|
2001
|
|
|
Eta hortik ikasle askoren alferreko ahaleginenjatorria: buruan dena hitzez
|
hitz
itzuli nahi izatea, formari mezuari baino areagobegiratzea.
|
|
2003
|
|
|
Italierazko hitz hori gaztelaniara hitzez
|
hitz
itzultzeak esan nahi du “urre koloreko sagarra” dela. Entzutean italieraz ez dakien edonork esan lezake norbait “golden” (ingeles urrekotik) motako etxesailaz ari dela.
|
|
2004
|
|
|
Baina zinez harrigarria eta salagarria eskukotasun eta mirabetza hori gertatzen deneko historia modua da, nahiz eta giza kondaira menderatze prozesu garratz baten bilakaera izan sentidu batean. Bada erdal esaera bat, hitzez
|
hitz
itzulita, esan nahi dudanaren mezua zehatz mehatz aditzera ematen duena: –etorriko dira kanpotik, eta bidaliko zaituzte etxetik?.
|
|
|
gizarteko mintzakerari gagozkiola, tratamenduen sailleko eremuei gagozkiela, euskeraren barne moldea edo" estruktura", eta erderena, ez dira eremu berdiñekoak. Ez dago hitzez
|
hitz
itzultzerik. Ez dago kidetasun zehatzik.
|
|
|
Beste azterketa bat dugu. Ezin diteke hitzez
|
hitz
itzul. Eta berdin ere ingleseraz:
|
|
|
Irudi guztiak alde batera utzirik, ametsaren, hautematearen, oroimenaren oinarrian egitura logiko bat aurkituko genuke giza adimenezko ekintza ororen zuztarretan egongo litzatekeena, ezinbestekoa ametsean ere bera ulergarria izan ahal izateko. Har dezagun inoiz izan dugun ametsik xelebreena, zentzugabekoena; hala ere, bera kontatu ahal izango dugu, gure
|
hitzetara
itzuli ahal izango dugu, dugu amestu kontatu dugun historia, egitura logikoa izango ez duena. Horrela, bada, egia matematikoa iratzarrita gaudeneko bizipen guztien nola ametsaren aurrebaldintza izango da.
|
|
2005
|
|
|
Ondorenez, testu bateginaren bigarren itzulian zehazten ari diren terminoak erabili dira. Ulerbidez, valorar/ valoración
|
hitzak
itzultzeko, (baloratu/ balorazio) hizkuntza maileguak erabili dira, eta balioetsi/ balioespen kontzeptuak gorde dira, berriz, justipreciar/ justiprecio esateko.
|
|
|
Bilaketak hobetzeko trikimailu asko daude, eta batzuek Googlek kalkulu matematiko konplexuak egitea edo beste hizkuntza batzuetako testuak eta
|
hitzak
itzultzea bezalako alderdi erabilgarriak dituzte. Gainera, bilaketa aurreratuen atala nabarmentzen da, baina artikulu honetan sei modu bitxi eta ez oso ohikoak erakutsi nahi ditugu zerbitzu horien erabilgarritasuna aurkitzeko.
|
|
|
Eta honek zuzenean gonbidatzen du belarria ulertzera eta, era berdinean, entzule bakoitzarengan iratzartzen du, baita ere, beronek bertan duen hausnartzeko eta artikulatzeko gaitasuna. Azken honek
|
hitza
itzultzen du, agian aldaketekin, ze mintzaldi berean mintzaldi gehiago aurkitzen ditugu. Banako bakoitzak moldatu egiten du hizkuntza ulertze erosoago baterako eta, itsasertzeko olatuek harribilak hara eta hona ibiltzen dituzten bezala, hizkuntza bera ere behin eta berriz da leundua eta findua erabilera hobeago baterako.
|
|
2006
|
|
|
Biluzik jarri beharra zegoela? Oraindik ere horretaz pentsatzen dut, batez ere parkeko emakumearen
|
hitzetara
itzultzean: «Bai, gizonezkoak gehiago ziren, nabarmen gehiago» esan zuen berak.
|
|
|
ordain gisa agindeia jarri da; baina requirente eta requerido
|
hitzak
itzultzeko, maileguaren bidetik jo, eta errekeritzaile eta errekeritu euskaratu dira. Lege testu honetan, ordea, termino bakoitzaren inguruko eremu semantikoaren barne koherentzia gordetzeko, agindei emaile eta agindei hartzaile aukeratu dira ordain moduan, egokiagoak izan daitezkeelakoan.
|
|
|
Carvalloren
|
hitzak
itzuli zizkigun Bernatek, Harria apurtzeko ura besterik ez omen dik behar. Barre algarari ezin eutsita zebilen Zipriano.
