|
2008
|
|
|
gogoratzen al zara? Zu irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz;
|
nik
ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz. Zuk agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon nik asko ikasi nuela; gainera, nik badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere nire doktorego tesia, W.
|
|
2009
|
|
|
Nirea hizkuntza globala da, ez da ingelesa, ez espainiera, ez italiera, baina
|
nirea
ere globala da hala izateko borondatea dagoelako.
|
|
|
Horrek denak, nire ustez, soziolinguistikaren aldetik unibertso berri bat sortzen du, eta funtsezko aldaketa bat dago bertan. Nirea hizkuntza globala da, ez da ingelesa, ez espainiera, ez italiera, baina
|
nirea
ere globala da hala izateko borondatea dagoelako, eta hizkuntza globalen talde horretan sartzea lortu da, globalizazioaren aurrean isolaturik gelditu nahi ez duten hizkuntzen artean, beste edozein baino gutxiago izan nahi ez dutenen artean. Beraz, aintzat hartuak izan daitezen sortzen eta lan egiten dute, eta horrek aldaketa handiak dakartza.
|
|
|
E. Baxok, iaz aldizkariak omendu zuenak4, nahiko presentzia handia izan zuen hasierako zenbaki haietan. Nire pozerako, esan behar dut
|
nik
ere azkar egin nuela aldizkaria neure, eta hasiera garai haietan artikulu bat argitaratu nuela" Hizkuntzak abertzaletasunen egituratzean" izenekoa5 Baina, azpimarratu behar da, ezinbestean, hasiera hasieratik Txillardegik aldizkarian izandako presentzia eta gidaritza handia.❚
|
|
2011
|
|
|
bide propio bat seinalatu zuen. Batek baino gehiagok aitortu dio hori, geroztik, eta iritzi horretakoa naiz
|
ni
ere. uharte (partzial) bat da Txepetx, alde horretatik, diglosiaren inguruko katalan konstruktuen eta gure tresneria kontzeptual arruntaren artean. Alferrik joango gara 1974ko bere artikulu sakonera, gure arteko diglosiaren ezaugarri asko bilatzera139 esplikazioa argia da:
|
|
|
Auzia erabakitzeko, nolanahi ere, nostalgia zer den argitu dugu lehenik. Maisu handiaren eskutik bat
|
ni
ere, oro har, John h. plumb en deskribapen zorrotzarekin3: atzera begirako jarrera da nostalgia, unean uneko errealitatearekin eten nahia eta, horrenbestez, jokaera irrazionala.
|
|
|
Lerro kopuru mugatua izan dute iritzi emaileek eskueran, beren ondorio azalpenak, juzkuak eta balioespenak eskaintzeko. Lerro kopuru mugatua dut
|
nik
ere, hainbatean zabaltzen utzi zaidan arren, erantzunidazkia prestatzeko. Luzaz jardungo nukeen balioespen horien gibelerraiak xehekiro aztertzen:
|
|
|
Auzia erabakitzeko, nolanahi ere, nostalgia zer den argitu dugu lehenik. Maisu handiaren eskutik bat
|
ni
ere, oro har, John H.
|
|
|
TX E R R A R O D R I G U E Z. Bueno
|
nik
ere hiru bloketako hartzaileak bereizten ditut Benito Fiz-en antzera: profesionalak, euskaltzaleak eta gizartea.
|
|
2013
|
|
|
Ausartuko nintzateke esatera gizartearen gehiengoak bi framing nagusi horien tartean kokatzen duela bere burua, kontraesan eta guzti bada ere, eta gehiengoa direla erdigunean euskararen aldeko framing bat gorpuztuta eta errotuta eskura nahiko luketenak. Mart� nez de Lunarekin bat,
|
ni
ere nago bi framing horiek gaindituko dituen hirugarrenak Hizkuntza Ekologiaren, Iraunkortasunaren eta Berdintasunaren diskurtsoen iturritik edan behar duela. Framing berriaren beharrean gara, besteak beste, euskararen aldeko giroa gizartean areagotzeko, framing uzkurraren euskararekiko distantziak murrizteko, euskararekiko aurreiritziak gainditu eta mamuak uxatzeko, euskal hiztunen auto-estimua sendotu eta euskaldunek nozitzen dugun bortizkeria sinbolikoa (Mart� nez de Lunak horrela izendatzen du erdararekiko mendekotasun barneratua) gainditzeko, belaunaldi gazteak euskara erabiltzera motibatzeko eta abarretarako.
