2000
|
|
Zenbatetan erran ez ote zidan osaba Joanikotek ezen egiak eta egia bakoitzak demostrazione bat behar zuela, halako tailuz, non printzipio hura arau bihurtu baitzuen, bere bizitzako egunorozko jokamoldeaz denaz bezainbatean! Eta ni ere ideia hartakoa nintzen eta, gisa hartan, ez
|
nuen
burua gehiegi erabili beharrik, jakin eta ulertzeko ezen mapako paradisuak ez zuela egiazko Paradisuaren existentziarik frogatzen... Haatik, nola, nengoen puntuan nengoela —zalantzen zuloan sartua, bai, baina baita bizitza nehoiz baino seriosago hartzeko gogoarekin ere, zirt edo zart—; nola, bada, deus guti behar bainuen, ipurtargi baten argitik eguzki distiratsu baten egiteko, hala, mapa hura ikusi nuenean, iduritu zitzaidan ezen Jainkoa mapa hartaz mintzatzen ari zitzaidala eta mapa haren bidez seinalatzen ari zitzaidala neure xedea eta etorkizunerako bidea, nola egun batzuk lehenago mintzatu baitzitzaidan zakil azaleko orban itsusi haien bidez, enegan damua eta onerako mudantza eragiteko...
|
|
Zeren burua joaiten zaionari burua husten baitzaio; neuri, alabaina, hustu orduko, oinaze izugarri hura etorri zitzaidan, buruko hutsaren betetzerat. Eta arestian arin
|
nuen
burua, zeren hutsik bainuen, eta istant bat geroago astun, gero eta astunago, berun goriz bete balidate bezala. Edo, berun hotzez, ez dakit.
|
|
Lehenago ohartu behar nuen, baina zentzumenak ez nituen beren hoberenean. Belarriak sorgortu zitzaizkidan arte ez
|
nuen
burua biratu, eta orduan argi itsugarri batek biluztu ninduen bide erdian: ni besarkatzera heldu zen munstro orro egilearen begiak.
|
|
—Bart, etxeko salan apal batzuk paratzen ari ginela —bota
|
nuen
burura etorri ahalean— Anaiak aulkiari kontu behar zion, eta nik, gainean, pareta makinaz zulatu. Ez zinan hagitz tinko atxikiko, bat batean lurrean aurkitu bainaiz, makina eta guzti.
|
2004
|
|
Ezin
|
nuen
burutik kendu pistolari haiek neuk erakarri nituelako ideia. Egia zen ordura arte ez nuela berebiziko arretaz jokatu.
|
2006
|
|
Apotea. Orain ezin
|
nuen
burutik kendu don Tirsok esandakoa, eta ezin haren begiratuei erreparatzeko gogoari eutsi. Apur bat esajeratua izan zitekeen apaiza, baina egiazkoa zen mutilaren zelata.
|
2008
|
|
Zalantza une bat izan nuen, Natalierekin elkartzen nintzen gehienetan bezala. Ezin
|
nuen
burutik kendu Nadiari ez traizioa, baina nolabaiteko iruzurra egiten ari nintzaiola. Baina ez nintzen ezer esaten ausartu.
|
|
Ez nuela emakume hura ukitzeko eskubiderik iruditzen zitzaidan. Ezin
|
nuen
burutik kendu nire despatxuan ikusi nuen eguna. Fanatismo gehiegirekin miretsi izan nuen nonbait luzaroan, eta ukitu gabe gurtu.
|
2009
|
|
Eta hala ere, ezin
|
nuen
burua erabat han mantendu. Kateatua nabaritzen nuen barrua, aingurak bazkaldu izan banitu bezala.
|
2010
|
|
atera eta neure arimaren lau haizeetara astindu behar banuen ere: ..., sokaz ahaztuta, leihora igotzeko ahaleginean murgildu nintzen, ezustean; hantxe ni, marrazkiak zerutik hasten zituèn ume gizon bihurtua, lurrerako jauzia egiteko prest!; ba ote zen niretzat, izan ere, hiltzeko modu egokiagorik?; ez dakit irri garratzik egin nuen ala ez, baina badakit, ongitxo jakin ere, belauna leiho koskan jarri baino lehenago, hotsak eta ahotsak arestian ihesi joanda, berriro
|
nuen
burua hutsik, bisitariren bat hartzeko moduan?, beste ahots bat sartu zitzaidala: Bécquerren hotsik gabeko ahotsa zen, belarrira bere poemetako bat errezitatzen hasi zitzaidana:
|
|
Jaime ikusten nuen etengabe, telebistan erdizka sumatutako irudi hura, ohatila batean eta oinazezko aurpegiera zuela; auto baten maletategi barruan nindoala, Jaime imajinatzen nuen, bere bahitzaileek autoaren maletategian sartzera behartua, eta han barruan beldurrak dardarka, ni neu nindoan bezala, edo ez, askoz beldurtuago seguru asko, nik atxiloketaren ikara lausoa bainuen, eta hark berriz azio txar baten segurtasun beldurgarria, autoa gelditu eta maletategia irekitzen ziotenean; Jaime oinazetuaren eta tormentatuaren irudiekin batera haren beste hainbat ikuspen zetozkidan gogora: Jaime barrezka, Jaime lagunei bizkarrean txaplaka, Jaime Mikeli opariren bat ematen, Jaime autoan pasatzen, lanetik etxera edo etxetik lanera; Jaimeren belauna ezin nuen irudikatu, baina hala ere ezin
|
nuen
burutik kendu, bala bat belaunean sartzen, belaunetik ateratzen, belauneko hezurrak txirtxilatzen; eta belaun horrekin batean gorputz osoa sentitzen nuen mindurik, poliziak atxilotuz gero jasan nituzkeen torturak imajinatuz: bainera, barra, kirofanoa, poltsa, elektrodoak...
