2000
|
|
Erretratu ezaguna orain artekoa, aurreikusitakoa, eta prestatutakoa gainera.
|
Lehen
ere horrela zen baina oraingoan ia hamazazpi hilabete pasatu dira ETAk Manuel Zamarreño Errenteriako PPko zinegotzia hil zuenetik. Denbora tarte horrek ekarritakoan dago atentatuaren ondorengo argazkiaren desberdintasuna:
|
|
Seguruenik, jeltzaleek EHko erakartzeko ahalmenean egongo da Gipuzkoako lehen indarra EAJ edo PSE EE izatea, inkesten arabera biak daudelako puntu baten gorabeheran. Araban ez da zalantzarik, PP nagusituko da samur, areago joan den astean UAk bere botoa PPri eman dionean;
|
lehen
ere hala izango zen seguruenik, baina orain estatalisten arteko hitzezko neutraltasuna apurtu dute foralistek. Bizkaian EAJ izango da alderdi nagusia, ohi legez eta tarte handiz.
|
|
Turismoaren arazoa ere oso puntuala da, izan ere kontutan izan behar dugu, Aralar edo Urkiola bezalako tokietara,
|
lehen
ere, parke izendatu aurretik jendea bertara joaten zela. Agian kasurik deigarriena, Valderejokoa izango da.
|
|
|
Lehen
ere esaten genuen, nola gazte horiei gogoa sortzea den gure ardura. Pertsonalki, gazte horiek oso inpresio ona egiten didate.
|
|
Ordurako ohartua zen Manuel Larramendi, gure Argiaro edo Ilustrazioaren sarrera ekarri zuen gizon argi bezain zorrotza. Horretaz irakurgarria da,
|
lehen
ere aipatu dugun legez, J. Ig. Tellechea Idígoras ek bere sarreraz, oharrez eta hitzatzez argitaratu zuen Larramendiren Sobre los Fueros de Guipúzcoa (1983) liburua. Eta argitaratzaileak bere sarreraren XLIV XLV orrialdeetan dioena kontuan hartzekoa da.
|
|
Xehetasun horiek argitu ondoren, gatozen eguneroko albistegi orokorren azterketara.
|
Lehen
ere, ETBren egun osoko programazioaren azterketa egitean ikusi dugunbezala, batez beste, albiste saioen presentzia %13, 8koa da. Gaztelaniazko kanalean, %20, 1koa da; beraz, aipatzeko moduko pisua du egunerokotasunarekin lotura handienaduen programa mota honek.
|
|
Honezkero ahaztuta ere bai, orduko gehienak.Baina gauza jakingarri asko ditu komentu honek, bai. Gu kaputxinoak bertara etorribaino
|
lehen
ere, tenplarioen ospitalea egon ote zen aipatzen dute, Santiago bideanzihoazen erromesentzat eta; elizaren egitura ere, jakinaren gainean egongo zara ez delaedonolakoa: oso gutxi dira inguru honetan gurutze greziar eran eginak, lau besoberdinekin...
|
|
–Lasai, egon lasai. Badakit kolpe handia izan dela, baina
|
lehen
ere esan dizut hutsetik hasteko aukera ere badela. Zatoz lagunengana.
|
|
Horrelaxe izan zen, eta horrelaxe kontatu nion Rocíori. Ez zen izan bilatutako istorio bat, hori
|
lehen
ere esan dut. Barrutik atera zitzaidan.
|
|
Eta ez duk orainokoan predikatu izan digutena, Aristotelesen bidetik, hemen lurra, lohitsua eta zikina, eta han goian zerua, garbia eta aratza... ...lurra bereizten dituen marrarik ez mugarik, eta, beraz, ez zagok lurrik ez zerurik, ez erakutsi izan diguten moldean bederen... zeren hik ere ikusi izan baitizkiok behin baino gehiagotan eguzkiari teleskopiotik, azalean dituen orbainak, baterat eta bertzerat higitzen direnak, eta zeren, halatan, eguzkia lohitsua den, baita Aristotelesen zerua ere, ondorez —hitz haiek osabari entzunak nizkion
|
lehen
ere, baina, geunden tokian geundelako edo geunden mementuan geundelako, nehoiz baino klaragoak eta aratzagoak egin zitzaizkidan eta nehoiz baino barrenago sartu, haren hitzak hitz doiak eta ezin justuagoak balira bezala, leku eta denbora ezin doiagoetan erranak.
|
|
—Ez dakit amets bat denetz, baina segur nago ezen egunen batean El Doradorat iritsiko naizela. Zeren
|
lehen
ere mintzatu bainintzaizun El Dora doz, baina ez zenidan sinetsi. Izan ere, hargatik etorri nintzen ni Mundu Zaharre tik, bertze bi untzikide lagun nituela...
