aurka errekurtsoa jartzea erabaki duen ala ez gorabehera.
|
|
|
Jarri ere, Tributu administrazioek zergadunen eskura euren datuak jartzen dituzte bide telematikoz, datuok kontsultatzeko eta lortzeko hagitz erraztuz. Horiek horrela, autolikidazioak aurkezteko unean zergadunak baditu arau hausteak aipatzen dituen datuak, hirugarrenek Administrazioari eman baitizkiote horien artean,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzkoak, konturako sarrerak eta atxikipenak egin behar dituzten hirugarrenek emanda. Nolanahi den ere, halako ziurtagiriak erabilgarri izan daitezke baldin eta Administrazioak eskura dituen datuen eta atxiki behar duenak edota autolikidazioa aurkeztu behar duenak dituen datuen artean desadostasunak badaude; are gehiago, Administrazioak daturik ez badu epean eman ez zaizkiolako.
|
|
|
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren esparruan, Sozietateen gaineko Zergaren esparruan, eta Balio Erantsiaren gaineko Zergaren esparruan bereziki, kenkariak eta gastuak fakturaren bidez justifikatu behar dira, ahal dela. Tributuen Arau Orokorrek frogabide hori lehentasunezkoa dela adierazten dute, baina ez da bide pribilegiatua; hortaz, Administrazioak uste badu fakturaren eraginkortasuna zalantzan jartzen badu, betebeharpekoak eragiketak benetakoak direla erakusten duten frogak aurkeztu ditu.
|
|
|
Gipuzkoan prozedura bitan zatitu denez, lehenengo prozedurari dagokionez soilik, eta gainerako bi lurraldeetan, autolikidazioaren bidez hasitako prozeduretan tributuaren arauketaren ziozko itzulketa eskatzen bada, hala nola,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan, Sozietateen gaineko Zergan, edo Balio Erantsiaren gaineko Zergan gerta ohi daitekeena, erregela bereziak daude. Honelakoetan, itzulketa erabaki behar da sei hilabeteko epean autolikidazioa aurkezteko epea amaitu zenetik zenbatzen hasita edo autolikidazioa aurkeztu zenetik zenbatzen hasita epez kanpo egin bada.
|
|
|
a) Zerga oinarrien zuzeneko zenbatespeneko araubidean kontabilitatea eramateko beharra inola ere ez betetzea Hortaz, kontabilitatea eramateko betebeharra goitik behera ez da egiten. Dena den, eragina izango luke zerga oinarria zuzeneko zenbatespenaren arabera zehazten duten zergadunengan bakarrik, zenbatespen objektiboa aplikatzen dutenak kanpoan utzita lehenago oso zabala zena,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan jarduera ekonomikoen etekin garbia zehazteko, behintzat, eta egun foru arauetatik ia ia desagertu dena. Jokabide honen bidez, beraz, kontabilitaterik eza tipifikatu nahi da, bai halakorik ez dagoelako, bai kontabilitatea ez delako erakutsi nahi; gainera, modu absolutuan definitu da, eta kontabilitateko idazpenen %5 edo gutxiago izanez gero tipoa ez litzateke gauzatuko, lerrokada honetako tipoa behintzat, artikulu bereko c) letran aipatutakoa agian bai gauzatuko litzatekeelako. b)" Kontabilitate bikoitza eramatea".
|
|
|
Subjektu pasiboak, aitorpenaren bidez, aukera bat edo batzuk egikaritzen baditu
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan baterako ala banakako aitorpena aurkeztea edota bere jarduera ekonomikoaren etekinak zenbatzeko zuzeneko zenbatespenaren modalitate arrunta ala erraztua erabiltzea, kasu, oro har, gero ezin izango ditu aukera horiek aldatu, behin aitortzeko epea amaitu eta gero esaterako, egiaztapen eta ikerketarako prozedura hasi bada, tributuaren arauketak aukera beste une bat...
