|
2017
|
|
|
Azken urte hauetan, baliabideak ugaritu dira eta
|
orain
Point of care (POC) deritze. Baldintza kliniko bati buruz eskuragarri dauden ebidentzia guztiak laburbiltzen dituzten sintesiak dira, klinikoak eta pazienteak elkarreraginean aritzeko espresuki diseinatutako guneak dira, era sistematiko batean aukeratu eta eguneratutako ebidentziak eskaintzen dituzte, eta errazak dira kontsultatzeko (4).
|
|
2018
|
|
|
Herrialde azpigaratuetan, ordea, pisu eskasiatik gainpisurako trantsizioa oso azkarra izateaz gain, GMIak gora egiten jarraitzen du. Mundu mailan oraindik pisu eskasia obesitatea baino prebalenteagoa da, baina
|
orain
arteko joerak jarraitzen badu, 2022rako obesitatea gainjartzea espero da (2).
|
|
2019
|
|
|
Horretarako, eskura daukagun informazio mordoa datu base batean antolatu behar izaten da, metodo estatistikoak edo grafikoak aplikatu ahal izateko (ikus 3 irudia). Datu base horien eraikuntzan sortzen diren arazo batzuk azalduko ditugu
|
orain
.
|
|
|
Cismotako lncRNAk transkripzio gunean bertan betetzen dute beren funtzioa, inguruko geneen adierazpena erregulatuz. Adibide modura,
|
orain
arte gehien ikertu den XIST lncRNA daukagu, bi X kromosometako baten inaktibaziorako ezinbestekoa dena. Zehazki, XISTtranskriptoa X kromosoma inaktibotik transkribatzen da, kromosoma horri berari lotzean bere inaktibazio epigenetikoa martxan jarriz (13).
|
|
|
LncRNAen adierazpen akastun hori gene kodetzaileen kasuan bezala alterazio genomikoen, erregulazio epigenetikoaren, transkripzio faktoreen edo egonkortasunean eragina duten faktoreen jardueraren ondorioa izan daiteke. Hau da, lncRNAek gene kodetzaileen adierazpena erregulatu ahal duten bezala, haiek ere zorrozki erregulatuak dira,
|
orain
arte zelularen barruko prozesuen erregulazioaren inguruan jakina zenari konplexutasun maila
|
|
|
Zalantzarik gabe, emaitza hauek minbiziaren garapenean lncRNAek duten paper kritikoa deskribatzen dute, alor honetan haien ikerketak duen interesa azpimarratuz. Ildo horretatik, lncRNA identifikazioak eta
|
orain
arte ikertutakoek zelularen barruan funtzio garrantzitsuak betetzen dituztela ezagutzeak orain arteko genomen, transkriptomen eta gene adierazpenaren erregulazioaren inguruko ikuspegia aldatzea eragin du. Lehen emaitza hauek etorkizunean aurkikuntza zirraragarri ugari egingo direla aurreikusten badute ere, oraindik lncRNA hauen ikerketaren hastapenetan gaude eta ikerketa asko dago egiteko.
|
|
|
Zalantzarik gabe, emaitza hauek minbiziaren garapenean lncRNAek duten paper kritikoa deskribatzen dute, alor honetan haien ikerketak duen interesa azpimarratuz. Ildo horretatik, lncRNA identifikazioak eta orain arte ikertutakoek zelularen barruan funtzio garrantzitsuak betetzen dituztela ezagutzeak
|
orain
arteko genomen, transkriptomen eta gene adierazpenaren erregulazioaren inguruko ikuspegia aldatzea eragin du. Lehen emaitza hauek etorkizunean aurkikuntza zirraragarri ugari egingo direla aurreikusten badute ere, oraindik lncRNA hauen ikerketaren hastapenetan gaude eta ikerketa asko dago egiteko.
|
|
|
Zentzu horretan, 2003 urtean burututako Giza Genoma proiektuari esker giza genomako proteina kodetzaileen gene kopurua zehaztasun handiz finkatzea lortu zen genoma osoa sekuentziatu ondoren (1). Hala ere, azken urteetan errendimendu altuko teknologien garapen ikaragarriak (errendimendu altuko DNA eta RNA sekuentziazioak)
|
orain
arteko genomaren ikuspegi proteozentrikoa zalantzan jartzea eragin du. Plataforma horiek RNAren transkripzioa modu global batean aztertzea ahalbidetu dute, genomaren% 90 inguru transkribatzen dela frogatuz.