|
|
Edo, uste al duzu, konparazione, ezen borzpasei lerro laburretan eman daitekeela, nola arestian eman baitizut, hain munta handiko gertakia, nola izan baitziren ene begien aitzinean ikusi nituen exekuzioneak —bortz beltz, bi indiar, eta bertze kortsario harena—, exekutatuen buruak lur gainean arrodaka zebiltzala, itsas lapurren oihu eta irrien artean? Ordea, ez al da egia, halaber, ezen
|
lehen
ere luzaz mintzatu natzaizula osaba Joanikoten kalbarioaz eta hark enegan eragin zuen amorruaz... eta deus guti berri erants niezaiokeela, oraingo kontakizunaz denaz bezainbatean, orduan erranari. Eta ez al da egia, finean, ezen neure bizitzako sufrimenduen katea hagitz ere luzea dela, eta kateko bertze hainbat mailaren berri ere eman nahi nizukeela, eta hobe dudala, halatan, aditzerat eman nahi dizkizudan gertakien koadroa osatzeko, pintzelada berri batzuen emaitea eta ez lehengoen errepikatzea, zeren, alde batetik, arinagoa eta aberatsagoa izan baitaiteke, eta zeren tipiagoa izan baitaiteke, bertzetik, zu gogaitzeko arriskua ere?
|
|
Ai, jaun André, nola agertu eta nola esplikatu istant hura, neure oina untziaren gainean jarri nuenekoa...!
|
Lehen
ere sentitua nintzen zerbait, eta zerbait baino gehiago ere bai, Donibane Lohizunetik Italiarako bidean partitu ginenean; baina orain are handiagoa eta sakonagoa zen sentitzen nuena, handiagorik senti bazitekeen... zeren eta Italiarako bidaiak itsasoz ibiltzerat bulkatu baininduen, baina ez ninduen itsas gizon egin; Amsterdamerakoak, aldiz, itsasgizon egin ninduen, eta bulkatu ninduen, ez soilki ...
|
|
Ez dakit jasanen dudan.
|
Lehen
ere ez zen zerua, baina orain infernua bilakatzen ari zait. Eta honetara ezkero, Kristinarekikoa hutsa da.
|
|
begi berri haiek onez eraman zezaketen letra multzo bakarra eta ez ordu laurden batez baino denbora gehiagoz kirol egunkarietakoa zen, eta hizki larriak soil soilik. Kultura txirotze hari bai iritzi zion benetan tristea eta penagarria, eta analfabetismoaren atarian sentitzeak seko hondoratu zituen haren animo
|
lehen
ere ajetuak, eta halaxe, beste zereginik gabe eta oharkabean, negarrari eman zitzaion luzaroan, eta, halako batean, artean ordu txikietan, besaulkitik jaiki, eta, ordura arte sekula egin ez bezala, telebista piztu zuen; han ikusi zituenak eta hura ikusten berak egin zituenak geldi bitez geure artean, ez dira-eta lau haizetara barreiatzekoak.
|
|
Eta zendu ubelduak erretiratu ahala, hain zen nabarmena harmailetan haiek uzten zuten hutsunea egizu kontu, irakurle, berrehun bat gizaki zein animalia erretiratuak izango zirela aise, gehiago izan ez baziren, non ezuste berri hura nola edo hala konpontzearren, panpinak jarri baitzituzten hildakoen eserlekuetan, txotxongiloak, kartoi harrizko tigreak edo putreak edota salamandrak, igel  tsuzko giza irudiak, pelutxezko hartzak, granitozko edo alabastrozko giza-enborrak, marmol txuriko emakume biluzi estaliak, altzairuzko lehoi inurriak eta mantikorak, zementuzko zikoinak, zurezko neskato abstraktuak eta alanbre herdoilduz egindako mutikote geometrikoak. Ordezkapen hark guztiak jakina, gastu erantsi bat ekarriko zion programa
|
lehen
ere sobera garestiari, esku-langile eta eskultore eta artistei eskaturiko lana ordaindu egin behar zitzaienez, eskuzabal ordaindu ere segur aski. Nola aurre egin gastu ezusteko hari?
|
|
|
Lehen
ere izebak berdin utzi zuen, baina ez nintzen ezer esatera ausartu.
|
|
|
Lehen
ere esan dut gau hartan bihotza guztiz aldrebesturik ibili zitzaidala, garbigailua zentrifugatzen eta saltaka hasten denean bezala. Eta egia da, egia berdaderoa.
