|
2000
|
|
|
Eskuduntza gehiago eskatzen zituen bertan, adibidez, zerbitzuen editoreei programazioaren gainean legez ezarri zaizkien zenbait muga CSAk berak finkatzeko.
|
Modu
horretan neurriaksektorearen bilakerara egokitzeko malgutasuna handiagoa izango litzatekeela argudiatzen zuen. Aregehiago, 1999ko urteari dagokion jarduera txostenean bertan, arauak ezartzeko eskuduntza gabeziaahuleziatzat jo du CSAk, sektorearen bilakaera behar bezalako prestutasun eta erritmoez jarraitu etagidatzea oztopatzen duelako.
|
|
|
Horietako bi Estatuari berari esleitu zizkion (RNE eta RCE); hirugarrena, zeharkako gestioan, ekimen pribatuaren artean banatu zen. GobernuAutonomikoak, hortaz, emisio banda
|
modu
hori baliatzeko aukeratik kanpo geratu ziren. Berriki, 1993koaraudiak berretsi egin du ordenamendu hori, eta baita horren arabera eratutako frekuentzien esleipena ere, nahiz eta frekuentzien antolamendua eta banaketa berregokitu, maiatzaren 21eko 765/ 1993 E.D.. Autonomia Erkidegoetako korporazio publikoek Uhin Ertainez baliatzeko duten aukera bakarra, lizentziadun emisoraren bat integratzea izango zen, EITBrekin gertatu zen bezala, Radio Vitoriabereganatzean.
|
|
|
Artezarau honek satelite bidezko telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka. ...hin, 1/ 1997 Errege Dekretuaren bidez, artezarauaren egokitzapen ia zuzena egin zuen gobernu espainiarrak, Erregistro berezi bat sortuz eratukoziren OSACak zerrendan jasotzeko, eta horrekin bidea irekiz, hortaz, satelite bidezkotelebista digital berriari, zeinerako PRISA Sogecable taldea bakarrik zegoen prestatuta (Canal Plusen esperientziarekin abonatuen gestioan eta Canal Sateliterenarekinemisio
|
modu
horren gestioan). PPren gobernuak, orduan, 17/ 1997 Legearen bitartez, baldintzapeko sarbide sistema zehatz baten aldeko apostua egin zuen. Multicryptdelakoaren aldekoa, alegia?
|
|
|
UEUren baitanFilosofia Sailak, besteak beste, espazio hori bete dezakeela iruditzen zaigu. Aurten, adibidez, filosofoak, ekonomialariak, kazetariak, informatikariak, antropologoak etapolitikariak gonbidatu ditugu geure ikastarora,
|
modu
horretan ikuspuntuak biderkatu eta diskurtso integratzaileak sortzeko aukera errazten baita.
|
|
|
Burujabetasuna aldarrikapen bat bada, aldarrikapen horren gauzapenpolitikoa alor juridikoan konstituzio baten bitartez eman behar da.
|
Modu
horretan, Soto k Euskal Estatuaren bideragarritasun juridiko politikoa azaldu nahi izan du.
|
|
|
(i) Gaur egungo filosofia politikoan hausnarketa oro ikuspegi horrek kutsatuta azaltzen da.
|
Modu
horretan, etika, ekonomia nahiz politika berenzentzu zabalean aztergai dituen pentsamendu filosofikoa argudiaketa, oinarritzapen eta bibliografia juridikoaz blai azaltzen da4.
|
|
|
Sarri aritu naiz gai horri buruzko hausnarketan, niretzat ulertezinak ziren portaerakulertu nahian, zuzenak ez zirelakoan. Denbora pasatu ahala, ordea, poliki polikikonbentzituz joan naiz, horrela behar zuela izan, horrela izatea hobe zela gainera, berarenganako portaera horrek berorrek adierazten baitu beraren jarreraren zuzentasuna.Izan ere, ez da harritzekoa
|
modu
horretan hartua izatea, horrelako pertsonekin ezinaplika baitaitezke gehiengo/ gutxiengoen metodoak, ez baitira parametro horietanepaitzeko modukoak. Izan ere, gauza berriak agertzean, hots, problema zaharrakgainditzeko irtenbide berriak planteatzean, alferrekoak izaten dira lehenagoko kontsentsuak.
|
|
2001
|
|
|
Gaurkoan, Ramon Saizarbitoriaren nobelak ditugu hizpide, gutako irakurleaskorengan betiko geratu diren obrak, hain zuzen. Saio honi jarri diogun izenburuan adierazten denez, mundua erromantizatzeko
|
modu
hori begiradan (lehenengohiru nobeletan) eta oroimenean (azken bietan) oinarritu da, eta hauexek izan dira, jarraian zehaztuko ditugun testu estrategiekin batera, poetika desberdinak testuratzeko egileak eskura izan dituen abiapuntuak. Has gaitezen, hortaz, azterkizunditugun nobelek eragin dizkiguten irakurketak azaltzen, egileari eta bere garaiariburuzko hainbat datu eman ondoren.
|
|
|
Askotan kontrol instituzionalean lortzendena buruzagi horien eskutik dator, hizkuntz taldea taldearteko harremanetan berehizkuntza, kultura eta biziraupen etnikoaren alde mobilizatzen baitute (Fishman, 1972). Buruzagi horien ausentziak aurreko belaunaldietako kideek lortutako irabazi horiek galtzera eraman dezake taldea, eta
|
modu
horretan etorkizuneko lorpenakere hipoteka ditzake, hizkuntz komunitateko ondorengo belaunaldietako kideenbiziraupenerako nahitaezkoak izango diren lorpenak.
