|
2000
|
|
|
Ez zen erantzunaren zain egoten. Nik banekien bazekiela galdetutako gauza guztien erantzuna, baina zer edo zertaz hitz egin behar zuen gurekin, eta edonori atsegin zaio
|
jakitea
bere gainetik dagoen batek bere arazoen berri dakiela eta kezkatu egiten dela. Gaur, egia esan, ezin dut horrelakorik jasan, baina orduan bertute zoragarri, gizon zuzenaren ispilu iruditzen zitzaidan erretorearen galdetu behar etengabea.
|
|
|
Bai, ez begiratu horrela. Badakit Teresari hori esan niola, eta
|
banekien
berak lehenago edo geroago jakitun jarriko zintuela. Baina, egia esan, zu konbentzitzeko trikimailu bat besterik ez zen izan aitortu dit ezpainetan artean irri maliziotsua erakusten zidala.
|
|
|
Gure taldekooi afaria prestatzea ez zegokigunez, kanpineko garbigailuetara joan naiz arropa zikinarekin. Eta oso berezia izan da han Karmelo bakarrik zegoelako, eta nik
|
badakidalako
bera zertan dabilen eta berak badakielako ni nola nagoen.
|
|
|
Bizitzaren ibilbide malkartsu honetan, beraren presentzia makila gisa edo akuilu, edo makulu sentitzen dut: aurrera begiratzera behartzen nau eta
|
badakit
berarengan berma fida naitekeela. Horrexegatik desiratzen dut haren bisita laster nire jauregi honetan.....
|
|
|
Behinik behin ongi nagoela esateko deituko nioke eta niregatik ez arduratzeko (baldin eta arduratua badago; guztiarekin, New Yorken ez bezala, orain ez nuke nahi bera hemen nire bila azaltzea). Baina, esan bezala, ez diot deitu eta, beraz, ezin bada
|
jakin
bera zer moduz dagoen. Teresak, Dabid bihotzera tiro egin zidan gansterra dela oroitarazi dit (noski, Chicagon nagoelako esango zuen hori); berak ez dauka hori zertan oroitarazi, nik hainbeste badakit, baina aldi berean ezin dut ahantzi elkarrekin igaro ditugun urteak, urte gehienbat atseginak.
|
|
2001
|
|
|
Jesuitaren bat ere aipatu dugu eta Aita Kardaberaz aipa dezagun.
|
Badakizue
bere euskal lan guztiak argitaratuak daudela; ezin dezaket esan lehen bezala aski merke argitaratuak daudenik15, baina argitaratuak daude Retanarenean eta badute aurretik aita Leon Lopetegi  jesuitaren aurkezpen bat eta hor Aita Lopetegik oso ongi azaltzen du zergatik ez zen aita Kardaberazen San Ignacioren bicitza16 hemezortzigarren mendean agertu, joan den mendean baizik, segur aski Aita Aran... Zergatik ez zen agertu hemezortzigarrenean?
|
|
|
Hizkuntzak nola hurbil eta urrun gaitzakeen ikusteko, aski da, eta hobe, linguistika ez ezik, hizkuntzak ez jakitea. Hizkuntza noraino den lokarri eta bereizgarri, izan ere, inork baino hobeki
|
daki
bere bizilekuan egiten denaz baliatzeko gauza ez den ezjakinak.
|
|
|
Arrazoi pixka bat bazuen egileak lehen zatiaren inoxokeriaz ari zenean. Haurtzaroko ametsetan âtroxatan bezalaâ bildua zebilen Leturia, ez
|
zekien
bere buruaren berri. Horrelatsu gu, gaztetango irudiei ederre  tsirik bageunden.
|
|
2002
|
|
|
Josu R k
|
bazekien
bere aitak zer nahi zuen, baina ezjakinarena egiten saiatu zen:
|
|
2003
|
|
|
Blancak primeran
|
daki
bere dohainak erabiltzen eta errebisore jendea puska batean bere departamenduan atxikitzen. Eta nik, bien bitartean, lana aisa eta lasai demonio egiten ahal dut.
|
|
|
Nik orain
|
badakit
berak bazekiela. Plazan ez nuen informazio baliagarri askorik lortuko.
|
|
|
Pentsakor. Eta
|
badaki
beragatik dela. Nekatuta dago aita.
