|
2000
|
|
|
Neu nindoan aurretik eta, besteen zain geratzen nintzen bitartean, autobideari begiratu nion, harriduraz, liluraz. Autobidea bi urte lehenago inauguratu zuten, 1995ean, baina autobidea egin zutenetik Gorritira mendiz heltzen nintzen lehendabiziko aldia
|
nuen
nik orduko hura. Basoaren bihotzean galdurik bat batean autobide batekin topo egiteak halako perplexidade moduko bat sentiarazten zidan niri beti, eta egun hartan egiaztatu ahal izan nuen Gorriti leku ezin aproposagoa zela sentimendu harentzat.
|
|
|
– Hodei ilunak zatozak –esan
|
nuen
nik, zeruari begira– Uste diat iluntzea baino lehen euria izango dugula.
|
|
|
– Tira, garai batean Tolosan bizi nintzen eta toki hau oso maitea nuen... –esan
|
nuen
nik, artean ere neure onera guztiz etorri gabe– Gainera, jakinekoa da –atera zitzaidan, solemnitate arrotz batez, eskuak askatu orduko– euskal bide guztiak Lizardirenganaino heltzen direla.
|
|
|
– Ondo da –esan
|
nuen
nik, Lauaxetari begira.
|
|
2001
|
|
|
Jakin ezazu marmolean zizelkatu jainko greziar bat bezain eder eta liraina zela! Uste
|
nuen
nire sentsualitateaz beldur zela, ile apaindegiko mutil kolega batekin ateratzen zela baimendu nuen arte. Homosexuala zen.
|
|
|
–Ez dut sinesten emazte baten betekizun bakarra lisatzea eta jateko prestatzea denik –marmaratu
|
nuen
enekiko, lankidea elkor geratuko zelako esperantzan.
|
|
|
Burua ahalkez plegaturik gero, jende ez nintzenez ba galdezka, ttume ttumea gasna puska hartu nion, isilik eta mutu, goraintziak etxera ozenik ahoskatu gabean. Kexuaren arintzeko psikoanalista on baten beharra neukala kolpatzen
|
nuen
nirekiko, etsia. Eman nuen denbora alabaina, bilo frisatu berriez harro zegoen emaztea, santsana eta bere nortasunaz ni bezain ahalke zela ulertzeko eta frantses egoki haren aitzinean baliatzen ninduela, ihalozka eroaten ninduen arkaismoaren lohitik atera zela frogatzeko.
|
|
|
– Bizitzaren gora-beherek zenbaitetan aldez aurretik asma ezineko eragina izaten dute guregan... –jarraitu
|
nuen
nik.
|
|
|
Bilera dontsuaren bezpera zen eta nik zenbait puntu argitu nahi
|
nuen
nire ordaintzailearekin.
|
|
|
– Horrenbestez, Darioren armada osoa itsu gelditu zen... –xuxurlatu
|
nuen
nire kolkorako.
|
|
|
– Horrenbestez, ankerkeriaz eta amorruz egindako hilketa baten aurrean gaude... –ondorioztatu
|
nuen
nik.
|
|
|
– Agian –azpimarratu
|
nuen
nik.
|
|
2003
|
|
|
Zer uste zenuen, bada. Zuregana jo baino lehen, nahiago
|
nuen
nik beste edonorekin mintzatuta. Ez dut sekula ulertu Jaione zergatik fidatu zen zurekin.
|
|
|
–Ezagutu
|
nuen
nik hori –bota zidan– Herrian eta Madrilen bizi zen, tarteka. Inork kasurik egiten ez ziolako, gehienetan etxean sartuta.
|
|
|
–Eta hona isiltasun horren kumeak –pentsatu
|
nuen
nire artean– Faxistarik faxistenak ere demokrata jator bihurturik! Etiketa hori geuk, antifaxistok emanda, gainera.
|
|
|
–Euzko Abertzale Ekintzako gazteok! –pentsatu
|
nuen
nire artean, mutila EAEkoa zela ziurtzat emanda– Abertzale finak, baina gudari bulartsuegiak. Sardako arrainak sarean legez jausten ari dituk.
|
|
2004
|
|
|
Sos horiekin familia bat izanen genuen. Edo hori uste
|
nuen
nik. Inuxente halakoa!
