|
2006
|
|
|
Saia gaitezen herritar guziok behin betiko mugak finkatzen eta herriari orain arte eman ez dioten konpensazioa aldarrikatzen.
|
Lan
horretan ari gara gu aspaldian.
|
|
|
Jardunaldia 2001 urteaz geroztik egiten da Bidasoa ibaiaren bazterrak garbitzeko. Bertze behin ere, bi entitateek
|
lan
horretan parte hartzeko deialdia zabaldu die eskualdeko herritar, elkarte eta eskola guziei. Ingurumen Baliabideen Zentroak kudeatzen duen lana eta Territori y Paitsage de Caixa Catalunya fundazioak finantzatzen duen egunean, Baztandik Beraraino Bidasoan botatzen diren zikinak bilduko dituzte taldeka banaturik.
|
|
|
Berako Labiaga ikastolan ilusioz eta gogoz gainezka daude. Urriaren 16an jaso zuten hurrengo urteko Nafarroa oinez prestatzeko lekukoa eta
|
lan
horri ekin diote dagoeneko: leloa eta logotipoa aukeratu, eta jendaurrean aurkeztu dituzte, azaroaren 15ean Iruñean, Nafarroako Ikastolen Federazioko egoitzan, azaroaren 18an Berako Kultur Etxean eta azaroaren 23an Lesakan.“Baietz oraingoan! ” hautatu dute lelotzat, ikastola behingoz bere etorkizunaren jabe izanen dela ziur direlako ikastetxeko arduradunak; iruditzat, berriz, Kukuxumusu etxekoek egindako marrazkia.
|
|
|
Hodi berria pasatzeko urtegia, hau da helikopteroak lurreratzeko eremua, zilatu da. Sei metrako ziloa eginen da hodia pasatzeko eta
|
lan
hori izanen da operazio huntako momenturik zailena.Lurra mugitzeko, bi pala haundi ariko dira lanean, hauen artean bat Bordeletik ekarriko dute. Lanen denboran, bortz astez bederen ezin izanen da urtegiaren gainetik oinez ibili.
|
|
2007
|
|
|
Goizeko hamarrak aldera hasi ziren sagardoa egiteko prozesuarekin. Garai batean bezala, uztarrian lotutako idi pareak garraiatu behar zituen etxez etxe bildutako sagarrak, baina gaur egun kasik idirik ez dagoenez, behi pareak bete zuen
|
lan
hori. Garaiak ez dira horretan bakarrik aldatu.
|
|
|
Badaude beste atal batzuk bultzada bat behar dutenak eta horien artean bazkarirako zerbitzariena dago. Jendeak ez du
|
lan
hori egin nahi eta 1.600 lagun artatu behar dira. Profesionalizazioa ekidin nahi du elkarteak eta ez dute nahi holako besta herrikoi batean kanpotarrak zerbitzatzen aritzea.
|
|
|
Hogeita hiru urte azpikoen bigarren finalerdian, Rekondo eta Atutxaren arteko lehia parekatua izan zen, baina zutik moztu beharreko 36 ontzakoa erabakigarria izan zen
|
lan
horretan leitzarrak bizkaitarrari minutu eta 7 segundoko aldea atera baitzion. Iraupeneko proban Atutxa II.a hobeki aritu zen, baina ordu arte galdutako denbora ezin izan zuen berreskuratu.
|
|
|
Urriaren 28an, Artzain Mundua Fundazioak hitzordua zuen Lesakan. Ameriketara
|
lan
hori egitera joan ziren hainbat lesakar gonbidatu zituzten beraien esperientziak kontatzeko. Herriko 15 artzain ibilitakoak bildu ziren, baita Sunbillatik eta Etxalartik hurbildutakoak ere.
|
|
|
Berarekin hasi ziren liburu hortan agertzen diren idatzien zentzua azaltzen. Zorigaitzez Manexek 2003ko ekainaren 22an uzten gintuen gaitz bortiz baten ondorioz, bainan
|
lan
hori aintzina ereman dute. Edozein gertakari, bazkari bat, ihizi solas eta hainbat gai estakulu zituen Manexek bertsuak idatzi eta kondatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Ikasleek, beraien lanak Internet en zintzilikatzeko aukera zuten, behin irakasleek onartu eta gero. Honela, Nafarroako bertze ikasleek
|
lan
horren berri izan zezaketen.
