2000
|
|
Espainiar Estatuan, euskal gatazkari dagokionez behintzat, botere legegileakez du gaur egun botere exekutiboa kontrolatzerik, ez eta
|
hori
botere judizialetikbereizterik ere. Dena dugu gubernaculum (agintea), eta inola ere ez jurisdictio (estatu boterearen kontrola).
|
2001
|
|
Ezkerrak bere akatsetatik ikasi behar du, eta
|
horretarako
boterean egon den ezkerrak egindako akatsetatik ikasi behar da. Bai Sobiet Batasunako eredua eta baita sozialdemokraziarena ere itsu itsuan sartu ziren eredu desarroilistetan.
|
2002
|
|
Auzi hau ulertu ahal izateko gure herriaren egoeraren testuinguruan kokatu behar da, eta testuinguru
|
horretan
botere judizialak estatuaren hirugarren zutabea izanik, dituen zereginei eta dituen helburuei erreparatu. Botere judizialak uste du hizkuntzaren erreibindikazioa Justizia Administrazioan erreibindikazio soberanista dela eta, beraz, deuseztatu beharrekoa, eta horretara ipini dituzte bere tresnak, nahiz eta indarreko zuzenbidearen gainetik pasatu behar izan.
|
|
OLAZIREGI eta KORTAZAR:
|
Hori
botere kontua da!
|
|
baldin eta ahalegin
|
horretan
botere egiturak edo nagusi diren arauak baztertzen badira. Ekologismoak ere kritikak Natur zientzien bideari jarraituz egiten ditu, salbuespen ezagun bat. Earth First?
|
2003
|
|
Jainkozko ordena horretan, gizonezkoa emakumezkoaren buru denez gero,
|
horren gainean
boterea du; botere hori bat dator ezkontzako batasunean gizonezkoak duen eginkizunarekin, eta, botere hori oinarri hartuta, lege zibilek senarrari agintaritza ematen diote eta agintaritza horrek zenbait ondorio ditu, hura zein gaitan erabili behar eta gai horietan.
|
2004
|
|
Gutun labur eta zehatzak bidaltzea gomendatzen dute eta, Hego Amerikako herrialde batera zuzenduz gero, padrino hitza ez erabiltzea gomendatzen da, eskualde batzuetan termino
|
horrek
botereari lotutako konnotazio negatiboak dituelako.
|
|
Euskal nazio eraikuntzaren ildoan kulturaren berariazko ekarpena idoro nahi genuke, euskal identitatearen sistema osatzen duten elementuen artean, kulturaren egitekoa zertan den zehazteko. Hizkuntzarena, lurraldearena eta historiarena bezala, kulturaren lekua, goren goreneko lekua izango baita euskal identitatearen eraikuntzan, honek haiekin eta haiek honekin duten etengabeko elkarreraginari esker.701 Tartean, noski, asmoaren nahia egia material eta espiritual bihurtzeko ahalmena behar dugu, eta
|
hori
botereari edo politikari darion kemen gisa irudikatu dugu oraintsu.
|
|
Botere mailen arteko dialektika jakingarria izan dugu mintzagai. Mintzagai
|
horrek
botere mailen arteko irudia ekarri digu gogora, determinazioaren dialektika konplexuan gehiegi sartu ez bagara ere. Lan honetan zehar, inori baimenik eskatu gabe, batenak utzi eta bestearenak hartu nabilenez, orain hartuko dudan euskaltzalearen aipuak ere, aldez edo moldez, aginte eremuak ditu hizpide.
|
|
Legearen izaerak erabakitzen du, gure ustez behintzat, lege horrek eragiten duen gizarte efektua. Legearen izaeraz ari garenean, bestalde, ez gara soil soilik legearen izaera juridiko formalaz ari, lege
|
horren
botere izaeraz baizik. Dena delako legeriak gizarte boterearen mekanismo eta gune nagusienekin daukan komunztadura moldeak erabaki ohi du haren eraginkortasun maila.
|
2005
|
|
Atezaina: petsona honek lanpostu garrantzitsu batetik datorren informazioakontrolatzen du (adibidez, zuzendariaren idazkaria) eta
|
horrek
boterea ematen dio.
|
2006
|
|
Eta horretarako kontrapisuak behar dira: beharrezkoa litzateke gizarte sistemen arteko bereizketa, modu
|
horretan
botere burokratikoaren zentralizazioa saihestuko bailitzateke.
|
2007
|
|
Hauxe da kontzientzia eta izan nahia duten herri guztiek egiten dutena. Ñabardura txiki batekin, langintza
|
horretan
botere politikoak erabiltzen dituen instrumentuak oso desorekatuak direla.
|
|
ra egoera hau baliatu eta Ibarretxe lehendakaria epaitegietara eraman nahi duten epaileak. Irudi kontua besterik ez da, irudi
|
horretan
botere batek beste bat nola menperatzen duen argi irudikatzen baita, gaur gaurkoz bederen ez baita aurreikusten bukaeran zigorrik izatea.
|
|
Nazionalismo instituzional
|
hori
boterean instalatua dela diozu.
