|
2000
|
|
|
Nehork ez! —eta,
|
nola
ez bainekien, artean, kataroen historia harrigarria, ez haien sakrifizioarena, osabak historia haren gorabehera printzipalak kontatu zizkidan, ez xehero baina laburzkiro, historia haren aroma usaintzeko modua izan nezan; eta gero erran zidan—: Galileok, aldiz, erdibide bat bilatu zian:
|
|
|
" Nik ez diat itzurbiderik, zeren eta hegaldatu egin nahi bainuke, bai, baina ez zekiat norat. Eta,
|
nola
ez baitakit, aitaren manua diat obligantza eta eginbide, zeren eta, arrazoin garbirik ezean, nola entseiatuko naiz, bada, haren iritziaren aldatzerat. Hik, aldiz, pintura daukak.
|
|
|
Eta emaztekiak gertatua jakinarazi zion bere amorante debotari: nola senarrak aurkitu zituen galtzoinak, eta
|
nola
ez zekien hark non gorde zituen... eta erran zion, halaber, ezen desgustu handia zuela, zeren ez baitzekien zer desenkusa asmatu, bentura gaixto hartan. Fraideak, berriz, hura jakin bezain fite ulertu zuen ezen herstura ezin hertsiagoan zeudela biak ere.
|
|
|
Eta, hura erran zidanean ere, liluraturik bezala geratu nintzen. Eta,
|
nola
ez bainekien zer erran, ez zer egin, pitxerretik edan nuen nik ere... Eta, arnoa zainetan hedatzen zitzaidala, osaba Joanikot eta Maddalenen iduri ezin ederrago hura etorri zitzaidan bat batean, haien eskuek eta amorioaren eskuek sufrimenduaren oihalean hain modu eztian brodatu zutena.
|
|
2001
|
|
|
Inguruko terratenienteek Vikram hil egin zuten eta Phoolan preso sartu.
|
Nola
ez dakigula, ihes egitea lortu zuen, eta bere bandolero talde propioa antolatu zuen.
|
|
|
Ez du ordea inork bere mundua, giroa eta sorteguna aukeratzen. Nor geure aldian eta tokian gertatzen gara,
|
nola
ez dakigula. Eta gurekin jaio  tzen da, gure aldiko seme jatorrak bagara, harako antzinakoen amor fati hura, gure denbora âgure sorterria bezalaxeâ beste edozein baino maiteago bihurtzen diguna.
|
|
|
Ez du ordea inork bere mundua, giroa eta sorteguna aukeratzen. Nor geure aldian eta tokian gertatzen gara,
|
nola
ez dakigula. Eta gurekin jaio  tzen da, gure aldiko seme jatorrak bagara, harako antzinakoen amor fati hura, gure denbora âgure sorterria bezalaxeâ beste edozein baino maiteago bihurtzen diguna.
|
|
|
1929an euskaltzaletu nintzen, nolabait esan, inork eragin gabe eta neuk ere
|
nola
ez dakidala: hazia, dudarik gabe, aspaldidanik ereina nuen.
|
|
|
Bazen inoiz hemen haritza(" zar, sendo, zindo") maite zuenik franko. Gero,
|
nola
ez dakigula, pinuzale bihurtu zaizkigu orduko haritz zale batzuk. Haritza gogoko dut nik, eta haritza gogoko bezainbat pinua higuin eta gorroto.
|
|
|
Auzi honetan, gainera,
|
nola
ez dakigula, erabateko aditza, mintzaidea ahotan hartzen ez duena, orain arte eta beti euskal aditzaren giltzarri izan dena, besteren mirabe bihurtu da: duk, dun eta duzuk (eta etxe polita duk beti da bikoitza!) kendu dute boterea eta agintea daren eskuetarik; diat, dinat eta dizutek, dutenetarik.
