|
2000
|
|
|
" Ez nuen uste berorrek halakorik erran ziezadakeenik". Permatu eta entseiatu zen aita jesuita haren erremediatzerat, baina
|
badakizu
kontu horietan zer gertatzen den, zenbatenaz lohikeria nahasiago, hainbatenaz likitsago, zeren gure artekoak ez baitzuen jada erremediorik...
|
|
|
—Bada, ederra izan omen ditek, ez
|
zakiat
kontu honetaz edo bertze zerbaitez.
|
|
2002
|
|
|
Aparatudunarekin ari da, nirekin baino. Pentsatuko du
|
badakizkidala
kontu horiek guztiak. Prentsako lehen orrian agertu den batek, zer gutxiago.
|
|
2003
|
|
|
Denok
|
dakigun
kontua da, noski, mendebaldeko gizarteetan XX. mendean izan dutela gainbehera, hala baserritarrek, nola nekazaritzako ustialekuek. Egitate hori ongi igartzen da Ipar Euskal Herrian ere, aurrez jaso ditugun datuen argitan.
|
|
2004
|
|
|
Euskalgintzaren arazoa ez da hizkuntzalaritzaren eremuko auzia, mendeko osagaietan ez bada behintzat. Ezta
|
jakite
kontu hutsa ere. Hizkuntzaren arazoa nazionala eta politikoa denean, faktorerik eragingarrienak hiztunen eta komunitatearen jarrera eta ideologia dira.
|
|
|
Hizkuntzen erabilera arauak, ordea, mintzaira jakin batzuk jakite edo ez
|
jakite
kontua baino sakonagoak diren arrazoietan errotuak daude. Hizkuntzaren ezaguerak hizkuntza horren berorren erabileraz eman diezagukeen informazioa hutsaren hurrengoa da.
|
|
|
bizitza bera, giza bizitzaren funtsik funtsezkoena, bera delako hain justu gizaki egiten gaituena. Horrenbestez, euskararen mintzoak egiten gaitu euskaldun,
|
jakite
kontuak gorabehera.
|
|
|
Eta, nola nik artean ez
|
bainekizkien
kontu haiek, amonak ematen zizkidan esplikazioak, etxean genituen arbel txiki bietako batean, non aitak, normalean, otartekoen eta kaxuelen zerrendak eta prezioak jartzen baitzituen, bezeroen informaziorako.
|
|
2005
|
|
|
Xurgagailua erabiltzea sofa garbitzeko Garbiketa asko sinplifikatzen da sofaren zorroa egituratik kendu eta garbigailuan sartu edo eskuz garbitu badaiteke. Sofa nola garbitu
|
jakiteko
kontuan hartu behar den funtsezko elementua tapiza edo zorroa duen materiala da. Zorroa ken badaiteke, lana sinpleagoa da:
|
|
|
Parkea benetan ederra eta lasaigarria izan da, zuhaixkak eta belartza japoniarrek bakarrik
|
dakiten
kontu eta arretaz moztuak, urmael zabal baten inguruan. Madokak zamo eta dortokei jaten emateko ogia ere eraman du.
|
|
|
Ez
|
dakit
kontu zaharren berri, ez naiz sartuko bi gizon basurderen artean gazte garaian gertatutakoaz. Ez ditzaket irudika Senpe eta Joaquin elkarren ferekan.
|
|
2006
|
|
|
Lasarte Oriako Udaleko euskara teknikari Iñaki Arrutik gipuzkoaeuskara.net web gunean eman du datu horren berri, baita saiatu ere euskaraz hain gutxik egitearen arrazoiak azaltzen. %4 hori %8ra igo daiteke portzentaia euskara
|
dakitenak
kontuan hartuta ateratzen bada. Guztira 343.796 aitorpen egin dira eta 13.964 euskaraz.
|
|
|
lurrak
|
badaki
kontu hoien berri
|
|
|
Izadian egurasten garen bitartean, ez
|
genekizkien
kontuak ikasiko ditugu laguntzarik gabe eta naturaren erdian: sagarraren historia, bertoko sagarrak, sagar barietateak, sagarrei buruzko bitxikeriak...
|
|
|
–Ederki, halaxe eginen dugu –Anek eztarria garbitu zuen– Milesker, oso jator jokatu duzu nirekin. Eta barkatu,
|
badakit
kontu horiek oso latzak gertatu behar zaizkizula...
|
|
|
Ala, ez bata ez bestea? Galderak ondo egin behar dira âaspalditik
|
dakigun
kontua da horiâ, bestela ondorio okerretara iristeko arriskua dago. Argiak batzuetan uhin gisa jokatzen du eta beste zenbaitetan partikula gisa.