|
|
/ zenburuak berak dioenez, Migel Unamunok bere bizitzan zehar euskararekiko izan zuen, edo, hobeki esan, izan zituen jarrerak jorratzeko asmotan natorkizue. Zer esanik ez, honi buruz
|
lehen
ere asko esan eta idatzi da, baina oraindik bazterretan entzun eta irakurri behar izaten ditugunak gogoan izanik, ez dut uste gaizki etorriko zaigunik Bilboko idazle eta filosofo handiak gure hizkuntzaz adierazi zituenak berriz maiseatzea, haiek testuinguru egokian hobeki ulertzeko.
|
|
|
Lehen
ere informazioa giza aktibitateetan osagarri inportantea izan bada ere, gaur egun informazioaren inguruan sortzen diren aberastasun eta aurrerakuntza espektatibak ez dira inoiz lehen ikusi. Informazioaren eta komunikazioaren teknologien eskuragarritasunak ahalbidetzen du hau.
|
|
– Zakur bat besterik ez zuan.
|
Lehen
ere garbitua nauk paparrean gurutzerik ez zeraman zakur bat baino gehiago!
|
|
Apirilaren 14an sendagile batekin kontsulta hitzartuta zeukan Maria Victoriak.
|
Lehen
ere sumatuak zituen gaixotasunaren aztarnak. Nerbioen ondoeza edo izango zela esaten zuen berak.
|
2001
|
|
|
Lehen
ere kutsadura iturri eta ingurumenarekiko eraso nahikoak bagenituen, oraingoan ere, Abrarako dauden proiektuak ez dira makalak izango.
|
|
Gutxienez," ez dadila izan koadroak zintzilikatzen dituen egoitza hutsa". Horrelakoak
|
lehen
ere baditugu nahikoak.
|
|
Duela 37 urte Donostian jaioa, baina gaur egun Zizurkilen bizi den Geografia eta Historiako lizentziatu honek
|
lehen
ere zenbait ikerketa historiko burutu zuen. Azkenaldian, ordea, geografia eta natura gustuko dituenez, ingurumenean aritzea erabaki du.
|
|
(Angelari)
|
Lehen
ere ez al duzu gorria hartu?
|
|
Alabaina, eta
|
lehen
ere esan dugunez, isiltasunaren atzean beste zerbait erebadago ausaz, disidentzia jarrera, hain zuzen. Berriro ere Atxagaren hitzak gureartera ekarriz, «atx!
|
|
Urrats bat emanda, testuen nolakotasun hori Sarrionandiaren pentsaera etajarreraren isla dela esan genezake, bere jarrera ireki, antidogmatiko eta heterodoxoaren ondorio zuzena.
|
Lehen
ere esan dugunez, maiuskuladun Egiarik ez dago; egia pertsonala da, anitza beraz, eta, horregatik, egia bakarra bailitzen egiten direnbaieztapen dogmatikoak saihestu egingo ditu Sarrionandiak, pentsaera eta jarreraitxietatik urrunduz (ik. –Ausardia?, HO).
|
|
(Frantzia zen, idazten hasi baino
|
lehen
ere, nire zeru-muga, nire erreferentzia.Horregatik ez nuen beranduago arte Virginia Woolf ezagutu).
|
|
Ez, Herminiok ABANDONATU ninduenetik bakarrik bizi nintzen. Sentitu,
|
lehen
ere bakarrik sentitzen nintzen, Herminio nire ondoan zegoen arren, nirekin bizi bazen ere, haren presentzia ez nuen apenas igartzen. Telebistaren aurrean orduak eta orduak pasatzen zituen, edozer ikusten:
|
|
Bai, pertsona isila da Arantxa.
|
Lehen
ere horrelakoa ote zen, edo gertatutakoak kendu ote dio hizketarako gogoa, galdetu dio Tasiok bere buruari. Hori ez daki.
|
|
Nik ordea,
|
lehen
ere esan dut, Ingalaterrara joan nahi nuen. Eta egoera hartan gehiago.
|
|
|
Lehenik
ere izana nintzen auto istripu batean. Baina orduko hura ez zen larria izan.
|
|
Denetan hindia da mintzatuena, gero tamila eta Keralan mintzatzen den malayalama.
|
Lehen
ere esan dugu Keralan ia ez dela analfabetorik.
|
|
|
Lehen
ere esan dugu: hindutarrak musulmanekin batera gizaldi askoan bizi izan dira eta musulmanen musika bezala, hein batean berauen ezkontzako jeloskeria eta usteak itsatsi zaizkie.
|
|
E (disgustaturik): Hori esan dut nik
|
lehen
ere...
|
|
Elkarren lehian ari dira ingelesak, zubigintzan batzuek eta zubia desegin beharrean besteak.
|
Lehen
ere asko saiatu izan dira gerrako, eta politikako, hautsi konpondu eta josi urratuen itsumena adierazten.
