|
2000
|
|
|
|
Hitza
zein musika erredundantziaz baloratzea. Esaterako, hegazkin bati buruz hitz egiten da, eta, lehen, gero edo batera, hegazkinak sortzen duen zarata entzuten da.
|
|
|
Zeren gero eta sinetsiago bainago, zu bezala, jaun André, ezen hitzik eta erranik biribilenak ere bere itzala izan dezakeela eta bere itzala duela,
|
hitzari
zein erranari bere biribiltasuna jan diezaiokeena!
|
|
|
Delako ahots piperminduak nire izena galdatu —exijitu— zuelarik ere, ohikeria nazkante bati egotzi nion, bertze deusi baino areago. Hurrengo
|
hitzak
zein izanen, dudarik batere ez nik; joandako astean bortzetan aditurik nuen esaldi ezagun, errepikakor, nekagarria: " ezin orain telefonoan jarri".
|
|
2001
|
|
|
Ez al daki Tarantino renfilmeen ikusle ezjakinenak ere zeluloidezko pistola benetako pistolatik bereizten. Ez al zekiten protestanteek Kristoren gorputz zizeldua benetakoaren errepresentazio soila zela? Betiko beldurra, funtsezko beldurra,
|
hitzekiko
zein irudiekikoerrepresentazioaren lilura gaitasunaren beldurra. Hitzek, literatura idatziarenkasuan, gauzak agerrarazteko eta, nork daki?
|
|
|
Zoritxarrez, eta hau da uste dudanez auzi honek duen alderik okerrena, proposatu egiten dira
|
hitzak
zein hitz mordoak âsartzen eta sarrarazten saiatu, alegiaâ, baiezko nahiz ezezko arrazoibideak garbiroegi agertzen  ez direlarik, haatik. Nik, behintzat, gauzen berri ikasi ez dudalako edo, maizago jakiten ditut zeharka zuzenean baino.
|
|
2002
|
|
|
Horrez gain, hitz bakoitzaren agerraldi kopurua ere ikus dezakegu; izan ere, grafikoen bidez, epe, euskalki eta testu mota bakoitzean
|
hitza
zein proportziotan erabili den jakiteko aukera baitago. Beraz, izugarri zabaldu diren hainbat egiturek zein oinarri duten jakiteko aukera ere ematen du corpusak.
|
|
2003
|
|
|
Tiranoa deitzen zitzaion ardura hori zuenari. Tirano
|
hitzak
zein bide egin duen hortik guk ezagutzen dugun adieraraino, nik ez dut jakin. Gazna oso jaki preziatua zen, eta tiranoak hipotesi gisa diot errukirik gabe bete zuen gaznaren gaineko aginpidea.
|
|
|
Ez diete zorrik aitzinekoei. Hona hitzez
|
hitz
zein diren: Ez da gehiago Piriniorik!
|
|
2005
|
|
|
Cociditon Madrilgo tertuliakideek euskarazko
|
hitzekin
zein barregarriak gertatzen diren jasotzen da askotan. Zuk zeuk badakizu euskaraz?
|
|
|
Inskripzio zein idatzohar baten inguruko ziurtagiria eskatu edo agintzen denetan, eskatzen den hori azkendu bada 76 eta 77 artikuluetan ezarritakoaren arabera, erregistratzaileak horren ostean sartuko du, hitzez
|
hitz
zein laburrean, azkentzea eragin duen idazkuna.
|
|
|
Dutxatu, mokadutxo bat hartu Mutsumirekin batera, eta gutxi berba eginda irten dira. Badirudi
|
hitzez
zein keinuz adieraz dezaketena neurtzen dabiltzala biak, elkarren erantzunaren edo interpretazioaren beldur. Gertatu da, ez da ametsa izan.
|
|
2007
|
|
|
Urratsen izenak ez dira leku guztietan berdinak, dantzatzeko manerak ere ez. Zuberoak badu bere berezitasuna, eta Queheillek
|
hitzez
zein ekintzez azaldu zigun, zutitu eta dantza egiteko espartinak jantzi ondotik: «Zuberoan behar da urratsa ongi zerratu».
|
|
|
Barneratuta daudenek
|
hitzez
zein idatziz aurkeztu ahal izango dituzte euren barneratze egoerari buruzko eskariak eta kexak.
|
|
2008
|
|
|
Euskaldunak bere hizkuntzaz idatzi gura duenean zalantza ugari aurkitzen ditu. Batetik, eskolak toki guztietan oraindik idazteko gaitasuna bermatzen ez duelako, edo bestetik, belaunaldi zaharragoek euskaraz ikasteko aukerarik izan ez dutelako, sarritan euskaldunak badaki esaten hitz bat baina ez daki nola idatzi behar den batuaz; esate baterako, ondoko
|
hitzen artean
zein da batuaz erabili behar dudana arbola adierazteko, zuhaitz?
|
|
|
d. Euskalkia:
|
hitza
zein euskalki eta, ahal izanez gero, zein herritan jaso, erabili edo erabiltzen den.