|
|
|
Horregatik, likidazioa bere garaian aurkaratu ezean, irmo bihurtu da, eta premiamendu bidea hasi ondoren jada ezin da horren aurka egin. Adibidez, horrela gertatzen da betebeharpekoak
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren likidazioa jasoz gero eta bertan ondorengoengatiko kenkaria bidegabe ezabatu bazaio, hilabeteko epea igarotzen uzten duenean errekurtsorik edo erreklamaziorik jarri gabe. Ordainketa ez duenez egin ere, premiamendu probidentzia jaso duenerako ezin dezake horren aurka egin likidazioaren edukiari buruzko arazoak alegatuz, likidazioa irmo eta onartua izan delako.
|
|
|
65 Bizkaiko Lurralde Historikoan BATUZ sistema ezartzean goitik beherako aldaketa gertatuko da, zergarik garrantzitsuenetan aitorpenen bidez hasitako prozedura erabiliko baita autolikidazioaren ohiko sistemaren ordez:
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan, Sozietateen gaineko Zergan eta Balio Erantsiaren gaineko Zergan (uztailaren 15eko 5/ 2020 Foru araua). maiatzaren 10eko 48/ 1994 Foru Dekretua eta Bizkaiko Erregelamendua onetsi duen abuztuaren 21eko 125/ 2019 Foru Dekretua.
|
|
|
Ikus dezagun adibide bat: demagun 2023ko urtarrilaren 27an
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga dela-eta behin behineko likidazioa jaso dela. Likidazioa 2023ko urtarrilaren 16ko erabakiaren bidez eman da eta 2019ko ekitaldiari dagokio.
|
|
|
Argi dago nazioarteko zergapetze bikoitza gertatzen dela, Estatuek antzeko irizpide edo irizpide berdinak erabiltzen dituztelako pertsonak zergapetzeko. Pentsa dezagun Espainiako egoiliarrak (egoiliar diren lurraldea)
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan lorturiko errenta guztiak aitortu behar dituela, errentok lortu diren lurraldea gorabehera; eta errenta horien artean, Indian (iturriaren lurraldea) kokatutako enpresa baten irabazietan parte hartzeagatik lortutako sarrerak daudela. Indiako tributu araua aplikatzeagatik, Espainiako egoiliarrak iturriaren lurraldean errenten gaineko zerga ordaindu behar izan du jasotako dibidenduen gainean.
|
|
|
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga (PFEZ). Zerga subjektiboa eta pertsonala da.
|
|
|
Zerga erreala da ez egoiliarrek Espainian lortutako errenta kargatzen duena.
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergarekin gertatu aldera egoiliarren gainean ezarri dena, ez da lortutako errenta osoa batera kargatzen, baizik eta errenta bakoitza zatika kargatuko da eta karga tasa ere ezberdina da errentaren mota bakoitzarentzat: kapitalekoa, lanaren etekinak, eta abar...
|
|
|
SAINZ DE BUJANDAk adierazi zuenez, zerga pertsonaletan, pertsona jakin bat dago zergaren baldintza objektiboen barruan; beste hitz batzuez esateko, zerga hori ezin daiteke pertsonarik gabe eratu.
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, esaterako, pertsona bakarraren errenta osoaren gainean ezartzen da beti, baldin eta pertsona hori ohiko egoiliarra bada.
|
|
|
Aldizkako zergetan, zerga egitateak denboran zehar dirau, eta legegileak denbora hori zatitu egiten du, tributu zorra ezarri ahal izateko; zati bakoitzean sortutako zorra lokabea da zerga beraren gainerako epealditan sortutako zorretatik. Horren erakusgarri dugu,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga. Istanteko zergetan, ordea, zerga egitatea, bere izaeragatik, epealdi jakin batean agortzen da; horrek ez du esan nahi egitate hori bat batekoa izan behar denik, baizik eta ez dela etenik gabe luzatzen (adibide moduan aipa daiteke ogia erostean ordaintzen dugun Balio Erantsiaren gaineko Zerga).
