|
2015
|
|
|
Klasikotik klasikora, klasikotasunez landu ditu Baraiazarra itzultzaile trebeak Santa Teresaren testuak. Horretara, jada gaztelaniazko testu klasikoa dena, euskarazko klasiko bihurtzeko tenorean jarri du, aurrerantzean modu eskuragarri eta esanguratsuan
|
izango
baititu euskal irakurle horrek mistika katolikoaren testurik behinenak.
|
|
|
Badator, beraz, arnas handiko eta goi mailako emaitza euskararen esparrura. Ongi etorria egin diezaiogun horri eta hurrengo ekimenetarako oinarria
|
izan
dadila, urratsez urrats joan gaitezen guztiok euskara eta euskal kultura aurreratzen eta aitzinatzen.
|
|
|
Zorionak, beraz, Karmeltaldekoei auzolanaren bidez, beste behin ere, jarri dituztelako halako erro eta habe sendoak euskararen esparruan eta bide beretik, Santa Teresa Jesusenaren jaiotzaren bosgarren mendeurrena ospatzeko tenore euskalduna ahalbidetu dutelako.
|
Izan
ere, horixe da euskal kultura indartzea eta zabaltzea. Obrak mintzo!
|
|
|
Zorionak, beraz, Karmeltaldekoei auzolanaren bidez, beste behin ere, jarri dituztelako halako erro eta habe sendoak euskararen esparruan eta bide beretik, Santa Teresa Jesusenaren jaiotzaren bosgarren mendeurrena ospatzeko tenore euskalduna ahalbidetu dutelako. Izan ere, horixe
|
da
euskal kultura indartzea eta zabaltzea. Obrak mintzo!
|
|
|
Hona hemen, irakurle abisatuaren eskura, Avilako Santa Teresaren lan osoak eta mardulak, era erara eta gaztelaniatik euskarara bihurtuak. Jakina denez, mistikoen artean lehen lehenetarikoa
|
da
Gaztelako Santa eta bertako hizkuntza erabili zutenen artean, goi mailakoa ere. Urrezko letrekin jaso ohi da haren testugintza literatura liburuetan.
|
|
|
Jakina denez, mistikoen artean lehen lehenetarikoa da Gaztelako Santa eta bertako hizkuntza erabili zutenen artean, goi mailakoa ere. Urrezko letrekin jaso ohi
|
da
haren testugintza literatura liburuetan. Gutxiagorako ere ez da, historiaren oihartzunetan haren lana ezaguna eta eredugarria baita Espainiako XVI. mendeko historian.
|
|
|
Urrezko letrekin jaso ohi da haren testugintza literatura liburuetan. Gutxiagorako ere ez
|
da
, historiaren oihartzunetan haren lana ezaguna eta eredugarria baita Espainiako XVI. mendeko historian.
|
|
|
Urrezko letrekin jaso ohi da haren testugintza literatura liburuetan. Gutxiagorako ere ez da, historiaren oihartzunetan haren lana ezaguna eta eredugarria
|
baita
Espainiako XVI. mendeko historian.
|
|
|
Berriz pizten
|
da
orain Santa Teresa, eta argitara dator, askoren nahiaren arabera. Nolanahi ere, oraingoan berritua eta euskaratua dator, historian lehendabizi bere osotasunean, Karmel sortaren bilduman.
|
|
|
Bi
|
dira
, izan ere, jatorrizko testutik testu itzulira doan bide luze bezain malkarrean haria bera bilbatzeko osagaiak: hasteko, zein argitalpen aukeratu oinarri gisa eta geroago, itzultzailea nor eta haren trebetasunak, zeintzuk.
|
|
|
Bi dira,
|
izan
ere, jatorrizko testutik testu itzulira doan bide luze bezain malkarrean haria bera bilbatzeko osagaiak: hasteko, zein argitalpen aukeratu oinarri gisa eta geroago, itzultzailea nor eta haren trebetasunak, zeintzuk.
|
|
|
Hona,
|
bada
, bi biotan sustrai sendoak eta gotorrak. Lehenari dagokionez, Frai Luis Leongoak 1588 urtean egin zuen argitalpen hautazkoa, princeps delakoa.
|
|
|
Hortaz, ezin gaindituzko aurrekaria dago oraingo testu honen abiapuntuan eta sorlekuan. Sor marka horri dagokion moduan, bigarrenari so egiten
|
bazaio
, distiratsu agertzen da Luis Baraiazarraren lana, batik bat, erdal letrak eta esamoldeak euskaraz ematerakoan.