|
|
|
Egin dudan lan batzuk gaztelaniari dagokion garrantzia bilatzen eginik dira, baina arazo honek badu bere alderantzi, hau da, euskarak beste hizkuntzetatik hartu dituen
|
hitzak
zein bidetatik, zein denboratan, zein modutan eta abar, hizkuntzaren bihotzeraino ailegatu diren. Besteak beste:
|
|
|
maileguen bitartez, euskarak markagailu morfologikoak adierazi ditu, bere gramatikan ezagutuak ez zirenak. Aspalditik dakigu latinetik hartutako erregek erregina> egin zuela femeninoa, latinean ERREGINA zelako
|
hitza
zein erromantze modura moldatu zuelako, eta hortik euskarak ahal izan du atzizkia: erregina, > (hemen malgukari bezala, birj. > bera ez da ezer euskeraz, ezin da segmentatu, baina eredu bezala badu bere funtzioa; erreginan, ordez, eranskaria dugu, ahal delako, ina> morfema bezala kendu), baita beste batzuk ez hain ezagunak ere:
|
|
|
4) Bakarrik jardun ordez, badakigu euskalgintzan dihardutenen laguntzaren beharra dugula. Horregatik antolatu ditugu lantaldeak, lagun diezaguten erabakitzen, irakaskuntzan, administrazioan eta zuzenbidean, edo komunikabideetan erabiltzen dituzten
|
hitzetatik
zein diren 45.000 sarrera inguruko Hiztegi Batuan normalizatu beharrekoak.
|
|
|
Mutur batean sabindar gotorrak zeuden, erdal jatorriko euskal hitz guzti guztiak ezabatu eta aski modu arbitrarioan sortutako Arana Goiriren (eta haren jarraitzaileen) neologismoen zaleak. Beste aldean Seber Altube zegoen, lexiko arloan aurriritzi puristak gainditu eta erdal jatorriko euskal
|
hitzak
zein nazioarteko eredukoak onartzearen aldekoa. Erdibidean Azkue geratzen zen, ez sabindarrak bezain purista, baina ezta Altube bezain irekia ere.
|
|
|
Ikerketa honetan, euskararen inputa% 60 baino txikiagoa duten haurrek puntuazio apalagoak izan dituzte adin tarte horretan neurtutako hizkuntzaren garapeneko lau ataletan: hitz ekoizpenean,
|
hitzetan
zein morfematan neurtutako esaldien ekoizpenean eta konplexutasun morfosintaktikoan. Konplexutasun morfosintaktikoaren esparruan alde hori lehenago ere antzeman da, 21 tartean ere agertzen baita.
|
|
2009
|
|
|
Sistema honekin karaktere kopuruak gordetzen ditugu, baina bada arazo bat: programa bukaeran ez genuke jakingo kopuru horien jatorrizko
|
hitzak
zein diren. Nolabait jakin behar dugu hitzik luzeena eta motzena array ko zein posiziotan dauden gordeta.
|
|
|
Atzizkiak hiztegian nola dauden definituak aztertzen gabiltza. Zehazki, atzizkiak definitzerakoan gehien erabiltzen diren
|
hitzak
zein diren jakin nahi dugu. Horretarako, honako programa garatzea otu zaigu:
|
|
|
Genero honen bidez agerian geratzen da berriro nazio nortasunaren eraikuntzaren alderdi sinboliko eta sozialen arteko harreman dialektikoa.
|
Hitzez
zein idatziz hainbestetan aipatzen den identitatearen axioma horrek garenaren eta ez garenaren arteko bereizketan gordetzen du bere ahalmen guztia. Hau da:
|
|
|
Espainolek ez daude gure hitza errespetatzeko prest. Baina, aldi berean, euskaldunok gure
|
hitza
zein den ez dakigula garbi geratu da.
|
|
2010
|
|
|
Hiztun idazle horien ezpain lumetatik jaulkitzen den hizkuntza moduari dagokionez, aldiz, oso egoera diferenteak ageri dira eguneroko praktikan:
|
hitzez
zein idatziz zoragarri egiten dutenetatik hasi eta ezinean ari direnetara arte, gaztelaniaz edo frantsesez nekez aurkituko den aldakortasuna da gurean nagusi. Aldakortasun hori hor egonik ere, ezin da baztertu joera nagusia:
|
|
|
Aukera bat zela pentsatu nuen. Nik ere banuela ondo gogoratzeko premia, behar nuela gida bat zirriborroetako
|
hitzak
zein bere lerro egokian jartzeko.
|
|
|
Demagun, Roberto, kooperatibako makina bat pizteko erabiltzen dugun botoiaren aldamenean" piztu" hitza idazten dugula modu deigarrian. Demagun ere gauza garela langileek derrigor bete behar izaten dituzten mugimendu guztiak
|
hitz
zein esaldi laburren bitartez azpititulatzeko. Ulertzen duzu zer behar dugun zugandik?
|
|
2011
|
|
|
Beste batzuetan (190), ostera, haren esperientziaren berri ematen da, askotan lanbidea ere aipatuta; egindako lanaren aitorpena egiten da, zelanbait. Sarri aipatzen dira jarduera agentearen
|
hitzak
zein itzulpenen sarrera edo hitzaurreetan aipatutakoak.
|
|
|
Amets honen lotura heriotzarekin: Carlosek amets hau egiten duenerako Kropotki munduarentzat hil egin da, Carlosek
|
hitzez
zein egintzez hil du, eroetxean hetsiz eta solasean ere akabatuz.
|
|
|
Baina, dragoiari hots egiteko
|
hitzak
zein diren argitzen ez badugu, alferrik izan da dena!
|
|
|
Euskaltzaindiak Arantzazuko batzarraren ondotik, Bilbon egin zuen batzar garrantzizko bat 1958ko abenduan, eta hurrengo urtean Eibarren. Bien bitartean, Bilbon egindako batzarren ondorio gisa, 1959ko udaberrian «Euskal
|
hitzak
zein diren» erabaki zuen, eta horrek mindu egin zituen euzkogogoatar gehienak, Orixe buru zela, eta hurrengo hamarkadan jarraipena izango zuen zatiketa ekarri zuen, batean protobatuaren bultzatzaileak, eta bestean gipuzkera osotuaren aldeko garbizaleak.