|
|
Lege honetan, lan arriskuak prebenitzeko politika bideratzen da eragingarritasun, koordinazio eta partaidetza printzipioetan oinarrituta. Politika
|
hori
botere publikoen jardun multzoa da, lan baldintzak hobetzea sustatu bekumenak dituzten administrazio publihar duena, langileen osasunak eta segurtasunak babes gehiago izan dezaten. Orobat, politika horrek zuzendu behar ditu, hala prebentzio arloan eskoen jardunak, nola jardun horietan enpresaburuek eta langileek izan behar duten partaidetza, euren ordezkaritza erakundeen bidez. Inguru horretan sortu den Laneko Segurtasun eta Osasunaren Batzorde Nazionala partaidetza tresna ezin hobea da, prebentzio arloko politika azaldu eta garatzeko.
|
|
Horrez gain, hezkuntzarako eskubideak bigarren alderdia du, hezkuntza sistemaren berme instituzionala baita, sistema horrek Konstituzioan horren inguruan ezarri diren betekizunak bete behar dituelako.
|
Horrek
botere publikoei ahalmena ematen die irakaskuntza zentro guztietan eragingarritasuna bermatzeko, horiek publikoak, pribatuak zein itunpeko pribatuak izan, Konstituzioak berak aitortutako tresnak erabiliz, besteak beste, irakaskuntzari buruzko programazio orokorraren bidez, sektore interesdun guztien parte hartze eragingarriarekin (EKren 27.5 art.) eta hezkuntza sistema ikuskatu eta homologatzeko ...
|
|
BLOk bereizkeria jokabideei aurrea hartu nahi die eta tratu eta aukera berdintasunaren printzipioa eragingarria izateko politika aktiboak ezarri ditu. Printzipio
|
horrek
botere publiko guztien jardunean lehentasuna izango du eta desberdintasuna izan dezaketen gizarte, kultura eta arte errealitateen antolamenduan proiektatuko da, «berdintasunaren zeharkako dimentsio» izenekoa eratuz (15 art.). Gizonezkoen eta emakumezkoen artean tratu eta aukera berdintasunaren eskubidea eragingarri egin nahi da, emakumeen bereizkeria ezabatuz bizitzaren esparru guztietan eta, b... Hori dela eta, negozio juridikoen egintzak eta klausulak, sexua dela bide bereizkeria eragiten badute zuzenean (hau da, sexua dela-eta pareko egoeran dagoen beste pertsona bat baino makurrago hartzen den, hartu den edo har daitekeen pertsonaren egoera) edo zeharka (itxuraz neutroa den xedapen, irizpide edo eginera baten ondorioz, sexu bateko pertsonak beste sexuko pertsonekin alderatuz desabantaila egoeran jartzen ditu), deusezak eta ondorerik gabeak izango dira, eta erantzukizuna sortuko dute (4 art.).
|
|
Modu berezian babestutako eskubide horien urratze guztien kasuan errekurtsoa aurkez daiteke, urratze
|
hori
botere publikoek zein partikularrek egin, eta egintza zehatzak zein arau xedapenak izan, betiere, azken kasu horretan lege lerruna ez badute; izan ere, auzitegi arruntek ez dute eskumenik lege lerruneko arauak deuseztatzeko. Legitimazioa oso zabala da:
|
|
independentzia, mugiezintasuna, eta epaile eta auzitegien erantzukizuna. Hala ere, TORRES DEL MORALek idatzi duen moduan, horien independentzia praktikan erabat murriztuta zegoen Karrera Judizialaren 1967ko Erregelamendu Organikoarekin, azken
|
hori
botere betearazlearen esku egon baitzen beti, batez ere, Kontseilu Judizialaren gaineko kontrola zela bide (organo hori gobernuak izendatzen zuen, 1952an sortu zen, eta epaile eta magistratuak kalifikatzeko ardura zuen, sustapenak, igoerak, etab. erabakitzeko).
|
|
Episteme modernoan boterearen funtzionamendua eta ethosa aldatuko dira, eta heriotzaren ordez bizitza izango da botereak ekoizten duen eremua, agerianuzteko horrela bere presentzia eta kapazitatea. Menpekoa hilez gero, ez dago jadanik gorputz bat,
|
horrengan
boterearen biolentzia proiektatzeko: botereak gorputzabehar du, moldeatzeko, antolatzeko eta diziplinaren era ezberdinak ezartzeko.Episteme modernoan botereak bizitza behar du, eta heriotza izango da boterearenmuga, zeren eta heriotzaren ondoren botereak bere indarra agerian uzten jarraitzeko behar duen eremua desagertzen baita.
|
|
Jaiotzen direnetik, haurrak helduen autoritatearen mendean daude, eta mendekotasuna esperimentatzen dute. Hala ere, autoritate
|
hori
botere pertsonalizatu batda, banakakoa, eta ez politika bezain abstraktua. Egoera horietan, haurrek berenborondatea besteenaren mende jartzen ikasten dute, eta hori etorkizunean osobaliagarri izango zaie (Delval, 1989).
|
2008
|
|
Bietan dago gure ustez nazio identitatearen irispena alde batera edo bestera desitxuratzeko joera makurra. Lehendabizikoen ikuspegian identitate mota
|
horren
botere mekanismoak ez dira aintzat hartzen, eta, horrenbestez, herri euskaldunaren definizio hutsala egiten dute. Euskalduntasunaren botere izaera ukatu.