|
|
Mendiburuk (eta Kardaberazek) Larramendiren aldean izan zitzaketen ezberdintasunak ageri agerian zeuden,
|
lehen
ere, Jesusen Bihotzaren Devocioa eta Larramendik honi ipini zion hitzaurrearen arteko bitartean. Orain, eta Dotrinaren testu ukituari eskerrak, are nabariago gerta daitezke.
|
|
Ez ginen oraindik bake bidean, aski hurbil bageunden ere, inoiz ikusi ez genuen bezalako ekaitzak harrapatu gintuenean.
|
Lehen
ere ezagutu genituen aldakuntzak, XIX. mendearen azken aldetik honantz, batez ere, baina ez genuen sumatu erauntsi honen eztanda urrikigabearen gisakorik. Eta erasoak gu hartzen gintuelarik, ez zuen beharbada euskara minbera baino xede deusezagorik aurkitu.
|
|
|
Lehen
ere esan dizut kanpoko baserritar eta artzai jendearekin askotan hitz egin dudala. Gustatu ere bai.
|
|
Hizkuntz politikaren alorrean orain baino
|
lehen
ere baziren aurkako jarrera eta iritziak, jakina. Baina ez ziren ageri horren indartsu, horren biribil, ez horren maiz.
|
|
Orain baino
|
lehen
ere ikastolak akusaziopean egon dira. 1986an, ABC k erreportaje bat egin zuen zera erakusteko, ikastolak HBko harrobi zirela.
|
|
Ez da berria.
|
Lehen
ere bazeuden euskararen eta euskaldunen eskubideen aurkako estrategiak. Garbiak, gogorrak, zuzenak batzuk; isilak eta sotilagoak besteak.
|
|
|
Lehen
ere izan dira erasoak ikastolen aurka, AEKren aurka..., euskara lanpostuetarako baloratzearen aurkako jarrerak eta ekimenak. Ez da berria.
|
|
Izadia erregelei edo legeei jarraiki eratzen den agerpenen bilkura da. Izadia, hainbestez, guk ezartzen dugun lege jakin batzuen lotura besterik ez da,
|
lehen
ere aurreratu dugunez. Gero, postulatuetan ideia hori indartu egiten da, eta oinarri esakuneen emaitza orokorra adierazpen hauen bidez laburbil daiteke:
|
|
– Horren inguruko berri zehatzik ez daukat. Antzinako eskuizkribu batzuk edo aurkitu omen zituen indusketa batzuetan;
|
lehen
ere esan dizut: kasualitate hutsa.
|
2002
|
|
Hor ditugu, adibide gisa, Sir Walter Scott-en «Ivanhoe» edo «Redgauntlet» eleberriak. Eta azken hamarkadako boom a baino
|
lehen
ere, Mika Waltari finlandiarraren «Sinuhe, egiptilainen» (1945) esaterako best-sellerra izan zen bere garaian.
|
|
Hilabete batzuk falta dira udal eta foru hauteskundeetarako.
|
Lehen
ere esan izan da hauteskundeak bertan behera utzi liratekeela. Gerta daiteke halakorik?
|
|
Editorialean, berriz, honakoa zioen: «Aipatu izan ditugu
|
lehen
ere behin baino gehiagotan gure errietan egiten diren okerrak. Errietako berriak irakurri besterik ez dago hortarako:
|
|
Besterik da hauteskundeetan gure artean entente zabalagoak antolatzea. Egin dugu
|
lehen
ere. 1977an hala joan nintzen ni zerrenda batean, nire bigarrena Aldekoa nuelarik.
|
|
Gorabehera dezenteko bidean, nekea ahaztu egiten da arroilen ebaki ikusgarriei, udazkeneko basoen koloreei, belardi leunei eta Pirinioetako tontor elurtuei begira. Zerua ere lagun izan dugu, goizeko lehen euri eta lanbroek eguzkiari egin baitiote bide; eta bigarren etapari ekin baino
|
lehen
ere, opari ederra egin digu zeruak.
|
|
Par. Eta gauza bateri buruz, adinez lehen baino alde tipiagoko dena, ez othe are gazteago
|
lehenik
ere bertze gauza hari buruz gazteago zelarik ere?
|
|
Bai, anitz dira, hemengoak baino ferdeagoak, hezeagoak.
|
Lehen
ere inoiz adierazi dizut, baina zure oroimena txatxoa da ziotzan erdi pipertsu Izarnelek Basotxi, honen epeltasuna zerbait zuzpertu nahiean.
|
|
|
Lehen
ere, apaiz onak pasatu izan dira or zehar: Arin eta Markiegi, gerratean esku gogorrez garbituak; eta arrezkero, Iñarra zintzoa.