|
|
2007
|
|
|
Orduan bi aukera gelditzen da, baina ez Humboldt-en biak: edo hitz hindu bakarra behar den hainbat
|
hitzekin
itzuli gure hizkuntzetara, edo hitz hindua bere horretantxe laga itzulpeneko testuan (yoga beti yoga) 1335 Hitz bat, latinezkoa edo, hautatu, debozio adibidez, eta horri berba hinduaren esanahi guztiak esanahiarazi gura izatea, apeta bidegabekoa da. Debozio hitzak ez du esanahi yoga eta ezin du hori esan nahi:
|
|
|
gizarteko mintzakerari gagozkiola [eguraldiko fenomenoei edo koloreei gagozkienean bezalaxe], euskararen barne moldea edo «estruktura», eta erderena, ez dira eremu berdinekoak. Ez dago hitzez
|
hitz
itzultzerik. Ez dago kide
|
|
2008
|
|
|
Hiru mota bereiz daitezke: hitzez
|
hitz
itzultzen duten sistemak (zuzeneko itzulpena ere esaten zaio), transferentzia bidezkoak eta Interlingua bidezkoak.
|
|
|
Euskaraz aritzen garenok, partaide askoren laguntzarekin ere, nekez eskura dezakegu 10 bat milioi hitzeko corpusa itzulpen eredurako. Gainera, euskara flexio handiko hizkuntza eta hurrenkera askekoa denez, zailtasunak handitu egiten dira
|
hitz
itzulien agerkidetzen maiztasuna jaitsi egiten delako. Horren ondorioz, antzeko kalitateko emaitzak lortzeko testu bilduma handiagoak erabili dira.
|
|
|
Izeba Ursulak ez zion Bixenteri erantzun, hitzez ez bederen, nahiz eta burua ezker eskuin mugitu eta ezpainetan irri bat marraztu zuen, mugimendu bikoitz hautemangaitz batean; esan nahi baita keinuz erantzun ziola,
|
hitzetara
itzulia horrelakoa izan zitekeèn erantzunean: –Ezetz, Bixente!
|
|
|
honen begi mugimenduen jarraipena egiten zuèn balizko kamera batek berehala antzemango zion nola, anaien parean gelditzen zen bakoitzean, zeharka begiratzen zien haiei, zerbaiten esperoan balego bezala. Beste kamera batek, berriz, berdin antzemango zion nola bi anaiek saihesten zituzten Beñardoren begirada nahita jaurtiak, biak ere isiltasunari eta mututasunari lotuta, beren artean keinu konplizeak trukatzen bazituzten ere aldika,
|
hitzetara
itzuliak esanahi jakin bat izan zezaketenak: ez zutela Beñardoren bezperako arrakastaz hitz egin nahi; nola, bada, Beñardo hutsaren hurrengotzat bazuten, eta arrakastaren gailurretik itzal egin baziezaiekeen??
|
|
|
Baina kontua ez da hor bukatzen. Hiztegigileak
|
hitza
itzultzeko eskatu eta gero, itzulitako hitz horri aurretik
|
|
|
Bai.{ App: 226/ 00:00:00: 00/ SEVVAL} Meyhani k zera esan nahi du... hitzez
|
hitz
itzuliz gero, mey turkiera zaharrean edaria zen, eta hani etxea; beraz, edari etxea edo edaritegiaizango litzateke.Baina turkieraz oso hitz goxoa da, oso poetikoa. Musikamota hau inperio otomandarrekoa da; kaleko musika zen, kaleansortua.
|
|
|
Kultura gaietan hartzaile, bestearen zordun, beraz geranez gero, bidezko da, noski, hiztegian ere hartzaile eta zordun agertzea. Gogoetak gerok sortu bagenitu, ez genduke gabiltzan bezala jakite gauzetan eta, beste hizkuntzetan sortu dituzten
|
hitzak
itzuli nahian ibili beharrik. Gauden gaudenean, ordea, maiz nabaritzen dugu premia hori.
|
|
|
Izeba Ursulak ez zion Bixenteri erantzun, hitzez ez bederen, nahiz eta burua ezker eskuin mugitu eta ezpainetan irri bat marraztu zuen, mugimendu bikoitz hautemangaitz batean; esan nahi baita keinuz erantzun ziola,
|
hitzetara
itzulia horrelakoa izan zitekeèn erantzunean: " Ezetz, Bixente!
|
|
|
honen begi mugimenduen jarraipena egiten zuèn balizko kamera batek berehala antzemango zion nola, anaien parean gelditzen zen bakoitzean, zeharka begiratzen zien haiei, zerbaiten esperoan balego bezala. Beste kamera batek, berriz, berdin antzemango zion nola bi anaiek saihesten zituzten Beñardoren begirada nahita jaurtiak, biak ere isiltasunari eta mututasunari lotuta, beren artean keinu konplizeak trukatzen bazituzten ere aldika,
|
hitzetara
itzuliak esanahi jakin bat izan zezaketenak: ez zutela Beñardoren bezperako arrakastaz hitz egin nahi; nola, bada, Beñardo hutsaren hurrengotzat bazuten, eta arrakastaren gailurretik itzal egin baziezaiekeen...?
