|
2000
|
|
|
—Hauxe mundua hankaz gora, Joanes! Beraz, hire anaiak, hire aitak edo hire amak gure berri balekite eta salatuko ez bagintuzte, eta, beraz, Inkisizionearen esku
|
jarriko
ez bagintuzte, bekatu mortala eginen liketek... Eta karitatea deitzen ziotek horri...!
|
|
|
Eta, alde batetik, nola Abrahamek, Jainkoaren manuz, semeari lehenengoan bizia barkatu baitzion, baina nork daki bigarrenean
|
jarriko
ez ote zen erran zuhurraren menerat, zeinak dioen: " Lehenengoan barka, bigarrenean, urka"; eta, bertzetik, nola labana begiztatu orduko, orein eta zezen sastatuen iduriak etorri baitzitzaizkidan gogorat... hala, ihes, itzuri eta eskapatu, hirurak baterat egitea bururatu zitzaidan.
|
|
|
Pisako dorrea...? —eta, ordu arte
|
jarri
ez zuen pikaro aurpegia jartzen zidala eta boza jaisten zuela, erran zidan—: Edo, ragazza bat izan ote da gehien gustatu zaizuna...?
|
|
|
Gain zabal eta beratz horretan, nire andrearen eta Ximurraren arteko zilipurdiak imajinatu nituen. Haurdun gelditu aitzineko denboretan —aldian aldiko" taldeak" trabarik
|
jartzen
ez bazion, bederen— Kristinak, zenbaitetan, lehoi emearen plantak ateratzen zituen ohean. Nik nahi baino gutiagotan, bistan da; horien maiztasuna areagotzeko komenigarritasunaz lotzen nintzaionean," egun inspiratuak" zirelakoan zuritzen zuen gehiago ezina.
|
|
2001
|
|
|
Baina ez dago ia inor bere ondoan. Dantzan ari den koadrila handi bat, baina arreta txikiena
|
jarri
ez diona, eta bikote bat ere bai pixka bat harantzago, elkarri muxuka. Lotsagabe begira geratu zaie.
|
|
2003
|
|
|
Ez dute ardietsiko anitz eta anitz urtez, non batean eta, batez bat, Espainiako bertze eskualdeak beren gain
|
jartzera
ez diren oldartzen?
|
|
|
Historia honen garaian, Soroetan Permin bakarrik bizi zen, mutilzahar. Katuei zièn sinesmena, baina, neurriz kanpokoa zen, etxeko txakur zaintzailea kendu, eta
|
jarri
ez zuen, bada, ordez, beste katu bat! Oheratu ere katu kuttunarekin oheratzen zen, eta jan ere haren plateretik jaten zuten katuek.
|
|
|
–Barkatu hain argi hitz egitea, baina nire iritzia da. Oskarrek, beste gizon askok bezala, batere trabarik
|
jarriko
ez dion emakumea nahi du ondoan. Isila.
|
|
2004
|
|
|
Zer uste duk, hire ermitau pinta horiekin adarra joko didaala? Adarra jo igual, baina adarrak
|
jarri
ez behintzat. Kostako zaik!
|
|
|
–Hizkuntza normalkuntzaren egitekoa hizkuntza kontu hutsera muga daitekeela uste duenik izango da han hemen?. Han hemenka egon bide dauden horiek espainieraren monopolioa ezertarako auzitan
|
jartzen
ez duten horiek bakarrik ote dira. Edota, horietaz gainera, euskal munduan bertan ere ez ditugu ale bakanak halakoak?
|
|
|
Markinako bizkaiera eta Orozkokoa, esate baterako, ez dira oso bera eta bakarra. Egia esan, euskara (beste edozein hizkuntza bezala) aldatu egiten da herri batetik bestera, eta euskalkien eta azpieuskalkien arteko mugak non
|
jar
ez dakigu.
|
|
|
erorketa askearen antz handiagoa dik ariketa honek tiro parabolikoarena baino! Izan ere, goitik behera hoa martxa honetan, hondamendira, berehalako erremedioa
|
jartzen
ez badiok! Harrokeria lagun txarra duk, eta heuk ikus...".
|
|
2005
|
|
|
Ardo zuriari trago bat eman niola oroitzen dut, ezinegona disimulatzeko eta, baita ere, zer aurpegi
|
jarri
ez nekielako.
|
|
2006
|
|
|
Izena ez zuen Hankapalo, noski, baina herrian gutxik jakingo zituen haren benetako izen abizenak. Nik bai, gutunontzian ezer
|
jartzen
ez bazuen ere, notarioarenean eskriturak eta gainerako patrifilioak egiten ibili ginen garaian esku artean izan bainituen haren agiriak. Iñaki zuen izena, nik neuk bezaka; Iñaki Samaniego Gorroño paperetako matrikula osoa, baina Hankapalo deitura bakarra.
|
|
|
Historia erromantiko hark eta Edithen itxura eder eta sentsualak epaimahaikoak erruki bidean
|
jar
ez zitzan, epaileak –Victoria erreginaren garaitik ateratako gizon zimel eta zorrotza– espresuki adierazi zien mahaikoei epaiketa hura, begien aurrean epaitzeko zuten kasu hura, hilketa arrunt, itsusi eta nardagarri bat zela, eta ez liburu eta nobeletan agertzen diren amodio istorio irudimen galgarria. Errealitatearen aurrean zeudela eta errealitatea epaitu behar zutela.
|
|
|
Hara agertu ahalean betetzen genuen guk geure goporra. Ezponda Baithan, berriz, otordu guztiek zuten beren orena, bai gosariak, bai bazkariak, baita afariak ere, eta zorigaitza mahai luzera tenorez
|
jarria
ez zenari: tripa hutsik utziko zuen sukaldari suminduak, Gabriela atsoa baitzen bazter horietako jabea.
|
|
|
A! Ona atera, gorde bedeinkatutakoa, Kanaango miraria atzekoz aurrera denen bistan
|
jartzerik
ez baduzu nahi.
|
|
2007
|
|
|
handiputzak eraitsiz, azpiratuei barkatuz, bakea inposatuz, mundua gobernatzea (VI, 851). Zerua osorik eta betiko eraentzen duen Jupiter-ek, mundua eraentzen duen Erromari ez dio mugarik
|
jarri
ez luze zabalean ez denboran? –Imperium sine fine dedi?
|
|
|
Zertan ari nintzen, ordea? Nire mugimenduei arretarik
|
jarri
ez diedan arren, oinez aritu naiz minututan. Oinez edo.