|
|
|
Xuhur fama dauka bere lagunen artean. Eta
|
badaki
bere bizkarrean askotan txantxetan aritzen direla kontu horrekin. Xuhurra nor eta bera, Atotxara Reala ikustera joatea ia ia bizio bakarra duena.
|
|
|
Argi zegoen neska hordagoka ari zela, azken egunetako adar-jotzeek utzitako sumindura berdindu nahirik edo. Jonek
|
bazekien
berari zegokiola lan hura egitea, Mikelek, jada nahiko erreta buruzagien iritziz, gutxiagotan agertzeko aholkua jaso berria zuen-eta. Oraindik ez daki nolatan eman ote zion Idoiari ametoa.
|
|
|
Tori paperak. Baina
|
bazekien
bere baitan ordua iritsi zitzaiola. Behar ordua preseski.
|
|
|
Eta ez badakite ezeri buruz gogoeta egiten, halaxe aitor diezaiotela Jainkoari: asto batzuk direla eta ez
|
dakitela
Berarengana nola zuzendu. Eguneroko meditazio txiki horiek osatu behar dute beti kristau bizimodu onaren funtsa.
|
|
|
Hau eta hau berdinak dira, baina, jakina, desberdinak dira, zeharo. Beste hitz ba  tzuetan esanda, oro har, modu absolutuan hitz eginda, abertzaleak ez daki ze abertzale ze aberriren alde dagoen; agian berak
|
badaki
bere buruaz, baina besteak zeren alde dauden ez, ezta ba ote dauden ere, eta dudaren aurrean, beharbada, onena honoko hau pentsatzea da, hots: ez, beste horiek ez daude aberriaren alde.
|
|
2005
|
|
|
askatasun sexuala, iraultza sexuala; hartan ere aitzindari zebilen, nonbait, nire maistra. Hala ere, Adelaren jokabideak nahastu egiten ninduen;
|
banekien
beraren ideologiarekin bat zetorrela jokabide hura, bai, baina, nire maistrarekin izan nuen harremanak bestelako irudi bat eskaini zidan, askoz ere amakoiagoa eta espiritualagoa, arinkeriarik gabea.
|
|
|
–Eta berak, Alberto? Ba al
|
daki
berak?
|
|
2006
|
|
|
Pasadizoaren segidak ez du garrantzi handirik; bai, ordea, ordutik aurrera Antoniok geroz eta maizago jo zuela Edurnerengana, eta berreraikuntzak egiteko eta istorioak kontatzeko eskatzen ziola, eta elkarrekin gero eta ordu gehiago pasatzen hasi zirela komisarian. Edurnek ez zuen beti asmatzen, baina bai askotan?" ez diagu beti asmatzen", zuzenduko zion garai hartan emakumeak, hura talde lana zela aldarrikatuz, Antonioren eta bien arteko kolaborazioa alegia; baina Antoniok ondo
|
zekien
bere hutsaren hurrengoa zela kasik?. Eta asmatzen zutenean, asmatzen zuenean?
|
|
|
Baina edozer gerta liteke edozein momentutan. Ondo
|
daki
berak herrialde askotan orpalua landaretik ateratzen dutela euren gezientzako pozoia eta horren indarrak urteak iraun dezakeela, urte asko. Objektu berri bat dakarrela iragartzen didan bakoitzean, orpaluatik lortutako pozoia egon litekeela haren baitan etortzen zait burura, eta, arreta galduz gero, gauzarik txarrena gerta dakiokeela Mikeli.
|
|
|
Bezperan Kurti buruz egindako aieru berak etorri zitzaizkidan. Ezer gutxi
|
nekien
berari buruz. Gogoan nuen aitak erreparo handia erakutsi zuela amona Erikak ni Kurtengana joateko aukera aipatu zuenean.
|
|
|
Guztiz gogaitu ninduen beste egun oso bat egoera hartan pasatu beharrak. Denbora dezente neraman, ez dakit zenbat egun, Angelo apenas ikusi gabe, apenas ezer
|
jakin gabe
berari buruz. Gaixoaldiko egunak kontatuta, ia hilabete zen Triestera heldu nintzela.
|
|
|
Lasaitu ederra eman zenion zure ateraldiarekin. Ez
|
baitzekien
berak nola esan aspaldian esatekotan zegoena: kokoteraino zegoela beti zure zain egoteaz, zure erabaki aldaketez, zure ageriko mespretxuez eta zure gizon izaeraz.