|
|
|
Euskarak duen Framing Berri baten premia asetzeko proposamena Txostenari buruz hausnarketak – Maria Jose Azurmendi horrela jarraituko dut
|
nik
ere hemen. Hain zuzen ere, aipatutako hiruen artekotasuna egitea litzateke komenigarria, hau orain proposatuz, adibidez, eta laburbilduz, honako ibilbidea eginez:
|
|
|
Berriak indar nahikorik izango duenik euskararen presentzia gizarte osora zabaltzeko eta suspertzeko, besterik gabe. nekeza ikusten dut, nahiz eta
|
nik
ere beharrezkoa dela onartu. Antzeko idiak jasotzen dira Txostenean ere:
|
|
|
Horregatik, oinarri hori ez ezik, egunerokotasunak dituen premiei ere erantzun ukigarri bat eman lieke Framing Berriak. Buruan darabilgun osagai eraginkor bat gizarte sariarena litzateke..." (76 or.), eta
|
ni
ere ados nago honekin. Uste dut badaudela jadanik euskal eta euskara aldeko zenbait gizarte erakunde eta talde sariak banatzen dituztenak, azken urtetan ireki diren zenbait sariketa arlo berritan ere.
|
|
|
|
Nik
ere horixe nahi dut, eztabaidan parte hartzea artikulu honen bitartez, nire neurrian.
|
|
|
1) Iñakik proposatzen digun azterketa sakona adieraztea eta sozializatzea, 2) ondoren, oinarrizko lan honen inguruan beste zenbaitzuen iritziak eta ideiak ere jasotzea, 3) elkarren artekotasuna bultzatuz, egin beharrekoa egokiago bideratu nahian.
|
Nik
ere horixe nahi dut, eztabaidan parte hartzea artikulu honen bitartez, nire neurrian. Hala ere, egia esango badut, aitortu beharrean nago nire buruan luze eztabaidatu dudala Iñakiren Txostena, zenbait aldeko eta kontrako iritziak sortu zaizkidala, eta eztabaida honekiko BAT aldizkarian parte hartzea ere asko kostatu zaidala, zer esan eta zer ez erabakitzerakoan:
|
|
|
Euskal Herria euskalduntzen.
|
Ni
ere bai! (14, Ni ere bai; Afrika Bibang).
|
|
|
Ni ere bai! (14,
|
Ni
ere bai; Afrika Bibang).
|
|
2014
|
|
|
Eta horixe da,
|
nik
ere elkarrizketetan nabaritu dudana. Euskara eta gaztelaniaren arteko nahasketak:
|
|
2015
|
|
|
Kasu gehienetan gaitasunari lotutako aldagaiengatik. " Euskaraz hasi dira, baina haiek eskatu dute gaztelaniara pasatzea arinago egiteko"," Nik hitz egin dut lehenengo gaztelania"," Guk eskatu dugu gaztelaniaz egitea","
|
Nik
ere gauza teknikoak nahiago gaztelaniaz"," Bi lagun etorri gara, eta bikoteak ez dakienez, gaztelaniaz egin dugu"...
|
|
|
Gainera, hizkuntza eskubideen ildoan, hizkuntza hautua ere, euskaraz edo gaztelaniaz jarduteko aukera, bermatuko litzateke. Horrela, Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak (2005) defendatu bezala,
|
ni
ere
|
|
|
Esaterako, ni euskalduna naiz, eta euskararekiko jarrera positiboa dut, baina erdaraz bizi naiz. Nire inguruan euskaldun aktiboak topatzen baditut, nire sinesmenean eragina edukitzen du, eta, agian, nire portaera ere aldatu egingo da, eta
|
nik
ere euskaraz egingo dut. Horrela, bi elementuetako bat aldatu egin da.
|
|
2017
|
|
|
Bb:
|
nirean
ere ez
|
|
|
Bb:
|
nik
ere bai garai horretan sortzen dira gaztetako kulturarenak diren antagonismoak; hizkuntza bat erabiltzeak markatu dezake sektore edo talde jakin batekoa izatea, edo diskurtso politikoekin eta gustu musikalekin lotzea. " independentistak" eta" fatxak" eta beste hainbat etiketa agertzen dira, testuinguru metropoliarrean batez ere, lotuta daudenak hizkuntza baten eta bestearen hiztunen desberdintasun sozialekin:
|
|
|
Dn: ez · eee lanean hasi nintzen eta gero lekuetara noanean dendetara edo zerbait erostera noanean · katalanez hitz egiten didanean nik katalanez egiten dut · jada bezero bezala ere egiten dut... harreman pertsonaletan ez guztiz baina bai · eta izatez lanean ere katalan hiztun direnekin eeh· haienera egokitzen naiz eta
|
nik
ere katalanez egiten dut ·
|
|
|
"
|
neri
ere, nik batzutan ez det ulertzen" (H2)
|
|
|
"
|
Nik
ere notau det adibidez hemen askoz gehio erabiltzen detela, baino, o sea, eztakit, igual oain ebai erraztasun gehio dauket baita hitz egiteakoan ta hola" (H7)
|
|
2018
|
|
|
Orain honekin gozatzen dut eta gero horrekin, honekin konprometitzen naiz, baina gero beste horrekin, hau ona da niretzat, baina beste hau ere bai. Hizkuntzarekiko eta kulturarekiko atxikimendu solidoa, nire inguruan eta belaunaldian multzo esanguratsu batean ezagutu dudana, orain ahulegi ikusten dut belaunaldi berrietan, bai nire belaunaldi bertan ere, bai
|
nigan
ere. Atxikimendumoduaren lasaitze hau nabarmena da bai hizkuntzaren arloan, bai kultura kontsumoaren arloan, bai sorkuntzaren arloan" 18 Hori garbi izanik, pentsatu behar dugu nola indartu:
|
|
|
|
Ni
ere ez naiz oso kategoria hoien aldekoa. Iruditzen zait euskaldun berri termino hori erabili izan dela batzutan modu gutieslean... miresmen puntu batekin bai, baina, beti ere kategoria hori mantentzeko eta gutti gora-beherako botere harreman bat osatuz.