|
|
2008
|
|
|
Betean asmatu zuen aita kalonjeak, ukabilkadaren efektuak berehalakoak eta ezin nabariagoak izan baitziren Nataliaren baitan, kolorerik aspaldi hartu ez zutèn masailak piper gorria baino gorriago
|
jarri
ez zitzaizkion, bada! Ageriko seinale hark, ordea, ezkutuko kausa baten efektua behar zuen:
|
|
|
Ahozko aitortza bizitza espiritualaren zutabeetakotzat zuen, baina, garaiko apaiz askok ez bezala, ez zituen aitortzera zihoazenak estutzen, ez haien kontzientziaren bihurguneak arakatzen ibiltzen. Horregatik, Ernestinarekin harremanetan
|
jarri
ez beste jakin zuen frai Millanek, hari egindako lehen aitortzan, bazuela norekin konpartitu bere sekretua.
|
|
|
–Jauna, esan nion?, ez errietarik egin, nahikoa egin diot eta neure buruari. Dena dela, nire bizia arriskuan dago, eta honezkero hila nintzen Silver nire alde
|
jarri
ez balitz; eta sinets beza berorrek esatera noakiona: hiltzeko prest nago, eta merezi dudala ere esango nuke, baina beldurra torturak ematen dit.
|
|
|
Luza ezak ezkerreko eskua. Hik, gazte, har ezak bere ezkerreko eskua muturretik, eta
|
jar
ezak nire eskuinekoaren ondoan.
|
|
|
Baina ez, aukera hark ere ez zuen sinesgarritasunik. Hartara
|
jarriz gero
ez zuen txakurrik bizirik utziko; ehiztariak ez zuen sekula txakurra sufri tzen utziko. Ez ote zen norbait erratu, goizal dean basoko azken zokoraino sartua zen haren tartean?
|
|
|
Munduko beste edozein herri zapalduren lekuko eta isla izan zitezkeen bi biak. Badute, beraz, aldeak alde, berdintzen dituen zer hori, euskal etxearen gelak zenbat izan behar duten erabakitzeko orduan elkarren artean ados
|
jartzen
ez badira ere.
|
|
|
Hizkuntza ez dela kulturaren emari eta ondorio hutsa, kulturatik eratorritako zer edo zer. Izan ere, nahi izanez gero, gauzak atzekoz aurrera
|
jartzeko
ez baitago eragozpen handirik: hots, kultura bera ez ote daiteke izan ba hizkuntzak errealitate sozialarekin daukan hartu emanaren ondoriozko izakia?
|
|
|
hau da, euskaldun izatearen erreferentziak eta esperientziak gogoaren eta oroimenaren zirrikitu guztietatik erauziak ditugunez gero, ez daukagu abertzaletasun politiko erdaldundua praktikatu beste irtenbiderik. Ez nuke ukatu nahi noski arrazoibide horren nolabaiteko zentzua eta logika, baina, guztiarekin ere, jarrera horren egokitasuna zalantzan
|
jartzea
ez da gaitza. Gauzak horrela planteatuta, izan ere, herri honek ez baitauka inolako irtenbiderik, guk baietsi nahi duguna egia izatekotan.
|
|
|
Betean asmatu zuen aita kalonjeak, ukabilkadaren efektuak berehalakoak eta ezin nabariagoak izan baitziren Nataliaren baitan, kolorerik aspaldi hartu ez zutèn masailak piper gorria baino gorriago
|
jarri
ez zitzaizkion, bada! Ageriko seinale hark, ordea, ezkutuko kausa baten efektua behar zuen:
|
|
|
Ahozko aitortza bizitza espiritualaren zutabeetakotzat zuen, baina, garaiko apaiz askok ez bezala, ez zituen aitortzera zihoazenak estutzen, ez haien kontzientziaren bihurguneak arakatzen ibiltzen. Horregatik, Ernestinarekin harremanetan
|
jarri
ez beste jakin zuen frai Millanek –hari egindako lehen aitortzan– bazuela norekin konpartitu bere sekretua.
|
|
2009
|
|
|
Orduan konturatu nintzen haurrari aurpegirik
|
jarri
ez arren, ez nuela sekula mutikoa izan zitekeenik imajinatu. Ez zitzaidan sekula bururatu hala gerta zitekeenik ere.
|
|
|
Surflariek eta nudistek baino bisitatzen ez zutena. Udan toldorik
|
jartzen
ez zuten hondartzaren zati bakarra. Ez zegoen malekoirik ere.
|
|
|
–
|
Jarri
ezak Aita Donostiaren liburua bere lekuan.
|
|
|
Irakurriko zuten ia guztientzat, ertzainak barne, egunkarietan azaltzen ziren milaka kexa artikuluetako beste bat baino ez zuen izan behar. Gure kasuan, Udalari kontuak eskatuz, noski, Zarauzko historiaren baitan hain aipagarria zen gertakari hari inolako arretarik
|
jarri
ez ziolako. Hura zen artikuluaren azaleko helburua.
|
|
|
–Ongi da, esan zion izebari; eta gero, zer aurpegi
|
jarri
ez zekiela, etxeko giltzaren bila munduaren buelta egin ondoren etxeko sarrailan aurkitzen duenaren antzera, gehitu zuen?: Orduan zer iruditzen zaizu, ez dudala plazan predikatu behar izango?
|
|
|
hirugarrena eta laugarrena ere bai, sarri askotan, beste anaien atzetik?, eta horratx! Gero, etxerako bidean
|
jarri
ez beste, Gabinoren aipua iritsi zen, sari bati buruzkoa, Teofilo Mariak eta Domingok arinkeriaz tratatu zutena, bakoitzak bere astoari arre, Teofilo Maria eta Domingo zeudèn lekuan ez baitzen beste inorentzako lekurik izaten, antza; bere protagonismoa berreskuratzeko tenorea zen, beraz, saria jasotzekoa eta ikatza bere opilari hurbiltzekoa, alegia?, eta Damasok orduan esan zuen:...
|
|
|
emadazu hau eta hura eta mundu guztia; Jauna: ...zala egin duzu mundua, baina nik ez dut atsegin, eta molda ezazu nire erara?, norberak Jainkoari lekua kenduz, hitz batean, edo erdigunean zegoena bazterrera ekarriz eta bazterrean zegoena erdigunera; oraingo ikuspuntutik, baina, ez hitz teorikoetan oinarritutako ikuspuntutik, haatik, hitza ere haragi egin baitzen Ernestinaren baitan?, axaleko fedetzat zuen hura, Jainkoa muinetik kendu eta axalean
|
jartzeak
ez baitzuen, ausaz, beste izenik merezi; axaleko fedea, bai, axaleko hitzari zegokiona, edo arinegi jaurtitako hitzei, zirkulu katolikoetako etxe askotako saloietan jaurtitzen ziren bezala;, saloiko fedea?, atseginago zuena zuhaitzaren adarretatik jauziz jauzi ibiltzea, erretorikan galtzea, bestela esanda, enborraren izerdi bideetan sartzea baino?
