2017
|
|
Gerra! Ondotxo
|
zekien
berak zer zen. Bizirik atera zen hartatik, hala esan bazitekeen, frontean hogei hilabete egin ondoren.
|
|
Alaba askotan maitemindu da, baina ez nago kezkatuta horregatik. Alabak
|
badaki
bere burua zaintzen. Nik baino hobeto.
|
|
Egunkari guztietan neskaren argazkia zetorren eta etxeko egunkaria hartu eta nire argazkiko neskarekin konparatu nuenean neska berdina zela konturatu nintzen. Egunkarian Pariseko komisaldegiko telefono zenbakia zetorren eta zerbait
|
zekienak
bertara deitzeko ipintzen zuen. Telefonoa hartu eta deitu egin nuen, eta Parisera joateko agindu zidaten.
|
|
Nork eta zer proposatu zian? Berriro ere isilaldi luze bat zabaldu zen Ezkaren ibaiertzean, Martinek jakin
|
baitzekien
bere zerbitzuak eskatu zituena boteretsua zela eta mendekatzeko indarra bazuela.
|
|
Zeren gure haragia, lehen geldi eta sosegu onean zegoena, beste haragiagana hurbiltzeaz pizten da, ernatzen da, indarrean sartzen da, etsai bihurtzen da. Eta nola errege batek herabe bailuke, bere etsaien kontra guduan eta konbatean sartzera,
|
lekikeenean
bere soldadu propioak bere traidore dituela, bere kontra jaikiko zaizkiola, hala behar dugu guk ere izan herabe haragiarekin ihardukitzera eta gerlan sartzera, zeren gure haragia, traidore bat bezala, gure kontra jaikitzen baita.
|
|
Beraz, haiek, nola berak frogatuak baitira, sinetsiago behar dira, batere berririk
|
jakin gabe
bere plazerera mintzo direnak baino.
|
|
Qui gloriatur de veste similis est furi glorianti de cautero; quia propter peccatum Adae usus vestium introductus est. Nahi duzu
|
jakin
bere soineko arropez harrotzen eta loriatzen dena nola den. Zigortu ondoan, justiziak sorbaldan burdin goriaz ematen dion markaz eta zigiluaz harrotzen den ohoina bezala:
|
|
Ematen du Amamak ba
|
zekiela
bere ordua iristen ari zela. Izugarria da.
|
|
Zertarako, baina? Ederki
|
daki
berak zer esango duten, nola bizi izango duten oraingo kalapita hau. Sestaoko Arcelorrek iragarri du ezinezkoa zaiola Txinako enpresek ezarri duten prezioaren lehiari aurre egitea, eta izango dute, noski, arrazoiaren parte bat.
|
2018
|
|
Ez behinolako diglosi molde zaharra, azken hatsa gure begien aurrean ematen ari dena. Bai, ordea, luze zabaleko konpartimentazio sozio funtzional (eta, agian, territorial) argiz euskarari ingurumen
|
jakinetan
bere lekua segurtatuko diona, euskaldun jendearen belaunez belauneko jarraipena segurtatzeko gai izango dena eta, hortik abiatuz, bestelako zabalkunde lanari oinarri argirik eskainiko diona". Eta honela jarraitzen du Mikel Zalbidek:
|
|
Goiz hartan etsiturik zebilen, ez baitzuen inor harrapatzen. Eguna Donostiako Alde Zaharrean eman behar zuen, enpresak ederki
|
baitzekien
bertan tranpa ugari zeudela. Bertako bizilagunak ongi prestaturik zeuden eta ikuskatzailea atari batean sartu orduko, hor hasten ziren denak oihuka bertakoak arriskuaz ohar zitezen.
|
|
Zertan ari zen ordea?
|
Bazekien
bere aurreko agerpen hura ironiaren maisua zela. Adar joka ari ote zitzaion?