|
|
2007
|
|
|
Lisak nabaritzen zuen agureari lastima ematen ziola, eta susmoa hartzen hasia zen ba ote
|
zekien
bere berri. Zerbaitek bultzatzen zuen harengana, babesnahiak, akaso, edo erruki hutsak.
|
|
2008
|
|
|
Hermannek esan dit: " Iruditzen zait ez dudala Katrin ezagutzen, ezer gutxi
|
dakit
berari buruz". Baina Katrinenak bezalako begi tristeak dira Hermannen ahulezia.
|
|
|
–Beti pentsatu dut Mathewk mila aldiz eskatu zidalako abortatu nuela. Baina azken batean, haurdun geratu nintzen,
|
jakinik
berak ez zuela umerik nahi. Beraz, nik jarri nuen nire burua egoera horretan.
|
|
|
Ez
|
dakit
bera hurbildu den nigana, edo ni harengana.
|
|
|
Hark ez zuen itxura onik, irensten hasita nengoen uko egingo ziola bi bat hilabete lehenago hasia genuen gure arteko jardunari. Eta pena ematen zidan, pena handia, bai
|
bainekien
bere istorioa kontatzeak on egingo ziola Rosaren auto-estimuari, agian haren nortasuneko defizit handienari.
|
|
|
Ez
|
dakit
bere loan
|
|
|
Zenbat galdera lerdo, esplikazio merke eta kakajardun baldar! Umeak ez
|
daki
bera holakoxea bihurtuko dela noizbait eta zaharra ez da oroitzen bera holakoxea izana dela. Ez jakite eta ez oroitze horiei esker irauten du, bere eskasean, belaunaldien arteko tratuak.
|
|
|
aditzen jakitea baizik. Aditzen
|
dakienak
bere hartan aditzen du; moztu (epaitu) edo luzatu (biribildu) gabe aditzen du.
|
|
2009
|
|
|
Wardesen emaztea, zeinek esango luke! Eta
|
bazenekien
berak zuzentzen duela dena, Wardes gero eta okerrago dagoelako. Oso denboraldi luzeak ematen ditu Suitzan tratamendua egiteko.
|
|
|
Nahita edo nahi gabe, segurtasuna ematen dit aitak. Ez
|
dakit
bera konturatzen den horretaz. Eskertuko nion zuregana joan nintzen bigarren hartan ere nire ondoan egon izan balitz.
|
|
|
Nolanahi ere, ironiak ironia, gaztelaniarekiko oposizioan eta gaztelaniari kontrajarrita" gurea, euskara da" oraindik ere diskurtso politikoan sarri askotan entzuten den klixe moduko esaldia da, gure ustez elebakartasun zaharkituaren mentalitatearen erakusgarri. Izan ere, gauza bat da" nirea, euskara da" esatea, zeren eta milaka herritarrentzako hori horrela baita, norberak
|
baitaki
bere hizkuntza barnekoi eta intimoa zein den, eta hori guztiz errespetatu behar da. Besterik da, ordea," gurea, euskara da" uste izan eta esatea (edo berdin du:
|
|
|
Eguraldiarena beti da" normala"! Ez
|
dakit
bera bakarrik ez den, hemen, guztiz" normala"!
|
|
2010
|
|
|
Aldizkari hartako egoitzara lehen aldiz joatea Josuren ideia izan zen ia seguru, oso ausarta zelako. Gogoratzen naizenez, lotsaz eta beldurrez beteta joan nintzen ni, ez
|
dakit
bera. Donostiako Okendo kalean zegoen.
|
|
|
Hurrengo egunetan nota postaz etxera iritsiko zela pentsatu nuen, baina horrelakorik gertatu ez zenez, Aintzane Ibarzabal ikaskideari deitu nion. Dirudienez ordurako jende guztiak
|
zekien
bere nota, ez dakit unibertsitateraino joanda edo. " Baina benetan ez dakizu zein nota atera duzun?", galdetu zidan Aintzanek telefonoz harridurazko tonu itzelaz eta erdi barrez.
|
|
|
Jenofa: Ze domaia, behin badugu abenturero bat familian, eta ez dago zinez deus
|
jakiterik
bere estremitatezko bizipenetaz?
|
|
|
Peio (Joan ahala, ez
|
dakigu
bere delibero berrien ondorioz ala edatearen bortxaz, badu halako xoro buru aire bat aurpegiko irrian eta mintzo doinuan ere): Erraxu ama, jar xite hortxe, eta xanpaina xorta bat edaxu zainen laxatzeko...