|
|
|
KGNZren bertsio laburretan, luzeetan ez bezala (Barreña et al., 2008), gutxitu egiten da gurasoen hezkuntza mailaren eragina EBBLaren ekoizpenean,
|
hitzetan
zein morfematan neurtuta.
|
|
|
Ezaguna da. 1958ko abenduan Bilbon batzarrak egin Euskaltzaindiak, eta haien ondorio gisa, 1959ko apirilean," Euskal
|
hitzak
zein diren" agiri polemikoa, bazterrak harrotu zituena. J. Intxaustik 1958an, Yakin en 8 zenbakian," Bergson’en Jainko intuiziñoa" argitaratu zuen, esan dezagun, euskara mordoilo samarrean; hurrengo alean, 1959ko aurrenekoan," Illobira bultzaka" —jada Enbeitarekin batera zuzendari zela—, eta hurrengoan, hamargarrenean, atarikoan, Euskaltzaindiari men egiteko erabakia, artean jakin zen fraide komentu eta apaizgaietako euskaltzaleen aldizkarian askok gaitzesten zuten erabakia; Euskaltzaindia ez baizik Orixe baitzen hizkuntza autoritatea eta S. Onaindia eta beste askorentzat ere eredu ideologikoa ere.
|
|
2012
|
|
|
Duela bost urteko txostenean haurren presentziaren araberako erabilera ere neurtzen hasi ziren. Gure ustez neurketa honek berebiziko garrantzia du, azken batean, adin tarte desberdinek
|
hitzak
zein hizkuntzatan trukatzen dituzten erakusten digun bildutako datu bakarretakoa baita.
|
|
|
|
hitzen artean
zeinek du errua.
|
|
|
Magdalakoak hitzez eta keinuz eskertu izan dio amari abegi hori, baina hark argi utzi dio,
|
hitzez
zein keinuz, ez duela halakorik behar, eta, hortaz, ageriko eskertzarik ezean, jarrera amultsu batez erakusten dizkio andre gazteak bere poza eta onginahia.
|
|
2013
|
|
|
Poesiak bakarrik ezin dituenez bihotzak eta kontzientziak konkistatu, Izagirrek kontakizunak bihurtzen ditu poemagai eta gure garaiko manifestu, izan neurtitzetan, neurri bako
|
hitzetan
zein artikulu moduan.
|
|
|
Inauterietan egiten diren jarduera eta ekintzek, indarkeriazko jokoen itxura dutela dio Caro Barojak. Ohikoak ez zituzten mugimenduak egin,
|
hitzetan
zein ekintzetan neurri baterainoko indarra erabili, ohiz kanpo jokatu, gauzen ordena itzulitara jarri... hori da garai honen ezaugarririk berezkoena. Jarraian datozen Hausterre eta Garizumak eskatzen dituzten derrigorrezko zorroztasun, gogortasun, seriotasun eta tristeziaren kontrakoa, hain zuzen ere.
|
|
|
Hiztegian end
|
hitzaren atzetik
zein hitz zeuden begiratzen ari nintzela, atzeko ahotsak horrela jarraitzen zuen: –Zure ahizpa kutunaren bizitza ez da amaigabea izango.
|
|
|
Jeneralak, haserre bizitan, ihardetsi zion, A. Roman Zornotzako. Checa, ren burua izan zela zioten testigantzak eta dokumentuen sinadurak ere bazituela. Aita Probintziala sutan jarri zen gezur beltz horren aurrean eta, esan zituen
|
hitzak
zein okerrak ziren pentsarazi nahirik, kargu hartu zion gogor; orduan, zakarki aldatu zuen Jeneralak elkarrizketaren haria.
|
|
|
Lemoan jaio zen eta urte luzetan Lekeition bizi() bertan irakaslea izan zela Latinitate Katedran, Uribarren Abaroa fundazioan. Euskaltzalea eta abadea, ekimen zabalekoa izan zen garai hartako euskal kulturan, erlijio argitalpenetan eta euskara gaietan,
|
hitzez
zein idazlumaz, parte hartuz hainbat komunikabidetan, hala nola Euzkadi, Jaungoiko Zale eta Ekin.
|
|
|
dut: agurtuz; nor naizen adieraziz; euskalkia badu, hizkera horretako
|
hitzak
zein esamoldeak erabiliz; eskerrak emanez; eta, bukaeran, berriz agurtuz.
|
|
|
Testua gainbegiratuz galdera batek eskatzen duen informazioa identifikatzeko, hauxe duzu ikasi beharreko lehenengo estrategia: galdera bakoitzean gako
|
hitza
zein den identifikatzea (bat baino gehiago izan daitezke).
|
|
|
Ibili aurretik hitz egiten ikasi zenuela esan daiteke. Eta zure lehenengo
|
hitza
zein atzetik etorri diren guztiak hizkuntza bakar batean izan dira, gurean gure, ama hizkuntzan, euskaraz. Gurean euskaraz delako gure leloa.
|
|
|
Algortako Abian kultur elkarteak Noraizanean izeneko kultur sormen herritarreko ekimenari hasiera emango dio gaur. Arratsaldeko 8etan, kantu triki poteo baten bidez aurkeztuko dute ekimena, kalea, Abian bera eta kartzelak
|
hitzez
zein argazkiz komunikatu nahi dituena. Antolatzaileek zabaldu dutenez, ekimen kolektiboa izango da edonori zabaldua.
|
|
|
Orain lurraldetasunaren trataera jorratuko dugu, eta modu horretara agerian geldituko da nola zedarriztatzen diren harreman pertsonal, kolektibo zein instituzionaletarako eremuak. Horretarako, subjektuen jatorriaz gain, aipatzen diren notiziak non gertatu diren eta eragina non daukaten aztertuko dugu; eta, nola ez, kazetariek egiten dituzten
|
hitz
zein irudi bidezko esplizitazioei egingo diegu kasu.