|
|
|
Azken ikerketek RNA ez kodetzaile laburren dibertsitatea azpimarratu dute, kategoria horren barnean klase ugariko RNA ez kodetzaileak bereiziz (mikroRNA, siRNA, piRNA?) (7). Horien artean, mikroRNAk dira
|
orain
arte gehien ikertu direnak eta minbiziaren testuinguruan tumore mota askotan miRNA horien adierazpenean asaldurak aurkitu dira, tumoreen garapenean duten funtzioa azpimarratuz (8).
|
|
|
pairatuko dute; aitzitik, hazkuntza faktorea mantentzen bada, hori ez da gertatuko (51). Era berean,
|
orain
dela gutxi iragarri denez, FGF2ak nestinaren adierazpenean eragina du, nerbio sistemako zelula ama proteina markatzaile bat, FGF2a zelula amen ezaugarriak mantentzeko beharrezkoa dela berretsiz (52).
|
|
|
APA estiloa (3) edo Joana Albret Bibliotekonomia Mintegiak proposatutakoa (4). Hala ere, eta guk dakigunez, Vancouver estiloa
|
orain
arte ez da euskaratu eta medikuntza arloan gehien erabilitako estiloa denez, funtsezkoa iruditu zaigu proposamen bat luzatzea.
|
|
|
Ikus ditzagun,
|
orain
, ariketa fisikoaren ondorioz agertzen diren urdail hesteetako sintoma eta arazo batzuk.
|
|
|
Idatzi honen asmoa da iraupen luzeko lasterketek osasunean izan ditzaketen ondorioak aztertzea. Hasteko,
|
orain
arteko bibliografiak zer dioen jasotzen du. Eta, ondoren, Ehunmilak Ultra Traileko korrikalarien artatze datuak aztertzen ditu; horretarako, 2017ko datu bilketa baliatuko dugu.?
|
|
2020
|
|
|
Sintoma horiek goiz agertzen direnez, garrantzitsuak dira biomarkatzale klinikoak bilakatu daitezkeelako. Forma genetikoak PGaren kasuen% 15 dira eta ideia horren inguruan 2004 urtean LRRK2 genearen lehen mutazioa aurkitu zen,
|
orain
arte gaixotasuna garatzeko arriskua areagotzen duen faktore genetiko garrantzitsuena. Mutazio horietako bat euskal jatorriko biztanleen artean ohikoa zela ohartu ziren.
|
|
|
• TKE aurrekariei dagokienez, 2009 urtean TKE aurrekaria zuten eta ondoren PGa garatu duten gizabanakoen kopurua garrantzitsua izan da. Hauek, kontuan hartzeko emaitzak dira, eta
|
orain
arte ikertutakoarekin bat datoz. Izan ere, hainbat ikerketatan aztertu izan da mikrotraumatismoek neuroendekapenezko prozesuan duten garrantzia.
|
|
|
10 urte igaro ondoren egindako analisian, TCSRak PGaren garapenean duen eraginari buruz,
|
orain
arteko ikerketetan aipatu izan denarekin erlazio estua dago, eta, beraz, horren jarraipenak duen garrantzia baieztatzen da, PGa garatzeko arriskua aurreikusteko eta biomarkatzaile gisa jokatzeko duen gaitasunarengatik.
|
|
|
TKEren aurrekaria, nahiko prebalentzia handian azaldu da lagin horretan, eta, idorreria,
|
orain
arteko ikerketetan esan den ez bezala, ez da faktore adierazgarria izan.
|
|
|
Jeger (8) eta Manarik (22) eginiko behaketa ikerketek ez ezik,
|
orain
arte egin diren entsegu kliniko gehienek ere birbaskularizazioa osatzearen aldeko datuak erakutsi dituzte.
|
|
|
Birbaskularizazio osoa egitea segurua dela dirudi, baina
|
orain
arte ez zegoen hain argi pazientearengan tratamendu mediko egoki batekin lortu ezin diren onurak lortzen ziren, onura horiek epe luzera mantentzen ziren eta honek guztiak pazientearen pronostikoan hobekuntza bat zekarren.
|
|
|
TCSRaren inguruko azterketa galdeketa gidatu baten bidez egin zen, eta horren diagnostikorako azterketa polisomnografikorik ez izateak okerreko ondorioak izateko arriskua handitzen du. Hala ere, emaitzak kontuan hartzekoak dira eta bat datoz
|
orain
arte esan eta ikertu izan denarekin.