|
|
|
–Mapako marra bere lekuan jarri arte, ez diagu bakerik ez askatasunik izango, esan zuen Felipek, hitzaren mailua eraginkortasunaren zerbitzuan jarriz, bere lan proselitistan sutsu, hitzen kolpe harekin Gabinoren erpuruen mugimendua geldiaraztea eta haren begiak bere begien orbitan jartzea lortzen zuela?. Baina marra hori ez diagu inoiz behar den lekuan jarriko, buruan
|
jartzen
ez badugu lehenik, mapa zaharra burutik kenduta, erantsi zuen Felipek, osaba Xabierrengandik ikasitako hitzetan (osaba Xabierrek Felipe katekizatu zuen hitz batzuekin, eta Felipek Gabino katekizatu nahi zuen hitz bertsuekin, azken batean), eta Gabinok, begiak lagunaren begietan iltzatuta, buruari goitik beherako eta behetik gorako bizpahiru mugimendu bertikal eragin zizkion, harekin aditzera eman... –Gora ta gora Euzkadi!
|
|
|
Teofilo Mariak Domingori oina bularrean
|
jarri
ez beste larritu zen Maria Bibiana, begiak betzuloetatik at zituen?, erraiak iraulita, errabiaren errabiaz; lepoan jarri zionean, berriz, bera ere itotzera balihoa bezala sentitu zen; orduan, baina, azken aire hondarra haize zurrunbilo bihurtzen zuela, Teofilo Maria bultzatu zuen bere bi eskuez, bultzatu bezain laster honela mintzatzen zitzaiola:
|
|
|
Teofilo Mariak, ohi bezala, buruaren goitik beherako mugimendu batekin onartu zituen aitaren hitzak, baina ez haiek esaten zutenarengatik, antza. Teofilo Maria ere Santo Tomas apostoluaren taldekoa zen, sinesteari ez sinesteari zegozkièn kontuetan?, aitaren hitzak aitarenak zirelako baizik. Damasok erantzunik gabeko galderak zituen aspaldi hartan, helduen mundua zalantzan jartzera bultzatzen zutenak, hankaz gora
|
jartzera
ez zenean; une hartan, baina, Domingoren aurka egiteko gogoa etorri zitzaion, beharbada, Domingo anai arreben artean esaten hasia baitzen Benjamin Maria fantasma bihurtu zela, jauregia etsai guztietatik, hezur haragizkoetatik nahiz espiritualetatik, ekaitzetatik nahiz gaixotasunetatik, babesteko.
|
|
|
Sortzear zèn eguzki haren itzalpean, etorkizunaren irrika sutsuan bizi den pertsonak gutxi behar izaten du geroaldia orainaldi bihurtzeko?, Domingok pasioz hitz egiten zuen: ...l bihurtuak eta haren begiei zerièn dirdira bereziak ez zuten besterik adierazten behinik behin; orduan ere, baina, Domingok galdera hura zuen buruan, galdera hura behar zuen?, bazkalondoren kafea hartu eta etxera deitu baitzuen berriro; hargatik edo, baita giroa gero eta zitalagoa zelako ere, Domingo bezperan baino urduriago zegoen, eta are urduriago jarri zen, lehenengo deialdian ama jarri, eta
|
jarri
ez beste katigatu baitzuen telefonoa; bigarrenean saiatu zen, baina soinu batzuek eragotzi zioten deia; hirugarrenean, aldiz, bezperan bezala, Maria Bibiana atera zitzaion; bezperan ez bezala, baina, Maria Bibiana kezkatuta zegoen: –Aita eta Teofilo Maria bahitu dituzte, baina jakin nahi baduzu??, eta berriro sartu ziren soinuak, haize ziztu marrantatsu bezain disonanteak?, Maria Bibianaren ahotsa estaltzen zutenak, harik eta, komunikazioa eten aitzin, Domingok esan zuen arte:
|
|
|
abioia, bat batean, abian jarri zenean, gero eta azkarrago, gero eta azkarrago, lehertzera ere bazihoala iruditu zitzaion Domingori, une batez?, harik eta, hiruzpalau jauziren ondotik, hegan egin zuen arte; bazihoazen, halatan, hotsak eta harrabotsak, eta, joan zihoazen neurrian, Domingok espazio bat aurkitu zuen, non arnasa hartu baitzuen, gero eta arnasaldi beteagoetan: arnasa hartu ez ezik, korrika ere egin zezakeen, apika, mirari baten atzetik egin daitekeen moduan, zuhaitz bat airean
|
jartzeak
ez baitzuen, ausaz, beste izenik merezi!?, eta orduan, akzio bati bere neurriko erreakzioa darraiolako edo, hotsek inguratua egon zenak, adrenalina ere uholde bat zen jada, odolbideetan hedatua eta barreiatua, hots egin zuen?
|
|
|
(?) Teofilo Mariari, halere, begiz ikusitako mirariaren miraritasuna aitortu arren, urrun gertatu zitzaion miraria, umetan zaldiz ikasi zuenean ez bezala: bospasei urteko mutil batek nekez esplika zezakeen orduan sentitua, baina sentipena, aitak zaldi gainean lehen aldiz
|
jarri
ez beste bereganatutakoa, buru bihotzetan grabatuta geratu zitzaion: gorputz bat, berea, eta beste gorputz bat, zaldiarena, bi forma zerikusirik ez zutenak, itxura batean, eta, halere, zaldiarengandik hain hurbil sentitu zen, non istantean nabaritu baitzuen ezen forma bakar batek hartzen zituela biak, zaldia eta zaldizkoa; Teofilo Mariak nekez jakin zezakeen adin hartan zer zen zentauro bat, baina halako zerbait sentitu zuen, ausaz, zaldia eta zaldizkoa ez zirela jada bata eta bestea, ez zirela, alegia, bakoitza bere aldetik eta bere bidetik?, baizik eta beste bat, beste norbait?, bi aldeak alde bateko egiten zituena eta bi bideak bide bereko; abioiarekin, baina, guztiz bestela gertatu zitzaion, hasieratik beretik igarri balu bezala ezen motorraren hotsak alde batetik zihoazkiola eta bihotzarenak bestetik, bertigoa labana bat balitz bezala, josi beharreko bi espazioak, abioiari zegokiona bata, eta gorputzari bestea?
|
|
|
–Erne, Ada, atzo ziria sartu zizun Teofilo Mariak, ziria sartu zizun aitak, eta gaur Gemma sartu nahian dabilkizu?!?, nahiz eta Adak ezin jaso zuen mezua zehatz mehatz, arreta bi lekuetan, kantuan eta nahigabean?