|
|
|
Iruditzen zait euskaldun berri termino hori erabili izan dela batzutan modu gutieslean... miresmen puntu batekin bai, baina, beti ere kategoria hori mantentzeko eta gutti gora-beherako botere harreman bat osatuz. Hala ere, termino hoien inguruan galdetu didatenean eta, gehienek euskaldun zahartzat jo naute eta
|
nik
ere euskaldun zahartzat jotzen dut nire burua, apenas dudalako oroitzapenik euskarari lotuta ez doanik, edo euskaraz nire burua adierazteko gai ez nintzen garaietako oroitzapenik edo... (Aitor)
|
|
2019
|
|
|
" kalekumeak mugi daitezela lehenik: orduan
|
nik
ere egingo diat zerbait" eslogana gehiegi puztea. Lehentasun kontuok aintzakotzat hartzen badira, oso nago konforme arnasguneen aldeko neurri operatibo eta proaktiboen prisma kale giro zabalera hedatzearekin.
|
|
|
|
Nik
ere, onartu behar dut, ez dudala beti erantzun bera ematen, unearen eta aldartearen arabera optimistago edo pesimistago sentitzen bainaiz gai honen inguruan, eta, esan bezala, datuen irakurketa subjektiboa den heinean modu batera zein bestera interpretatu ohi dut egoera. analogia bat egitera ausartuko naiz: imajina dezagun euskal herrian euskarazko kultur eskaintza erdararen parekoa bilakatzen dela:
|
|
|
Toki askotakoak jendea gaude eta bakoitzarekin zerbait ikasten duzu.
|
Nirekin
ere ikasiko dute, zapiaz hitz egiten dugu, eta horrek ikuspegiak aldatzeko aukera ematen du. Niri ere balio izan dit:
|
|
|
Nirekin ere ikasiko dute, zapiaz hitz egiten dugu, eta horrek ikuspegiak aldatzeko aukera ematen du.
|
Niri
ere balio izan dit: nik hona etorri aurretik uste nuen gizonek nahi zutena egiten zutela, baina ikusten dut etxeko lanak egin eta haurrekin inplikatzen direla.
|
|
|
Orain seme alaben hizkuntza Euskara ere bada, beraien mundua hau da, beraien lagunak hemen dira. Eta
|
nik
ere, euskararekin beraiengatik gertuago izateko aukera dut".
|
|
2022
|
|
|
(2) Askoz gehiago osea... erabili nahiko nuke. (...) nik uste ba hasi nintzatekeela(...) ezagutzen dudan pertsonekin eta badakidanekin gutxienez euskaraz dakitela eta ba haiek
|
niri
ere euskaraz hitz egingo didatela. (BE J)
|
|
2023
|
|
|
Honako pentsamenduetan sortu nahi ditugu arrakalak: " ez dakit euskaraz badakien eta, badaezpada, erdaraz egingo diot, ez dadin txarto sentitu"," agian txarto hartuko du nik euskaraz egitea"," erdaraz ari bada,
|
nik
ere berdin egingo dut, elkarrizketa erosoa izan dadin"," gure artean beti moldatu izan gara erdaraz"," hemen jende gutxik daki euskaraz"," nagusia/ etorkina/ trajeduna da, ez du euskaraz jakingo", eta abar.
|
|
|
Lerrokada horretan bertan, honakoa ere aipatzen nuen: " ikerketa egin bitartean, Tximintx euskara elkartea eraldaketa prozesu sakon batean murgildu da eta
|
nik
ere hartu dut parte gogoeta prozesu horretan, bihotzetik gainera. Ikerketa bitartean eztanda sortzaile horretan harrapatua izateak ikerketa bera aberastu du, baita prozesu hori bera aberastu ere.
|
|
|
Beste alde batetik, azpimarratzen nuen mundu mailan tankera honen fenomenoak zeharo bakanak zirela (eta direla oraindik). Eta, hirugarrenik, esaten nuen
|
ni
ere banaizela elkarte horretako baten partaide eta gogo pertsonala bazegoela ere erabaki horren atzetik (beti ere, elkarteen jarduna hobetzeko eta efikazago egiteko asmoz).
|