|
|
|
Juan Fermin Mitxelenak alkateak jakinarazi duenez, «lanak azaroan hasi lirateke beranduenez eta aurten ez bagara ailegatzen, heldu den urtean hasi genuke, uda ondotik». Nafarroako Gobernuaren laguntzarik gabe ezinezkoa izanen litzateke
|
lan
hori hastea. Izan ere, Bidasoa Arkitekturak prestatutako aurreproiektuaren arabera, hasierako aurrekontua 781.315 eurokoa da (130 milioi pezeta).
|
|
2009
|
|
|
Bertzeak bertze, Iruritatik Artesiagara doan bidea egitera behartu zituzten preso errepublikarrak eskualdean, 1939 eta 1941 urteen artean, eta horiek izan zituzten gogoan omenaldian. Denera, 1.756 preso baino gehiago aritu ziren
|
lan
horretan.
|
|
|
Eguerdi partean karrozak aterako dira Plaza Zahareña eta arratsaldeko 19:00etan dantzaldia izanen da Plaza Zaharrean Gaubela taldearekin. Asteartean ere
|
lan
horretan segituko dute, baina herriko karriketara gehiago hurbilduko dira.
|
|
2010
|
|
|
Hiru lagun aritu dira
|
lan
horretan sei hilabetez, Patxi Irazoki, Cristina Arbues eta Alvaro Goñi eta enpresaren irudi korporatiboa eta webgunea, Ekilur enpresak egin die.
|
|
|
Hilabete osoan gizon eta emakumezkoen arteko berdintasuna landu dute ikasgeletan eta
|
lan
hori marrazkietan bildu
|
|
2011
|
|
|
Aldanza II, Almudena Lobónen eta Antonio Caleroren arteko elkarlanaren oraina eta iragana da;
|
lan
horretan dantza garaikidearen programa bat proposatzen zaie ikusle nafarrei, hain zuzen ere, Antonio Caleroren azken lana, Nada de Nada izenekoa. 2010ean eskaini zen estreinako aldiz Mozarabesque lanarekin batera –agian egile horren koreografia ezagunena– Beran bertsio bat aurkeztuko dute dantzarien alderdi teknikoak eta artistikoak goresten dira horretan, interpretarien gaitasunari aukera zabalena emanda.
|
|
2012
|
|
|
Honorio Taberna alkate zela sartu zen Herriko Etxean lanean eta bestak urte hauetan aunitz aldatu direla dio. Bere aitzinetik Antonio Bereau zen albiente eta gaur egun Tomas Utergak betetzen du
|
lan
hori. Lehendik ere suziriak botatuak zituen besta hasieran, «baina inoiz ez lehenbizikoa».
|
|
2013
|
|
|
Kanpotik arrauna udako kirola bezala ikusten bada ere, urte osoa ematen dute entrenamenduetan, gimnasioan pesak egiten, ergometroan, neguan ere hiru bat aldiz itsasora ateratzen… «Ofizioa ez bazaizu gustatzen arrunt kirol gogorra da, baina
|
lan
hori gustatzen bazaizu segi eta segi eginen duzu».
|
|
|
Hala ere, Kontsumoa egon ahal izateko, ekoizpena ere beharrezkoa dela gaineratzen du «ez du zentzurik bertako kontsumo bat eskatzeak, inork ekoizten ez badu». Norberak
|
lan
hori egiteak erosteko modua aldatu dezakeela uste du, «beste balio bat ematen zaio produktuari eta atzean dagoen lana» izaten du gogoan erosleak «itxura hain perfektua ez duen azenarioak, gure baratzeko tipula ekartzen digulako gogora».
|
|
2014
|
|
|
Proiektu bakoitzak 6.000 euro jaso zituen eta Fondoak tutore bana jarri zien, nola gauzatzen zen ikuskatzeko. Tutoretza
|
lan
horretan zenbait entitate laguntzen ari dira, besteak beste Cederna Garalur, Euskal Herriko Laborantza Ganbara eta Gaindegia. Horrez gain, Fondoak lankidetza hitzarmenak izenpetu ditu Herrikoarekin eta Fiare Banca Etikoarekin, proiektuek finantzabidea izan dezaten.