|
|
|
Aldizka aitortzen diren zergen kasuan, muga hori gainditu den ala ez ikusteko aintzat hartuko dira aitortzeko epealdi bakoitzean ordaindu gabeko diru kopurua, eta epealdi horiek hamabi hilabetetik beherakoak izango balira, iruzurraren muga egutegiko urtean ordaindu gabeko kopurua da. Modu horretara,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kasuan, zergaldia eta aitortzeko epeak egutegiko urtearekin bat datozenez, begiratu behar da urte batean ordaindu gabe utzitakoa. Balio Erantsiaren gaineko Zergan, aldiz, aitorpena aurkezteko epeak hilekoak edo hiruhilekoak dira, eta egutegiko urte bereko aitorpena aurkezteko epealdi batzuk batu dira, delitua gauzatu den jakiteko.
|
|
|
Esangura horretan,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga zuzeneko zerga metodoen adibidea da; eta alkohola edo tabakoaren kontsumoa kargatzen duen zerga zeharkako zerga metodoen erakusgarria da.
|
|
|
Adingabekoak eta ezgaituak tributu betebeharraren subjektu izan daitezke, baina betebehar horiek betetzeko ordezkariaren bitartez jardun behar dute. Ulerbidez, jarauntsiaren zatia jaso duen adingabea Oinordetzen gaineko Zergaren subjektu pasiboa da; adingabea ere
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren subjektu pasiboa da baldin eta bankuko kontuetan dituen kopuruengatik etekinak jaso baditu. Tributu betebeharpekoak zerrendatzen dituztenean Tributu arau Orokorrek ez dute bereizi adin nagusiak eta adingabeak, gaiak eta ezgaituak.
|
|
|
Erregela horrek zergadun bat Lurralde Historikoetan edo lurralde erkidean egoiliar den zehazteko balio du, ez ordea, Espainian edo beste herrialde batean egoiliar den ala ez zehazteko. Azken kasu horretan,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren azaroaren 28ko 35/ 2006 Legearen 9 artikuluak xedatutakoa aintzat hartu behar da. Egia da Legeak Ekonomia Itunaren antzeko ezaugarriak edo erregelak erabiltzen dituela, hots, egondako egunak ala interes ekonomikoen gunea, baina ez dira ondoz ondo aplikatzen, espada horietako edozein gertatzea nahikoa da.
|
|
|
Ez da erantzukizunik izango ondasun bakarra eskuratu bada (jarduera ekonomikoari eutsi ez bazaio), mortis causa oinordetza bada (arau bereziak dituelako), ezta eskualdatzailea konkurtso egoeran badago eta konkurtso prozeduran baitan eskuratu bada ustiapena. e) Erantzule solidario dira erakundeen administratzaileak, gutxienez kapitalaren %20ko partaidetza duten bazkideak, erkideak edo partaideak eta horien ezkontideak; izatezko bikoteak eta bigarren mailarainoko senideak, ordaindu gabeko atxikipenengatik. Erakundeek atxikipenak deskontatu behar dizkiete erantzuleei, baina atxikipenok ez dizkiote Administrazioari ordaindu izan, eta erantzuleek
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren autolikidazioetan atxikipen horiek kendu izan dituzte. Erantzukizuna kendutako zenbatekoraino helduko da. f) Erantzule solidario dira pertsona juridikoen benetako kontrola (osoa edo partziala, zuzenekoa edo zeharkakoa) duten pertsonak edo erakundeak, edota pertsona juridiko horiekin batera zuzendaritza borondate bera duten pertsonak edo erakundeak.
|
|
|
Balio Erantsiaren gaineko Zerga. Ondoren, beste aldaketa batzuk gehitu dira, batzuetan tributu berriak sortu direlako, beste batzuetan araugintza ahalmena handitu delako,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan edo Sozietateen gaineko Zergan, kasu. Zergapetze bikoitza saihesteko nazioarteko tratatuen antza dauka, hortaz tributu ahalmenak banatzen dira subiranotasun ezberdinen artean lotura puntuen arabera.