|
|
|
Hortaz, ezin gaindituzko aurrekaria dago oraingo testu honen abiapuntuan eta sorlekuan. Sor marka horri dagokion moduan, bigarrenari so egiten bazaio, distiratsu agertzen
|
da
Luis Baraiazarraren lana, batik bat, erdal letrak eta esamoldeak euskaraz ematerakoan.
|
|
|
Frai Luis
|
zenak
Santa Teresaren idatz-tankera zer nolakoa zen zehatz adierazi zuen: y en la forma del decir, y en la pureza y facilidad del estilo, y en la gracia y buena compostura de las palabras, y en una elegancia desafeitada, que deleita en extremo, dudo yo que haya en nuestra lengua escritura que con ellos se iguale.
|
|
|
Frai Luis zenak Santa Teresaren idatz-tankera zer nolakoa
|
zen
zehatz adierazi zuen: y en la forma del decir, y en la pureza y facilidad del estilo, y en la gracia y buena compostura de las palabras, y en una elegancia desafeitada, que deleita en extremo, dudo yo que haya en nuestra lengua escritura que con ellos se iguale.
|
|
|
Aurreragotik
|
izan
dira Santa Teresa beraren lan batzuk, zatika bada ere, euskaratu dituztenak. Gogora datoz, hurrenkeran, Aita Lino Akesolo eta Aita Santi Onaindia karmeldar euskaltzainak.
|
|
|
Aurreragotik izan
|
dira
Santa Teresa beraren lan batzuk, zatika bada ere, euskaratu dituztenak. Gogora datoz, hurrenkeran, Aita Lino Akesolo eta Aita Santi Onaindia karmeldar euskaltzainak.
|
|
|
Aurreragotik izan dira Santa Teresa beraren lan batzuk, zatika
|
bada
ere, euskaratu dituztenak. Gogora datoz, hurrenkeran, Aita Lino Akesolo eta Aita Santi Onaindia karmeldar euskaltzainak.
|
|
|
Egin eginean ere, Baraiazarrak itzulpen honetan eskaintzen duena ez
|
da
bakarrik Santa Teresarena, ez bada euskara bera ere egoki apaindua eta gaurko erara emana, hain zuzen, euskarazko hizkuntza mistiko eta erlijiosoaren espresa molde garaikoa. Edu horretako opari ederra egiten die euskarari eta aldi berean euskal letrei.
|
|
|
Noizbait eta nonbait zehaztu
|
balitz
Baraiazarrak lan honetan erabili duen itzultze teknika, honetara emango litzateke: alde batetik, joskera aparta, perpausetik perpausera irakurlea bera eramaten duena inolako zailtasunik gabe; beste aldetik, lexiko jatorra, inolako garbizalekeriarik gabekoa.
|
|
|
Noizbait eta nonbait zehaztu balitz Baraiazarrak lan honetan erabili duen itzultze teknika, honetara emango
|
litzateke
: alde batetik, joskera aparta, perpausetik perpausera irakurlea bera eramaten duena inolako zailtasunik gabe; beste aldetik, lexiko jatorra, inolako garbizalekeriarik gabekoa.
|
|
|
Behar
|
da
horretarako aldarte berezia eta bereizia, eta Baraiazarrak bitzuok ditu, egoki betez lehen aipatu Arotçarenak euskal itzultzaile bikain bati eskatzen dizkionak: Le traducteur doit être humble et probe?
|
|
|
Kontuan izan, ene Jainko, zure etsaiak irabazten doazela. Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez
|
izateko
egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen
|
badira
eta beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen
|
badira
, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten
|
badira
, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko
|
direla
hil hauek.
|
|
|
Nik nahi dut, Jauna, eta eskatzen dut, eta Zugana nator. Ez zakizkit ezkuta, Jauna, nire premiaren berri badakizu eta; bai, badakizu Zugatik zauritua
|
den
arimaren egiazko sendagaia dela. Oi Jauna, hamaikatxo su mota daude bizi honetan!
|
|
|
Nik nahi dut, Jauna, eta eskatzen dut, eta Zugana nator. Ez zakizkit ezkuta, Jauna, nire premiaren berri badakizu eta; bai, badakizu Zugatik zauritua den arimaren egiazko sendagaia
|
dela
. Oi Jauna, hamaikatxo su mota daude bizi honetan!