|
|
|
Proposamena ikaragarri gustatu zitzaion baina ez zen hasieratik aitortzeko gauza izan, lehentxeago gure artean zegoen konfiantzaz esan zidanarena konplitu gabe. Nik beste zerbait pentsatua izango nuela, agian ez zela niri gehien gustatzen zitzaidan koadroa izango, ez ninduela kondizionatu nahi, agian niretzat prezioaren erdia ere gehiegizkoa izango zela gastatzeko asmoa neukanarekin konparatuta... esaldi hutsalak, ordea,
|
bazekielako
bere onarpena jasotzen banuen, aurrera egingo genuela. Azkenean, niretzako mesedea izan zitekeela esan nion, bestela ez nuelako jakingo zer oparitu eta azkenean Sukruren lan bat opariko niela, etxean denetatik zutela ikusi eta gero.
|
|
|
Bedaioperantz joatekoa zela esateko Myrtari deitu zionean, bere susmoak baieztatu zituen erantzuna aurkitu zuen: den dena zekien Albertoren bidez. Eta Albertok Danielak uste baino gehiago
|
zekien
berari buruz Myrtak kontatu ziolako. Maiz hitz egiten zuten telefonoz eta Danielarena behin baino gehiagotan atera omen zen beraien arteko solasetan:
|
|
|
Gauza bat esango dizuet, ez zen oinazeak eragindako negarra, ez zen goseak eragindako negarra. Ama batek
|
badaki
bere semearen hizkuntzari antz ematen. Haiek ez ziren ohiko marruak, emozioak eragindakoak baizik.
|
|
|
Eta beste hiru kintal hartu izandu zizkiola Juan Martinez de Loiarte jaunari Elaman urtzaile zela, baina guziarekin ferrak egin ondoren atzera berak saltzeko kondizioan. Eta
|
badakiela
bere anaia Jaimeri ere Elamako burdina saldu izan ziola askotan Klarak.
|
|
|
|
Badakigu
beraz 1700 aldean Larrainen jaioa zela, eta berriz ikusiko duzun bezala, 1720 alderako Elamara meatzari etorria zela ere bai:
|
|
|
Trabukoren kanta eta kontuok bertatik bertara bizi izan ditugunok badakigu nontsu gertatuak diren, baina, Euskal Herria, bere ttikian, ez da geure zilborrean bukatzen. Horregatik, nahiz Goizuetako kanta xahar hau Internetez munduko edozein muturretatik frankotan aditu, ez
|
badakizu
bere trama non gertatua den, hona argibide batzuk, aurreneko kokapen geografikoa egin dezazun.
|
|
2011
|
|
|
Hark, ordea, ez zuen hitzik ere esan:
|
bazekien
bere artaldeak damua zekarrela bihotzean eta han egin behar zen gauza bakarra barkatzea zela.
|
|
|
Gaizki egin nuen harekin ezkontzea. Hogei urte geneuzkan biok ere, baina ordurako hark
|
bazekien
bere berri. Bazekien zer zuretako ezpala zen.
|
|
|
Beno, barre txiki bat egin zuen?, badakizue, emakumeak behin ere ez du huts egiten gauza horietan.
|
Banekien
berarekin ezkontzeko eskatuko zidala. Bakarrik geunden eta lotsatiak ginen.
|
|
|
Alferrik esango diote, Rodolphek egiten duen bezala, horiek superstizioak besterik ez direla. Ondotxo
|
daki
berak. Zerbaitegatik dauka zainetan ijito odola.
|
|
|
–Zeuk daukazu errua, dio Céliak bere gizon barre lodiarekin?. Hor uzten duzu herrixka galdu batean, eta denek arbuiatzen dute
|
badakitelako
bere ama argi gorritan ibiltzen dela Parisen... Halako batean nazkatu egin da neskatoa, normala den bezala...
|
|
|
Bada kantu zahar bat gure artean oso ezaguna dena, baina bere esanahia ia inork ez dakiena. Han eta hemen kantatzen dugu, baina jendeak ez
|
daki
bere hitzek zer istorio kontatzen duten. Hau da:
|
|
|
Gorpuak kanposantuan lurperatu zituzten gero eta handik bolada batera familia etorri zen Biriatura. Hilarria ireki arazi zuten zeren eta hilik agertu zen emakumearen alabak
|
bazekien
bere amak diamante bat gordetzen zuela berekin. Hala errana zien poliziei eta baita atxeman ere.