|
|
2005
|
|
|
Marx anaien film bat ematen zuten latindar auzoko zinema batean, zaldi karrerei buruzko bat, hara joan nahi
|
nuen
nik. Baina aitari bost axola zitzaion zinema:
|
|
|
Aski da! Gutxi uste
|
nuen
nik... Seguruak huts egin zuen, hori da dena...
|
|
|
– Bai, horixe bera aditua
|
nuen
nik, galdeginka ibiliak zinetela han. Delako monumentu hori Bertizaranako herriak pagatu zuen eta egun horretan Academia Vascako norbait ere etorri zen zelebrazionerat.
|
|
|
Orduan alde egiteko esanen zidala uste
|
nuen
nik, euskaldun guztiok garelako nola edo halako baserritarrak, nik osabarenean ikasia nuen sagarrei buruz nekien guztia.
|
|
|
Atelier mekanikokoei zinkezko pegar berezia, marmita mokodun antzekoa eginarazi zien, karga gutikoa. Lanbide berri horretan hasi zelarikan lurrezko potaxan ekartzen zigun eta ontziaren beraren gustua izanen zela uste
|
nuen
nik, belar gozo lurrina etortzen zitzaizun sudurrera. Baina geroko ontzi hartarik gustu berdina zeukan metalezkoa izan arren.
|
|
2007
|
|
|
Eta negarrik egin ez nezan, kopakada bat anis eta bi irentsarazi omen zizkidaten, eta han joan nintzen, erdi hila, arropa artean bilduta, osaba izeba batzuen etxera, bizitzen hasi baino lehenago, ihes nola egin behar den ikasita. Zein atarramentu deabru behar
|
nuen
nik eduki geroan?
|
|
2009
|
|
|
– Zer? –galdetu
|
nuen
nik.
|
|
|
– Zer? –galdetu
|
nuen
nik.
|
|
|
– Jesus! –esan
|
nuen
nik, Albertori begiratzen niola.
|
|
|
– Jesus! –esan
|
nuen
nik, Albertori begiratzen niola.
|
|
|
Maliar eta marokoar haboroxienak Andaluzian eta Katalunian ohatzen ziren, habietarik hurbilago zeudelako nolabait. Sambarekiko hitzordua
|
nuen
nik San Pancrasen. Gaztaroko promesa.
|
|
2010
|
|
|
Beti aldean neraman boligrafoarekin horman idazteko ohitura
|
nuen
nik ere, izena, eguna, nora ninderamaten, nondik nindekarten. Naufragoaren mezua itsasora.
|
|
|
Krudela neritzon jokabide horri. Hobe
|
nuen
nik ere isilik. Hobe nuen nire sentimenduak ez azaltzea; gero eta etsituago ni, orduan eta gupidagabeago izaten baitzen bera.
|
|
|
Hobe nuen nik ere isilik. Hobe
|
nuen
nire sentimenduak ez azaltzea; gero eta etsituago ni, orduan eta gupidagabeago izaten baitzen bera.
|
|
|
Jean Noelek edo Dimitrik Veronique izena zuen arreba jipoiturik ez izatea ere bost axola zitzaidan. Kontakizunaren amaiera jakin nahi
|
nuen
nik. Zer egin zuen Dimitrik?
|
|
|
– Beee, beee –egiten
|
nuen
nik.
|
|
|
Ez dakit nola iritsi ginen hara. Aldizkarietan noiz edo noiz ikusitako alua ikusteko ilusioa
|
nuen
nik, baina gauza txiki xalo hura ikustean desilusioa hartu nuen. Hatza sartzen utziko ote zidan galdetu nion.
|
|
|
misionera edo mesonera izan nahi
|
nuen
nik
|
|
|
mundua kontatu nahi
|
nuen
nik.
|
|
2011
|
|
|
Holden Caulfieldi eta hipokrisiari buruzko teoriak nahastu egiten nau. Kontradikzio ugari bizi arren, ez
|
nuen
nire burua hipokritatzat. Gainera, ez da Holden bera kontradikzioen paradigma?
|
|
|
Ur zurrustada hotzaren pean oilo ipurdi hori sentitu eta bizirik egotearekin konformatzen naiz. Gizentzen hasi nintzen arte ez
|
nuen
nire aurpegiaren kontzientziarik, badakizu. Halako batean loditzen hasten zara, sudur hegalak eta belarriak handitu egiten zaizkizu, ez zara gai liburu bat irakurtzeko zure sudurraren ardatza ikusi gabe...