|
|
|
Baina, hala ere, gelditzen da intriga puntu bat: Carbayok, Borgesek Tukumangoa akabatuko zuela jakinik,
|
nola
ez zekien, ordea, Mendizaleak edo Pioletadun Hiltzaileak bera akabatuko zuela. Baina orain, galderaren erantzuna jakin gabe ere –bihotz onekoa, finean–, gogoratzen zaion lehen gauza da Ministroari gaztigua ematea, bere bizitza arriskuan dagoela jakinaraztea.
|
|
2002
|
|
|
|
Nola
ez dakit, baina planteatu beharra dagoela argi dago.
|
|
2003
|
|
|
Baina memento jakin batean zera galdetu nion neure buruari, ea zentzurik ba ote zuen nik euskaraz espioi nobela bat idazteak.
|
Nola
ez nekien zenbaiteraino zeukan horrek zentzurik, momentu horretatik aurrera espioi nobela bezala garatzen ari nintzena beste zerbait ere bihurtu zen, han kontatzen ari nintzen guztiari beste ikuspegi bat kontrastatzeko beharra sentitu nuelako. Hau da, istorioa orain dela 40 bat urte gertatzen ari bazen, gaurko ikuspegitik ere hari kontrapuntu emateko beharra sentitu nuen, nobela horretan fikzioa den guztia datu errealekin egiaztatuz.
|
|
|
–Hala, bada –esan zidan Patxi maisuak–,
|
nola
ez bainekien zer estudiatu, aitak bezala medikuntza egitea erabaki nian. Eta iritsi ninduan Parisa... eta, ai, nola aldatu ninduen Frantziako hiriburuak!
|
|
2004
|
|
|
Aliziari harrigarria egiten zitzaion," Horren adiskide handiak izanik", ahoskatzen zuen hain ongi erabiltzen zuen ironiaz baliatuz,"
|
nola
ez dakizuen non egiten duen lana, andrerik baduen, edo gutxienez, bikotekiderik, zer bizimodu daraman; alegia, salbu eta ez baldin badago zuek susmatu baina jakin nahi ez eta hark ezkutatu nahi duen zer edo zer".
|
|
2005
|
|
|
Bere ustez, Mamenengana jo behar genuen lehenik eta behin.
|
Nola
ez zekien, ordea. Non bizi zen edo non zebilen beharrean ere ez genekien.
|
|
2007
|
|
|
–
|
Nola
ez dakizula?
|
|
2008
|
|
|
Aurkitu zuten guztia ostu zioten. Inork
|
nola
ez dakiela, baita etxea bera ere. Ohea eta tapakia besterik ez zituela esnatu zen.
|
|
|
MARGARI: (Kezkatuta)
|
Nola
ez dakizula ezer Kandidoz. Hori esan eta horrela geratzen zara?
|
|
|
Euskarak, etorri jatorrean," neure burua". Nik,
|
nola
ez dakidala," Nineu"; edo bai, badakit nola: hizketan ahaztu balitzait bezala; hizketa Nineuk asmatu balu bezala.
|
|
|
Pentsatzen jarrita... ez dago pentsatzerik. Edo jarri gabe etortzen da, nondik eta
|
nola
ez dakigula, edo ez dago gauza onik.
|
|
2009
|
|
|
–
|
Nola
ez dakizula. Ideia mundiala da eta!
|
|
|
Felisak arreta eta larridura logikoak azaldu zituen hasieran, baina Oskarrek uste baino odol hotzagoz hartu zuen albistea.
|
Nola
ez zekiela, ordea, tentsioa areagotzen hasi eta handik gutxira elkarrizketak galdera bakar baten inguruan bira egiten zuen: nola utzi duzu Ana bakarrik?
|
|
|
Zortzi ordu behar izan nituen, goizetik gauerainoakoak, argazkilari moduan egindako hamabost urteak goitik behera eta aurpegiz aurpegi errepasatzeko.
|
Nola
ez dakit baina, lehen biak ikustean, banekien gehiago egongo zirela.