|
|
|
Badakite entzuten.
|
Badakite
kontu jaten. Horregatik egiten zaie hain harrigarri beraiek esaten dutena entzun nahi duenen bat parean egokitzea.
|
|
|
Aitaren ondoan eman dituen egunetan ere Joxanek beti bezain atsegin egin dio berba Bibiri, dena ondo balego bezala, aitaren bihotzak azkena eman behar zuela jakin arren. Bibik ondotxo
|
zekien
kontuak ez zihoazena bide zuzenean, Joxanen ahotsa gezurrezko lasaitasun batera behartua igartzen zuelako. Eta are gezurrezkoagoa herenegun aitaren heriotzaren berri eman zionean.
|
|
2007
|
|
|
–Baina zuk
|
badakizu
kontu horiekin ni ez naizela kontsolatuko. Zure barruan, zure barruan.
|
|
|
Orain premia zaukaagu. Dirua lortzeko modu hoberen bat topatzean,
|
badakik
kontu hauek utzi egingo ditudala. Hi lasai!, hor goiko etxekoei mesede bat egingo zieagu:
|
|
2008
|
|
|
Zergatik jaso behar zuen Mielek besteek baino etekin handiagoa? Gainera, nork
|
zekien
kontuak garbiak ote ziren. Eta nor zen Miel denak agintepean edukitzeko, orain hau, gero hori eta bihar beste hura egin zezatela agintzeko?
|
|
|
e. Ikasleak lehenagotik zer
|
dakien
kontuan hartu behar da nahi eta nahi ez, eta haren hizkera errespetatu behar da.
|
|
|
«Aukerak badituzte, baina etorkizuneko jokalariak dira. Hala ere,
|
badakite
kontuan hartuko ditudala».
|
|
|
2 Ez
|
dakit
kontu horrekin zenbateko zalaparta sortuko den, baina gure helburua ez da eztabaida sortzea. Euskal kirolariok ofizialtasuna eskatzen dugu, baina errespetu osoz.
|
|
|
Eskuekin keinua egin du. Ez
|
dakit
kontuz ibiltzekoa dela adierazi nahi duen, edo arras jota dagoela, edo...
|
|
|
Jaun/ andre ikertzaile zintzook: ez
|
dakit
kontuan hartzeko moduko hipotesia den, baina pentsatzen hasia nago minbiziaren ugaltze izugarri hau ez ote den etorri geure buruari komeni baino inportantzia gehiago ematetik eta honen ondorio zuzena litzatekeen zelulen asko izan nahi kontrolgabe batetik. (Eta ez dut baztertzen nork bere buruari inportantzia gutxitxo ematetik letozkeen gaitzak egotea eguzkiaren azpian, eta, hain zuzen ere, eguzkiak gogorkienik jotzen duen aurkintzetan).
|
|
2009
|
|
|
Administrazioko hizkerak berezkoak ditu hitzak luzatu beharra; naturaltasunari ez erreparatzea; diskurtsoa lausotzea; hizkera astuntzea.
|
Bagenekien
kontu bat da, begien aurrean baikeneukan gero mimetismo izugarriz kopiatu dugun eredu espainiarra. Gauzak horrela, gure administrazioak eta hizkera estandarrak uztarpe berean ibili behar izan dute eta garatu.
|
|
|
Gainera, diru kopuru bat utzi nahi baduzu, kopuru hori nondik atera den zehaztu eta frogatu duzu. Zenbatekoei dagokienez, komeni da
|
jakitea
kontu bat han irekitzean bankuak gutxieneko saldoa izatea eskatzen duela. Kasurik onenean, ez da 17.000 eurotik beherakoa izan behar, nahiz eta, horrelako akordio bat lortzeko (Suitzako bankuek askoz kopuru handiagoekin egiten dute lan), finantza bitartekarien esku jarri behar da.
|
|
|
Zenbateko eragina du gauzazko diru horrek langileen errentaren aitorpenean? Fiskoarekin kontuak kitatzeko ordua hurbil dago, eta orain komeni da
|
jakitea
kontuan hartu beharreko errenta iturri guztien artean gauzazko ordainsariak ere badirela. Hala ere, kategoria horren barruan salbuespen batzuk daude, eta, horien arabera, enplegatuak ez du zergarik ordaintzen, eta, beraz, langileak negoziatu luke.
|
|
|
Galileok
|
bazekien
kontuz ibili behar zuela. Sidereus Nuncius idatzi zuenean ez zuen ideia kopernikarren inguruko irakurketa publikorik egin.
