|
2017
|
|
|
Udal Gobernuak hainbat datu eman ditu, ideia baten egiteko. Datozen 12 urteetarako 1.566 etxebizitza eraikitzea aurreikusten duela HAPO ak,
|
horietatik
%57 (891) publikoak edo babes ofizialekoak eta beste 656 (%42) errejimen librean.
|
|
2018
|
|
|
2003az geroztik Euskal Herri osoan indarkeria matxistak 98 emakume eta 11 ume erahil ditu. Baina kasu larrien datu hotzak baino ez dira
|
horiek
. Isilean sufritzen duten 4.700 emakume dira gaur egun, Ertzaintzaren babesa dutenak.
|
|
|
Hain da handia indar hori, heldu den igandean 2.000 lagun inguru ariko direla lanean bolondreski, bost herri
|
horietako
galdeketak posible egiteko. Iruen, zehazki, soilik 16 bozkalekuak bermatzeko 300 lagun inguru.
|
|
|
" Beraiek baldin badira erabakia hartzen duten
|
horiek
, zer gutxiago, hona etortzea eta egoera ikustea"
|
|
|
Eta egoera bere begiekin ikus dezan, Lakaxitara hurbiltzeko gonbidapena luzatu diogularik, prest agertu da hipotetikoki, baina airean utzi du, bertaratuko den ala ez. Leka Enea zein Martindozeneako guneetara bertatik bertara hurbildu izan den bezala, baina airean utzi du Lakaxitara bisita. Aldi berean, aitortu baitu, migratzaile
|
horiei
laguntza eskaintzea ez dela Udalaren ardurapekoa. Harrera gune eta baliabide ofizialetaz baino ez dela jabetzen beraz.
|
|
|
Eta azken hiru urteetan aurreikusi eta gastatu ez diren 18 milioi euro
|
horiek
, gehienbat, batetik inbertsioetan, urtero aurreikusitakoaren laurden edota gehienez jota heren bat baino ez delako gauzatzen, eta bestetik, langilego taldean, pertsonala eskaxa delako, baina urtero personal gastuetan gastatzen dena baino milioi euro bat gehiago aurreikusten baita urtero, gero gastatzen ez dena.
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, Venezuela, Hego Korea, Egipto, Finlandia, Frantzia, Alemania edota Hego Afrikako film eta dokumentalak jaso dituzte aurtengo edizioan. 53 orotara, eta
|
horietarik
24 lan aukeratu ditu Mikel Olaziregi buru duen epaimahaiak.
|
|
2020
|
|
|
Abotsanitz udal taldeak salatu du, Txomin Sagarzazu alkateak zinegotziei indusketa lanak bertatik bertara jarraitzea debekatu egin diela. Indusketa
|
horien
emaitzen esperoan, aldiz, Irunen, gerla garaiko fusilatuen hilobien inguruan gogoetatu, eta ondoko frnakismoaren errepresioaren ondorioetaz hausnartzeko erakusketa bat antolatu du Gure Morada elkarte sozio-kulturalak. Aranzadi eta Irungo Nicolas Gerendiain Errepublikar Elkartearen laguntzarekin batera, memoria historikoaren haritik, gerla garaiko hilobien inguruko erakusketa martxoaren 2an estreinatuko dute Irungo Izaga kaleko Gure Moradan. “Hilotzak hobitik ateratzen, duintasunak berreskuratzen” izenburupean, lau hitzaldi proposatuko dituzte ere.
|
|
|
Baina ostegunaz geroztik ikusgai izango da erakusketa Palmera Montero gunean. 8 emakume irundarren istorioen erretratua egin dute, haiek elkarrizketatuz, eta Bostok eko Gari Garaialderen argazkien eta Irunabar bertsoaren bilguneko kideen bertsoekin jantzi dituzte migrazio istorio
|
horiek
.
|
|
2021
|
|
|
Galdera da zer gauza egin diren Bidasoko ospitalean, eta zer Onkologikoan. Ez dira bakarrik kirofanoak», izan ere kirofano eta aipatutako zerbitzu
|
horiek gabe
, eta larrialdiak jasotzeko gaitasunik gabe, «ospitalea anbulategi handi baten tankerako zentroa bilaka daiteke» obrak dirauten bitartean.Hitzaldiak jendea informatzekoManifestaldiarekin bat egiteko deia luzatu dute medikuek, «datozen urteetan izango dugun osasun publikoa orain dago jokoan eta mobilizatu beharra dago». Anartean, hitzaldiak ere antolatu dituzte jendartea informatzeko.
