|
2002
|
|
|
Sartu barik egin zuen antzerkitxoa atetik, norbaiten aurrean interpretazio saioren bat burutzen egongo balitz bezala, harik eta inguruan inor ez zeukala konturatu zen are. Areago, taberna barrukoetatik inork ez zion erreparatu, eta kalearte aldapatsu
|
hartako
leihoetan mugimendu txikerrenaren itzalik ez zen antzematen. Etsi antzean erretiratu zen tabernako ataria zen eszenategi hartatik, eta Kristoaren plazatxoko aulkian jesartzera abiatu zen, handixe ederto ikusten baitzen Pello Txikireneko kanpoaldea.
|
|
2003
|
|
|
Nekaneren irudi makurtua burura datorkidan bakoitzean, mamu bihurtutako Don Justinianoren dorrea inoiz baino mamuago imajinatzen dut.
|
Haren
leihoak, baina, ez zaizkit, besteetan bezala, begiak iruditzen, ahoak baizik: aho zabal ankerrak, Nekaneri burla egiten diotenak, ijiji ajaja...
|
|
|
Existentzialisten Les Deux Magots eta Cafe de Flore ra joaten dira Parisen esnobak (eta zein ez da esnob Parisen, lagun batzuekin, udaberri batzuetan?) —bera eserita dagoen tokian beharbada Sartre eseriko zen, beharbada Simone de Beauvoir, baina beharbada (inork ez dio hori esango) Charles Maurras, Sous le signe de Flore idazten. Halaxe etorriko gara Pasaiako Hugoren etxera pelegrino, tontoa izanda ere —bidaiariengana bidaian—, Hugori erakustera, Euskal Herria ikusten irakatsi digulako, edo irakas diezagun beti berriro, eta
|
haren
leihotik begira, behialako badia, espazioan ja ez dagoena, Hugoreno roipenetan ikus irakurriko dugu. Ikusten jakitea, izaten jakitea baita; edo, ikusten ikastea, izaten ikastea da.
|
|
2004
|
|
|
Argi bat ikusi nuen. Kosta egiten zitzaidan begiak fokatzea... baina
|
hark
leiho baten itxura zuen. Jauzi egin berri nueneko leihoa zela konprenitu nuen, Weberren egongelako leiho zabal hura.
|
|
2006
|
|
|
X.L. Hogeiren bat urterekin, lehen aipatu dudan Pasaiako fabrikan lanean ari nintzenean. Laborategi
|
haren
leihoetatik Pasaiako portuko ahoa ikusten zen. Lanak libre uzten zizkidan tarte guneetan, poesia idazten hasi nintzen.
|
|
2007
|
|
|
Behin Bermeon, Izaroko konbentuan bizi zen fraidearen ipuina entzun du, hirian amorante ezkutua ei zuena, eta nola gauez igerian joaten zitzaion,
|
hark
leihoan pizten zion zuzira; baina nola gau batez deabruak zuzia beste leku batean piztu eta ito zen. Humboldt-ek berehala ikusi du, ipuinak Hero eta Leandroren antz handia duela.
|
|
2010
|
|
|
Animalia haiei behar bezala behatzeko modu bakarra bizi ziren lekura joatea zen. Posible izan behar du pentsatu zuen Piccardek urari sartzen utziko ez dion kabina bat egitea, urpeko presioa jasango duena,
|
haren
leihoetatik mundu berri hori miretsi ahal izateko. Kabina hori desplazatuko zuen ura baino astunagoa izango zela kalkulatu zuen, eta, beraz, ura baino arinagoa zen substantziaren batez betetako ontziren batetik zintzilikatu zuen.
|
|
|
Edo, horrela ez ezik, gauzak beste era batean ere gertatu ote zitzaizkidan, zeren, orain oroitzen naizela, neure larrialdi mingarri hartan halako arintasun bat ere nabaritu bainuen une labur bezain iheskor batez, heriotzaren koadro beltz
|
hartan
leiho txiki bat ireki balitzait bezala, aleluia aleluia??; auskalo.
|
|
|
Baina ez zuen garai bateko emakume grinatsua eta ausarta aurkitu.
|
Haren lekuan
leihoari atxikitako emakume indargabe, akitu eta goibela aurkitu zuen; asteetan soinetik arroparik aldatu gabea eta ezer gutxi jandakoaren erretratu penagarria. Egun hartan geratzen zitzaizkion azken malkoak isuri zituen Mertxek bere lagunaren sorbalda gainean eta berarekin geratzeko erregutu zion.
|
|
|
Edo, horrela ez ezik, gauzak beste era batean ere gertatu ote zitzaizkidan, zeren, orain oroitzen naizela, neure larrialdi mingarri hartan halako arintasun bat ere nabaritu bainuen une labur bezain iheskor batez, heriotzaren koadro beltz
|
hartan
leiho txiki bat ireki balitzait bezala, aleluia aleluia...?; auskalo.