|
|
2009
|
|
|
Kind of blue" tristezia antzeko bat"
|
hitzekin
itzuliko genuke, eta horrekin hasten da liburua, tristeziarekin. Nefertiti atalean pixka bat gorantz egiten du eta Iazko urtebeteak hitz joko bat da.
|
|
|
Euskaldunoi konplikatua egiten zaigu, txukun?
|
hitza
itzultzea, erdaldunei bere esanahia ulertaraztea. Orobat, Atxagaren aurkako epaian nabaritzen denez, espainolen eta euskaldunen balio etikoak desberdinak dira.
|
|
|
Berriro ere, arretaz begiratzen badugu, gure programaren eraginkortasuna mugatua dela konturatuko gara. Izan ere, fitxategia lerroz lerro bilaketa patroiarekin parekatu, eta bat egiten duen lehen string puska edo
|
hitza
itzultzen du programak, bat egiterik den kasuan noski. Lerro berean espresioa betetzen duten 2, 3 edo 4 string edo hitz badira, lehenbizikoa baino ez du bistaratuko.
|
|
|
Bilaketa patroian, atzera begirako \1 erreferentziak parentesi arteko espresioaren( [aeiou]) balioa hartuko du, eta bokal berdinarekin hasi eta amaitzen diren
|
hitzak
itzuliko ditu aurreko programa deiak.
|
|
|
ordenatuta bistaratuko ditu programak. Hau da, atzizki bat eman eta atzizki hori duten sarreren definizioetan erabili diren
|
hitzak
itzuliko ditu programak maiztasunaren arabera ordenaturik.
|
|
|
Lehengoan kanta lasaiak egingo ditugu. Ondoren, nahiko nuke norbaitek nire
|
hitzak
itzultzea kanten aurretik. Entzuleekin hobeto komunikatzeko eta erakusteko oinarrian dauden emozioak berak direla hizkuntzak gorabehera, erakusteko gutxiengoa izan zaitezkeela eta baztertua eta, aldiberean, unibertsala.
|
|
|
Lagunaren
|
hitzetara
itzultzen naiz behin eta berriro, taberna batean, Bartzelonan geunden. Gogorrak eta esanahiz beteak iruditu zitzaizkidan.
|
|
2010
|
|
|
Jone Goirizelaiak, Otegiren abokatuak, Dignidad y Justicia eta AVTk egin duten eskaera (Otegiren
|
hitzak
itzultzea) salatu egin du.
|
|
|
Une horretan, epaileak irudiak gelditzeko eskatu du, eta itzultzaileari umeen karteletan agertzen ziren
|
hitzak
itzultzeko eskatu dio. Itzultzailearen esanetan, 25 urte kartzelan, 25 urte borrokan.
|
|
|
Honen aurrean, defentsak bere protesta azaldu du, itzulpena zuzena ez zela esanez. Murillok abokatuei
|
hitzak
itzultzeko eskatu die, baina hori defentsaren lana ez dela erantzun diote.
|
|
|
ez dizula
|
hitza
itzuliko.
|
|
|
Irakurtzen dugunaren bidez aberastu, hori nahi dugu beste ezer baino gehiago: Francis Baconen
|
hitzetara
itzuliz, mastekatu eta digeritu daitezkeen liburuak irakurri nahi ditugu.
|
|
|
Bertsio ofizialak albora utzita, historiaren oin oharretara jo nahi du Saccok. Historiaren galbahean geratzen ez direnak berreskuratu, lekukoei
|
hitza
itzuli, haien memoriatik marrazkiarekin egia eman. Horregatik liburuaren titulua.
|
|
2011
|
|
|
" a fighting term". gorago esan dugunez, kontua ez da" man on the street" esparrukoa bakarrik. Fishman-en
|
hitzetara
itzuliz," diglossia is(...) a ‘fighting term’ in real life. It is not only a concept in sociolinguistic discourse; it is a concept in political discourse as well". egia da hori, erabat, hemengo azken mende laurdeneko ibileran. zenbait arduradun edo bozemaile politikok oso argi, leialtasun osoz, aitortu izan du berea ez dela diskurtso intelektual hutsean txertatzen den gogoeta, elebitasun sozialaz (hots, diglosiaz) ari delarik, diskurtso politiko partidista baizik. horrela ulertu behar da, esate baterako, Joxe Agustin Arrietak 1991ean idatzitakoa37 guztiek ez dute hain argi aitortzen, noiz ari diren jakintza lanketan eta noiz planteamendu politikoen zabalkunde lanean. zailagoa da, kasu horietan, diskurtso baten eta bestearen arteko bana lerroa ezartzea. gatozen beraz, muinera.
