|
2000
|
|
|
" Ez nuen uste berorrek halakorik erran ziezadakeenik". Permatu eta entseiatu zen aita jesuita haren erremediatzerat, baina
|
badakizu
kontu horietan zer gertatzen den, zenbatenaz lohikeria nahasiago, hainbatenaz likitsago, zeren gure artekoak ez baitzuen jada erremediorik...
|
|
|
—Bada, ederra izan omen ditek, ez
|
zakiat
kontu honetaz edo bertze zerbaitez.
|
|
2004
|
|
|
Euskalgintzaren arazoa ez da hizkuntzalaritzaren eremuko auzia, mendeko osagaietan ez bada behintzat. Ezta
|
jakite
kontu hutsa ere. Hizkuntzaren arazoa nazionala eta politikoa denean, faktorerik eragingarrienak hiztunen eta komunitatearen jarrera eta ideologia dira.
|
|
|
Hizkuntzen erabilera arauak, ordea, mintzaira jakin batzuk jakite edo ez
|
jakite
kontua baino sakonagoak diren arrazoietan errotuak daude. Hizkuntzaren ezaguerak hizkuntza horren berorren erabileraz eman diezagukeen informazioa hutsaren hurrengoa da.
|
|
|
bizitza bera, giza bizitzaren funtsik funtsezkoena, bera delako hain justu gizaki egiten gaituena. Horrenbestez, euskararen mintzoak egiten gaitu euskaldun,
|
jakite
kontuak gorabehera.
|
|
|
Eta, nola nik artean ez
|
bainekizkien
kontu haiek, amonak ematen zizkidan esplikazioak, etxean genituen arbel txiki bietako batean, non aitak, normalean, otartekoen eta kaxuelen zerrendak eta prezioak jartzen baitzituen, bezeroen informaziorako.
|
|
2005
|
|
|
Parkea benetan ederra eta lasaigarria izan da, zuhaixkak eta belartza japoniarrek bakarrik
|
dakiten
kontu eta arretaz moztuak, urmael zabal baten inguruan. Madokak zamo eta dortokei jaten emateko ogia ere eraman du.
|
|
2006
|
|
|
lurrak
|
badaki
kontu hoien berri
|
|
|
–Ederki, halaxe eginen dugu –Anek eztarria garbitu zuen– Milesker, oso jator jokatu duzu nirekin. Eta barkatu,
|
badakit
kontu horiek oso latzak gertatu behar zaizkizula...
|
|
2007
|
|
|
–Baina zuk
|
badakizu
kontu horiekin ni ez naizela kontsolatuko. Zure barruan, zure barruan.
|
|
2008
|
|
|
Zergatik jaso behar zuen Mielek besteek baino etekin handiagoa? Gainera, nork
|
zekien
kontuak garbiak ote ziren. Eta nor zen Miel denak agintepean edukitzeko, orain hau, gero hori eta bihar beste hura egin zezatela agintzeko?
|
|
2010
|
|
|
Don Faustorekin askotan mintzatu izan naiz gai honetaz, eta
|
badakit
kontu honen gainean Benjamin Mariaren itzal beltza dabilkidala, hegazti harrapari bat iduri, bere atzaparretan harrapatuta naukana, harik eta, denborarekin, neure erabakia hartu nuen arte, zuhaitz genealogikoan zegokidàn adarra hantxe moztu eta idortzen uzten nuela, hain gogorra eta hain ankerra egiten zitzaidan seme edo alaba munstrotsu bat izateko posibilitatea?!
|
|
|
Aurrera ekin aurretik, baina, nork esango zidan niri, orbetarron leinuan antzeko kasu bat izan genuela berrogei berrogeita hamar urte lehenago, noiz eta aitaren anaietako batek (Beñardok) bere burua urkatu baitzuen, gure aitaren olaren aurrean zegoèn zuhaitz batean urkatu ere!?, nahiz eta nik ez
|
nekien
kontu hura, izeba Ernestinak artean esan ez zidalako!; leinuen eta giza-odolaren historia zirkularra ote da, Damaso??
|
|
|
Don Faustorekin askotan mintzatu izan naiz gai honetaz, eta
|
badakit
kontu honen gainean Benjamin Mariaren itzal beltza dabilkidala, hegazti harrapari bat iduri, bere atzaparretan harrapatuta naukana... harik eta, denborarekin, neure erabakia hartu nuen arte, zuhaitz genealogikoan zegokidàn adarra hantxe moztu eta idortzen uzten nuela, hain gogorra eta hain ankerra egiten zitzaidan seme edo alaba munstrotsu bat izateko posibilitatea...!
|
|
|
Aurrera ekin aurretik, baina, nork esango zidan niri, orbetarron leinuan antzeko kasu bat izan genuela berrogei berrogeita hamar urte lehenago, noiz eta aitaren anaietako batek (Beñardok) bere burua urkatu baitzuen —gure aitaren olaren aurrean zegoèn zuhaitz batean urkatu ere! —, nahiz eta nik ez
|
nekien
kontu hura, izeba Ernestinak artean esan ez zidalako!; leinuen eta giza-odolaren historia zirkularra ote da, Damaso...?