|
|
|
5) Ez sartu ahoan arkatzik, ez piparik, ez hortzetako eskuilarik, ez koilararik, ez sardexkarik, ez txotxik eta ez basorik, beste pertsonaren batek erabili duenik, zeren,
|
nola
ez baitakizue ziur tuberkulosoa den ala ez, hala duzue kutsatzeko arriskua. Eta erabili nahi badituzue, ongi garbitu eta irakin.
|
|
|
–
|
Nola
ez dakizula. Nola ez duzu jakingo?
|
|
|
–
|
Nola
ez dakigula. Mundu guztiak daki nortzuk izan diren.
|
|
|
Zorretan omen herri guztia Angola independenteko lehenbiziko presidentea izango zenarekin. Grog merkeak mihia askatu ahala, nahasiagoa egiten da Netoren ibilera, ordea; eta
|
nola
ez dakidala, handik lau ordura egin dut Felixekin hitz ordua portuan, arrainetan joateko. Berandu agertu zait, baina eguna zabaltzerako atera gara itsasora, ganbela bestondoak handituta.
|
|
|
5) Ez sartu ahoan arkatzik, ez piparik, ez hortzetako eskuilarik, ez koilararik, ez sardexkarik, ez txotxik eta ez basorik, beste pertsonaren batek erabili duenik, zeren,
|
nola
ez baitakizue ziur tuberkulosoa den ala ez, hala duzue kutsatzeko arriskua. Eta erabili nahi badituzue, ongi garbitu eta irakin.
|
|
|
Zornotzan zer egin behar duten abisatu baino lehen, dena plen plen debekatuta...
|
Nola
ez dakizuen euskaraz, nahi duzuena entenditzen duzue: konturik zuriena baltzituta jaso eta, gero gerokoak!...
|
|
2010
|
|
|
–
|
Nola
ez dakizula. Zehatz jakin behar dugu.
|
|
|
1813an, Independentzia Gerran,
|
nola
ez dakigula, frantses bala batek Agirre zauritu zuen. 71 urte zituen.
|
|
|
–Makinak harrapatuta. Bera bakarrik ari zen lanean, eta,
|
nola
ez dakigula, katigatuta geratu, eta zerrak egin zion egundoko ebakia, izter parean.
|
|
|
Por una religión humanizadora; teologia lagunentzat bai, baina laiko ireki libreentzat dago suelto idatzita, batik bat. Eta, jaki modu batekin soilik
|
nola
ez dakidan bizitzen," Aspaldiko lagunen bisita" ere tartekatu ahal izan dut, pagope freskoren baten itzalean.
|
|
|
Zeharo etenda utzi ninduen.
|
Nola
ez zekiela zer zen xigu hitza?
|
|
|
–
|
Nola
ez dakizula.
|
|
2011
|
|
|
Eros dezakedana baino ezin dut ulertu, uler dezakedana baino ezin dut erosi. Noiztik eta
|
nola
ez dakigula, mundua supermerkatu erraldoia da, dena dago salgai eta erosgai; eroste ahalmen altua da zoriontsu izateko batek behar duen guztia. Edo bizitzen segitzeko, bere soilean.
|
|
|
|
Nola
ez dakit baina
|
|
|
Eta Leonek, batzuetan, Raquel ikusten zuen, baina
|
nola
ez baitzekien harekin nola jokatu, zeren maitasunak, alde batetik, harengana bultzatzen baitzuen, baina zuhurtziak, bertzetik, harengandik aldentzen?, hura saihesten ahalegintzen zen. Jokabide hark, halarik ere, ez zuen mutila lasaitzen; aldiz, urduriago jartzen zuen?
|
|
|
IBI:
|
Nola
ez dakizula. Ez dizute ezer esan?