|
|
|
Claude Hagège hizkuntzalariaren eskutik ekingo diogu eginkizun horri. Aditu horren ustez, hizkuntza kultura baten adierazpide bakarra eta osoa ez baldin bada ere, bere baitan biltzen ditu, nolanahi ere, beste atal guztiak,
|
hitzen bidez
itzultzen baititu gainerako adierazpideak oro. Horrenbestez, lekurik behinena dagokio hizkuntzari kulturaren zerizanean, eta hizkuntzaren galerak, berehalakoan ez baldin bada, luzarora kultura osoaren suntsipena ekar dezake.
|
|
|
arrebarekin ezkondu zen! . Lucía eta Mikelen sorpresa aurpegiez gozatu zuen taxilariak, Dirkschneiderren
|
hitzak
itzultzen jarraitu aurretik?. Beck Mendebaldeko Berlinera ezkondu zen Dirkschneiderren arrebarekin.
|
|
|
Erdarazko bi testu zurrun eta bihozgabeen aldean, pasioa eta indarra dario euskarazkoari. Itzultzaileak ez zituen esaldiak hitzez
|
hitz
itzuli. Aginduen zentzua barneratu eta Tolosaldeko euskaldunak jakinaren gainean jarri eta arauak betetzera bultzatuko zituen ohar labur, ulergarri eta deigarria kaleratu zuen, orduko arimen asaldagarri eta gaur egungo gure begien gozagarri.
|
|
|
Badirudi gizakiak lehen eginkizun hori egiten ahal duela, baina bigarrena ez dagokiola berari. Hautematen dena zergatik ezin da beti
|
hitzen bidez
itzuli. Ezagutza arrazoimenera beste eremu batetik iristen denean, arrazoimenak bere arauetara makurtzen badu ere, beste" instantzia" batetik hartua izan da (argitzapen baten moduan, filosofia kristauaren arabera), senti daitekeen hautemate bihurtua, eta uler daitekeen forma razional gisa itzulia.
|
|
2012
|
|
|
Bestea, zerbaiti buruzko edukia bilatu nahi dugunean, ahal bada euskaraz baina ezin bada besteren batean: ...dugu; emaitza egokirik ez badugu aurkitzen (zoritxarrez maiz gerta daitekeena, euskaraz dagoen edukia ez baita nahiko genukeen bezain ugaria), beste bilaketa bat egingo dugu ongi moldatzen garen beste hizkuntzaren batean, demagun gaztelaniaz edo frantsesez, horretarako bilaketa terminoak itzuliz (sarri batere erraza ez den kontua); eta gustura gelditzen ez bagara, ingelesera joko dugu, berriz ere
|
hitzak
itzuliz eta beste bilaketa bat eginez.
|
|
|
eskuineko oinari ezkerreko eskuaz helduta, eskuin eskuko erdiko hatza buruko koroatxoan eta erpurua eskuineko belarri puntan ipiniz. Baina agian irakurleak jakin mina izango duenez jende haren adierazpenak nolakoak ziren ezagutzeko, baita zein arauren menpean berreskuratu nuen askatasuna jakiteko ere, hitzez
|
hitz
itzuli dut dokumentu osoa, ahal izan dudan neurrian, eta hemen eskaintzen diot jendeari:
|
|
|
Beste behin ere, agerian geratzen dira diskurtso modernoaren kontraesanak: testuak zintzoki itzuli behar dira, jatorrizko mezua desitxuratu gabe, baina aldi berean hitzez
|
hitz
itzultzearen arriskuak saihestu behar dira.
|
|
|
Haren garaiko itzultzaile gehienak bezala, euskararen eta euskalkien kontuak kezkatzen zuen gehienbat; Telemakeren itzulpeneko ohar gehienak ezezagun samarrak iruditzen zaizkion hitz edo esamoldeen esanahia argitzeko ezarriak dira, edota lapurtera ez beste euskalkietako hitzen ordainak emateko. Itzulpen irizpideari buruz, berriz, esan genezake nahiago zuela, garaiko itzultzaile gehienen antzera, hitzez
|
hitz
itzuli beharrik ez izatea.
|
|
|
hor ditugu jatorrizkoaren eta itzulpenaren arteko kontrajartze dualista, itzultzaileak bi mutur horien artean lortu beharreko, oreka? edo baliokidetza, eta hitzez
|
hitz
itzultzeak eragiten dituen akats eta okerrak. Ibinagabeitiak argi eta garbi adierazten du itzulpen mota horrekiko arbuioa:
|
|
|
Hitzez
|
hitz
itzultzean, beraz, grezieraren ahalmen linguistiko goren horiek bereganatu ahal izango zituen bai euskarak, baita euskal itzultzaileak ere, gerora euskal hizkuntza eta literatura oparoago eta aberatsago bat sortzeko ezinbestekoak izango zirenak.