|
|
|
Prozesu psikosozialek antzekotasunak eta ezberdintasunak dituzte; antzekotasun garrantzitsua da, adibidez, denek kognizioarekin, emozioarekin eta motibazioarekin zerikusia dutela; ezberdintasun garrantzitsu bat, adibidez, kognizio barruan azpiprozesu ezberdinak daudela (identifikazioa, hautemateak, kategorizazioak, usteak eta irudikapenak, egozpenak, jarrerak, motibazioak, eta abar); besteezberdintasun bat, agian, identifikazio prozesuak betetzen duen erdigunetasuna da, hori delako gizabanakoa definitzeko ondoen funtzionatzen duenaeta, gainera, berak garantiza dezakeelako beste prozesu psikosozial guztienarteko lotura eta artikulazioa. Gauzak
|
modu
horretan ulertuz, identifikazioaizango da portaerekin ere ondoen lotuko litzatekeen prozesu psikosoziala.
|
|
|
Oraingoaren ezaugarri batzuk dira: 1) diziplinarteko ikuspegia jarraitzen dela, ikusmira diziplinanitza gaindituta, batez ere hizkuntzarekiko soziologia eta psikologia sozialaren ikuspegiak integratuz;
|
modu
horretan, elkarrekikotasuna indartzenda; 2) aldagai mota nagusiak bereizterakoan, batez ere mota hauek azpimarratzea: a) objektiboki gizartean gertatzen den ukipen egoerari buruzkoak; b) objektibokigertatzen diren aldagaiak gizabanakoek nola barneratzen dituzten, edo sozializazioarekin lotzen direnak; c) sozializazioaren ondoren gizabanakoek nolako prozesuak bizitzen dituzten (batez ere prozesu p... aplikazio maila zabalenetatik hasita maila partikularrentzako bideari jarraituz ulertzea; 4) modu horretan, gizabanakoen portaerak, aplikazio maila partikularrena kontsideratuz?, beste aldagai moten artekoondorioak izango dira, hala portaerak testuingurualki ematen diren prozesuen arteko eta bitarteko emaitzak bezala ulertuz, psikologian eta psikologia sozialeanohikoa den bezala; 5) portaeren artean sartzen dira, ez bakarrik 2Hren jabekuntza, baita 2Hren erabilera, edo hizkuntzaren eta kulturaren arteko portaerak ere; 6) feedback moduko bukle bat irekitzen da, gizabanakoaren portaeratik hasi eta prozesu psikosozialeranzko bidea jarraituz, hala, bilakaerak eta aldakuntzak esplikatzeko ere bidea irekiz; 7) prozesu psikosozialen artean, identifikazio sozialari, edoidentitate etnolinguistikoari, erdigunetasun berezia ematen zaio, prozesu horrekziurtatuko duelako gorago aipatu den aldagai mota guztien elkarrekikotasuna.
|
|
|
1) diziplinarteko ikuspegia jarraitzen dela, ikusmira diziplinanitza gaindituta, batez ere hizkuntzarekiko soziologia eta psikologia sozialaren ikuspegiak integratuz; modu horretan, elkarrekikotasuna indartzenda; 2) aldagai mota nagusiak bereizterakoan, batez ere mota hauek azpimarratzea: a) objektiboki gizartean gertatzen den ukipen egoerari buruzkoak; b) objektibokigertatzen diren aldagaiak gizabanakoek nola barneratzen dituzten, edo sozializazioarekin lotzen direnak; c) sozializazioaren ondoren gizabanakoek nolako prozesuak bizitzen dituzten (batez ere prozesu psikosozialak kontuan hartuz) azaltzea; d) gizabanakoek izango dituzten portaerak; 3) aldagai mota hauen artean gertatzenden lotura adieraztea, eta aplikazio maila ezberdinen arteko artikulazioa enpirikokiziurtatzea (Doise, 1982) eta inklusio bilakaera (Azurmendi, 1997) halako linealtasun kausalaren bidea proposatuz: aplikazio maila zabalenetatik hasita maila partikularrentzako bideari jarraituz ulertzea; 4)
|
modu
horretan, gizabanakoen portaerak, aplikazio maila partikularrena kontsideratuz?, beste aldagai moten artekoondorioak izango dira, hala portaerak testuingurualki ematen diren prozesuen arteko eta bitarteko emaitzak bezala ulertuz, psikologian eta psikologia sozialeanohikoa den bezala; 5) portaeren artean sartzen dira, ez bakarrik 2Hren jabekuntza, baita 2Hren erabilera, edo hizkuntzaren eta kultur...
|
|
|
aipatzen. Eskola horretan esplizituki esaten da (Tajfel, 1972) prozesu eta portaera psikosozialak egoera sozial edo sozioestrukturaletangertatzen direla, eta
|
modu
horretan aztertu behar direla. Horregatik, Eskola horretanbereziki kontuan hartzen den aplikazio maila taldeartekoa da, hasieratik (Tajfel, 1972).
|
|
|
1) subjektua dagoela, gizabanakoa, objektuekin (kasu horretan, euskara objektu moduan kontsideratuz) harremanak edo interakzioak egiten dituena, eta interakzio horien bitartezgaratzen doana eta portaera esanguratsuak dituena; 2) subjektuaren etaobjektuen arteko interakzio prozesua bi azpiprozesutan banatzen dela: ...ektuarenganako azpiprozesua, asimilazio eta sozializazio prozesu psikologiko eta psikosoziala; 3) subjektuak menderatzen du prozesu osoa (biazpiprozesuak barne), subjektu aktibo baten aurrean gaudelako, eta menderatze horren bitartez garatzen doa eta gertatzen zaizkio prozesu psikologiko eta psikosozial guztiak; hori posible da subjektuaren nortasunaren ondoan bere identitatea ere garatzen delako;
|
modu
horretan, eta euskararekiko, subjektuan kokatuko litzateke identitate etnolinguistikoaren prozesua;
|
|
|
4) objetua, kasu horretan bezala, euskara bada, euskararekin interaktuatzeak euskararekiko erabilerak egitea dakar, beste hiztun batzuekinharremanetan jarriz; gauzak
|
modu
horretan ikusiz, kontsidera daiteke saresozialak objektuaren tokia beteko duela interakzionismoaren makroteoriahorretan; 5) egokitze edo indibidualizazio azpiprozesuan sar daitezke, batez ere, halako prozesuak: egozpenak, irudikapenak, usteak, jarrerak, motibazioak, nahiak, eta abar; gure eredu soziopsikologikorako aukeratuditugunak jarrerak eta motibazioak dira, literaturaren arabera gaiarekinondoen lotzen direnak kontsideratu ohi direlako; 6) asimilazio edo sozializazio azpiprozesuan, batez ere, honelakoak:
|
|
|
Horren arrazoia izan liteke beste bigarrenhizkuntza batzuek atzerriko jendearekin komunikatzeko balio dutela etaeuskarak ez duela gaitasun hori, Euskal Herritik kanpo hitz egiten ez delako. Hau da,
|
modu
horretan baieztatzen da, zeharka bada ere, 2H atzerritarren eta 2H ukipenezkoen ezberdintasuna garrantzitsua dela: 2H atzerritarretan motibazio komunikatzailea orientazio motibazional berezia izangodela, baina 2H ukipenezkoetan, aitzitik, motibazio komunikatzailea orientazio motibazional integratzailean kokatzen dela.