|
|
|
Etxebestek aurreratu duenez, partehartzaileen arteko bilerak antolatuko dituzte, denek planaren helburuak betetzeko estrategia amankomunean jartzeko. Eta foro
|
horietan
ikusiko da zertan hobetu daitekeen, eta elkarte bakoitzak non dituen gabezia eta behar handienak.
|
|
|
Horri esker, Irunvi sozietateak duen bizitoki publikoen 2.900 eskatzaileen (1.900 alokairu sozialekoak) zerrenda arindu nahi dute lehenbailehen.Gobernuak aditzera eman duenez, 1.080 etxebizitza publiko 2023rako entregatu edota eraikitzeko bidean izango ditu hiriak.
|
Horietatik
887 SAN MIGEL ANAKA eremuan, 2022 urteko lehen seihilekoan obrak hastea aurreikusten dutelarik. ALARDE eremuan 52 etxebizitza gehiago, 2023 urte hasierarako entregatzeko prest egongo liratekeenak.
|
|
|
Izan ere, Udalak ez daki zenbat etxebizitza huts dauden hirian. 2017an egindako inkesta baten arabera 2.000 inguru izan daitezke, baina
|
horietatik
asko kontsulta eta negozio pribatuetarako erabili ohi dira ere, eta beraz, etxebizitza hutsa zer den definitu bitartean nekez aplikatu dituzte horien gaineko neurriak.
|
|
|
Izan ere, Udalak ez daki zenbat etxebizitza huts dauden hirian. 2017an egindako inkesta baten arabera 2.000 inguru izan daitezke, baina horietatik asko kontsulta eta negozio pribatuetarako erabili ohi dira ere, eta beraz, etxebizitza hutsa zer den definitu bitartean nekez aplikatu dituzte
|
horien gaineko
neurriak.
|
|
2022
|
|
|
Udal gobernuaren esanetan, protokolo hori Zokoako sarbidea moztu eta eremu horretan diren akanpaleku baten eta bi etxebizitzen sarbideak galerazten ditu. Baldintza
|
horietan
, protokoloa berrikusteko eta proposamen berri baten zain direla azaldu digu Filipe Aramendik, Urruñako auzapezak.Urruñako herriko etxeak, urriaren 15ean gutun bidez departamenduari eta suprefetari egoera hori kontuan hartuko luken protokolo berri bat eskatu zuen, baina ez dute erantzunik jaso. Azken herriko kontseiluan, protokoloaren puntua gai zerrendatik kentzea erabaki zuten.Proposamen berria hurrengo herriko kontseiluan bozkatua izanen dela uste du.
|
|
|
Amaia Arranz, arkeobotanikako doktorea eta Historiaurreko aditua; Carlos Coros, antropologoa eta Txileko Los Andeseko museo arkeologikoko zuzendaria; Fernando Pérez, Azkuna Zentroko zuzendaria; eta Mertxe Urteaga, arkeologiako doktorea eta Gipuzkoako Foru Aldundiko ondare historiko artistikoaren zerbitzuko kidea.
|
Horietako
batzuek aurkezpenetan eta proiekzioen ondoko mahai inguruetan parte hartuko dute.Bestalde, FICAB fesitbalaren sari banaketa ekitaldia zinemaren besta izan dadin nahi dute. Aurtengo edizioak Tutankamonen aurkikuntzaren mendeurrenari keinu bat egiten dioenez, Bizinema Irun elkarteak Amaia KZa egiptologian oinarrituta girotuko du, eta sariak banatu ondotik, Monty Python taldearen' Los caballeros de la Mesa Cuadrada y sus locos seguidores' filmaren proiekzioarekin borobilduko dute.
|
|
|
Aita diren guraso
|
horiei
deialdi berezia egin diete Irunen, Gurasoekin programan inplika daitezen
|
|
|
Joan den larunbatean" euskal herritarren gehiengo zabal baten nahiari obedituz" euskal errepublika burujabe baten aldeko lehendabiziko ekintza aurrera eraman zuen Ehun mugimenduak. Estatuek inposatutako mugak suntsitzeko xedez, Irungo Ficobatik Hendaiako Enbata gaztetxeraino kalejiran joan ziren 200 lagun inguruk, haien artean mozorroen babesean migratzaileak zeudela, poliziaren kontrolen aitzinekin iragan ziren geldituak izan gabe.Ekimenaren eramaileen arabera" afrikatik etorritako pertsona
|
horiei
muga zeharkatzea galarazten diete, baina polizia horiek ez dira inor gure borondatea jazartzeko". Hortaze, zubiak lotzeko daudelakoan, eta ez harresiarena egiteko, migratzaileei euskal herritartasuna aitortu eta Bidasoa ibaian gaindi Euskal Herrian libre mugitzeko eskubidea aldarrikatu zuten ekintza honekin.