|
|
|
' kaixo, zer moduz, ni Ludger naiz' eta horrelako gauzak, hemengo jendeak hori jada entzunda zeukanez, ez zeukan inongo arazorik esaldi hura errepikatzeko. Nik, ordea,
|
nola
ez nekien non hasten zen hitz bat eta non bukatzen zen hurrengoa, benetan tontoa bezala sentitzen nintzen klasean, ez bainintzen gauza izaten ezta esaldi bakar bat errepikatzeko ere. Hala ere, irakasleei galdera pila bat eginez, pixkanaka pixkanaka, euskararen egitura nireganatu nuen eta gainontzeko hizkuntza guztietan gertatzen den bezala, hori egiten denean, hau da, barneko egitura horren logika barneratzen denean, hortik aurrera euskararen ikasketa normala izan zen.
|
|
|
Jendeentzat sendagailuak saltzen dituenaren baitan atzemanen dituzu horiek; merke dira. Baina,
|
nola
ez baitzenekike zuhaurek sendagailu horientzat behar den haztaren atzematen, aski diozu saltzaileari galdatzea eman diezazkizun izarian. Hona zein den izari hori.
|
|
|
—Ez duzu deusik galdu.
|
Nola
ez bainekien zer ihardets, erran diot lanak dituela orain garen bezala irauteak: hala ere ezinbertzeak manatzen digula ahal guztiak egin ditzagun gure hatzetik etsaier buru egiteko.
|
|
2012
|
|
|
Urrats isileko morroi batek gidatu ninduen, hitzik egin gabe, korridore ilun, ugari, nahasietan barna, bere nagusiaren irakurgelaraino. Bidean aurkitu nituen gauza askok areagotu zizkidaten,
|
nola
ez badakit ere, aipatu berri ditudan sentimendu lausoak. Nahiz eta inguruan nituen objektuak, sabaietako zizel lanak, hormetako tapiz ilunak, zoruen ebanozko belztasunak, eta ibili ahala zarata ateratzen zuten armarri fantasmagorikoak, nahiz eta denak ziren haurtzarotik ondo ezagutzen nituen gauzak, edo haien antzekoak, nahiz eta duda izpirik gabe onartzen nuen ohikoa zela niretzat hura guztia, harrimenez konturatu nintzen, hala ere, zeinen ezezagunak gertatzen zitzaizkidan irudi arrunt haiek sorrarazten zizkidaten burutapenak.
|
|
|
ALIZIA.
|
Nola
ez dakizuela. Baina gutxi gorabehera ere ez?
|
|
|
LUPE: (Moztuz)
|
Nola
ez dakizula?! Detallista da?
|
|
|
Egia hori ere.Ez du ordea inork bere mundua, giroa eta sorteguna aukeratzen. Nor geure aldian etatokian gertatzen gara,
|
nola
ez dakigula. Eta geurekin jaiotzen da, geure aldiko semejatorrak bagara, harako antzinakoen «amor fati» hura, gure denbora gure sorterriabezalaxe beste edozein baino maiteago bihurtzen diguna.
|
|
|
|
Nola
ez zekiela, maisuaren ondoan zegoen; jendez inguraturik baina bakarrik baleude bezala, inork ez baitzien erreparatzen. Lehen keinua nork eman zuen ez zekiela, bata bestearen azala ukitzen ari ziren, leunki ferekatzen arropen artetik, arropen azpitik, eta gero berriz ez zegoen arroparik, larrua larruaren kontra, igurtzien presa, arnasen estura, haragia haragiaren barruan, zentzumenen zorabioa...
|
|
2013
|
|
|
Ziur.
|
Nola
ez zekien eraren batean, ziur.
|
|
2014
|
|
|
Apaiza zen, baina baita Molaren hooligana ere.
|
Nola
ez dakidala, amamaz eta Izurrategiren sotanaz oroitu naiz Allan Sorensenen argazkiak ikusi ditudanean. Jendea aulki, sofa, krispeta, edari eta guzti igota Sderot hiriko muinoetara, Israelen, Gaza gainera erortzen diren bonben ke isats miragarriei begira.