|
jarri
ez zezakeelako; kantua desagertu zenean, ordea, desagertu zen nahigabeari eusten ziòn eustorma, eta aurrera eta aurrera egin zion errabiak, gorputzean eztanda egin zion arte:
|
|
|
Sortzear zèn eguzki haren itzalpean –etorkizunaren irrika sutsuan bizi den pertsonak gutxi behar izaten du geroaldia orainaldi bihurtzeko–, Domingok pasioz hitz egiten zuen: ...k eta haren begiei zerièn dirdira bereziak ez zuten besterik adierazten behinik behin; orduan ere, baina, Domingok galdera hura zuen buruan –galdera hura behar zuen–, bazkalondoren kafea hartu eta etxera deitu baitzuen berriro; hargatik edo, baita giroa gero eta zitalagoa zelako ere, Domingo bezperan baino urduriago zegoen, eta are urduriago jarri zen, lehenengo deialdian ama jarri, eta
|
jarri
ez beste katigatu baitzuen telefonoa; bigarrenean saiatu zen, baina soinu batzuek eragotzi zioten deia; hirugarrenean, aldiz, bezperan bezala, Maria Bibiana atera zitzaion; bezperan ez bezala, baina, Maria Bibiana kezkatuta zegoen: " Aita eta Teofilo Maria bahitu dituzte, baina jakin nahi baduzu...", eta berriro sartu ziren soinuak –haize ziztu marrantatsu bezain disonanteak–, Maria Bibianaren ahotsa estaltzen zutenak, harik eta, komunikazioa eten aitzin, Domingok esan zuen arte:
|
|
|
Teofilo Mariak Domingori oina bularrean
|
jarri
ez beste larritu zen Maria Bibiana –begiak betzuloetatik at zituen–, erraiak iraulita, errabiaren errabiaz; lepoan jarri zionean, berriz, bera ere itotzera balihoa bezala sentitu zen; orduan, baina, azken aire hondarra haize zurrunbilo bihurtzen zuela, Teofilo Maria bultzatu zuen bere bi eskuez, bultzatu bezain laster honela mintzatzen zitzaiola:
|
|
|
Hala, bada, Adak kontu haiek zituen gogoan, beharbada, koruarekin ostiral arratsaldeko saioa egiten ari zela; Gemma Lertxundik huts egiteko bidean jarri zuenean, berriz, defentsa sistemaren alarma piztu eta Adaren subkontzienteak –bizi senaren menera betiere– aukera selektibo bat egin zuen, kontu haietatik alderik ilunenak eta negatiboenak bereganarazi zizkiona; neska kantatzen ari baitzen, nekez ohar zitekeen hartaz, jakina, itzal baten moduan edo forma zehatzik gabeko nahigabe baten moduan ez bazen, baina itzal hura eta nahigabe hura hizketan ari zitzaizkion: " Erne, Ada, atzo ziria sartu zizun Teofilo Mariak, ziria sartu zizun aitak, eta gaur Gemma sartu nahian dabilkizu...!", nahiz eta Adak ezin jaso zuen mezua zehatz mehatz, arreta bi lekuetan –kantuan eta nahigabean–
|
jarri
ez zezakeelako; kantua desagertu zenean, ordea, desagertu zen nahigabeari eusten ziòn eustorma, eta aurrera eta aurrera egin zion errabiak, gorputzean eztanda egin zion arte:
|
|
|
–Ongi da –esan zion izebari; eta gero, zer aurpegi
|
jarri
ez zekiela, etxeko giltzaren bila munduaren buelta egin ondoren etxeko sarrailan aurkitzen duenaren antzera, gehitu zuen–: Orduan zer iruditzen zaizu, ez dudala plazan predikatu behar izango?
|
|
|
hirugarrena eta laugarrena ere bai, sarri askotan, beste anaien atzetik–, eta horratx! Gero, etxerako bidean
|
jarri
ez beste, Gabinoren aipua iritsi zen, sari bati buruzkoa, Teofilo Mariak eta Domingok arinkeriaz tratatu zutena, bakoitzak bere astoari arre, Teofilo Maria eta Domingo zeudèn lekuan ez baitzen beste inorentzako lekurik izaten, antza; bere protagonismoa berreskuratzeko tenorea zen, beraz –saria jasotzekoa eta ikatza bere opilari hurbiltzekoa, alegia–, eta Damasok orduan esan zuen:...
|
|
|
Teofilo Mariak, ohi bezala, buruaren goitik beherako mugimendu batekin onartu zituen aitaren hitzak, baina ez haiek esaten zutenarengatik, antza –Teofilo Maria ere Santo Tomas apostoluaren taldekoa zen, sinesteari ez sinesteari zegozkièn kontuetan–, aitaren hitzak aitarenak zirelako baizik. Damasok erantzunik gabeko galderak zituen aspaldi hartan, helduen mundua zalantzan jartzera bultzatzen zutenak, hankaz gora
|
jartzera
ez zenean; une hartan, baina, Domingoren aurka egiteko gogoa etorri zitzaion, beharbada, Domingo anai arreben artean esaten hasia baitzen Benjamin Maria fantasma bihurtu zela, jauregia etsai guztietatik –hezur haragizkoetatik nahiz espiritualetatik, ekaitzetatik nahiz gaixotasunetatik– babesteko. Maria Bibianak sinetsi egiten zion aitari, baina, aldi berean, ez zion sinesten, edo, zehatzago, sinetsiko ez balio bezala sentitzen zen, hain zegoen gertaeren menera, anaiatxoak beldurgarria behar baitzuen, zinez, ahizpa gazteak konortea galtzeko.