|
|
|
Joan den larunbatean" euskal herritarren gehiengo zabal baten nahiari obedituz" euskal errepublika burujabe baten aldeko lehendabiziko ekintza aurrera eraman zuen Ehun mugimenduak. Estatuek inposatutako mugak suntsitzeko xedez, Irungo Ficobatik Hendaiako Enbata gaztetxeraino kalejiran joan ziren 200 lagun inguruk, haien artean mozorroen babesean migratzaileak zeudela, poliziaren kontrolen aitzinekin iragan ziren geldituak izan gabe.Ekimenaren eramaileen arabera" afrikatik etorritako pertsona horiei muga zeharkatzea galarazten diete, baina polizia
|
horiek
ez dira inor gure borondatea jazartzeko". Hortaze, zubiak lotzeko daudelakoan, eta ez harresiarena egiteko, migratzaileei euskal herritartasuna aitortu eta Bidasoa ibaian gaindi Euskal Herrian libre mugitzeko eskubidea aldarrikatu zuten ekintza honekin.
|
|
|
Antolatzaileek iragarri dutenez, bertako sagarrekin ekoiztutako sagarnoak emango dituzte dastatzera, Aramaioko Iturrieta eta Zornotzako Uxarte sagarnotegietakoak izan ezik, gainerako guziak Gipuzkoakoak eta Lapurdikoak. Eta
|
horietariko
batzuk eskualdekoak bertokoak. Ola (Irun), Ordozelai (Oiartzun), Zapirain eta Bereziartua (Astigarraga), Linddurrenborda (Lesaka), Antsoborlo (Hendaia), Beltzenia (Urruña), Camino Berri (Biriatu) eta Ihitia (Sara).
|
|
|
Baina datuak eguneratu orduko gora egingo dutelakoan dira. Kontuan hartu behar baita, 2018an EAE mailan 2.000 etxerik gabeko pertsona identifikatu zirela, eta
|
horietatik
323 kale gorrian lo egiten zuten, horietatik 84 Donostian.Anartean, zifrak bikoiztu egin dira Donostian izan ezik, lurraldeko bigarren hiria den Irunen ere. 2018an 14 pertsona zenbatu baitziren kale gorrian lotan ari zirela.
|
|
|
Baina datuak eguneratu orduko gora egingo dutelakoan dira. Kontuan hartu behar baita, 2018an EAE mailan 2.000 etxerik gabeko pertsona identifikatu zirela, eta horietatik 323 kale gorrian lo egiten zuten,
|
horietatik
84 Donostian.Anartean, zifrak bikoiztu egin dira Donostian izan ezik, lurraldeko bigarren hiria den Irunen ere. 2018an 14 pertsona zenbatu baitziren kale gorrian lotan ari zirela.
|
|
|
2018an 14 pertsona zenbatu baitziren kale gorrian lotan ari zirela. Baina Udalak egindako azken inkestetan 40tik gora litaizke,
|
horietatik
29 Zubia zentroan artatzen dituztelarik. Caritas ek ez du bertan aterpetxerik.
|
|
|
Familia ugariek soilik lau logeletako etxebizitzak eskura ditzaketelako. «Etxebizitza publikoa eskuratu nahi duten famili ugari
|
horien
gehiengoak, hiru logelatako etxeetan bizi dira merkatu pribatuan, eta logikak dio metro karratuetara egokti behar dela araudia eta ez logela kopuruetara», dio Igor Enparanek. Izan ere, egungo araudiaren ondorioz, hainbat dira herrian kaltetuak sentitzen diren familia ugariak.
|
|
|
Urtean 3.300 euro gutxiago jasotzen dituzte, eta kalean egoteagatik jasotzen dituzten plusak kontuan hartzen badira, aldea urtean %27koa litzateke, 6.600 eurokoa.Ainhoa Arretxe, ELAko Zerbitzuetako ordezkariak azaldu digunez, arazoa zerbitzuak esleitzerako garaian sortzen dira. «Kontua da lehiaketa publikoak puntuatzerakoan, enpresek egin ditzazketen eskaintza ekonomiko merkeenak garrantzi handia dutela, eta klausula sozialik gabe, prezio merke
|
horiek
lan baldintza prekarioak ondorioztatzen dituzte», kexu da. Zentzu honetan, SAMYL enpresarekin biltzen dabiltza langileak baina inongo aurrerapausorik gabe soldata arrakalaren aferan.