|
|
|
badira, are prestigio handiagoa ekarriko diote euskara bezalako hizkuntza txiki bati. Itzulpen irizpideei dagokienez, hortaz, ikusi dugunaren arabera, Ametzaga, Zaitegi bezala, hitzez
|
hitz
itzultzen ahalegintzen da, baina sorburueta xede hizkuntzen arteko desberdintasunak direla-eta, batzuetan zenbait gauza aldatu beharrean aurkitzen da testu argiagoa emate aldera.
|
|
|
Horixe izan da hitzaurreetan gehien errepikatu den adierazpena: itzultzaile batzuek hitzez
|
hitz
itzultzea hobesten dute (ikusi dugunez, Bibliaren eta erlijio testu sakratuen kasuan batez ere), eta beste batzuek, berriz, zentzua transmititzearen alde egiten dute. Itzultzaile bakoitza bere hautua justifikatzen ahalegintzen da hitzaurrean, eta askotan barkamena ere eskatzen du jatorrizko testua xede hizkuntzara transferitzean gertatutako galera edota aldaketak direla eta (captatio benevolentiae baliabideerretorikoan halakoak egiteko irakasten den arren, uste dugu kasu askotan itzultzaileek benetan sinetsita esaten dutela hori).
|
|
|
Hau da, Zizeronek bezala, Orixek uste du ez dela hitzez
|
hitz
itzuli behar; aitzitik, itzulgaiko testuan esaten dena ondo ulertu ondoren norberak bere moduan eta bere hizkuntzak eskaintzen dituen baliabideak erabiliz itzuli behar dela aldarrikatzen du. Horregatik joko du Orixe Xabier Mendiguren Bereziartuk, aurrerago ikusiko dugun bezala, euskal itzulpenaren historian zentzuzko itzulpenaren edo itzulpen librearen ordezkari nagusitzat.
|
|
|
Testu honetan euskaratu gabe geratu diren hainbat
|
hitz
itzultzeko euskarak ez du inolako zailtasunik, ez gaur eta ez Orixeren garaian, eta meza liburuan dagoen bezala itzulirik geratu bada, Orixek egin zuen interpretazio hautazkoarengatik bakarrik izan dela aitortu behar da. Badirudi, hitzaurrean dioenez, sinetsirik zegoela, inguruko erriek itzen burrunbarekin, soiñuarekin etsitzen dutela askotan?
|
|
|
Hitzaldi horretan atzerriko teatroa itzultzearen aurka mintzatzen bada ere(. Atzerriko teatroa ezagutu behar da, baina ez itzuli, ez hitzez
|
hitz
itzuli. Atzerriko komediarik eztugu eman behar.
|
|
|
Ingeleseko, proxy?
|
hitza
itzultzean, ikusiko dugu esanahi nahiko zabala duela, nahiko esangura anbiguoa, alegia. Zorrozki itzuliko bagenu, euskaraz ordezkari edo ahaldun edukiko genuke, hau da, beste baten gaineko boterea edo agintea daukana, haren ordez erabakiak har ditzakeena.
|
|
|
Zirkuitua kritikatzerakoan erlojupekoa zirkuitu horretan egitea erabaki zutenak kritikatzen dira (Organizaciones Ciclistas Euskadi elkartea) eta ez Oñatiko herria, inondik ere ez lanean aritutako boluntarioak eta ezta Oñatiko talde antolatzailea ere (lan bikaina egin zuena, esan behar da), zirkuituari buruzko azken
|
hitza
Itzulia antolatzen duen OCE elkartearen zuzendaritza teknikoarena baita.
|
|
|
|
hitzak
itzultzen dizkizudan bitartean isil.
|
|
2013
|
|
|
Ez zidan lanik eman burua makurtzeak. Haren arestiko
|
hitzak
itzuli mitzulika zebilzkidan oraino buru barnean.
|
|
|
–Borratu egin behar duzu, esan zuen Tarekek, gizonkotearen
|
hitzak
itzuliz.
|
|
|
Baina esan beharra dago, iritzi txar bakar horren aurrean, Zalvidearen aldekoak asko direla. Bancroften
|
hitzetara
itzuliz berriro, historialariak dio hogei urtez eginahal guztian saiatu zela Zalvidea San Gabriel misioa sendotzen," baina neofitoen maitasuna edo harekin hartu emana zuten guztien estimua sakrifikatu gabe. Zalantzarik gabe, misiolari eredugarria zen garai hartan, eta bai orduan eta bai geroago santutzat hartu izan zuen jende arruntak". 338
|
|
2014
|
|
|
Gailu horiek iPaderako entzungailu sinple batzuen antzeko itxura dute. k errepikatzen dituen patroiak deszifratzen dituzte txakurraren garuna eta giza
|
hitzetan
itzultzen ditu. Aditu batzuek txakurrarekin komunikatzeko iraultza posible hori bultzatu dute, baina beste txakur hezitzaile batzuek zalantzan jarri dute benetako eraginkortasuna. Guztiak ezaugarriak eta iritziak asmakizun horri buruz, hurrengo artikuluan.