|
|
|
Igandean, bestalde, gizon bat hil zen Lazkaon (Gipuzkoa), istripu batean.
|
Nola
ez dakitela, haren autoa bidetik irten zen Beasainerantz zihoala. Istripu lekuan bertan hil zen gidaria.
|
|
|
–Gustatuko zaik txorizoa? , jarraian, ordea,
|
nola
ez baitzekien txakurra nola deitzen zen, isildu egin zen Beñat; baina txakurra fox terrier bat zen, eta berandu gabe erantsi zuen?: Ezta, Fox?
|
|
|
|
Nola
ez dakizula irakurtzen?
|
|
|
|
Nola
ez dakizu nork duen?
|
|
|
|
Nola
ez dakizula?
|
|
|
Judua?
|
Nola
ez nekien?
|
|
2015
|
|
|
Ingelesek diote beren erara: iragana ez da eskeletoz betetako armairua baino.Baina askotan,
|
nola
ez dakigula gehienetan, memoriak egiten du bere lana, eta hitzak dakartza garraioan, itzal batzuen silueta, kolore maiztuak. Hotsen, irudien, argi izpien halako mataza bat, nahasian, tropoiloan gogoratzen duguna, hasierako erdian, amaiera aurrena eta horrela.
|
|
|
esan ohi zuten, ekintza arbuiagarria eta zigorra merezi zuena, baina, langa hori pasatzen oso jende ausarta bakarrik menturatzen delako edo, nolabaiteko errespetua sortzen zuena. Bazegoen herrian beste arrotz bat, egun batean inork
|
nola
ez dakiela herrian agertu eta bertan geratutakoa, ingeles gizen kaskagorri bat, ordu gehienak tabernan pasatzen zituena. Hura ere baserri zahar abandonatu batean bizi zen, eta mozkorraldiek libre uzten zioten denboran herri lanean aritzen zen, kamino bazterrak eta horrelakoak garbitzen, herriko inork beretzat nahi ez zuen lan batean.
|
|
|
Hasieran, Augustek lanera joaten jarraitu zuen. Tailerreko lehenengo pisuko bulegoan eserita imajinatzen dut, paper pilo baten artean igeri,
|
nola
ez dakit, baina borrokarako prestatzen. Edo sudurra bermatuta bulegoko beiratearen kontra, beheko solairu langilez hustuan hil antzean egongo ziren makina geldiei so, isilean madarikazioka.
|
|
|
–
|
Nola
ez zekiela ezer. Zer ez zekian?
|
|
|
Ez diat pitorik ulertzen.
|
Nola
ez zekiela. Beraiek gonbidatu gintuzten eta!
|
|
|
Oseake igual obe izangozu bate ez etortzea, zeatio au oso ondo dau gutzako, mutillentzako, baño neskak,
|
nola
ez dakizuen jolasten, ez burrukan, ba, betikoa: nearrez jutentzeate monitorena, au in dit ta bestea in dit, zu amana jutentzean bezela.
|
|
|
Aspaldian gaixo zegoan gizajoa. Bai, motel, Ximon harakina,
|
nola
ez dakiala. Elgetakoa, Jexux Beoterekin batera pandero jotzen aritzen zena!
|
|
|
Vermoutharengatik, jakina. Eta hala jakin nuen,
|
nola
ez dakidalarik, txapelketa bat zela hura, auzoko mus txapelketarik entzutetsuena, eta saski eder bat zegoela irabazleentzat, telebista eta iberiar urdaiazpiko eta guzti.
|
|
|
1 Jaunak esan ditudan mesedeetako asko eta beste batzuk oso handiak egin zizkidanetik luzarora, egun batean otoitzean ari nintzela, bat batean,
|
nola
ez nekiela, oso osoan infernuan sartua nengoela iruditu zitzaidan. Ohartu nintzen, deabruek han niretzat prestaturik zuten tokia, eta nik neure bekatuengatik merezia nuena ikus nezala nahi zuela Jaunak.