|
|
|
Erabilerak adierazten du, orobat, hiztunaren zer nolakoa ere, hizkuntzak, ikasi, erabiltzen diren neurrian baizik ezin direlako ikasi. Euskaldun izatea ez da euskara
|
jakite
kontua, maiz esan izan dugunez, hizkuntza bat modu akademikoan eta formalean (eskola, euskaltegia...) jakiteak besterik gabe ez duelako inor hizkuntza horretan sozializatu denik frogatzen. Hizkuntza bat bigarren hizkuntza gisa jakitea, berriz, izatez, atzerriko hizkuntza bat jakitearen antzekoa da oso (identitate exoglosikoa), eta hiztun horrek ez dio benetako ekarpenik egiten hizkuntza horren kulturari eta komunitateari:
|
|
|
Administrazioko hizkerak berezkoa du naturaltasunari ez erreparatzea; hitzak luzatzea; diskurtsoa lausotzea; hizkera astuntzea.
|
Bagenekien
kontu bat da, begien aurrean baikeneukan gero Euskal Autonomia Erkidegoan (komunitate bat izendatzeko deitura baten bila hasita, asmatu egin behar da izen eraginkor adierazkorra!) mimetismo izugarriz kopiatu dugun eredu espainiarra. Gauzak horrela, gure administrazioak eta hizkera estandarrak uztarpe berean ibili behar izan dute eta garatu.
|
|
|
Umeek ederki
|
dakiten
kontua da: pedanteren bat imitatu nahi dutenean, euskara jaso ahalik garbiena baliatzen dute.
|
|
|
Makina bat hitz asmatu dituzte nigandik eratorriak. Harritu nauena, hitz horietatik dezente ez
|
dakizkiten
kontuak esateko hartu dituztela: hain misteriotsua ote natzaie, bada?
|
|
|
Weylerrek ez zuen zer eginik. Denok
|
genekien
kontua zen.
|
|
2010
|
|
|
Beharbada, lau lagunen artean ere iritzi ezberdinak daudelako sarien garrantziari dagokionez, eta didaktismotik ihes egin nahi izan zutelako. " Ez genuen sermoirik eman nahi, besteak beste ez
|
dakigulako
kontuak soluziorik duen. Ekintza beretik ere ez dago mezu zehatz eta programatikorik ateratzerik.
|
|
|
Komeni da, beraz, argi eta garbi
|
jakitea
kontuko zer informazio egiten den publiko, zer aukera dauden pribatutasuna konfiguratzeko eta zenbateko segurtasuna eskaintzen duten plataformek.
|
|
|
Don Faustorekin askotan mintzatu izan naiz gai honetaz, eta
|
badakit
kontu honen gainean Benjamin Mariaren itzal beltza dabilkidala, hegazti harrapari bat iduri, bere atzaparretan harrapatuta naukana, harik eta, denborarekin, neure erabakia hartu nuen arte, zuhaitz genealogikoan zegokidàn adarra hantxe moztu eta idortzen uzten nuela, hain gogorra eta hain ankerra egiten zitzaidan seme edo alaba munstrotsu bat izateko posibilitatea?!
|
|
|
Aurrera ekin aurretik, baina, nork esango zidan niri, orbetarron leinuan antzeko kasu bat izan genuela berrogei berrogeita hamar urte lehenago, noiz eta aitaren anaietako batek (Beñardok) bere burua urkatu baitzuen, gure aitaren olaren aurrean zegoèn zuhaitz batean urkatu ere!?, nahiz eta nik ez
|
nekien
kontu hura, izeba Ernestinak artean esan ez zidalako!; leinuen eta giza-odolaren historia zirkularra ote da, Damaso??
|
|
|
Ez
|
dakizu
kontuz ibiltzen?
|
|
|
|
Jakite
kontuari dagokionez, hasteko, beste lau aldagai hauek ere kontuan izan behar dira210: a) hiztun horien kontzentrazio espaziala (hiztun horiek leku askotan sakabanaturik dauden, edota leku gutxitan edo bakarrean kontzentraturik); b) dentsitatea (bizi diren lekuan populazioaren %14 diren, %34 edo %84 osatzen duten); c) beraien adin banaketa (hiztun gehienak zaharrak diren, edo adin guztietan banaturik dauden) eta, d) beren ezaguera maila (euskaldun diren horiek ahoz eta idatziz zer nolako euskaldun diren:
|
|
|
Guztia ez da, bestalde,
|
jakite
kontua. Hizkuntzaren erabilera eta hizkuntzei buruzko iritzi jarrerak ere kontuan izan behar dira.
