2016
|
|
Ez ginen geldirik egoten. Seguran orain egingo zituen 40 urte dantza txapelketak,
|
hura
ere guk hasi genuen. 18 lagun ginen, eta 18 saio inguru egingo genituen obra horrekin.
|
2017
|
|
Perretxiko hori bazenik ere hor jakin genuen ez gutxik. Egañak Maiarekin egin zuen kartzelan diren beterano eta sartu berriaren elkarrizketa
|
hura
ere itzela izan zen. Kartzelako lana, “Aturritik Ebrora herri bat badela”… famatu egin den gai bakarretakoa.
|
|
Nik Uztapide ezagutu nuen Santa eskean eta honek esan ohi zuen bera gazteagoa zenean Kortatxorekin ibilia zela koplatan. Kortatxo Uztapide baino zaharragoa zen eta seguru nago
|
hura
ere gaztetan beste batzuekin ibiliko zela eskean. Hor badago aurreko koplari belaunaldi bat, baina ez dakigu koplatan nola egiten zuten.
|
|
Emakumeak hitz egin eta gero, Mikeltxo Apala Otxagiko bertsolariak hartu zuen hitza, eta
|
hark
ere zerbait bitxi ikusi zuela esan zigun. Kantatu zuenez, bi hilabete izanen ez zituen haurtxo batek (ordurarte hitzik ere esan gabekoa, noski) eta bere aita amen harridurako, bertso bat kantatu omen zuen.
|
2018
|
|
Tartean, diogu, zeren eta apaizari aitortu omen zion, gainera, inguruko baserri bateko morroia ez zela Amerikara ailegatu, bidaiaren bezperan berak hil eta gorpua Urteagako haitzulora bota zuelako. Apaizak zalantzak izan omen zituen ea hori guztia barka ahal zitekeen edo ez, eta artzapezpikuarengana jo zuen;
|
hark
ere ez zeukan oso garbi, agidanez, eta Vatikanora jo zuen. Hainbeste tramiteren artean hil zen Luxiano, bere bekatuen barkamena jaso gabe, eta (bizitza honetan?) zigorrik jaso gabe.
|
|
Atamitxeko giroa guztiz euskalduna zen, noski; baina bazen langile bat, Jose Penela, galiziarra zena eta Mitxelenaren min handienetakoa zen hark euskaraz ez jakitea. Ez omen zuen etsi
|
hura
ere euskaraz entzuten hasi zen arte. Arrain bakoitzari puntua hartzen ere berak erakutsi omen zion.
|
2020
|
|
Eta horrela hasi ginen Hernani aldeko bertsolariekin juntatzen. Despedida modura edo, afari bat antolatu zuen eta bere iloba Anatx eraman zuen afaritara, eta Anatxek Euzkitzerekin harremana zuenez,
|
hura
ere etorri zen. Bi horiek jendaurrean aritzen ziren eta gu ez.
|
|
Ordu arte bertsoari buruzko erabaki guztiak neuk hartu behar izan nituen, oso bakarrik, eta Joxe Marirekin beste gorputz bat hartu zuen taldeak. Felix Irazustabarrena ere batu zen laster, eta
|
hura
ere bertsozalea zen.
|
|
Ligetxea, justuki, Andozeko ibar hartarik ez da urrun, nahiz mendi malda goratik bazterrak miresten dituen. Louis Ligetx() gazteegia zen hamalauko sarraskian sakrifikatua izateko, baina, garai hartako guziek bezala,
|
hark
ere pairatu zuen gerraren eragina: aurride bat galdu, funtsean orok izandako ordain minimoa, Larrainen berean 47 mutiko gazte hil baitziren, hau odolustea… Louisttori gaztetatik ernatu zitzaion koblakako ganoa, bai familiatik bai eta Larrainen zebiltzan langile nafar batzuei esker ere; haietan Oxobi izeneko inkatxero bertsolari bati omen… Nolanahi ere, bera bat batean eta idatziz garaiko hoberenetan agertu zen, bai eta hasi plazetan ibiltzen.
|
2021
|
|
Emakumeak hitz egin eta gero, Mikeltxo Apala Otxagiko bertsolariak hartu zuen hitza, eta
|
hark
ere zerbait bitxi ikusi zuela esan zigun. Kantatu zuenez, bi hilabete izanen ez zituen haurtxo batek (ordurarte hitzik ere esan gabekoa, noski) eta bere aita amen harridurako, bertso bat kantatu omen zuen.
|
|
“Baita Beasain mendiko artzain bertsolari ezaguna ere han zelako. Joan ginen bakoitzean bertso batzuk eginak izaten zituen eta
|
hark
ere bikaintzen zuen giroa”.
|
|
J.I.– Bai. Lagunduko zion
|
hark
ere. Arruerekin oso harreman kuriosoa zeukan.
|
|
Hasten zen liburu batekin eta nekatzen zenean utzi. Berriro aurreko bati heldu, eta nekatutakoan utzi
|
hura
ere. Bizpahiru obra batera.
|
|
Antonio Pérez, asturiarra. Adinkidea, ikaskidea eta jesuita
|
hura
ere. Egingo nuke zerikusi handia izan zuela Auspoaren sorreran.
|
2022
|
|
Egotziko dio, halaber, jarraitzaileei iruzur eta lehiakideei trufa egitea, eta gogoratuko, “hainbeste gorroto duen txapelketari esker egin dela ezagun”. Euzkitzeri ere ez zaio ez egokia ez koherentea irudituko Sarasuak protestatzeko hautatu duen modua, etenik eta neurririk gabeko lehian aritutako belaunaldi bateko kide den heinean, eta
|
hark
ere aurpegiratuko dio Peñagarikanoren txapelari itzal egin izana. Are, Sarasuak, koherente jokatuz gero, 1993ko Txapelketa Nagusian ateratzeari uko egin behar liokeela azpimarratuko du.
|
|
Eta heriotza tristeak gogora ekartzen digu militar espainolek fusilatu zuten beste poeta batena, Jose Rizal Filipinetako abertzale handiarena. Gizon bikain
|
hark
ere, hil baino lehentxeago, Adios a Filipinas poema eder hura idatzi zuen, guztiz hunkitu gabe inork irakur ez dezakeen benetako harribitxia.
|
|
Irabazlea, Bilbotik Gasteizen bizitzera aldatu zen Juan Isasi Txinotxu izan zen,(
|
hura
ere) euskaldun berria. Txapelketan hasi eta bukatu zuen bertso ibilbidea jendaurreko jardunean.
|
2023
|
|
Askotan entzulearen bizitza momentuak ere eragiten du bertsoa hobea ala okerragoa den neurtzean. Irungo saioan Nerea Ibartzabalen bakarkako txundigarria aipatu dut, baina Sustrai Colinaren baina ez klase berean
|
hura
ere oso gertutik pasatzen ikusi nuen. Dena ez da drama eta, Beñat Gaztelumendik asko konbentzitu ninduen Durangon, oso jostalari eta libre sumatu nuen.
|