|
|
|
Horrek eskolartekoen ikastaroetarako alternatibarik gabe utziko du Hendaia. Eta Txingudi Bidasoa Mugazgaindiko Partzuergoaren bitartez, Irun eta Hondarribiko udalei laguntza eskatu die Hendaiako Herriko Etxeak ikastaro
|
horiek
Artaleku, Azken Portu edota Hondartza kiroldegietan egin ahal izateko. Momentuz, Irungo Udala izan da baiezkoa erantzuten bakarra.
|
|
2023
|
|
|
Behe Bidasoko zenbait eskoletan hau itxi behar izan dute gaurko egunean.
|
Horien artean
, egunero 940 bat ikaslek bazkaltzen duten Txingudi Ikastolako HH, LH eta DBHkoen jantokia.
|
|
|
Aurrekontu eraldatzailea izango dela iragarri du, aurrekontuak egiteko erabili den prozeduragatik," udalean ordezkatuta dauden talde politiko denek aukera izan dutelako lanketan hasieratik parte hartzeko". Baita aurrekontu
|
horien
edukiagatik ere: Garapen Jasangarriaren helburuekin eta 2030 Agendarekin bat egiteko lanketa egin dutelako, trantsizio energetikoan eta desberdintasun sozial eta ekonomikoak desagertarazteko borrokan indar bat eginez.
|
|
|
Eta ondoren, udalaren laguntzarekin herriko ikastetxeen lankidetza bilatuko dute. Izan ere, puntu beltz
|
horietako
batzuk argitzeko, artistikoak proposatu nahi dizkiete eskolartekoei. Haien bultzatu eta hirigintzan genero ikuspegiari buruz sentsibilizatzeko.
|
|
|
“Zerbitzua azpikontratarekin segitu eta %30 garestitzea bada lan gatazka bati erantzuna, batzuekeri ematen zaiena, beste langileei ere eskaini zaie”, ohartarazi du Carrionek, “gero etorriko dira etxez etxeko langileak, garbitzaileak, liburutegia… eta zenbat garestituko da udalaren aurrekontua? ”.
|
Horiek
hala, azpikontrata mantendu eta garestitu besterik ez delakoan egin, aurrekari arriskutsua markatzen duen akordio hau bururaino eraman beharrean, “Abotsanitzek saldu duen politika munizipalizazioa izan denez, egin dezatela, empresa bat beharrean, udala atera dadin irabazten”, argitu du.
|
|
|
1970 hainbat haur udako sasoian ito egin zirela ikusirik, igeriketa denen eskura jartzeko xedez, Frantziako Plan Nazional bat bultzatu zuen gobernuak eskoletan ikastaroak kitorik eskaini ahal izateko 1.000 igerileku eraiki zituzten frantses estatu osoan. Thémis Constantinidis ingeniariak «Tournesol» modelo zehatz hontako 186 eraiki zituen, eta
|
horietariko
bat da Irandatzekoa. Datozen hilabeteetan eraitsiko dute proiektu berria eraikitzeko.
|
|
|
Eta gaur egun, ekarpen berriak egiteko ikerketa lanetan diharduten adituen eskutik," erabiltzeko liburu" gisakoak badira adituek idatzirikoak.
|
Horietariko
bat da 2021ean ARGIAk proposatuta Garbiñe Larrea Iturraldek idatziriko' Sendabelarrek dakitena'. Liburu honetan 45 sendabelarren propietateak ezagutzeko eta osasunaren mesedetan erabiltzeko informazio zehatza aurkituko duzu.
|
|
|
Liburu honetan 45 sendabelarren propietateak ezagutzeko eta osasunaren mesedetan erabiltzeko informazio zehatza aurkituko duzu. Baita
|
horiek
erabiltzeko ukenduak, tinturak edota infusioak egiteko azalpenak ere. Azken batean, sendabelarren inguruko" ezagutzan sakontzea, ikasitakoa eta jasotakoa elkarbanatzea, eta ekarpen berriak egitea" du aditu honek helburu.
|
|
|
Hala, landareen toxizitatea eta albo kalteen ezagutza praktikoak eskura jarri nahi ditu aditu honek bere liburu, ikastaro eta hitzaldietan. Azken batean," gaur egungo botika asko sendabelar
|
horien
elementuak isolatuz ekoizten ditu industria farmazeutikoak, printzipio aktibo beretsuak dira", argitzen du," baina garai batean besterik ez zegoenean esperientziatik sortutako erabilera da sendabelarrena". Hau da, gure kale, baratze, mendi eta basoetan dugun ondare inmateriala.