|
|
|
esan nahi baita tentsioa metatuz eta metatuz joan zitzaiola Domingori –haren aurpegierak ez zuen zalantzarako tarterik uzten–, giharrak eta zelula guztiak elektrizatuz, gorputzaren berezko erresistentzia gutxiagotuz... abioia, bat batean, abian jarri zenean, gero eta azkarrago, gero eta azkarrago –lehertzera ere bazihoala iruditu zitzaion Domingori, une batez–, harik eta, hiruzpalau jauziren ondotik, hegan egin zuen arte; bazihoazen, halatan, hotsak eta harrabotsak, eta, joan zihoazen neurrian, Domingok espazio bat aurkitu zuen, non arnasa hartu baitzuen, gero eta arnasaldi beteagoetan: arnasa hartu ez ezik, korrika ere egin zezakeen, apika, mirari baten atzetik egin daitekeen moduan –zuhaitz bat airean
|
jartzeak
ez baitzuen, ausaz, beste izenik merezi! –, eta orduan, akzio bati bere neurriko erreakzioa darraiolako edo, hotsek inguratua egon zenak –adrenalina ere uholde bat zen jada, odolbideetan hedatua eta barreiatua– hots egin zuen... baita oihu ere –oihu luze ozena–, abioiaren atzetik abiatzen zen bitartean, giharretan pilatutako tentsioari ere ihesbidea emanez, harik eta, azk... aita espiritualak iragarri bezala, pilotua izango zen noizbait, izango ez zen, bada...!; gero, pilotuak airean bizpahiru bira egin ondoren –orbetarrek behetik agurtzen zuten eskuz, mila garrasiren artean–, pista berean lur hartu zuen; Domingok bazekien, bai, lur hartzea aireratzea baino arriskutsuago zela, pilotuak ere ederki baieztatu zion hura ordu laurden bat lehenago, baina lur hartzerakoan ez zuen antzeko emoziorik sentitu, aireratzerakoan emozio guztiak sentitu zituelako, beharbada; azkenik, monoplaza gelditu eta pilotua aparatutik irten zenean, orbetar guztiak inguratu zitzaizkion txaloka eta bibaka, pilotuak eskua jaso eta buruarekin esker oneko keinuak egiten zituen bitartean; gero, abioiari begiratu eta guztiek entzuteko moduan esan zuen:
|
|
|
(•) Teofilo Mariari, halere, begiz ikusitako mirariaren miraritasuna aitortu arren, urrun gertatu zitzaion miraria, umetan zaldiz ikasi zuenean ez bezala: bospasei urteko mutil batek nekez esplika zezakeen orduan sentitua, baina sentipena, aitak zaldi gainean lehen aldiz
|
jarri
ez beste bereganatutakoa, buru bihotzetan grabatuta geratu zitzaion: gorputz bat, berea, eta beste gorputz bat, zaldiarena, bi forma zerikusirik ez zutenak, itxura batean, eta, halere, zaldiarengandik hain hurbil sentitu zen, non istantean nabaritu baitzuen ezen forma bakar batek hartzen zituela biak, zaldia eta zaldizkoa; Teofilo Mariak nekez jakin zezakeen adin hartan zer zen zentauro bat, baina halako zerbait sentitu zuen, ausaz, zaldia eta zaldizkoa ez zirela jada bata eta bestea –ez zirela, alegia, bakoitza bere aldetik eta bere bidetik–, baizik eta beste bat –beste norbait–, bi aldeak alde bateko egiten zituena eta bi bideak bide bereko; abioiarekin, baina, guztiz bestela gertatu zitzaion, hasieratik beretik igarri balu bezala ezen motorraren hotsak alde batetik zihoazkiola eta bihotzarenak bestetik, bertigoa labana bat balitz bezala, josi beharreko bi espazioak –abioiari zegokiona bata, eta gorputzari bestea– etengabe bereizten zituena:
|
|
|
–Mapako marra bere lekuan jarri arte, ez diagu bakerik ez askatasunik izango –esan zuen Felipek, hitzaren mailua eraginkortasunaren zerbitzuan jarriz, bere lan proselitistan sutsu, hitzen kolpe harekin Gabinoren erpuruen mugimendua geldiaraztea eta haren begiak bere begien orbitan jartzea lortzen zuela– Baina marra hori ez diagu inoiz behar den lekuan jarriko, buruan
|
jartzen
ez badugu lehenik, mapa zaharra burutik kenduta –erantsi zuen Felipek, osaba Xabierrengandik ikasitako hitzetan (osaba Xabierrek Felipe katekizatu zuen hitz batzuekin, eta Felipek Gabino katekizatu nahi zuen hitz bertsuekin, azken batean), eta Gabinok, begiak lagunaren begietan iltzatuta, buruari goitik beherako eta behetik gorako bizpahiru mugimendu bertikal eragin zizkion, harekin aditzera... " Gora ta gora Euzkadi!
|
|
|
emadazu hau eta hura eta mundu guztia; Jauna: ...mundua, baina nik ez dut atsegin, eta molda ezazu nire erara–, norberak Jainkoari lekua kenduz, hitz batean, edo erdigunean zegoena bazterrera ekarriz eta bazterrean zegoena erdigunera; oraingo ikuspuntutik, baina –ez hitz teorikoetan oinarritutako ikuspuntutik, haatik, hitza ere haragi egin baitzen Ernestinaren baitan–, axaleko fedetzat zuen hura, Jainkoa muinetik kendu eta axalean
|
jartzeak
ez baitzuen, ausaz, beste izenik merezi; axaleko fedea, bai, axaleko hitzari zegokiona, edo arinegi jaurtitako hitzei, zirkulu katolikoetako etxe askotako saloietan jaurtitzen ziren bezala;" saloiko fedea", atseginago zuena zuhaitzaren adarretatik jauziz jauzi ibiltzea –erretorikan galtzea, bestela esanda– enborraren izerdi bideetan sartzea baino... Baina zer zebilen bera ere –Ernestina– besteak kritikatzen, baldin eta haiek bezalakoa bazen?, ez baitago bestela azaltzerik haren erreakzioa, haur desitxuratua ikusi bezain laster izan zuena, biraoarekin lotua egon zitekeena:
|
|
2010
|
|
|
Gero, gauza jakina da? paperezko txoria haize bortitzen mende
|
jarri
ez beste ziurtatzen baitugu haren etorkizuna: nora eza eta zorabioa; eta eromena:
|
|
|
hiltzen dabilenak hiltzeari halako atsegin berezi bat hartuko balio bezala, bitartekoa helburutzat hartuta. Ez gaitezen inozoak, Gabino, eta ez gaitezen ideal handiez fida, zeren otsoa ardiaren parean
|
jarri
ez beste irensten baitu otsoak ardia: beti irensten du, gainera, horixe da-eta naturaren legea!