|
|
|
Telebista eta irrati albistegi horietako kontakizunean sakontzea izan da helburua, informazio saioetako gai aipatuenak zeintzuk diren bereziki landuz eta baita presentzia gehien daukaten subjektuen zerrenda eginez ere. Guztiaren gainetik, EITBren albistegietan
|
hitzez
zein irudiz egiten diren errepresentazioak nolakoak diren jakin guran burututako lana da.
|
|
|
Baina ez dakite nondik ekin. Ez jakiteagatik, ez dakite
|
hitza
zeinek har lezakeen ere. Horretan ere, batzarrean mintzatzeko alegia, Xanen hutsunea nabari da.
|
|
2014
|
|
|
Euskal
|
hitzak
zein diren auzi honi oso lotua agertzen da hiztegi gintza Hierroko Etxe honetan: begiko ditu Landuchiorena, Mi chelenaren ikerketak, J. A. Etxebarriaren ahalegina, A. Múgicaren hiztegia?
|
|
|
Euskal
|
hitzak
zein diren eta ez diren litzateke beste gela berezi bat Etxe honetan. Hasteko, Euskaltzaindiaren Euskera.
|
|
|
Guganaino iritsi diren hamar ahapalditik gorako ereduak ere baditugu, zorionez. (?) Zuberotar kantari on baten ahotsean eder eta hunkigarri da, entzulearen arima bera ere dardarazten du kantuaren
|
hitzak
zein doinuak?.
|
|
2015
|
|
|
Guneak, batetik, alderdi teorikoa biltzen du eta, bestetik, ikastetxeetan sortutako, gelaratutako eta baloratutako SDak mailaka antolatuta jasotzen ditu. Gunearen helburu bat, hain zuzen ere, horixe izan da, ikastetxeetan sortutako material hau partekatzea eta denon eskura jartzea ahozkoaren lanketa sistematikoan, planifikatuan eta ebaluatuan aurrera pausuak emateko; ikasleen
|
hitzak
zein irakasleenak aintzat hartuta oso emaitza onak eman baititu geletan. Irudian ikus daitekeen moduan, sekuentzia didaktiko bakoitza ikas-maila bati dagokio eta bertan honako agiriak daude:
|
|
|
Isildu gabe mintzatzen zait jaioterriari buruz. Eskuetan zeukan kafeina gabeko kafesne kikara platertxoan utzi eta abiada hartu dute
|
hitzek
zein eskuek; diktaduren eta iraultzen historietatik geologiaren handitasunera igaro da. Natura basatia da oraindik ere Venezuelakoa, hondartzen edertasuna mendienak soilik gainditzen omen du, edo uharteenak agian, edo lautaden zabalerak.
|
|
|
1959an iritsi zen euskal
|
hitzak
zein ziren zehaztu zuen agiria, Mitxelenak aurreko urtean aurkeztutako txosten batean oinarritua (in Euskera 4 (1959), 214). Beranduegi zetorren, baina harrezkero, behinik behin, euskal hiztzat jo dira abendu, aingeru, arraza, eskola, familia, kantatu, kolore, mundu tankerako hitz ugariak, XX. mende hasieran asmatutako gabonil, gotzon, enda, ikastola, sendi, abestu, margo, ludi nahitaez erabili beharrik gabe.
|
|
|
4 Adierazpen matematikoak
|
hitzez
zein aljebraikoki eman daitezke. Egin batetik besterako eraldaketa:
|
|
|
Azaldu zeure
|
hitzekin
zein den beheko egoera kliniko hauen esanahia, eta adierazi zer lehentasun maila emango litzaiekeen dagozkien osasun eskaerei:
|
|
|
Horrenbestez, joskera moldatzen du, behin eta berriz, ikaslea ohar dadin hitzetako bat gaizki idatzi duela. Pasartearen amaieran, Topazek amore emango du eta ikasleari letraka esango dio idatzi beharreko
|
hitza
zein den, irakaskuntza egoera kolapsatuz.
|
|
|
Memoria da. Ni bizi izandakoaren eta besteren
|
hitzen
zein keinuen bitartez jasotako memoria. Azkenean, oroimenaren piezak bat ez datozen arren, ez modu onean ez txarrean, ez bortxaz ez nahita, elkarren ondoan geratzen dira.
|
|
|
1934ko udaberri horretan bi pugil euskaldunen arteko liskarra eta enfrentamendua areagotzen joan zen, oraindik ere gehiago,
|
hitzez
zein ekintzez. Max Schmelling alemaniar boxeolari ospetsua Bartzelonara etorri zen Uzkudunen kontra borrokatzera.
|
|
2016
|
|
|
" Aurreko Udal Gobernuak lokala agindu zigun Bidasoa kaleko bulegoetan, baina gobernu talde berriak lokal hori beste elkarte bati utzi dio eta gu, oraingoz, ezer gabe gaude. Udalari eskaera egin diogu berriro,
|
hitzez
zein idatziz, baina oraindik ez dugu bilera egiteko erantzunik jaso. Zain gaude".
|
|
|
Versailles ikusmenean izatean deusik ere ez zitzaidan baliatuko, salbu eta
|
hitzak
zein esaldiak elkarrekin jartzea, eta Monsieur Le Duc de C***** ren fabore eta graziak iristeko moduko jarrera eta tonuak asmatzea.
|
|
|
Cromometría, amarillento, lactescente. Ez dut
|
hitza
zein den asmatzen, inoiz ez dut hitz bakar bat ere asmatu, baina entzuten dut ordea bihotz berria, punpaka zalapartaka, ebakuntza gela lehertu nahian, basazaldi baten bozkarioz. Eta nik orain badakit bihotz berriaren kolore hamaika letraduna, hamaika bizi dituena.