|
|
|
Higuingarria da, azalak ihes egiten dizu, beste bat bilakatzen da eta bere kasa bizitzen hasten, nahiz eta ez duen erabat zure hezurretatik besterentzeko adorerik. Lehen elegante izan nahi
|
nuen
nik ere; orain, hozkia ez ematearekin konformatzen naiz.
|
|
|
Jendeak edozer gauzari esaten dio erretiroa: benetakoa nahi
|
nuen
nik.
|
|
2012
|
|
|
Bizi genuena ez ohikoa eta zaila izan arren, zoriontsutzat nuen harremana. Ez
|
nuen
nire baitan bestelako maitasun abentura edo maitaleren beharrik sentitzen. Betebeharreko zereginetarako lagungarri zitzaidan egoera orekatua bizi nuen.
|
|
2013
|
|
|
Joxanek ere gurekin etorri nahi zuen, baina ezin hirurak motoan! Gainera, ni ere pixka bat harrotu nintzen, ez
|
nuen
nire pribilegio hura galdu nahi, eta aitzakiak paratzen nituen anaia aparte uzteko.
|
|
|
– Martina –aurkeztu
|
nuen
nire burua.
|
|
2016
|
|
|
– Madrilen lan egiten zuela uste
|
nuen
nik. Senitarteko bati bisita egitera etorri dela Donostiara ulertu diot.
|
|
2017
|
|
|
“Kontu ideologiko eta politikoetatik harago, harreman pertsonal ona
|
nuen
nik Joxe Manuelekin, atsegin eta eskuzabal jokatu baitzuen beti nirekin, baina zilegitzat jo nuen hark nigan zeukan konfiantza hura engainatzeko erabiltzea; zilegitzat ez ezik baita beharrezkotzat ere. Gaztetxearen alde eta gaztetxearen bitartez gizarte hobe eta justuago baten alde egiten ari ginen borroka kontu personal xixtrin haien gainetik zegoela erabaki nuen.
|
|
2018
|
|
|
Edo ikerketa feminista egiten duzu, edo beste zerbait egiten duzu. Nik argi
|
nuen
nire erreferenteak zein ziren, intelektualitate feminista afrikarra eta ikerketa feminista. Beraz, ikerketa objektuarekin, jendearekin, nahastu eta haien kausak babesteko bidea eta modua aurkitu behar nituen.
|
|
|
“Kexatzeari utzi eta haserretu egin behar ginen. Hor nahi
|
nuen
nik: haserrea sortu, haserreak gero matxinada dakarrelako berekin.
|
|
|
Pentsatu gabea nintzen, deiturek ezabatu egiten dute esanahia, ezta? Edo hala uste
|
nuen
nik... Inprobisatu egin behar izan nuen...
|
|
2019
|
|
|
" Behin sentitu nintzen gaizki bertsotan, gaztetxe batean izan zen. Ez daukat inolako arazorik gaztetxeekin, baina egun hartan sartu nintzen eta ez
|
nuen
nire outfit a egoki ikusi leku hartarako. Arrotz sentitu nintzen.
|
|
|
" Emakume bertsolari zaharragoak lehenengoz diskurtso feminista egiten entzun zintuztedanean, sentitu nuen horiek lehengo emakumeen esperientziak zirela, guk gaindituta geneuzkanak, garapena esponentziala balitz bezala eta guri dagoeneko eragingo ez baligute bezala. Nik uste
|
nuen
ni bertsolari gisa ikusten nindutela, baina segituan ohartu nintzen ezetz, lehenengo ikusten zena ez zela bertsolaria, ezpada neska, eta hortik abiatzen nintzela kantuan".
|
|
|
Eliza, bere luxuzko atrezzoarekin, antzeztoki bat iruditzen zitzaidan, eta aitita, eszena zuzendaria. Sakristaua baino ez zen, baina berari esker hala uste
|
nuen
nik, gure familiak sarbide zuzena izango zuen zeru barrenera heriotzako orduan. Nik, aitita antzeratu nahian, belaunikaldia egiten nuen gure kaleko denden paretik pasatzen nintzenean, aldareak balira legez.