|
|
Kabilak eta bere aginteak negoziatzeari uko egitearen kasuan, «boteretik haizatuko» dituztela ziurtatu du Laurent Nkundak. «Ezer ez bada gertatzen, Gobernu
|
hori
boteretik botako dugu» adierazi zuen igandean jeneral matxinoak, Kishanga hiritik. Hori Ipar Kivuko hiri nagusi Gomatik 80 kilometrora kokatua da.
|
|
Gazari blokeoa jartzea ebatzi zuen Israelek 2007ko ekainean. Hamas mugimendu islamikoak lurralde
|
horretan
boterea indarrez hartu zuen, Al Fata alderdi nazionalistaren kaltetan. Blokeo hori aurtengo urtarrilean areagotu egin du Tel Avivek.
|
|
Askatasuna omen da paradigma berria. Hala ere, norbaitek pentsatzen badu ikastetxeak autonomia
|
horrekin
boterearen kontroletik askatuko direla, oso oker dago. Ikastetxeak merkatuaren agindupean jarrita, eta kalitate agentzien kontrol zorrotzaren bitartez, botereak dena ondo lotuta edukiko du.
|
2009
|
|
Bide desberdina hartu eta bere lekua topatzen ahalegintzen den pertsona izango da artista. Beharbada jokabide ez-ohikoa izango du edo ez eta
|
horren aurrean
botereak goratu ala baztertuko du, jenio ala sorgin izendatuko.
|
|
Uko egin behar ote dio euskal herrietan kulturaz eta hizkuntzaz hegemonikoa izateari, bizitza soziala hiztun herria bera ardatz izanik antolatzeari? Lurralderik gabeko aniztasun berdintzaile
|
hori
boterearen estrategia hutsa da, haren aldarria. Ikusi bestela gaur egun erakunde eta kontsumo gaien propagandatik erruz heltzen zaizkigun mezuak, ofizialki antolatzen diren egunak, jaiak, topaketak, kultur trukeak...
|
|
Joan den igandeko hauteskundeetan aukeratutako presidentea, Porfirio Lobo, konpondu gabeko katramila batekin topatuko da eta
|
horrek
boterean eman beharreko lehen urratsak nekezago bihurtuko dizkio.
|
|
16 eta 18 urte arteko gazte horiek behin betiko amaitu nahi dute arabiarren arazoa deitzen dutena, eta irtenbidea Lieberman dela uste dute. Asko aldatu behar du egoerak haren alderdiak bozak irabazteko, baina ia ziurra da koalizio gobernuko kide izango dela, eta
|
horrek
botere handia emango dio Putin juduari.
|
|
Haren iritzian, horretarako gakoa zen Nafarroa EAEtik bereiztea, ezinbestekoa zelako baldintza
|
hori
botereari eusteko. Horregatik, 1979ko apirilaren 3an EAEtik bereizitako hauteskundeak egin ziren.
|
|
Gaza erabat itxita dauka Israelek 2007 urteko ekainaz geroztik, hots Hamas lurralde palestinar
|
horretan
botereaz jabetu zenetik. Alabaina, Tel Avivekin eskuz esku ibilita, Sinaiko penintsulara sarrera ere zorrotz kontrolatzen du Egiptok.
|
|
Kanta berez den adierazpen musikal hutsarekiko hurbilketa antropologiko soil bat egiteaz haratago, nazio nortasunaren ideiaren inguruan pentsatu eta idatzi nahi dugu hemen, bai eta nortasun hori moldatzen duten diferentzia kulturalen eraikuntza sinbolikoan jokatzen duen papera aztertu ere. Izan ere, kanten mezuetan ageri diren elementuen dimentsio sinboliko
|
horrek
boterea ematen dio kantagintzari, gizarte kontzientzian eragiteko gaitasuna (eta hori, azken batean, nazio kontzientzia sortzeko gaitasuna da) ematen dion neurrian.
|
|
Beraz, euskaldunen berezko kultura bazterrekoa izan zen, behar besteko onarpenik gabea, eta
|
horrek
botere politikoaren eta kulturalaren eta hura biziarazteko erresistentziaren arteko gatazka sortu zuen ezinbestean. Hortaz, historiaren aldietan, elementu politikoek etengabeko presentzia izan dute; hizkuntzaren eta literaturaren ibilbidea, berriz, ez da hain zuzena izan, euskarak inoiz ez du gaurkoa adinako zabalkunderik eta hiztun kopururik izan.
|
|
Kasurik gehienetan, merezi duenaren eta merezi ez duenaren arteko sailkapen horietako asko botere publikoak berak egiten ditu, kasu honetan, Estatua da azken instantzia. Beraz, egungo sistema eta testuinguruan, kulturak bere eremuaren mugak gainditu eta politikarenean finkatzen da bete betean, eta eremu berri
|
horretan
botereak ditu kultur adierazpenak hierarkizatzen eta sormenaren mugak lausotzen. Egun, kultura eskubidea da, eta, jakina, mundu guztiak ez du eskubideak aldarrikatzeko ahalmenik, ez behintzat haiek betearazteko beste batzuek adina indarrik.
|
|
Eta hori baita Nafarroako erreinu zoragarri eta magikoa berriz sortuko bagenu ere. Horraino iristen da etsai zital eta maltzur
|
horren
boterea
|
2010
|
|
gutako bakoitzak libreki erabaki dezake bere sexualitatea, bere bizitza afektiboa zelan bizi, beste bati kalte egiten ez badio behintzat. Vatikanoko II. kontzilioak bere egin zuen balore sistema hori teorian, arazoa da
|
horrek
boterea kentzen diela abadeei".