|
|
|
4 Adierazpen matematikoak
|
hitzez
zein aljebraikoki eman daitezke. Egin batetik besterako eraldaketa:
|
|
|
|
Hitzez
zein hitzik gabe komunikatzeko gaitasunean
|
|
|
Zein? 2 Egin honako eragiketa hauek: a) 3+ 5= c) 3= e)+()= g) 8= i)()= 5 3b) 3 × 6= d) ÷ 6f) 3+()= h) 2+ 8()= j) 12÷ 4= 2 4 7 143 Zenbaki segidak maiz agertzen diraa) Zein da hurrengo fitxa? ...atu duzun.a b. A B C D. A B C Db) Erlazionatu zenbaki segida bakoitza dagokion gai orokorrarekin: ZENBAKI SEGIDA GAI OROKORRA{ 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, &} an= 3 n 2{ 1, 4, 7, 10, 13, 16, 19, 21, &} b= n2{ 3, 9, 27, 81, 243, &} cn= 2 n 1{ 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, &} d= 3nc) Zein da honako segida hauen 124 gaia, an= 5n 4{ 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, &} 4 Adierazpen matematikoak
|
hitzez
zein aljebraikoki eman daitezke. Egin batetik besterako eraldaketa: a) Adieraz itzazu aljebraikoki honako hitzezko adierazpen hauek: n zenbakiaren bikoitza a zenbakiaren hurrengoa Ondoz ondoko bi zenbakiren biderkadura, haietako bat x izanik y zenbakiaren erdiaren aurrekoa z zenbakiaren aurrekoaren erdia 7 unitateren aldea duten bi zenbakiren batura, haietako bat m izanikb) Adieraz itzazu hitzez honako adierazpen aljebraiko hauek: 4 x3 3 (x+ 1) 2 x 15 Berreketa eta erroketa alderantzizko eragiketak diraa) Bete hutsuneak hitz edo zenbaki egokiarekin: Bi zenbakiren arteko biderkadura negatiboa da baldin eta bi zenbakien zeinuak badira.Bi zenbakiren arteko biderkadura positiboa da baldin eta bi zenbakien zeinuak badira.() n positiboa izan dadin, n zenbakiak izan behar du.() n negatiboa izan dadin, n zenbakiak izan behar du. 2n eragiketaren emaitzaren zeinua da n bakoitia denean. 2n eragiketaren emaitzaren zeinua da n bikoitia denean.6....= 1= b) Lotu eragiketa eta emaitza: ERAGIKETA EMAITZA36 32 612d) Zer izen dute erroketa baten elementuek?
|
|
|
" Onartezina da langile bati bere zeregina egiten ari den bitartean hala zirikatzea.
|
Hitzez
zein fisikoki jasan ditugu erasoak", jakinarazi dute.
|
|
2017
|
|
|
%10 besterik ez euskara beti erabiltzen dutenak. %18k gehiagotan erabiltzen dute euskaraz eta bietan berdin aritzen dira ia %25 azkenik, eta analisi kuantitatiboarekin bukatzeko, ezezagunekin tratatzen dutenean, lehenengo
|
hitza
zein hizkuntzatan ematen duten ere jakin nahi izan dugu:
|
|
|
Antzeztu ohiko egoera bat, erosketa bat, lan elkarrizketa bat eta abar? non mezu egokiak igorri dituzuen, bai hitzezkoak bai
|
hitzez kanpokoak
zein entzute aktibokoak.
|
|
|
Alferrik, ordea, halakoa, euskararen erabilera mundu juridikoan ziurtatzen ez bada. Horretan ere, jardun du UZTARO aldizkariak, hizkuntza eskubideak defendatzen eta aldarrikatzen,
|
hitzez
zein ekintzez. UZTARO bera ere da horren frogarik irtenena, eskubide linguistikoak eta Zuzenbidearen alorrean euskarazko gune propioa praktikara eraman eta eramaten dituela, legelarien hurrengo belaunaldiei ere lekua eta aukera emanez, euskararen estatusa ez ezik, euskararen corpusa ere ontzen joan daitezen.
|
|
|
2 Eremuetako hiztegi zehatza jasotzen da Euskalterm Terminologia Banku Publikoan. Sortu dituzuen
|
hitzak
zein eremutan diren erabilgarriak erkatzeko beste aukera bat banku terminologikoan kontsultatzea da. Egizue, bada, eta egiaztatu aurreko zereginean ondo erlazionatu dituzuela sortutako hitzak eremuetako hiztegiekin.
|
|
|
" Vega, es voz vascongada, bega, beguea, o de bera, tierra baja, como lo es la vega". Batek jakin horrela den, oso presentzia txikia baitu
|
hitzak
zein toponimoak euskal eremuan. Hala ere, Euskal Herriko Atlas Linguistikoak ‘valle, valle’ (ibarra) begada esaten dela dio Bizkaia ipar mendebaleko herri askotan:
|
|
|
Baina laster gertatu beharra zen maluruski. Ohartzen gara denbora haietan" race"
|
hitza
zein errazki zerabilten, adibidez" peuple" erran beharrean. Baina bestalde gauza jakina da Frantzian ezin dagokeela" peuple" bakar bat besterik.
|
|
2019
|
|
|
[L. Michelenaren] dosierra SFVJUren ikasturteaz, neologismoek eztabaida gehiegi sortzen zituzten hiztegi normatibo bat sortzerakoan.1150 Prozesu oso nekeza izan zen hiztegi normatiboaren oinarriak finkatzen joatea. L. Michelenaren lanean oinarrituta, 1959ko apirilean euskal
|
hitzak
zein ziren jakiteko irizpide garrantzitsua onartu zuen Akademiaren batzarrak, nolabait S. Altuberen lexikologia eguneratzen zuena. Gehiegizko purismoak eragindako neologia etimologista gaitzetsi zuen, XX. mendeko tradizio indartsuenarekin etenda.