|
|
2002
|
|
|
Euskal Herrian, bere eskualde eta lurraldeen arteko lotura beharren araberaeta beste herri eta lurralde batzuekiko merkataritza eta ekonomia erlazioen arabera eratuz joan da garraioko azpiegitura sarea historian zehar.
|
Modu
horretan, errepideen egitura bat sortu da, non errepideak, gurdizko antzinako bideenoinordeko, eta berebat trenbide sareak, portuak eta aireportuak, euskal lurraldeaantolatuz, zeharkatuz eta hierarkizatuz joan diren.
|
|
|
Laburbilduz, horrela antolatu ziren Mondragon Taldeko enpresa kooperatiboak, eta
|
modu
horretan aurre egin zieten 80ko hamarkadan etorri zitzaizkienerronkei, besteak beste gure ekonomia Europako Ekonomia Erkidegoan (EEE) barneratzeari.
|
|
|
Horrela, ondorengo urteetan kupoa diru bilketa edotransferentzien aldaketei moldatzen zaie, baten bat izan bada, beti oinarrigisa kalkulaturiko lehenengo urtekoa erreferentzia izanez.
|
Modu
horretan, kupoa zehazteko azken legea abuztuaren 37/ 1997 Legea izan da, eta horrenbitartez kupoa kalkulatzeko metodologia epealdirako ezarri da.Lehenengo urtean, hau da, 1997an, doikuntzak egin ondoren, EAEk Estatuari ordaindu behar izan zion kupo likidoa 684,59 milioi eurokoa izan zen, eta 2000 urtean 865,27 milioi eurokoa.
|
|
|
Askotan auzi edo gai jakin baten aurkakomugimendu gisa jaiotzen dira, hala nola ingurumenaren narriaduraren edo armanuklearren aurkako mugimenduak.
|
Modu
horretara, gobernuz kanpoko hainbaterakunde sortu dira, eta horien jarduerak eremu ugari eta ezberdinetara hedatu dira.Erakunde horiek Europaren interesak elkarte politikoek edo interes talde tradizionalek baino hobeto ordezkatzen dituztela uste da. Gizarte zibilaren kontzeptuaindarra hartzen ari da.
|
|
|
«Gizarte horiek munduaren bi ikuskeren arteko trantsizio aldi batean leudeke, eta,
|
modu
horretara, errentak ongizatea areagotzeko gero eta garrantzi txikiagoadueneko azken azalpena ondokoa litzateke, alegia, Iraultza Industrialaz geroztiknagusi gertatu den eta ekonomia egituratu duen balio gailena ordezkatuko lukeenbalio multzo berri baterako (post materialista deitzen duena) bidea egiten ari dela.Hala ere, ikuskera batetik bestera pasatzea ez da erraza, kultura garaikideak inoizez ... Batetik errealitate soziala gizakiaren eraikuntza bat dela uste dugu, baina, aldi berean, gizakia errealitatea nolabait kontrolatzeko gai denik zalantzan jartzen dugu(...) Zehaztugabetasun horrek gaur egungoegoeraren berri ematen du, pobreziak zergatik esanahia galdu duen barne.
|
|
|
Politika publikoari dagokionez, lan merkatu aktiboko politikak antolatzean, heziketako jarduera guztiak xeheki balioetsi eta berrikusi behar dira,
|
modu
horretara eraginkortasuna areagotzeko. Lan merkatu aktiboko politikak gauzatzeko, bestebaliabide batzuk sor litezke (lanpostuak sortu, lanpostuak sortzeagatik enpresarieilaguntzak eman, bitartekotzako zerbitzu publikoa enpleguan...), derrigorrezkoheziketa banakotsua baliatzeko.
|
|
|
parte hartzea, etab. Hitz batez, irakasleei autonomia eman behar zaie berrikuntzarako eta ikerketarako portaerak gara ditzaten.
|
Modu
horretara irakasleakbere hutsuneak ikusteko aukera izango du, bai eta aurrera egiteko zertan formatubehar duen ere.
|
|
|
Bada hirugarren ildo bat, jite psikologikoagoa duena, eta, beraz, nagusikiekoizlearen prozesu kognitiboetan arreta jartzen duena, aurrekoaren antzera?.
|
Modu
horretara, testua bere baitako arauen bitartez esplikatzen du. Ekoizleak arazobati aurre egin behar dio.
|
|
|
Ebaluazioa ikas prozesuaren atala da; sistematikoki informazioa jaso, antolatu eta interpretatu dugu,
|
modu
horretan ikas prozesua bideratzeko akatsak etadesbideratzeak zuzenduz.
|
|
|
Etxe haiek bizi zuten prozesuan, leinuaren antolamenduan zenbait aldaketadaudela dirudi, adibidez, maiorazkoaren kasuan, non filiazio
|
modu
hori era zehatzago batean erabiltzen zen; eta, horien ondorioz, emakumeen eginkizunak aldaketabatzuk izan zituela dirudi.