|
|
2011
|
|
|
–Baina laurogeita hamar urte ditu, erran zuen Lucíak?. Nolanahi ere, baliteke Kurtek ezer ez
|
jakitea
kontu honi buruz. Azken batean, soldadu bat besterik ez zen.
|
|
2012
|
|
|
–Bai. Begira, sentitzen dut hau guztia,
|
badakit
kontu hau nahiko mingarria...
|
|
2013
|
|
|
Hamaika aldiz kontatu zidaten gerora urte haietan gertatu zena. Buruz
|
dakizkit
kontu horiek, hainbestetan errepikatu baitzizkidaten hona itzuli zirenean.
|
|
|
–Urrutiegi zoaz, Aintzane.
|
Badakit
kontu pixka bat gehiago eduki behar nuela. Ez nintzen ohartu zu mindu zintezkeela.
|
|
2014
|
|
|
Eta barre handiagoak egingo genituen, baldin eta nola interpretatzen ari zinen jakin izan bagenu. Baina, egia esan, ez
|
dakit
kontua barre egiteko modukoa ote den.
|
|
|
Joseanengana jo nuen, beraz: txikitatik nire adiskide mina izateaz gain, asko
|
daki
kontu hauetaz, bi aldiz dibortziatu da eta. Beti aritzen zitzaidan esaten Elena eta biona ez zela normala; krisiren bat izan behar genuela inoiz; nik kontatzen nionak ez zuela ez hankarik ez bururik, zerbait gehiago egongo zela hor ezkutuan, gure artekoaren estolderian.
|
|
|
Piperrik ez
|
nekien
kontu legal horietaz. Bizitza guztian ez nuen auzitegirik zapaldu, eta horrek seguru sentiarazten ninduen, baina akabo nire bakea.
|
|
2015
|
|
|
Inor gutxik
|
daki
kontu hau, baina Newton handiari buru gainera erori zitzaion sagarra ez zen sagar bat. Tira, bai, sagar bat zen, baina ez sagarrezkoa, berunezkoa baizik.
|
|
|
–
|
Badakit
kontu hauek ez direla errazak, erran zidan?. Garrantzitsuena da arkaniarren kondairetan dragoiak hilkorrak direla.
|
|
|
Beasaingo Rubiorena jatetxean bazkaldu genuen, Beasaingoa baitzen Ibarbia ere, eta ama ikusteko aprobetxatuko zuen herrira egindako bisita hura. Ez
|
dakit
kontu profesionalen aurretik ala ondotik izan zen, txikitako oroitzapenak eta hasi zitzaidan kontatzen, nola bera San Martin elizaren aurreko etxean bizi zen, nola inoiz gure aitonaren sagastian sagarrak lapurtzen izan ziren eta halakoak. –Zuen aitonari El Ruso esaten ziotean?, esan zidan Ibarbiak.
|
|
|
Ekologistek, lehen sugegorriek bezala, oso izen txarra izan ohi dute zenbait lekutan, eta leku eta lekuko horien artean kontatzen da ekologistak ibili izan direla halako eta beste halako lekuetan sugegorriak botatzen, zertarako oso garbi ez badago ere. Eta lagun baten lagunak oso ondo
|
daki
kontu hori, berak ikusi baitzuen?
|
|
|
Ezin nuen nire barnean gehiegi harrotu. Gaztetandik nire azalaren barruan bizi zen ikerlariak
|
bazekien
kontu hura guztia ez zela hainbesterakoa. Ondorio handikoa izan arren, aurkikuntza txikia zela nirea, alegia.
|
|
|
Arabako euskara agerira ekarri eta aztertu denean, eta Araba inguruko hizkerak ere ezagutu direnean, gauzak beste era batera ikusteko aukera etorri da. Gaur egun
|
dakiguna
kontuan hartuta, ondorengo lau gertakariok nabarmenduko ditut.
|
|
2016
|
|
|
Noski, jatorduak nik prestatzen dizkiot, eta arropa garbitu ere bai.
|
Badakizu
kontu horietarako ez dela gauza zure aita.
|
|
2017
|
|
|
Pixkanaka, Santiago eta biok elkarrekin maitemindu ginen. Montealegretarrek ordea, ez zuten inoiz
|
jakin
kontu haren berri. Ez eta Santiagoren trikimailu politikoen berri ere.
|
|
|
Aitak bidali ninduela gaua han pasatzera esan nion izebari, eta ez
|
dakit
kontu gehiago eta zein eratakoak esan nizkion, erabat urduri bainengoen.
|
|
2018
|
|
|
–Tira, ni ere ezustean harrapatu nau, egia da saio hau prestatzerakoan gaiaz berba egin dugula, baina orain arte ez dut
|
jakin
kontua zuzen zuzenean proposatuko zuela. Lehenengo galderari dagokionez, esan behar dut, hasieratik defendatu dudan bezala, guztiz errugabea naizela, nire bizitzan ez zaidala inoiz burutik pasa inori bizia kentzea, are gutxiago bihotzetik maite eta miresten nuen nire emazteari.