|
|
|
Zuzentzaileak uste du Costak orriak begiratuko balitu, eta errakuntzaz konturatuko balitz, oraindik konbentzitzen lukeela, testuinguru nahaspilatuzko bizpahiru esaldi ukazioz beterikoekin, bizpahiru esaldi kontraesankor eta itxurazkorekin, loturazko bizpahiru esaldi zehaztugaberekin, baina Costak alde egin nahi du, ez beste ezer, inprimategi bat dauka zain, pozik dago Produkzioak beste garaipen bat lortu duelako denboraren aurkako borrokan, Gaur gelditzen zaizun bizitzaren lehen eguna da, egia da zorrotz agertu zuela, jakina, ez da ona gauzei azken unean irtenbidea bilatzea, segurtasun epe luzeagoekin lan egin behar dugu, baina zuzentzaileak hain du itxura errukarria Eskoziako sasi artilezko bata hartan bildurik, bizarra egin gabe, ilea barregarri tindatua, aurpegiko arrasto zuriekin aurkakotasun tristea osatzen duela, ezen Costak, sasoian dagoen mutilak, ontasunaz trufatu zen belaunaldikoa izanik ere, bere kexu ezin justuagoak isiltzen dituela, maitasunez ia, zorrotik zuzentzeko beste liburu baten jatorrizkoa ateratzen du, Hau laburra da, berrehun orri baino askoz gehiago ez, eta ez da oso presazkoa. Raimundo Silvak hartu eta
|
hitzen
zein keinuaren esanahia ulertzen du, bere adimenak bokal bati gaineratu edo kendu zaion tonu-erdia irakurtzen badaki, bere belarriak bere begiek bezain ongi irakurtzen du, eta horregatik kontzientzia alatzen zaio apur bat Costaren tolesgabetasuna horrela engainatzen ari delako, honezkero bere erantzukizunekoa ez den errakuntza baten eramaile eta garraiolari, gizon gehienei gertatzen zaien bezala,...
|
|
|
Baina gu hemen zineaz edo antzerkiaz, are bizitzaz, ari ez garenez, esan behar duguna esateko denbora luzeago eralgi behar dugu, batez ere konturatu egiten garelako lehen, bigarren eta are hirugarren saioaren ondoren, gaietako zati oso txiki bat baizik ez zatekeela azaldurik geldituko, hala eta guztiz ere interpretazioen oso menpe, eta, komunikazio ahalegin laudagarria egin eta gero, hau guztia esanik, itzul gaitezen hasierara, nahasturik jada, fokuratzeplanoa hurbiltzeko edo urruntzeko zorian, trebeziarik gabe, interesgunearen ertzak belatzeko arriskuarekin, interesgunea bera, nolabait esateko, identifikagaitz bihurtzeraino. ...gin zuen uhinezko mugimendu hartan utzi dugu, eta Maria Sara doktorea ere ez dugu bistatik galdu, esaneko eta otzan, nolabait, barkatu hitzak gehiegizkoak badira, ez da borondatea galdu duela, azken aldiz itxaroten dagoela baizik, ontasunez, agian, kontua da jakitea zuzentzaileak hitz zehatzak esango dituen, batez ere kakofoniarik txarrena saihestuz, hitz eta hotsarekin uztar ez dadin, alegia, eta
|
hitza
zein hotsa esanahiarekin, ikus dezagun Raimundo Silvak zailtasuna nola konpontzen duen, Mesedez, esan zuen, eta ongi ekin diola hasierari ez da zalantzarik, liburuaren aurrean eduki dudan erantzuna, ez dagoela zuzenduta entzutean eduki dudan ustekabea, hori guztia ulergarria da, nonbait mina eduki eta puntu hori ukitzerakoan gorputza berez kuzkurtzen denean bezala da, esan nahi dizudana da nahiko... Maria Sara doktoreak txosten bilduma bat hartu zuen bere ondoko apalategi baxu batetik, txosten bilduma bere magalean ipini zuen, eta hauxe esan zuen, Hemen daude bildurik zure iritziak, gero argitaletxeak, iragan urteetan, argitaratu zituen edo ez zituen hainbat libururi buruzkoak, Hori aspaldiko kontua da, Hitz egidazu horretaz, Uste al duzu merezi duela, Baietz uste dut, hala uste izateko arrazoiak dauzkat, Ongi da, argitaletxea, orduan, hasieran zegoen, edozein laguntza ongi etorria izaten zen, eta garai hartan, baten batek pentsatu zuen nik probak zuzendu baino zerbait gehiago egin nezakeela, adibidez hainbat libururi buruzko iritzia eman nezakeela, benetan esango dizut, ez nuen inondik ere uste paper zahar horiek gaur arte gordeko zirenik, Nire lanerako interesatzen zitzaidan artxibategiko zatia arakatzean aurkitu nituen, Ia ez naiz gogoratzen, Denak irakurri ditut, Espero dut hainbeste xelebrekeria ikusirik ez zinela irriz hasiko, Ez da xelebrekeriarik, aitzitik, zure iritziak bikainak dira, ongi hausnartuta eta ongi idatzita daude, Ez zenuen aldaketarik aurkituko, bai baten tokian ez bat eta horrelakorik, eta Raimundo Silva irribarre egiten ausartu zen, ezin izan zion eutsi gogoari, baina ezpainertzetatik bakarrik, konfiantza gehiegi hartzen zuela ez ematearren.