|
|
Hiriko egunerokoak jasotzen zituen, baina irakurtzen ez
|
zekielako
bere etxeko hormak egunerokoen orriez estaltzen zituen gizon jakintsu bat bere ukuiluan zulo handi bat egiten hasi zen munduaren erdia aurkitzeko itxaropenez. Baina, okerrena, Demontresek Ogi Deunak Jainkoa ber bera atxikitzen zuela esan zuenean izan zen.
|
|
Hemen nago, eta ez dakit zer gertatuko den. Bitartean, bederatziak izateko bizpahiru minutu falta direlarik eskuetan hutsa nabarmentzen dut, izerdia bularrean, astuna buruan, amets honek amairik izanen ez balu bezala, gerokoa noiz etorriko den zain, hura ote da kapitaina, hemen daudenak ba ote
|
dakite
bere gerokoaren berri, sakristauaren alaba gaixoa, Anek maite ote nau, ama negarrez egonen da, maite ote dut Ane, alfabetatzeak beste era batera antolatu behar dira, Ane ere joaten da, barreak gainditzeko indarra banu herrira hurbilduko nintzake, Ane nirekin lotsatuko litzake, nire amets honek ez du azkenik izanen, Aneri postal bat bidali behar diot, ez da egoera ona gosea pasa behar izatea.... Van Goghek ere gosea pasa zuen, ez naiz oraindik mareatu, herrira hurbiltzen naizenean zelan aurkituko ote dut, sakristauaren alaba zertara ote doa Londresera.
|
|
Bai, errazena etxera joatea zen. Luisak ondo
|
zekien
bere bizitzan gertatutakoaren berri. Urte asko igaro ondoren, oso ondo gogoratzen zuen bere aita Augustok itsasoa ezagutzera eraman zuen eguna.
|
|
Bezperako egun osoan ezin izan zuen
|
jakin
bere leihopean" Guardia" nork oihukatu zuen, eta gauean bi bider esnatu zen ezinegonik.
|
|
|
Bazekien
bere zerbitzarien pausoak ezagutzen. Haiei bizkarra emanez ere, bazekien erabakien pauso erabakia, losintxarien saltotxoak eta izutuen pauso arin, hegalariak bereizten.
|
2019
|
|
Buckek egun guztia ibai haren ondoan pasa zuen, negar batean, lasai ez. Ondo
|
zekien
bere nagusi Thornton hila zegoela ur azpi haietan. Hutsune ikaragarria nabaritzen zuen bere barruan.
|
|
Eta hurrengoa Dukesaren sukaldaria zen. Piperbeltz potoa eskutan zekarren, Aliziak lehenagotik
|
bazekien
bera zela, ate ondoan zegoen jendea usainka hasia baitzen piperbeltzaren eraginez.
|
|
Zergatik ez zioten ezer esaten? Gero konturatu zen, etxean
|
bazekitela
bere gaueko ihesaren berri. Denak mutu zeuden.
|
|
Liburu honen bidez, gure iragan sekretua hobeto ezagutu nuen, Pio Barojak itsasoko uraren gardentasunaz azaltzen baititu gure aberriaren psikologia eta filosofia bereziak.
|
Badakit
bere idazlan guztiak erdaraz idatzi zituela, baina nire ustez, idazlan horietan islatzen den espiritua guztiz euskalduna da. Batzuek Baroja Unamunorekin alderatu dute, biek erdaraz idatzi zutelako, baina nire irudikoz bada aldea bi idazle handiren artean.
|
|
Taldekide bakoitzari sinestarazten zion pertsona berezia zela beretzat eta beste taldekideen ezkutuko kontuak kontatzen zizkion. Horrela, taldekide bakoitzak uste zuen berak besteen kontuak bazekizkiela, baina besteek ez
|
zekitela
bere konturik. Halako batean taldekideak hasi ziren elkarren artean komunikatzen eta konturatu ziren gauza bera egiten zuela kide guztiekin.