|
|
|
Txakurren eta pertsonen arteko komunikazioa ez da mugatzen jadanik lapurretara, txakurraren gorputz hizkuntzara edo ulertzera zer dio txakurrak isatsarekin? . Eskandinaviako zientzialari talde batek txakurraren pentsamendua giza
|
hitzetara
itzultzeko gai den lehen gailua. Tramankulu horiek oraindik ez dakite animaliaren erantzuna oso galdera konplexuei erantzuten, baina bai hitzekin zakurra haserre, nekea edo beldurra. Errazagoa da txakurraren pentsamenduak giza hizkuntzara itzultzea dirudienetik; nahikoa da lehendik dauden ezagutza teknologiko batzuk aplikatzea», dio Eric Calderonek, Aurkikuntzaren Elkarte Nordikoa eta kantari tx... Baina, nola funtzionatzen dute gailu horiek?
|
|
|
Lepo iharra zeukan eta begiak urduritasunez mugitzen zituen begi zuloen barruan. Pausatu
|
hitza
itzultzen saiatu zen Xabi. Zer esan nahi zuen?
|
|
2015
|
|
|
Bestea, berriz, asturiarra zen behintzat, eta pentsatzekoa zen, beraz, egiazki ari zela. Haren kantaren
|
hitzak
itzulita, apala da baina ez itsusia geratzen zaigun poema:
|
|
|
Nik, ordea, lehen aipatutako egiarenganako zaletasunarengatik, ga u za bera erantzun nion epaileari. Nire
|
hitzak
itzultzen zi harduen itzultzaile eskasa alde batera laga eta zuzenenean erantzun nion, epaiketan lehenbiziko aldiz gaztelaniaz mintzatuz.
|
|
|
Mendebaleko hitza. Gaztelaniako paniquesa
|
hitzetik
itzulita dago. Landucciren hiztegian agertzen da, ergunedi lehiakide duela.
|
|
|
Zubererazko itzulpena eskarmentu handiko Jean Pierra Behokarairi eskatu zioten, eta %75a itzulita zuenean, Madame Annick Renaud Coulon ek egindako lanaren frantses itzulpen bat eskatu zion. Gustatu ez, eta hitzez
|
hitz
itzultzeko eskatu zion. Beste norbaitek bukatu behar izan zuen Behokarai egiten ari zen itzulpena.
|
|
|
Alde batetik, kopia zuzen eta zeharkakokopien arteko bereizketa egin dugu. Sorburu testuko UFa hitzez
|
hitz
itzultzen denean gertatzen dakopia zuzena. Hitzez hitz itzultzen dena, baina, beste hizkuntza bateko UFa denean (gaztelaniakoa, kasu gehienetan), zeharkako kopia izango dugu esku artean.
|
|
|
Sorburu testuko UFa hitzez hitz itzultzen denean gertatzen dakopia zuzena. Hitzez
|
hitz
itzultzen dena, baina, beste hizkuntza bateko UFa denean (gaztelaniakoa, kasu gehienetan), zeharkako kopia izango dugu esku artean. Beraz, bi hizkuntza elkarrekin etaelkarbizitza hori orekatua ez izateak eragina dauka hizkuntza gutxitura egindako itzulpenetan.
|
|
|
Euskararenegoera diglosikoa medio, hainbat interferentzia mota identifikatu ditugu. Logikoena testu interferentziada, zeina sorburu testuko UFa hitzez
|
hitz
itzultzearen ondorioz gertatzen den. Beste kasu batzuetan, berriz, xede testuko hitz konbinazioa ez da ustezko sorburu testuaren eraginez sortu, beste hizkuntza edotestu bateko (oro har, gaztelania edo gaztelaniazko testua) UFaren eraginez baizik; hau da, alemanezko testutik itzuli arren, gertatzen da euskal xede testuetan aurkitutako hitz konbinazioak gaztelaniazkoUFen kopia zuzenak izatea.
|
|
|
aurkezpena, darstellung, versus antzezpena, vorstellung. Baina hitzez
|
hitz
itzulita, kanpo jartze eta aurre jartze edukiko genituzke. Gadamerek, agidanez, darstellung umeen olgeta edo jolasarekin eta jardun irekiekin parekatzen zuen (Lashek jazza aipatzen du), hau da, konfigurazio ireki baten arabera jokatzen duten praktikak.
|
|
|
Soinu neutroa du, baina batez ere ez da gauza bera. Kaka
|
hitzera
itzuli nintzen.
|
|
|
Baita oso dotore zegoela ere. Konplimenduzko
|
hitzak
itzuli zizkion Romanek, aulkiren bat aurkitu zuela pentsatzen zuen bitartean, sofa eta besaulkiak hartuta baitzeuden. Berandu heltzeak protagonismoa ematen duen bezala, aldi berean, horrelako deserosotasun txikiak ere baditu.