|
|
Zer duzu nahiago boterea ala eragiteko gaitasuna? Nik uste emakume guztiek eragiteko gaitasuna aukeratuko luketela,
|
horren azpian
boterea baitago.
|
|
Freeman, M.), Alternative Dispute Resolution, Dartmouth, Sidney 1995, 81 or. Horren gainean, Montoya Melgar, A. k,. La posición del sindicato en el proceso laboral?, op.cit., lan prozesuan sindikatuek duten papera aztertzean, jurisdikzioak eta prozesuak «gainerako estatuko erakunde guztiek bezala helburu susmagarria» dutela esaten du. Azkenik, Fernández de Oliveira, R. ren esanetan,. Medidas para hacer efectivo el acceso a la justicia?, op.cit., magistratuek «gailentzen diren interesen babesean oinarritzen den sistema bat» aplikatzen dute,
|
horregatik
Botere Judiziala «urratutako ordena juridikoa mantentzen duen heinean, klaseak menperatzeko tresna bat da arauak aldarrikatu dituztenen mesedetan».
|
|
Hortaz, Jainkoaren legeek ezinbesteko lotura dute gorengo botere publikoarekin. Horren arabera, lege naturala ez da benetako legea, edota, izatekotan, gobernatzeko botere publikoa duenak eman behar izan du; eta Jainkoaren legea bada,
|
horren
botereak eman du, hots, natura gobernatu eta menderatzen duen botereak.
|
|
13 Zatiketaren bigarren osagaiari dagokionez —lege positiboari dagokionez, alegia—, komeni da hauxe jakitea: legeari izen hori jartzen zaio, ez dagokionean berez naturari edo graziari; aitzitik, legea ezarria izan denean, bi haien gainetik,
|
horretarako
boterea duen eta kanpotik dagoen printzipio baten ondorioz. Hortaz, legeari positibo izena jartzen zaionean, hori lege naturalari eransten zaio, baina ez da haren ondorio nahitaezkoa.
|
|
Zatiketaren bigarren osagaiari dagokionez —lege positiboari dagokionez, alegia—, komeni da hauxe jakitea: legeari izen hori jartzen zaio, ez dagokionean berez naturari edo graziari; aitzitik, legea ezarria izan denean, bi haien gainetik,
|
horretarako
boterea duen eta kanpotik dagoen printzipio baten ondorioz. Hortaz, legeari positibo izena jartzen zaionean, hori lege naturalari eransten zaio, baina ez da haren ondorio nahitaezkoa.
|
|
Eta hor agerian geratzen da, bada, hizkuntza komunitatearen gainean eraikitako herriaren kontzeptua bakarrik dela gai hori guztia zertaz doan argitzeko.
|
Horrek
boterearen kontzeptuari gizadiaren banaketa kontrajartzen dio, alegia, arbitrariotasunaren eta kasualitatearen baldintzetatik inoiz guztiz aske ez den boterearen kontzeptuari, finean, kanpoko kontingentzietatik menpekotasun gutxien duen gizadiaren banaketa kontrajartzen dio. Historiari botatako begirada orok garbi erakusten du hizkuntza komunitateak, estatu nazioen aurrean, askoz ere lehenagotik bizi diren eraketak direla.
|
|
Biktimismoa, norbere burua biktimatzat hartzeko joera da. Eta, bigarren adieran, norbere burua biktimatzat hartze
|
hori
botere erreminta bihurtzeko jokabidea. Biktimismoaren historia paradoxaz betea da:
|
|
Europarrek alde batetik eta otomandarrek bestetik sakaka, sultan absolutu baten inguruan antolaturiko erresuma errotzen hasia zen Marokon. Horretarako armada boteretsua behar zuen, eta zergen kobrantzarako Makhzen edo ‘gordailua’ Estatu aparatu gotor
|
horren
botereak eta ahuldurak markatzen du kolonialismoaren aurreko Marokoko historia.
|
2011
|
|
" Geure arloan botereari buruzko irakurketa negatiboa egin izan ohi da. /../
|
hori
boterearen irakurketa eskematikoegia iruditzen zaigu.
|
|
Eta boterearen izaera hegemonikoak determinatzen ditu, azken buruan, gainerako mikro botere guztiak: hiztun herriaren indarra komunitate
|
horrek
botere harreman hegemonikoetan daukan lekuak mugatzen du. Onerako eta txarrerako mugatu ere:
|
|
Badago okerragorik boltxebismo sobietarra baino: " boltxebismoaren forma kristau burges ingelesa da arriskutsuena,
|
horrek
boterearen esentzia parlamentarismoaren mozorropean kamuflatzen baitu" (GA 69: 230 eta hurr.). Funtsean dena amerikanismoa da:
|
|
Iltzedun bota pare bat lortzea, dotore eta sendoa, beste ametsik ez omen zebilkion buruan," oinetako klase
|
hori
botere eta ospearen sinbolo zelako: urraturiko oinetakoak, berriz, pobreziaren ikur nabarmenetakoa ziren, duintasuna ere galdarazi zioten gizakiaren marka".