|
|
|
Lagungarri izanik ere ez dira, ordea, aski. Are gutxiago gurea bezalako ingurumenetan, hizkuntza jakitetik hizkuntza hori erabiltzera hain jauzi nabarmena dagoen kasuetan211 Galdeketa soziolinguistikoen
|
jakite
kontuei buruzko datuetatik atera ohi den ondorio baikor hori ez da beraz aski, ahuldutako hizkuntza baten osasun diagnostiko zorrotzik egiteko. Pista batzuk ematen ditu, eta oso baliagarriak dira; baina argitasun horiek ez dira aski osasun diagnostiko globalik egiteko.
|
|
|
Zenbatek dakiten euskaraz, euskaraz dakiten horiek kontzentraturik edo sakabanaturik dauden eta bizi diren parajeetan zer dentsitate duten garrantzizko informazioa da, baina ez da aski. Datu kuantitatiboak edo estentsiboak eskuratzeaz gainera informazio kualitatiboa edo intentsiboa behar dugu
|
jakite
kontuen esparruan: euskaraz dakiten ikasle horiek zer neurritan elebidun diren, eta bereziki zer neurritan euskaraz egiteko gai diren, jakin behar dugu.
|
|
|
Bistan da, orobat, pauso garrantzitsuak eman direla elebitasun xede horretarantz eta, bide horretan aurrera egin nahi bada, eskola esparruko saio isolatuak gaindituz gizarte alor desberdinen interakzio eskema zabalagoetan oinarritu dela herri aginteen eta gizartearen jarduna.
|
Jakite
kontuak egite kontuarekin lotu dira, bereziki.
|
|
|
Euskaldunek euskaldunekin euskaraz egiten duten jardun guneak, harreman sareak eta mintzagaiak indartzen ez diren artean, eta erdaldunek (tartean etorkinek) euskararen beharra edo mesedea nabaritzen ez duten artean, nekez (estatistikoki, ez kasu bakanetan, nekez) egingo dute aparteko saio gogorrik euskara ondo ikasi eta jardun gune zein harreman sare horietan euskaraz jarduteko. Nahikoa lan dute bestela ere bertako pauta nagusietan integratzen, beren ingurumen hurbilean eragin efektiborik ez duten
|
jakite
kontu hutsei aparteko esfortzua dedikatzeko: behar ez dena ez da behar.
|
|
|
Don Faustorekin askotan mintzatu izan naiz gai honetaz, eta
|
badakit
kontu honen gainean Benjamin Mariaren itzal beltza dabilkidala, hegazti harrapari bat iduri, bere atzaparretan harrapatuta naukana... harik eta, denborarekin, neure erabakia hartu nuen arte, zuhaitz genealogikoan zegokidàn adarra hantxe moztu eta idortzen uzten nuela, hain gogorra eta hain ankerra egiten zitzaidan seme edo alaba munstrotsu bat izateko posibilitatea...!
|
|
|
Aurrera ekin aurretik, baina, nork esango zidan niri, orbetarron leinuan antzeko kasu bat izan genuela berrogei berrogeita hamar urte lehenago, noiz eta aitaren anaietako batek (Beñardok) bere burua urkatu baitzuen —gure aitaren olaren aurrean zegoèn zuhaitz batean urkatu ere! —, nahiz eta nik ez
|
nekien
kontu hura, izeba Ernestinak artean esan ez zidalako!; leinuen eta giza-odolaren historia zirkularra ote da, Damaso...?
|
|
|
Eskribauaren emazte Fermina de la Cruz y Sarriguren berak dio, que siendo dicha Ysabela abitante en la casa contigua, Toberenea eta Martisko etxeak elkarren aldamenean baitziren,
|
badakiela
kontu honen berri ongi, eta baita Isabelari sabelaldea hazixe zitzaionean, kontua ahapeka zabaltzen hasi zela ere, Fraixku Villanuevarena omen zuela, eta ongi jaiotzen bazen, Isabelari 60 dukat emateko tratua ere itxia omen zutela, eta abar.
|
|
|
Ondore hartan, 1985 aldera edo, sarreran esan bezala Goizuetako eliz artxibora joan nintzen batean, alde guzietatik kontuak nahaspildu zitzaizkiola eta, etsiak hartuxea aurkitu nuen Goizuetako bikario xaloa, eta orduan kontatu zizkidan bere penak, eta baita animatu ere, aztertu nahi izanez gero gai polit askia banuela esanez. Nik artean tutik ere ez
|
bainekien
kontu honen zinezkotasunaz, kantak berez iradokitakoa besterik. Baina, esan bazidan, esan zidan behingoz Don Bixentek!...