|
|
|
Aitorpen hauekin, Luis de Zabalak ez du ukatzen berak esklaboak erosi dituenik, baina honekin batera esango du Irungo eta bestaldeko hainbat gizon ere istorio hauetan zebiltzala. Ez
|
dakit
bere burua zuritu nahian dabilen edo lan arrunta eta zabaldua dela esan nahi digun. Agian biak batera azaldu nahi ditu.
|
|
|
Eltzetzu artian ni kamioian. Atta guruztu genun eta
|
banekien
berak ikusia ninduela. Trankil nintzen.
|
|
|
Lau urte haietan momentu exaltagarri asko izan ziren, konplikatuak ere bai, eta ni nekatua nengoela ere egia da, berak proposatu zidan beste lau urtez diputatu izaten jarraitzea eta nik, min handiz,
|
banekien
berari pena emango niola baina ezetz esan behar izan nion, ez nengoelako prest, momentu txar bat pasatzen ari nintzen nire bizitza pertsonalean, aita hil berri zitzaidan gaixotasun luze baten ondoren, kontzientzia txarra neukan, berarekin ez nintzela behar adina denbora egon, familia pixka bat abandonatzen ari nintzela, bizitza publikoak jaten ninduela, gehiegi lotzen ninduela, eta itzuli nahi nu...
|
|
2012
|
|
|
Presoei, salbuespenak salbuespen, ozta ozta ematen zizkieten Magdalenako barazkien hondarrak jateko; zoru bustiaren gainean eginagatik lo, eskas zuten edateko ura; manta txatxar batekin moldatu behar izaten zuten hotzari aurre egiteko, ez baitzieten sartzerakoan aldean zeramatzaten arropez eta oinetakoez gain bestelakorik ematen... Inasek berezkotasun ongi landuaz
|
zekien
bere barrukoa agertzen, neurriari ederki eutsita betiere, solaskidea ez gogaitzeko dotorezia finaz. Beti, bere aitaren San Kristobaleko gorabeherei buruz ziharduenean izan ezik, apurren bat ezagutzen zutenek antzeman ziezaioketenez behintzat.
|
|
|
Pianistak
|
badaki
bera tuntun hutsa dela musikarien begietarako. Pianoa ondo jotzeaz aparte, mundurako batere dohainik ez duen koitadu bat.
|
|
2018
|
|
|
Adolfek keinu nabarmen bat egin zion eskuaz, alde egin zezan.
|
Bazekien
bere mendekoek jada ikusia zutela filma, berari bizkarra emanda, gaueko guardia eramangarriago egiteko guztiz debekaturik zeuzkaten aldizkari amerikar pornografikoak irakurri beharrean, komediantearen zinta hura ikusi zuten hornigaien biltegian, bata bestearen gainean pilatutako irin zakuen gainean irudiak proiektatuz. Bazekien.
|
|
|
Ez zebilen, eta amore eman dute...". Loreak ez
|
daki
bere poza nola ezkutatu, naturalki atera zaion irribarrea muzin bihurtzen du, gizonak bere aldera burua biratu duenean, bera ezagutzen duen edonorentzat artifizialegia den keinu bortxatuz. Baina gizonak ez du ezagutzen, eta airean ez dago susmo usainik...
|
|
|
Zer hartuko duzu?", galdetu dio atea ixtearekin batera, irribarre laño batez. Irribarre lañoa duela bai, baina hortik aurrera ez luke
|
jakingo
bere aurpegiera interpretatzen. Abegitsua denik ez luke esango, baina are gutxiago etsai antza duenik, inondik inora ez.
|
|
|
Honezkero Loreak
|
badaki
beren artean ere iritzi eta ikuspuntu desberdinak daudela, eta egongo direla etorkizunean ere, eta bidea aldapatsua izango dela. Badaki arazoak kanpotik ez ezik barrutik ere agertuko zaizkiela.
|
|
|
Leok eta Sophiek hitz egiten zuten bitartean, Fabianek urruneko obusen leherketetan zeuzkan belarriak... eta burua. Ez zekien Vanves gotorlekuak Komunaren eskuetan jarraituko ote zuen edo Gobernuaren armadak okupatua ordurako; ez
|
zekien
bere lagunak bizirik egongo ote ziren edo gurdi batean, kanposanturako bidean.