|
2012
|
|
Badirudi logoa non eta nola jarri gauza asko esan ditzakeela: produktu
|
horrek
boterearekiko (eta boterean dagoen alderdiarekiko) ze atxikimendu duen, kultur kategorietan non kokatzen den (goi kultura, herri kultura, masa kultura) eta baita ze erakunde, talde edo enpresa mota den (herri ekimenekoa, pribatua, erakunde parapublikoa, talde alternatiboa...). Askotan eta lantegi desberdinetan egokitu zaigu logoa non jarri erabaki beharra, eta ia beti eztabaida luze eta sakon eta errepikakorretan bukatu izan dugu.
|
|
osoko biltzarrean kendu
|
horri
boterea;
|
|
Generoa ikusten dute botere etamendetasun erlazioen eraikuntza sozialaren erdi erdian dagoen sistema konplexugisa, non rol sexualak sortuak eta ezberdinduak izaten baitira. Gizarte batek sexuezberdintasunari eransten dion esangura etengabe aldatzen ari den legez, generokontzeptua arin eta irekia da, baina haren muina sexu erlazioen sozialki eraikitakoizaeran eta izaera
|
horrek
boterearekin duen harreman estuan mantentzen da.
|
|
Egia da, nonbait, klase borrokaren esparru autonomoaren kontzeptuarenbirtualtasunak lan harremanen eta gizarte babesaren esparru propioa gainditzenduela; dena dela, Aitor Bengoetxeak dioen bezala,
|
hori
boterearen oinarrizko muinada oraingo europar estatuetan. Lan harremanen eredua funtsezkoa da garapeneredu bat eraikitzeko eta, eredu horren baitan, aberastasunaren birbanaketarako, sortzen den errentaren inguruko gatazkatik.
|
|
Spotifyren kasuan, zalantzarik gabe bere katalogoaren irismena izugarria da, zerbitzua kontratatzen duena. Ondorio praktikoetarako,
|
horrek
boterea esan nahi du munduan digitalizatuta dagoen ia musika guztia atzitzeko hamar euro/ m. Filosofia bera du: edozein gailu eta lekutatik musika liburutegira etengabe eta trabarik gabe sartzea.
|
|
Ekialdea fabrikatzaileak esperientzia ezin hobea ziurtatzean oinarritzen da sistema erabiltzaileari, baina kontrol zorrotza egitearen truke edukiak eta aplikazioak.
|
Horrek
botere handia ematen dio markaren ekoizleari, eta horrela sor daiteke edukien ekosistema propioa kontrolaren kaltetan kate tradizionalen programazioa. Smart TVk lorategiaren eredua zapaldu du iPhone aren «hesia», non Apple k edukiak kontrolatzen baititu Aldiz, HbbTV modeloari esker, telebista interaktibo bat dago, eduki digitalak eta pertsonaliza daitezkeenak, baina fabrikatzaileak ez hardwarearen edukia kontrola dezake, kateak.
|
|
Frantziako Iraultza Handia (1789) eta Urriko Iraultza Sobietarra (1917). Ikuspegi
|
hori
boterean diren klaseek onartu aldakuntzekiko mesfidantza handiaz hornitzen da, eta aldakuntza egiazkotzat jotzeko bi baldintza politiko ezartzen ditu: antzinako boteredunen suntsitzea bata, eta iraultzaileek boterea beren eskuetan zuzenki hartzea bigarrena.
|
2013
|
|
Orduan konturatu ziren denak zer ari zen gertatzen. Baina ordurako Bauzak Buletin Ofiziala bere eskutan zeukan, eta
|
horrek
botere handia ematen du. Eta horren aurka...
|
|
1 Boterea zer den ikusteko, bi alderdi dituela esan behar da, gutxienez, elkarren artean lotuta datozenak, gizartean: 1) alde batetik, ezberdintasun sozialak (politikoak, laboralak...; estatuekiko, herriekiko, taldeekiko...; kulturalak, hizkuntzekiko...;...) daudelako, eta beren artekotasuna modu hierarkikoan eta ez orekatuan funtzionatzen dutelako, funtzionamendu
|
horri
boterea deitzen zaio, ondorio moduan interpretatuz, 2) bestetik, boterea dagolako, bere zeregina da hierarki hori mantentzea, edo handitzea, beti ere hierarkian ondoen kokatzen den ahalmena denez, horren alde egiten du, kausa moduan funtzionatuz. Horrela ba, gorago ikusi bezala, bi alderdi hauen artekotasuna da funtsezkoa, ondo ulertu beharrekoa izango direlako, interdependentzia hori ulertzeko.
|
|
Ez zegoen erlaxatzerik. Leonak zerbait nahi zuen, eta Amaiak ez zekien emakume garai
|
horren
boterearen aurrean zer egin zuen. Pentsatu gabe, mahukatik behera tira egin zuen, han idatzitako zenbakiak ondo estali nahian.
|
|
Suarezek ez zuen onartu hurrengo iritzi bartolista: printzea herriaren ordezkaria da, eta
|
horren
boterea herri borondatearen araberakoa izango da. Beraren ustetan, ostera, herriak erabateko boterea eman zion printzeari eta gero ezin zen hori ezeztatu (III.4) Horrenbestez, printzea legibus solutus izan behar zen, eta berak emandako legeek ere ezin zuten horren inguruko mugarik jarri.
