|
2003
|
|
|
· Norbaitek maite banau,
|
nire
Aitak be dau hori, eta berorregana etorriko gara, eta berorregan iminiko dogu geure egonlekua".
|
|
|
" hakutsu" (zuka) eta" hakuk/ hakun" (hika), esate baterako. Hamaikatxu bider entzun neutsan
|
nire
aita zanari honako esaera hau: " Hakuk hori, hakuk hori".
|
|
|
" Zelan dinostazu Aita erakusteko? Felipe, Ni ikusten nauanak, Aita ikusten dau; ala ez ete dozu sinisten
|
Ni
Aitagan eta Aita Nigan gagozala?"
|
|
|
"...
|
Nik
Aitaren etxean (gauzetan) egon behar dot".
|
|
2004
|
|
|
|
Nire
aita zenak sarri esaten zidan hiru gauza egin behar nituela iratxo jator bat izateko: landare bat landatu, liburu bat idatzi ta seme bat izan.
|
|
|
Dena dela, bananduta bizi izan ziren beti, ongi konpontzen ez zirelako edo; bueno, beti ez; ongi ere konpondu ziren noizbait, zazpi seme alaba izan zituzten eta. Ostiraletan, arratseko ordu bietan joaten omen zitzaion nire amari
|
nire
aita izan zena (Maju, Sugaar edo Sugoi, hiru izen horiek baitzituen), eta, orduan, izugarrizko ekaitz eta erasoak izaten omen ziren.
|
|
|
Ez bedi bedeinkatua amak egin ninduen eguna! Madarikatua bedi" seme bat jaio zaizu" esanez
|
nire
aitari poz haundi bat eman ziona! Izan bedi halakoa Jaunak damurik gabe abarrikatu dituen hirien antzekoa!
|
|
|
Fumalari amorratua naiz,
|
nire
aita izan zenaren antzera, eta idazteari utzi ta zigarro bat, basamahats aihen bat, erre dut atseden pixka bat hartzeko ta erne egoteko. Izan ere, ordu askotan itzarrik egon beharra dut gaur.
|
|
2005
|
|
|
Jesusek: "
|
Nire
Aitaren etxean egoitza frango bada." (Jn 14,3)
|
|
2006
|
|
|
Sorbaldara jaso dodanean, une batez, bere esku hotzaz aurpegia nahi barik ikutu deust. Esku hotz horreen fereka sentitzean, berehala
|
nire
aita zanaren gogorapena etorri jat gogora. Uste neban erabat eta betiko ahaztuta nebala txikerretako sentipen hori.
|
|
|
Zenbat aldiz, domeketan, ez nintzan begiak ubelduta etxeratu ni, batzuetan bai eta besteetan benetan mierderoaren semea ez ei nintzala auzoko lagunen artean bala bala ebilelako. Amari, gaztea zala,
|
nire
aita lako gizon batentzat ederregi eritxen, danen ahotan ebilen ni Galdameseko ugazaba baten semea nintzala. Amak ez eustan egundo ezer esan baina, ugazabek euren amoranteen izenak ipini ohi deutsiez meategiai, horregaitik dago hainbeste emakume izeneko meategi.
|
|
|
Beharbada, bizitza osorako elbarri geratuko da, baina ez dau bizia galduko. Harmailetan hil zan
|
nire
aitak ez eban aukera hori izan.
|
|
2008
|
|
|
Umetan, bost edo sei urte bete arte, gurasoekin egiten genduan lo Tomasek eta nik, harek amagaz eta
|
nik
aitagaz. Aita Gurea esatean ez ginan bat etorten aita eta besteok.
|
|
2009
|
|
|
Amoriyuak nere biyotza zureganuntza darama, erri guziyan zeren dakazun neskatx bikañaren fama; beste fortunik mundu onetan ez det desiatzen, dama: aur batek berak izan gaitzala
|
ni
aita eta zu ama.
|
|
|
" Gu on giñenen es, baia
|
nire
aitxek, eskontan yon sanen, amairu diru eron ber ixeten siren eta, urregorriskokas paga i aun bere andre. Oin bere eskontako arrak eron ber dire.
|
|
2011
|
|
|
Kuriosoa da, halaber, jatorrizko eta xede polisistemen arteko lotura egiten denean, batez ere, gurera begira egiten dela; hots, jatorrizko obran Euskal Herrian jaso den antzeko egoera delako, edo Euskal Herria aipatzen delako itzulitako obran. Idi orgaren karranka,
|
Nire
aitaren fusila, Egun bat nire bizitzan, The Navarra, Hitza hormaren kontra eta On Casmurro lanen kasua da hori, adibidez. Obra zenbait itzultzeko arrazoia zein den ageri agerian dago agerpen horietan.
|
|
|
"
|
Nire
aitxe afusila in" bien, ogetamasaspiko abustuaren bostien il" bien serien, Deridxoko kanposantuen, Larrinagan kartzelan egon san, erun" bien obeto esateko. Kontzejala ixen san, da sei gixon, Busturiko semiek, il" biesen agostun bostien.
|
|
|
Segun, segun...