|
2020
|
|
Liburuaren zati batzuk literatura esperientzia" transgeneriko" horiei irakurriz, beste batzuetan nik saiakela bezala definitu dudana dela irakurgai duguna esan dezakegu. Horrela izan ziren nire zenbait liburu, hala, Lumpen, marjinación y jerigonza saiakera horretan autorea desagertu egiten da, eta ez
|
dakigu
bere buruaz beste egin ote duen edo Limbus, non irakasle bati erantzun akademikoa ematen zaion baina fikziozko arlotik.
|
|
Elenak ez zuen
|
jakin
bere entzuleek, hirugarren ikasturteko filologo gai haiek guztiek, ironia harrapatu zuten. Aritz bera galduta zegoela ematen zuen, botatako amuari kosk egiteko ezgai.
|
|
Amildegi horretara hurbilduz gero, pentsio plana xahutu eta ondasun guztiak galduko zituela beldur zen. Gainera
|
bazekien
bere burmuinak ez zeukala jada pokerrak eskatzen zuen bizkortasuna. Hortaz, The Hillsen egunero antolatzen ziren partidetatik aldenduta mantentzen zen.
|
|
Asunek ez
|
daki
bere senarra non dagoen, eta gerran dagoela esateak ez dio ezer argitzen, ez du baretzen. Gerra eremu handia eta sakona dela konturatu da, nahiz eta hizki gutxiko hitza den.
|
|
" eskerrak gure ama zenak ez zaituen ikusten"," kaleko eskaleen tankeran bizi zara"," duintasuna galdu baduzu, sikeran itxurak egin familiagatik". Bazekien Luis Marik ekaitza baten moduko zaparradari eutsi behar ziola ahalik eta isilen, bazekien arrebei eskertu behar ziela ahalegina eta lana,
|
bazekien
bere bizimodu ganorabakoa zuzentze aldera egiten zutela egiten zutena; baina nekatuta sentitzen zen, bere barne bakardade tristean isolatu nahi zuen, ez zuen laguntza gehiagorik nahi, bere bizitza ona edo txarra bizi nahi zuen, bakean.
|
|
Beregain duzu Thoreauren jakintsua, gai da bakarrik bizitzeko,
|
badaki
bere buruaz pozten, ez ditu besteak behar. Azken batean, besteren zoriona ez dut neuk sentitzen, gehienez ere horren lekuko izan ninteke, baina bakoitzak bere aldetik gozatzen du.
|
|
" Baina batez ere idazten zuen gauez eta egunez, eskerrak ematen dizkiot Jainko onari gure bizitzak halako moduan antolatu dituelako, non gure Armandek ez duen egundo
|
jakingo
bere ama, bera adoratzen duen ama, esklabotzaren markarekin madarikatutako arrazakoa dela".
|
|
Lasai zeudela zirudien. Sandokanek
|
bazekien
bere pirata lanak bukatu zirela, irla galdu zuela. Zoritxar haren tartean berarekin zeukan behintzat Labuaneko Perla, Mariana alegia.
|
|
Gosetu ere egin zen. Triste zegoen, ez
|
baitzekien
bere adiskideei nola lagundu.
|
|
Jakina, lehen, epaileari egindako elkarrizketa irakurri aurretik, ez nekien Bilbokoa zela eta euskara ulertzen zuela. Eta ez
|
nekien
bere senar euskaldunak irakur zezakeela nik idatzitakoa. Hau jakin dudanetik, gaizki egiten dut lo eta kereila beldurgarriekin egiten dut amets.
|
|
Joxepi gaixoa alarguna zen, eta gaixoa diot ez
|
zekielako
bere senarrik gabe bizitzen. Ahalegindu zen arren inoiz ez zuen lortu bere senarraren heriotzak utzitako hutsunea betetzen.
|
|
Badu harro egoteko arrazoia xuxurlatu zidan Ivan Matveitxek, ongi
|
baitaki
bera dela bakarra Errusia osoan krokodilo bat erakusten.