|
|
|
Aleen gaiak eta edukiak direla-eta, bilduma bibliografiko interesgarria da, eta jabeak bizitzako hainbat etapatan izan dituen gustuen eta zaletasunen isla da. Liburuen bilduma osatua da bilketa lan handia egin delako, eta
|
lan
hori ezinbestekoa izan da jabearen prestakuntza intelektuala aberasteko, sorginkeriari eta euskal landa bizitzari buruzko ikerketak egiteko eta irakasle gisa izan zuen lanbidean aritzeko.
|
|
|
Administrazio eta Finantzak goi mailako heziketa zikloko 14 ikaslek parte hartu zuten2013an hainbat bilera egin zituen Cederna Garalurrek Hezkuntza Departamentuarekin, Nafarroako Mendialdeko lanbide heziketako ikastetxeetan ekintza bateratuak lantzeko.
|
Lan
horri heltzeko, Mondragon Unibertsitatearekin jarri zen harremanetan, dinamizazio ekintzak garatzen duen esperientziagatik. Ekintzailetza programa bat lantzea proposatu zuten unibertsitatetik, Altsasuko, Baztango, Bidasoko eta Irunberriko lanbide heziketako ikastetxeetako ikasleentzat.
|
|
|
2013an hainbat bilera egin zituen Cederna Garalurrek Hezkuntza Departamentuarekin, Nafarroako Mendialdeko lanbide heziketako ikastetxeetan ekintza bateratuak lantzeko.
|
Lan
horri heltzeko, Mondragon Unibertsitatearekin jarri zen harremanetan, dinamizazio ekintzak garatzen duen esperientziagatik. Ekintzailetza programa bat lantzea proposatu zuten unibertsitatetik, Altsasuko, Baztango, Bidasoko eta Irunberriko lanbide heziketako ikastetxeetako ikasleentzat.
|
|
2015
|
|
|
Aldi berean, promotorearekin hitzarmen bat sinatu zuen non, Udalak egin dituen kontsulten arabera, promotoreari dagokion urbanizazio hori bukatzea. Udalak promotoreari urbanizazioa bukatzeko eskatu dio eta bukatze
|
lan
horretan sartzen da argiaren horniketa. Promotoreak udalaren erabakiaren aurka epaitegietara jo du eta epaiaren zain dago.
|
|
|
Eta nabarmendu beharrekoak. Eta
|
lan
hori bikain bete duzue».
|
|
|
Gaur egun hiru bertso eskola daude Lizarran, 14 kidez osatutako helduen taldea eta 15 gazte biltzen dituzten bi talde. Transmisio arloan egiten den
|
lan
horri ekarpena egin nahi dio Txapelketak. Eta gure esker ona beraz, saioa antolatzen lagundu duten Lizarrako Udalari eta Lizarrako Bertso Eskolari.
|
|
2017
|
|
|
Badira hamabortz urte herriak omenaldi bikaina egin ziela herriko saskigileei eta, orokorrean, saskigintzaren lanbideari. Garai hartan oraindik zenbait saskigile lanean ari ziren, baina gaur egun dagoeneko inor ez da herrian
|
lan
horretan ari. Horregatik, batzordeak berriz saskigintzarekin lotutako zenbait ekitaldi antolatu ditu, denak Baratzondon.Arratsalde guzian saskia egiteko tresnen erakusketa izanen da, eta duela hamabortz urte egindako argazkiak ere ikusgai izanen dira.
|
|
|
Oroimen historikoan oinarritutako herri antzerkia lantzen ari dira Bera joan den urteko ekainetik hasita.
|
Lan
horren emaitza, ‘Harritik hazia’ antzezlana eskainiko dute uztailaren 21, 22 eta 23an, ortzirale, larunbatata eta igande arratsaldeko 8etan Berako Kultur Etxean eginen dituzten emanaldietan.
