|
2008
|
|
|
Dagoeneko 1.600 bat ziurtagiri banatu ditugu.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia ere beste tresna garrantzitsu bat da, hizkuntz eskubideen kontzientzian sakontzeko. Azkenaldiko gauzen artean, 66 udalerritan egindako hizkuntz politikaren azterketa nabarmenduko nuke.
|
|
2009
|
|
|
Gertaera hori ezaguna dela jakinarazi du
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendari Paul Bilbaok. Aurreko lan deialdian antzeko kexak izan genituen, gogorarazi du.
|
|
|
Azterketak prestatzeko denbora gutxiago izateaz gain, liburuen itzulpenen kalitate txarra jasan behar izan dute azterketa euskaraz egin nahi dutenek.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak hainbat kexa jaso ditu itzulpenak direla eta. Kasu batzuetan galdera batzuen zentzua errotik aldatu dute, beste kasu batzuetan galderak nahastu dituzte-gaztelaniazko galderan konorterik ez duen baina arnasa hartzen duen pertsonak euskarazkoan konortea du, baina ez du arnasa hartzen-...
|
|
|
Uemak zein
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak arazoa aspalditik datorrela uste dute. Osakidetzak 2002 urtean egindako lan eskaintza publikoan lanpostu bakar batean ere ez zuen hizkuntz eskakizunik zehaztu, orduan milaka lagun kontratatu zituzten arren.
|
|
|
Uemako herrietako udalek euskara hutsez lan egiteko oztopo ugari dituztela salatu dute Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak (Uema) eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak. Eusko Autonomia Erkidegoan legez onartuta dago administrazioen arteko harremanetan euskara hutsez aritzea, baina zailtasunak daudela salatu dute, bai Jaurlaritzarekin, bai Foru Aldundiarekin bai Espainiako Administrazioarekin.
|
|
2011
|
|
|
Baina, errealitatean, saiatzen diren familia asko nahi eta ezinean geratzen dira. Atzo agerraldia egin zuten Donostian hainbat gurasok,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko eta Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateko ordezkariekin batera. Datu kezkagarria jakinarazi zuten:
|
|
|
«Hemen ez dago arazo tekniko bat, ukazio bat dago. Bigarren mailako herritar gara, baita udalerri euskaldunetan ere».Irakurketa antzekoa egin du Garbiñe Petriati
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak. «Ezin gara diskriminatuak izan euskaraz bizi nahi izateagatik».
|
|
2012
|
|
|
Aralarrek, EAk eta EAJk legebiltzarrean agertu zuten kontrako iritzia. EHEk, Kontseiluak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak ere kritikatu zuten aldaketa, eta «atzerapauso onartezintzat» jo zuten. Justu kontrako erantzunak ere eragin zituen Osasun Sailaren erabakiak.
|
|
2013
|
|
|
Santxo abokatuak «oso larritzat» jo du epailearen erabakia, eta «euskaldunon eskubideak urratzen» direla salatu du. Jakinarazi duenez, kexa bana igorri dio Gipuzkoako Foru Aldundiari,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiari eta Eusko Jaurlaritzari.TKEko gerente Iñaki Mikeok, bestalde, traineruen elkarteak euskararen alde egindako «lan eskerga» goraipatu du: «Gauzak nahastu nahi dituzte.
|
|
|
Gaur ere ez. Garbiñe Petriati
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko buruak eman du gaur egungo egoeraren berri. Ondorioa:
|
|
2014
|
|
|
Euskara «desegoki» erabiltzen zuten euskarriei argazkia atera eta bidaltzeko eskatu zieten herritarrei. 90 kexa jaso eta erregistratu zituzten udalean, baita
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokian ere. Aurten kaleetako hizkuntz paisaian aldaketak ikusten direlako gustura dago euskalgintza, eta horren erakusgarri da egin duen bideo laburra.