|
|
|
Ondoren Aldundian lana lortu nuen, baina hezitzaile modura. Ibainet sortzean hona bidali ninduten, informatikaz zer edo zer ote
|
nekien
kontuan hartu gabe. Gutxi nekien eta orain ere gutxi dakit, baina azkar ikasten dut.
|
|
2011
|
|
|
–Baina laurogeita hamar urte ditu, erran zuen Lucíak?. Nolanahi ere, baliteke Kurtek ezer ez
|
jakitea
kontu honi buruz. Azken batean, soldadu bat besterik ez zen.
|
|
|
FERMIN. Jakina. Hi, baina ez haut aspertu nahi hik sobera
|
dakizkian
kontuekin. Zer proiektu daukak etorkizunerako?
|
|
|
Hamasei urte zituenetik bakar bakarrik bizi zen; zailtasunen aurrean aurpegia ematera egina zegoen, beraz. Edozein kasutan ere, gaizki jokatu izanaren sentipenak nahasten zion barrua; harrokeriak itsutu zuen hastapenetik; ez zen gauza izan jokoari bukaera emateko, eta orain mehatxu bat zeukan eskuartean, eta ez
|
zekien
kontuan hartzekoa zen ala ez.
|
|
|
Orduan legez, ez neukan gizon bat hil izanagatik batere damurik, baina oraingo honetan, ez nengoen guztiz lasai. Filipuk soldadu artean jarraitzen zuen eta ezin
|
jakin
kontu hura nola amaituko zen. Egia esan, konfiantza osoa neukan Filipurengan.
|
|
|
Iragana birsinbolizatzea ariketa osasuntsua izan liteke,
|
jakinik
kontua ez dela iragan idiliko jatorra eraikitzea, Arkadia zoriontsurik ez dagoela, den dena ez zela poesia, iraganean paradisu nazionalik ez dagoela, ez perfektua dugula, gaur nazio oro dela plurala, zatikatua, arazotsua. Jakinik kultura komunitarioari badariola anbibalentziarik:
|
|
|
Ez hura hilezkortu nahian.
|
Jakinik
kontua oraina eraikitzea dela, eta geroa ez hondatzea kolapso ekosistemikoarekin. Jakinik gauza bat dela etorkizuneko ametsa eta beste bat iraganeko oroitzapen amestua.
|
|
|
Burdinak laztantzeko irrikan nago. Bai, erantzun zion Marcok mintzoa goratu gabe, baina zuk ere ongi
|
dakizu
kontu handiz mugitu behar dugula, arriskutsuegia dela. Egon lasai, gizona, kontuan izaten zaitugu, jakina!, eta garaia iristen denean jakinaraziko dizugu, garaia iristen denean...
|
|
2012
|
|
|
Lau urtez eta zortzi orduz egunero pianoaren musika (artikuluaren arabera pianoaren zarata) sufritu eta gero, aski dela pentsatu du bizilagunak, eta kalte ordainak eskatu dizkio dagoeneko bizilagun ohi duen pianistari. Musikaren munduan karrera egin nahi duen bizilagunen bat dutenek
|
dakite
kontu hau zein serioa izatera irits daitekeen. Arazoa ez da soilik etengabe musika entzuteak suposatzen duen tormentua, etengabe errepikatzen den musika pieza (edo zati) berak sortzen duen nekea baizik.
|
|
|
eragindako osasun kalteen ordainak eskatzen ditu. Musikaren munduan karrera egin nahi dutenek ongi
|
dakite
kontu hau zein serioa izatera irits daitekeen, arazoa ez baita etengabe musika jotzeak suposatzen duen tormentua, hainbertze ematen dizun horrek hainbertze kentzen dizula jakiteak suposatzen duen trantzea onartzea baizik. Aseguru etxea kexu da, gorreria ezin delako hain erraz probatu, baina epaileak gaixotasun profesionala onartu dio entzuleari, eta kalte ordainak eskatu dizkio aseguruari.
|
|
|
Euskal Herrian lan egiteko, euskara ez da beharrezkoa. Zoritxarrez, kasu askotan egia da, eta gure erronketako bat euskarari merezi duen balioa eskaintzea da, baina etorri berriei adierazi nahi diegu Euskal Herriko toki batzuetan eta zenbait egoeratan euskaraz
|
jakitea
kontuan hartzen eta baloratzen dela, eta beraien lanerako oso baliagarria izan daitekeela. Esate baterako, taberna batean lan egiten duzunean, mediku moduan, eta adineko pertsonak zaintzen.