|
|
|
Sophiek
|
bazekien
bere teoria ez zetorrela bat Charcotek berak eta doktore gehienek defendatzen zutenarekin.
|
|
|
Erregek barre egin zuen bigarren aldiz. Algara hura gabe ere,
|
banekien
bere onetik aterarazia nuela Aba Yakue neure jardunaz. Hala ere, deanak ere ez zuen baztertu kortesiaren galga, Erregeri ez baitzitzaizkion petralkeriak atsegin, bereak baizik.
|
|
2019
|
|
|
Elkarrizketa ez zaio batere interesatzen, baina bala bat jasotzetik libratu denez, beste aukerarik ez duela iruditzen zaio. Kontua da Baretskik oso gutxi
|
dakiela
bere" emaztegaiaz", inoiz ez baitio ezer galdetu hari buruz. Hori gehiegi da Laleri arreta ez emateko, eta ohartu orduko, Baretskiri aholku ematen ari zaio, emakumeak nola tratatu behar dituen esanez.
|
|
|
Maxen emaztea eta bi mutikoak ere eraman egin zituzten, baina Goldiek ez daki nora. Goldiek ez
|
daki
berari dagokion historia besterik. Errusiar batez maitemindu zen, eta ezkonduta daude.
|
|
|
Lale ikaratan dago; Baretskik
|
badaki
bera Gitarekin egoten dela, eta hori ez da parte onekoa, baina orain gorroto ere badio sasikumeari, neskaren izena haren ahotik entzun eta gero.
|
|
|
Ez du horrelakorik egingo.
|
Badaki
berak, badakit nik, badaki mundu guztiak. Geroxeago Uxue eta Oihana iritsi dira, elkarrekin, Uxue botila bat ardorekin, Oihana botila bat ginebrarekin, oso animatuak biak eta kalera irteteko gogoarekin.
|
|
|
aita pnvko buruzagi inportanteetako bat du eta berak Teleberri aurkezten du. Bi gauza horiek elkarrekin lotuak daudela
|
badaki
berak, badakit nik, badaki mundu guztiak. Fakultatean zeukan izengoitietako bat" pottotta elektrikoa" zen.
|
|
|
Gainera esan du Ane bere bazkide izatea nahi duela, ostalaritzan eskarmentua daukan norbait behar duela. Anek esan dio Bortiz ez dela Berlin, ez dela errentagarri irteten norbaitek mahai bat okupatzea liburu batekin eta kafe batekin, aurrez ondo pentsatu beharreko gauza dela, baina pozik ikusten dut,
|
badakit
bere negozio propioa edukitzeak ilusioa egiten diola.
|
|
|
Ez zuen uste hainbeste jende bilduko zenik. Martin trebea zen jendearen barrua antzematen, eta
|
bazekien
bere izebak maitasuna behar zuela. Harritu egin zuen, ordea, hainbeste jendek hura agurtu nahi izateak.
|
|
|
Hendaiako euskaltegian irakasle izango nuenak ez
|
zekien
berarekin gutiziatu nintzela eta Interneten bere izenaren peskizan ibilia nintzela. Sare sozialetan parte hartzen ez bazuen ere, hainbat argazkitan ikusia nuen, sarritan ikasle talde desberdinekin txangoan; eta behin baino ez gizonago egiten zuen bibote sarriarekin:
|
|
|
Baiki, Manexek ez
|
zekien
berarekin gutiziatu nintzela, eta nik ere oso ongi ez. Manexek ez zekien, ezin jakin, Diego Maraniren Nuova Grammatica Finlandesa nobela ederreko hitzok ekartzen zizkidala gogora:
|
|
|
Amandre ipuinetan errebelazio gisako bat bilatu nahian, Hendaiako mediatekan Yolanda Arrieta idazleak Mari Xorri buruz idatzitako liburu bat aurkitu nuen; euskaraz, gatzaren ardura hartzea esaten delarik, nor bere buruaren jabe izatea adierazten dela irakurri nion, norbera iritsia dela pertsona autonomoa izatera, alegia. Eta nor izan nahi horretan, Manexen eremu grabitatorioan jarraitzen nuelako, astean behin egin behar izaten genion idazlanean, italieraz eta euskaraz solaskideari zuzentzeko tratamendua hartu nuen hizpide; han erregistro formala hobesten dugula jakinarazi nion, Lei izenordainaren bidez hain zuzen ere; segidan, gure familiako ohiturak aipatzearekin batera, Manexi zeharka galdegin nion ez
|
nekiela
bera edo bere lagunak emazteari edo seme alabei zuka ala hika zuzentzen ote zitzaizkien...