|
|
Jurdanek ez
|
zekien
berak estilotzat hartzen zuen irudi jakin hura benetan estilo bat ote zen, ezta izen berezirik ote zeukan ere, baina negozio guzti haietan jendeak, produktu nahiko arrunten truke, prezio desproportzionatuak ordaintzera prest zegoela egiaztatuta zeukan eta dekorazioak zerikusirik izan behar zuela susmatzen zuen. Bezero gazteak ziren negozio berri haietan denbora eta dirua gastatzen zutenak, baina ez gazteegiak, ez botiloi egiten zutenak, hogeita hamapiku urtekoak baizik, profesionalak, erosmen ahalmen interesgarridunak, ezkondutako bikoteak haietako asko.
|
|
Millennialak aurrez aurreko tratuan, pantaila baten bitartekaritzarik gabe, deseroso sentitzen zirela uste zuen Jurdanek, baina ez zen hori Aioraren kasua. Dena dela, zer
|
zekien
berak millennial marizorriei buruz, hura bazen bizitzan ezagutzen zuen lehenbizikoa?
|
|
COSME: Bai, arestian alargundu den andrea da, ez
|
dakit
bere izena. Ah, hemen dago idatzita.
|
2021
|
|
Izan baziren ere gure familiaren ezbeharrarenak, ezin dut ere nire aita hil zuten kale bazterrera hurbiltzen ari naizela ahaztu. Bihotzak dar dar egiten dit, nire ibilera motelago egiten da, ez dut aurrera egin nahi, zuzen zuzen gorantz joanda plaza nagusitik berrogeita hamar metro ingurura ote gaude, baina ez dut ere nahi bazter madarikatu hori saihestu,
|
badakit
bertatik igarotzeko herria inguratuko dudala, lehen guztiz alaia eta adikorra zen nire gogoa bat batean zeharo aldatu bitartean.
|
|
Gezur borobila, biok ondo baino hobeto
|
badakigu
bere etxean dirua ez dela sekula soberan, aitzitik, izugarrizko eginahalak egin beharrean daudela euren aitaren soldata murritz eta oso noizbehinkakoari ahalik eta etekin handiena ateratzearren. Areago, aspaldidanik susmoa hartuta nago nire adiskideak Yâsserrerren esanetara lantxo batzuk egiten dituela; nire anaiak berak aspaldian ere proposatu egin zidan eginkizun berbera, hots:
|
|
Horrek, halere, ez zuen lasaitzen. Amalurra jatorra eta atsegina zen, eta
|
bazekien
berarekin hitz egin zezakeela, baina horrek ez zion baretzen egonezina; nahiago zuen horrelako egoerak ekidin eta listo.
|
|
Melissaren amak, Lynn Barthelemyk, ez
|
zekien
bere alabaren lanbidea, 2009ko uztailean haren berririk ez zeukalako kezkatzen hasi zenean. Melissak botika antipsikotikoak hartu behar zituen baina tratamendua utzi zuen hau ere lehenago entzuna dugu.
|
|
Erregek argi eta garbi ulertu zuen, hitz horietarik, gizonak
|
bazekiela
bere aferaren berri, baina nehoiz ez zuen susmorik izan Erreginaren eta jaun haren arteko harremanaz; izan ere, Erregina, zenbat eta nahigabetuago agertzen zen, hainbat eta pozago baitzegoen senarraren bizimoduaz. Eta horrela bizi izan ziren, alde batetik zein bertzetik adiskide, zahartzaroa gauzak beren lekuan ezartzera heldu zen arte.