|
|
|
Erantzunak zailago aurkidaitezke eskala orokor batean egindako lan batean. Uste dugu, emakume kapareenfuntzioen eta estatusaren zentzu soziala ulertzera iritsiko garela
|
modu
horretan; behintzat, ildo horretatik goaz, eta, horrela, planteatutako arazoa hobeto ulertukodugulakoan gaude. Noski, problema orokor bateko kasu zehatz baten azterketalegez planteatzen dugun heinean, azterketa honek arazo orokorra ulergarri egingoduten ondorioak izango dituela uste dugu.
|
|
|
Hori horrela egitea ahalbidetu, eta politika ireki eta garden baten bidez hiritarrei egoeraz jabetzea lortzen bada, arriskuak objektibatu arren, zifra eta formuletara mugatu arren, arrisku katearen sinesmenak azken batean onarpenaren auzia pizten du berriro. Izan ere,
|
modu
horretan,, nola bizi nahi dugun, galdera pizten da berriro.
|
|
|
–Desberdintasun sozialetik harago doan eta gizarte dualizatu edo fragmentatuaren forma hartzen duen desberdintasuna da?.
|
Modu
horretan, arazoa, goikoen eta behekoen, desberdintasunera ez da mugatzen.
|
|
|
Efektu negatiboak ekintza arduratsu eta kalkulagarri baten ondorioak besterik ez lirateke izango.
|
Modu
horretan bere ondorio suntsitzaileak sistemarako oharkabean, berebiziko ardurarik erakutsi gabe, iragaten uzten dira, eta noski, arriskuak etengabe metatzen joango lirateke amaierara heldu arte.
|
|
|
Baina arriskua eta arriskuaren hautematea
|
modu
horretan bereizten jarraitzen dutenen jarrerak ez du zilegitasunik. Lan honen 2.1 atalean argudiatu den moduan, arriskuaren definizio zientifikoa berresten ez dutenen jarrera ez da irrazionala, segurtasunaren filosofia berria behar da, segurtasun teknikoaren filosofiatik harago doana.
|
|
|
Osotara, hogeita zortzi milioi euro inguruko kostua izango du digitalizazio prozesu osoak, eta irratiarena ez ezik, telebistaren digitalizazioa ere aurreikusitako plangintza baten barruan kokatuta dago, DIGIBAT izenekoan, alegia, eta horren helburu nagusia Euskal Irrati Telebistaren ekoizpen egoitza guztiak. Donostia, Iruñea, Gasteiz, Baiona eta Bilbokoa, alegia? batu eta emanaldi digitaletara egokitzea da14
|
Modu
horretan, gobernu espainiarrak irrati hedapen digitala ezartzeko plangintzan ezarritako epeen barruan egokitu nahi dituzte azpiegiturak EITBko arduradunek.
|
|
|
Horren arabera, komunikazioa ez da norabide bakarreko erreka, urak goitik behera daramatzan ibaia. Komunikazioa ulertzeko
|
modu
horretan, urak goitik behera legez, behetik gora ere joan daitezke. Komunikazioa ez da norabide bakarrekoa, norabide askokoa baino; hots, komunikazioak joan eta etorriko txartela du.
|
|
|
Idazkera hieroglifikoaren aztarna asko aurkitu dira Egipton, nahiz eta beste herri batzuetan ere ezaguna izan den idazteko
|
modu
hori. Egiptoko lehenek lauzpabost mila urte dauzkate; berrienek, ostera, hamasei bat mende.
|
|
|
Euskara bezalako flexio handiko hizkuntzetan, tratamendu morfologikoa eta lematizazioa funtsezkoak dira tresna linguistikoak egin nahi direnean. Horrela, hainbat hizkuntzatan egiaztapen ortografikoa hitz zerrendetan oinarrituta egiten den arren, euskaraz
|
modu
horretan egitea (ia) ezinezkoa da, lema batetik sor daitekeen forma kopurua izugarri handia baita.
|
|
2003
|
|
|
|
Modu
horretan, istripuen parte handiena, hau da, kostu gehienak, estatuekordaindu behar dituzte eta enpresa batzuek, petrolioaren arlokoak, dirua egiten dutegarraio modu hauekin; baina, kalteak egiten badituzte, estatuek edo jendeak ordaindu egin behar du, eta horri guztiz aldatu beharra dago. Zein da arazoa?
|
|
|
Horrez gain, Afrikan bertan ere1963an sorturiko OUA erakundea ordezkatu zuen 2001eko udan Lusakan (Zambia) eginiko bileran sortu zuten Afrikako Batasunak. OUA elkarrizketa egitura zen batez ere; Afrikako Batasuna, aldiz, batasun ekonomiko eta politikoizateko helburuarekin jaio zen2 Europar Batasunari dagokionez, erakunde horrek2000 urtean Nizan onarturiko hitzarmenean ekialderantz zabaltzeko oinarriak jarrizituen,
|
modu
horretan 100 milioi lagun baino gehiagoko kontsumitzaile potentzialen merkatu bati ateak zabalduta.
|
|
|
Kontuak kontu, badirudi azkenean EB Nizan hitzarturikoa gauzatzen saiatukodela. Hori horrela, estatukideek hitzarmena berretsi ostean, ia amaitu dira jadaEBren eta bertan sartzeko aurreratuen dauden estatu hautagaien arteko negoziazioak,
|
modu
horretan 2004rako Batasunak lehen hamar kide berriak izan ditzan: Lituania, Estonia, Letonia, Eslovenia, Hungaria, Malta, Polonia, Eslovakia, Txekiar Errepublika eta Zipre, hurrenez hurren (bigarren txanda batean, berriz, Errumania, Bulgaria eta beste batzuk sartuko ei dira) 11.
|
|
|
Gainprodukzioa izango dugu ondorio nagusia, gas eta elektrizitatearenesportazioa eta gas naturalaren inportazioan oinarriturik, noski.
|
Modu
horretan, ziklo konbinatuko proiektuekin martxan, 1996an egindako apustu energetiko guztiakezerezean geratu ziren.