|
|
|
• REM loaren jokabide alterazioak (TCSR/ REMJA): TCSRa PGan
|
orain
arte gehien aztertu izan den biomarkatzailea da (1). TCSRa nahaste neurologikoekin lotuta dagoela ikusi da, horien artean PGarekin, atrofia multisistemarekin (7,9).
|
|
|
Araban antolatzen zenean hor aritzen zen beti antolaketa lanetan. Gogoratzen naiz
|
orain
dela urte asko, orduan Txagorritxu izena zeraman ospitalean lanean aritu nintzenean, berak ere bertan lan egiten zuela, eta ikerketa txiki batean datuen azterketa estatistikoa egiten lagundu zidala. Ordutik beti harreman onak izan genituen.
|
|
|
odolean entzima pankreatikoen balioen igoera, emaitzen fluktuazio handia eta normalizazio iragankorra eta irudi proba bidez frogatutako pankrea erabat normala (6, 7, 8). Geroago, Gullo doktoreak nahasmendu horri buruzko zenbait artikulu argitaratu zituen eta haren omenez Gulloren sindrome gisa ezagutzen da
|
orain
(9).
|
|
|
Gaixotasun zeliakoarekin ere lotura handia dela uste izan dute eta bi nahasmenduek, zeliakia eta Gulloren sindromea, pairatzen zituzten pertsonetan ikerketa egin zuten (19). Alabaina, horietako inork ere ez zuen entzima pankreatikoen balioak normaltzea lortu gluten gabeko dieta hartu eta gero, eta hortaz bi nahasmenduen asoziazioa ezin izan da
|
orain
arte frogatu (14).
|
|
|
Horien artean transkripzioa areagotzen duten, automozketa prozesu ezberdina jasaten duten edo LDLRarekiko afinitate handiagoa duten PCSK9 aldaerak deskribatu dira (2B irudia). LOF mutazioen kasuan, aldiz, gutxi batzuk deskribatu dira
|
orain
arte. Horiek LDL Caren kontzentrazio baxua eragin ohi dute, LDLR gehiago baitago eskuragarri, eta horrek CVDaren aurkako babesa ematen du (14).
|
|
|
Horien artean transkripzioa areagotzen duten, automozketa prozesu ezberdina jasaten duten edo LDLRarekiko afinitate handiagoa duten PCSK9 aldaerak deskribatu dira (2B irudia). LOF mutazioen kasuan, aldiz, gutxi batzuk deskribatu dira
|
orain
arte. Horiek LDL Caren kontzentrazio baxua eragin ohi dute, LDLR gehiago baitago eskuragarri, eta horrek CVDaren aurkako babesa ematen du (14).
|
|
|
• REM loaren jokabide alterazioak (TCSR/ REMJA): TCSRa PGan
|
orain
arte gehien aztertu izan den biomarkatzailea da (1). TCSRa nahaste neurologikoekin lotuta dagoela ikusi da, horien artean PGarekin, atrofia multisistemarekin (7,9).
|
|
|
TCSRaren inguruko azterketa galdeketa gidatu baten bidez egin zen, eta horren diagnostikorako azterketa polisomnografikorik ez izateak okerreko ondorioak izateko arriskua handitzen du. Hala ere, emaitzak kontuan hartzekoak dira eta bat datoz
|
orain
arte esan eta ikertu izan denarekin.
|
|
|
• TKE aurrekariei dagokienez, 2009 urtean TKE aurrekaria zuten eta ondoren PGa garatu duten gizabanakoen kopurua garrantzitsua izan da. Hauek, kontuan hartzeko emaitzak dira, eta
|
orain
arte ikertutakoarekin bat datoz. Izan ere, hainbat ikerketatan aztertu izan da mikrotraumatismoek neuroendekapenezko prozesuan duten garrantzia.
|
|
|
10 urte igaro ondoren egindako analisian, TCSRak PGaren garapenean duen eraginari buruz,
|
orain
arteko ikerketetan aipatu izan denarekin erlazio estua dago, eta, beraz, horren jarraipenak duen garrantzia baieztatzen da, PGa garatzeko arriskua aurreikusteko eta biomarkatzaile gisa jokatzeko duen gaitasunarengatik.
|
|
|
TKEren aurrekaria, nahiko prebalentzia handian azaldu da lagin horretan, eta, idorreria,
|
orain
arteko ikerketetan esan den ez bezala, ez da faktore adierazgarria izan.