|
|
|
Gure ustez, eskura ditugun datuek ez digute ematen osotasunezko erantzun argirik, lineal eta erabatekorik. Galdera horri eman beharreko erantzuna ezberdina litzateke lurraldea, erabilera eremua eta garai
|
jakina
kontuan hartuta, eta aurrerapauso nabarmenak eman diren bezala, badaude, era berean, kezkatzeko moduko datu eta joerak ere. Artikulu honetan aipatu ditugu horietako batzuk.
|
|
|
Dislokazio soziokultural hori bizimodu arruntaren alor gehienetan gertatzen da gutxi asko: lanbidean, eguna eta astea partitzeko moduan, jan edanean, janzteko moduan, astialdiko jolas bideetan, hainbat uste sinesmenetan,
|
jakite
kontuan eta, oro har, mundu ikuskera osoan. Mundu ikuskera osoan eta, askotan, eguneroko berbetan, eguneroko hizkeran.
|
|
|
–Bai. Begira, sentitzen dut hau guztia,
|
badakit
kontu hau nahiko mingarria...
|
|
|
Enpresak kanpoko adituak kontratatu zituen LinkedIn eta FBIko ingeniariei gaiaren mamira iristen laguntzeko. Sinadurak joan den ekainaren 8an ziurtatu zuen ez
|
zekiela
kontuetako beste informazio batzuk kendu ote zituzten, pasahitzez gain.
|
|
|
Gainera, klabea sartzen den bitartean, kutxazaineko teklatua eskuarekin estaltzea komeni da. 7 Dendek nola jokatu behar duten
|
jakitea
Kontuan izan behar da txartelak ordainbide gisa onartzen direla iragartzen den establezimenduetan, beti onartu direla. Bestalde, merkatariek kontsumitzailearen NANa eskatu behar dute, txartelaren benetako titularra dela egiaztatzeko.
|
|
|
Dakiela... edo jakinen lukeela, ez baita gauza bera! Hori euskara
|
jakitearen
kontutik, zeren eta erabilpenaren kontuaz mintzatzen hasiko bagina... orduan guztiz deskalabrosoa izango bailitzateke!
|
|
2013
|
|
|
Duela hamarkada batzuk, Eskiula Barkoxe baino askoz ere euskaldunago zen. Etorkizunari begira ez
|
dakit
kontuak zertan gertatuko diren, baina ezkor egon gaitezke, zeren eta jakin badakigu Iparraldean zer gertatzen den euskararen transmisioa familian galtzen denean. Gainera, Eskiulan familia erdaldun asko finkatu dira Oloroe hurbiletik etorririk, eta familia horietako askok ez dute nahi ikasgela elebidun bat egin Eskiulako Haur Eskolan.
|
|
|
Euskal gizartearen inguruan egindako manifestu batean, garbi utzi litzateke autodeterminazio eskubidea, Estatu propio bat izatearena, lehen giza eskubidea dela, hori baita herritarrei gainerako eskubide guztiak bermatzen dizkiena. Hori horrela, bide orri bat planteatu eta eztabaidatu behar da, eta oraingo une historikoko errealitate
|
jakina
kontuan hartuta, hau da, lehenik eta behin, Espainiako estatuak duen krisi latza, arlo guztietakoa: ekonomikoa, legitimitateari dagokiona, egiturazko ustelkeriak ekarritakoa, katalanen ekinaldia, eta abar.
|
|
|
Hamaika aldiz kontatu zidaten gerora urte haietan gertatu zena. Buruz
|
dakizkit
kontu horiek, hainbestetan errepikatu baitzizkidaten hona itzuli zirenean.
|
|
|
–Urrutiegi zoaz, Aintzane.
|
Badakit
kontu pixka bat gehiago eduki behar nuela. Ez nintzen ohartu zu mindu zintezkeela.
|
|
|
INES: (Oso urduri eta kezkatua)
|
Banekien
kontu hau ez zela txantxetakoa?
|
|
|
Falta den denbora elkarrekin igaroko dugu?. Hala, nahiz eta
|
jakin
kontu laburra izango zela, azken hilabetea elkarrekin eman genuen. Zoragarria izan zen, jota maiteminduta geratu ginen.
|
|
|
3 Triangeluetatik abiatu zarete; eman dezagun orain edozein poligonotarainoko jauzia. Zer gertatzen da poligono baten barne angeluen baturarekin, triangeluen barne angeluen inguruan jada
|
badakizuena
kontuan hartuta. Egin honako urrats hauek galderari erantzuteko.
|
|
|
1 Gaiari buruz
|
dakizuna
kontuan hartuta, balizko lantalde horretan proposatzen diren pauso hauek egokiak direla esango zenuke. Egokiak ez direnean, zer aholkatuko zenieke?