|
|
2016
|
|
|
7 Tokiko hizkuntza iraganarekin edo zaharkitutako jantziekin lotzeko tropoaz gain (hizkuntza elkarteen emanaldiek irmotutako joera), itzulpena gramatikalki okerra da; uste da postala diseinatu zutenek soilik hiztegi bat erabili zutela hitzez
|
hitz
itzultzeko. Dena
|
|
|
Zenbaitek dio Cynghaneddek jarduera matematiko bat edo musika konposizio bat dirudiela, eta ez daude oker. Ingelesek adibidez “harmonia”
|
hitzarekin
itzultzen dute. Nolabait, kontsonanteak nota musikal bezala ulertuz, eta nota bakoitzak oihartzun egingo balu bezala lerroaren bigarren zatian.
|
|
|
Alemanez hitz egiten zuen. Detektibeak haren
|
hitzak
itzuli zizkien: bahitzaileek bostehun mila euro eskatzen zituzten.
|
|
|
eta frantsesez, esprit?
|
hitzekin
itzuli izan da.
|
|
|
Sentitu behar dute ezinbestekoa dutela euskara guri ulertzeko. Ez diegulako gehiago gure
|
hitzik
itzuliko.
|
|
|
Eta horregatik, okertu egiten garela esate baterako bidaia bat bezala imajinatzen dugunean, puntu batean hasi eta beste batean bukatzen den bidaia bezala, hain zuzen ere; eta berdin okertzen garela gure aldi zoriontsuak erreka goxo baten ertzean egindako deskantsuak bezala ikusten ditugunean, edo aitzitik, gure aldi oinazetsuak baso ilun batean pasatako boladak bezala hartzen ditugunean. Kustok dio hori guztia baino arriskutsuagoa dela bizitza, bizitzari ezin zaiola inondik ere antzeman irudi horiek guztiek aditzera ematen duten solidotasuna, bizitzak, hitzez
|
hitz
itzuliko dizut, bizitzak bi oin balitu bezala, eta oinok bi zapata, eta zapata horiek oinarri seguru bat haren gainetik batera eta bestera ibiltzeko. Zer egingo dut, jarraitu?
|
|
|
Ez dago
|
hitzik
Itzultzean ikusiko zaitugu.
|
|
2017
|
|
|
huts egindako estatuak, errepresioa, anabasa, estatu kolpeak, gerrak, hilketak... Achcarren
|
hitzetara
itzulita, oso prozesu luzea izango da erregimen zaharraren heriotza eta berriaren jaiotza, baina idazlea, udaberri hartan sortu zen euforiaren aurka agertu zen bezala, orain nagusi den pesimismoaren kontra dago. Ekialde Hurbilean, muturreko aldaketa bat?
|
|
|
Hizkuntza eta pentsamendua oso lotuta daude, eta pentsamenduek eta sentimenduek, ideiak? transmititu nahi den hura ahalik eta modu zehatzenean komunikatuko duten
|
hitzetara
itzuli behar dira, zeinuak?. Igorleak ez badu hizkuntza ongi menderatzen, haren mezuak zehaztasuna galduko du edo transmititu nahi zena komunikatu gabe gera daiteke.
|
|
|
Hasierakoei gehituzaizkien gako asko agertu dira bidean, euren artean norabide batean ala bestean mugitu garela, batzuk baztertuz eta beste batzuetan sakonduz, nahita edo kontzienteago batzuetan, gutxiagobesteetan?. Tao
|
hitza
itzultzerakoan, bidea, eta, araua?
|
|
|
Hizkuntza bakoitzak bere UFak izan ohi ditu, eta gehienetan ezin izaten dira hizkuntza batetik besterahitzez
|
hitz
itzuli, batez ere sorburu eta helburu hizkuntzak oso tipologia desberdinetakoak direnean (Sanz, 2015; Inurrieta et al., 2016a). Hori hala izanik ere, sortzen diren baliabide gehienak elebakarrak
|
|
|
Aldagai horiei guztiei esker, 30 bat pertsona inkestatuak izan dira. Eta bakoitzakberaz 130
|
hitz
itzuli behar zituzten frantsesetik euskarara. Hitz aski sinpleak hautatuak izan dira, argi, edo, behar?
|
|
|
Inkesta hortarako beraz, diktafono Zoom H2n erabilia izan da baita ere 3,5 mm-ko Boya BY M1 mikrofonoa. Eta berazinstalatu eta, 130
|
hitzak
itzultzen zituzten. Hori egin eta, hitz bakoitzean, interesgarria zen fonemabaztertua zen Praat i esker eta Script en bidez, bai iraupena, bai energia baita ere formakinen heinakateratzen ziren.