|
|
|
apurka apurka berak berriro biltzen ditu adimena eta oroimena. Izan ere, hura guztiz murgildua ez badago ere,
|
nola
ez dakiela hain ongi okupatua dago, non, haiek eginahalak egin arren, ezin baitiote kendu bere poz eta gozamena, aitzitik batere lanik gabe baliatzen da Jainko maitasunaren pindartxoa itzal ez dadin.
|
|
|
kanpoko ez barruko hitzik gabe argi argi ulertzen du arimak nor den, eta zein aldetan dagoen, eta batzuetan baita zer esan nahi duen ere. Nondik eta
|
nola
ez daki; baina horrelaxe gertatzen da, eta hark irauten duena ezin du alde batera utzi; eta kentzen denean, lehen bezala irudikatu nahi izan arren, alferrik da, irudikapena delako hau eta ez presentzia, hau ez baitago haren esku; eta honela dira naturaz gaindiko gauzak. Eta hemendik dator Jainkoak mesede hau egiten dion hark bere burua ezereztzat izatea, gauza emana dela konturatzen delako eta berak ez duela han ez kentzerik ez ipintzerik; eta honek askoz ere apaltasun eta maitasun handiagoaz gerarazten du Jaun hain ahaltsu hau, hemen ulertu ere ezin duguna egin dezakeena, zerbitzatzeko; jakintzarik handiena izanda ere, ulertzen ez diren gauzak daude.
|
|
|
18 mendera arte, Erantzunaren autografoa, zatikatua, Burgosko eta Guadalajarako moja karmeldar oinutsen komentuetan gorde zen. Gero, noiz eta
|
nola
ez dakigula, galdu egin zen, baina originaletik eginiko kopia bat gordetzen da Madrileko Biblioteka Nazionalean, 6615 eskuizkribuan; ez dago osorik, originala ere ez zegoelako kopia egin zenean.
|
|
|
Barka iezadazue hau esan nahi izatea, baina badakit pertsona asko, ahoz errezatzen ari direla, esanda geratu denez? jaso egiten dituela Jainkoak, beraiek
|
nola
ez dakitela, goi goiko kontenplaziora. Ezagutzen dut pertsona bat, ahozko otoitza baino besterik ezin eduki zuena, eta harekin dena zeukana.
|
|
|
Hemen, dirudienez, lan pixka bat egin dezala nahi du, hain atseden handiz izanik ia sentitzen ez bada ere. Adimena da atsekabea ematen diona; ez du hori egiten hiru ahalmenak bat eginik daudenean, haiek sortu zituenak etenda uzten dituelako; izan ere, ematen duen pozaz, guztiak jartzen ditu zerbait egiten, haiek
|
nola
ez dakitela eta ulertzerik ez dutela.
|
|
|
3 Horregatik, jar gaitezen geure borondateari guztian kontra egitera; kontuz jokatzen baduzue, esan dudanez,
|
nola
ez dakizuela, apurka apurka tontorrean izango zarete. Baina bai gogorra dirudiela atseginik ez dezagula har ezertan esatea, kontra egite honek dakartzan gozamen eta atseginez eta horrekin irabazten denaz ez baita hitz egiten!
|
|
|
8 Ez dezagun onar, ene ahizpak, gure bihotza inoren mendeko izan dadin, bere odolaz erosi zuen haren mendeko baizik. Kontuz gero,
|
nola
ez dakizuela, loturik eta ezertarako ez zaretela ikus ez dezazuen zeuen burua. Oi, ene Jainkoa!, hemendik datozen umekeriak azkengabeak dira.
|
|
|
Izan ere, ikusmena ez dago aske; ibili ahala hautsak itsutzen gaitu. Hemen, ordea, Jaunak eramaten gaitu eguneko bidaldiaren amaieraraino,
|
nola
ez dakigula.