|
|
|
Era berean, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga autonomia erkidegoei lagatako zerga da eta erkidegoek zergaren arauketa aldatzeko eskumena dute tarifaren eta kenkarien gainean, baita zergaren kudeaketa ere. Beste zerga batzuetan gertatu bezala
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, kasu, zergaren arauketa orokorra Estatuko legearena da, hortaz, autonomia erkidegoak zerga arautzeko eskumenak ez baditu erabili izan, Estatuko arauketaz ezberdina edota beste kenkari batzuk ezarriz, Estatuko legea aplikatu behar da. Horiek horrela, honako zalantza argitu genuke:
|
|
|
Ohiko egoiliarra izatea lotura puntu bezala erabili ohi da zergetako zerga egitatearen tributu harremanetako subjektu pasiboa pertsona fisikoa izan ohi denean:
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga, baita Balio Erantsiaren gaineko Zerga ere enpresaedota lanbide jarduerak pertsona fisikoek burutzen dituztenean. Pertsona fisikoaren egoitza fiskala ere bere ohiko egoiliar izateak zehazten du.
|
|
|
Lehenengo erregela. Euskadin zergaldiko egun gehien ematea,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergari dagokionez; sortzapen egunaren bezperan amaitzen den urtebeteko egun gehien Euskadin ematea, datatik datara zenbatuta, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergari, Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergari eta Garraiobide Batzuen gaineko Zerga Bereziari dagokienez.
|
|
|
Gainerako tributuetan, tributu horien sortzapenean betebeharpekoa egoiliarra izatea aintzat hartuko da,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan bezala.
|
|
|
kontrako frogarik ez dagoen artean, pertsona fisiko bat Euskadiko lurraldean dagoela pentsatuko da bere ohiko etxebizitza bertan baldin badu. Ulerbidez,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan ohiko etxebizitzaren kenkaria aplikatzean zergaduna ohiko egoiliarra izatea zehazten ari gara sarri askotan.
|
|
|
Lehenengo erregelak huts eginez gero, pertsona fisikoa ohiko egoiliarra izango da bere interesen gune nagusia duen lekuan. Leku hori zein den jakiteko,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren zerga oinarriaren zatirik handiena zein lurraldetan eskuratzen duen ikusiko da. Kasu honetarako, ez dira kontuan hartuko ondasun higigarrien kapitalak emandako errentak eta ondare irabaziak, ezpada errentak lortzeko lurralde batean egotea beharrezkoa den kasua (lan etekinak edota jarduera ekonomikoarenak).
|
|
|
Hirugarren erregela. Itxiera klausula bezala, eta aurreko erregela biek huts egin dutenean, zergaduna Euskadiko ohiko egoiliarra dela ulertuko da bertan baldin badu aitortutako bere azken egoiliar izatea,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren ondorioetarako.
|
|
|
Egoiliarra izatearen gaineko arauketa hori foru arauetan jaso da," Itunaren barruko" egoiliar izatea, alegia. Adibidez,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergan zehazten denez, pertsona fisikoak zergaldiko egunik gehien Euskadin bizi izan baditu baina Lurralde Historiko batean baino gehiagotan, ulertuko da pertsona hori egoiliarra izango dela zergaldiko egunik gehien egon den Lurraldean (urtarrilaren 17ko 3/ 2014 Foru Arauaren 3 artikulua, Gipuzkoako Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergarena).... Bigarren erregela ere berdin berdin aplikatuko da:
|
|
|
Egoiliarra izatearen gaineko arauketa hori foru arauetan jaso da," Itunaren barruko" egoiliar izatea, alegia. Adibidez, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergan zehazten denez, pertsona fisikoak zergaldiko egunik gehien Euskadin bizi izan baditu baina Lurralde Historiko batean baino gehiagotan, ulertuko da pertsona hori egoiliarra izango dela zergaldiko egunik gehien egon den Lurraldean (urtarrilaren 17ko 3/ 2014 Foru Arauaren 3 artikulua, Gipuzkoako
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergarena). Bigarren erregela ere berdin berdin aplikatuko da:
|
|
|
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergari dagokionez, zergaren aitorpena aurkeztea nahikoa izango da jakinarazpen hori egiteko.