|
|
Gaztea asko urrutiratu baino lehen, hirurak hasi ziren berriz ere ika mika, aurreko eztabaida berarekin. Pertseok, hala egokitu zelako, Izuikararen kopetan ipini zuen begia, eta nola honek zeraman, gaztearekin izandako gorabehera baino
|
lehen
ere, begi distiratsu hura, beste biak ez ziren horrekin batere poztu, eta itzultzeko eta itzultzeko eskatzen zioten behin eta berriz.
|
|
–
|
Lehen
ere esan dugunez, momentuz ikas-material gehienak e postazbidaltzen ditugu. Horrek dakar, ezinbestez, irakasle tutoreak formatuinformatikoan era guztietako materialak eskura izatea.
|
|
alde batetik, etxeak eraikitzeko zura erabiltzea aipatu behar da, zeren eta material hori ez baita ondo kontserbatzen baldintza zehatz eta berezibatzuk betetzen ez badira. Bestalde,
|
lehen
ere aipatu dugu azalera txikiko guneakzirela, eta modu trinkoan okupatuta egon direla denboran zehar. Horren eraginez, fase berantiarrak (Aro Berrikoak eta Garaikidekoak) aurrekoen gainean bilakatuziren, eta, horren ondorioz, askotan gertatu da zaharrenak ikututa geratzea edodesagertzea.
|
|
Lanerako aukeratutako kronologia XVI. mendea da nagusiki, nahiz eta XV.mendeko azken hamarkadak eta XVII. mendeko
|
lehenak
ere barnean sartu.Zergatik XVI. mendea. Gipuzkoa eraldaketa sakonen ondoren iritsi zen XVI. mendera.
|
|
Beste hitz batzuetan, efektu kolateralen pentsamendu eskema birmoldatzea. Kultura aldaketa horretan
|
lehen
ere aipatua izan den, garapen eramangarria, printzipio baliagarria izan liteke.
|
|
Dena dela, ondoko orrialdeetan, ekarpen horietako bati egingo zaio erreferentzia, zehazki, norbanakoa subjektu unitariotzat jotzen duen mitoa baztertzen duten gogoetei.66 Ekarpen hori aintzakotzat hartzearen arrazoia hauxe da: lan honetan
|
lehen
ere aipatua izan den indibidualizazioaren ideian sakontzea. Ni-a narrazio bilakaturik, norbanako zatikatua (askotarikoa) baina batua nola bermatu izango da hiritar garaikidearen erronka.
|
|
Norbanakoaren biografiaren aukerak, arriskuak eta anbibalentziak, familiaren eta herri komunitatearen baitan aurrera eraman zitezkeenak arau edo klase sozial aurrezarrien bidetik, orain norbanakoak berak ditu definitu, zeinetarako harreman sozialen konplexutasunaren ondorioz modu arduratsuan eta ziurrean hartzeko gaitasunik ez duen.
|
Lehen
ere aipatu izan den moduan, ez baitira, ordena arazoak? (alegia, ez dira unibozitate eta determinabilitatera zuzendutako arazoak),, arrisku arazoak?
|
|
Lanean
|
lehen
ere aipatu den indibidualizazioaren esanahiaz, zenbait ideia landuko dira. Funtsean, gizarte industrialeko bizitza forma baztertu, eta norbanakoek eurek eraiki duten, berariazko biografiaren?
|
|
|
Lehen
ere aipatu moduan, gaur egun, iraultza, behetik politika forma berriak ezartzea izango litzateke? (Ripalda, 1999a:
|
|
Lucius Vibullus Rufus en etorreran,
|
lehen
ere seinalatu bait da Pompeius ek bidali zuela Hispaniara, Pompeius en legatu Afranius, Petreius eta Varro k, beraietatik lehenengoak Citerior Hispania gobernatzen zuelarik hiru legiorekin, bigarrenak Castulo ko ataketatik Anas erainoko Ulterior Hispania bi legiorekin, eta hirugarrenak Guadiana-tik hasirik Vettones direlakoen herrialdea eta Lusitania, legio kopuru berdinarekin, halako moldez banatu zituzten beren egitekoak non Petreius Lusitaniatik abiatuko bait zen bere legio guztiekin Vettones direlakoen herrialdetik barrena Afranius ekin elkartzera, Varro k bere legioekin Ulterior Hispania guztia babesten zuen bitartean.