|
|
|
Sintoma horiek goiz agertzen direnez, garrantzitsuak dira biomarkatzale klinikoak bilakatu daitezkeelako. Forma genetikoak PGaren kasuen% 15 dira eta ideia horren inguruan 2004 urtean LRRK2 genearen lehen mutazioa aurkitu zen,
|
orain
arte gaixotasuna garatzeko arriskua areagotzen duen faktore genetiko garrantzitsuena. Mutazio horietako bat euskal jatorriko biztanleen artean ohikoa zela ohartu ziren.
|
|
|
|
Orain
da momentua itzultzaile automatiko batekin elkarbizitzeko arauak aztertu, hausnartu eta erabakitzeko. Ibilbide horren hasieran gaude; berazjar ditzagun denon artean oinarriak, osasungintzan euskara normalizatzeko tresna baliagarria izan dadin Itzulbide.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) euskara eta gaztelania hizkuntza ofizialak dira, eta txosten ofizial guztiak bi hizkuntzetan argitaratzen dira. Osakidetza EAEko osasun zerbitzu publikoa denez, Erakundeak bi hizkuntzetan argitaratzen ditu txosten orokorrak; baina txosten klinikoei dagokienez, gaztelania izan da
|
orain
arte erabili den hizkuntza (ia) bakarra. Hala ere, eta Osakidetzaren proiektu estrategikoaren arabera, aurreikusitako ekintzetako bat da" dokumentazio klinikoan eta historia klinikoan euskararen presentzia pixkanaka handitzea" (1.4.2 ekintza, Osakidetzaren 2017 erronka eta proiektu estrategikoei buruzkoa), gaur egunean oraindik errealitatea ez bada ere.
|
|
|
argiztapen artifizialaren, musika terapeutikoaren, ehundura ezberdinen eta hainbat lurrin eta elikagairen bidez. Terapia hau erabilgarria dela egiaztatu da Rett sindromean, garun lesio traumatikoan, garun paralisian eta dementzian agerikoak diren sintoma fisiologikoak eta portaera aldaketak arintzeko. Haatik, droga abusuek dakartzaten asaldurei aurre egiteko Snoezelen terapiak ekar ditzakeen onurak ez dira ikertu
|
orain
arte. Ildo horretan alkohola da mundu mailan gehien kontsumitzen den substantzia psikoaktibo ohikoena eta alkoholismoak 3,3 milioi hildako eragiten ditu urtero; mundu osoko heriotza guztien% 5,9, alegia.
|
|
2021
|
|
|
Molekula hori prointsulina da, eta proproteinen konbertasen aurkikuntza ahalbidetu zuen, proteina inaktiboak heltzearen erantzule baitira (1). Haren aurkikuntza 60ko hamarkadakoa den arren, lehen konbertasa ez da 1990 urtera arte karakterizatuko, orduan hasi baitziren deskribatzen
|
orain
arte ezagutzen ditugun forma guztiak (2). Molekula horiek lotura peptidikoak hidrolizatzeaz arduratzen diren entzima serin proteasak dira, eta horietako bakoitza ebaki puntu ezberdin baterako espezifikoa da.
|
|
|
Horien artean, gaitzaren eta pisuaren arteko erlazio estatistikoki esanguratsua azaldu zaigu. Zehazki, pisu baxuagorako joerak endometriosia garatzeko arriskua handitzen duela erakutsi digute eskuratutako datuek,
|
orain
arte literaturako ebidentziak zioen bezalaxe (8). Gainera, bi horien arteko loturaren oinarrian ez da pleiotropiarik aurkitu, hortaz, pisuak endometriosian eragin kausala izan dezakeela dirudi.
|
|
|
Oraingoan, gaixotasunak hilekoaren ziklo luzerarekin lotura esanguratsua duela ikusi dugu, hain zuzen ere, zikloluzera laburrarekin lotutako predisposizio genetikoak endometriosia pairatzeko aukera handitzen duela aurkitu dugu, sarreran aipatutako ebidentziak erakutsi moduan (10). Beraz, hein batean behintzat, informazio hau bat dator hilekoarekiko esposizio handiagoak eritasuna azaltzeko aukerak emendatzen dituela defendatzen duen
|
orain
arteko teoriarekin (11). Aipatzekoa da hilekoen arteko iraupenak eta endometriosiak ez dutela harreman pleiotropikorik azaldu, horrenbestez, hilekoarekiko esposizio handiagoa eragiten duen oinarri genetikoa patologiaren kausetako bat izan liteke.