|
|
|
9. Jakina, baietz, ene jenerala, hitzez
|
hitz
itzuli dut zure agindua. Nik euskaraz esan ditut zure hitzak:
|
|
2018
|
|
|
Aizpururen
|
hitzetara
itzuliz, norberetasun berri horren muina giza ekintza da, hartatik eratorritako bi ardatzetan: batetik, giza ekintza gai zentrala bihurtzen da, ekintzaren bidez indibiduo bakoitza bere buruaren arduradun bihurtzen baita, delegaziorik gabe –eta, horrenbestez, hor bere herriaren edota nor bere hizkuntzaren arduradun, delegatu ezin diren zereginak horiek ere.
|
|
|
Enpresek neutroak nahi bagaituzte, eros ditzatela makinak.Itzultzaile gisa, zer da garrantzitsuena liburu bat ondo itzultzeko. Norbere hizkuntza ondo ezagutzea. Ezinezkoa da dena hitzez
|
hitz
itzultzea. Musika eta sinfonia bat dago liburu batean, eta beste hizkuntza batera pasatu behar duzu.
|
|
|
Gainera, jaso dudan feedbacka ere oso ona izan da. Pozik nago, eta ikasten segitzeko gogoz.Hitzak zaindu, hitzekin jolastu,
|
hitzak
itzuli... Hitzik gabe, zer zinateke. Hitzaren inguruan bizi izan naiz txikitatik.
|
|
2019
|
|
|
Esadazu zein
|
hitz
itzultzeari egiten diozun uko
|
|
|
Agureak Hodeiren
|
hitzak
itzuli ahala, onespeneko keinuak sumatu dituzte Jabarren gizonen artean. Ohoinen buruzagiak zorrotz begiratzen dio sorginari, mirespena ezkutatu nahian.
|
|
|
Ekitaldia hiru hizkuntzatan egin genuen: aurkezpenak euskaraz, Sunakalik nepalieraz bakarrik hitz egiten zuen, zuzendariak ingelesez Sunakaliren
|
hitzak
itzultzen zituelarik, eta Gilleneak euskara ingeles itzulpenak egiten zituen. Ikusgarria izan zen Sunakali gazteak nolako indarrez hitz egin zuen halako audientziaren aurrean bost minutuz, sutsu, ikasle guztien arreta bereganatuz, inork ezer ulertzen ez bazion ere.
|
|
|
esanahia duela: gazt.macho
|
hitzarekin
itzulia dago eta horixe da, mandoa, jabeari konfiskatu nahi zaiona. OEHn ez dago, mando, esanahia dokumentatuta senar entzat, baina bai bigarren adiera bat,? 2 (SP, Dv, H).
|
|
|
Alemanez ari da. Ordurako, presoek ikasia dute ahoa itxita edukitzen, otzan zain egoten, beren arteko baten batek ofizialaren
|
hitzak
itzuliko dituen itxaropenez. Lalek dena ulertu du.
|
|
|
Lalek haren
|
hitzak
itzuli ditu.
|
|
|
udareak ez du sagardorik ematen. Eta den dena hitzez
|
hitz
itzuli beharrak bidesari deserosoa ekarri digu administratuoi, maiz ez ditugu maiuskulak ere ulertzen, jatorrizkora joaten zaizkigu begiak, eta hots eta hats.
|
|
|
Itzulpen
|
hitzak
itzuli darama muinean. " Zerbait leku batetik bestera desplazatzea" da itzuliren adieretako bat:
|
|
|
Itzulpengintzak ere baditu mugako auziak. Hitzez
|
hitz
itzultzea komeni da ala jatorrizko testuaren espiritua jasotzea da garrantzitsuena. Itzulpen onena txit fidela dena da ala malgua, desberdintasun kulturalen egokitzapena bilatzen duena ala hizkuntzen joan etorrira soilik mugatzen dena?
|
|
|
Hantxe gertatu berri zen L’Immaculee Conception delakoak Lourdesen egiten omen zituen mirarien kontrakoa: hiztun iritsitako ikaslea
|
hitzik gabe
itzuli zela etxera.
|
|
2020
|
|
|
6" Skaz" ahoskatzen da. Errusieraz," ckaз" hitza euskarazko" errana"
|
hitzaz
itzul daiteke. " Ckaзaть" berriz, euskarazko" erran" aditza izanen da.
|
|
|
Azkenean, Vinsonek kontatzen duenaren arabera, egilearen familiako andre batek hartu zuen itzulpena agintzeko zeregina, eta sakristau batek egin zuen andre horren begipean. Frantsesetik hitzez
|
hitz
itzulia zegoen, baina orrazketa baten beharra zuen; orduan Vinsonengana jo zuen, eta Vinson eta lagun baten artean egin zuten, 1869tik 1870 bitartean. Atheka gaitzeko oihartzunak 1870ean argitaratu zen azkenean, eta 2.100 aleko argitaraldia izan zuen.
|