|
|
|
Egoiliar izate berrian pertsona fisikoak jarraian emandako denbora gutxienez hiru urtez luzatzen den kasuetan izan ezik,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren eta Ondarearen gaineko Zergaren ondorioetarako, aldaketarik ez dela izan pentsatuko da ondorengo inguruabarrak gertatzen direnean: a) Egoiliarra izateaz aldatzen den urtean edo hurrengoan, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren zerga oinarria aldaketaren aurreko urtean izandako zerga oinarria baino %50 handiagoa izatea, gutxienez.
|
|
|
Egoiliar izate berrian pertsona fisikoak jarraian emandako denbora gutxienez hiru urtez luzatzen den kasuetan izan ezik, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren eta Ondarearen gaineko Zergaren ondorioetarako, aldaketarik ez dela izan pentsatuko da ondorengo inguruabarrak gertatzen direnean: a) Egoiliarra izateaz aldatzen den urtean edo hurrengoan,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren zerga oinarria aldaketaren aurreko urtean izandako zerga oinarria baino %50 handiagoa izatea, gutxienez. Baterako tributazioa egiten denean, indibidualizatzeari buruzko arauak erabiliz zehaztuko da. b) Egoera hori sortzen den urtean, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren ondorioz benetan ordaindu den tributua aldaketa izan aurreko lurraldean aplikatu beharreko arauarekin gertatuko zatekeen tributuaren benetako ordainketa baino txikiagoa izatea. c) Ohiko egoiliarra berriz ere hasierako lurraldean izatea, a) letran azaldutako egoera sortzen den urtearen hurrengoan, edo horren hurrengoan.
|
|
|
a) Egoiliarra izateaz aldatzen den urtean edo hurrengoan, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren zerga oinarria aldaketaren aurreko urtean izandako zerga oinarria baino %50 handiagoa izatea, gutxienez. Baterako tributazioa egiten denean, indibidualizatzeari buruzko arauak erabiliz zehaztuko da. b) Egoera hori sortzen den urtean,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren ondorioz benetan ordaindu den tributua aldaketa izan aurreko lurraldean aplikatu beharreko arauarekin gertatuko zatekeen tributuaren benetako ordainketa baino txikiagoa izatea. c) Ohiko egoiliarra berriz ere hasierako lurraldean izatea, a) letran azaldutako egoera sortzen den urtearen hurrengoan, edo horren hurrengoan.
|
|
|
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga
|
|
|
Era berean, autonomia erkidegoek zerga horien arauketa nolabait alda dezakete, karga tasaren gainean edo kenkarien gainean, adibidez, muga zehatzen barruan. Estatuak zuzenean kudeatu eta biltzen du
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, baina autonomia erkidegoek euren tarifa eta kenkariak ezar ditzakete, eta bilketaren emaitza Administrazio bien artean banatuko dute erdi bana %50ean. c) Amaitzeko, tributu batzuetan Estatuak bilketaren zati bat baino ez du laga, esaterako BEZaren kasuan (%50) edo Zerga Berezien kasuan (%58). Kopurua kalkulatzeko autonomia erkidegoaren kontsumoko estatistikak aintzat hartuko dira.
|
|
|
Araugintza autonomoa dute, besteak beste, honako tributuek:
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga (jarduera ekonomikoen, sarien eta ondasun higigarrien kapitalaren gaineko atxikipenak izan ezik, horietan lurralde erkideko atxikipen tasak erabili behar direlako), Sozietateen gaineko Zerga, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga edota Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga (sozietate eragiketen modalitatea izan ezik eta egintza ju...