|
|
|
Garai hartan, izan ere? 1930ean, hortxe hortxe?, maiz joaten nintzen ni batzokira, aberrianoak eta komuniokideak berriro zebiltzan bat egiteko asmotan?, Felipe Gastaminza eta bere lagunekin egoteko. Feliperen osaba ere hantxe izaten zen noiznahi?, harekiko harremana, gure amagatik urte batzuk lehenago hautsi zena, haren abertzaletasunak kalte egin ziezadakeela iritzita? berreskuratu ondoren?; hura guztia aitaren jarrera aldaketaren ondorioa ere bazen, Primo de Riveraren gobernua erori eta Berenguerrena
|
jarri
ez beste bere erabakia hartu baitzuen: –Espainia errepublikarako bidean dago, eta bi aukera ditugu:
|
|
|
ikusi ere, ikusiko nizkizun, beharbada, deabruaren ezaugarri guztiak, itsu dagoenak ikusi nahi izaten duena ikusten baitu hondarrean, hain da bortitza irrika irrikatsuen ahalmena, errealitate objektiboa subjektibo bihurtu eta hura guztiz itxuraldatzen duena; aldiz, neure ibilbidea egina bainuen zurea jaso nuenerako, kontzeptu hutsalen jantzirik barrokoenetatik biluztasunera, bestelakoa izan zen nire erreakzioa; ez dizut esango, hala ere, batzuetan minik hartu ez nuenik? ezta, noizean behin, sutan
|
jarri
ez nintzenik ere, indioen kontu horrekin, adibidez, ikusi duzu??, baina, senti nezakeèn amorruaren gainetik, barru barrutik atera zitzaizkidan esker oneko hitzak: –Eskerrik asko, Damaso?.
|
|
|
Loiolan egitea erabaki aurretik, beste aukera batzuk ere izan zituzten mahai gainean, besteak beste Ziortzako monasterioa. Ados jartzeko batere arazorik ez zuten izan eta, sozialistek eragozpenik
|
jartzen
ez bazuten, Loiolako jesulagunengana jotzea erabaki zuten.
|
|
|
Metodologiaz, egutegiaz, protokoloaz eta abarraz ados
|
jartzea
ez zen erraza izango, baina Loiolan eserita zeuden guztiek zekiten gakoa akordio politikorako oinarrietan zegoela, Etorkizunerako akordioaren oinarri politikoak izenburua jarri zioten atalean, alegia. Bost korapilo askatu behar zituzten, adostasunera iritsi nahi bazuten:
|
|
|
Prozesua garai erabakigarrira hurbiltzen hasi zenean, 2006an, akordio politikorako negoziazioetarako gai zerrenda posible bat proposatu zuen Batasunak, baina oraingoan PSE EEri ez ezik EAJri ere helarazi zion. Gara k gerora argitaratu zuenez, urtarrilean eman zien gidoi proposamena Batasunak bi alderdiei eta eragozpenik ez zioten
|
jarri
ez batak ez besteak. Urkulluk uste du geroago jaso zutela gidoia, eta jeltzaleek beste gidoi proposamen batekin erantzun zietela:
|
|
|
Landetxeko ate nagusitik aterata, eskuinaldean bildu zituen ETAren ordezkariak nazioarteko begiraleak eta Batasunekoak. Ondoren, ezkerretara jo zuen, Espainiako Gobernuaren eta PSE EEren ordezkariak zeuden lekura, beste farol baten azpian haiei ere azken hitzak esateko, mahai politikoan ados
|
jarri
ez izanak zer egoera ekarriko zuen ohartarazteko.
|
|
|
Ez zioten inori beto eskubiderik eman nahi, baina beste biak ados jarrita norbera adostasunetik kanpo gelditzeko arriskurik ere ez zuten hartu nahi. Batasuna beldur zen EAJ eta PSE EE ados jarrita kontsentsutik kanpo utziko ote zuten, eta EAJk ere bazuen antzeko kezka, epe laburrean zaila ematen bazuen ere, etorkizunean Batasuna eta PSE EE jeltzaleei bizkarra emanda ados
|
jartzea
ez baitzen baztertzekoa. Formulazio anbiguoarekin etsi zuten, aurrerago finkatuko zutelakoan, kontsentsu nahikoa?
|
|
|
Hamabi urte ziren dena garatu ahal izateko. Bi urteko epea
|
jartzeak
ez zeukan ez hankarik ez bururik?.
|
|
|
Hurrengo astelehenean, hilaren 21ean, alderdi politikoetako ordezkariek bakarrik egin zuten elkarren arteko bilera. ETAk, aurreko astean ez bezala, ordezkari bakarra zuen Genevan, Lopez Peña, eta jakinarazi zuen Gobernuarekin zer hitz eginik ez zeukala, alderdien artean ados
|
jartzen
ez ziren bitartean; ETAk bere jarrera jakinarazia zuela, akordio politikoa lortuz gero berretsi egingo lukeela eta, une horretan, Gobernuari besterik esateko ez zeukala.
|
|
|
ETAk su etenaren aurreko akordioa ez betetzea leporatu zion berriro Gobernuari. Zutabe k argitaratutakoaren arabera,, etengabeko urraketak ikusirik, Gobernuak akordioak betetzeko mekanismorik
|
jartzen
ez zuela ikusirik eta konpromiso politikoak gauzatzeko bidean inolako urratsik egiten ez zela ikusirik, ETArentzat negoziazio mahaia izozturik eta garapenerako aukerarik gabe zegoen, irailean.
|
|
|
Eta lantegitik deitzen badute, haizea hartzera bidaliko ditut. Txoil sendatu, osatu eta primeran
|
jarri arte
ez diot utziko lanera joaten. Gero ere han izango du inprenta.
|
|
|
Zuk ere bota, esan behar diozun guztia. Baina muturra
|
jarrita
ez dugu deus ere konpontzen. Amak maite zaitu, gero!
|
|
|
Nahiko arraro sentitzen naiz, egia esan. Amaren paperean
|
jartzea
ez da erraza niretzat. Egoera honetan eta neure anaiarekin, are eta zailagoa.
|
|
|
Hori guztia kontuan hartuta, ihes egin nuen. Aste haietan, segurtasun arauei men eginez, etxekoekin eta harremanetan
|
jarri
ez banintzen ere, hainbat jende ezagutu nuen, eta horietako baten bitartez kontaktu egoki bat topatu nuen, Paris aldera joateko eta han gutxieneko bizi baldintzetan egon ahal izateko, erakundearen antolamendutik aparte. Bi aldiz pentsatu gabe eman nuen pausoa, eta oraingoan askoz errazagoa izan zen bidaia, berez luzeagoa izan arren.
|
|
|
"(...) De la dulce Inmaculada/ Que a la diestra del altar,/ Sobre blanquísima peana,/ Luciendo cerúleo manto(...)/ Blanco lirio de nítida corola/ Que en el mundo del fango germinó(...)" idatzi zuen Arruti frantziskotar kideak mende hasiera hartan! —, eta auskalo zer beste egingo ez ote nuen... salatu ere bai aitari edo Teofilo Mariari, edo autoritate zibil eta eklesiastikoari; begiratu ere, zorrotz begiratuko nizun, adarrak ote zenituen, isatsa ote zenuen, deabruzko zernahi...; are gehiago: ...uena ikusten baitu hondarrean, hain da bortitza irrika irrikatsuen ahalmena, errealitate objektiboa subjektibo bihurtu eta hura guztiz itxuraldatzen duena; aldiz, neure ibilbidea egina bainuen zurea jaso nuenerako, kontzeptu hutsalen jantzirik barrokoenetatik biluztasunera, bestelakoa izan zen nire erreakzioa; ez dizut esango, hala ere, batzuetan minik hartu ez nuenik... ezta, noizean behin, sutan
|
jarri
ez nintzenik ere —indioen kontu horrekin, adibidez, ikusi duzu... —, baina, senti nezakeèn amorruaren gainetik, barru barrutik atera zitzaizkidan esker oneko hitzak: " Eskerrik asko, Damaso".