|
|
|
Oi Jauna, hamaikatxo su mota daude bizi honetan! Oi, zenbat arrazoi dauden beldurrez bizi
|
izateko
! Su batzuek suntsitu egiten dute arima; beste batzuek, berriz, araztu egiten dute, Zutaz gozatuz betiko bizi dadin.
|
|
|
Oi nire Jainkoaren zauriei darien iturri biziak, bai oparo jarioko duzuela beti gu elikatzeko eta bai ziur joango
|
dela
bizitza dohakabe honetako arrisku artean jainkozko likore honetatik elikatzen saiatzen dena.
|
|
|
Zer motibo dago, ene Jauna, hain zentzugabeko ausarkeriarako? Ez al
|
da
zure erruki handiaz dagoeneko konturaturik eta zure justizia zuzena dela ahazturik egoteagatik?
|
|
|
Zer motibo dago, ene Jauna, hain zentzugabeko ausarkeriarako? Ez al da zure erruki handiaz dagoeneko konturaturik eta zure justizia zuzena
|
dela
ahazturik egoteagatik?
|
|
|
Heriotzako oinazeek naute inguratu.Oi, oi, oi, bai gauza astuna
|
dela
bekatua, Jainkoa oinaze artean hiltzeko gai izan baitzen! Eta bai inguratua zaudela, ene Jainkoa, bekatuz inguratua!
|
|
|
Heriotzako oinazeek naute inguratu.Oi, oi, oi, bai gauza astuna dela bekatua, Jainkoa oinaze artean hiltzeko gai
|
izan
baitzen! Eta bai inguratua zaudela, ene Jainkoa, bekatuz inguratua!
|
|
|
Heriotzako oinazeek naute inguratu.Oi, oi, oi, bai gauza astuna dela bekatua, Jainkoa oinaze artean hiltzeko gai izan
|
baitzen
! Eta bai inguratua zaudela, ene Jainkoa, bekatuz inguratua!
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko eta hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi
|
baitira
ondoan geratu zaizkion agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona. Eta txarrena da, agerian adiskide agertu ohi zaizkiola eta ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu.
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko eta hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi baitira ondoan geratu
|
zaizkion
agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona. Eta txarrena da, agerian adiskide agertu ohi zaizkiola eta ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu.
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko eta hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi baitira ondoan geratu zaizkion agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona. Eta txarrena
|
da
, agerian adiskide agertu ohi zaizkiola eta ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu. Oi adiskide benetakoa, bai gaizki ordaintzen dizula zeure saltzaileak!
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko eta hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi baitira ondoan geratu zaizkion agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona. Eta txarrena da, agerian adiskide agertu ohi
|
zaizkiola
eta ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu. Oi adiskide benetakoa, bai gaizki ordaintzen dizula zeure saltzaileak!
|
|
|
Oi adiskide benetakoa, bai gaizki ordaintzen dizula zeure saltzaileak! Oi kristau benetakoak!, lagundu negar egiten zeuen Jainkoagatik, errukizko malko haiek ez
|
baitziren
izan Lazarogatik soilik, Jaunak deika jardun arren, piztu nahi ez zutenengatik baizik. Oi ene On hori, bai gogoan izan zenituela zure aurka egin nituen bekatuak!
|
|
|
Oi adiskide benetakoa, bai gaizki ordaintzen dizula zeure saltzaileak! Oi kristau benetakoak!, lagundu negar egiten zeuen Jainkoagatik, errukizko malko haiek ez baitziren
|
izan
Lazarogatik soilik, Jaunak deika jardun arren, piztu nahi ez zutenengatik baizik. Oi ene On hori, bai gogoan izan zenituela zure aurka egin nituen bekatuak!
|
|
|
Oi kristau benetakoak!, lagundu negar egiten zeuen Jainkoagatik, errukizko malko haiek ez baitziren izan Lazarogatik soilik, Jaunak deika jardun arren, piztu nahi ez zutenengatik baizik. Oi ene On hori, bai gogoan
|
izan
zenituela zure aurka egin nituen bekatuak! Amaitu bitez honezkero, Jauna, amaitu bitez nireak eta guztienak.