|
|
Herritarrak, kontsumitzen dituen produktuez gain, bere agintariengan ere konfiantza izan behar du, janariak ez direla kaltegarriak eta kontsumitzeko egokiak direla bermatzeko. Azaldutakoa bezalako kasuetan, gaixotasunaren jatorriaren froga ezin bada “haragi zati” jakin batean zehaztu, ez eta ekoizle, banatzaile edo inportatzaile jakin batean ere, administrazio publikoak berehala hartu lituzke bere gain biktimei eta haien senideei eragindako kalteak konpentsatzeko behar diren kalte ordainen ondorioak, baita erantzukizunen bat argitu baino
|
lehen
ere. (*), “Farines animales:
|
|
–Baietz, Imanol –Alexek barre egin zuen– Hori esan diguk
|
lehen
ere.
|
|
–Esan dinat
|
lehen
ere: eliza horretara nindoanan.
|
|
Baina argudio guztiak aurka nituen arren, ez nuen, artean, etsi nahi, halako zerbait esan dut
|
lehen
ere... Temosoa bainaiz oso, halakoetan.
|
|
Ipuinean sarrarazi baino lehenago ere ipuin beldurgarri batean sartua baitzegoen Leire orduko, hiesaren munstroak barnetik harrapatua zuenez gero, berak artean ez bazekien ere. Ametsa eta irudimena genituen, ordea, alde, munstroari aurre egiteko,
|
lehen
ere esan dut. Bizitzak jarritako muga estuen barnean, mugetatik harat bizi zedin Leire.
|
|
Ama bat zen, bost urteko seme bakarra zuena, minbiziak jota.
|
Lehen
ere bisitatu izan nuen haurra, bizpahiru hilabete lehenago. Ez zuen erremediorik.
|
|
Paraje hau
|
lehen
ere hemen egongo zuan, baina ni sekula zapaldu gabe nengoan.
|
|
Izan ere, Kaliforniako kostaldea, itsasoa, hondartzak eta hiri handiak atzean uzten genituen; aurrerantzean, basamortua, autobide bakarti eta amaiezinak, Estatu Batuetako hegoaldeko herri txiki lasaiak izango ziren nagusi.
|
Lehen
ere esan dut hiriak maite ditudala, eta ez naizela sobera naturazale. Banekien, beste aldetik, Arizona edo Utah ko eremu zabaletan askoz zailagoa suertatuko zitzaidala kontzerturik edo topatzea, eta geratzen zitzaizkigun egunak basamortua korritzen edo parke naturaletan galduta ematearen ideiak ez ninduen batere kitzika  tzen.
|
|
Ordea,
|
lehen
ere esan dugun bezala, gure planaren arabera eraikitako espetxea erasotzeko modurik ez du inork aurkituko, eraso horrek ez luke-eta batere arrakastarik lortuko. Gizatasunak exijitzen duen baldintza oinarrizkoa dugu atentatuak aurreikustea, horiek ezinezko bihurtuz; krudelkeriak eta zuhurgabetasunak bat egiten dute, justiziak ahul jokatu eta gizagaixoren bat behar ez den zerbait egitera bultzatzen duenean.
|
|
Detektibearena egin gura duanez, jakingo duk itaunak egitea egokitzen zaiala, krimen denak argitu arte.
|
Lehen
ere eman diat aukera eta orain berritu egiten diat. Itaun egik gura duana.
|
2003
|
|
Lege berriak desegin dezake sektoreko enpleguaren %60, eta, horregatik, Espainiako Gobernua asmoz aldatu ezean bederen, litekeena da sektoreko langileek eta zamaketariek grebara jotzea eta Espainiako portu komertzial oro geldiaraztea, barne izango liratekeelarik, hala Bilbokoa, nola Pasaiakoa. Beharbada, gainera, artikulu hau publikatu baino
|
lehen
ere gertatuko da mobilizazioren bat.
|
|
Oihan tropikaletatik datorren Parana ibaiaren arroan dago, horren eta bere adarra den Salado ibaiaren tarteko ordoki zabaletan eraikita.
|
Lehen
ere uholdeak ezagutu ditu hiriak, historian erregistraturik geratu den 1905ekoa adibidez, eta beti hango udazkenean jazo dira. Baina hauek asko ugaldu dira azken urteetan:
|
|
Deflazioaren jatorria zein den, ezberdina da galdera horren erantzuna. Ekonomiaren historian,
|
lehen
ere bizi izan dira prezioak jaitsi izandako garaiak. Deflazioko episodioetako bat, ekonomian eraginik negatiboenetakoa izan zuena, Estatu Batuetan gertatu zen, 30eko hamarkadan, Depresio Handia deiturikoarekin.
|
|
Alemaniako Ikerketa Ekonomikoen Institutuak (DIW), joan den hilabetean, ohartarazi zuen Alemaniak arrisku handia duela ez bakarrik atzeraldi ekonomikoan erortzeko, baita deflazioan lerratzeko ere, baldin eta koiunturaren egoera txarrak prezioen eta soldaten maila presionatzen segitzen badu. Hori gertatuko balitz, ziurtatzen du Alemaniako Institutuak,
|
lehen
ere Japonia deflaziora eraman zuen konbinazioa gertatuko litzateke. Japoniak badaramatza bost urte deflazioko egoeran, prezioen etengabeko jaitsieran.