|
|
|
Kutsadura atmosferikoan ez direka SO2 edo dioxinak izango esaten dute, baina onartu behar dute ozono troposferikoa arazo bat izan daitekela, nitrogenoaren oxidoak edo uraren erabilpen ugaria (0,15 m3/ s) instalakuntza hotzitzeko.Uraren arazoa ekiditzeko, Zornotzako kasuan adibidez, airea erabiliko dute errefrigeraziorako; baina esaten ez dutena da
|
modu
hori ez dela inoiz probatu inon etainguruko nekazaritza produkzioetan eta ekosistematan gerta daitezken eragozpenak ez direla neurtu.
|
|
|
Energia nuklearraren erabilpen baketsuarekin, kapitalismoaketa sozialismoa burokratikoak energiaren iturri ia agortezina topatu egin zutelapentsatu zuten, baina istripuen aurreko segurtasun ezak alde batetik eta hondakinenarazo larriak bestalde, energia mota horren ametsak zapuztu eta jokoz kanpo utziegin dituzte. Mundu osoko mugimendu antinuklear eta ekologistaren presioaz iritzipublikoak ez du energia
|
modu
horren hazkundea ondo ikusten. Nork nahi duzentral nuklear bat bere etxe ondoan?
|
|
2004
|
|
|
Lausoki bada ere, kontzeptua
|
modu
horretan zedarriturik, autoeraketa ekonomikoan jarri nahi genuke lan honetako arreta. Enpresez edo erakunde ekonomikoez ari gara, beraz.
|
|
|
|
Modu
horretan, bizimodu credu batzuek giza loralzea bullzatuko hikete, arbola batiegindako zainketa mota jakin batek arbola horri handitzen, edertzen, loratz.cn lagundiezaiokeen modu berean.
|
|
|
M. Hare filosofoak plazaratutako teoria honek defendatzen du judizio moralek printzipio unibertsalekinkonprometitzen gaituztela.
|
Modu
horretan, norbaitek kasu zehatz batean gezurrik ez lukeela esan behar diogunean, gezurra esatea okerra dela esaten duen printzipio unibertsalarekin konprometitzen ariko ginateke. Gure argudioetan moralaren trinkotasun logikoabermatu nahi baldin badugu, ezin gara ezta istant jakin batean ere printzipio batez baliatubeste noizbait printzipio hori bera onartzeko borondaterik ez baldin badugu.
|
|
|
Hamar Aginduek zenbait eginbchar eta debeku ezartzen dituzte eta, Jainkoarenborondatearen adierazle direnez, aginduok absolutuak dira.
|
Modu
horretan, autoritateexogeno batek, Jainkoak, arau moral absolutuak, Hamar Aginduak, ezartzen dizkigu.
|
|
|
Eredu neoklasikoetan, gizabanakoaren portaera da gizarteko analisi ekonomikoaren ardatza, gizabanakoen integrazio kuantitatibo soila besterik ez baita gizartea eredu horientzat.
|
Modu
horretan, gizabanakoa irabazi pertsonalaren bila aridenean, bere irizpide pertsonal hutsa kontuan izanik, gizarte osoaren ongizaterakoekarpena egiten ari da. Paradigma horren ikuspuntutik, egoismo pertsonala ondasunsoziala bilakatzen da, eta mozkin pribatua lortzea da gizartearen benetako motorea (Palazuelos 2000).
|
|
|
|
Modu
horretan, enpresaren jabetza langile bazkide ororen artean banatu egiten da, langileen motibazioa bultzatuz eta lanpostuarekiko identifikazioa garatuz.Azken finean, giza inteligentziaren inplikazio sozio produktiboa gauzatzen da, hauda, langileen parte hartzea (ezagutza kudeaketarekin harreman estuan dagoenkontzeptua). Ez dugu inolaz ere ahaztu behar egitura parte hartzailea dela lehiakortasunerako existitu den sistemarik aproposena:
|
|
|
Europar Batasunak ezarritako barne merkatua), globalizazio ekonomikoa eta horren ondoriozenpresen artean sortu den lehiakortasun bortitza, unitate ekonomikoen baldintzatzaile nagusienak bilakatu dira.
|
Modu
horretan, ekoizpena handitzeko eta ekoizkinen kalitatea hobetzeko, enpresek euren egitura produktiboak hedatu behar izandituzte, hau da, enpresek lehiakor izateko hazi beharra izan dute.
|
|
|
Beraz, egungo kooperatibetan, tentsioak azaleratzen dira lankidetzaren balioeta merkatuaren lehiakortasunak eragindako beharrizanen artean:
|
modu
horretan, langileen beharrizanak asetzeari utzi, eta zuzendaritza organoek errentagarritasuneta helburu ekonomizisten alde egiten dute (Gorroño 1975).
|
|
|
akziodun bazkideak, Batzar Nagusian bildurik, bere jabegopeko enpresarengaineko kontrola galtzen ari dira.
|
Modu
horretan, dimentsio handiko sozietate anonimoetan, boterea zuzendaritzan metatzen da eta organo exekutiboek enpresaren iaarlo guztiak kontrolatzen dituzte. Ondorioz, enpresaren jabeek ez dute eurenjabegopeko, ondasuna?
|
|
2005
|
|
|
Ostera, zigotoak bitelo kantitate handia duenean (esate baterako, arrautza biziki telolezitikoetan), lakainketa planoek ezin dute bitelo lodi hori erabat zatitu, eta hortaz, blastomeroak ez daude elkarrengandik zeharo bananduta mintz zelularraz. Azken zelula zatiketa
|
modu
horri lakainketa meroblastikoa deritzo.
|
|
|
Hirugarren ebaketa transbertsoa da, eta planoa ekuatore gainetik doa (gorago edo beherago bitelo kantitatearen arabera).
|
Modu
horretan, polo animalean lau mesomero sortuko dira, eta polo begetatiboan lau makromero. Laugarren ebaketa berriro ere longitudinala da, estaia bakoitzean 8 zelula gauzatuz.
|
|
|
|
Modu
horretan gauzaturiko enbrioia lerro horizontaletan paratutako blastomeroez osotuta dago, eta erdian hutsune bat du. Hau da, esfera hutsaren egitura lortzen da; morfologia horri blastula deritzo, eta, era berean, berorren zelula geruzari blastodermo, eta barruko hutsuneari blastozele edo gorputz barrunbe primario.