|
|
|
Ikertzen jarraituko da. Fitxa teknikoan anafilaxiaren eta hipersentikortasunaren erreakzio alergikoak gehitu dira albo ondorio gisa. Tronbozitopenia immunearen agerpenaren eta
|
orain
arte erabilitako txertoen arteko balizko lotura ikertzen ari da. Data horretan 6.125.119 pertsonak jaso zuten txertoa Espainian (27).
|
|
|
Beste bi txertoekin ez da arrisku hau antzeman. Spikevax (Moderna):
|
orain
arte lortutako informazio guztia kontuan izanda, ezin da kausazko erlaziorik ezarri txertoaren eta tronbozitopenia immunearen artean. Comirnaty (Pfizer/ BioNTech): astenia, letargia, gosearen murrizpena eta gaueko izerditzea agertzeko arriskua aztertzen ari dira. Vaxzevria (AstraZeneca/ Oxford):
|
|
|
Beraz, nabarmendu beharra dago txerto guztiek erakusten duten eraginkortasuna oso erabilgarria dela SARS CoV sortutako pandemiari aurre egiteko eta aukera ezin hobea dela talde immunitatea sortzeko. Bestalde, nahiz eta aurretiko datuak argitaratuta izan,
|
orain
arte eraginkortasuna ez dago guztiz finkatuta populazio azpitaldeen artean.Hala ere, oraindikzaila da aurresatea zer txerto den komenigarriena adin tarte bakoitzerako. Gainera, oraindik ez da ikertu nola aldatu/ mantentzen den eraginkortasuna denboran zehar; ikertzeke dagoen puntu garrantzitsu bat da hau ere.
|
|
|
Eraginkortasunari dagokionez, emaitza nahiko ezberdinak lortu ziren entsegu batean eta bestean. Erresuma batuan dosi baxua/ dosi estandarra jaso zutenen artean% 90eko eraginkortasuna behatu zen; 2 dosi estandar jaso zituztenen artean, aldiz,% 60,3koa(
|
orain
arte populazio orokorrean baimendutako pauta: 2 dosi estandar).
|
|
|
Emaitzek adierazten dutenez, EAEko datu orokorrak kontuan hartuta, emakumezkoek modu larrian eta ez programatuan ospitaleratzeko probabilitate handiagoa dute gizonezkoekin alderatuta, hipertentsio, bularreko angina, eroapen nahasmendu eta bihotzeko disritmia, bihotz gutxiegitasun eta aterosklerosi kasuetan. Bihotzeko arazoak dituzten pertsonen ezusteko ospitaleratzeetan eragin dezaketen faktoreak ikertzerakoan,
|
orain
arteko ikerketa gehienek pazienteek osasun zerbitzuarekiko duten irisgarritasuna behatu dute. Esaterako, bihotz gutxiegitasuna duten pertsonek laguntza eskatzeko duten joera aztertzen duen meta sintesi kualitatibo baten arabera, osasun zerbitzuetara jotzeko mugak nabarmendu ziren, besteak beste, laguntza beharraren inguruko zalantzengatik (sintoma fluktuatzaileei lotuta), osasun sistemaren barruan nora jo ez jakiteagatik, ospitaleekiko beldurragatik eta sintomak beste kausa batzuei egozteagatik (13).
|
|
|
Emakumeen kontrazepzio metodoei dagokienez aurrerapauso handiak eman diren arren, gizonezkoen kasuan ez da ordezko berririk garatu
|
orain
dela 400 urte kondoien asmakuntza egin zenetik. Merkaturaturik dauden metodo bakarrak kondoia eta basektomia dira eta biek muga ugari dituzte (5,6).
|
|
|
AHen administrazioa ematean, gure hormonen maila fisiologikoak baztertu eta kanpotik finkaturiko mailak eskuratuko dira. Farmako hauen osagai estrogenikoa dela eta,
|
orain
arte sozialki emakumeari atxiki izan zaizkion ezaugarri fisikoen garapena gertatzen da. Hori dela eta, generoen arteko desberdintasuna markatzen dute eta borroka feministarako mehatxu gisa identifikatu izan dute askok, produktu honekiko bazterketa sortuz.
|
|
2022
|
|
|
7 Eta
|
orain
zer?
|
|
|
Baina etorkizunari begira jarri nahi dugu:
|
orain
artekoa aztertu, hemendik aurrerakoan hobeki aritzeko. Esperientziaz baliatu, egunero ikasten eta gure lana hobetzen jarraitzeko.