|
Nire
aitxe ta ama e" sien juen... Donostira edo jun sila edo serien...
|
|
|
Aurrean esan deutsuedan legez, betidanik uste izan dot nire asaben arteko erdiak Busturikoak zirala, baina orain denpora gitxi konturatu naz, Félix Oleaga
|
nire
aita eta Agapita Torrontegi nire amama Busturikoak izan baziran be, euren gurasoak Busturian beste herri batzuetako etorkinak izan zirala. Halanda be, ondo busturitartu ziralakoan, itxi egidazue euren omenez zeozer esaten.
|
|
|
Comillasekoa amaituta gero, abade zeregina beteten hastera, nora eta,
|
nire
aitaren herrira, Iurretara joatea egokitu jatan.
|
|
|
Estu eta larri egoan nire bigarren lehengusu eta umetako jolaslagun neban Aletxu, Alejandro Duñaiturria, hurrengo egunean Urkiolan izango zala ezkontzea berbea emonda egon arren, bezperako iluntzean oraindino ez nintzala Comillasetik Durangora heldu eta. " Nasai, Ale, etorriko da" esaten eutsan
|
nire
aitak, Alek atzamarretako atzazalak be jaten ebazan bitartean. Heldu nintzan, bai, gauerdia baino lehenago, eta hurrengo egunean izan genduan Urkiolan, niretzat, abade lez, lehenengo ezkontza izango zana, Ale eta Begoña Meaberena.
|
|
|
Aitak begirune handia eutsan abade bat joan zan beragana, egun batzuk lehenago, hori egin ezkero kalte handiak etorriko jatazala eta niri ez sinatzeko esan eidan. " Begira, antxinatik bere buruaren jabe da eta, kokoloa ez danez, berak jakingo dau zer egin behar dauen" izan zan
|
nire
aitaren erantzuna. Gerora jakin neban hau guztiau.
|
|
|
Ez nekian
|
nik
aitak lagunduta lehenengoz abiatu nintzanean, Durangoko Culturalaren fubolaldia ikusita gero, zein latza zan etxetik kanpora joan eta etxeko giroagaz antzik txikiena be ez eukan beste giro baten buru belarri sartzea. Orduantxe ikasi neban zein esangura mingotsa eukan ikasturtean ikasleen artean hainbeste erabilten zan murria berbeak.
|
|
|
Etxean bazkaldu genduan gotzainak, parrokoak, amama biak, aita amabitxi izan ziran Elorrioko osaba Emiliok eta izeko Matildek eta
|
nire
aitak.
|
|
|
Ni jaio baino bost hilabete lehenago hil zan. Bere amak, ostera,
|
nire
aitaren amamak, ezagutu ninduan. Ni jaio eta hirugarren egunean hil arren, poz pozik jarri ei zan bere biloba zaharrenaren, nire aitaren semea ezagutu egian eroan eutsienean.
|
|
|
Bere amak, ostera, nire aitaren amamak, ezagutu ninduan. Ni jaio eta hirugarren egunean hil arren, poz pozik jarri ei zan bere biloba zaharrenaren,
|
nire
aitaren semea ezagutu egian eroan eutsienean.
|
|
2013
|
|
|
Gure odolarekin garbi ditzala gure munduko kalteak, agur esaten dizuet
|
nere
aita ta munduko lagunak bukatu dira kontutako egunak.
|
|
2015
|
|
|
Joan nintzan osaba errotariak emondako diruagaz.
|
Nire
aita, esanda daukat, erlijiosoa zan, baina ez zan klerikala. Itandu eustan:
|
|
|
Badakizu zegaitik?
|
Nire
aita IRAkoa izan zan, irlandarra, eta ez eban onartu 1921ean Inglaterragaz egin zan bakea eta hitzarmena. Eta orduan eskapau egin eban eta New Yorkera joan zan.
|
|
|
Kafea hartu bazkalostean eta atzera euren bainuetxeko ostatura edo joaten zirean. Giro horretan bizi zirean
|
nire
aita eta orduko gazteak. Nik uste dot holako sasoi barrizale baten bizi zireala.
|
|
|
Hau dinotsuedana urteen bueltan izan zan, ze
|
nire
aita 1931n ezkondu zan amagaz. Aitak ipini eban oinetakoak egiteko zapateritxo bat; baeukazan behargintxo ba tzuk.
|
|
|
Abadeak be baegozan: aita Ipolito Larrakoetxea egon zan nire meza barrian
|
nire
aitaren lagun handia zan, eta bertako abadeak, nire aurreko seminarista batzuk. Bero galanta egoan; danok izerditan.
|
|
2017
|
|
|
Areatzako eleizara joaten zan meza nagusira.
|
Nire
aitaren lagun handia zan. Meza ostean ez eben tabernarik zapaltzen.
|
|
|
Luzaroan ibili ziran alkarrekin lanean, harik eta Julianek etxerako bidea hartzea erabagi eban arte. Bere sozioa hango irakasle bategaz ezkondu zan, baina
|
nire
aitak oso garbi eukan euskalduna gura ebala ezkontzeko eta 47 urte ingurugaz bueltau egin zan.