|
|
|
Bikariantza kontzeptuak, espezie baten banaketa jarraitua apurtu egin dela onartzen du, esate baterako, kontinenteen jitoa dela-eta, edota prozesu orogenesikoren baten kausaz.
|
Modu
horretara, azaldu da martsupialioen banaketa disjuntua, edota hegaldibako hegazti handiena (ostruka, emua, ñandua...).
|
|
|
Gastrulazio deritzon prozesuaren bidez, blastularen kanpo aldeko zelula batzuk enbrioiaren barne aldera migratuko dira.
|
Modu
horretan, geruza biko enbrioia eratuko da, gastrula alegia. Hau da, gastrulazioan zehar jazoko den fenomeno nagusia orri blastodermikoen agerpena izango da:
|
|
|
blastoporoaren ezpain lateralak konprimitu eta fusionatu egiten dira.
|
Modu
horretan irekigune bi sortuko dira, bata aho modura eta bestea uzki modura arituko direnak. Gastrorrafia, protostomatuetan gertatzen da (ikusi geroago).
|
|
|
simetria zentroa, simetria ardatza eta simetria planoa. Hau da, animaliak gorputz geometrikoak izango balira bezala aztertuko dira, eta
|
modu
horretan aritzen den diziplinari Promorfologia esaten zaio (morfologiaren parte bat da).
|
|
|
1/ Metameriak hazkundea eta antolakuntza erraztuko lituzke, zeren nahikoa bailitzakete patroi morfogenetiko berbera errepikatzea, eta hortaz, informazio genetiko gutxiago litzateke tamaina handiagoko gorputza eratzeko. 2/ Metameriak erraztu eta azkartu egin ditzake patroi lekuzaldatzaileak, zeren eta, nerbio sistema segmentatu batek errepikatu ahal baitu gune zentraletik abiaturiko nerbio sekuentzia;
|
modu
horretara, segmentu bakoitzak bere une propioa izango du, eta erritmo metakronalak itxuratuko dira. Berau munta handikoa izan daiteke uhindura bidezko igeriketan, peristaltsian eta indusketan, sigi saga ibiltzean edo apendize anitzeko lokomozioan.
|
|
|
Gainerako animalia bermiforme gehienetan, esate baterako lur zizareetan, gorputz horman muskulu ehun leunen geruza bi daude, bata longitudinalki eta bestea zirkularki paratuta. Eraketa
|
modu
horrek ahalbidetzen ditu gorputzaren luzapena eta laburpena, eta bai flexio eta tortsio lateralak ere (ikusi geroago: –mugimendu peristaltikoa?).
|
|
2006
|
|
|
Filosofiaren mintzaira bigarren
|
modu
horretan ikusten badugu, argi dago ezduela zentzurik homosexualen arteko ezkontzei, ezkontzaren, muina errespetatuez izana egozteak.
|
|
|
Desobedientzia: haurrak ez ditu arauak betetzen;
|
modu
horretan agertzendu banantzearen kontra dagoela.
|
|
|
behin betiko erabakia hartu aurretik, bikotekideek hausnartu eta informatu egin behar dute erabaki horrenondorio psikologiko, ekonomiko eta sozialen inguruan. Profesionalbatengana (familiako psikologo edo bitartekari batengana) jotzea daegokiena,
|
modu
horretan lortuko baitute akordioetara heltzea eta gatazka ez luzatzea. Are gehiago aholkatzen da profesionalaren laguntza, bikotekideak banantzeko erabakiari dagokionez ados ez daudenean.
|
|
|
Askotan, gurasoen elkarrenganako gorrotoak edo hoztasunak ekar dezakebatak edo besteak euren seme edo alabaren bat gaizki tratatzea.
|
Modu
horretan, txikia erabiltzen dute besteari kalte egiteko, berarengan leialtasun gatazkak sorraraziz. Gerta daiteke, orobat, haurrak gurasoen arteko borrokaldietan parte hartzekobeharrizana sentitzea, horrela haien agresibitatea berarengana bihurtzea probokatuz.
|
|
|
Joxek ederki ezagutu du, urruti dagoen arren. Txima luze horiek, lasterka egiteko
|
modu
hori... Etxera iristendenean, ez dio esango, ez, amari, nor ikusi duen gaur arratsaldean zezenplazakohareatzan.
|
|
|
142 eta hurrengoak).
|
Modu
horretan, gaskoiak Donostiara etortzean, Nafarroako Antxo VI.ak forua eskaini zien 1180an. Eta, pribilegio horiek guztiak Donostiako hiribilduaren jurisdikzio osora hedatu ziren, hau da, Higer lurmuturraren pean kokaturiko gaskoiei ere (Tena, 1997:
|
|
|
beharrean; izan ere, edukia ez da berbera.
|
Modu
horretan, garai ezberdinetako hiru dokumentuetan agertzen diren toponimoak143 ez dira berdinak.
|
|
|
defendaturiko teoria bat da eta euskaldunen eta kantabroen baliokidetzea defendatzea du hizpide.
|
Modu
horretan euskaldunon garaiezintasuna argudiatzeko, iturri klasikoetan Erromaren eta kantabroen arteko guduen aipuak agertzen dira eta. Horrela, euskaldunek ere erromatarrei aurre egin zieten eta ez ziren garaituak izan, horren froga garrantzitsuena hizkuntza bera litzateke, euskara ez baita galdu.
|
|
|
Historia ezin izango zen zientzia izan; postmodernismoarentzat historiak, zientziarekin baino, literaturarekin harreman estuagoak zituen.
|
Modu
horretan, korronte horrek. Foucault..., errealitatearen ukapena aldarrikatu zuen.
|
|
|
|
Modu
horretan, nobleek euren diru sarrerak murriztean, bide guztiak erabili zituzten beraien estatusa mantentzeko; izan ere, errenten galerak botere galera ekar zezakeen. Alta, nekazarien gaineko presio fiskal eta fisikoaren handitzea gertatu zen, nekazariak lurrari atxikitzeko asmoarekin eta, horrela, errentak eskuratzen jarraitzeko.