|
|
|
Berrehunen bat lagunek entzun zituzten haren hitzak, eta txaloz eman zioten errematea hitzaldiari. ...tea eta Pernando Barrena bozeramailea, Aser Lertxundi Aralarreko zuzendaritzakidea, Xabier Olano EH Bilduren Gipuzkoako ahaldungai nagusia, Patxi Agirrezabala ELAko komunikazio arduraduna, Maider Jauregi LABeko komunikazioburua, Joxe Mari Elosua Egunkaria-ko defentsa abokatua, Imanol Ieregi Euskal Herriko Ikastolen Elkarteko zuzendari nagusia, Hur Gorostiaga Seaskako zuzendaria, Garbiñe Petriati
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendaria, Mertxe Mugika AEK-ko koordinatzaile nagusia, Alberto Barandiaran Hekimeneko zuzendaria, Imanol Esnaola Gaindegiako idazkaria... Ekitaldian izan ziren beste lagun batzuk:
|
|
2020
|
|
|
Ortzegunean aurkeztu zuen
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak 2019ko urraketei buruzko txostena, eta, iazko urraketak jasotzen dituen arren, oraingoei ere adi begira dago Agurne Gaubeka (Bermeo, Bizkaia, 1984): «Aztertzen ari gara konfinamendu garaian zer ari den gertatzen hizkuntzarekin».
|
|
2022
|
|
|
Prozedurak agintzen duenez, ondoko hamabost egunetan sindikatuek aukera izanen dute dokumentuari alegazioak jartzeko. Euskalgintzaren Kontseiluak iragarri du agerraldia egingo duela astelehenean,
|
Hizkuntza
Eskubidearen Behatokiarekin batera, dekretuaren zirriborroari buruzko «urgentziazko balorazioa» egiteko.
|
|
|
«Eta, zergatik ez, beste lurralde batzuei ere bide bat ireki diezaieke honek».
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak txalotu egin du Gipuzkoako Futbol Federazioak emandako pausoa.
|
|
|
Garrantzitsua da hori, baina baliabideak jarri behar dira euskarazko arretarako zerbitzu guztiak bermatzeko». Urtarrilean, agerraldia egin zuten Uemak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak parlamentuan, euskarazko arreta berma dadila eskatzeko. Orduan nabarmendu zuten herritarrek euskaraz egin ditzaketen tramite telematikoak ez direla %25 ere, eta udalei dagokienez egoera are makurragoa dela:
|
|
|
«Mozioaren lehen puntuak onartu dituzte, baina baliabideak jarri behar dira euskarazko arretarako zerbitzu guztiak bermatzeko». Urtarrilean agerraldia egin zuten Uemak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak parlamentuan, euskarazko arreta berma dadila eskatzeko. Orduan azaldu zuten herritarrek euskaraz egin ditzaketen tramite telematikoak %23 direla, eta udalei dagokienez egoera are makurragoa dela:
|
|
|
Aurrematrikula epea irekitzear dela, ikastoletako edo ikastetxe publikoetako D eredua hautatzeko gonbita egiteko elkartu ziren hamabost eragile: Euskalgintzaren Kontseilua,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, Nafarroako Ikastolen Elkartea, Sortzen, NIZE, Dindaia, AEK, IKA, Euskaltzaleen Topagunea, Euskal Herrian Euskaraz, Udako Euskal Unibertsitatea, Emun, ELA, LAB eta Steilas.
|
|
|
Egun, oraindik, ez dago euskaraz bizitzerik.