|
|
|
Etxealdian asko ikasi genuen, baina gerora ahantzi ditugu haietako asko: elkartasuna, errespetua, kontsumoari dagozkionak, kultura, arreta, kritikotasuna... pentsatzeko denbora hartu genuen eta
|
orain
hori bera aldarrikatu behar dugu.
|
|
|
• COVID pandemiak zailtasun ugari jarri dizkigun honetan, emaitza onen mantentzea lortu dugu
|
orain
arteko lortutako jardunbide egokien oroitzapen eta indartze lanak eginaz
|
|
|
7 Eta
|
orain
zer?
|
|
|
bisitak debekaturik daudenez gero, ama bere bikotearekin bakarrik dago gelan eta lasaitasun gehiago dute bere haurrari titia emateko. Aurretik nahiko arrunta zen umeak titia hartzen ikasteko denbora gehiago behar izatea, baina
|
orain
, amajaioberri bikotea, etenaldirik gabe errazago zentratzen dira elikaduran eta alta emateko garaian argi ikusten dugu ezarpena ba dagoen. Argi ez badago, nahiz eta ginekologoak amari alta eman, gelan berdin uzten ditugu, jaioberria ospitaleratuz eta ama bere ondoan ohe berdinean uzten.
|
|
|
Beste aurrerapauso bat ere lortu dugu,
|
orain
, jaioberriei dagokien CIPNA zenbakia jaio eta berehala bideratu daitekeelako, eta horren bidez, bere osasun etxean adierazi daiteke, lehen bai lehen pediatra eta erizainarekin kontsultategia antolatzeko.
|
|
|
Eta erredakzioan, kazetari xumeok, albistearen berri eman behar genuen, zer, eta genetikaz arrastorik ere izan gabe, lau orduren bueltan, egunkaria errotatibara bidali aurretik. Ordutik, harremanak jorituta sumatu ditugu eta,
|
orain
, pandemiaren berri emateko garaian informatu ahal izan da, hein handi batean, zientzialarien ekarpenari esker: sare horri estu atxikita.
|
|
|
(...) Han agertzen zara, guztiz plastikatuta, eta hori da. batetik betaurrekoak, betaurrekoak lausotzen zaizkigula, min ematen digutela belarrien atzean, bestetik ez dakit zer.
|
Orain
tratua ezin da berdina izan. Orain ezin da berdina izan."
|
|
|
Orain tratua ezin da berdina izan.
|
Orain
ezin da berdina izan."
|
|
|
Negatiboak direnei, sintomen arabera gomendioak ematen dizkiegu, eta beharra ikusten dugunean, medikuengana bideratzen ditugun. Lehen PCRak eskatzen genituen, eta
|
orain
testak egiten ditugu.
|
|
|
Eta kontsulta gehienak telefonoz izan behar zirenak esan ziguten bata bestearengandik babesteko, ez kutsatzeko, eta ez genekien Norbera Babesteko Ekipamendua (NBE) nahiko izango genuenik eta ordutegia aldatu ziguten eta baita eguneroko jarduna luzatu ere. Gure kasuan aukera izan genuen soberako orduekin astegun batean jaiegun bat hartzeko, etaasteburuetan eta aste santuan hasi ginen txandak egiten beste Osasun Etxean eta protokolo andana hasi zen etortzen korreoz (100 baino gehiago bi urte hauetan, 7 egunetik behin gutxi gorabehera eta berriak askotan ezabatzen zuen aurreko astean bidalitakoan esandakoa), lortu zuten,
|
orain
hain beharrezko zaiguna posta elektronikoa erabiltzea, adibidez bajak altak etab. horren bidez egiten da orain gehienetan.
|
|
|
Eta kontsulta gehienak telefonoz izan behar zirenak esan ziguten bata bestearengandik babesteko, ez kutsatzeko, eta ez genekien Norbera Babesteko Ekipamendua (NBE) nahiko izango genuenik eta ordutegia aldatu ziguten eta baita eguneroko jarduna luzatu ere. ...zeko, etaasteburuetan eta aste santuan hasi ginen txandak egiten beste Osasun Etxean eta protokolo andana hasi zen etortzen korreoz (100 baino gehiago bi urte hauetan, 7 egunetik behin gutxi gorabehera eta berriak askotan ezabatzen zuen aurreko astean bidalitakoan esandakoa), lortu zuten, orain hain beharrezko zaiguna posta elektronikoa erabiltzea, adibidez bajak altak etab. horren bidez egiten da
|
orain
gehienetan.