|
|
Teknologia
|
horrek
boterea ematen dio erabiltzaileari bere beharrak asetzeko objektuak sortzeko
|
|
Bestetik, prestigioaren fabrikazioa, famaren elur bola efektua eta beste hainbat dinamika jakingarri ikusi lirateke kulturgintzan kontuak hartzen duen dimentsio bitxiari antzemateko. Laburbilduz, errege biluziaren ipuinak aspaldi kontatu zuen efektua gertatzen da kulturgintzan —ipuin
|
hori
botere politikoari buruzkoa baino zabalagoa dela esango nuke— Edo adibide klasikoan, gerta liteke koadro batek sortzen duen efektu estetiko erreala eta beste baten zirriborro amateurrak sortzen duena konparagarriak izatea, baina eraikitako prestigio trafiko, kontzeptu sare eta sugestio mundu konplexu baten bidez baliteke lehenbizikoa ehunka mila eurotan baloratzea. Hala, goian aipatutako hiru ‘gauza’ horien artisautza errealetik askatutako prestigio dinamika autoelikatu bat sortzen da.
|
|
Eta nire semeenean eragiten ere ari dira.
|
Hori
boterea da, mikro boterea, edo meso boterea maila batzuetan. Baina boterea, ahalmena, ahalmen sozial eta instituzionla.
|
|
Eta
|
hori
boterea da.
|
2014
|
|
Gure hauteskunde programan legealdi baterako esan genuen eta hala izan behar du. Hala ere, CUPen bertan batzuk hasi dira hori zalantzan jartzen, ulertzen delako erabaki
|
hori
botereari genion beldurretik hartu zela. Mugimendu sozialetan gauza asko lortu dira lider barik eta guk hori aldarrikatzen dugu.
|
|
Bitartean, Espainiako Gobernuaren biderik zentzuzkoena Konstituzio Auzitegiaren esanak aintzat hartzea litzateke: Konstituzio Auzitegiak ezin ditu konpondu ordena konstituzionalean sortzen diren arazo guztiak, bereziki Estatuaren zati batek bere izaera konstituzionala aldatu nahi badu; zeregin
|
hori
botere publikoen arteko negoziazio eta elkarrizketaren bidez konpondu behar da.
|
|
Toki garapen politiken eta hizkuntza politiken uztartze bat planteatzen dugu beraz garapen estrategia baten baitan. Horretarako sozio ekonomia eragileen arteko elkarguneak bultzatzea planteatu dugu, eta ardura
|
hori
botere publikoena lukeela, nahiz eta orain arte bilgune horiek esparru sozio-ekonomiko pribatutik bultzatu diren batez ere.
|
|
Eta epaileek erantzukizunez jokatuko dutela uste duzu? Epaile batzuek diote legea modu malguagoan interpreta daitekeela, eta beste batzuek diote segurtasun handiagoa emango lukeela eta mesfidantzak uxatuko lituzkeela legea aldatzeak, baina
|
hori
botere legegilearen eskuetan dago, alderdien eta, bereziki, gobernuaren eskuetan. Nik uste dut epaileek hemen eta orain dugun egoera kontuan hartuta aplikatu behar dutela legea, baina, halaber, gobernuari eskatu behar zaiola azken urteotan eraiki duen salbuespen legedia eta bestelako neurriak indargabetzeko, sakabanaketa, adibidez.
|
|
Ibarrangelu udalerriko Plan Orokorra martxan da eta diagnosi parte hartzailea logika komunitarioarekin praktikara eraman dugu arkitekto soziologo lantaldeko partaide bezala. Ibarrangelun komunitate garapena (herritarren saretzea) eta plangintza elkarrekin proposatu ditugu planteamendu
|
horren
botereaz baliatzeko (zehar hirigintza bezala definitu duguna). Gure esperientzia mugatua izan bada ere, lan eredu honen akzio eremua frogatzeko aukera izan dugu.
|
|
Butroetarrak herriaz jabetu ziren, baina XVI. mendean
|
horren gaineko
boterea galdu zuten. Hortik aurrera bere goraldia izan zuen Plentziak, ontzigintza, balea arrantza eta merkataritza zirela eta.
|
|
Muntaia klasikoan, hil den Elisabeth sakratuaren aipuak Tannhauserri indarra ematen dio Venusen besoa ekiditeko, eta orduan Venusek haserre egiten du alde; ez al litzateke askoz logikoagoa, ordea, Tannhauser emakume berarengana gerturatuko balitz, deskubritzeko, berarengandik gertu dagoenean, Venus berez Elisabeth dela? Desplazamendu
|
horren
botere subertsiboa litzateke maitasun olerki gortesauetan lantzen dena, izugarri ederra den andrearengana gehiegi gerturatuz gero jakiten da zizareekin mugitzen den haragi ustelezko entitate nazkagarri bat dela: hemen birjina sakratua seduktore lizunaren bihotzean bertan deskubritzen dugu.
|
|
Kirola ez da, baina kirolak ekartzen dituen abantailak denbora irabazaraz diezaguke. Masa mugimendua sortzen du bere usatu metodoekin, suporter eta gutarkeriak, populu opio ahalbideak banderizoak hez litzake gure alde, lauhazka joanen garelarik martxa luze
|
horren ondotik
botere hartzera euskal estatuaren giderrak eskutan hartuz. Kadantza horretan anitz jende uzten da etxen eta ez da funtzionatuko ziur izatearekin baizik gero botere absolutua ukanen dugula.