|
|
|
Urtean 200 euroko interesak jaso dituen batez besteko kontu korrontearen titular batek 42 euroko atxikipenak izango ditu. Espainiako aurreztaile askok ez
|
dakite
kontu guztiek berdin tributatzen duten, aniztasuna eta aniztasuna direla-eta: kontu korronteak, kontu nomina, dibisak… Erantzuna baiezkoa da:
|
|
|
Bistaratzen ari zaren irla arrotza, galbidetsua, ustekabekoa izan arren, une horretan
|
dakizun
kontu bakarra zera da, lur agindu berri baten aitzinean zaudela; orduan ezinbesteko beldurrak itsas zabalean sartzera gonbidatzen zaitu; orduan ur handitan zoriontsu itoko zinateke.
|
|
|
—Bai, bai, amona Xudra errepikatu diote temati; konta iezaguzu zuk bakarrik omen
|
dakizkizun
kontu horietakoren bat.
|
|
|
|
Badakit
kontuz ari garela baina gure bizitza aldatzear dago, eta ospatu behar genuke.
|
|
2014
|
|
|
Eta barre handiagoak egingo genituen, baldin eta nola interpretatzen ari zinen jakin izan bagenu. Baina, egia esan, ez
|
dakit
kontua barre egiteko modukoa ote den.
|
|
|
Joseanengana jo nuen, beraz: txikitatik nire adiskide mina izateaz gain, asko
|
daki
kontu hauetaz, bi aldiz dibortziatu da eta. Beti aritzen zitzaidan esaten Elena eta biona ez zela normala; krisiren bat izan behar genuela inoiz; nik kontatzen nionak ez zuela ez hankarik ez bururik, zerbait gehiago egongo zela hor ezkutuan, gure artekoaren estolderian.
|
|
|
Piperrik ez
|
nekien
kontu legal horietaz. Bizitza guztian ez nuen auzitegirik zapaldu, eta horrek seguru sentiarazten ninduen, baina akabo nire bakea.
|
|
|
Material batek segida galvanikoan duen posizioak adierazten digu zer joera duen material horrek gelaxka galvaniko batean korrosioak erasana izateko. Segida galvanikoak metalen eta aleazioen nobletasun erlatiboa jasotzen du (inguru bat
|
jakin
kontuan hartuta, hala nola itsasoko ura). Material horiek biak elkarrengandik zenbat eta urrunago egon segida horretan, orduan eta handiagoak izango dira korrosio gal vanikoaren ondorioak.
|
|
|
Maizter garen mende arrotz honetan badaude harritzeko poema bitxiak, baina harribitxiak poemetan ezin ezarri. Bilduma honetako orri batean esan nuen poema jada ezin dela izan erakusleiho, modu epiko samarrean esan ere, kotxerik gidatzen ez
|
dakidala
kontuan harturik; beraz, nire gaztaroaren heroiak ez bezala, inoiz ez nintzen kotxerik lapurtzeko gai izan.
|
|
2015
|
|
|
Inor gutxik
|
daki
kontu hau, baina Newton handiari buru gainera erori zitzaion sagarra ez zen sagar bat. Tira, bai, sagar bat zen, baina ez sagarrezkoa, berunezkoa baizik.
|
|
|
–
|
Badakit
kontu hauek ez direla errazak, erran zidan?. Garrantzitsuena da arkaniarren kondairetan dragoiak hilkorrak direla.
|
|
|
Beasaingo Rubiorena jatetxean bazkaldu genuen, Beasaingoa baitzen Ibarbia ere, eta ama ikusteko aprobetxatuko zuen herrira egindako bisita hura. Ez
|
dakit
kontu profesionalen aurretik ala ondotik izan zen, txikitako oroitzapenak eta hasi zitzaidan kontatzen, nola bera San Martin elizaren aurreko etxean bizi zen, nola inoiz gure aitonaren sagastian sagarrak lapurtzen izan ziren eta halakoak. –Zuen aitonari El Ruso esaten ziotean?, esan zidan Ibarbiak.
|
|
|
Ekologistek, lehen sugegorriek bezala, oso izen txarra izan ohi dute zenbait lekutan, eta leku eta lekuko horien artean kontatzen da ekologistak ibili izan direla halako eta beste halako lekuetan sugegorriak botatzen, zertarako oso garbi ez badago ere. Eta lagun baten lagunak oso ondo
|
daki
kontu hori, berak ikusi baitzuen?