|
|
|
Isaiasen hitza, ordea, Jainkoarena berarena da jende askorentzat, eta hala ekin dio makina bat jendek, jainkozko aginduaren menera, zeregin horri... alferrik, bistan da, zeren mila pertsona hiltzen dituenak beste mila ere hil ditzake —Jainkoaren izenean bada, askoz hobeto, bistan da—, eta bi mila hil dituenak hiru mila, lau mila... hamar mila eta ehun mila... hiltzen dabilenak hiltzeari halako atsegin berezi bat hartuko balio bezala, bitartekoa helburutzat hartuta. Ez gaitezen inozoak, Gabino, eta ez gaitezen ideal handiez fida, zeren otsoa ardiaren parean
|
jarri
ez beste irensten baitu otsoak ardia: beti irensten du, gainera, horixe da-eta naturaren legea!
|
|
|
...egiteko asmotan—, Felipe Gastaminza eta bere lagunekin egoteko —Feliperen osaba ere hantxe izaten zen noiznahi—, harekiko harremana —gure amagatik urte batzuk lehenago hautsi zena, haren abertzaletasunak kalte egin ziezadakeela iritzita— berreskuratu ondoren...; hura guztia aitaren jarrera aldaketaren ondorioa ere bazen, Primo de Riveraren gobernua erori eta Berenguerrena
|
jarri
ez beste bere erabakia hartu baitzuen: " Espainia errepublikarako bidean dago, eta bi aukera ditugu:
|
|
|
Eta, hala ere, milaka panpina trapuzko, histeria kolektiboak jota... ez baitago besterik esaterik Pagoagako hartaz! Gero, gauza jakina da... paperezko txoria haize bortitzen mende
|
jarri
ez beste ziurtatzen baitugu haren etorkizuna: nora eza eta zorabioa; eta eromena:
|
|
2011
|
|
|
– Zakutoak
|
jarri
ez zizkiok, ba, mendiko bizikletari! Nahikoa diagu:
|
|
|
Eta Estanisen osabak, nola baitzekien igerian, Gibraltar-eko itsasarteko purgatorioa zeharkatu, eta zeruko kosta atzeman zuen, han Algecirasen. Eta, lagunek bere osabaren balentria zalantzan
|
jar
ez zezaten, Estanisek halaxe bukatu zuen bere kontakizuna:
|
|
|
Gogoratzen naiz obraren hasierako mirariari buruz hasten nintzela hizketan eta, oratoriako liburuetan gomendatzen duten moduan, hizkera xehean egiten nuela, mekanikatik hartutako adibideak erabiliz. . Motor zahar batekin bezala egiten dira saioak, behin eta berriz, eta martxan
|
jartzeko
ez dela gauza uste duzunean pizten da, jartzen da abian?, kontatzen nien entzule saiatuei, adin batetik gorako gehienek ikusi baitute auto zahar bat martxan jarri ezinik, eta eleberriaren prozesu horretan ematen diren krisialdiekin jarraitzen nuen, izan ere idazle batek nor izateko krisialdiren batzuk gainditu behar izaten baititu. –Bere biografian krisialdi handi bat aipatzeko gai ez den idazlea galdutzat eman daiteke, ez da inoiz literaturaren heroi izango?, esaten nien ondoren, ordurako esaldi borobilak egiten ere trebatzen hasia bainengoen.
|
|
|
Eri horietako bati behar adina babes
|
jarri
ez zaiolako husten bada, akabo!
|
|
|
Badauka zer edo zer. Sasoi hartan, Galtzagorri Eibarren
|
jartzea
ez zen edonolako kontua, Bilborekin batera Euskal Herriko hondamendi urbanistikorik handiena zen Eibar, trena kale erdi erditik igarotzen zen! Eta hantxe paratu genuen Galtzagorri, fabrika artean.
|
|
|
Sei astetan errodatu zuten, hasieran hiri handi batean pentsatua bazegoen ere azkenik Lekeition (eszena dotoreak dira Antzara Egunarenak). Eta filmeko eszenarik garestiena (protagonista autoan kontrako norabidean) egun bakarrean errodatu behar izan zuten, Uribek nahi zituen 20 planoak beharrean 12 erabiliz, oraindik erabilgarri
|
jarri
ez zuten Gasteiz Burgos autopistako azken zatian. Pelikulari egin zitzaion kritiketako bat izan zen jende gutxiegi ikusten dela manifestazioetan.
|
|
|
Zerbaitengatik berak garrantzi handia eman dio gaiari; horregatik, ez da ausartu zuengana zuzenean jotzen. Zuk eragozpenik
|
jarriko
ez bazenu, prest nago nire ardurapean hartu eta egiten duenaren segimendua egiteko.
|
|
|
Garaipenaren abaroan, besteen gainetik, bando propio eta bereizia eseki zuen FET JONSek herriko posteetan: . Bandera nazionala
|
jartzen
ez duenari, diru isuna ezarriko zaio?.
|
|
|
Bizitza biriketatik besoetara, oinetara, bere espresio estetikora igaro balitz bezala. ...neurri batean,, garai batean heriotzaren zain, senarraren heriotzaren zain gero, niretik gero eta gertuago?, baina presentea ia ukigarri zitzaion komunean ixten zenetan, entre bambalinas.. Ez, ez, hori ez zen koldarkeria hutsagatik; bai, nik ere irakurri dut Georges el amargado; badugu antzekotasunik agian, onartzen dut; geure buruari esan diogu parapentean jauzi egiten ez badugu ere, barrikadarik
|
jarriko
ez badugu ere, ezta inoiz gazte ekintzaileen lehiaketa bat irabazi ere, aktiboak ginela, geure buru barruan inor baino gehiago, eta askoz ideia eraginkorragoak genituela berez mundua aldatzeko. Horrek gutxi iraun zidan niri.
|
|
|
Alegia, eta beste era batera adierazita, estatuaren hizkuntza ofizial hegenomikoaren estatus gailendua inondik inora zalantzan
|
jartzen
ez duen hizkuntz politika hutsala. Erabat ez hiltzeko, oraindik ere bizirik dagoela esateko, jokabide zinikoa.