|
|
|
Gipuzkoako ikastolen festaren jarraipen berezia egingo dute igandean Urola Kostako
|
Hitza
zein Zarauzko Hitza hedabideek, urolakostakohitza.eus eta zarauzkohitza.eus atarietan, hurrenez hurren.
|
|
2020
|
|
|
Jolas gisa proposatu genuen: parte hartzaileek hitz bat asmatu behar zuten, eta beste kide batena definitu, hirugarren batek
|
hitza
zein definizioa hartu eta horren gaineko marrazkia egiteko. Oso harrera ona izan zuen, jende askok hartu zuen parte.
|
|
|
Martinari barregarria iruditu zaio militarraren seriotasuna, ohatze kontuetan hain jostaria izaki. Dominique Errotabehere, inoiz ezagutu duen gizon berezienetako bat, eta, jakin berri duenez, antzezle aparta ere bai, ikusita arestiko
|
hitzetan
zeinen ongi mozorrotu dituen berarenganako sentimenduak. Soldadua bentan agertu zen lehenbiziko aldiaz geroztik hiruzpalau alditan oheratu dira, eta promes eginda dago gizona gerra madarikatua bukatutakoan Martinaren bila etorriko dela, haren ondoan ematera hil arteko egunak.
|
|
|
argudiatu zuen. Euskarak bere
|
hitzak
zein diren jakiteko, bere bereak dituen iturriak arakatu behar ditu, ez besterenak!
|
|
|
(Pantailan agertzen diren
|
hitz
zein irudiek ez dute zer ikusirik LAIAk dioenarekin. Hauek noizbehinka agertzen dira eta bizi propioa balute bezala atxikitzen zaizkio LAIAren diskurtsoari.
|
|
|
Harrigarri da aspaldiko euskal toponimian otso
|
hitza
zein usu heldu den. Jende izen gisa ere baliatzen zen," Lupus" gisa itzulia.
|
|
2021
|
|
|
Era berean, 1990eko hamarkadan egonkortu zen indie rockaren edo rock alternatiboaren hazia ere erein zuten ibilbide laburreko taldeok, baina, grungearen eraginez batik bat, diskoetxe handiek haien agendetatik ezabatu zituzten —1991an, REMek Out Of Time kaleratu zuen Warner Bros. konpainia handiaren markapean, eta Nirvanaren Nevermind diskoak merkatu globalaren zutabeak arrakalatu zituen— Bildutako bandak, halaber, oso bertakoak ziren, eta AEBetako musika independentearen historiako zulo beltz batean galdu ziren, Captured Tracksek erreskatatu dituen arte. 80 orrialdeko liburu mardul batekin dator bilduma, argazkiz josia eta taldekide ohien
|
hitzekin
zein Captured Tracks diskoetxeko arduradun Mike Sniperren sarrera mamitsuarekin osatua.
|
|
|
Telefonoa zein hizkuntzatan hartzen den, ala denda batean lehen
|
hitza
zein izaten den. Helduek halako jarreren bidez erakusten diete umeei zein den hizkuntza bakoitzari ematen dioten balioa, Paula Kasares soziolinguistaren arabera.
|
|
|
Luparen pean, hortaz, ikus daiteke soldaduak nola jakinarazi dien erasotzaileak ondo hornituta datozela. Aditu ahal izan dituela bere konpainiaren kapitainaren eta komandantearen arteko elkarrizketak,
|
hitzez
zein telefonoz, eta berrogeita bat bateria jarri dituztela haienganantz begira. Nafarroako 6 Brigada ekarri dutela ere esan die errepublikazaleei, han 2.ak ere jarraitzen duela, eta gainera 4.a atzean dela, zain, behar izatekotan esku hartzeko prest.
|
|
|
Beti errezera iten deu, pentsa dezagun Estaduaren estrategia zala, baina azken
|
hitza
zeinek dauka. Zeinek erabakitzen du hartzia?
|
|
|
Gaur, teknologiaren laguntzarekin, zehaztasun handiagoz bilatu genezake" hitz bakoitzak bere historia" duen, arau fonologiko bakoitzak bere historia duen, gramatika ezaugarri bakoitzak bere historia duen ala, ostera, batzuk eta besteak modu batean edo bestean elkartuta dauden, bere osotasunean ez bada ere. Hain zuzen ere, aipatu teknika erabiliz, cluster edo multzokatze analisia,
|
hitz
zein arau fonologiko desberdinen jokabidea azter daiteke. Oso garrantzitsutzat jotzen da hizkuntza ezaugarri bakoitzak bere historia duen ziurtatzea eta ondorioz ez den patroi geolinguistikorik ala ezaugarrien artean badiren patroi batzuk, ezaugarri batzuk batera eta beste batzuk bestera joateko.
|
|
2022
|
|
|
Horrez gain,
|
hitzok
zein idazlek erabili zituzten kontsultatu ahal da, eta haien zein lanetan agertzen den.
|
|
|
Esaterako, leiho edo leio bila daiteke, eta emaitzak bi formak erakutsiko dizkio erabiltzaileari. Bestalde,
|
hitzok
zein idazlek erabili zituzten ere kontsulta daiteke, eta baita haien zein lanetan agertzen den ere.
|
|
|
Bi eskutara ondu dute Erradikalak antzerki liburua Ane Labaka bertsolariak eta Beatriz Egizabal umoristak. Bost urtez aritu dira oholtza gainean obra gorpuzten;
|
hitzez
zein bertsoz. Paperean irakurtzeko aukera dago orain, Susari esker.