|
|
|
Horretarako, hainbat jarduera antolatu dituzte egunean zehar.
|
Horietako
bat 12:00etan eginen duten mahai ingurua izanen da. Bertan parte hartzera Joseba Otondo Baztango alkatea, Gotzone Sestorain Leitzako idazle eta nekazaria eta Tasio Erkizia hainbat proiektu ekologistetan aditua den politikaria gonbidatu dituzte.
|
|
|
Agerra eta Kanttonberriko bizilagunek hitzordua izanen dute martxoan Berako Udalarekin, baita Nasuvinsarekin ere, auzo mailako birgaitze energetikorako laguntzen berri jasotzeko. Berako Udala eta Nasuvinsa Berako Agerra eta Kanttonberriko auzokideekin elkartuko dira datorren martxoaren 2an eta 9an. Bilerak herriko Kultur Etxean ospatuko dira, 18:30ean, eta bertan birgaitze energetikorako laguntzen berri emanen diete bizilagunei.Bi auzo
|
horietako
etxebizitza eremu batzuk arau termikoak ezarri aitzinetik eraikiak izan ziren eta, eman dituzten datuen arabera, energia fosilaren kontsumoaren ia %20aren eta Nafarroan kontsumitutako energiaren %25aren erantzuleak dira. Horren harira, etxebizitza hauek, eraikiak izan ziren momentuagatik, birgaitze sakoneko lanak beharrezkoak izan ditzakete, baita irisgarritasun arazoak, egokitzapen funtzionalik eza eta bizigarritasun arazoak ere.Bizilagunekin eginen dituzten bilera hauetan, Nasuvinsak beharrezkoak diren lan horietako eskaintzen dituen laguntzen berri emanen du eta aholkularitza zerbitzua ere eskainiko diete auzotarrei, horrela nahi izan ezkero.Hegoalde karrikako bizilagunek proiektuan parte hartu dute dagoeneko eta orain Agerra eta Kanttonberri auzoen txanda izanen da.
|
|
|
Bilerak herriko Kultur Etxean ospatuko dira, 18:30ean, eta bertan birgaitze energetikorako laguntzen berri emanen diete bizilagunei.Bi auzo horietako etxebizitza eremu batzuk arau termikoak ezarri aitzinetik eraikiak izan ziren eta, eman dituzten datuen arabera, energia fosilaren kontsumoaren ia %20aren eta Nafarroan kontsumitutako energiaren %25aren erantzuleak dira. Horren harira, etxebizitza hauek, eraikiak izan ziren momentuagatik, birgaitze sakoneko lanak beharrezkoak izan ditzakete, baita irisgarritasun arazoak, egokitzapen funtzionalik eza eta bizigarritasun arazoak ere.Bizilagunekin eginen dituzten bilera hauetan, Nasuvinsak beharrezkoak diren lan
|
horietako
eskaintzen dituen laguntzen berri emanen du eta aholkularitza zerbitzua ere eskainiko diete auzotarrei, horrela nahi izan ezkero.Hegoalde karrikako bizilagunek proiektuan parte hartu dute dagoeneko eta orain Agerra eta Kanttonberri auzoen txanda izanen da. Zehazki Agerrako Bidasoa 45 eta 47, Urruña Plaza 1etik 3ra, Azkaine karrika 1etik 12ra, Ziburu karrika 1 eta 2, eta Sara karrika 2 eta 4 kaleetako bizilagunak gonbidatu dituzte, 1971 eta 1975 artean eraikitakoak.
|
|
|
Alarde Publikoko San Migel Konpainiak jakinarazi du larunbat honetan, hilak 25, desfilatzeko pausuen erritmoa eramateko eta musika tresnak jotzeko tailerrekin hasiko direla. Ikastaro
|
horiek
auzoko Leka Enea ikastetxean emango dituzte, 11:00etatik 13: 00era, eta interesa duen orori ateak zabalduko dizkiote. Tailer hauek alardeko entseguak hasi arte antolatuko dituztela aurreratu digu Cristina Dominguez Dieguez konpainiako kideak.
|
|
|
Arantzan ere, bertze herri aunitzetan bezala, inauteriak gainean daude eta
|
horien
prestaketetan murgilduta daude Mozorro Zuriak. Aurten, otsailaren 2tik 4ra ospatuko dira bertan eta ekitaldiz betetako egitaraua prestatu dute.Otsailaren 2an, ortzegunean, Mozorro Zurien gosariarekin hasiko dute eguna Primi ostatuan.
|