|
|
|
Protokoloak beharrezko eta lagungarriak hasieran,
|
orain
gainezka egin naute, interesa hasieran, nekea orain.
|
|
|
Protokoloak beharrezko eta lagungarriak hasieran, orain gainezka egin naute, interesa hasieran, nekea
|
orain
.
|
|
|
Etxealdian asko ikasi genuen, baina gerora ahantzi ditugu haietako asko: elkartasuna, errespetua, kontsumoari dagozkionak, kultura, arreta, kritikotasuna... pentsatzeko denbora hartu genuen eta
|
orain
hori bera aldarrikatu behar dugu.
|
|
|
(...) Han agertzen zara, guztiz plastikatuta, eta hori da. batetik betaurrekoak, betaurrekoak lausotzen zaizkigula, min ematen digutela belarrien atzean, bestetik ez dakit zer.
|
Orain
tratua ezin da berdina izan. Orain ezin da berdina izan."
|
|
|
Orain tratua ezin da berdina izan.
|
Orain
ezin da berdina izan."
|
|
|
Eta kontsulta gehienak telefonoz izan behar zirenak esan ziguten bata bestearengandik babesteko, ez kutsatzeko, eta ez genekien Norbera Babesteko Ekipamendua (NBE) nahiko izango genuenik eta ordutegia aldatu ziguten eta baita eguneroko jarduna luzatu ere. Gure kasuan aukera izan genuen soberako orduekin astegun batean jaiegun bat hartzeko, etaasteburuetan eta aste santuan hasi ginen txandak egiten beste Osasun Etxean eta protokolo andana hasi zen etortzen korreoz (100 baino gehiago bi urte hauetan, 7 egunetik behin gutxi gorabehera eta berriak askotan ezabatzen zuen aurreko astean bidalitakoan esandakoa), lortu zuten,
|
orain
hain beharrezko zaiguna posta elektronikoa erabiltzea, adibidez bajak altak etab. horren bidez egiten da orain gehienetan.
|
|
|
Eta kontsulta gehienak telefonoz izan behar zirenak esan ziguten bata bestearengandik babesteko, ez kutsatzeko, eta ez genekien Norbera Babesteko Ekipamendua (NBE) nahiko izango genuenik eta ordutegia aldatu ziguten eta baita eguneroko jarduna luzatu ere. ...zeko, etaasteburuetan eta aste santuan hasi ginen txandak egiten beste Osasun Etxean eta protokolo andana hasi zen etortzen korreoz (100 baino gehiago bi urte hauetan, 7 egunetik behin gutxi gorabehera eta berriak askotan ezabatzen zuen aurreko astean bidalitakoan esandakoa), lortu zuten, orain hain beharrezko zaiguna posta elektronikoa erabiltzea, adibidez bajak altak etab. horren bidez egiten da
|
orain
gehienetan.
|
|
|
Protokoloak beharrezko eta lagungarriak hasieran,
|
orain
gainezka egin naute, interesa hasieran, nekea orain.
|
|
|
Protokoloak beharrezko eta lagungarriak hasieran, orain gainezka egin naute, interesa hasieran, nekea
|
orain
.
|
|
|
Baina etorkizunari begira jarri nahi dugu:
|
orain
artekoa aztertu, hemendik aurrerakoan hobeki aritzeko. Esperientziaz baliatu, egunero ikasten eta gure lana hobetzen jarraitzeko.
|
|
|
bisitak debekaturik daudenez gero, ama bere bikotearekin bakarrik dago gelan eta lasaitasun gehiago dute bere haurrari titia emateko. Aurretik nahiko arrunta zen umeak titia hartzen ikasteko denbora gehiago behar izatea, baina
|
orain
, amajaioberri bikotea, etenaldirik gabe errazago zentratzen dira elikaduran eta alta emateko garaian argi ikusten dugu ezarpena ba dagoen. Argi ez badago, nahiz eta ginekologoak amari alta eman, gelan berdin uzten ditugu, jaioberria ospitaleratuz eta ama bere ondoan ohe berdinean uzten.
|
|
|
Beste aurrerapauso bat ere lortu dugu,
|
orain
, jaioberriei dagokien CIPNA zenbakia jaio eta berehala bideratu daitekeelako, eta horren bidez, bere osasun etxean adierazi daiteke, lehen bai lehen pediatra eta erizainarekin kontsultategia antolatzeko.