|
|
|
bi etsaien arteko gerra irekia, aurrez aurrekoa.
|
Modu
horretan, baskoiak testu honetan, barbaroak bezala irudikatuta azaltzen dira: ez dituzte gerraren arauak onartzen, ihes egiten dute.
|
|
|
Talde hau altxamendu ugariren protagonista izan zen eta euren konkista benetako arazo bilakatu zen frankoen botererako.
|
Modu
horretan, Karlomagnok (hogeita bost urteren buruan) 785ean saxoien buruzagia zen Widukindo menderatu eta batailatu zuen arren, 800 urteaz geroztik ere, erresistentzia guneak mantendu egin ziren Saxonian (1994: 246).
|
|
|
IX. mendean, Vasconia toponimo bilakatu eta Novempopulania identifikatzeko erabiliko da;
|
modu
horretan, Baskoniako konderria izendatua izango da administrazio frankoaren barruan.
|
|
|
Kontuan hartu beharra dugu, 711 urtetik aurrera musulmanak Penintsulara etorri zirela Al Andalus izendatuz haien mendeko lurra, eta 756an Abd ar Rahmanek emirerri independentea sortu zuela bertan.
|
Modu
horretan Bagdadeko probintzia (mendeko emirerria) bat izatetik, emirerri independente bilakatu zen.
|
|
|
Berba horiei ondoko gogoetak jarraituko die: ahal duten guztia irabazi eta aurreztu behar dute, eta ondoren, «ahalik eta gehien eman», Jainkoaren grazian aurrera egin ahal izateko eta,
|
modu
horretan, zerua irabazteko. Aberastasunaren eta erlijioaren arteko talka hori garbi zegoen garai hartako puritano askorentzat.
|
|
|
Lerro hauek ez ditugu erabiliko Arrasateko kooperatibismoari buruzko galdera horiei erantzuteko; euskal esperientzia sozioekonomikoaren bidez Weber-en ekarpenak euskal lurraldean uler ditzakegu nolabait,
|
modu
horretan ulermena erraztuz, eta ekarpenok geure debate publikoan. Arrasateko kooperatibismoari buruzko debatean, txerta ditzakegu, ez dugu beste helbururik.
|
|
|
ekintza sistema sekularizatuak indartu ditu, ekintza molde instrumental edo estrategikoak deitu izan direnak.
|
Modu
horretan, gizakiak munduaren gaineko kontrol tekniko instrumentala indartu du, gizaki gisa bere balioaren autoafirmazioa lortuz eta ordura arte indar handiz agintzen zuten kanpo botere misteriotsu eta arrotzak bere kontrolpean jarriz.
|
|
|
Frankfurtiarren iritzian, arrazoi instrumentala da Mendebaldeko gizartean eta kulturan hedatu den arrazoiaren erabilera konkretua, eta horixe da, hain zuzen, borrokatu beharreko gizarte patologiarik garrantzitsuena.
|
Modu
horretan, Weber-en Mendebaldeko arrazionalizazio prozesua izango da frankfurtiarren gogoeten erreferentzia garrantzitsuena eta borrokatu beharreko gizarte gertakari nagusia. Horregatik, frankfurtiarren gogoetak ulertzeko ezinbestekoa da Weber-en ekarpen teorikoak ezagutzea.
|
|
|
Horixe da gaurko gizarteen funtsezko paradoxa: ustez gure ezaugarri gorena dena, gizakia beharrezko bitarteko teknikoz hornitzen duena natura menderatzeko?
|
modu
horretan gizakiaren naturarekiko ezintasuna eta mendekotasuna gaindituz?, arrotz bihurtu zaigu.
|
|
|
Arrazoi subjektiboarentzat arrazoizkoa izateak esan nahi du gertakarietara egokitzea, berauek gainditu eta eraldatu barik.
|
Modu
horretan, erraz bihurtzen da konformismo, materialismo eta nihilismo41.
|
|
|
Horkheimer ek Weber-i egotziko dio arrazionaltasun funtzionalaren garaipena goratu izana, arrazionaltasun substantzialaren kaltetan,
|
modu
horretan arrazionaltasun instrumentalaren garaipena onartzen baita. Subjektu indibiduala, arrazoitik bereizia, botere politiko edo ekonomikoaren atzaparretan jausi da.
|
|
|
Bere iritzian, Bigarren Mundu Gerraren ostean finkatutako Estatu Sozialak ere lana du bere antolamenduaren oinarri. Gizarte kapitalistetako klase antagonismoa baretze aldera, Estatu Sozialak soldatapeko lanari eskubideak eta bestelako baliabideak emango dizkio, eta
|
modu
horretan, langileriak bizi dituen arriskuak eta heteronomia egoerak konpentsatu egingo ditu. Horixe da Estatu Sozialaren funtsa.
|
|
|
Ulermenari zuzenduriko mintzairaren erabilera, mintzaira erabiltzeko jatorrizko modua da, eta
|
modu
horrekin alderatuta, erabilera instrumentalak parasitarioak dira (Habermas, 1992: 388).
|
|
|
munduaren gaineko irudi erlijioso metafisikoak sekularizatu egingo dira, batetik, eta bestetik, balio esfera ezberdinak sortuko dira.
|
Modu
horretan, gizarte modernoek ez dute zentzu hornitzailea izango den instantzia globalik eta integratzeko gaitasuna galduko dute. Zentzu galera horren sintometako bat aldebakarreko bizitza estiloak izango dira:
|
|
|
kognitibo instrumentala (zientzia), praktiko morala (zuzenbidea) eta estetiko espresiboa (artea).
|
Modu
horretan, jendearengandik edo publikoarengandik gero eta urrunago egongo diren aditu kulturak instituzionalizatzen joango dira. Horri gaineratzen baldin badiogu tradiziotik datozen elikagai kulturalak gero eta arrazionalizatuago eta desnatura
|
|
|
zer den. Espiritu kapitalistak,
|
modu
horretan, birrindu egingo du automugatzeko joera hori, eta moztu egin du lanaren eta beharrizanaren arteko lokarria.