|
|
Hainbeste estutu ninduten ahots haiek azkenean —neure buruaren jabe sentitu nintzen arestian, baina ez nintzen neure buruaren jabe jada—, non, arnasteko airearen faltan, leihoa ireki bainuen; zertan nenbilen, baina, erabakia hartua banuen?; burua gainezka nuen, eta han ez zitzaidan beste hotsik kabitzen —eztanda egingo ote zidan, bada, halako batean? —, harik eta, desesperatuta, guztiak uxatu behar nituela bururatu zitzaidan arte, hartarako neure gerra oihua —bandera eta aizkora ere bazena— atera eta neure arimaren lau haizeetara astindu behar banuen ere: ...az ahaztuta, leihora igotzeko ahaleginean murgildu nintzen, ezustean; hantxe ni, marrazkiak zerutik hasten zituèn ume gizon bihurtua, lurrerako jauzia egiteko prest!; ba ote zen niretzat, izan ere, hiltzeko modu egokiagorik?; ez dakit irri garratzik egin nuen ala ez, baina badakit, ongitxo jakin ere, belauna leiho koskan jarri baino lehenago —hotsak eta ahotsak arestian ihesi joanda, berriro
|
nuen
burua hutsik, bisitariren bat hartzeko moduan—, beste ahots bat sartu zitzaidala: Bécquerren hotsik gabeko ahotsa zen, belarrira bere poemetako bat errezitatzen hasi zitzaidana:
|
2011
|
|
Armairu bat ireki, barrukoak lurrean barreiatu eta ni neure gauzen bila hasten nintzen bakoitzean, bera atalburuan jartzen zen besoak gurutzatuta, eta ez nion inoiz ere begiradan, aurpegiko adieran edo ahotsaren tonuan errukiaren arrastorik edo damuaren zirkinik atzeman, ohaide bat galdu eta bi irabazi zituelako seguru asko. Nik, ordea, ezin
|
nuen
burutik kendu egun hartan ikusitakoa. Logelako atea ireki nuenean beren jarduna utzi eta niri begira geratu ziren hirurak, baina ez zuten altxatzeko imintziorik egin, ezta maindireekin estaltzekorik ere.
|
2012
|
|
Baina nire asmakizunak beste bide bat hartu zuen. Gau eta egun, ezin
|
nuen
burutik kendu basati horietako batzuei erasotzea, zeregin odoltsu eta ankerrean ari zirenean, eta, ahal izanez gero, salbatzea hiltzera eraman zutena. Liburu honen luzera baino handiagoa lukeen beste bat nuke, izaki horiek deusezteko, edo, gutxienez, beldurrarazi eta behin eta betiko uhartetik uxatzeko bururatu zitzaizkidan azpijoko eta amarru guztiak idazteko.
|
|
Indarrak biltzen ari nintzela, buru belarri aritu nintzen esaera honetaz pentsatzen: «Salbatuko zaitut», eta ezin
|
nuen
burutik kendu nire salbazioaren ezina, eta ezinezkoa zitzaidan itxaropenik izatea. Baina gogoeta horiekin bihozgabetzen ari nintzela, burura etorri zitzaidan, nire atsekabe nagusiak horrenbesteko kezka eman zidanez gero, alde batera utzia nuela nire salbazioa, eta neure buruari honelako galderak egiten hasi nintzaion, hots:
|
|
–Kazbitx ez zen berriro azaldu. Ez nekien zergatik, baina ezin
|
nuen
burutik kendu ez zela besterik gabe etorri eta makurkeriaren bat egiteko asmoa zuela.
|
2014
|
|
Garrantzi handia zuen berarentzat besteek berari buruz zuten iritziak. Ezin
|
nuen
burutik kendu, agian, anaia Oliveiraren etxera joan zenean zerbait demostratu nahian zebilela.
|
2015
|
|
Ez nekien zertan ari nintzen han. Lainopean
|
nuen
burua, eta ez zuen ematen eguzkia ustekabean inondik agertuko zenik. Baina Karim, ni bertan egongo ez banintz legez, kalakari lotu zitzaionean, haren hitzetan endredatuta geratu nintzen.
|
|
Belauniko erori nintzen. Ezin
|
nuen
burua jiratu, baina begiratu beharrik gabe ere banekien nor zen esku izoztu batez lepondoa estutzen zidana. Bere neskaren amorantea hiltzeko asmo sendoz.