|
|
2018
|
|
|
|
Lan
horiekin batera, bere tailerrean eta kanpoan egindako lanak ikusteko aukera eskainiko die bisitariei. Hainbat lan ikusi ahal izanen dira:
|
|
2019
|
|
|
erabiltzaileak, arreta eredua, langileak eta eraikinaren muga fisikoak. Zehaztapen
|
lan
hori egiteko ahalkularitza kontratatuko litzateke.
|
|
|
Azken urteetan
|
lan
horri jangelako laguntzailearen eginkizunak gehitu dizkio: «orain dela bi urte Iturengo eskolan ordezkapen bat egin nuen eta ondotik Donezteben aritu naiz».
|
|
2020
|
|
|
Gero eta gehiago dira, etxean bere maskara propioak egiten ari direnak; eta herritarrei
|
lan
hori errazteko, materiala jarri dute haien eskura, Goizuetan. Oihal berezi batzuk eta gomak eman dizkio herritar batek Goizuetako Udalari, eta estankoan eskatu daitezke.
|
|
|
Koronabirusak sortu duen egoera berezi honetan, herritarrei euskarazko informazio irizpidedun eta kalitatezkoa ematea ezinbestekoa da Elhuyarren ustez, eta
|
lan
horrek hedadura handiagoa izan dezan, euskarazko komunikabideekin elkarlana sendotzeko abagunea aprobetxatu nahi izan du, eduki hori guztion eskura jarriz.
|
|
|
Hiru ikastoletako ordezkariek gogoratu dutenez, «badira 40 urtetik goiti Baztan eta Bortzirietako ikastolok euskaraz hazi, hezi eta bizitzeko lanean hasi ginela, tantaz tanta euskararen xirimiriaz zonaldeko lurra euskaraz bustitzen». Eta adierazi duten moduan «lan hau beti egon da elkartasunean, auzolanean eta herrigintzan oinarriturik eta Tanta egitasmoaz,
|
lan
horretan sakontzen segitu nahi dugu».
|
|
2021
|
|
|
Bertso irakasle gisara jardun du batez ere. 1998an hasi zen
|
lan
horretan, eta ordutik, ehundaka taldeetan aritu da, Nafarroan gora behera, Hezkuntza Arautuan zein Bertso Eskoletan. Bortzirietako Bertso Eskolako eragile nagusietako bat ere bada, eta hamarnaka bertso saio eta egitasmotako antolatzaile.
|
|
|
Baina elikagaiak sortzea diru iturri denean, diferentea da ekoizpen eta negozio eredu bat edo bertze aukeratzea. Ez da gauza bera
|
lan
horretan kalitatezko produktuak ekoiztea, ingurunea zaintzea eta errespetatzea eta lan baldintza duinak izatea; edo osasunarentzat kaltegarriak diren produktu eskasak ekoiztea, ingurunea kutsatzea eta hondatzea eta esplotazio balditzetan lan egitea. Hor dago koska.
|
|
2022
|
|
|
«lehengo urtean egindako lanarekin berriz izena ematea edo berritik lan bat osatu eta horrekin izena ematea». Lehenbizikoa aukeratu zuen, «benetan adierazi nahi nuen mezua ikus entzunezko horretan islatua zegoelako eta hainbertze denbora eskaini nion
|
lan
horrekin berriz ere hautatua izan nahi nuelako». Aitortu duenez, «ez nuen itxaropen handirik.
|
|
2023
|
|
|
Thomas De Gent gustuko dut. Ihesaldietan aunitz ibiltzen da, talde lanean ere gogor aritzen da eta pixka bat erreflejatua ikus naiteke
|
lan
horretan. Euskal txirrindularien eredua ere beti hor izaten dugu.
|
|
|
Izan ere, hogei urte baino gehiago daramate Arizkungo Gamioxarreko dolarearekin lanean, sagardoa eginez eta Kirikoketa Eguna antolatzen.
|
Lan
horrekin segitzeko asmoa dute eta Larraldean eskainiko dituzte otorduez gain, sagardoarekin eta sagardotegiekin lotutako bertze kultur proiektuak ere aitzinera eraman nahi dituzte
|