|
|
Anderea, garaile atera zenez,
|
jakinean
bere anaiaren gortean ez zela nehor halako ekinbide bitxi bati heltzeko gai izanen zenik, bere maitasuna aitortzeko ausardia izan zuen hura bere ostatatzailea zela segurtatu nahi izan zuen. Eta ohorezko damarekin batera xerka ibili zen gelako txokoetan, nor izan ote zen jakiteagatik, baina ezin izan zuenez, neskameari erran zion, haserre bizian:
|
|
Eta kuraia hartzen hasi zen, eta adiskideak bere alde mintzatzeko erabiltzen, pentsatuz ezen, aukera damatxoaren esku uzten baldin bazuten, nahiago izanen zuela bera bertzea baino. Hala eta guziz ere, neskaren amak eta ahaideek, bertzea askoz aberatsagoa zenez, hura hautatu zuten; zaldun gaixoak halako nahigabea hartu zuen
|
jakinik
bere maiteak berak bezainbateko poza galdu zuela, non, bertzelako eritasunik gabe, eskasten eskasten hasi baitzen poliki poliki, eta oso denbora gutian hainbertzeraino aldatu zen, non bazirudien heriotzaren mozorroaz estali zuela bere bisaiaren edertasuna, eta pozik zihoala heriotzarantz.
|
|
Baina, diozun bezala baldin bada, laudatu beharrean nago Jainkoaren ontasuna, orain berean erortzear nengoen zorigaitza saihestu baitit, zure mintzoaz erakutsiz hain ezezagun nuen bihotz hori. Izan ere, Fortuné Infantearen semea galdu dut, eta ez bakarrik bertze norabait ezkondua naizelako, baizik
|
badakidalako
berak bertze bat maite duela, eta, ikusirik ene burua (ahaleginduagatik) maite ezin dudan eta atsegin ez zaidan batekin esposatua, deliberatua nintzen ene bihotza eta atxikipenak oro zuri ematera osoki, adiskidetasun hori ikasi dizudan bertutean oinarrituz, zeina, zure bitartez, erdietsi dudala uste baitut: hau da, ene ohorea eta kontzientzia ene bizia baino gehiago maitatzea.
|
|
Ez
|
dakit
bere izena,
|
|
Zawik gerlari bat bidali zion, harekin nahi bazuen herrira eta ingurura joateko. Zaindariak ez
|
zekien
berarekin hitz egiteko berberea beste hizkuntzarik, baina keinuka ederki adierazi zion, nahi izanez gero, paseatzeko aukera zuela. Musa zuen izena.
|
|
Oraingoz ezin dut esan maite dudala, baina bai berarekiko lotura gero eta handiagoa dela, nire aldetik behintzat. Ez
|
dakit
berak ere antzeko zerbait gogoan duen, auskalo. Nola jakingo ba, apenas berba egiten badugu, geure azken egunotako topaketak, hau da, Cordoneria kaleko teilatupean, guztiz arrapaladatsuak eta lizun lizunak izan baitira, nik pasioak eraginda asmatu nahi ditut, badirudi hura beti haren osaba izeben etxera garaiz bueltatzeko larri larri ari dela, eurekin gaur gauean dituen ez dakit zer nolako ezinbesteko betebeharrak direla bide edo, afaria prestatu behar ote dien edota erdi elbarri edo direla oheraino laguntzea.
|
|
Erregeak abegi onez hartu zituen ezkongai izan nahiz zihoazen emakume gazte guztiak, baina argi eta garbi adierazten zien ez
|
zekiela
bere seme galduaren nondik norakorik. Gisa horretan printzesa haiek erregeren beste semeekin ezkontzen ziren, eta ez zen argitzen misterioa.
|
|
Banabill ni nunbaiten, Adalbaldogaz alkartutea ondo izango litzatekeala esan deustelako beste barik. Zer
|
dakigu
berak leukean edo ez?...
|
2022
|
|
Komisarioaren bulegoko argia piztuta zegoela ikusi zuen, baina ezin izan zuen Bixenteren irudia antzeman, haren bulegoko gortinak pribatu erara ipinita zituelako; beherantz begira. Hala ere, ez zuen beharrezkoa izan
|
jakitea
bertan zegoen ala ez, komisarioak bera, bere bulegoko atea irekiz, Karmeloren mahaira hurbildu baitzen.
|
|
Baina ukazioa ikasia izan zen. Bere garunean bazekien egia zela, ez bakarrik behin eta berriz gauza bera esaten ziotelako, baizik eta berak
|
bazekielako
bera izan zela hiltzailea.