|
|
|
Guatemalan egoala
|
nire
aita gaixotu egin zan. Birikietakoa (bronkioetakoa) eukan, eta sendagile batek esan eutsan hango klimea ez jakola komeni.
|
|
|
Halako baten, apoderadu horrek abisu latza bialdu eutsan
|
nire
aitari:
|
|
|
Orduan, Gernikara hasi nintzan klase partikularretara. Fraile egondako
|
nire
aitaren lehengusu batek emoten eustazan klaseak. Gero, Jon Sabin Etxebarriagaz fisika eta kimika be bai.
|
|
|
Hiru gurpileko bat zan. Ez dot gogoratzen zeinek emon eustan, baina bai Areatzara joaten nintzala, Sarduiren tabernara" Euzkadi" egunkariaren bila,
|
nire
aita harpideduna zalako. Gainera, hemen alboan, Segundo Barruetabeña txirrindulari izandakoak, tailer txiki bat eukan eta ni han egoten nintzan urten be egin barik.
|
|
2018
|
|
|
|
Nire
aita Neolitoan jaio zela baieztatuko nuke, zenbait alderdi kontuan hartuko banitu: besteak beste, suari lotutakoak, basa baliabideen aprobetxamendua, zurezko lanabesen fabrikazioa edo laborantza teknika batzuk.
|
|
|
Ez nago" aurrerapen" aren aurka, hari esker, besteak beste, lurra horrenbeste esfortzu egin gabe landu baitezaket eta artikulu hau testu prozesadore baten bidez idatzi eta azkar hedatu, agian inoiz ezagutuko ez ditudan pertsonek irakur dezaten. Sen kritikoa izatea aldarrikatzen dut soilik, ohartzeko aldaketa guztiek ez dakartzatela berekin hobekuntzak eta
|
nire
aitaren modukoek," duela horrenbeste denbora jaiotako" ek, gordetako jakintza tradizionalak ez daudela zaharkituta. Are gehiago esango nuke:
|
|
2019
|
|
|
ea Samuelek aitari gertaturikoa kontatzen zuen, nola Guerra hasi eta handik gutxira Tolosa inguruan erreketeak zeuden bat hartzeko ahaleginean zauritu zuten. [...] Alferrik itxaron nuen, ez Samuelek ez beste inork ez baitzion tipo hari
|
nire
aitarenik kontatu, eta iruditzen zitzaidan niri ez zegokidala hori egitea, azken batean ez bainintzen gerran ibilia, eta edonork pentsa zezakeen neure burua zuritzen ari nintzela. Horregatik, tipoak berriz ere" non ote dabil Juanito ikurriña" esan zuenean, altxatu eta" ni banoa" esan nuen, Samueli begiratzen niola, eta gauza piloa adierazi genion alkarri" (230).
|
|
|
Bikote gazte bat, gizona eta emakumea, zen lehen planoan, edo da, oraindik ikusten baitut, ondoan jende gehiago dutela. Gizona
|
nire
aita da" (94). Beste adibide bat aipatzearren, ikus dezakegu nola zenbaitetan bere kontaketa zuzentzen edo emendatzen duen:
|
|
2021
|
|
|
Gizonezkoen erreferentziarik izan duenik ere badago parte hartzaileen artean, AIR1 esaterako, eta ereduren bat izatearen garrantziari jartzen dio azpimarra: " Etxean
|
nire
aita irakurlea zen eta beti bizi izan dut. Eta hura ikusten nuen eta ikusten nuen ondo pasatzen eta, bueno, ba hurbiltzen zara".
|
|
|
" Nirean ingelesetik egokitutako gaztelaniazko liburuak. Ze
|
nire
aitari asko gustatzen zitzaion, orduan ba...". (LI10)
|
|
|
" Bestalde, gure garaiko idazleak militanteak ziren eta hautu hori egin zuten, eta guk irakurle moduan ere bai.
|
Nire
aita eta ama alfabetatugabeak ziren, baina Lizardiren poema liburua etxean zegoen. Hori militantzia da.
|
|
|
Ikasleek eurek ere transmisio hori etxean sustraitzen dela baieztatzen dute: " Nire lehengusuak eta
|
nire
aitak ere irakurtzeko pasioa eta gustua txikitatik irakatsi didate" (GL). Arestian aipatzen zen eredugarritasunaren bidez:
|
|
|
Erreferenteak ez da izango, seguruenik, berbarik egokiena, ze
|
nire
aita amak eta aitaxe amaxeak (Maiteren gurasoak) bizimodu oso baten oinarri eta parte nagusi izan dira gure bizitzetan. Kontakizunean zehar, euren gauza batzuk aitatu dodaz beste leku batzuetan, baina orain, era bereiztuan, zelango personak ziran be kontau neukela emoten deust barruak.
|
|
|
Aita ez egoan han, baina
|
nik
aitari neutsan bildurra, ea zer esan edo egingo ete eustan. Bazkari osoan horretaz berbetan, eta ni denpora guztian aitari begira, ea zelango erreakzinoa eukan.
|