|
|
|
–Hegan egiten dut teilatuen gainetik –ongi hezitako mutila nintzen, eta helduak begirunez tratatzen irakatsi zidaten,
|
hitzez
zein kolpez irakatsi ere. Baina emakume haren galderek neure onetik atera ninduten.
|
|
|
Hitzen kategorizazioa edo sailkatzea hizkuntzak ikertu, deskribatu eta irakastean sortzen den arazo nagusietariko bat da. Hizkuntza bakoitzean,
|
hitza
zein unitateri deitzen zaion zehaztu ondoren, hitz horiek multzokatu egin behar dira haien deskribapen egokia egiteko, eta horretarako hitz motak, hizketa parteak edo kategoria gramatikalak deritzenak erabiltzen dira. Deskribapen egoki batek ezaugarri zehatz, argi eta koherenteen arabera osatu luke sailkapena, baina ez dago argi zein diren horretarako ezaugarri egokienak ez eta horiek zehazteko funtzioari edo formari begiratu behar ote zaion ere2 Argitu beharrekoa da, adibidez, garrantzi handiagoa eman behar litzaiokeen hitzek beste hitzekin duten harremanari (komunztadura, hurrenkera) edo haien esanahiari.
|
|
|
Azterketa honek, euskararako erakutsiko dudanez (3.7 eta 3.8 ataletan), adberbioak aztertzerakoan sortzen diren zenbait arazo saihesten ditu, hala nola preposizioak barne hartzen dituzten
|
hitzak
zein denbora adierazteko determinatzailesintagma modura ere ager daitezkeenak nola aztertu (hala nola outside edo yesterday, hurrenez hurren). Dena dela, esan gabe doa, egileok ematen duten definizioak, ingelesari soilik dagokion irizpide bat ezartzeaz gain, ly adberbioak definitu gabe uzten dituela, horrela adberbioaren beraren definizioari dagokion auzia konpondu gabe utziz.
|
|
2023
|
|
|
Diskoan batutako hitzen ezaugarri nagusiena punkaren, punkien eta gizartearen bilakaeraren (auto) kritika da; eta horrela,
|
hitzez
zein musikaz esentzia berreskuratu nahi dute kantu zuzen, zikin, kaletar eta sinesgarriekin. Punk eskizoa tarteka a ze gitarra eta a ze melodiak!, amorratua, azkarra jakina!, melodikoa zein iluna eta baita jostaria ere.
|
|
|
Euskara jasoa eta aberatsa erabili du, zaindua. Eta aldi berean testuaren erritmo, tonu eta edukiari oso ondo datozkion
|
hitzak
zein soinuak hautatuta.
|
|
|
Zein adinetan hasten da haurtxo bat hitz egiten Nahiz eta seme alaba bakoitzak bilakaera desberdina izan, oro har, adin jakin batzuetan gai dira zaratak eta soinuak egiteko, hitzak esateko eta guztiz ulergarriak diren esaldiak egiteko. Logopeda eta pediatra adituen arabera, hauek dira hizkuntzaren garapenaren mugarri nagusiak, adinaren arabera, haurtxoaren lehen
|
hitzak
zein diren, noiz hasten den ama esaten, zein den hitz egiteko edo noiz hitz egingo duen ondo jakiteko. Lehen urtea 0 hilabete:
|
|
|
Ikuslegoaren arteko hartu eman horretan bereziki trebea iruditzen zait Telleria. Zuzenean sor daitezkeen inprobisazio une txiki horiekin kikildu beharrean, jendeak jaurtitzen dizkion
|
hitzez
zein isiluneez elikatzen den munstro eszenikoa da, eta bere diskurtsoa indartzeko eta sendotzeko aprobetxatzen ditu. Horregatik, Nekatutak ikuskizuna bideoan ikusteko aukera izango genuela irakurri nuenean zalantzak izan nituen.
|
|
|
Hitz eta gogoeta beretzat sobera altuak erabiltzen dituen gobernuak ez du horretatik inolako distirarik lortzen; aldiz hitz eta gogoeta horiek zapuztu egiten ditu eta gainera bera ere irrigarri agertzen da; hori bera zitzaion gertatu gobernuari III. Errepublikaren denboran, 1789ko printzipioekin eta" Askatasuna, berdintasuna, anaitasuna" formularekin. Eta orai ere, hori bera da gertatu ustezko iraultza nazionalak aldarrikatutako
|
hitzekin
zeinak beretzat usu maila biziki altuegiak baitziren; bigarren kasu honetan, egia da, traizioaren ahalgeak iraultza nazionalaren distira galtzea ekarri zuela ximistaren lasterrarekin; baina hain segur distira galtze bera bestela ere etorriko zitzaion baina askoz emekiago beharbada.
|
|
|
Frantsesen bihotzean oihartzuna sortzeko gai diren hitz guzien artean hautatu behar ditugu
|
hitzak
zeinen oihartzuna merezi den suspertua izaitea; hitzok ditugu erran eta errepikatu behar; aldiz besteak isildu, desagerraraztea hobe dugunaren desagerpena errazteko.
|
|
|
Hola halako baten bizkortu zen kultura zinematografikoa eta arte plastikoen esparruko artisten bultzadarekin taxutu eta goratu zen Ama Lur" saioa". Euskal lurraldeari buruzko ikuspegi mitikoa, ipuin arokoa, zaharra baizen modernoa, euskal arimaren esentzia ukitzen zuen irudi sorta; ez noski, irudiengatik bakarrik, nola jarriak eta
|
hitzez
zein musika erritmoz josiak zeuden asmoengatik, hau da, estruktura artistiko bikaina, erabat plastikoa eta estilistikoa. Basterretxea eta Larruquert Oteizaren funtzio gidariaz baliatuko ziren aski, ez baitzen makala berau ere:
|