|
|
|
Ez dezagun onar, ene ahizpak, gure bihotza inoren mendeko izan dadin, bere odolaz erosi zuen haren mendeko baizik. Kontuz gero,
|
nola
ez dakizuela, loturik eta ezertarako ez zaretela ikus ez dezazuen zeuen burua. Oi, ene Jainkoa!, hemendik datozen umekeriak azkengabeak dira.
|
|
|
|
Nola
ez dakizu?
|
|
2016
|
|
|
Goizetan, jaiki berritan, komuneko ispilura hurbiltzen duenean bezala hurbildu zion bisaia. Eta oraindik
|
nola
ez dakiela, bere masaila atzeman zuen ezpainak zirelakoan. Neska konturatu zenerako; bisaia, goizean ura bota, eta ondoko unean bezalaxe zuen.
|
|
|
Zabalza, Asensio... betirako galduak; eta, halaber, bazekien beren jaioterritik urrun bizi ziren preso eta deserrituek ere bultzatu zituztela hara: ?
|
Nola
ez jakingo, eta kontutan hartuko, gartzela eta atzerria geure haragian ezagutu ditugunok?? 279
|
|
|
|
Nola
ez dakizula. Argi dago, galtzagorri!
|
|
|
Ez omen zegoen paper arrastorik etxearen jabea pisua berriz alokatzeko asmoz bazterra txukuntzera joan zenean.
|
Nola
ez dakigula, unibertsitatean azaldu ziren handik gutxira, antropologia ikasle baten eskuetan, hain zuzen, Hondarribiko Alardearen gatazkaz tesia egin nahi zuen ikaslearen eskuetan.
|
|
|
|
Nola
ez zenekiela. Zer esaten duzu?
|
|
|
|
Nola
ez dakizula?
|
|
2017
|
|
|
Eta hala, baldin urte haien buruan jartzen bagara haietaz zer egin diren gogoetan, ez dugu deus aurkituko. Aitzitik, ikusiko dugu sentitu gabe joan zaizkigula eta,
|
nola
ez dakigula, zahartu garela.
|
|
|
Uzten baduzu,
|
nola
ez dakizula, orain eskuen artean duzun denbora iragaten, egin da, galdu da, ez da gehiago bihurtzerik.
|
|
|
Baina lore haietatik gutxi lotu eta eratxiki ohi da; haien fruitutik gutxi umotzen eta ontzen da. Nork
|
nola
ez dakiela, ihartu eta iraungi ohi dira.
|
|
|
Ez dut uste norbaitekin larrutan oharkabean egin daitekeenik, gutxiago birekin ari bazara. Egin eta gero ezin duzu esan ez daukat nik horretan inolako errurik, ez ardurarik; ezin duzu esan kafe bat hartzeko gelditu gara eta
|
nola
ez dakidala bi lagunekin aurkitu naiz ohean; ezin duzu esan gaizki ulertu bat izan da, lapsus bat. Gertakari horiek aldez aurretik prestatzen dira, besterik ez bada zeharka agertzen dira asmoak, egiten dira planak, ikertzen dira aukerak.
|
|
|
Nik neuk ez dut halakorik nahi baina ilunaren seme nauzu, nonbait deabruak habia egin du nire bihotzean, eta bere partzak errun ditu nire buru likistuan, honetaraz gero ezin esan baitezaket zorabioak naramanik, zeren zorabioan abiatzen dena ez ezker ez eskuin begiratu gabe aritzen bada, nik, ostera, jakinaren gainean dihardudala aitortu behar, horren adibide eta frogagarri izanik, fereka lizun horietan higatzen eta hiratzen banaiz ere, aldi berean izara eta burusietan arrastorik ez uzten ahalegintzen naizela, biharamunean ama edo alaba etorri eta zertan ibili naizen igerriko didaten beldurrez. Eta hala ere, hala ere, batzuetan, Inesek batez ere, ohea aldatu behar didala eta maindirea altxatzen didanean, begietan sumatzen diodan dirdira bixi aztoragarri horrekin, antzeman egiten didala esango nuke,
|
nola
ez jakin arren eta berak ezer adierazten ez badit ere, non eta ez dudan zeharkako adierazpentzat hartu nahi gaua ondo igaro ote dudan itaun gizalegezkoa, eta horrek gehitxo dirudien arren, batzuetan hala delakoan nago, hainbestekoa baita emakumeok eragiten didaten ezinegon eta noraeza.