|
|
|
Negatiboak direnei, sintomen arabera gomendioak ematen dizkiegu, eta beharra ikusten dugunean, medikuengana bideratzen ditugun. Lehen PCRak eskatzen genituen, eta
|
orain
testak egiten ditugu.
|
|
|
Ingurumeneko eta ospitaleko anduien artean erresistentzia mekanismo horien transmisioa gertatzen denez, erresistentzia gurutzatuen garapena eta suspertzea areagotzen da. OMEk 2017an argitaratutako argibideen arabera,
|
orain
arteko erabilera ez litzateke egokia izango. Antibiotikoen erabilera abereetan gaixotasunaren diagnostikoa burutu ondoren onartuko litzateke eta inoiz ez modu profilaktikoan, salbuespenak salbuespen [24].
|
|
|
sormen jarduera tresna gisa eta artea eraldaketa subjektibo gisa erabiltzea (dos Reis, 2014). Artea terapia moduan
|
orain
arte gutxi aztertu den eta kontraesanak dituen diziplina boteretsua dela kontuan hartuta, funtsezkoa da terapia berri hau ikertzen jarraitzea eta eraginkortasuna baliozkotzea.
|
|
|
sormen jarduera tresna gisa eta artea eraldaketa subjektibo gisa erabiltzea (dos Reis, 2014). Artea terapia moduan
|
orain
arte gutxi aztertu den eta kontraesanak dituen diziplina boteretsua dela kontuan hartuta, funtsezkoa da terapia berri hau ikertzen jarraitzea eta eraginkortasuna baliozkotzea.
|
|
2023
|
|
|
Orain arte, lan edukien ardatzak izan dira baliabideen erabileraren sustapena, bizimoduak, emakumea, sexualitatea eta haurrak. Gai horiek
|
orain
ere lehentasunezkoak dira, baina gaixotasun batzuk ere landu nahi dira, hala nola obesitatea, diabetesa eta abar.
|
|
|
Berdinen arteko gizarte laguntzarako programek emaitza psikologiko positiboak, eta zehazki, aurre egiteko estrategia eraginkorren erabilera sustatu duten arren,
|
orain
arte egindako ikerketek gabezia handiak erakusten dituztela diote autore askok (20,21). Horrela, aurkitutako gabezien artean, nabarmentzekoak dira, besteak beste, saiakuntza kliniko sistematikoen falta, erabilitako tresnak baliozkotzea eta parte hartzaileen egoera basala ebaluatzea.
|
|
|
Berdinen arteko gizarte laguntzarako programek emaitza psikologiko positiboak, eta zehazki, aurre egiteko estrategia eraginkorren erabilera sustatu duten arren,
|
orain
arte egindako ikerketek gabezia handiak erakusten dituztela diote autore askok (20,21). Horrela, aurkitutako gabezien artean, nabarmentzekoak dira, besteak beste, saiakuntza kliniko sistematikoen falta, erabilitako tresnak baliozkotzea eta parte hartzaileen egoera basala ebaluatzea.
|
|
|
Horrela, prestakuntza sistematikoa, jarraitua eta taldearentzat egokia izango litzateke. Uste dut
|
orain
arte egindako ikerketak antzeko programak egiteko bidea ematen duela eta espero dut hau martxan jarri ahal izatea planteatzen diren helburuak lortzeko gai den talde kualifikatu batekin.
|
|
|
Horrela, prestakuntza sistematikoa, jarraitua eta taldearentzat egokia izango litzateke. Uste dut
|
orain
arte egindako ikerketak antzeko programak egiteko bidea ematen duela eta espero dut hau martxan jarri ahal izatea planteatzen diren helburuak lortzeko gai den talde kualifikatu batekin.
|
|
|
Jardunaldi honetara aurkeztu ahal izan dira azken bi ikasturteetan (21/ 22 eta 22/ 23) osasun zientzietako ikasketen bukaeran aurkeztu diren gradu amaierako lanak.
|
Orain
, laburpen guztiekin, OSAGAIZ aldizkariak ale berezi bat osatu du.
|
|
|
Jardunaldi honetara aurkeztu ahal izan dira azken bi ikasturteetan (21/ 22 eta 22/ 23) osasun zientzietako ikasketen bukaeran aurkeztu diren gradu amaierako lanak.
|
Orain
, laburpen guztiekin, OSAGAIZ aldizkariak ale berezi bat osatu du.
|