|
|
|
deitzea. Etxean inork ez zuen horretaz hitz askorik egiten, baina
|
banekien
kontua nondik zetorren. Antza denez, gure aitonari. Xabarin?
|
|
|
Arazoak buruan jiraka ibiltzeak zerbait konpontzera balerama? Horrelako burutapenak gurutzatzen zaizkio, baina
|
badaki
kontu zehatzei buruz erabaki zehatzak hartu behar dituela. Horretan ahalegintzen da.
|
|
2019
|
|
|
Oso pozik nago horregatik baina? Ez dut hainbeste ere irabazten,
|
badakit
kontua orokorrean horrela dagoela, baina ez dirudi beste ezertan garatzeko aukera handiegirik ere ematen didanik postuak. Zaila da, e?, eta saiatzen dira ni taldean sartzen, gauza txikietan behintzat nire iritzia eman dezaket, baina?
|
|
|
Pazientzia galduak sorraraziriko mugimendua erreprimituz, lehengo jarrera hartu zuen berriz, zertaz mintzatuko zen jakin gabe, biziosoki emakumea bere kontura libertitzen ari zela imajinatuz, dena askoz errazagoa zen telefonoz deitzen zionean, baina ezin zion esan, Zoaz, eta berehala deituko dizut telefonoz. ...bilatzeko ideia izan zuen, Hor aurreko etxe horrek hemen zegoen atea defendatzen zuen dorreak betetzen zuen tokia betetzen du, oinarriak duen formagatik ezagun da dorre bat egon zela, gaur egun ere, Eta non zegoen beste dorrea, bi izango ziren-eta, Hementxe bertan, gauden tokian bertan, Ziur al zaude, Ez nago erabat ziur, baina hala izango zela dirudi, harresiaren zati honek edukiko zuen trazatuaz
|
dakiguna
kontuan hartuz, Orduan, dorre honetan, gu zer gara, mairuak ala kristauak, Momentuz, mairuak, eta horrexegatik gaude hemen, kristauak sar daitezen galarazteko, Ez dugu lortuko, baina, eta ez da beharrezkoa izango setioaren bukaerara arte itxarotea, begira itzazu San Antonioren mirakuluak irudikatzen dituzten azulejuak, kaleko sarreran, Nazkagarriak, Mirakuluak, Ez, azulejuak, Zergatik deitzen da ... Raimundo Silvak arnasa hartu zuen, sakon, ezinezkoa zen hitzak ulertzen ez zituelakoa egitea, eta bere baitan zin egin zuen gogoraraziko zizkiola, gupidagabe, Maria Sarari, hitzok ezinbestean bete behar den agindu erabatekoa zirelakoan.
|
|
2020
|
|
|
Konforme, esan zioten, itzul iezaiozu bizikieta anaiari eta zatoz berriz hona. Baina Florentinok
|
bazekien
kontua zertan zen. Bizikletarekin ospa egin eta Guardia Zibilak ez zuen berriz haren arrastorik izan.
|
|
|
–Aukera hori baduzue. Une honetan, Osvaldo eta Anerekin hitz egin eta gero,
|
dakiguna
kontuan izanda, nahikoa daukagu txosten bat egiteko esanez zuek zeuenean jarraitu duzuela eta gure ikerketa oztopatzen saiatu zaretela behin eta berriro, eta txostena epaileari bidaltzeko. Orain niri egia osoa kontatzen badidazue, ordea, ez dugu istorioa hedabideetara zabalduko.
|
|
2021
|
|
|
Barregarria egiten zitzaidan bere herriarekiko atxikimendu hori, bera handik urrun jaioa zela kontuan hartuta. Herrena txarto ateratako uxaldi baten ondorio ote zen galdetu nion neure buruari, artean ez
|
bainekien
kontu zaharragoa zela hura, halakoak sendatzeko teknologia guztiz garatuta ez zegoenekoa. Geroago, esan ziotenez, beranduegi zen akats hori zuzentzeko.
|
|
2022
|
|
|
Deus ez
|
nekiela
kontuan hartuta, umeekin ongi moldatu naiz hastapenetik, baina nire tokia borrokatzeko premia bortitza sentitu dut familiako emakumeen inbasioaren aitzinean. " Haiek izan dira amak eta haiek dakite".
|
|
|
Emakume aunitzek euren lantegiak sortu zituzten, enpresari bihurtuz". Baina kontserbak egiten
|
jakitea
kontu bat zen, eta enpresa bat kudeatzea bertze bat. " Bat batean, nekazariekin borrokan ibili behar izan zuten, salerosketak adostu, prezioak negoziatu, langileak kudeatu, produktuak saldu... eta, hala ere, aitzinerat atera ziren.
|
|
|
Eta lotsagorritu baino ezin izaten nuen egin bertzeen begiradaren azpian. Gero erraten nizkion desadostasunak, intimitatean,
|
jakin gabe
kontuak eskatzen ari nintzaion edo barkamena.
|
|
|
–Nik ere
|
bazakiat
kontuak egiten. Hasieratik ohartu ninduan operazioa zelata hutsa zela.
|