|
|
|
Arrats gorri hotzean, dantzan aritu zen Ines Land lorategian, ia arroparik gabe soinean. Mahaira eserarazi gintuzten,
|
hura
leihoez bestalde oinekin mugimenduak marrazten zebilen bitartean. Piano jotzailea Mozarten Alla turca sonata jotzen hasi eta Ines pianoaren gainean agertzea dena bat izan zen.
|
|
2011
|
|
|
Hogeiren bat urterekin, lehen aipatu dudan Pasaiako fabrikan lanean ari nintzenean idatzi nuen lehen poema. Laborategi
|
haren
leihoetatik Pasaiako portuaren ahoa ikusten zen. Lanak libre uzten zizkidan tarte gunetan, poesia idazten hasi nintzen.
|
|
|
Guztietan, identifikatu ezin zuen pertsonaia bera agertzen zen; berarengandik metro batzuetara baino ez zegoen, soslaiz eta neskaren ikusmenetik kanpo zegoen zerbaiti begira, eskuin eskuan ondo ikusten ez zen zerbaiti eragiten ari zitzaiola. Hasieran pintura zerion pintzel bat iruditu zitzaion, eta ikusi ezin zuen zer bertikala mihise bat zela ondorioztatu zuen; gero pentsatu zuen eskuan zeukanak gehiago zuela odola zerion aizto baten itxura, eta pertsonaia
|
hura
leiho baten aurrean zegoela; hirugarren une batean garbi ikusi uste izan zuen tinta zerion luma estilografikoa zela; pauso bat eman zuen ikuspegia aldatzeko, eta pertsonaiaren aurrean zegoena ispilu bat zela ikusi zuen.
|
|
2012
|
|
|
Bulegoan lanean zegoela, gogoa ez zitzaion behin ere hegaldatu etxe
|
hartako
leihoetara. Ordainagiriak kobratu, txekeak ordaindu, konturen bat ireki?
|
|
|
–Jainkoari eskerrak! , esan zuen Maxim Maximitxek, une
|
hartan
leihora hurbildu berria baitzen?. Bai kotxe miragarria!
|
|
2013
|
|
|
kantoi horretako kale bietako batek ere, bestea Perujuantxo da? Bilintx du izena, eraikin horretako atikoan bizi izan baitzen gure donostiar poeta herrikoi bihozbera, eta bertan hil ere bai, karlistek San Sebastian egunaren bezperan Arratsaindik jaurtiriko obus
|
hura
leihotik sartu eta eragin zion heriozko zauriaren ondorioz). Noan harira baina, ha ri ra, alajainkoa.
|
|
|
Ez dut ikusi Segundo Mareyren kasua epaitu zenetik, eta uko egin zion niri elkarrizketa bat emateari epaiketak amaitu arte. Harekin izan nuen harreman pertsonal aspaldiko
|
hark
leiho bat zirudien GALen buruzagien mundura hurbiltzeko. Nik uste nuen inportanteagoa zela GAL ulertzea gaitzestea baino, eta, horregatik, beharrezkoa zen niretzat mundu horretara iristea.
|
|
|
Abuztuaren 8a zen, eta bazkalostean, 15:30 inguruan, ileorde horia zuen emakume batek Dominique Labegerieren etxeko leihoa jo zuen.
|
Hark
leihoa ireki, eta, ohartzerako, emakumeak tiro egin zion. Eskua jarri zuen Labegeriek, eta mugimendu horrekin ondorio larriagoak sufritzea saihestu zuen.
|
|
|
Egun hartan, Endarlatsako amuarrainen etxearen paretik pasatu eta
|
haren
leihoak itxirik ikustean, aitzineko larunbat gauean izaniko mugimendua imajinatu nuen. Bertan izana zen Tomas Tturko.
|
|
2014
|
|
|
Negar egiten zuen arratsaldeak epel eta luzeak zirelako, eta ez zelako gauza Jaunarekin mistikoki guztiz bat egiteko. Batzuetan, laurak inguruan, suediar nesken zurrumurrua aditzen zen zidorrean barrena
|
haren
leiho ondoan, eta haien barre zizkolatsuetan disonantzia izugarri bat sumatzen zuen, zeinak ozen otoitz eginarazten baitzion ilunabarrari deika. Iluntzean, barre eta ahotsak lasaitu egiten ziren, baina batzuetan, egunsentian, Romberg en dendaren ondotik pasatzean, barruan argi horiak pizturik zeudela eta soda txorrotaren nikelezko estalkiak ñirñirka ari zirela, komuneko xaboi merkearen arrastoa sumatua zuen airean, ezin goxoago.