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak beste urte batez mahaigaineratu du euskaldunoi hizkuntza-eskubideak lurralde guztietan urratzen zaizkigula. Are gehiago, zerbitzu publikoetan hizkuntza-eskubideen urraketak betikotzeko arriskua dagoela aurreratu zuen, ez badira hizkuntza-politiken norabideratze berri (tu) ak ezartzen.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak iragarri dituen lan deialdi publikoetan ez da eskatuko «euskarazko gaitasun egokirik»,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak ohar bidez jakinarazi duenez. Salatu duenez, maiatz amaieran argitaratutako deialdietan, esaterako, lanpostuen %11, 55etan hautatzaileei ez zaie ezarriko inolako hizkuntza eskakizunik, eta eskakizuna duten lanpostuetan «gutxieneko ezagutza» baino ez da kontuan hartuko:
|
|
|
Nafarroako Gobernuak aurkeztu du administrazio publikoko merezimenduen dekretuaren proposamen berria, baina, duela ia bost hilabete aurkeztutakoarekin alderatuta, aldaketak hutsalak dira, Euskalgintzaren Kontseiluaren eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiaren arabera.
|
|
|
Iragan maiatzarren 7an milaka lagunek salatu zuten merezimenduen dekretu berriaren proposamena Iruñean, eta, hain justu, horixe gogorarazi du Agurne Gaubeka
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendariak. Ez hori bakarrik, hizkuntza eskubideak errespetatzeko eskatuz, Nafarroako Gobernuari herritarren 1.700 eskaera aurkeztu zizkiotela ere oroitarazi du, eta salatu gobernuak «entzungor» egin diela biei:
|
|
|
Besteak beste, Kanada, Irlanda, Gales eta Eskoziako arartekoa eta hizkuntza eskubideen begiraleak bildu dira Bilbon egunotan —gaur amaituko da konferentzia—, eta hizkuntza gutxituen estatusaz eta eskubideen urratzeaz solastatu dira. EAEko Arartekoak antolatu du aurtengo konferentzia, Hizkuntza Komisarioen Nazioarteko Elkarteko kide den heinean, eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia gonbidatu du, bi erakundeek duten elkarlanaz aritu eta euskararen egoera beste herrialdeetako ordezkariei azaltzeko.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak urtereoko txostena argitaratu zuen martxoan, 1.199 kexa jaso zituen 2021ean. Ertzaintzak, Foruzaingoak eta herrietako udaltzainek egindako urraketak, hezkuntza arlokoak eta udaletan gertatutakoak ere jasotzen ziren txostenean, baita osasungintzan egindakoak ere.
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak urtereoko txostena argitaratu zuen martxoan, 1.199 kexa jaso zituen 2021ean. Ertzaintzak, Foruzaingoak eta herrietako udaltzainek egindako urraketak, hezkuntza arlokoak eta udaletan gertatutakoak ere jasotzen ziren txostenean, baita osasungintzan egindakoak ere.
|
|
2023
|
|
|
Esaterako, ELA, LAB eta Steilas sindikatuek, Euskaltzaleen Topaguneak eta Euskalgintzaren Kontseiluak. Halaber,
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiko zuzendari Agurne Gaubekak adierazi du hezkuntza sistema euskaraz eraikitzea «herri komunitate sendo eta feminista eraikitzea» dela.
|
|
|
Atzo onartu zuen Eusko Legebiltzarrak Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutuaren Legea, EAJren, PSE-EEren, Elkarrekin Podemos-IUren eta PP+ C’s-en babesarekin; aldiz, aurka bozkatu zuten EH Bilduk eta Voxek. Atzo, ohar batean, kritiko mintzatu ziren Euskalgintzaren Kontseilua eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokia, euskaldunentzat aurrerapausorik ez dakarrela irizten zaielako: «Lege berriak ez dakar inolako urrats berritzailerik gaur egungo eta etorkizuneko herritar euskaldunen eskubideak bermatzeari dagokionez».
|
|
|
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokian jasotako salaketa errealitate baten isla da: haur eta gazteentzako aisialdiko eskaintza ugaria da Gasteizen, gehienetan ordainpekoa, baina oso gutxitan izaten da euskaraz.
|
|
|
Pantailak Euskaraz taldeak eta
|
Hizkuntz
Eskubideen Behatokiak egindako ikerketa baten arabera, euskarak %1, 99ko presentzia izan zuen iaz zinema komertzialetan. “Fikziozko film bakar bat ere ez zen estreinatu 2022an euskaraz.
|