|
|
errotik Darwinen kontra baina teoriaren emaitzaz eta metodoaz baliatzen kasko gibelean duen egitasmoaren aitzinatzeko, ganaduaren eta belarren selekzioaren kausitzeko. Denbora
|
horretako
botereari berriz jiteko eta Elizak ematen dion hezurdurari, ulertu behar da ez ziola zirrikitu bakarra ere posible uzten oposizioari. Totalitarioa da eta kontra iritzia formulaketa entseguñoa zikinkerien saskira botaia da.
|
2015
|
|
" Gizonezko horiek emakumeekin dantzatuz gero, patriarkatuak eman dien papera zalantzan jarriko zaie". Mutil dantzen garaia bestetako momentu garrantzitsuenetarikoa da baztandarrentzat, eta une
|
horretan
boterea galduko luketela uste du Plazara Dantzarako kideak. " Mistoaren aurka nekazari gutxi aurkituko ditugu, pisu sozialak ere bere eragina baitauka".
|
|
Itzulpenak itzulpen, Europako Legebiltzarrean agerian geratu da ingelesa ama hizkuntza dutenak botere posizio batetik mintzatzen direla hizkuntza hau ikasi behar izan dutenekiko.
|
Hori
boterea da".
|
|
9 artikuluak dio arau publikoak edo norbanakoaren eskubideak urratzen dituen oro zigortua izango dela, pertsona guztiak berdintasunez epaituko direla eta
|
hori
botere publikoen erantzukizuna izango dela.
|
|
bietako batek ere ez dezake maitasuna eman edo jaso. Espezialistaren esanean, «ahulezia handiena duen bikotearen menpekotzat jotzen da, baina ‘indartsu’ ere behar du, harreman
|
hori
boterean edo beldurrean oinarrituta mantentzeko. Mendekotasun harremana:
|
|
Nire unibertso pertsonal eta sozial hurbilean, biak ala biak izan dira jende duintasuna lortzeko tresnak, baliabideak. Badakit honetan ere ez dela egia unibertsalik, baina nork bere egiaren egile eta jabe izatea da duintasunaren muina, batez ere, egia
|
hori
boterearen egiaren izenean ukatzen zaionean. Azken orrietan zertxobait esango dut horretaz, saiakera osoan, hala ere, izango dut buruan arrangura bat, norberarentzat duintasun bidea dena nola bihurtu ororentzako aukera.
|
|
Borroka gune haren itzalpean mugitu zen Olcese. 2006ko martxoaren 24ean Olcesek Blesari igorritako mezu elektronikoan egiaztatu daiteke pertsonaia
|
horrek
botere politikora iristeko zuen ahalmena. 2013 amaieran argitaratu zuen Infolibre webguneak bere edukia.
|
|
Litekeena da jarrera horrek UPNren haserrea eragitea eta ondorioz, goiz edo berandu, gobernu organoetatik kanporatzea.
|
Horretarako
boterea bazuelako Miguel Sanzek, baina ez UGT ez CCOO inoiz ez ziren ahalegindu kritikarik txikiena egiten. Nafarroako Kutxaren barruan izan zuten otzantasunak salatzen ditu.
|
|
Besteak behar dira desegokia existitzeko. Eremu
|
horretan
botereak desegokitzat eta egokitzat duena bereganatuko du besteen gehiengoak. Zein eremu da pribatua eta zein publikoa?
|
|
|
Horrek
botere handia ematen dizu.
|
|
Oraino ere badira hortaz gaitzeko espantuak egiten dituztenak. Beste frangok salatzen aldiz Napoleon
|
horren
botere gosea eta nagusikeria soberakinak... Dena den, 1814an Napoleon baztertua izan zen eta Italia aldeko ugarte batetarat igorria.
|
2016
|
|
Pertsonak eta harremanak eguneroko jardunean elkartzen direnean, iparra gal daiteke. Are gehiago sormena tartean denean,
|
horrek
botere sinbolikoa eta meritokrazia baitakar. Horrela bada, badira elkarrizketatzaile batek buruan izan lituzkeen bi oinarri:
|
|
Dena dela, utzidazu segitzen. Gure estrategia
|
horrek
botere zentral demokratiko bat eskatzen zuen, jarrera gero eta zabalagoa hartuko zuena euskal populuaren eskaeren aurrean. Eta bat batean, inboluzioaren arriskua.
|
|
Hurrengo urteetarako erronka, bai. EUS entzako eta baita euskararentzako ere, hirigune populatuenetan eta aberatsenetan euskararen erabilera 13 grafikoan dagoen itxurara hurbiltzea izango da, 6 grafikotik aldenduz. Gainera, ikusita Bilbo dela Euskal Herrian euskaldun gehien bizi diren udalerria, garrantzitsua izango da bertan euskararen erabilera eta bizi indarra areagotzea, batik bat hiri
|
horren
botere ekonomikoaz jakitun izanda.