|
|
|
2.5.2
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga
|
|
|
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga tributu itundua da eta araudi autonomoaren pean dago. Lurraldearen arabera, eskumena daukan foru aldundiari dagokio tributu hori ordainaraztea, baldin eta zergaduna Euskadiko ohiko egoiliarra bada.
|
|
|
Horiek horrela, gerta daiteke betebehar nagusia betetzeko lotura puntua
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren autolikidazioa aurkezteko eta ordaintzekoeta zergaren menpeko etekinen gaineko atxikipenak eta konturako sarrerak zehazteko lotura puntua bat ez etortzea. Demagun pertsona fisikoa Bizkaiko egoiliarra dela baina jarduera ekonomikoaren etekinak jaso dituela Madrilen kokatutako enpresa batetik:
|
|
|
zergaren autolikidazioa Foru ogasunari aurkeztu behar dio, baina atxikipenak Estatuko Administrazioari ordaindu zaizkio. Halakoetan, Ekonomia Itunaren 12 artikuluak ezarri duenez,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga likidatzean, lurralde batean zein bestean egin diren konturako ordainketek balioko dute. Baina horrek ez du esan nahi, ordainketa horiek behar ez den Administrazioari eginda ere, beste Administrazio eskudunak berari dagokion kopurua jasotzeari uko egin behar dionik; alderantziz, azken horrek kopurua emateko eskatu ahal izango dio atxikitzaileari.
|
|
|
Zerga horren bidez, zergadunaren ondare garbiaren gaineko titulartasuna kargatzen da sortzapenaren unean, hots, urteko abenduaren 31n. Hortaz, zergaduna pertsona fisikoa da, eta zerga honen autolikidazioa aurkeztuko du
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren autolikidazioa aurkezten duen epe berdinetan, halako zerga aurkeztera behartuta egongo balitz. PFEZn bezala, arauketa aplikagarria eta zerga ordainarazteko Administrazio eskuduna zehazteko erabiliko dugun lotura puntua zergaduna ohiko egoiliarra izatea izango da.
|
|
|
Nolanahi den ere, Ekonomia Itunaren 24 artikuluak ezarri duenez, zergadunak bi modutara ordain dezake, egoiliar bezala eta ez egoiliar bezala: a) Betebehar pertsonalaren arabera, zergaduna
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren menpe dagoenean hiru Lurralde Historiko edozeinetan. Foru Aldundiek zerga eskatuko dute zergadunaren ondare osoaren gainean, tributupean diren ondare elementuak zein lurraldetan dauden kontuan hartu gabe (mundu osoko ondarea). b) Betebehar errealaren arabera, zergaduna Espainiako egoiliarra ez denean, hiru Lurralde Historikoetako Tributu administrazioek zerga eskatuko dute zergadunak Espainian kokatuta dituen eskubide eta ondasunen gainean baldin eta Euskadin dauden, erabil litezkeen edo bete liratekeen ondasun eta eskubideen baliorik handiena badago.
|
|
|
Horiek horrela, tributuen foru sisteman dauden zergak eta Estatuko tributu sistemakoak berdinak dira:
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, Sozietateen gaineko Zerga, Balio Erantsiaren gaineko Zerga, Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga, etab...
|
|
|
Foru erakundeek, beraz, euren arauketa egiteko eskumena dute, eta hala nahi dutenean, lurralde erkideko arauketatik ezberdin. Esaterako,
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren arauketa hasiera batean likidazio egitura bera zuen lurralde erkidean eta foru lurraldeetan baina egun likidazio eskemak ezberdinak dira lurraldez lurralde.
|
|
|
2.5.2
|
Pertsona
Fisikoen Errentaren gaineko Zerga 88
|