|
|
|
Amaitu bitez honezkero, Jauna, amaitu bitez nireak eta guztienak. Berpiztu hilik dauden hauek; zure deiadarrak oso indartsuak
|
izan
daitezela, Jauna, haiek bizia eskatu ez arren, Zuk emateraino, berehala irten daitezen beren atseginen zulo sakonetik.
|
|
|
Emakume bekatari baten erreguz egin zenuen; begira hemen, ene Jainko, hura baino bekatari handiagoa dena; zure errukiak argi egin dezala. Nik, ezereza
|
banaiz
ere, eskatu nahi ez dizutenengatik eskatzen dizut. Badakizu, ene Errege, zein samin handia hartzen dudan haiek hain oinaze handietan ahazturik ikustean eta, Zugana itzuli ezean, amaiera gabe sufritu dituztela ikustean.
|
|
|
Oi zuok, atseginez, pozkidaz eta gozotasunez eta zeuen nahia beti egitera zaudetenok, dolu egizue zeuen buruengatik! Gogoratu infernuko haserreen mende
|
izango
zaretela beti betiko, amaierarik gabe. Kontuan izan erregu egiten dizuela orain kondenatuko zaituzten Epaileak, eta ez duzuela bizia seguru unetxo batean ere; zergatik ez duzue bizi nahi betiko?
|
|
|
Oi zuok, atseginez, pozkidaz eta gozotasunez eta zeuen nahia beti egitera zaudetenok, dolu egizue zeuen buruengatik! Gogoratu infernuko haserreen mende izango
|
zaretela
beti betiko, amaierarik gabe. Kontuan izan erregu egiten dizuela orain kondenatuko zaituzten Epaileak, eta ez duzuela bizia seguru unetxo batean ere; zergatik ez duzue bizi nahi betiko?
|
|
|
Gogoratu infernuko haserreen mende izango zaretela beti betiko, amaierarik gabe. Kontuan
|
izan
erregu egiten dizuela orain kondenatuko zaituzten Epaileak, eta ez duzuela bizia seguru unetxo batean ere; zergatik ez duzue bizi nahi betiko. Hau giza bihotzen gogorra!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia
|
dela
niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea
|
izan
den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez ... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan
|
den
arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez bait... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera
|
izango
dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun h... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango
|
dela
(han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik
|
izango
zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietati... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango
|
zaiola
fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehie... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez
|
izatea
, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egin... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...ogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez
|
zela
egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta min... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia baino besterik! Oi, bera
|
denerako
zein motel azaldua doan!
|
|
|
2 Oi Jauna!, nork jarri zuen hainbeste lokatz arima honen begietan, ez baitzuen ikusi hau bere burua bertan ikusi arte? Oi Jauna!, nork estali zituen haren belarriak hainbeste aldiz esan
|
zitzaion
hau eta oinazeen betikotasuna ez entzuteko. Oi amairik izango ez duen bizia!
|
|
|
Oi Jauna!, nork estali zituen haren belarriak hainbeste aldiz esan zitzaion hau eta oinazeen betikotasuna ez entzuteko? Oi amairik
|
izango
ez duen bizia! Oi azkenik gabeko oinazea!, oi azkenik gabeko oinazea!
|
|
|
Oi azkenik gabeko oinazea!, oi azkenik gabeko oinazea! Nola ez
|
dira
zure beldur beren gorputzei nekerik ez ematearren ohe gogorrean lo egiteko beldur direnek?
|
|
|
Oi azkenik gabeko oinazea!, oi azkenik gabeko oinazea! Nola ez dira zure beldur beren gorputzei nekerik ez ematearren ohe gogorrean lo egiteko beldur
|
direnek
–
|
|
|
3 Oi Jauna, ene Jainkoa! Negar dagit hori ulertu ez nuen aldiagatik; eta Zuk, ene Jainko, badakizunez gero hori ulertu nahi ez dutenak hainbeste eta hainbeste
|
direla
ikusteak zein nekatua naukan, haietako batek, Jauna, orain eskatzen dizudan batek behinik behin, ikus dezala zugandiko argia, askok ikusteko bidea bailitzateke. Ez dizut neugatik eskatzen, ez baitut merezi, zure Semearen irabaziengatik baizik.