|
|
2017
|
|
|
Gurutzetako ospitalerako metro bidaia luzea egin zitzaion mutilari. Azken hogeita lau orduetako kronika egin zuen bere buruan eta bere isla bagoi
|
hartako
leihoan ikusi zuenean, Sararen irribarrea gogoratu eta begiak heze nabaritu zituen.
|
|
|
Neu leihora gerturatu nintzen, ohiko asmoz aldamenean eseriz. Leihoa, kalearen bestaldeko Susana eder
|
haren
leihoa, zirrikitu batez irekita zegoen eta kalean jada zebilen haizeak gortinak higitzen zituen indar dexentez. Barruko ezer ez ikustetik berehala zorua eta leiho aldameneko aulkia ikustea neukan gortina alboratzen zen bakoitzean.
|
|
|
Esertzeko eskatu zizun. Erretxinan bildutako kakalardo bat zuen mahai gainean paperak hegalda ez zitezen, nahiz eta gela
|
hartan
leihorik ez egon.
|
|
2018
|
|
|
Kanpoko errealitateaz ziurtasunez dakigun bakarra gure zentzumenen bidez atzemandakoa bada, arrazoi asko zeukan pentsatzeko mundua departamentu txiki hartan hasi eta bukatzen zela. Zoratu baino lehen, oroitzapen gero eta lanbrotsuagoa zen Bilbo
|
hark
leiho itxietatik harago taupaka jarraitzen ote zuen berretsi behar zuen bere begiez, sudurraz, belarriez, are azalaz. Hori egin zuen azken aldian, berak ezer sumatu barik, uholde latzak egon zirela aurkitu zuen kanpoan.
|
|
|
Albo geletan, batean sukaldea eta bestean Laugarren Ergelaren logela zeuden. Logela
|
hartako
leihoan, pareta zeharkatzen zuen egurrezko habe bat jarria zuten. Lau seme alabetako bat gaixotasunak jota ergeldu eta zoratzen zen bakoitzean, You Sipok kartzela antzeko gela hartan giltzapetzen zuen.
|
|
|
Gero, zamarra arin batean erantzi eta eskuineko besoan kiribildu du.
|
Harekin
leihoaren kristala kolpatu du eta erdi zintzilik geratu diren zati batzuk kentzeko erabili du gero. Jarraian, eskua luzatu eta, gutxira, maratila barrutik irekitzea lortu du.
|
|
2019
|
|
|
Oraindik eguna zen arren, argitasuna apaltzen ari zen gauaren hurbiltasunaren aurrean, eta, horregatik ziurrenik, Marcial Besaidek piztua zuen bere gelako lanpara. Errepidearen alboko zuhaixken atzean gordeta, Leirek anaia nagusiaren soslaia ikusi zuen
|
haren
leiho gogokoenaren atzean; huraxe zen goiko solairuan kontraleihoak iltzez eta giltzez itxita eduki ohi ez zituen bakarra. Haren bisaia, kolore horixkako errezel saretu batzuen atzean, nekez antzeman zitekeen, baina ez zegoen zalantzarik norbait zegoela han.
|
|
|
Pasta xaflei ura kentzeko sukaldeko zatar garbi bat atera zuen kaxoitik, eta leihotik begiratu zuen. Sukalde
|
hartako
leiho hartatik begiratu zuen bizitza guztian, umetatik. Etxe abere gutxi batzuk zelaian, ongi zaindutako baratzea parean eta alaba jaio zenean jarri zuen zabu herdoiltzen hasia zituen parean.
|
|
2020
|
|
|
Hotelarekin aurrez aurre, kaleko beste espaloian, etxebizitzen eraikin bat zegoen zutik.
|
Haren
leiho eta balkoiek hotelekoetara zuzen jotzen zuten. Zorte apur bat besterik ez zuen zelatatua eta bere ustezko maitalea biltzen ziren gela aurkitzeko:
|
|
|
Besoak gurutzatuta, logela
|
hartako
leiho txikiari so zegoen Ainhoa, aitari jaramon egiten ariko ez balitz bezala.
|
|
|
Gau
|
hartan
leihora arrimatu zen, lorategiko lagunari begiratzera.
|
|
|
Institutua ingurune hertsagarri bat den sentsaziorik ez dute. Iaz Mariannek liskarra izan zuen Historiako irakaslearekin, Kerrigan jaunarekin,
|
hark
leihotik begira harrapatu zuelako klasean, eta klaseko inor ez zen irten Marianneren alde. Zentzugabekeria hain nabarmena iruditzen zitzaion Marianneri goizero traje bat jantzi beharra eta egun guztian eraikin itzel batean artaldean bezala ibili beharra, eta batek eskubiderik ez izatea begiak nahi dituen aldera mugitzeko, norberaren begi mugimenduak ere institutuko arauen jurisdikziopean egotea.