|
|
|
Esateak ere lanak ditu. Herriko zurrumurru eta auzi mauziekin hasi ohi zait, ohi duenez, baina,
|
nola
ez dakidala, beti eramaten du hizpidea berak nahi duen barrutira, artzain zakur trebeak artaldea eskortara nola. Eta zein du ba hizketa esparru gogoko eta guztizko hori?
|
|
|
Kartzelak luzatu zidan ospitaleko babesa, harik eta patioko hormak olagarroaren erro bihurtu zitzaizkidan arte. Zortzi, hamar, hamabi esku heldu zitzaizkidan, nondik eta
|
nola
ez nekiela, olagarroa bezain likatsu. Ipurdia urratuta utzi ninduten.
|
|
|
–Hedabide guztiak ari dituk horrekin,
|
nola
ez jakin. Dena dela, argitaratu denetik kanpo, ezer ez.
|
|
|
Liraina zen; txikiak zituen oinak; aurpegia, panpina batena bezalakoa; azala, txuria; ilea, beltza; ezpainak, bi lore bezalakoak.
|
Nola
ez zekiela, Wang Zhuk eginiko May Lairen deskribapena etorri zitzaion gogora: zer sentitu zuen ezagutu zuen egunean, nola maitemindu ziren lehen begiratuan?
|
|
2018
|
|
|
–
|
Nola
ez dakit, baina pentsa. Lisboaraino, hots egin duenari jareiten zaiola, funtzionarioa ondotik pasatzean:
|
|
|
Harriturik baino haluzinatuago gelditu ginen.
|
Nola
ez zekiten. Osaba Jose, bat jada eskuan genuela?
|
|
|
–
|
Nola
ez dakizuela?
|
|
|
«Maddiri halako bat gehiago erosiko ez geniola esan genion arren, beste bat eskuratu du,
|
nola
ez dakigula. Eta okerrena da nire izena ipini diola».
|
|
|
You wanna go get some Chinese Rocks? Bat batean,
|
nola
ez dakiela, ispiluaren aurrean kausitu du Johnnyk bere burua, eskuetan metadona kutxak dituela. Eta kapsulak irensteari ekin dio.
|
|
|
|
Nola
ez dakizula?
|
|
2019
|
|
|
16 lan aurkeztu dira guztira Basarri bertsopaper lehiaketaren 35 ediziora, eta beasaindarrak azaldu du" lana, ahalegina eta zorte apur bat" direla arrakastaren gakoa.
|
Nola
ez dakizun hori izeneko bertso sortarekin lortu du aurtengo txapela. ETAren su etenetik doinuan ondua, gizartearen abiadura eta aspirazioak kritikatuz osatu du sorta, berak ohi duen estilo fin eta metaforatsuan.
|
|
|
Ikusten, ikusten?
|
Nola
ez dakizula. Nola egin daiteke horrelako karatxo sendakuntzarik?
|
|
|
–
|
Nola
ez dakit. Agian nondik da kontua.
|
|
|
Eta jakitea zer gertatu zen; garrantzitsua da horretarako, Hernanin behintzat berriz ere ez gertatzeko, baina baita ere herriaren babes handiagoa izateko, denok aldatzeko. Eta niretzat ezagutu nuenean izan zen, uf,
|
nola
ez nekien hau??. Eta ez dakit zehazki zer aportatu duen, baina bada zerbait, nik hala bizitu nuen, zerbait sentitu nuen, eta esan nion neure buruari:
|