|
|
|
(Agian harira letorke aipatzea balitekeela hortik etorri izana ostalaritzarekiko lilura: “Misionera edo mesonera izan nahi
|
nuen
nik, titi handiak edo bihotz handia erakutsi”. Egingo nuke faszinazio horretan izan zutela zerikusirik Estudio Unoko aktoresen gerruntzeek ere, ezen hainbeste mardultzen zizkieten bularrak, kilima arraroa sentiarazten zidaten).
|
|
|
kamioia. Horra heldu nahi
|
nuen
nik. Oso ondo, Eszter, pozten naiz.
|
|
|
Azken egunean hitz egin nuen hori guztia semearekin, bidean, oinez egin genuelako bide guztia. Dirua eskatu ahal zen, aukera hori bazegoen, trenez joateko, bizilagunen bati eskatu ahal genion, herriko bati, anaiari, baina ez genuen egin; oinez joan ginen, oinez nahi
|
nuen
nik, denbora gehiago izan genuen hartara hitz egiteko. Horregatik dakit zaldiena, orduan komentatu genuelako, bidean.
|
|
|
Mapena ere orduan esan zidan, eta berehala ulertu nion nik; ez zidan azaldu behar izan, berehala ulertu nuen. Inoiz ez
|
nuen
nik ordura arte mapa bat kopiatu, zuk ulertuko didazu... Semea beti egoten zen mapak kopiatzen, hiriak, mendiak, ibaiak, eta azken egunean ere mapei buruz hitz egin zidan.
|
|
2020
|
|
|
Buzoian ezustean aurkitu nuen gutun hari ez erantzutea erabaki nuen, eta pixkanaka urtzen joan zitzaizkidan hasieran ernarazi zizkidan galderak. Neska hark etsi egingo zuela pentsatu nuen, ez zidala berriz idatziko; beharbada okerreko informazioa eman ziotela susmatuko zuen, eta nire arrastoa betiko galdutzat joko zuen, edo hori espero
|
nuen
nik behintzat. Ez neukan batere gogorik iragan urruneko errautsak harrotzen hasteko, agian ezkutuko txingarren batetik garra berpiztuko ote zen beldurrez.
|
|
|
benetako Martin Steinbrückek esan izango zion, edo zuzenean ez bazen ere haren ezagunen baten bitartez jakingo zuen nire berri. Ez zegoen beste modurik, hura baitzen ni non bizi nintzen zekien bakarra, edo hori uste
|
nuen
nik behintzat.
|
|
|
Garai hartan sarritan joaten nintzen Madrilera, beraz, nahastu egiten zaizkit datak. Elkar ezagutu berri genuen, eta Madrilera merke joatea beste asmorik ez
|
nuen
nik bidaia hartan.
|
|
|
Ez, salgai jarri dut dena. Txakurrak edukiko banitu ezberdina litzateke, baina ehizatik gehien maite
|
nuena
nire aitarekin uneak partekatzea zen. Eta bera ez dago jada.
|
|
|
Zalantzarik gabe, indarrak nondik aterako nituen jakin gabe. Berehala sentitu
|
nuen barruan
niretzat kasu honetan non egongo zen erronka: berak barruan zeukan esateko behar oso pertsonal bati eman genion forma.
|
|
|
Horixe bera nahi
|
nuen
nik betiko,
|
|
2021
|
|
|
Zenbat urrun nintekeen, zenbat urrundu nahi
|
nuen
nire aterpetik, euria egingo zuela jakinda. Ateri eutsiko zion ni Prado museora iritsi arte?
|
|
2023
|
|
|
11 barri eta Abarka xortak. Lehenengoan ez
|
nuen
nik parte hartu eta euren kabuz bideratu zituzten gidoia eta zuzendaritza. Bigarrenean, Abarka xortak deitu zioten lau pieza laburretan, prozesuaren azken hilabetean sartu nintzen laguntzera.
|
|
|
Antzerkia egitearen ideia hori, egia esan, ez zegoen nire alde. Hau da, nire bihotza ezin
|
nuen
nire amarekin partekatu. Alde batetik, antzerkia egitea zen nire desioa, baina, bestalde, nire bihotza amarekin partekatu nahi nuen.
|