|
|
|
Teilatu ertzeko mikari begira dagoela,
|
haren azpiko
leihoan ere argia piztu da, sukalde batekoa dirudien fluoreszente argi zuria. Inguruko etxeetan ere gero eta argi gehiago daudela piztuta konturatu da Lezeta, eta azkenean bankutik jaiki da.
|
|
2021
|
|
|
Hirugarren pisua, ezkerra. Zein zen
|
haren
leihoa. Leiho mordoa zegoen, batzuk ilunak, argituta beste batzuk.
|
|
|
Ines Otsoa Plaza Berrian bizi zen, Deportivo Alaves tabernaren ondoko bebarruko laugarren solairuan. Hortaz,
|
haren
leihoek Andre Maria Zuriaren plaza aldera ematen zuten, aurrez aurre nire etxera, hain justu.
|
|
|
Bazekien hainbestetan ihes egin zion etxe hartara babes bila itzuli zela korrika, eta horrek Xabi jokoz kanpo uzten zuen. Bitan pentsatu gabe, printzipioei bidean iskin egin eta inkoherentziaren kapa bizkarrean zintzilik zeramala, etxe
|
haren
leihotik hegan sartzen irudikatu zuen Ane.
|
|
2022
|
|
|
Eta horrela egin zuen dama bere egoitzara erretiratua zela jakin bezain laster. Senarrak emaztearen gaineko ganbera batean lo egiten zuen, eta, arrats
|
hartan
leihoan zenez, han ikusi zuen printzea emaztearen ganberan sartzen, berearen azpian baitzegoen; baina printzeak, zaldunaz ohartu bazen ere, ez zion uko egin sartzeari. Eta adio erranez damari, zeinarekiko amodioa hasi berria bertzerik ez baitzen, Erregeren agindua alegatu zion arrazoi bakartzat.
|
|
|
Biok zutik,
|
hark
leihoari lepoa emanez ipurdia sukaltarrian eusten eta begietan finko nireetan konektaturik, bildutako elektrizitate karga hura guztia sukaldean bertan hustuko zitzaidala sentitu nuen. Hark ere bere aldetik beste karga bat zuela gogoan hartu gabe.
|
|
|
Bi mutikoak hurbilduta, beste leiho batera egin zuen ihes berriro ere etxetxoriak, hegaldaka, baina guztiz alferrik, leihotxo hark ere burdin hari malapartatua baitzuen. Egiazki, ganbara
|
hartan
leiho guztiek zuten sarea, horretarako, hain zuzen ere, txori garau jaleak ez sartzeko eta janaririk ez lapurtzeko.
|
|
|
Urteetan aurrera egin arren, ia egunero egiten zuen saioa instrumentuarekin: udazkenean Erregeen kabalkadarako abestiak entzuten ziren
|
haren
leihoan, Gabonak pasatakoan Aste Santuetarako abestiak prestatzen hasten zen, eta udaberrian, alironetarako piezak... Kar kar kar... Bai.
|
|
|
Masailezurrean ziztada txiki bat nabaritu zuen Mattinek
|
hura
leihotik ikustean.
|
|
|
Apaizetxetik, korrika joaten gara zapatariaren etxeraino.
|
Haren
leihoko beirak hautsirik daude; atea erroetatik aterea. Barruan, dena hankaz gora dago.
|
|
|
–Nolaz izan zara kapaz...? Haren etxean,
|
haren
leihoen aurrean, bera kanpoan dagoen bitartean, preso, beharbada gaixorik, basapiztia hauen tratu txarrak jasaten... Nolaz izan zara kapaz aleman bati irribarre egiteko, aleman batekin berriketan jarduteko?
|
|
2023
|
|
|
Kontzertuaren lokala bertako eraikinetako baten lehenengo pisuan zegoen, eta eskailera estu batzuetan gora egin behar zen hara heltzeko.
|
Haren
leihoak zabalik zeuden, eta lau lagunek musika leuna aditu zezaketen handik. Kontzertua hasteko minutu batzuk falta zirenez, portuan beste pixka batez egotea erabaki zuten.
|
|
|
Yasminek ongi aztertua zuen bere arbasoen herrialdearen historia, eta atseginez kontatzen zion Eñauti, bazekielako belarri pare
|
hartako
leihoak zabalik zeuzkala, edozein paristarrenak ez bezala: laborari aljeriarrek lurren ia erdia galdu zutela, erran nahi baita lur emankorrenak, lekuko artisautza miseriara kondenatu zutela, Frantziatik eramandako merkantzien mesedetan, erabakigune politikoetatik baztertuta zeudela...
|