|
|
Orai eta
|
lehen
ere
|
|
Gainera, kontrastea handia zen populazioaren gehiengoaren eta aberatsen gutxiengoaren artean; lehenek bizi baldintza eskasak jasan behar zituzten, bigarrenek luxuzko produktu eta elikagaiak dasta zitzaketelarik (ia mundu guztitik ekarriak zirenak),
|
lehen
ere azpimarratu dugunez. Beraz, mendea krisiaren gainditzearekin hasi zen Europa osoan, eta Indietako merkataritzaren loraldiaren jarraipena izan zen, baina mendearen bukaera aldera krisi politikoa nabaritzen hasi zen, eta gizartearen egoerak orokorrean onera egin zuela badirudi ere, pobrezia oso handia zen.
|
|
Lehenik eta behin, ezinbestekoa da ingurumenari buruzko gaiak lantzeko kazetariakoinarrizko jakintza zientifikoa edukitzea eta ingurumenari buruzko arazo nagusienen ikuspegi zabala edukitzea. Izan ere,
|
lehen
ere esan dugu ingurumenari buruzkogaiak konplexuak eta askotarikoak direla eta, era dibulgatiboan eta ulerterrazeanazaltzeko, ezinbestekoa da lan-taldean jende espezializatua egotea.
|
|
Alde horretatik, zientzia gaiekin lotutakoek azaldu zuten heldutasun handiena.
|
Lehen
ere esan dugu, Elhuyar elkarteak eta Leioako Zientzia Fakultateako EKTk erakutsi zuten elkarlanerako gaitasunik handiena.
|
|
Haur baten bizitza salbatzea da helburua, baita jaio baino
|
lehen
ere. Fetuaren kirurgia sortzetiko patologia oso larrietan egiten da, eta, ebakuntzarik egin ezean, umea jaio aurretik edo ondoren hiltzen da.
|
|
Izan zirenaren aztarna huts bihurtuta, Espainiako hondartza asko estetika operazio baten mende jartzen dira urtero, kostaren gehiegizko ustiapenak desitxuratutako profila berreraikitzeko. Hondartzak leheneratzea ekologistentzat eta zientzialarientzat leku hauskor eta artifizial bat da, eta, gehienetan, leheneratutako harea hondartzatik irteten hasten da, baita turistek atera baino
|
lehen
ere. Geroago, neguko ekaitzekin, harea galtzea metro kubikotan konta daiteke.
|
|
Endesa izan da merkaturatzearen berri eman duen lehena: Zaragozan egingo du hilabete barru, nahiz eta Iberdrolako iturriek adierazi egun hori baino
|
lehen
ere egon daitekeela martxan. Manuel Pizarro buru duen konpainia akordio batera iritsi da Grupo Aunarekin, eta bertan parte hartzen du, Zaragozan eta Bartzelonan Power Line Communications (PLC) teknologiaren garapen komertzialaren lehen fasea abiarazteko, sare elektrikoaren bidez telekomunikazio zerbitzuak eskaintzeko.
|
|
Monikaren etxean egin nituen egunetan beti sumatu nuen gure artean idazle suitzarraren itzala, baina itzalak oztopo txikiak dira maitasuna berria denean.
|
Lehen
ere esan dut, Monika gaztea zen eta pixka bat eroa gauza batzuetan. Nire ondoan kiribildu eta amultsuki galtzetako botoi bat miazkatzen hasten zen egun horietan ere ez zen beti ondoan egotearekin asetzen.
|
|
Irribarre maltzurrez begiratzen zidan komisarioari agertu behar izan nion ez nuela lehendabiziko aldia, gehiagotan ere nahastu nindutela maitale, gaizkile edo suerte gutxiko beste hainbat jendailarekin,
|
lehen
ere inoiz kontatu niola nola behin aireportuan adiskide baten zain nengoela emakume batek besarkatu ninduen eta belarriko gingila miazkatzen zidala ulertzen ez nituen hitzak esan zizkidan, zerbait barkatzeko erregutuz bezala; nire aurpegiak ez du nonbait behar adina nortasun, arruntegia da edo trukagarria, ez du ezer bereizgarririk. Ikastola baten atarian jartzea nahikoa dut umeren batek zangotik besarkatu eta aitatxo deitzeko; mendi buelta bat egitera joaten banaiz, zakurren batek jarraituko dit atzetik, aurreko bizitzan edo oraingoan izandako jaberen baten antza dudalako (zakurrak maiz errenkarnazioak izaten dira).