|
|
|
Marianen ahots deliberatua zen.
|
Bazekien
berak ere zer zuen egiteko. Aterpe txikiaren azpian desagertu zenean, bi gizonek elkarri barre egin zioten.
|
|
|
(Ondokoa ahopean esan du, apal apal). " Eta ez noa ezer gehiago esatera, baina
|
badakit
Berak ez digula hainbeste begiratzen ere, ni ez bainau oraindik zigortu".
|
|
|
Gure neskak
|
badaki
berarekin gaudela.
|
|
|
–
|
Badakit
berak ez daukala. Ez alferrik berotu, Txetxu.
|
|
|
Hara, horrekin guztiarekin, gure laborari nekazalduak Lorentzo santuari zion debozio partikularra. Egutegiko seinale
|
jakinenetakoa
bera, parrillako sua berea zuenez heriotza makurretik hona, ur puxka bat man  tso mantso eman zezan eskatuko zitzaion gehien. Eskertu ere, proportzio onenean eskertu, ospakizun eta guzti.
|
|
|
Izotzeko Santuak! Neguak
|
badaki
bere kosetxako fruituak luzatzen ere! Ikus, bestela, hor goian, maiatzaren 6ko akordatzekoetan.
|
|
2020
|
|
|
Ana aurrean jarri da, bai
|
baitaki
bera dela hiruen arteko indartsuena. Ilaran atera dira bata bestearen atzean.
|
|
|
Denek dakite, hirurek, igelek, ez dabilen haizeak eta ez doazen hodeiek;
|
badakite
bera han dagoela, ikusten ez badute ere.
|
|
|
Badaki Ramonek ez duela bihar goizeko eguzkia ikusiko. Eta
|
badaki
berak ere ezetz. Bizirik jarraitzeko aukera txiki bat inork izatekotan, piztia harengan boterea duelako, berak dauka, Anak.
|
|
|
Tenienteak irribarre egiten du bere kautan, baina nola begi itxiekin doan, inork luke ikusi haren irribarrea, eta inork ez luke asmatuko, ikusiko balu ere, zer gertatzen ari den haren buruaren barruan. Inork ezin du
|
jakin
bere zerebroaren barruan urteetan pentsatu eta landutako diskur  tsoa entzuten ari dela, denbora luzean diseinatuz joan den planari bueltak ematen ari zaizkiola buruan âhan gertatuko den guztia, ez bakarrik doktorearen heriotza, Pazoarekin gertatuko dena ere baiâ. Berarentzat nahi du.
|
|
|
Pertsona on bat izaten ahalegintzen da. Baina, barru barruan,
|
badaki
bera pertsona txarra dela, galdua, gaiztoa, eta zuzen jokatzeko, iritzi zuzenak izateko, gauza zuzenak esateko egiten dituen ahalegin guztiek, esfortzu horiek ez dutela ezkutatu besterik egiten barruan ehortzirik duena, beraren alderdi makurra.
|
|
|
Kito, hor bukatzen zen argitaratzearen kalbarioa. Inork ez
|
zekienez
berak idatzia zenik istorioa, inori ezin zion iritzia eskatu, eta inortxori ere ez zion entzun ona edo txarra iruditu zitzaionik. Denborarekin, pentsatzen hasi zen Sadiek hurrengo alerako materiala falta zuelako argitaratu ziola kontakizuna.
|
|
|
Nola izan zitekeen inoiz Mariannerenganako zuen sentimendu hura beste batzuenganako zituen sentimenduen batere antzekoa? Baina sentimendu haren parte ere bazen
|
jakitea
berak esku ikaragarria izan zuela Mariannerengan, oraindik ere bazuela, eta ezin zuela imajinatu hura inoiz galtzerik.
|
|
|
Connellek harenganako maitasun oldar bat sentitu zuen, maitasuna eta bihozberatasuna, ia errukia.
|
Bazekien
bere lekua haren ondoan zegoela. Beren artean zutena normala zen, harreman on bat.