|
|
|
Lokalismoaren boladak izaera erdi folklorikoa baldin badu, gizarte nazional hegemonikoaren identitate monopolioa inondik inola kolokan
|
jartzen
ez baldin bada, zergatik piztu dira orduan hainbat herritan sortu diren itxaropen printzak. Agian mekanismo psikologikoen alorrean aurkitu genituzke itxaropen horien zergatiak.
|
|
|
Martin Tomasen arrebarekin eskolan ibilitakoa ere bazen. Berak zekiela, eta udaltzain batek badaki zer edo zer, herrian ez zuen inork sekula borroka batean ikusi, erdian
|
jartzeko
ez bazen.
|
|
2012
|
|
|
Baina orduan muturreko ideiak defenditzen zituzten askok, orain ideia epelak eta kargu txukunak defenditzen dituzte. Horiek ere presioa egiten dute, aspaldiko kontuak berriro mahai gainean
|
jar
ez ditzaten. Hobe dela gorrotoa ez zabaltzea eta ea nori lagunduko liokeen horrek.
|
|
|
Nire mendekua zen. Zigorrik
|
jarri
ez zidatenen kontrako mendekua.
|
|
|
Beti gorroto izan ditut modu honetako esaldiak, baina, hala eta guztiz ere, egia da: adarrak
|
jarri
ez dituenak ezin du ulertu une hartako nire sufrimendua. Uste dut, lehen segundo haietan sentitu nuena deskribatzeko modu egokiena albisteak mozkorturik utzi ninduela esatea dela.
|
|
|
Peruk lorezaintzarako erositako tramankulu guztiak apaletan ondo ordenatuta daude garajean. Beldurra eman dio gero gauzak bere lekuan
|
jartzen
ez jakiteak, eta ondo begiratu du non dagoen tresna bakoitza. Peruk azaldu bezala egin ditu pauso guztiak.
|
|
|
–Ondo ezagutzen zaituen seinale. Eskerrak gotzain
|
jarri
ez duten!
|
|
|
Jakingo bazenute amak eta biok zer sesio izan genuen behin, etxeko ispiluak zirela eta ez zirela! Behin, amari zer sartuko kaskezurrean, eta etxeko ispilu handi guztiak kentzea, aizue; eta, haien ordez,
|
jarri
ez zituen, ba, beste ispilutxo txiki eta xixtrin batzuk... Aurpegia ere ezin haietan ikusi, hortik atera kontuak nolakoak ziren.
|
|
|
Horren garbi ikusi nuen hori, ezen ezerk ez baitzidan eman halakorik ez egiteak baino poz handiagorik, orduan arrazoiak ikusten bainituen uste izateko, hura eginez gero, nirea hilketa basatia baino bekatu txikiagoa ez zela izango. Belaunikatu eta apal apal eman nizkion eskerrak Jainkoari, odolezko bekatutik libratu ninduelako; Bere arduraren babesa eman ziezadan erregutu nion, basatien eskuetan eror ez nendin, edo eskuak haien gainean
|
jar
ez nitzan, neure burua babesteko Zeruko dei argiagorik entzuten ez nuen bitartean.
|
|
|
«Gerrari buruz kontatu didazunak», esan zidan ugazabak, «benetan miragarriro erakusten ditu zuek ba omen duzuen adimenaren ondorioak; halere, eskerrak lotsa arriskua baino handiagoa den eta Naturak zeharo ezgaituta utzi zaituzten kalte handirik egiteko! Zeren eta, ahoa ez duzuenez aurpegian irtenda, nekez egin baitiezaiokezue hozka elkarri, helbururen batekin ados
|
jarrita
ez bada behintzat. Aurreko eta atzeko hanketako azazkalei buruz, berriz, hain motz eta bigunak direnez, gure yahooetako batek ihes eragingo lioke zuetako hamabiko bati.
|
|
|
Aurreko bi urte baino gehiagoz hartara egin nintzela esan nion, eta ni ere beste hainbeste liluratzen ninduela haren eta beraren gizonen ahotsak, xuxurlan ari zirela iruditzen baitzitzaidan, nahikoa ongi entzuten nien arren. Baina beste herrialde hartan hitz egiten nuenean, kalean dabilen gizon batek kanpandorrearen goian dagoen beste bati hitz egitea bezala zela, mahai gainean edo pertsonaren baten eskuan
|
jartzen
ez baninduten behintzat. Beste gauza batez ere konturatu nintzela esan nion, ontzira igo nintzen lehen momentuan eta marinel guztiek inguratu nindutenean, inoiz ikusitako izaki txiki mespretxagarrienak zirela pentsatu nuela.
|
|
|
Triste sentitu zen hustutako etxe bat bezala; eta parrandako lainoek ilundutako bere garunean oroitzapen samurrak pentsamendu goibelekin nahasturik, une batez sartu zitzaion eliza aldetik jira bat egiteko gogoa ere. Baina hura ikusteak, ordea, are tristeago
|
jarriko
ez ote zuen beldur izan zenez, zuzenean bere etxera itzuli zen.
|
|
|
–Neure laguntzailea bidaliko dizut gaur bertan, esan diot, gizalege handiz agurtuz eta haren suminari arretarik
|
jartzen
ez niolako itxurak eginez.
|
|
|
besteek ezta hori ere. Adiskideek, bihar bertan ahaztuko naute edo, are okerrago, jainkoak daki zer nolako faltsukeriak leporatuko dizkidaten; emakumeek, berriz, beste norbait besarkatzen duten bitartean, barre egingo dute nire lepotik, hildakoak maitale berria jeloskor
|
jar
ez dezan. Jainkoak gorde ditzala!
|
|
2013
|
|
|
Polizia bat zara, ez duzu artea ulertzen? Bada, nik insomnioa musika
|
jartzen
ez duten gainerako gauetan izaten dut!...), baina ez zuen hitzik egin. Vlado entrenatzera joateko bileraren erditik pasatu eta guztiak agurtu zituenean ere ez zuen ahoa ireki.
|
|
|
–Nire ondoan
|
jartzen
ez bahaiz, oparirik ez.
|
|
|
Egiaz, bestelako arazoetan sartuak ziren Espainiako zerbitzu sekretuak. Militarrek estatu kolpe bat emango zuten susmopean, gobernua eta trantsizioa zalantzan
|
jarriko
ez zituen estatu kolpe bigun bat prestatzen ari ziren. Antonio Tejero, Billy El Niño eta gerra zikinetik zein estatuaren aparatuetatik gertu ibilitako pertsonak agertu ziren 1981eko otsailaren 23ko estatu kolpe hartan.
|