|
|
|
Bere ustean, norberaren destinoa ez ezagutzeak sortzen zuen angustia gainditzeko, gizakia jarduera frenetikoari lotu zitzaion, zerbait egiteko joera konpultsiboari. Soilik
|
modu
horretan gaindi zitzakeen inpotentzia sentimenduak eta zalantza. Arrakasta Jainkoaren graziaren seinale zen; porrota, kondenazioaren seinale.
|
|
|
Izan ere, Mendebaldeko historia arrazionalizazio edo lilura galtze prozesu gisa ulertzen du, eta prozesu hori gainerako munduko erlijioen historian ere gertatu ei da.
|
Modu
horretan, badirudi hauxe iradokitzen dela: arrazoiaren garapenak barne logika moduko bati erantzuten dio, eta ondorioz, hein batean bederen garapen hori izaera unibertsalekoa litzateke.
|
|
|
mundu ikuskera erlijiosoak bertan behera geratuko dira kulturaren oinarri bateratzaile gisa, eta kulturaren barruko arlo ezberdinek logika propioak garatuko dituzte, hau da, jarduera eta zentzu eremu autonomo bihurtuko dira (zientzia, teknika, artea, zuzenbidea, morala?). Kultur arlo bakoitza arrazionalizatuko da, eta
|
modu
horretan bere garapen propio eta autonomoa ahalbidetuko da, ikuskera erlijioso bateratzaile batek ezarritako traba barik (esaterako: arteak irizpide artistiko propioei jarraituko die soil soilik, ez inongo kontsiderazio erlijioso edo politikori).
|
|
|
Eta horretarako kontrapisuak behar dira: beharrezkoa litzateke gizarte sistemen arteko bereizketa,
|
modu
horretan botere burokratikoaren zentralizazioa saihestuko bailitzateke.
|
|
|
Errealitatearen dominazio aszetiko erradikal hori profesioaren eremuan gauzatu da bereziki, profesioa bihurtu baitu bere horretan helburu.
|
Modu
horretan eguneroko lanari zentzu moral sakona erantsi zaio, akreditazio etikorako espazio bilakatu da, eta indibiduoaren bizitzari zentzua eman dio.
|
|
|
Baina, noiz arte? Weber-ek ez du prognosirik egingo, baina, betiko ote den susmoalioetan oinarritzen duena eta,
|
modu
horretan, profesioa, kausa, bihurtu eta pertso arnas daiteke.
|
|
|
Subjektua, zentzu sortzailea? denez, Weber-ek gaitasun hori aktibatzearen aldeko aldarria egingo du,
|
modu
horretan geure bizitza subjektiboki sortutako zentzuei segituz orientatzeko. Beharrezkoa da gaitasun hori aktibatzea morrontza berriak agertzen duen mehatxuaren aurrean, etorkizunak ezezta dezakeelako gizakiak hain berezkoa duen ezaugarria:
|
|
|
Modernitatearen ondoezen eta antinomien esangura sakonak ezagutu behar ditugu, berauek erradikalizatu eta aurre egin.
|
Modu
horretan soilik lortuko dugu arrazionalizazioaren ahultasunak eta zirrikituak ezagutzea.
|
|
|
postmodernitaterako jauziak onartzea dakar Weber-en arrazionalizazio prozesua, baina, prozesu zabalago baten baitan kokatuz; hau da, arrazoi ilustratuaren programaren garapen osoaren barruan, mutilaziorik gabe.
|
Modu
horretan, batetik Weber-en diagnostiko partzialaren balioa onartzen du, baina berau gainditzeko saiakera ere egingo du: arrazionaltasun kontzeptu zabalagoa abiapuntu hartuta36.
|
|
|
Hau da, borondate demokratikoa eraiki behar da, helburuen gaineko eztabaida ahalbidetuko duen borondatea formatu behar da.
|
Modu
horretan, gatazkei era egokian aurre egiteko moduan izango gara, eta norberaren interesak komunikatiboki defenditzeko moduan.
|
|
|
balio edo zentzurik; gizakiak dira interpretazio anitz eta kontraesankorren bidez munduari/ bizitzari zentzua eman diezaioketenak. Gutako bakoitzak atera behar ditu bere izanetik bizitza gidatuko duten azken balioak, eta
|
modu
horretan, bizitza gauza baliotsu bilakatu, hau da, bizitzea merezi duen bizitza:
|
|
|
Garai modernoetako intelektualismoaren potentziak eta mugak ezagutu behar ditugu,
|
modu
horretan erresistentziarako presta gaitezen. Erresistentzia kontziente horretan kokatzen da Weber-en etika.
|
|
|
hainbat izango dira eboluzioaren estadio honetan agertuko diren funtzioak (gerraren gidaritza, erritual erlijiosoak, osasuna bermatzeko erritualak, gatazken konponbidea...), baina, gizarte diferentziazio hori ahaidetasun sistemaren marko edo mugen barruan gertatuko da.
|
Modu
horretan, integrazio sistemikoa eta integrazio soziala eskutik doaz. Gizartearen eboluzioan aurrera egin ahala, integrazio sozialak eta sistemikoak utzi egingo diote batera joateari.
|
|
|
Gizarte tradizionaletan estatuan oinarritutako antolamendu era agertuko da; boterearen nolabaiteko zentralizazioa, beraz. Ahaidetasun sistematik bereizitako sektoreak agertuko dira eta,
|
modu
horretan, instituzio berria sortuko da: Estatua.
|
|
|
baliokideen arteko truke bidezkoaren fikzioa.
|
Modu
horretan, helburuei egokitutako ekintza arrazionalak lehenengo planoan jarriko zaizkigu, eta gizarte ordenaren legitimazioa bideratuko dute. Ekintza instrumentalek ordezkatuko dituzte ordura arte ordena sozialaren legitimazioa bideratu duten ekintza politiko moralak.
|