|
|
Nik badakit nondik ibiltzen zareten. Estebek ez
|
zekien
bere izena entzun zuenik eta uneko sorpresa pasa zuenean erantzun zion.
|
|
Ez al duzu entzun ezin dugula soldadu gutxiagorekin defentsa ongi egin? Zawik egoera larriagatik ez zuen ezer entzuten eta Azenarik
|
bazekien
bere lagunak bazuela arazoa konpontzeko moduren bat. Horregatik tartekatu zuen hitza.
|
|
Azenarik zaldunen bizimoduaz jakin mina zuen eta galdetu zion ezkutariari. Gizonak
|
bazekien
bere lanean eta hango bizitzaren berri eman zion jaun gazteari.
|
|
noski. Baina, nik ez
|
dakit
berak zer pentsatzen duen nitaz...
|
|
481). Alta, Sautua Olarteko (Orozko) sakristaua zen eta ezin zuen ez
|
jakin
bere aitaren garaian ebangelioa zabalduxea zela eta errogatibak ez zirela gauza berria.
|
|
Zein gaitan interesatzen da? Ez nuke nahi ez
|
jakiteagatik
beraren jokoan sartu.
|
2023
|
|
ANDEREÑOAK: Ez
|
dakit
bera bakearen hiri inoiz izan ote den edo Xalim izeneko gudari anker baten hiriburu soilik, baina gizakion babeslekuaren irudia eta gizarte zuzenaren itxaropena iradoki dituen ikurra dugu, kontraesan eta guzti...
|
|
1538an Luterok esan zuen, 1524an ezkondu nahi izan balu, Basilius Axt en emazte zen Ave von Schönfeld ekin ezkonduko zatekeela, baina ez zen harekin ezkondu, Katalinarekin baizik. Katalina emakume erakargarria eta suharra zen;
|
bazekien
bere hizkuntzan irakurtzen eta idazten, eta latin pixka bat ere bai. Nekazaritza pixka bat ere ikasi zuen komentuan.
|
|
Zentzu bat, bederen. Horregatik eta berak ere ez
|
dakielako
bere burua nola zaindu. Mezu hori bidali ondoren biriken artean irekiko zaion hutsunea nola kudeatu jakingo ez duelako.
|
|
1878ko otsailean aitak bisitatu zuen; ordurako Vincentek
|
bazekien
bere ikasketetan ez zuela aurrera egingo; handik aurrera langileen eta behartsuen alde jartzen hasi zen; hitzetan baino gehiago ekintza onetan zentratzen zen; sermoien aurrean, ekintzak hobesten zituen; nekazariak eta langileak imitatu behar zirela zioen (Naifeh eta White, 2011).
|
|
Ez
|
dakit
berak nahiko lukeen. Arrazoi politikoengatik, beharbada.
|
|
Hurrena etsita.
|
Badakit
berak nahi duela nik bukatzea. Zer ote dago etsipenaren ondoren?
|
|
Euren presentziarekin, beldurtu eta urrundu beharrean, edo belar janean segitu beharrean, gerturatu egin zitzaizkien, abereok ohi duten pausaje lasaiarekin baina eurengana jo zuten, eta hirukotearen pare paretik igaro ziren, beraien aurrean geratu gabe, ibai ertzerantz zuzentzeko. Mugimendu geldo haiekin, gezurra bazirudien ere, euren lurraldea markatzen ari zirela iruditu zitzaion Maitaneri, baina auskalo, ezer gutxi
|
zekien
berak behiei buruz.
|
|
Ile lisoa dantzan zuen gaueko haize hotzarekin, bi hankak lurrean sendo jarrita. Argiak bizkarretik ematen zion, baina Ametsek
|
bazekien
berari begira zegoela. Haren begiak sumatzen zituen beragan iltzatuta, izerdi tanta batek bezain geldoki arakatzen bere azala.
|