|
|
Dagoeneko, kontrol sozialaren arrakalak nabaritzen dira, informazioa banatzen den moduagatik; hau da, gizarteak estatikoa dirudi, baina edozein momentutan hankaz gora jar daiteke haren ordenamendua. Gizatalde
|
horren
botere harremanak, berriz, agerian azaltzen dira ikusten dugunean nor izan litekeen kaltetuena, zurrumurruak zabalduz gero: Egurmendi aberatsa.
|
2017
|
|
Arazoa gertatzen da autoreak eta editoreak entitate berean sartzean, interes kontrajarriak baitituzte. Orain gutxi ikusi dugu" telebistetako gurpilen auzian" hutsune legalak daudela, desoreka handiak baimentzen dituztenak; autore eta editore gutxi batzuen aberastasuna bilatzen da, eta
|
horrek
botere politikoa dakar SGAEn zenbat eta gehiago sorrarazi, orduan eta bozka gehiago dituzu.
|
|
Lurralde nazionala, eta beraz lurralde horretan ekoizten den ondasuna, eskubideak eta gaitasunak esku pribatuetan uzten dituen kapitalismo globalaren logika desnazionalizatzaile horri erantzunez, lurraldea bernazionalizatzen ari da hainbat lekutan, besteak beste Katalunian, Eskozian, Espainian, Britainia Handian, Belgikan eta Italian. Berlurraldetze
|
horrek
botere logika eta aldarrikapen propioak ditu, Ipar Euskal Herriko lurraldearekin jarraian ikusiko dugun moduan.
|
|
Ondorioz, Garat, Chaho eta, gerora, Aintzina bezalako mugimendu sozialek lurralde aitortzarako aurkeztutako aldarrikapen politiko kulturalak desoreka handiko sentimendu batean oinarritzen ziren. Izan ere, aberri txikia aberri handiaren mendekoa zen, politikoki, ekonomikoki eta kulturalki, azken
|
horrek
botere politiko eta ekonomiko handiagoa baitzuen.
|
|
Horixe izan zen kapitalismo industriala ezartzeko oinarrizko tresnetako bat, bai eta demokratizazio garaikidea gertatzeko oinarrizko tresnetako bat ere, betiere borroka politiko etenik gabekoari eta hainbat mugimenduren politizazioari esker (besteak bestea, sozialismoa, sindikalgintza, nazionalismoa eta feminismoa). Botere ez subirano
|
hori
botere diziplinarioa da.
|
|
Demokraziaren lehen nozioak modu indibidualean eta kolektiboan boteretzea esan nahi du, norbere burua eta herria gobernatze aldera, eta
|
horretarako
botere teknologia, estrategia eta instituzio publikoak erabiltzea. Ideia nagusia da demokraziarik ez dagoela non eta herritarra/ herria ez den gai (gaitasun sozio-politikoa) bere burua gobernatzeko.
|
|
eran alegia, deskribatzen du. Estatu edo erreinua eta
|
horren
boterea deribatua da, ez da hastapena, printzipioa. (Beste kontu bat da errealitatean boterea eta bortxa izatea gehienetan hastapena; edo hastapenean beti biolentzia egotea, eta berak funtzionatzea printzipio egiazki efikaz bezala:
|
|
Dirua belarrietatik ateratzen zaio, eta
|
horrek
botere sentsazioa ematen dio, mundua bere oinetara makurrarazi duen seinale. Agur eta ohore enperadore berriari.
|
|
barkamenarena. Hegemonikoa ez den diskurtso bat darabilenak barkamena edo damua erakutsi baitu egindakoarengatik,
|
horren bidez
boterea zeinek duen (eta zeinek izan duen beti) baieztatuz eta onartuz. ‘Kaltea egin’ duenari dagokion menpeko posizioa berresten zaio horrela, eta ikuspegi eta iritzi propioak izateko eskubiderik ez duela ere gogoraraziko zaio.
|
|
Botereari burla egin dakioke, baina beti badago muga bat, gurutzatu ezin den ‘errespetuaren’ marra bat. Marra
|
hori
botereak marrazten du eta igaroz gero zentsuraren bitartez isilaraziko du. Botereak ez du gogoko hartaz barre egitea, iraularazteko gaitasuna baitu umoreak.
|
|
Demagun baietz, emakume horiek besteekiko eta besteentzako boterea gauzatzeko bidean jarri direla, gai hori funtsezkotzat dutela. Nahikoa izango da
|
hori
botere estrukturalak gure bideak neutralizatzeko dituen mekanismo ezin eraginkorragoak indargabetzeko?
|
|
Etxea esparru ofizialaz kanpoko gune alternatibo bat izateak ere erraztu egiten du horizontaltasun hori. Halaz ere, gerta liteke, noski, balizko horizontaltasun
|
horren azpian
botere erlazioak ezkutatzea.
|
|
Horretarako baliabideak emendatuko ditu bidenabar: Galiako elizaren laguntza, hirietan sortzen ari den burgesiarena,
|
horren
boterea jaunen monopolioaren aurka haziko baita, eta denborarekin artilleria, gazteluetako harresien bortxatzeko egokia... Baina goazen poliki!
|
|
Giscard presidenteak bere denboran proposatu zuen Europako lehendakari bat europar guziek zuzenean hauta genezan, Estatu guzietan ber egunean. Ideia ona zait, hautetsi goren
|
horri
botere guti emanez ere. Europar Batasuna pertsonifika lezake guzien bistan eta entzunean, aurpegi bat eta boz bat emanez.
|