|
|
|
Elkarri begietara begira geratu ziren. Mariannek barre egin nahi zuen, baina ez
|
zekien
beraren bizkar ote zen txantxa.
|
|
|
Hasieran, Hilari hil eta gero, itzuleran, lur jota, imajinatzen nuenean, xamurtasunez hartzen nuen Jaume. Elkar besarkatzen genuen, elkarrekin egiten genuen negar, eta ez zen beharrezkoa esatea barkatu nuela, barkatuta zegoela, ongi
|
baitzekien
berak, nire gorputzaren bidez, barkatu nuela. Baina hilabeteak igaro eta bisitan joan ahal izateko baimena aldiro aldiro ukatu zidan, eta han goian, puskatan erortzen ari zen etxe hartan bizi zela, hainbestetan ikustera joan banintzaion ere bakar bakarrik hil zen azkenean haren aita, eta handik denbora batera Jaume presondegitik atera zen baina ez zen hona itzuli, eta orduan halako zarakarra, halako zolda zikin izugarria, gorpuztu zen neure barrenean, eta urteak eman behar izan nituen guztiz garbitu ahal izan nuen arte.
|
|
|
" Ondo egin nuen Sebastiani esan nionean nahiago nuela izeba dei ziezadan ama baino. Inoiz ez du
|
jakingo
bere amak ez zuela maitatu, hala bere bihotzean leku berezia gordeko du Indietan hil zitzaion amarentzat. Bakoitzaren bihotzean ezkutatzen da garai batean izan zen haurra, sarritan maitasun egarri izaten den haur hauskor hori".
|
|
|
Mahaira eserita zeuden, afalordua baitzen. Manuela zain zegoen
|
jakiteko
bere proposamenari zer erantzungo ote zioten Ugalde senar emazteek.
|
|
|
Nire gauza asko dakizki eta lagundu baino ez dit egin". Manuelak denbora behar zuen, denbora eta bakea,
|
jakiteko
bera eta Sebastian arriskuan ote zeuden. " Denbora behar, eta astirik ez".
|
|
|
goroldioaren usain hezea eta kolore berdearen oroitzapena, udaberriko egunsenti hartako behe lainoa eta bere arnasotsa aitaren atzetik zihoala. " Aitak ezin zuen
|
jakin
bere atzetik atera nintzenik, horregatik nindoan zeharretara labarrean gora, basahuntzak bezala". Haitz barrenetako goroldio hezearen edertasuna etorri zitzaion gogora Manuelari.
|
|
|
Galdosek irakurria zeukan Azpilikuetaren Compendium horum omniun Navarri operum bilduma, Venezian argitaratua 1598 urtean. " Azpilikueta fraide agustindarra zen, Aita Sainduaren aholkularia, eta batek
|
daki
bera ere ez ote zen Aita Saindua izatera iritsiko, baldin eta Gaztelako Felipe ii.a erregeak kardinal izendatzeko oztoporik jarri ez balio. Zuzenbide Pirinearreko iturrietatik edandako Azpilikueta nafarrak zioen erresuma ez dela erregearena, herritarrena baizik.
|
|
|
Baserria ez zen gurea, Azpeitiko jaun batena baizik. Ez
|
dakit
bere izenik, baina, urtero joaten ginen Gabon inguruan errenta ordaintzera eta baratzeko fruiturik onenak berari eramatera. Gero, etxea bera eta atzealdean zegoen lur zati bat erregalatu egin zizkigun.
|
|
|
Neu joan nintzen berarengana, beste batzuekin batera.
|
Banekien
bera ere atezaina izandakoa zela. Oso ondo hartu gintuen eta litografia dotorea eta esanguratsua egin zuen.
|
|
|
Pazientzia gutxikoak ez
|
daki
bere buruari itxaroten ere.
|
|
2021
|
|
|
Horixe irakurtzen nion begietan aurrean neukanari, agian maitale zapuztu bat baino ez zen izango baina. Berak ez zekien, Ovidio irakurririk izan balu ere, ez
|
zekien
bere buruari zegokionez, Dafneren bertuteak azkenean Apolo erakarri zuela, galbide gorena, ninfa hura ereinotz bihurturik amaitzerainokoa. Jainko eta ninfa horiek berberak topatu zituzten Dickinsonek eta Plathek eta Stornik eta Pizarnikek eta halako idazle bikain bezain gaixoberek poesian.
|