|
|
|
Ezin nuen nire barnean gehiegi harrotu. Gaztetandik nire azalaren barruan bizi zen ikerlariak
|
bazekien
kontu hura guztia ez zela hainbesterakoa. Ondorio handikoa izan arren, aurkikuntza txikia zela nirea, alegia.
|
|
|
Arabako euskara agerira ekarri eta aztertu denean, eta Araba inguruko hizkerak ere ezagutu direnean, gauzak beste era batera ikusteko aukera etorri da. Gaur egun
|
dakiguna
kontuan hartuta, ondorengo lau gertakariok nabarmenduko ditut.
|
|
|
Orduko 80 kilometrotan bera, orduko 80 kilometrotan ni. Eta hala imajinatzen dut, behitegitik behitegirako bidean bere buruari aurrez ere buruz
|
zekizkien
kontu zaharrak kontatzen. Irri ozenen bat ere eginez tarteka grabadorari.
|
|
|
Hau ezinezkoa denez gero, saia gaitezen ene ahizpak, Jaunaren maitasunagatik; utz ditzagun geure arrazoia eta geure beldurrak haren eskuetan; ahantz dezagun berezko ahultasun hau, lan handia eman baitiezaguke horrek. Gorputz hauen ardura har dezatela nagusiek; konpon daitezela; gu ardura gaitezen soilik arin arin ibiltzen Jaun hau ikusteko; erosotasun gutxi edo batere ez badugu ere, osasunaren ardurak engainatu egin gaitzake; zenbat gehiago, horregatik osasun hoberik ez baita izango, nik badakit hori; eta baita
|
badakit
kontua ez dela gorputzari dagokiona, hori gutxiena baita; esaten ari naizen bide hau apaltasun handi batez ibiltzekoa da; ulertu baduzue, hemen dagoela uste dut aurrera ez doazenen gaitza; aitzitik, pauso gutxi eman ditugulako irudipena izan eta hala sinets dezagula, eta gure ahizpek eman dituztenak oso bizkorrak direlakoan egon gaitezela, eta ez bakarrik apaltasun desira izan, baizik eta guztien...
|
|
|
errezoaz eta koruan egin behar zenaz eta hura gidatzeaz gutxi nekiela, arretarik gabea nintzelako eta beste huskeria batzuetan sarturik nenbilelako, eta beste mojagai batzuk ikusten nituen niri irakasteko modukoak. Ez nien, ordea, haiei galdetzen, gutxi
|
nekiela
kontura ez zitezen. Gero etsenplu ona jartzen da aurrean.
|
|
|
Beste era batera bizi izan nintzen han. Ez noa esaten ordura arteko gure solasgai faboritoak muskerra belarri zulotik barruratu zaien gizajo burtzoroen ingurukoak zirenik, edota basurde zuriez, baina bai aitor dezaket esaterako, ume umetan, kantsagarri paratu eta amama edo beste senideren batengana behin baino gehiagotan bidali nindutela esanez hari eskatzeko pezeta biko tardantza, edota herriko haur guztiok
|
bagenekiela
kontuz ibiltzekoak zirela, deskuidatuz gero begietara oldartzen baitzitzaizkizun, eta, ildo beretik, txorro morro piko tailo kera olgetan emanda nituela, eskolako atsedenaldietako une goxoenak.
|
|
|
|
Badakit
kontuz ibili behar duzula berarekin, eta ez duzu ibili nahiko gutun azaletik ateratzen.
|
|
|
|
Banekien
kontu handiagoa izan behar nuela.
|
|
|
Neskak,
|
badakizue
kontuz ibili behar zaretela.
|
|
2016
|
|
|
Lehentasunez aldatzea eskatzen du goian esandako paradigma aldaketa horrek. Eskolaren berezko eginkizunak eta euskara indarberritzeko dituen ahalmenak ezertan gutxietsi gabe,
|
jakite
kontuen ordez egite kontuak hartzea ardatz. Eguneroko bizi giro arruntean batez ere euskaraz egiten den (okerrenean, euskaraz egin litekeen) jardunguneak, harreman sareak, auzoak, herri herrixkak eta, ahal balitz, eskualdeak izan behar ditugu horretarako abiaburu.
|
|
|
Noski, jatorduak nik prestatzen dizkiot, eta arropa garbitu ere bai.
|
Badakizu
kontu horietarako ez dela gauza zure aita.
|
|
|
Jaunak agindutakoari men egin, eta hasi zen, halako batean, ipuina kontatzen. Kondaira jakin gabe baina euskal literaturari buruz
|
dakizuna
kontuan hartuz, honako hiru hauetatik zein uste duzu izan zitekeela haren kondairaren izenburua?
|