|
|
–Ordu laurden bat galdu diat
|
lehen
ere hire bila. Hildako bat diat esku artean eta, dirudienez, hik baduk zerikusiren bat auziarekin.
|
|
Eta bekatuak izkiriatzen hasi zen, bostehun lerro gutxienez izkiriatu zituen! Protestantea baitzen Friedrich Wolff jauna,
|
lehen
ere esan dizuet, eta ezin konta ahala bekatu egin baitzituen, ondorioz! Ai, zer nolako infernua pasatu zuen ardi beltz alemanak, Jainkoak barkatu ez balio!
|
|
Zenbat eta lagun gehiago, orduan eta indar gehiago. Etsaiak
|
lehen
ere baditugu nahikoak, berrien bila hasi gabe. Baina lasai, nirekin ez duzue horrelakorik lortu.
|
|
Ez nekien egiatan ari zen edota antzerkia egiten ari zen.
|
Lehen
ere badakit antzezle ona dela, ederki dakiela teatroa egiten. Eta serio ari bazen ere, igual zen orain bakarrik gelditzeko beldurra duelako.
|
|
Sekulako harrera egin omen zioten ikasleek. Jakina,
|
lehen
ere esan dut eskutitzek, gutunek ez bezala, zirrara eragiten dutela. Kontua da ikasleek behin eta berriz eskatu ziotela Anttoni, arren eta arren, eskutitz gehiago idatzi eta gelan irakur zitzala.
|
|
Jainkoak gu gobernatzeko jarri dituen horiei, hain zuzen ere.
|
Lehen
ere esan den bezala, soilik bekatu egitea agintzen badigute izango da zilegi horien esana ez betetzea.
|
|
Esan dugu
|
lehen
ere, Aro Modernoaren hasieran, elizgizonak obsesionatzen zituen bekatuetako bat diruzalekeriarena  zela. Interesdun mailegua zikoizkeriaren bekatu nagusiarekin erlazionatu izan da betidanik.
|
|
" Sugue ta lupu bat ucututeac baño gach guichiagoric eguiten eztau, diño Espiritu Santuac, emacumearen escua ucututeac" (Añibarro, ME, II: 29).
|
Lehen
ere aipatu dugu aita Palaciosek beti gogoan izan zuela behin Miranda de Ebroko zubi baten gainean dantzan ikusi zituen bi neska gazteen irudi kitzikagarria. Palaciosek oso garbi izan zuen, bai, heriotzaren ordura arte emakumeez beldur bizi behar dela gizon santua, zahartu delakoan edo ez dela inoiz lasaitu behar:
|
|
Langilea, etxezalea eta oso moldagarria izan behar du, beraz, emazte idealak.
|
Lehen
ere aipatu dugu laugarren aginduari buruzko dotrinetan umeak" arguizai biguna" direla nola esaten den; bada, senarrak ere" arguizai biguna" bezala moldatu behar duela emaztea esaten zaigu orain. Eliza Ama Santuak agintzen duen moduan, andreak beti senarraren iritzikoa izan behar du, oso urritan irten behar du etxetik eta, beti ere, senarraren baimenarekin.
|
|
Aitortzari buruzko dotrinek diotenez, berak emana da sakramentu hau.
|
Lehen
ere ba omen zen bekatuen barkamenik, baina beti ere kontrizioaren bitartez, eta inork ez zuen penitentea lasaitzen horrekin nahikoa zuela esanez. Kristok, beraz, hiru arrazoirengatik eman izango zigun sakramentu hau:
|
|
Horregatik egiten zaie elizgizonei hain gogaikarria XIX. mendearen hasieran ugaltzen ari den pertsonaia berri hori,
|
lehen
ere aipatu duguna: bere kabuz erabakitzeko eta joka  tzeko ohitura hartzen ari dena, eta lurreko zein zeruko kontuez pentsatzen duena esateko bere buruaz seguru sentitzen dena.
|
|
" gaixotasunak hobeak egiten gaitu", gogora ekartzen baitigu gure ahuldadea, gorputzaren hilkortasuna, osasuntsu dagoenaren harrokeriaren aurrean.
|
Lehen
ere azpimarratu dugu: gaitz fisikoak (sufrimenduak) gaitz morala (gaiztakeria, bekatua) garbitzen du.
|
|
|
Lehen
ere esan den bezala, Aita Santua da induljentzia osoak eskaintzeko boterea duen bakarra; gotzainek, berriz, beren elizbarrutietako fededunei 40 egunetako induljentziak eskain diezazkieke, 80 egunekoak artzapezpikuek eta 100ekoak kardinaleek. Horrela, ia edozein ekintza elizkoirekin irabazten da induljentziaren bat:
|