|
|
|
3 Oi Jauna, ene Jainkoa! Negar dagit hori ulertu ez nuen aldiagatik; eta Zuk, ene Jainko, badakizunez gero hori ulertu nahi ez dutenak hainbeste eta hainbeste direla ikusteak zein nekatua naukan, haietako batek, Jauna, orain eskatzen dizudan batek behinik behin, ikus dezala zugandiko argia, askok ikusteko bidea
|
bailitzateke
. Ez dizut neugatik eskatzen, ez baitut merezi, zure Semearen irabaziengatik baizik.
|
|
|
1 Oi ene Jainkoa eta ene egiazko sendotasuna! Zer
|
da
hau, Jauna, gu denerako koldarrak izatea, zure aurka egiteko izan ezik. Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak.
|
|
|
1 Oi ene Jainkoa eta ene egiazko sendotasuna! Zer da hau, Jauna, gu denerako koldarrak
|
izatea
, zure aurka egiteko izan ezik. Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak.
|
|
|
1 Oi ene Jainkoa eta ene egiazko sendotasuna! Zer da hau, Jauna, gu denerako koldarrak izatea, zure aurka egiteko
|
izan
ezik. Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak.
|
|
|
Zer da hau, Jauna, gu denerako koldarrak izatea, zure aurka egiteko izan ezik? Hemen biltzen
|
dira
Adamen seme alaben indar guztiak. Eta arrazoia hain itsu ez balego, ez lirateke aski izango guztien indarrak bat eginda ere, beren Kreatzailearen aurka armak hartzera ausartzeko eta une batean infernuko leize hondoraino jaurti ditzakeenaren aurka etengabeko gerra egiteko; baina, arrazoia itsu dutenez gero, heriotzaren bila doazen zoroak bezala geratzen dira, horrela beren irudimenean bizia irabazten dutela uste baitute.
|
|
|
Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak. Eta arrazoia hain itsu ez balego, ez
|
lirateke
aski izango guztien indarrak bat eginda ere, beren Kreatzailearen aurka armak hartzera ausartzeko eta une batean infernuko leize hondoraino jaurti ditzakeenaren aurka etengabeko gerra egiteko; baina, arrazoia itsu dutenez gero, heriotzaren bila doazen zoroak bezala geratzen dira, horrela beren irudimenean bizia irabazten dutela uste baitute. Azken batean, zentzugabeko jendea bezala.
|
|
|
Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak. Eta arrazoia hain itsu ez balego, ez lirateke aski
|
izango
guztien indarrak bat eginda ere, beren Kreatzailearen aurka armak hartzera ausartzeko eta une batean infernuko leize hondoraino jaurti ditzakeenaren aurka etengabeko gerra egiteko; baina, arrazoia itsu dutenez gero, heriotzaren bila doazen zoroak bezala geratzen dira, horrela beren irudimenean bizia irabazten dutela uste baitute. Azken batean, zentzugabeko jendea bezala.
|
|
|
Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak. Eta arrazoia hain itsu ez balego, ez lirateke aski izango guztien indarrak bat eginda ere, beren Kreatzailearen aurka armak hartzera ausartzeko eta une batean infernuko leize hondoraino jaurti ditzakeenaren aurka etengabeko gerra egiteko; baina, arrazoia itsu dutenez gero, heriotzaren bila doazen zoroak bezala geratzen
|
dira
, horrela beren irudimenean bizia irabazten dutela uste baitute. Azken batean, zentzugabeko jendea bezala.
|
|
|
Zer egin, ene Jainko, zoro gaixotasun honekin daudenei? Diotenez, gaitzak berak ematen die indar handia
|
izatea
; horrela gertatzen da nire Jainkoagandik aldentzen direnekin: gaixoak dira, eta haien amorru guztia zure aurka da, onik gehien egiten diezun horren aurka.
|
|
|
Zer egin, ene Jainko, zoro gaixotasun honekin daudenei? Diotenez, gaitzak berak ematen die indar handia izatea; horrela gertatzen
|
da
nire Jainkoagandik aldentzen direnekin: gaixoak dira, eta haien amorru guztia zure aurka da, onik gehien egiten diezun horren aurka.
|
|
|
Zer egin, ene Jainko, zoro gaixotasun honekin daudenei? Diotenez, gaitzak berak ematen die indar handia izatea; horrela gertatzen da nire Jainkoagandik aldentzen
|
direnekin
: gaixoak dira, eta haien amorru guztia zure aurka da, onik gehien egiten diezun horren aurka.
|
|
|
Diotenez, gaitzak berak ematen die indar handia izatea; horrela gertatzen da nire Jainkoagandik aldentzen direnekin: gaixoak
|
dira
, eta haien amorru guztia zure aurka da, onik gehien egiten diezun horren aurka.
|
|
|
Diotenez, gaitzak berak ematen die indar handia izatea; horrela gertatzen da nire Jainkoagandik aldentzen direnekin: gaixoak dira, eta haien amorru guztia zure aurka
|
da
, onik gehien egiten diezun horren aurka.