|
2016
|
|
Biharamunean, ondoezik nengoela-eta, egun librea eskatu nuen lanean eta Artxandara igo nintzen funikularrean. Ez nekien zehazki zertara nindoan hara, baina behar
|
nuen
burua haizeak astintzea eta ikuspegi aldaketa bat. Bezperan erantzun izan ezin nizkizun galderak zebilzkidan buruan bueltaka, sendatu gabeko zauriaren inguruan euliak nola, temati eta gogaikarri.
|
|
Haren osasuna zela-eta, kezkatuta nengoen, larrituta. Ezin
|
nuen
burutik kendu. Aurpegira begiratu eta, argalduta, are luzeagoa iruditzen zitzaidan; lepoa, aldiz, handituta zeukan, eta haren bitartez saiatzen nintzen arnasaren pasaera egiaztatzen, eta bihotza ilundu egiten zitzaidan.
|
2017
|
|
Automobila non egon zitekeen ideiarik ez neukan. Ezin
|
nuen
buruaz aparte beste ezertan pentsatu, eta tokiren batean gelditu eta benetan Ford bat ikusi ote nuen galdezka hasten nintzen, eta ikusi banuen eta ez banuen berdintsu zitzaidan. Nik esaten dudana, pasa ditzala gaua eta eguna herriko prakadun guztiekin etzaten, zer axola dit niri.
|
|
heriotzarena. Ezin
|
nuen
burutik kendu ez zela soilik ni neu egunen batean hilko nintzela; maite nituen guztiak ere hil egingo ziren, nire gurasoak barne. Ez zitzaidan ezer interesatzen, etengabe ari nintzen negarrez, itoaldiek bularra estutzen zidaten.
|
|
Minutu batez, ahaztu izarak gorritzen ari zen putzua. Irakurri berri nuen olerkia ekarri nahi
|
nuen
burura. Ama Birjina, lagunduidazu..
|
|
Ezin
|
nuen
burutik kendu. Google n sartu nintzen:
|
|
alderdiko beste hautagaiak batu eta gure kontra egingo zutela. Ezin
|
nuen
burutik kendu. Martak urtetan egindako lan eskerga nire ideia txoroek pare bat astetan likidatuta.
|
2018
|
|
maletak eginda eta Ford a beharrezko hornigai guztiekin kargatuta. Clements andrea eta neskak ere alde eginak baitziren astebeterako, ezin
|
nuen
burutik kendu, nik uste, behin nik alde eginez gero Darlington Hall hutsik geratuko zela mende honetan lehenbizikoz, lehenbizikoz, beharbada, eraiki zuten egunetik.
|
|
Ez dakit ez zuten ikusi, ala ez ikusian joan ziren. Aitari buruzko albisteak jota utzi ninduen, baina zigarrotxoa ezin
|
nuen
burutik kendu. Biharamun goizean, presondegiko ate nagusian, lau polizia paisanozkok euren autoan sartu ninduten, bi aurrean, bi atzean, eta ni atzekoen erdian.
|
|
Txinok hori kontatzen zidan bitartean, nik ezin
|
nuen
burutik ideia bat aldendu: zer nolako bizimodua izango zuen emakume hark azkeneko hilabeteetan, bere pentsio urritik eta kioskotik ateratzen zituen apurretatik dirua apartatu beharrez alferrontzi kuadrilla hari bizio guztiak ordaindu ahal izateko.
|
2019
|
|
Pare bat ordu gehiago eman ditut ohean, lo askorik egin ez arren. Ezin
|
nuen
burutik kendu: errautsak lapurtzea.
|
2020
|
|
Ea zertan
|
nuen
burua galdetu zidan Leirek. –Arrazoi duzula pentsatzen nengoen.
|
|
–Errepideko klubera joan beharrean La Alberca hori edo Las Hurdes bisitatzera joango bagina??, atera zitzaidan. Ezin
|
nuen
burutik kendu Torres Galindorekin egin genezakeela topo klubeko atean bertan eta ea nondik gentozen galdetuko zigula. Urtebete lehenago ezagutu genuela elkar eta bigarren eztei bidaia egiten ari ginela erantzun niezaiokeen, baina seguru nengoen azentuagatik berehala antzemango zigula euskaldunak ginela.
|
|
Amorrua piztu zidan Aintzaneren jarrerak. Etxeko zume negartia izan nahi ez nuen arren, nik ezin
|
nuen
burutik kendu. Eta berak, aiztoa bularrean iltzatu ziona izanda, aipatu ere ez zuen egiten.
|
|
Asteartean etxeratu nintzenean, ordea, ez
|
nuen
burua irakurketetarako, Pio Barojak garondoan jotako kaskarrekoa zela eta. Sukaldeko mahai gainean Babel filmaren DVDa aurkitu nuen, eta Nuriak idatzitako ohartxo bat, ondoan.
|
2022
|
|
–Kaixo –esan
|
nuen
burua barrura sartuz.
|
2023
|
|
Ez nion minik egin nahi. Ezin
|
nuen
burutik kendu Martinen irudia emakume bati min egiten.
|