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa
|
den
jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko!
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa den jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar
|
izan
zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea.
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa den jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan
|
zen
hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea.
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa den jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal
|
izateko
eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea.
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen
|
naiz
, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez
|
dela
indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi
|
izan
arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu
|
zaren
bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer
|
da
hau, ene Jauna, zer da hau. Nork ematen ditu indar hauek?
|
|
|
Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer
|
da
hau. Nork ematen ditu indar hauek?
|
|
|
Nork ematen ditu indar hauek? Zure aurkako borroka honetan jarraitzen dioten buruzagia ez ote
|
da
, nonbait, zure mendekoa eta betiko surtan ezarria dena. Nola jarraitzen diote hain pobrea denari, zeruko aberastasunetatik bota baitzuten?
|
|
|
Zer eman dezake berarentzat ezer ez duenak, zorigaitz ikaragarria baino besterik? Zer
|
da
hau, ene Jainkoa?, zer da hau, ene Kreatzailea. Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko?
|
|
|
Zer eman dezake berarentzat ezer ez duenak, zorigaitz ikaragarria baino besterik? Zer da hau, ene Jainkoa?, zer
|
da
hau, ene Kreatzailea. Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko?
|
|
|
Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko? Zuk, ene Printze horrek, zeureei lagunduko ez bazenie ere, ilunpetako printze honi zerbait zor bagenio ere, bidegabekoa
|
izango
zatekeen betiko Zuk gorderik diguzunagatik eta bestearen atsegin eta promesa guztiak faltsuak direla ikusirik. Zer ez ote du egingo gurekin zure aurka jo zuenak?
|
|
|
Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko? Zuk, ene Printze horrek, zeureei lagunduko ez bazenie ere, ilunpetako printze honi zerbait zor bagenio ere, bidegabekoa izango
|
zatekeen
betiko Zuk gorderik diguzunagatik eta bestearen atsegin eta promesa guztiak faltsuak direla ikusirik. Zer ez ote du egingo gurekin zure aurka jo zuenak?
|
|
|
Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko? Zuk, ene Printze horrek, zeureei lagunduko ez bazenie ere, ilunpetako printze honi zerbait zor bagenio ere, bidegabekoa izango zatekeen betiko Zuk gorderik diguzunagatik eta bestearen atsegin eta promesa guztiak faltsuak
|
direla
ikusirik. Zer ez ote du egingo gurekin zure aurka jo zuenak?
|
|
|
Bai esker gaizto handia, ene Errege! Bai zorotasun sendaezina
|
dela
, deabruaren zerbitzuan jardutea, Zuk ematen diguzuna kontuan izanik, ene Jainko! Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra!
|
|
|
Bai esker gaizto handia, ene Errege! Bai zorotasun sendaezina dela, deabruaren zerbitzuan jardutea, Zuk ematen diguzuna kontuan
|
izanik
, ene Jainko! Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra!
|
|
|
Bai zorotasun sendaezina dela, deabruaren zerbitzuan jardutea, Zuk ematen diguzuna kontuan izanik, ene Jainko! Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto
|
izango
zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak!
|
|
|
Bai zorotasun sendaezina dela, deabruaren zerbitzuan jardutea, Zuk ematen diguzuna kontuan izanik, ene Jainko! Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite
|
izanez
ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak!
|
|
|
Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar
|
izan
zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat
|
izan
behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Itzul, itzul zaitezte zeuon barrura, ireki begiak, eskatu garrasi handiz eta malkoz argia munduari eman zionari. Kontura zaitezte, Jainkoaren maitasunagatik, zuei bizia ematearren berea galdu zuena hiltzera zoaztela; kontuan
|
izan
zeuen etsaiengandik babesten zaituztena dela. Eta hau guztiau aski ez balitz, aski izan bekizue jakitea ezin duzuela ezer haren ahalmenaren aurka eta goiz edo berandu betiko suaz ordaindu duzuela halako doilorkeria eta ausarkeria nabarmena.
|